1
00:00:00,968 --> 00:00:04,968
Ik vind het geweldig om jullie te spreken 
via deze hightech methode.

2
00:00:06,167 --> 00:00:08,079
Van alle mensen die ooit hebben geleefd,

3
00:00:08,103 --> 00:00:09,872
zou de overgrote meerderheid

4
00:00:09,872 --> 00:00:15,078
onbegrijpelijk hebben gevonden
wat we hier aan het doen zijn.

5
00:00:15,760 --> 00:00:18,753
Want duizenden eeuwen lang,

6
00:00:18,777 --> 00:00:21,712
in de donkere tijd
voor de wetenschappelijke revolutie

7
00:00:21,736 --> 00:00:23,544
en de Verlichting,

8
00:00:23,568 --> 00:00:26,454
hadden mensen lage verwachtingen -

9
00:00:26,454 --> 00:00:27,761
voor hun leven,

10
00:00:27,761 --> 00:00:29,576
voor het leven van hun nakomelingen.

11
00:00:29,600 --> 00:00:31,442
In feite verwachtten ze

12
00:00:31,466 --> 00:00:35,913
dat er nooit iets wezenlijk nieuws 
of beters verwezenlijkt zou kunnen worden.

13
00:00:36,847 --> 00:00:41,831
Dit pessimisme valt al op in de Bijbel,

14
00:00:41,855 --> 00:00:46,069
in een van de weinige Bijbelse passages 
met een genoemde auteur.

15
00:00:46,093 --> 00:00:49,724
Hij heet Qohelet 
en is een raadselachtige figuur.

16
00:00:50,173 --> 00:00:54,458
Hij schreef: "Wat was, is wat zal zijn,

17
00:00:55,133 --> 00:00:58,200
en wat gedaan is, 
is wat er zal gedaan worden;

18
00:00:58,736 --> 00:01:01,434
er is niets nieuws onder de zon."

19
00:01:02,140 --> 00:01:06,355
Is er iets waarvan men zegt: 
"Kijk, dit is nieuw"?

20
00:01:06,379 --> 00:01:10,434
Nee, dat was al gedaan 
in de eeuwen die voor ons kwamen.

21
00:01:11,427 --> 00:01:16,299
Qohelet beschreef 
een wereld zonder vernieuwing.

22
00:01:17,252 --> 00:01:20,530
Met vernieuwing bedoel ik iets nieuws 
in de zin van Qohelet,

23
00:01:20,554 --> 00:01:23,172
niet alleen iets dat is veranderd,

24
00:01:23,196 --> 00:01:26,696
maar een significante verandering 
met blijvende gevolgen,

25
00:01:26,720 --> 00:01:28,895
waarvan mensen echt zouden zeggen:

26
00:01:28,919 --> 00:01:30,895
"Kijk, dit is nieuw"

27
00:01:30,919 --> 00:01:33,093
en liefst ook ‘goed’.

28
00:01:34,061 --> 00:01:38,918
Puur willekeurige veranderingen 
zijn dus geen vernieuwing.

29
00:01:38,942 --> 00:01:41,043
OK, Heraclitus zei wel

30
00:01:41,043 --> 00:01:44,173
dat een mens geen twee keer 
in dezelfde rivier kan stappen,

31
00:01:44,173 --> 00:01:47,140
want het is niet dezelfde rivier 
en hij is niet dezelfde man.

32
00:01:47,307 --> 00:01:51,399
Maar als de rivier willekeurig verandert,

33
00:01:51,423 --> 00:01:53,819
is het echt wel dezelfde rivier.

34
00:01:54,458 --> 00:02:00,399
Als echter een idee in een geest 
zich verspreidt naar andere geesten

35
00:02:00,423 --> 00:02:03,204
en levens voor generaties verandert,

36
00:02:03,228 --> 00:02:04,728
dan is dat vernieuwing.

37
00:02:05,395 --> 00:02:08,323
Menselijk leven zonder vernieuwing

38
00:02:08,347 --> 00:02:11,974
is leven zonder creativiteit, 
zonder vooruitgang.

39
00:02:12,498 --> 00:02:15,990
Het is een statische maatschappij, 
een nulsomspel.

40
00:02:16,712 --> 00:02:20,038
Dat was de levende hel 
waarin Qohelet leefde,

41
00:02:20,419 --> 00:02:23,537
zoals als iedereen, 
tot een paar eeuwen geleden.

