WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:02.000 Zapewne słyszeliście 00:00:02.000 --> 00:00:04.000 jakie jest wyobrażenie raju w Koranie - 00:00:04.000 --> 00:00:06.000 - 72 dziewice. 00:00:06.000 --> 00:00:09.000 Obiecuje wam, że jeszcze do nich wrócimy. 00:00:09.000 --> 00:00:11.000 W rzeczywistości jednak, tutaj - na północnym zachodzie, 00:00:11.000 --> 00:00:13.000 nasze życie jest bardzo bliskie 00:00:13.000 --> 00:00:15.000 prawdziwie Koranicznemu wyobrażeniu raju, 00:00:15.000 --> 00:00:17.000 które po trzydzieści sześć razy definiowane jest 00:00:17.000 --> 00:00:21.000 jako "ogrody nawadniane przez płynące strumienie." 00:00:22.000 --> 00:00:25.000 Jako, że mieszkam w domu na wodzie, zacumowanym na kanale Lake Union 00:00:25.000 --> 00:00:28.000 dla mnie ma to ogromny sens. 00:00:28.000 --> 00:00:31.000 Problem polega na tym jak zakomunikować to szerszej publice? 00:00:32.000 --> 00:00:35.000 Znam wielu ludzi o dobrych intencjach, 00:00:35.000 --> 00:00:37.000 którzy próbowali czytać Koran, ale zawsze się poddawali 00:00:37.000 --> 00:00:40.000 zniechęceni przez jego odmienność. 00:00:40.000 --> 00:00:42.000 Historyk Thomas Carlyle 00:00:42.000 --> 00:00:45.000 postrzegał Mohameta jako jednego z nawiększych bohaterów, 00:00:45.000 --> 00:00:47.000 jednak nawet on wypowiadał się o Koranie jako 00:00:47.000 --> 00:00:50.000 "Najuciążliwsza pozycja do jakiejkolwiek sięgnąłem. 00:00:50.000 --> 00:00:53.000 Nużąca oraz bezładna mieszanina". NOTE Paragraph 00:00:53.000 --> 00:00:55.000 (Śmiech) NOTE Paragraph 00:00:55.000 --> 00:00:57.000 Częścią problemu, jak sądzę, 00:00:57.000 --> 00:01:00.000 jest fakt, że sądzimy, iż Koran można czytać 00:01:00.000 --> 00:01:02.000 jak każdą inną książkę -- 00:01:02.000 --> 00:01:05.000 z którą możemy się zaszyć w deszczowe popołudnie 00:01:05.000 --> 00:01:07.000 z miską popcornu w zasięgu ręki, 00:01:07.000 --> 00:01:09.000 jak Bóg przykazał -- 00:01:09.000 --> 00:01:12.000 jednak Koran w całości jest głosem Boga mówiącego do Mohameda -- 00:01:12.000 --> 00:01:15.000 ot, kolejny autor na liście bestsellerów. 00:01:17.000 --> 00:01:19.000 Jednak fakt, że tak mało ludzi 00:01:19.000 --> 00:01:21.000 sięga po Koran 00:01:21.000 --> 00:01:24.000 czyni go wielce prostym do cytowania, 00:01:24.000 --> 00:01:27.000 a raczej do przeinaczania. 00:01:27.000 --> 00:01:30.000 Zdania oraz fragmenty wyjęte z kontekstu 00:01:30.000 --> 00:01:32.000 są tym co nazywam uwydatnioną wersją, 00:01:32.000 --> 00:01:35.000 tak bardzo uwielbianą przez Muzułmańskich fundamentalistów 00:01:35.000 --> 00:01:38.000 oraz Islamofobów. NOTE Paragraph 00:01:38.000 --> 00:01:40.000 Zeszłej wiosny, 00:01:40.000 --> 00:01:42.000 gdy przygotowywałam się 00:01:42.000 --> 00:01:45.000 do napisania bibliografii Mohameta 00:01:45.000 --> 00:01:48.000 zrozumiałam, że potrzebuję przeczytać dokładnie Koran -- 00:01:48.000 --> 00:01:51.000 tak dokładnie, jak tylko będę w stanie. 00:01:51.000 --> 00:01:53.000 Mój Arabski obecnie ogranicza się 00:01:53.000 --> 00:01:55.000 do wertowania słownika, 00:01:55.000 --> 00:01:57.000 tak wiec wzięłam cztery najpopularniejsze tłumaczenia 00:01:57.000 --> 00:01:59.000 i zdecydowałam się je przeczytać od deski do deski, 00:01:59.000 --> 00:02:01.000 wers za wersem 00:02:01.000 --> 00:02:04.000 wraz z transliteracją 00:02:04.000 --> 00:02:07.000 oraz oryginalną wersją Arabską z VII wieku. 