WEBVTT 00:00:06.600 --> 00:00:09.630 Στις αρχές του 1900 στο νησί της Κρήτης, 00:00:09.630 --> 00:00:14.172 ο Βρετανός αρχαιολόγος σερ Άρθουρ Έβανς ανακάλυψε σχεδόν 3.000 πινακίδες 00:00:14.172 --> 00:00:16.419 χαραγμένες με παράξενα σύμβολα. 00:00:16.419 --> 00:00:18.943 Πίστευε ότι αυτά τα σύμβολα αναπαριστούσαν τη γλώσσα 00:00:18.943 --> 00:00:21.671 που μιλούσε ο αρχαιότερος πολιτισμός της Ευρώπης. 00:00:21.922 --> 00:00:25.357 Οι ακαδημαϊκοί αδυνατούσαν να βρουν το νόημά της επί 50 χρόνια. NOTE Paragraph 00:00:25.832 --> 00:00:29.213 Ο Έβανς ανακάλυψε αυτές τις πινακίδες μεταξύ των πολύχρωμων τοιχογραφιών 00:00:29.213 --> 00:00:32.853 και τον δαιδαλωδών διαδρόμων του παλατιού της Κνωσού. 00:00:32.853 --> 00:00:35.403 Ονόμασε τον πολιτισμό Μινωικό - 00:00:35.403 --> 00:00:38.459 από τον μυθικό άρχοντα της Κρήτης, τον βασιλιά Μίνωα. 00:00:38.783 --> 00:00:43.339 Πίστευε ότι η γραφή, γνωστή ως Γραμμική Β, αναπαριστούσε τη μινωική γλώσσα 00:00:43.339 --> 00:00:46.924 και ακαδημαϊκοί σε όλον τον κόσμο ανέπτυξαν τις δικές τους θεωρίες. 00:00:47.346 --> 00:00:49.809 Ήταν η χαμένη γλώσσα των Ετρούσκων; 00:00:49.936 --> 00:00:52.969 Ή μήπως αναπαριστούσε μια πρώιμη μορφή της γλώσσας των Βάσκων; NOTE Paragraph 00:00:53.396 --> 00:00:57.396 Το μυστήριο μεγάλωνε γιατί ο Έβανς κρατούσε στην κατοχή του τις πινακίδες 00:00:57.396 --> 00:01:00.958 -μόνο 200 από τις επιγραφές δημοσιεύθηκαν στη διάρκεια της ζωής του- 00:01:01.016 --> 00:01:03.204 αλλά δε μπορούσε να τις αποκρυπτογραφήσει. 00:01:03.356 --> 00:01:06.792 Ωστόσο, έκανε δύο ακριβείς παρατηρήσεις: 00:01:07.236 --> 00:01:11.071 οι πινακίδες ήταν διοικητικά έγγραφα, και η γραφή ήταν συλλαβική, 00:01:11.356 --> 00:01:14.806 όπου κάθε σύμβολο αναπαριστούσε ένα σύμφωνο και ένα φωνήεν μαζί, 00:01:14.806 --> 00:01:17.892 ανάμεικτα με χαρακτήρες που αναπαριστούσαν μια ολόκληρη λέξη. NOTE Paragraph 00:01:18.396 --> 00:01:22.856 Ο Έβανς δούλεψε στη Γραμμική Β για τρεις δεκαετίες πριν λυθεί το μυστήριο 00:01:22.856 --> 00:01:26.945 από την ακαδημαϊκό Άλις Κόμπερ από το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. 00:01:27.096 --> 00:01:30.446 Η Κόμπερ ήταν καθηγήτρια Κλασικής Φιλολογίας στο Κολέγιο του Μπρούκλιν, 00:01:30.446 --> 00:01:33.219 μια εποχή που ελάχιστες γυναίκες κατείχαν τέτοιες θέσεις. 00:01:33.496 --> 00:01:36.665 Για να τα καταφέρει, έμαθε μόνη της πολλές γλώσσες - 00:01:36.665 --> 00:01:40.366 ήξερε ότι θα χρειαζόταν αυτή τη γνώση για να αποκρυπτογραφήσει τη Γραμμική Β. 00:01:40.366 --> 00:01:43.394 Για τις επόμενες δύο δεκαετίες ανέλυε τα σύμβολα. NOTE Paragraph 00:01:43.766 --> 00:01:46.436 Δουλεύοντας με τις ελάχιστες διαθέσιμες επιγραφές, 00:01:46.436 --> 00:01:49.294 κατέγραψε πόσο συχνά εμφανιζόταν το κάθε σύμβολο. 00:01:49.466 --> 00:01:53.017 Μετά κατέγραψε πόσο συχνά κάθε σύμβολο εμφανιζόταν δίπλα σε ένα άλλο. 00:01:53.266 --> 00:01:56.649 Αποθήκευε τα ευρήματά της σε χαρτάκια μέσα σε κούτες από τσιγάρα, 00:01:56.686 --> 00:02:00.200 γιατί η γραφική ύλη ήταν σπάνια κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. NOTE Paragraph 00:02:00.396 --> 00:02:02.156 Αναλύοντας αυτές τις συχνότητες, 00:02:02.156 --> 00:02:05.246 ανακάλυψε ότι η Γραμμική Β βασιζόταν στις καταλήξεις των λέξεων 00:02:05.246 --> 00:02:07.080 ώστε να έχουν γραμματική οι προτάσεις. 