0:00:00.000,0:00:05.460
Na każde ziarenko piasku na ziemi przypada[br]10,000 gwiazd w widzialnym wszechświecie.

0:00:05.680,0:00:08.200
Wiemy, że prawdopodobnie[br]są tryliony planet.

0:00:08.221,0:00:10.201
Więc, gdzie są wszyscy obcy?

0:00:10.210,0:00:12.390
To jest właśnie Paradoks Fermiego

0:00:12.420,0:00:15.280
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej,[br]obejrzyj część pierwszą

0:00:15.334,0:00:19.234
Tutaj będziemy rozważać możliwe[br]odpowiedzi na Paradoks Fermiego.

0:00:19.298,0:00:23.298
Więc, czy będziemy zniszczeni,[br]czy czeka nas świetlana przyszłość?

0:00:29.787,0:00:35.667
Podróże kosmiczne są trudne, to ogromne[br]wyzwanie by dotrzeć do innych gwiazd.

0:00:35.722,0:00:39.910
Ogromne ilości materiałów muszą[br]być wyniesione na orbitę i złączone.

0:00:39.960,0:00:46.170
Podróż trwającą być może tysiące lat, musi [br]przetrwać populacja na tyle duża by zacząć od zera.

0:00:46.209,0:00:50.429
A planeta może nie być tak gościnna[br]jak wydawało się z daleka.

0:00:50.478,0:00:54.478
I tak było bardzo trudno stworzyć statek, [br]który mógłby przetrwać podróż.

0:00:54.506,0:00:58.506
A międzygwiezdna inwazja może być[br]niemożliwa do wykonania.

0:00:58.536,0:01:02.586
Ponadto, weźmy pod uwagę czas,[br]wszechświat jest bardzo stary.

0:01:02.639,0:01:06.639
Na Ziemi życie było przez [br]co najmniej 3.6 biliona lat.

0:01:06.685,0:01:10.685
Inteligentne życie przez około 250.000 lat

0:01:10.747,0:01:15.667
Ale tylko od około wieku mamy technologię[br]pozwalającą na komunikację na wielkie dystanse.

0:01:15.684,0:01:23.504
Mogły być wielkie obce cywilizacje, które[br]rozciągnęły się na tysiące światów i trwały miliony lat,

0:01:23.537,0:01:25.377
a my po prostu je przegapiliśmy.

0:01:25.400,0:01:29.270
Na odległych światach mogą być [br]majestatyczne ruiny.

0:01:29.288,0:01:33.618
99% gatunków, które żyły na Ziemi, wymarło

0:01:33.631,0:01:37.371
Łatwo więc twierdzić, że [br]prędzej czy później nas też to spotka.

0:01:37.407,0:01:44.337
Inteligentne życie może się rozwijać, rozprzestrzeniać na parę systemów i wymierać w kółko i w kółko.

0:01:44.337,0:01:47.717
Ale galaktyczne cywilizacje[br]mogą się nigdy nie spotkać.

0:01:47.733,0:01:53.993
Więc może patrzenie w gwiazdy i zastanawianie się "Gdzie są wszyscy?" jest jednakowe dla wszystkich we wszećhświecie

0:01:54.033,0:01:57.803
Ale nie ma podstaw aby zakładać,[br]że obcy są tacy jak my,

0:01:57.830,0:02:00.470
albo że nasza logika ich dotyczy.

0:02:00.509,0:02:06.039
Może być tak, że nasze sposoby komunikacji[br]są bardzo prymitywne i przestarzałe.

0:02:06.079,0:02:12.069
Wyobraź sobie, że siedzisz w domku[br]i nadajesz morsem ale nikt nie odpowiada,

0:02:12.097,0:02:17.137
czułbyś się bardzo samotnie. Może ciągle[br]jesteśmy niewykrywalni dla inteligentnych gatunków

0:02:17.165,0:02:21.715
i możemy tacy pozostać aż nie [br]nauczymy się właściwie porozumiewać.

0:02:21.738,0:02:28.048
A nawet gdybyśmy spotkali obcych możemy[br]być zbyt różni aby się dogadać.

0:02:28.113,0:02:30.433
Wyobraź sobie [br]najinteligentniejszą wiewiórkę,

0:02:30.466,0:02:35.233
nieważne jak bardzo będziesz się starać,[br]nie dasz rady wytłumaczyć jej naszego społeczeństwa.

0:02:35.253,0:02:42.843
W końcu z perspektywy wiewiórki drzewo[br]jest wszystkim czego potrzebuje.

0:02:42.895,0:02:50.005
Więc ona uważa, że wycinanie lasów jest[br]szaleństwem, ale my nie wycinamy lasów [br]

0:02:50.078,0:02:51.828
ponieważ nienawidzimy wiewiórek.

0:02:51.879,0:02:55.749


0:02:55.763,0:03:00.903


0:03:00.903,0:03:05.183


0:03:05.192,0:03:12.792


0:03:12.792,0:03:14.842


0:03:14.842,0:03:18.992


0:03:18.992,0:03:22.992


0:03:22.992,0:03:28.902


0:03:28.902,0:03:32.902


0:03:32.902,0:03:36.902


0:03:36.902,0:03:40.332


0:03:40.332,0:03:43.662


0:03:43.662,0:03:45.672


0:03:45.672,0:03:49.482


0:03:49.482,0:03:52.832


0:03:52.832,0:03:54.042


0:03:54.042,0:03:59.152


0:03:59.152,0:04:03.152


0:04:03.152,0:04:05.892


0:04:05.892,0:04:11.382


0:04:11.382,0:04:13.665


0:04:13.665,0:04:19.275


0:04:19.275,0:04:22.064


0:04:22.064,0:04:24.370


0:04:24.370,0:04:32.686


0:04:32.686,0:04:39.836


0:04:39.846,0:04:45.136


0:04:45.141,0:04:50.201


0:04:50.201,0:04:53.684


0:04:53.684,0:04:56.784


0:04:56.805,0:04:59.845


0:04:59.845,0:05:02.348


0:05:02.348,0:05:07.879


0:05:07.879,0:05:12.719


0:05:12.732,0:05:17.382


0:05:17.392,0:05:20.343


0:05:20.343,0:05:24.653


0:05:24.664,0:05:29.864


0:05:29.867,0:05:32.497


0:05:32.497,0:05:35.598


0:05:35.598,0:05:40.388


0:05:40.388,0:05:44.548


0:05:44.548,0:05:49.818