[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.60,0:00:09.63,Default,,0000,0000,0000,,1900'lerin başında Girit Adasında, Dialogue: 0,0:00:09.63,0:00:14.17,Default,,0000,0000,0000,,İngiliz Arkeolog Sir Arthur Evans, garip\Nsembollerle yazılmış Dialogue: 0,0:00:14.17,0:00:16.66,Default,,0000,0000,0000,,yaklaşık 3.000 tablet ortaya çıkardı. Dialogue: 0,0:00:16.66,0:00:19.92,Default,,0000,0000,0000,,Bu sembollerin Avrupa'nın en\Neski uygarlığının konuştuğu Dialogue: 0,0:00:19.92,0:00:21.92,Default,,0000,0000,0000,,dili temsil ettiğini düşündü. Dialogue: 0,0:00:21.92,0:00:25.92,Default,,0000,0000,0000,,Anlamları, 50 boyunca bilim\Ninsanlarından paçayı kurtaracaktı. Dialogue: 0,0:00:25.92,0:00:29.21,Default,,0000,0000,0000,,Evans, bu tabletleri Knossos \Nsarayının renkli freskleri Dialogue: 0,0:00:29.21,0:00:32.85,Default,,0000,0000,0000,,ve labirent gibi olan \Nkoridorlarının arasında keşfetti. Dialogue: 0,0:00:32.85,0:00:36.37,Default,,0000,0000,0000,,Efsanevi Girit hükümdarı\NKral Minos'un adını vererek Dialogue: 0,0:00:36.37,0:00:38.78,Default,,0000,0000,0000,,Minos Uygarlığı olarak adlandırdı. Dialogue: 0,0:00:38.78,0:00:43.34,Default,,0000,0000,0000,,Linear B olarak adlandırılan yazının\NMinos dilini temsil ettiğini düşündü Dialogue: 0,0:00:43.34,0:00:47.35,Default,,0000,0000,0000,,ve tüm dünyadaki bilim insanları\Nkendi teorilerini ortaya attı. Dialogue: 0,0:00:47.35,0:00:49.94,Default,,0000,0000,0000,,Etrüsklerin kaybolan dili miydi? Dialogue: 0,0:00:49.94,0:00:53.40,Default,,0000,0000,0000,,Ya da belki de Baskça'nın ilk formunu\Ntemsil ediyordu. Dialogue: 0,0:00:53.40,0:00:57.40,Default,,0000,0000,0000,,Gizem derinleştiğinden dolayı Evans\Ntabletleri yakından korudu, Dialogue: 0,0:00:57.40,0:01:01.06,Default,,0000,0000,0000,,hayatı boyunca yazıtların\N200'ü yayınlandı, Dialogue: 0,0:01:01.06,0:01:03.02,Default,,0000,0000,0000,,ancak yazıyı çözemedi. Dialogue: 0,0:01:03.36,0:01:07.24,Default,,0000,0000,0000,,Bununla birlikte, iki doğru \Ngözlem yaptı: Dialogue: 0,0:01:07.24,0:01:11.36,Default,,0000,0000,0000,,Tabletler, idari kayıtlardı\Nve yazı, tek hece yazısıydı, Dialogue: 0,0:01:11.36,0:01:14.81,Default,,0000,0000,0000,,her sembol, hem sessiz hem de\Nsesli bir harfi temsil ediyordu, Dialogue: 0,0:01:14.81,0:01:18.40,Default,,0000,0000,0000,,her biri bir kelimeyi temsil eden\Nkarakterle karıştırılmıştı. Dialogue: 0,0:01:18.40,0:01:23.73,Default,,0000,0000,0000,,Evans, New York, Brooklyn'den\NAlice Kober adlı bir bilim insanının Dialogue: 0,0:01:23.73,0:01:27.25,Default,,0000,0000,0000,,bu gizemi çözmeye başlamadan önce\Notuz yıl Linear B üzerinde çalıştı. Dialogue: 0,0:01:27.25,0:01:30.45,Default,,0000,0000,0000,,Kober, dönemindeki \Nbirkaç kadın gibi Dialogue: 0,0:01:30.45,0:01:33.50,Default,,0000,0000,0000,,Brooklyn College'da\NKlasikler profesörüydü. Dialogue: 0,0:01:33.50,0:01:37.40,Default,,0000,0000,0000,,Araştırmasına