00:02:08.000 --> 00:02:11.000 Miałam jedną przewagę. 00:02:12.000 --> 00:02:14.000 Moja ostatnia książka 00:02:14.000 --> 00:02:17.000 opisywała historię rozłamu Shia-Sunni 00:02:17.000 --> 00:02:20.000 tak więc pisząc ją pracowałam na starych Islamskich tekstach, 00:02:20.000 --> 00:02:22.000 znałam wydarzenia 00:02:22.000 --> 00:02:24.000 do których Koran cały czas się odwołuje, 00:02:24.000 --> 00:02:26.000 strukturę przypisów. 00:02:26.000 --> 00:02:28.000 Wiedziałam dostatecznie, 00:02:28.000 --> 00:02:31.000 że będę swego rodzaju turystką po Koranie -- 00:02:31.000 --> 00:02:33.000 dobrze poinformowaną, 00:02:33.000 --> 00:02:35.000 doświadczoną, 00:02:35.000 --> 00:02:37.000 jednak wciąż obcą, 00:02:37.000 --> 00:02:39.000 Żyd agnostyk 00:02:39.000 --> 00:02:41.000 czytający cudzą świętą księgę 00:02:41.000 --> 00:02:43.000 (Śmiech) 00:02:43.000 --> 00:02:45.000 Czytałam powoli 00:02:45.000 --> 00:02:49.000 (Śmiech) 00:02:49.000 --> 00:02:52.000 Zaplanowałam trzy tygodnie na ten projekt, 00:02:52.000 --> 00:02:54.000 teraz już rozumiem czym jest hybris. 00:02:54.000 --> 00:02:58.000 (Śmiech) 00:02:58.000 --> 00:03:01.000 Zajęło mi to całe trzy miesiące. 00:03:03.000 --> 00:03:05.000 Oparłam się pokusie przeskoczenia od razu na sam koniec, 00:03:05.000 --> 00:03:08.000 gdzie znajdują się krótsze i bardziej mistyczne rozdziały. NOTE Paragraph 00:03:08.000 --> 00:03:10.000 Za każdym razem gdy wydawało mi się 00:03:10.000 --> 00:03:12.000 że zaczynam sobie radzić z Koranem -- 00:03:12.000 --> 00:03:14.000 uczucie "teraz to łapię" -- 00:03:14.000 --> 00:03:16.000 przemijało w ciągu jednej nocy. 00:03:16.000 --> 00:03:18.000 I każdego poranka znowu 00:03:18.000 --> 00:03:21.000 zastanawiałem się czy nie błądzę po omacku. 00:03:21.000 --> 00:03:24.000 A przecież tematyka była mi znajoma. 00:03:25.000 --> 00:03:27.000 Uważa się, że Koran powstał 00:03:27.000 --> 00:03:29.000 by odnowić przesłanie Tory oraz ewangelii. 00:03:29.000 --> 00:03:31.000 Tak więc jedna trzecia 00:03:31.000 --> 00:03:33.000 opisuje historie znane z Biblii 00:03:33.000 --> 00:03:35.000 jak te o Abrahamie, Mojżeszu 00:03:35.000 --> 00:03:38.000 Józefie, Maryi, czy Jezusie. 00:03:38.000 --> 00:03:41.000 Sam Bóg wydaje się być bardzo znajomy 00:03:41.000 --> 00:03:44.000 ze wcześniejszych przedstawień jako Jahwe -- 00:03:44.000 --> 00:03:47.000 zazdrośnie zastrzegającego, że istnieje tylko jeden Bóg. 00:03:48.000 --> 00:03:51.000 Obecność wielbłądów, gór, 00:03:51.000 --> 00:03:53.000 pustynnych studni oraz źródeł 00:03:53.000 --> 00:03:55.000 przypominały mi rok, który spędziłam 00:03:55.000 --> 00:03:57.000 wędrując przez Pustynię Synaj. 00:03:57.000 --> 00:03:59.000 Słyszałam tam język, 00:03:59.000 --> 00:04:01.000 o rytmicznej intonacji, 00:04:01.000 --> 00:04:04.000 przypominający o wieczorach spędzonych na słuchaniu starszyzny Beduinów 00:04:04.000 --> 00:04:07.000 recytujących z pamięci 00:04:07.000 --> 00:04:10.000 ciągnące się godzinami poematy. 00:04:10.000 --> 00:04:12.000 Zaczęłam wtedy pojmować 00:04:12.000 --> 00:04:15.000 czemu się mówi, 00:04:15.000 --> 00:04:18.000 że Koran jest Koranem 00:04:18.000 --> 00:04:20.000 jedynie po Arabsku. NOTE Paragraph 00:04:20.000 --> 00:04:22.000 Na przykład Faatihah, 00:04:22.000 --> 00:04:24.000 siedmiowersowy wstęp 00:04:24.000 --> 00:04:28.000 będący Bożą modlitwą oraz Islamską Shema Isreael w jednym. 