0:00:14.502,0:00:16.560
Tại sao một số côn trùng có thể đi

0:00:16.560,0:00:18.135
trên mặt hồ,

0:00:18.135,0:00:19.815
nhưng bạn lại bị chìm nhanh xuống đáy

0:00:19.815,0:00:21.417
khi bạn cố đi trên mặt nước?

0:00:21.417,0:00:24.811
Và tại sao hồ lại đóng băng từ trên xuống[br]trong mùa đông?

0:00:24.811,0:00:28.823
Câu trả lời cho tất cả các câu hỏi chỉ là[br]một từ: sự phân cực.

0:00:28.823,0:00:30.490
Nước là một phân tử đơn giản

0:00:30.490,0:00:33.946
được cấu tạo từ 1 nguyên tử Oxy và 2[br]nguyên tử Hidro,

0:00:33.946,0:00:35.862
nhưng nó lại rất thiết yếu trong cuộc sống.

0:00:35.862,0:00:39.324
Thực tế, nước chiếm gần 60%

0:00:39.324,0:00:41.954
cân nặng của 1 ngưởi trưởng thành.

0:00:41.954,0:00:44.372
Sự phân cực bên trong các phân tử nước

0:00:44.372,0:00:46.624
mang lại cho chất phổ biến này những[br]đặc tính

0:00:46.624,0:00:49.413
làm nó độc đáo và thiết yếu.

0:00:49.413,0:00:51.545
Sự phân cực liên quan đến việc chia sẻ[br]không bằng nhau

0:00:51.545,0:00:53.604
các electron trong 1 phân tử.

0:00:53.604,0:00:56.551
Đối với nước, liên kết giữa nguyên tử Oxy

0:00:56.551,0:00:59.635
và 2 nguyên tử Hidro trong một[br]phân tử nước

0:00:59.635,0:01:03.020
giống như một cuộc kéo co giữa một cầu thủ[br]bóng bầu dục to khoẻ

0:01:03.020,0:01:05.189
và một em bé dễ thương vậy.

0:01:05.189,0:01:07.063
Oxy là nguyên tử lớn hơn,

0:01:07.063,0:01:09.772
với nhiều proton ở trong hạt nhân hơn[br]Hidro.

0:01:09.772,0:01:13.170
Những điện tích dương này giống như[br]thể lực của một người vậy.

0:01:13.170,0:01:14.485
Chúng có thể thu hút

0:01:14.485,0:01:16.855
những electron mang điện tích âm[br]trong liên kết,

0:01:16.855,0:01:19.450
cũng giống như một người khoẻ manh có thể[br]lất át

0:01:19.450,0:01:22.021
người yếu hơn trong trận kéo co.

0:01:22.021,0:01:24.204
Vậy, Oxy có thể hút

0:01:24.204,0:01:27.123
nhiều electron hơn so với lượng electron[br]nó được hút.

0:01:27.123,0:01:30.273
Vì Hidro nhỏ hơn và có ít năng lượng hơn,

0:01:30.273,0:01:31.550
hay ít proton hơn,

0:01:31.550,0:01:33.547
nên nó thua trận kéo co

0:01:33.547,0:01:36.733
và nhận được ít electron hơn lượng mà[br]nó được chia.

0:01:36.733,0:01:39.720
Vậy nên, Oxy trong nước đóng vai trò[br]là cực âm

0:01:39.720,0:01:43.139
và Hidro là cực dương.

0:01:43.139,0:01:45.846
Liên kết bên trong một phân tử nước

0:01:45.846,0:01:48.163
được gọi là liên kết cộng hoá trị có cực.

0:01:48.163,0:01:50.859
Cộng hoá trị nghĩa là các electron được[br]chia sẻ.

0:01:50.859,0:01:52.945
Nhưng, như ta đã học,

0:01:52.945,0:01:56.277
cực nghĩa là những electron này không được[br]chia bằng nhau.

0:01:56.277,0:01:58.938
Trong nước, Oxy là cực âm

0:01:58.938,0:02:01.655
và Hidro là cực dương.

0:02:01.655,0:02:03.701
Vì lực hút âm và dương,

0:02:03.701,0:02:06.495
Oxy bị hút bởi các nguyên tử Hidro

0:02:06.495,0:02:08.149
ở các phân tử nước lân cận.

0:02:08.149,0:02:11.932
Một loại liên kết đặc biệt được hình[br]thành giữa các phân tử nước,

0:02:11.932,0:02:13.962
được biết đến với tên: liên kết Hidro.

0:02:13.962,0:02:16.770
Liên kết Hidro không chỉ xảy ra[br]trong nước.

0:02:16.770,0:02:18.961
Chúng có thể hình thành giữa những phân tử[br]nước

0:02:18.961,0:02:22.470
và những chất là cực hoặc ion.

0:02:22.470,0:02:25.602
Khả năng tự liên kết của nước được gọi[br]là liên kết nội phân tử,

0:02:25.602,0:02:28.323
trong khi khả năng mà nó liên kết với[br]các chất khác

0:02:28.323,0:02:30.560
được gọi là liên kết ngoại phân tử.

0:02:30.560,0:02:32.987
Bây giờ hãy trở lại những câu hỏi ban đầu.

0:02:32.987,0:02:36.903
Đầu tiên, tại sao một số côn trùng có thể[br]đi trên nước?

0:02:36.903,0:02:39.571
Sức căng bề mặt do liên kết hidro

0:02:39.571,0:02:41.698
tạo ra một tấm màng mỏng trên bề mặt nước

0:02:41.698,0:02:43.159
mà cung cấp đủ phản lực

0:02:43.159,0:02:45.586
cho những côn trùng siêu nhẹ đi lên.

0:02:45.586,0:02:46.769
Bạn không thể đi trên nước

0:02:46.769,0:02:48.805
vì liên kết hidro không đủ mạnh

0:02:48.805,0:02:50.545
để giữ bạn.

0:02:50.545,0:02:52.918
Tại sao băng lại nổi trên mặt nước?

0:02:52.918,0:02:54.685
Với những chất khác,

0:02:54.685,0:02:57.888
trạng thái rắn đặc hơn trạng thái lỏng,

0:02:57.888,0:03:00.390
nhưng với nước thì không như vậy!

0:03:00.390,0:03:02.599
Liên kết hidro giữ những phân tử nước

0:03:02.599,0:03:05.554
trong băng xa hơn trong nước lỏng.

0:03:05.554,0:03:07.518
Các phân tử càng xa nhau

0:03:07.518,0:03:09.773
thì chất rắn càng kém đặc.

0:03:09.773,0:03:13.227
Vậy băng kém đặc hơn nước khoảng 9%,

0:03:13.227,0:03:15.441
nghĩa là chúng sẽ nổi lên trên.

0:03:15.441,0:03:17.943
Đó là vì sao hồ nước lại đóng băng từ[br]trên xuống

0:03:17.943,0:03:19.861
và thuỷ sinh có thể sống sót được

0:03:19.861,0:03:21.947
qua mùa đông lạnh giá hàng năm.

0:03:21.947,0:03:24.656
Do tính phân cực của phân tử nước

0:03:24.656,0:03:26.907
và liên kết Hidro

0:03:26.907,0:03:29.996
tạo nên những tính chất độc đáo của nước.

0:03:29.996,0:03:33.127
Vậy lí do mà nước rất đặc biệt,

0:03:33.127,0:03:34.440
từ trong tế bào của bạn

0:03:34.440,0:03:35.877
đến các đại dương,

0:03:35.877,0:03:40.826
đơn giản vì nó là 1 phân tử phân cực