yardımcı olması için\NLinear B'yi çözmesi gerektiğini biliyordu Dialogue: 0,0:01:37.40,0:01:40.16,Default,,0000,0000,0000,,ve kendi kendine\Nbirçok dil öğrendi. Dialogue: 0,0:01:40.43,0:01:43.55,Default,,0000,0000,0000,,Sonraki yirmi yıl boyunca, \Nsembolleri analiz etti. Dialogue: 0,0:01:43.94,0:01:46.44,Default,,0000,0000,0000,,Mevcut birkaç yazıt üzerinde çalışarak, Dialogue: 0,0:01:46.44,0:01:49.22,Default,,0000,0000,0000,,her sembolün ne sıklıkla\Nortaya çıktığını kaydetti. Dialogue: 0,0:01:49.47,0:01:53.27,Default,,0000,0000,0000,,Ardından, her sembolün ne sıklıkla\Nyan yana geldiğini kaydetti. Dialogue: 0,0:01:53.27,0:01:56.69,Default,,0000,0000,0000,,Bulgularını, İkinci Dünya Savaşı \Nsırasında yazı malzemelerinin Dialogue: 0,0:01:56.69,0:02:00.40,Default,,0000,0000,0000,,azlığı nedeniyle sigara kutularındaki \Nufak parça kağıtlarda sakladı. Dialogue: 0,0:02:00.40,0:02:02.16,Default,,0000,0000,0000,,Bu frekansları analiz ederek, Dialogue: 0,0:02:02.16,0:02:05.25,Default,,0000,0000,0000,,Linear B'nin cümlelerine \Ndil bilgisi vermenin Dialogue: 0,0:02:05.25,0:02:07.15,Default,,0000,0000,0000,,çekim eklerine bağlı olduğunu keşfetti. Dialogue: 0,0:02:07.15,0:02:11.24,Default,,0000,0000,0000,,Bundan sonra, Linear B'yi çözmeye\Nherkesten önce yaklaşarak, Dialogue: 0,0:02:11.24,0:02:15.25,Default,,0000,0000,0000,,simgeler arasındaki ilişkilerin \Nbir çizelgesini oluşturmayı başardı. Dialogue: 0,0:02:15.25,0:02:20.52,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, 1950'de 43 yaşında,\Nmuhtemelen kanserden öldü. Dialogue: 0,0:02:20.93,0:02:23.53,Default,,0000,0000,0000,,Kober, Knossos tabletlerini analiz ederken Dialogue: 0,0:02:23.53,0:02:27.97,Default,,0000,0000,0000,,Michael Ventris adında bir mimar da \NLinear B'yi çözmeye çalıyordu. Dialogue: 0,0:02:28.23,0:02:33.39,Default,,0000,0000,0000,,Evans'ın konuşmasını duyduktan sonra,\Nöğrenciyken Linear B'ye takıntılı oldu. Dialogue: 0,0:02:33.39,0:02:37.99,Default,,0000,0000,0000,,II. Dünya Savaşı'nda görev yaparken\Nbile, yazıyı çözmek için çalıştı. Dialogue: 0,0:02:37.99,0:02:40.98,Default,,0000,0000,0000,,Savaştan sonra Ventris, Yunanistan\Ntopraklarında Pilos denilen Dialogue: 0,0:02:40.98,0:02:44.22,Default,,0000,0000,0000,,farklı bir arkeolojik siteden\Nçıkarılan yeni yayınlanan Dialogue: 0,0:02:44.22,0:02:49.24,Default,,0000,0000,0000,,Linear B yazıtlarının gizli bir yerini\Nkullanarak Kober'ın çizelgesini oluşturdu. Dialogue: 0,0:02:49.50,0:02:52.91,Default,,0000,0000,0000,,Asıl ilerlemesini, Pilos'taki \Ntabletleri Knossos'takilerle Dialogue: 0,0:02:52.91,0:02:55.01,Default,,0000,0000,0000,,karşılaştırdığında yaptı\Nve bazı kelimelerin Dialogue: 0,0:02:55.01,0:02:59.64,Default,,0000,0000,0000,,bir bölgedeki tabletlerde olduğunu,\Ndiğerlerinde bulunmadığını gördü. Dialogue: 0,0:02:59.64,0:03:02.79,Default,,0000,0000,0000,,Bu