0:00:01.014,0:00:02.301 Hallo iedereen. 0:00:02.325,0:00:06.449 Ik ben vereerd[br]met jullie te kunnen praten 0:00:06.473,0:00:11.656 en vandaag wil ik het graag hebben[br]over geluk en rechtvaardigheid 0:00:11.680,0:00:13.602 en de relatie tussen die twee. 0:00:14.373,0:00:18.900 Een paar jaar geleden[br]werd ik opgebeld door een oud-student 0:00:18.976,0:00:21.014 die het over zijn dochter wou hebben. 0:00:21.038,0:00:23.473 Haar middelbare school zat er bijna op 0:00:23.497,0:00:29.541 en ze overwoog een aanvraag in te dienen[br]bij Swarthmore, waar ik lesgaf. 0:00:29.871,0:00:34.933 En hij wou polsen bij mij[br]of ze kans maakte op een toelating. 0:00:35.347,0:00:39.681 Swarthmore is een extreem[br]moeilijke school om binnen te geraken. 0:00:39.705,0:00:42.378 Dus ik zei: "Vertel me eens[br]wat meer over haar." 0:00:42.402,0:00:44.135 En hij vertelde me over haar, 0:00:44.159,0:00:46.706 over haar cijfers, haar referenties, 0:00:46.730,0:00:49.366 haar buitenschoolse activiteiten. 0:00:49.390,0:00:53.356 En ze klonk als een superster,[br]een fantastisch kind. 0:00:54.119,0:00:56.164 Dus zei ik: "Ze klinkt geweldig. 0:00:56.188,0:01:01.540 Ze klinkt als het soort student[br]dat Swarthmore graag wil hebben." 0:01:02.164,0:01:05.428 En hij vroeg: "Betekent dat[br]dat ze zal worden toegelaten?" 0:01:06.035,0:01:08.034 En ik zei: "Nee. 0:01:08.762,0:01:13.042 Er zijn gewoon niet genoeg[br]plekken op Swarthmore 0:01:13.066,0:01:14.757 voor iedereen die goed is. 0:01:14.781,0:01:18.764 Er zijn niet genoeg plekken op Harvard,[br]Yale, Princeton of Stanford. 0:01:18.788,0:01:23.256 Er zijn niet genoeg plekken[br]bij Google, Amazon of Apple. 0:01:23.280,0:01:28.100 Er zijn niet genoeg plekken[br]op de TED-conferenties. 0:01:28.124,0:01:30.340 Er zijn ontzettend veel goede mensen 0:01:30.364,0:01:33.478 en sommigen van hen[br]zullen het niet halen." 0:01:34.621,0:01:37.207 Dus zei hij: "Wat moeten we dan doen?" 0:01:38.073,0:01:40.956 En ik zei: "Dat is een heel goede vraag." 0:01:41.833,0:01:44.100 Wat moeten we doen? 0:01:44.124,0:01:48.185 En ik weet wat hogescholen[br]en universiteiten hebben gedaan. 0:01:48.209,0:01:55.526 In het belang van eerlijkheid[br]zijn ze de normen blijven opdrijven, 0:01:56.137,0:02:02.230 omdat het niet eerlijk lijkt[br]minder gekwalificeerde mensen toe te laten 0:02:02.254,0:02:04.841 en beter gekwalificeerde[br]mensen af te wijzen, 0:02:04.865,0:02:09.141 dus leg je de normen steeds hoger en hoger 0:02:09.165,0:02:15.137 tot je enkel die studenten kan toelaten[br]waar plaats voor is. 0:02:15.708,0:02:22.186 En dit schendt veel mensen hun gevoel[br]van rechtvaardigheid en eerlijkheid. 0:02:22.210,0:02:25.188 Amerikaanse burgers[br]hebben verschillende meningen 0:02:25.212,0:02:28.995 over wat een eerlijk proces[br]precies inhoudt, 0:02:29.019,0:02:32.813 maar over één iets[br]is bijna iedereen het eens: 0:02:32.837,0:02:35.927 in een rechtvaardig en eerlijk systeem 0:02:35.951,0:02:37.846 krijgen mensen wat ze verdienen. 