42
00:02:24,228 --> 00:02:28,833
Het was een hel, want voor de mens

43
00:02:28,857 --> 00:02:32,958
is lijden nauw gerelateerd aan stilstaan.

44
00:02:32,982 --> 00:02:35,831
Omdat stilstaan meer is
dan alleen maar frustrerend.

45
00:02:36,442 --> 00:02:38,442
Alle bronnen van lijden --

46
00:02:38,466 --> 00:02:42,740
honger, pandemieën, inkomende asteroïden

47
00:02:42,764 --> 00:02:46,272
en dingen als oorlog en slavernij --

48
00:02:46,296 --> 00:02:48,711
kwetsen mensen alleen maar

49
00:02:48,711 --> 00:02:52,631
tot we de kennis hebben gecreëerd 
om ze te voorkomen.

50
00:02:52,631 --> 00:02:56,934
Er is een verhaal in Somerset Maugham's 
roman ‘Gekluisterde levens’

51
00:02:56,958 --> 00:02:58,744
over een oude, wijze man

52
00:02:58,768 --> 00:03:03,831
die de hele geschiedenis 
van de mensheid als volgt samenvat:

53
00:03:04,529 --> 00:03:06,073
"Hij werd geboren,

54
00:03:06,097 --> 00:03:08,517
hij leed en hij stierf."

55
00:03:09,296 --> 00:03:11,010
En het gaat verder:

56
00:03:11,034 --> 00:03:15,853
"Het leven was onbeduidend 
en de dood zonder gevolgen."

57
00:03:16,268 --> 00:03:21,173
En inderdaad, de overgrote meerderheid 
van de mensen die ooit hebben geleefd

58
00:03:21,197 --> 00:03:24,977
hadden levens vol lijden 
en slopende arbeid,

59
00:03:25,001 --> 00:03:28,315
alvorens jong en in doodsangst te sterven.

60
00:03:29,493 --> 00:03:33,704
En ja, in de meeste generaties

61
00:03:33,728 --> 00:03:37,886
had niets enige nieuwe consequentie 
voor de volgende generaties.

62
00:03:38,728 --> 00:03:45,452
En toch probeerden de vroegere mensen 
om hun toestand te verklaren.

63
00:03:46,103 --> 00:03:50,412
En ze deden dat meestal 
in grandioze kosmische termen.

64
00:03:50,794 --> 00:03:53,601
Dat was de juiste manier, zo blijkt,

65
00:03:53,625 --> 00:03:58,870
al hun waren verklaringen, 
hun mythen, grotendeels vals.

66
00:03:59,834 --> 00:04:01,987
Sommigen probeerden 
een verklaring te vinden

67
00:04:01,987 --> 00:04:05,363
voor de ontberingen 
en monotonie van hun wereld

68
00:04:05,387 --> 00:04:10,228
in termen van een eindeloze 
kosmische strijd tussen goed en kwaad,

69
00:04:10,252 --> 00:04:13,097
waarin mensen het slagveld waren -

70
00:04:13,637 --> 00:04:17,858
wat netjes uitlegde waarom hun eigen 
ervaring zo vol lijden was

71
00:04:17,882 --> 00:04:20,017
en waarom er nooit vooruitgang kwam.

72
00:04:20,728 --> 00:04:23,407
Maar het was niet waar.

73
00:04:24,212 --> 00:04:26,379
Verbazingwekkend genoeg

74
00:04:26,403 --> 00:04:29,125
was al hun conflict en lijden

75
00:04:29,149 --> 00:04:34,569
alleen te wijten aan de manier 
waarop zij met ideeën omgingen.

76
00:04:35,125 --> 00:04:39,367
Ze waren tevreden 
met dogma's en ad-hoc verhalen,

77
00:04:39,391 --> 00:04:41,835
in plaats van ze te bekritiseren

78
00:04:41,859 --> 00:04:48,327
en te zoeken naar een betere uitleg 
voor de wereld en hun eigen toestand.

79
00:04:48,696 --> 00:04:52,883
De twintigste-eeuwse natuurkunde 
kwam met betere verklaringen,

80
00:04:52,883 --> 00:04:55,546
maar nog steeds in termen 
van een kosmische oorlog.

81
00:04:55,570 --> 00:05:00,863
Dit keer waren de strijders 
orde en chaos, of entropie.

82
00:05:00,887 --> 00:05:06,144
Dat verhaal houdt echter 
hoop voor de toekomst in.