kelimelerin, her bölgenin\Nözel yerlerinin adını Dialogue: 0,0:03:02.79,0:03:04.81,Default,,0000,0000,0000,,temsil edip etmediğini merak etti. Dialogue: 0,0:03:05.26,0:03:09.09,Default,,0000,0000,0000,,Yüzyıllar boyunca yer adlarının sabit\Nkalma eğiliminde olduğunu biliyordu Dialogue: 0,0:03:09.09,0:03:10.79,Default,,0000,0000,0000,,ve Linear B'yi, Kıbrıs adasından Dialogue: 0,0:03:10.79,0:03:14.26,Default,,0000,0000,0000,,çok eski bir hece yazısıyla\Nkarşılaştırmaya karar verdi. Dialogue: 0,0:03:14.59,0:03:18.54,Default,,0000,0000,0000,,Kıbrıs yazısı, Linear B'den \Nyüzlerce yıl sonra kullanıldı, Dialogue: 0,0:03:18.54,0:03:20.60,Default,,0000,0000,0000,,ancak sembollerden bazıları benzerdi, Dialogue: 0,0:03:20.60,0:03:23.35,Default,,0000,0000,0000,,seslerin de benzer olup\Nolamayacağını merak etti. Dialogue: 0,0:03:23.35,0:03:26.53,Default,,0000,0000,0000,,Ventris, Kıbrıs hece\Nyazılarından bazılarını Dialogue: 0,0:03:26.53,0:03:28.43,Default,,0000,0000,0000,,Linear B yazıtlarına bağladığında,\N Dialogue: 0,0:03:28.43,0:03:30.62,Default,,0000,0000,0000,,Evans'ın tabletlerini keşfettiği Dialogue: 0,0:03:30.62,0:03:34.42,Default,,0000,0000,0000,,şehrin adı olan Knossos \Nkelimesini ortaya çıkardı. Dialogue: 0,0:03:34.42,0:03:37.80,Default,,0000,0000,0000,,Bir domino etkisindeki\NVentris, Linear B'yi çözdü, Dialogue: 0,0:03:37.80,0:03:41.44,Default,,0000,0000,0000,,her kelime Linear B dilinin \NMinos değil Yunanca olduğunu Dialogue: 0,0:03:41.44,0:03:43.52,Default,,0000,0000,0000,,açıkça ortaya çıkardı. Dialogue: 0,0:03:44.22,0:03:48.38,Default,,0000,0000,0000,,Ventris, dört yıl sonra 34 yaşında,\Nbir araba kazasında öldü. Dialogue: 0,0:03:48.74,0:03:52.40,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, keşfi tarihin bir\Nparçasını yeniden yazdı. Dialogue: 0,0:03:52.40,0:03:55.90,Default,,0000,0000,0000,,Evans, Minosluların Yunanlıların\Ntopraklarını fethetmesinde Dialogue: 0,0:03:55.90,0:03:59.39,Default,,0000,0000,0000,,ısrarcı olmuştu ve dolayısıyla ana karada\NLinear B'nin örnekleri bulundu. Dialogue: 0,0:03:59.39,0:04:03.13,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, Linear B'nin Minos dilini\Ndeğil, Yunanca'yı temsil ettiği keşfi, Dialogue: 0,0:04:03.13,0:04:05.13,Default,,0000,0000,0000,,tam tersinin olduğunu gösterdi: Dialogue: 0,0:04:05.13,0:04:10.24,Default,,0000,0000,0000,,Yunanlılar, Girit'i işgal etti ve kendi\Ndilleri için Minos yazısını benimsedi. Dialogue: 0,0:04:10.24,0:04:12.69,Default,,0000,0000,0000,,Ancak hikaye henüz bitmedi. Dialogue: 0,0:04:12.69,0:04:14.89,Default,,0000,0000,0000,,Minosluların, Linear A denilen Dialogue: 0,0:04:14.89,0:04:17.84,Default,,0000,0000,0000,,başka bir yazıyla temsil edilen Dialogue: 0,0:04:17.84,0:04:19.88,Default,,0000,0000,0000,,asıl dili henüz çözülmedi. Dialogue: 0,0:04:19.88,0:04:23.78,Default,,0000,0000,0000,,En azından şimdilik gizemini koruyor.