00:02:07.146 --> 00:02:11.246 Έτσι άρχισε να φτιάχνει ένα διάγραμμα με τις σχέσεις μεταξύ των συμβόλων, 00:02:11.246 --> 00:02:15.207 πλησιάζοντας περισσότερο από οποιονδήποτε στο παρελθόν την αποκρυπτογράφησή της. 00:02:15.246 --> 00:02:20.463 Αλλά πέθανε, πιθανότατα από καρκίνο, το 1950 στην ηλικία των 43. NOTE Paragraph 00:02:20.930 --> 00:02:23.530 Ενώ η Κόμπερ ανέλυε τις πινακίδες της Κνωσού, 00:02:23.530 --> 00:02:27.923 ένας αρχιτέκτονας, ο Μάικλ Βέντρις, επίσης δούλευε στην αποκρυπτογράφησή τους. 00:02:28.230 --> 00:02:33.141 Είχε πάθει εμμονή με τη Γραμμική Β ως μαθητής μετά από μία ομιλία του Έβανς. 00:02:33.390 --> 00:02:37.401 Μάλιστα δούλεψε στην αποκρυπτογράφηση κατά τη θητεία του στον Β' Παγκόσμιο. NOTE Paragraph 00:02:37.816 --> 00:02:40.976 Μετά τον πόλεμο, ο Βέντρις εμπλούτισε το πλάνο της Κόμπερ, 00:02:40.976 --> 00:02:44.216 μελετώντας μια νέα ομάδα από επιγραφές στη Γραμμική Β 00:02:44.216 --> 00:02:49.190 που προήλθαν από ανασκαφές σε άλλον χώρο, την Πύλο, στην ηπειρωτική Ελλάδα. 00:02:49.379 --> 00:02:52.909 Η πιο σημαντική του ανακάλυψη ήρθε όταν συνέκρινε τις πινακίδες της Πύλου 00:02:52.909 --> 00:02:54.486 με αυτές της Κνωσού, 00:02:54.509 --> 00:02:59.195 και είδε ότι μερικές λέξεις εμφανίζονταν σε αυτές της Πύλου αλλά όχι της Κνωσού. 00:02:59.642 --> 00:03:02.792 Αναρωτήθηκε αν αυτές οι λέξεις αναπαριστούσαν τοπωνύμια 00:03:02.792 --> 00:03:04.857 που ήταν συγκεκριμένα για κάθε τοποθεσία. NOTE Paragraph 00:03:05.262 --> 00:03:09.092 Ήξερε ότι κατά τους αιώνες τα τοπωνύμια τείνουν να παραμένουν σταθερά, 00:03:09.092 --> 00:03:11.082 και αποφάσισε να συγκρίνει τη Γραμμική Β 00:03:11.082 --> 00:03:14.271 με μια αρχαία συλλαβική γραφή από το νησί της Κύπρου. 00:03:14.586 --> 00:03:18.536 Η κυπριακή γραφή χρησιμοποιήθηκε εκατοντάδες χρόνια μετά τη Γραμμική Β 00:03:18.536 --> 00:03:20.534 αλλά κάποια από τα σύμβολα ήταν παρόμοια - 00:03:20.596 --> 00:03:22.937 αναρωτήθηκε αν θα ήταν παρόμοιοι και οι ήχοι. 00:03:23.066 --> 00:03:26.526 Όταν ο Βέντρις εισήγαγε μερικούς από τους ήχους του Κυπριακού Συλλαβάριου 00:03:26.526 --> 00:03:28.426 στις επιγραφές της Γραμμικής Β, 00:03:28.426 --> 00:03:30.617 κατέληξε στη λέξη Κνωσός, 00:03:30.617 --> 00:03:33.866 το όνομα της πόλης όπου ο Έβανς είχε ανακαλύψει τις πινακίδες. 00:03:34.236 --> 00:03:37.906 Σε ένα ντόμινο ανακαλύψεων, ο Βέντρις άρχισε να αποκωδικοποιεί τη Γραμμική Β, 00:03:37.906 --> 00:03:40.261 με κάθε λέξη να αποκαλύπτει όλο και πιο ξεκάθαρα 00:03:40.261 --> 00:03:43.657 ότι η γλώσσα της Γραμμικής Β δεν ήταν μινωική, αλλά ελληνική. NOTE Paragraph 00:03:44.221 --> 00:03:48.521 Ο Βέντρις σκοτώθηκε σε τροχαίο τέσσερα χρόνια αργότερα, 34 ετών. 00:03:48.740 --> 00:03:52.020 Αλλά η ανακάλυψή του έγραψε από την αρχή ένα κεφάλαιο της ιστορίας. 00:03:52.400 --> 00:03:55.849 Ο Έβανς επέμενε ότι οι Μινωίτες κατέκτησαν τους ηπειρώτες Έλληνες, 00:03:55.900 --> 00:03:59.390 και αυτός ήταν ο λόγος που η Γραμμική Β βρέθηκε και στην ηπειρωτική χώρα. 00:03:59.390 --> 00:04:03.051 Αλλά η ανακάλυψη ότι η Γραμμική Β αναπαριστούσε ελληνικά και όχι μινωικά 00:04:03.130 --> 00:04:04.875 έδειξε ότι συνέβη το αντίθετο: 00:04:05.130 --> 00:04:09.857 οι ηπειρώτες Έλληνες εισέβαλαν στην Κρήτη και υιοθέτησαν τη μινωική γραφή. NOTE Paragraph 00:04:10.239 --> 00:04:12.352 Αλλά η ιστορία δεν τελειώνει ακόμη. 00:04:12.689 --> 00:04:14.708 Η πραγματική γλώσσα των Μινωιτών, 00:04:14.769 --> 00:04:17.659 την οποία αναπαριστά μια άλλη γραφή που λέγεται Γραμμική Α, 00:04:17.839 --> 00:04:19.669 δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί ακόμα. 00:04:19.879 --> 00:04:23.302 Παραμένει ένα μυστήριο - τουλάχιστον για την ώρα.