83
00:05:06,986 --> 00:05:08,177
Maar op een andere manier

84
00:05:08,201 --> 00:05:10,993
is het nog somberder dan de oude mythen,

85
00:05:11,017 --> 00:05:14,791
omdat de schurk, entropie,

86
00:05:14,815 --> 00:05:18,418
voorbestemd is om de uiteindelijke 
overwinning te behalen,

87
00:05:18,442 --> 00:05:21,147
wanneer de onverbiddelijke wetten 
van de thermodynamica

88
00:05:21,147 --> 00:05:23,347
alle vernieuwing zullen stilleggen

89
00:05:23,347 --> 00:05:26,480
door de zogenaamde 
warmtedood van het universum.

90
00:05:26,982 --> 00:05:31,125
Op dit moment is er een verhaal gaande 
van een lokale strijd in die oorlog,

91
00:05:31,149 --> 00:05:35,093
tussen duurzaamheid, die orde is,

92
00:05:35,117 --> 00:05:38,474
en verspilling, die chaos is --

93
00:05:38,498 --> 00:05:41,561
dat is de eigentijdse kijk 
op goed en kwaad,

94
00:05:41,585 --> 00:05:44,499
vaak met de bijgedachte 
dat de mens het kwaad is

95
00:05:44,499 --> 00:05:47,052
en dat we dus ook niet 
moeten proberen te winnen.

96
00:05:47,650 --> 00:05:50,848
En onlangs waren er verhalen 
van een andere kosmische oorlog,

97
00:05:50,872 --> 00:05:55,053
tussen zwaartekracht, 
waarbij het universum instort,

98
00:05:55,077 --> 00:05:58,490
en donkere energie,
die het uiteindelijk uit elkaar drijft.

99
00:05:58,514 --> 00:05:59,720
Dit keer,

100
00:05:59,744 --> 00:06:03,156
welke van die kosmische krachten ook wint,

101
00:06:03,180 --> 00:06:04,330
verliezen wij.

102
00:06:05,157 --> 00:06:10,137
Al die pessimistische verhalen 
over de menselijke conditie

103
00:06:10,161 --> 00:06:12,470
bevatten een kern van waarheid,

104
00:06:12,494 --> 00:06:14,422
maar als profetieën

105
00:06:14,446 --> 00:06:17,517
zijn ze allemaal misleidend, 
en allemaal om dezelfde reden:

106
00:06:17,962 --> 00:06:22,267
geen van hen portretteert mensen 
als wat we werkelijk zijn.

107
00:06:22,688 --> 00:06:25,100
Zoals Jacob Bronowski zei:

108
00:06:25,124 --> 00:06:29,045
"De mens is geen 
figuur in het landschap --

109
00:06:29,069 --> 00:06:31,847
hij is de vormgever van het landschap."

110
00:06:31,871 --> 00:06:33,022
Met andere woorden,

111
00:06:33,046 --> 00:06:37,498
mensen zijn geen speelbal 
van kosmische krachten,

112
00:06:37,522 --> 00:06:40,661
wij zijn gebruikers 
van kosmische krachten.

113
00:06:41,093 --> 00:06:42,863
Ik zal er straks meer over zeggen,

114
00:06:42,887 --> 00:06:47,434
maar eerst: wat voor soort 
dingen creëren vernieuwing?

115
00:06:48,022 --> 00:06:51,172
Het begin van het universum 
deed dat zeker.

116
00:06:51,196 --> 00:06:54,268
De big bang, 
bijna 14 miljard jaar geleden,

117
00:06:54,292 --> 00:06:57,680
creëerde ruimte, tijd en energie,

118
00:06:57,704 --> 00:06:59,212
alle fysische dingen.

119
00:06:59,609 --> 00:07:01,712
En dan, onmiddellijk erna,

120
00:07:01,736 --> 00:07:05,307
wat ik het eerste tijdperk 
van vernieuwing noem,

121
00:07:05,331 --> 00:07:08,135
met het eerste atoom, de eerste ster,

122
00:07:08,159 --> 00:07:09,675
het eerste zwarte gat,

123
00:07:09,699 --> 00:07:11,373
het eerste sterrenstelsel.

124
00:07:11,833 --> 00:07:15,000
Maar dan, op een gegeven moment,

125
00:07:15,024 --> 00:07:18,283
verdween vernieuwing uit het universum.