0:02:38.322,0:02:40.994 En wat ik mijn oud-student vertelde 0:02:41.018,0:02:45.160 is dat als het gaat[br]om de toelating tot een universiteit, 0:02:45.184,0:02:49.294 het gewoon niet zo is[br]dat je krijgt wat je verdient. 0:02:49.318,0:02:52.828 Sommige mensen krijgen[br]wat ze verdienen en anderen niet 0:02:52.852,0:02:56.002 en zo is het nu eenmaal. 0:02:56.026,0:02:59.649 Als je de vereisten opdrijft,[br]zoals de universiteiten hebben gedaan, 0:02:59.673,0:03:04.693 creëer je een waanzinnige concurrentie[br]onder middelbare scholieren, 0:03:05.086,0:03:08.384 want het volstaat niet om goed te zijn, 0:03:08.408,0:03:10.411 het volstaat niet om goed genoeg te zijn, 0:03:10.435,0:03:14.111 je moet beter zijn dan alle anderen[br]die zich ook aanmelden. 0:03:14.135,0:03:16.302 En wat dit heeft gedaan, 0:03:16.326,0:03:18.108 of waaraan het heeft bijgedragen, 0:03:18.132,0:03:21.680 is een soort epidemie[br]van angst en depressie 0:03:21.704,0:03:25.138 die verpletterend is voor onze tieners. 0:03:25.162,0:03:28.491 We vernielen een hele generatie[br]met dit soort concurrentie. 0:03:28.890,0:03:30.660 Terwijl ik hierover nadacht, 0:03:30.684,0:03:33.743 bedacht ik dat er een manier is[br]om dit probleem op te lossen. 0:03:34.096,0:03:35.877 Dit is wat we zouden kunnen doen: 0:03:37.056,0:03:39.573 als mensen een aanvraag indienen[br]bij een universiteit 0:03:39.597,0:03:45.481 maken we een onderscheid tussen zij[br]die goed genoeg zijn om succesvol te zijn 0:03:45.505,0:03:47.324 en zij die dat niet zijn 0:03:47.348,0:03:50.889 en we weigeren degenen[br]die niet goed genoeg zijn 0:03:50.913,0:03:54.646 en van alle anderen steken we[br]hun namen in een hoed, 0:03:54.670,0:03:58.589 we trekken er willekeurige namen uit[br]en laten die mensen toe. 0:03:58.589,0:03:59.791 Met andere woorden: 0:03:59.791,0:04:02.548 we laten studenten toe[br]via een loterijsysteem 0:04:02.572,0:04:08.004 en misschien doen we hetzelfde[br]bij technologiebedrijven 0:04:08.004,0:04:09.905 en -- misschien ga ik nu te ver -- 0:04:09.905,0:04:14.024 maar misschien beslissen we zelfs[br]wie een TED Talk mag geven 0:04:14.048,0:04:15.626 via een loterijsysteem. 0:04:15.672,0:04:17.676 Begrijp me niet verkeerd, 0:04:17.700,0:04:22.206 een loterij als deze[br]zal het onrecht niet elimineren. 0:04:22.230,0:04:26.410 Er zullen nog altijd genoeg mensen zijn[br]die niet krijgen wat ze verdienen. 0:04:26.434,0:04:28.568 Maar het is tenminste eerlijk. 0:04:28.592,0:04:34.738 Het onthult het onrecht voor wat het is,[br]in plaats van te doen alsof het niet zo is 0:04:34.762,0:04:37.964 en het doorprikt de enorme druk 0:04:37.988,0:04:42.170 waaronder onze middelbare[br]scholieren momenteel leven. 0:04:42.847,0:04:48.453 Dus hoe komt het dat dit perfect[br]redelijke voorstel, al zeg ik het zelf, 0:04:48.916,0:04:51.165 niet serieus wordt overwogen? 0:04:51.776,0:04:53.485 Ik denk dat ik weet waarom. 0:04:53.663,0:04:56.522 Ik denk dat we het idee haten 0:04:56.546,0:05:03.092 dat echt belangrijke dingen in ons leven[br]door geluk of toeval kunnen gebeuren, 0:05:03.116,0:05:07.694 dat we echt belangrijke dingen[br]in ons leven niet onder controle hebben. 