00:04:29.000 --> 00:04:31.000 To jedynie 29 wyrazów po Arabsku, 00:04:31.000 --> 00:04:35.000 ale między 65 a 72 w tłumaczeniach. 00:04:35.000 --> 00:04:37.000 Im więcej dodasz, 00:04:37.000 --> 00:04:40.000 tym więcej wydaje się stracone. 00:04:40.000 --> 00:04:43.000 Język arabski potrafi oczarować, 00:04:43.000 --> 00:04:45.000 hipnotyzuje swoim pięknem, które 00:04:45.000 --> 00:04:48.000 musi zostać usłyszane, raczej niż przeczytane, 00:04:48.000 --> 00:04:51.000 a tym bardziej analizowane. 00:04:51.000 --> 00:04:53.000 Musi być głośno wyśpiewany 00:04:53.000 --> 00:04:56.000 by zabrzmieć muzyką w uszach i ustach. 00:04:56.000 --> 00:04:58.000 Tak wiec Koran po angielsku 00:04:58.000 --> 00:05:01.000 jest jedynie cieniem oryginału. 00:05:01.000 --> 00:05:04.000 albo, jak Arthur Arberry nazwał swoją wersję, 00:05:04.000 --> 00:05:06.000 "interpretacją" 00:05:07.000 --> 00:05:10.000 Ale nie wszystko się zatraca w tłumaczeniu. NOTE Paragraph 00:05:10.000 --> 00:05:13.000 Jak Koran mówi, cierpliwość popłaca, 00:05:13.000 --> 00:05:15.000 jest zatem wiece niespodzianek -- 00:05:15.000 --> 00:05:18.000 na przykład pewien stopień świadomości środowiskowej 00:05:18.000 --> 00:05:21.000 oraz człowiek jako opiekun bożego dzieła, 00:05:21.000 --> 00:05:24.000 czego nie znajdziemy w Biblii. 00:05:24.000 --> 00:05:27.000 Również kiedy Biblia jest właściwie skierowana do mężczyzn, 00:05:27.000 --> 00:05:29.000 używając drugiej i trzeciej osoby w rodzaju męskim, 00:05:29.000 --> 00:05:32.000 Koran włącza również kobiety, 00:05:32.000 --> 00:05:34.000 rozdzielając dla przykładu 00:05:34.000 --> 00:05:36.000 na wierzących mężczyzn i wierzące kobiety -- 00:05:36.000 --> 00:05:39.000 honorowych mężczyzn i honorowe kobiety. 00:05:41.000 --> 00:05:43.000 Albo bardzo zniesławiony wers 00:05:43.000 --> 00:05:45.000 traktujący o zabijaniu niewiernych. 00:05:45.000 --> 00:05:47.000 Faktycznie, mówi to, 00:05:47.000 --> 00:05:50.000 ale w bardzo specyficznym kontekście: 00:05:50.000 --> 00:05:52.000 prawdopodobnego podboju 00:05:52.000 --> 00:05:54.000 świętego miasta Mekki 00:05:54.000 --> 00:05:57.000 gdzie walki zazwyczaj były zabronione. 00:05:57.000 --> 00:06:00.000 A zgoda na nie przychodziła tylko w konkretnych przypadkach. 00:06:00.000 --> 00:06:03.000 Nie: musisz zabijać niewiernych w Mecce, 00:06:03.000 --> 00:06:06.000 tylko: możesz to zabić, 00:06:06.000 --> 00:06:09.000 jednak jedynie w przypadku gdy okres dziękczynny dobiegł końca 00:06:10.000 --> 00:06:13.000 oraz tylko wtedy, gdy nie zostały zawarte żadne porozumienia, 00:06:13.000 --> 00:06:16.000 jak również gdy jesteś powstrzymywany przed dostaniem się do Kaaba, 00:06:16.000 --> 00:06:19.000 lub zaatakowano ciebie pierwszego. 00:06:19.000 --> 00:06:22.000 A nawet jeśli -- Bóg jest litościwy, 00:06:22.000 --> 00:06:25.000 wybaczenie jest jest najważniejsze, 00:06:25.000 --> 00:06:27.000 tak więc 00:06:27.000 --> 00:06:29.000 lepiej byś jednak nie zabijał. 