126
00:07:18,307 --> 00:07:22,442
Misschien zo vroeg al 
als 12 of 13 miljard jaar geleden,

127
00:07:22,466 --> 00:07:24,506
ontstond er tot op de dag van vandaag

128
00:07:24,530 --> 00:07:29,585
nooit een nieuw soort astronomisch object.

129
00:07:29,609 --> 00:07:33,990
Er was alleen 
wat ik de grote monotonie noem.

130
00:07:34,807 --> 00:07:39,545
Dus had Qohelet bij toeval nog meer gelijk

131
00:07:39,569 --> 00:07:42,410
over het heelal buiten de zon

132
00:07:42,434 --> 00:07:44,736
dan hij had onder de zon.

133
00:07:45,156 --> 00:07:48,827
Zolang de grote monotonie duurde,

134
00:07:48,851 --> 00:07:51,414
was wat er was

135
00:07:51,438 --> 00:07:53,406
echt wat er zal zijn.

136
00:07:53,430 --> 00:07:54,982
En er is daar niets

137
00:07:55,006 --> 00:07:59,034
waarvan echt gezegd kon worden: 
"Kijk, dit is nieuw."

138
00:07:59,646 --> 00:08:01,637
Niettemin

139
00:08:01,661 --> 00:08:05,828
was er op een gegeven moment 
tijdens de grote monotonie

140
00:08:05,852 --> 00:08:09,537
een gebeurtenis -- toen zonder enig effect

141
00:08:09,561 --> 00:08:11,760
en zelfs miljarden jaren later nog

142
00:08:11,784 --> 00:08:15,172
had het niet het minste effect 
buiten zijn eigen planeet --

143
00:08:15,196 --> 00:08:16,773
maar uiteindelijk

144
00:08:16,773 --> 00:08:21,277
kon het een kosmisch gedenkwaardige
vernieuwing veroorzaken.

145
00:08:21,277 --> 00:08:24,586
Die gebeurtenis 
was de oorsprong van het leven:

146
00:08:25,102 --> 00:08:28,204
het creëren van de eerste 
genetische kennis,

147
00:08:28,228 --> 00:08:31,085
coderen voor biologische aanpassingen,

148
00:08:31,109 --> 00:08:33,109
coderen voor vernieuwing.

149
00:08:34,243 --> 00:08:38,067
Het veranderde het aardoppervlak helemaal.

150
00:08:38,091 --> 00:08:41,495
Genen in het DNA van eencellige organismen

151
00:08:41,519 --> 00:08:43,417
zetten zuurstof vrij in de lucht,

152
00:08:43,441 --> 00:08:45,299
absorbeerden CO2,

153
00:08:45,323 --> 00:08:48,299
staken krijt en ijzererts in de grond,

154
00:08:48,323 --> 00:08:50,991
bijna geen kubieke centimeter 
van het oppervlak

155
00:08:50,991 --> 00:08:54,371
tot op zekere diepte bleef onaangetast

156
00:08:54,371 --> 00:08:56,299
door deze genen.

157
00:08:56,942 --> 00:09:01,691
De aarde werd, zo niet een nieuwe plaats 
op de kosmische schaal,

158
00:09:01,691 --> 00:09:03,838
dan toch wel een zeer eigenaardige.

159
00:09:04,236 --> 00:09:07,458
Een voorbeeld: buiten de aarde

160
00:09:07,482 --> 00:09:11,990
zijn slechts en paar 100 verschillende
chemische stoffen aangetroffen.

161
00:09:12,411 --> 00:09:15,866
Vermoedelijk zijn er nog wat meer 
op levenloze plaatsen,

162
00:09:15,890 --> 00:09:17,739
maar op aarde

163
00:09:17,763 --> 00:09:21,294
creëerde de evolutie miljarden 
verschillende soorten chemicaliën.

164
00:09:21,843 --> 00:09:24,905
En dan de eerste planten, dieren,

165
00:09:24,929 --> 00:09:29,738
en later, bij een vooroudersoort van ons,

166
00:09:29,762 --> 00:09:31,595
verklarende kennis.

167
00:09:31,936 --> 00:09:34,944
Voor de eerste keer in het universum, 
voor zover wij weten.

168
00:09:35,413 --> 00:09:40,601
Verklarende kennis 
is de bepalende aanpassing van onze soort.

169
00:09:41,149 --> 00:09:44,244
Ze verschilt van niet-verklarende kennis,

170
00:09:44,268 --> 00:09:46,506
in DNA bijvoorbeeld,

171
00:09:46,530 --> 00:09:48,306
door universeel te zijn.