0:05:07.718,0:05:09.127 Ik haat dat idee. 0:05:09.151,0:05:12.239 Het is geen wonder[br]dat mensen dat idee haten, 0:05:12.263,0:05:15.970 maar het is gewoon de realiteit. 0:05:16.759,0:05:21.516 Ten eerste is de toelating[br]tot universiteiten nu al een loterij. 0:05:21.540,0:05:23.591 Alleen doen zij[br]die de aanvragen goedkeuren 0:05:23.591,0:05:25.102 alsof het niet zo is. 0:05:25.126,0:05:27.243 Dus laten we er eerlijk over zijn. 0:05:27.267,0:05:32.126 En ten tweede denk ik dat als we[br]toegeven dat het een loterij is, 0:05:32.153,0:05:36.575 het ons ook zou doen inzien[br]hoe belangrijk geluk is 0:05:36.599,0:05:38.939 in het leven van elk van ons. 0:05:38.963,0:05:40.899 Neem mij. 0:05:41.981,0:05:45.678 Bijna alle belangrijke[br]gebeurtenissen in mijn leven 0:05:45.678,0:05:49.983 heb ik grotendeels te danken aan geluk. 0:05:50.779,0:05:54.078 Toen ik in de brugklas zat,[br]verliet mijn familie New York 0:05:54.102,0:05:56.519 en ging naar Westchester County. 0:05:56.543,0:05:59.662 Op school leerde ik meteen[br]een leuk jong meisje kennen 0:05:59.696,0:06:01.456 dat een vriendin werd, 0:06:01.480,0:06:03.873 toen werd ze mijn beste vriendin, 0:06:03.897,0:06:06.789 toen werd ze mijn partner 0:06:06.813,0:06:09.243 en uiteindelijk werd ze mijn vrouw. 0:06:09.267,0:06:13.279 Gelukkig is ze nu al 52 jaar mijn vrouw. 0:06:13.480,0:06:17.257 Ik had hier weinig mee te maken.[br]Het was gelukkig toeval. 0:06:18.056,0:06:19.525 Ik ging naar de universiteit 0:06:19.549,0:06:25.009 en in het eerste semester schreef ik me in[br]voor een inleiding in de psychologie. 0:06:25.033,0:06:27.129 Ik wist niet eens wat psychologie was, 0:06:27.153,0:06:29.880 maar het paste in mijn schema[br]en voldeed aan de vereisten, 0:06:29.904,0:06:31.079 dus schreef ik me in. 0:06:31.103,0:06:33.429 En toevallig werd de les gegeven 0:06:33.453,0:06:38.215 door een vermaard docent[br]in inleidende psychologie, een legende. 0:06:38.767,0:06:42.012 Daardoor werd psychologie mijn hoofdvak. 0:06:42.036,0:06:45.531 Ik studeerde af en zat in het laatste jaar 0:06:45.789,0:06:48.546 toen een vriend die lesgaf[br]op Swarthmore besloot 0:06:48.570,0:06:51.373 dat hij geen professor meer wou zijn. 0:06:51.397,0:06:54.489 Dus stopte hij ermee[br]en ging geneeskunde studeren. 0:06:55.072,0:07:00.290 Zijn baan kwam vrij,[br]ik solliciteerde en kreeg de baan, 0:07:00.454,0:07:02.951 de enige baan waar ik[br]ooit voor heb gesolliciteerd. 0:07:02.975,0:07:06.378 Ik heb 45 jaar lesgegeven op Swarthmore, 0:07:06.402,0:07:10.812 een instelling die een enorme impact[br]had op mijn carrière. 0:07:10.836,0:07:12.879 En om nog een laatste voorbeeld te geven, 0:07:12.903,0:07:16.716 toen ik een talk gaf[br]over mijn werk in New York, 0:07:16.740,0:07:20.813 kwam achteraf iemand[br]uit het publiek naar me toe. 0:07:20.837,0:07:23.813 Hij stelde zich voor[br]en zei: "Mijn naam is Chris. 0:07:23.902,0:07:26.212 Zou je een TED Talk willen geven?" 