00:06:29.000 --> 00:06:32.000 (Śmiech) 00:06:32.000 --> 00:06:35.000 To było prawdopodobnie największym zaskoczeniem -- 00:06:35.000 --> 00:06:37.000 jak Koran jest elastyczny, 00:06:37.000 --> 00:06:39.000 przynajmniej w umysłach, które 00:06:39.000 --> 00:06:42.000 same są elastyczne. NOTE Paragraph 00:06:42.000 --> 00:06:45.000 "Niektóre z tych wersów są ostateczne w znaczeniu" mówi się 00:06:45.000 --> 00:06:48.000 "inne zaś są niejasne, dwuznaczne. 00:06:48.000 --> 00:06:50.000 Ta przewrotność 00:06:50.000 --> 00:06:52.000 wynajdzie niejasności 00:06:52.000 --> 00:06:54.000 próbując zasiać zamęt 00:06:54.000 --> 00:06:57.000 przez narzucanie własnych interpretacji. 00:06:57.000 --> 00:07:00.000 Tylko Bóg zna prawdziwe znaczenie." 00:07:01.000 --> 00:07:03.000 Wyrażenie "Bóg jest subtelny" 00:07:03.000 --> 00:07:05.000 pojawia się wciąż i wciąż. 00:07:05.000 --> 00:07:07.000 W rzeczy samej, Koran jako całość jest znacznie bardziej subtelny, 00:07:07.000 --> 00:07:09.000 niż większość z nas byłaby w stanie uwierzyć. 00:07:09.000 --> 00:07:11.000 Dla przykładu, 00:07:11.000 --> 00:07:13.000 ta drobna kwestia 00:07:13.000 --> 00:07:16.000 dziewic w raju. 00:07:16.000 --> 00:07:19.000 Staromodny orientalizm odgrywa tutaj ważną rolę. 00:07:20.000 --> 00:07:22.000 Słowo użyte tutaj czterokrotnie 00:07:22.000 --> 00:07:24.000 to 'Houris' 00:07:24.000 --> 00:07:26.000 przełożone jako 00:07:26.000 --> 00:07:29.000 ciemnooka dziewica z jędrnymi piersiami, 00:07:29.000 --> 00:07:32.000 albo inaczej - bogato obdarzone dziewice. 00:07:33.000 --> 00:07:35.000 Jednak w oryginale, po arabsku 00:07:35.000 --> 00:07:38.000 zostało użyte jedno słowo: Houris. 00:07:39.000 --> 00:07:42.000 Nie jędrne piersi, ani również nie hojnie obdarzone. 00:07:42.000 --> 00:07:44.000 (Śmiech) 00:07:44.000 --> 00:07:46.000 Może to być sposób by powiedzieć 00:07:46.000 --> 00:07:48.000 czyste istnienia -- niczym anioły -- 00:07:48.000 --> 00:07:51.000 albo tak jak w po grecku - Kouros albo Kóre 00:07:51.000 --> 00:07:53.000 wieczna młodość. NOTE Paragraph 00:07:53.000 --> 00:07:56.000 Prawdą jednak jest, że nikt nie jest do końca pewien 00:07:56.000 --> 00:07:58.000 i o to właśnie chodzi. 00:07:58.000 --> 00:08:00.000 Ponieważ Koran jest w zasadzie jasny 00:08:00.000 --> 00:08:02.000 mówiąc, że będziesz 00:08:02.000 --> 00:08:05.000 "nowym istnieniem w raju" 00:08:05.000 --> 00:08:07.000 oraz że "odrodzisz się 00:08:07.000 --> 00:08:10.000 w formie dotąd ci obcej" 00:08:10.000 --> 00:08:13.000 co o wiele bardziej do mnie przemawia 00:08:13.000 --> 00:08:15.000 niż dziewice. 00:08:15.000 --> 00:08:23.000 (Śmiech) 00:08:23.000 --> 00:08:26.000 Co do liczny 72. 00:08:26.000 --> 00:08:28.000 Nie ma 72 dziewic 00:08:28.000 --> 00:08:30.000 w Koranie. 00:08:30.000 --> 00:08:33.000 Idea ta pojawiła się jakieś 300 lat później 00:08:33.000 --> 00:08:36.000 i większość Islamskich uczonych pojmuje ją jako odpowiednik 00:08:36.000 --> 00:08:38.000 ludzi ze skrzydłami siedzących na chmurach 00:08:38.000 --> 00:08:40.000 grających na harfach. 00:08:41.000 --> 00:08:44.000 Raj jest czymś odwrotnym. 00:08:44.000 --> 00:08:46.000 To nie dziewictwo. 00:08:46.000 --> 00:08:48.000 To urodzaj, 00:08:48.000 --> 00:08:50.000 to mnogość, 00:08:50.000 --> 00:08:52.000 to ogrody nawadniane 00:08:52.000 --> 00:08:55.000 przez płynące strumienie. NOTE Paragraph 00:08:55.000 --> 00:08:57.000 Dziękuję. NOTE Paragraph 00:08:57.000 --> 00:09:12.000 (Oklaski)