172
00:09:48,330 --> 00:09:52,354
Dat wil zeggen: 
wat kan worden begrepen,

173
00:09:52,378 --> 00:09:55,044
kan worden begrepen 
door middel van verklarende kennis.

174
00:09:55,068 --> 00:09:58,871
En daarenboven kan elk fysisch proces

175
00:09:58,895 --> 00:10:01,776
worden geregeld door dergelijke kennis,

176
00:10:01,800 --> 00:10:04,688
alleen beperkt 
door de wetten van de fysica.

177
00:10:05,228 --> 00:10:08,999
En dus begon ook verklarende kennis

178
00:10:09,023 --> 00:10:11,956
het aardoppervlak te transformeren.

179
00:10:12,792 --> 00:10:15,461
En binnenkort zal de Aarde

180
00:10:15,461 --> 00:10:18,141
het enige bekende 
object in het heelal zijn

181
00:10:18,141 --> 00:10:23,556
dat inkomende asteroïden kan afwenden
in plaats van ze aan te trekken.

182
00:10:24,300 --> 00:10:27,713
Qohelet werd begrijpelijkerwijs misleid

183
00:10:27,737 --> 00:10:31,632
door de pijnlijke traagheid 
van de vooruitgang in zijn tijd.

184
00:10:32,109 --> 00:10:36,395
Vernieuwing in het menselijk leven 
was nog te zeldzaam, te geleidelijk,

185
00:10:36,419 --> 00:10:39,125
om opgemerkt te worden in één generatie.

186
00:10:39,149 --> 00:10:41,093
In de biosfeer

187
00:10:41,117 --> 00:10:44,825
was de evolutie van
nieuwe soorten nog langzamer.

188
00:10:45,140 --> 00:10:47,688
Maar beide dingen gebeurden.

189
00:10:48,029 --> 00:10:54,458
Waarom is er nu zo een grote monotonie 
in het heelal in het algemeen

190
00:10:54,482 --> 00:10:58,219
en wat liet onze planeet 
deze trend doorbreken?

191
00:10:58,902 --> 00:11:03,905
Nou, het heelal als geheel 
is relatief eenvoudig.

192
00:11:04,370 --> 00:11:06,403
Sterren zijn zo eenvoudig

193
00:11:06,427 --> 00:11:09,823
dat we hun gedrag kunnen voorspellen 
miljarden jaren in de toekomst

194
00:11:09,847 --> 00:11:13,402
en kunnen uitvissen hoe ze 
miljarden jaren geleden gevormd werden.

195
00:11:14,061 --> 00:11:16,370
Waarom is het heelal eenvoudig?

196
00:11:16,759 --> 00:11:22,535
Het is feitelijk omdat grote, 
massieve, machtige dingen

197
00:11:22,559 --> 00:11:26,723
mindere dingen sterk beïnvloeden, 
en niet vice versa.

198
00:11:27,617 --> 00:11:29,982
Ik noem dat de hiërarchieregel.

199
00:11:30,006 --> 00:11:33,236
Bijvoorbeeld, wanneer 
een komeet de zon treft,

200
00:11:33,260 --> 00:11:35,728
doet de zon verder als vanouds,

201
00:11:35,752 --> 00:11:37,950
maar de komeet verdampt.

202
00:11:38,657 --> 00:11:40,514
Om dezelfde reden

203
00:11:40,538 --> 00:11:47,109
worden grote dingen niet erg beïnvloed 
door kleine delen van zichzelf,

204
00:11:47,133 --> 00:11:48,910
dat wil zeggen door details.

205
00:11:49,609 --> 00:11:52,672
Dat betekent dat hun algemene gedrag

206
00:11:52,696 --> 00:11:53,846
simpel is.

207
00:11:54,165 --> 00:11:57,561
Aangezien geen erg nieuwe 
dingen kunnen gebeuren met zaken

208
00:11:57,585 --> 00:11:59,323
die simpel blijven,

209
00:11:59,347 --> 00:12:04,652
heeft de hiërarchieregel 
door die grootschalige eenvoud

210
00:12:04,676 --> 00:12:07,347
de grote monotonie veroorzaakt .

211
00:12:08,473 --> 00:12:11,910
Maar de redding is

212
00:12:11,934 --> 00:12:15,316
dat die hiërarchieregel geen natuurwet is.