0:07:27.370,0:07:30.094 Ik antwoordde: "Wat is TED?" 0:07:31.090,0:07:37.236 Hij gaf me uitleg en TED was toen[br]nog niet wat het nu is. 0:07:37.362,0:07:41.099 Maar sinds dat moment[br]werden de TED Talks die ik heb gegeven 0:07:41.099,0:07:44.009 door meer dan 20 miljoen mensen bekeken. 0:07:44.278,0:07:46.713 Dus de conclusie is[br]dat ik geluk heb gehad. 0:07:46.737,0:07:48.533 Ik heb geluk met mijn huwelijk. 0:07:48.557,0:07:50.251 Ik heb geluk met mijn opleiding. 0:07:50.275,0:07:52.403 Ik heb geluk met mijn carrière. 0:07:52.427,0:07:58.521 En ik heb het geluk dat ik een platform[br]en een stem heb gekregen op iets als TED. 0:07:58.545,0:08:00.673 Verdien ik het succes dat ik heb gekend? 0:08:00.697,0:08:02.482 Natuurlijk verdien ik dat succes, 0:08:02.506,0:08:05.318 net zoals jij waarschijnlijk[br]ook je succes verdient. 0:08:05.342,0:08:10.757 Maar veel mensen[br]verdienen ook zo'n succes 0:08:10.781,0:08:12.978 en hebben het niet gekregen. 0:08:13.620,0:08:16.276 Krijgen de mensen dan wat ze verdienen? 0:08:16.300,0:08:18.310 Is de maatschappij rechtvaardig? 0:08:19.042,0:08:20.754 Natuurlijk niet. 0:08:20.778,0:08:26.794 Hard werken en je aan de regels houden[br]biedt geen enkele garantie. 0:08:26.818,0:08:31.118 Als we aanvaarden dat dit soort[br]onrechtvaardigheid onvermijdelijk is 0:08:31.142,0:08:33.718 en geluk ook een grote rol speelt, 0:08:33.742,0:08:38.271 kunnen we ons afvragen[br]welke verantwoordelijkheid we hebben 0:08:38.275,0:08:43.926 tegenover de mensen die we nu[br]als helden van de pandemie bejubelen 0:08:44.080,0:08:47.591 wanneer hun familie wordt getroffen[br]door een ernstige ziekte. 0:08:47.615,0:08:51.593 Hoe zorgen we ervoor[br]dat hun leven niet wordt verwoest 0:08:51.617,0:08:55.641 door de kosten van een ziektebehandeling? 0:08:55.665,0:08:59.303 Wat zijn we verschuldigd[br]aan mensen die worstelen, 0:08:59.303,0:09:00.539 hard werken 0:09:00.539,0:09:02.867 en minder geluk hebben dan wij? 0:09:03.507,0:09:05.641 Ongeveer een halve eeuw geleden 0:09:05.665,0:09:09.522 schreef de filosoof John Rawls een boek[br]genaamd 'A Theory of Justice'. 0:09:09.546,0:09:14.808 En in dat boek introduceerde hij[br]het concept 'de sluier van onwetendheid'. 0:09:14.832,0:09:16.422 De vraag die hij stelde was: 0:09:16.446,0:09:22.126 stel dat je niet weet welke positie[br]je in de maatschappij zal innemen, 0:09:22.150,0:09:26.166 welk type samenleving[br]zou je dan willen creëren? 0:09:26.190,0:09:27.898 En wat hij vermoedde 0:09:27.922,0:09:30.995 is dat als we niet weten[br]of we de samenleving binnengaan 0:09:31.019,0:09:32.838 aan de top of aan de onderkant, 0:09:32.862,0:09:36.660 dat we dan een samenleving willen[br]die gebaseerd is op gelijkheid, 0:09:36.684,0:09:38.530 zodat zelfs de minder gefortuneerden 0:09:38.554,0:09:43.333 een fatsoenlijk, zinvol en bevredigend[br]leven kunnen leiden. 0:09:43.357,0:09:49.338 Dus neem dit als succesvolle mensen[br]mee naar jullie gemeenschap 0:09:49.362,0:09:50.997 en doe wat je kunt 0:09:50.997,0:09:56.340 om die mensen te eren en te verzorgen 0:09:56.364,0:10:02.259 die dit succes evenveel verdienen als wij,[br]maar minder geluk hebben gehad. 0:10:02.293,0:10:03.707 Bedankt.