213
00:12:15,918 --> 00:12:18,831
Hij gold gewoon tot nu toe in het heelal,

214
00:12:18,855 --> 00:12:20,117
behalve hier.

215
00:12:20,141 --> 00:12:25,093
In onze biosfeer controleren 
molecuulgrote objecten, genen,

216
00:12:25,117 --> 00:12:28,172
enorm veel onevenredige middelen.

217
00:12:28,615 --> 00:12:31,511
De eerste genen voor fotosynthese:

218
00:12:31,535 --> 00:12:34,282
doordat ze hun eigen
proliferatie veroorzaakten

219
00:12:34,306 --> 00:12:37,821
en vervolgens het oppervlak
van de planeet transformeerden,

220
00:12:37,845 --> 00:12:42,303
schonden of keerden ze
de hiërarchieregel om

221
00:12:42,327 --> 00:12:46,414
met een adembenemende 
factor van 10 tot de macht 40.

222
00:12:47,390 --> 00:12:51,672
Verklarende kennis 
is in potentie veel krachtiger

223
00:12:51,696 --> 00:12:53,331
door de universaliteit

224
00:12:53,355 --> 00:12:55,712
en sneller gecreëerd.

225
00:12:56,157 --> 00:13:00,881
Als menselijke kennis 
een factor 10 tot de 40e heeft bereikt,

226
00:13:00,905 --> 00:13:03,865
zal ze vrijwel de hele Melkweg besturen

227
00:13:03,889 --> 00:13:05,817
en verder kijken.

228
00:13:05,841 --> 00:13:08,268
Dus zijn mensen

229
00:13:08,292 --> 00:13:11,222
en alle andere 
makers van verklarende kennis

230
00:13:11,222 --> 00:13:12,982
die eventueel daarbuiten bestaan

231
00:13:12,982 --> 00:13:17,894
de ultieme oorzaken 
van vernieuwing in het heelal.

232
00:13:18,343 --> 00:13:21,002
Wij zijn de reden en het middel

233
00:13:21,026 --> 00:13:27,006
door welke vernieuwing en creativiteit
en kennis en vooruitgang,

234
00:13:27,030 --> 00:13:32,535
objectieve, grootschalige 
fysieke effecten kunnen hebben.

235
00:13:33,514 --> 00:13:36,363
Vanuit menselijk perspectief

236
00:13:36,387 --> 00:13:37,977
is het enige alternatief

237
00:13:37,977 --> 00:13:40,617
van die levende hel 
van statische samenlevingen

238
00:13:40,617 --> 00:13:45,204
de voortdurende creatie van nieuwe ideeën,

239
00:13:45,228 --> 00:13:48,309
gedrag, nieuwe soorten objecten.

240
00:13:48,728 --> 00:13:50,862
Deze robot zal snel achterhaald zijn

241
00:13:50,886 --> 00:13:54,900
door nieuwe verklarende 
kennis, vooruitgang.

242
00:13:56,204 --> 00:13:59,410
Maar vanuit kosmisch perspectief

243
00:13:59,434 --> 00:14:04,188
is verklarende kennis 
de aartsvijand van de hiërarchieregel.

244
00:14:04,752 --> 00:14:07,486
Ze is de vernietiger 
van de grote monotonie.

245
00:14:08,379 --> 00:14:13,545
Ze is de schepper 
van het volgende kosmologische tijdperk,

246
00:14:13,569 --> 00:14:15,085
het Anthropoceen.

247
00:14:15,966 --> 00:14:19,339
Als er sprake is van een kosmische oorlog,

248
00:14:19,363 --> 00:14:22,768
is het niet degene die wordt afgebeeld 
in die pessimistische verhalen.

249
00:14:22,792 --> 00:14:27,506
Het is een oorlog 
tussen monotonie en vernieuwing,

250
00:14:27,530 --> 00:14:30,962
tussen stasis en creativiteit.

251
00:14:31,633 --> 00:14:33,664
En in deze oorlog

252
00:14:33,688 --> 00:14:38,016
is onze kant niet voorbestemd 
om te verliezen.

253
00:14:38,593 --> 00:14:40,389
Als we ervoor kiezen

254
00:14:40,389 --> 00:14:45,419
om onze unieke capaciteit te gebruiken 
om verklarende kennis te creëren,

255
00:14:45,419 --> 00:14:47,394
zouden we kunnen winnen.

256
00:14:48,175 --> 00:14:49,325
Bedankt.

257
00:14:50,095 --> 00:14:53,645
(Applaus)