WEBVTT 00:00:01.000 --> 00:00:04.000 İşte bu benim bildiğim okyanus. 00:00:04.000 --> 00:00:06.000 ve bunu biraz... 00:00:06.000 --> 00:00:08.000 yani birkaç kez Körfez'de de bulunduğumdan 00:00:08.000 --> 00:00:10.000 gerçekten travma geçirmiş gibiyim 00:00:10.000 --> 00:00:13.000 çünkü artık ne zaman okyanusa baksam 00:00:13.000 --> 00:00:15.000 nerede olduğumdan bağımsız olarak, 00:00:15.000 --> 00:00:17.000 hatta petrolün asla ulaşmadığını bildiğim 00:00:17.000 --> 00:00:19.000 yerlerde bile olsam 00:00:19.000 --> 00:00:21.000 yüzeyde hep yağ tabakası görüyorum. 00:00:21.000 --> 00:00:23.000 Ve anlıyorum ki bu görüntünün hayaleti 00:00:23.000 --> 00:00:25.000 beni kovalamaya devam ediyor. 00:00:26.000 --> 00:00:28.000 Ama bugün sizlerle konuşmak istediğim 00:00:28.000 --> 00:00:30.000 birçok şey var ve hepsini 00:00:30.000 --> 00:00:32.000 bir bağlama oturtmaya çalışacağım. 00:00:32.000 --> 00:00:35.000 Yalnızca gündemdeki patlamayı değil 00:00:35.000 --> 00:00:38.000 bunun ne anlama geldiğini ve neden olduğunu da... NOTE Paragraph 00:00:38.000 --> 00:00:40.000 Öncelikle birazcık kendimden bahsedeyim. 00:00:40.000 --> 00:00:42.000 Ben basitçe, çocukluğundan bu yana 00:00:42.000 --> 00:00:44.000 balığa çıkmaktan hoşlanan bir adamım. 00:00:44.000 --> 00:00:46.000 Ve bu yüzden de 00:00:46.000 --> 00:00:48.000 yani çok sevdiğim sahillerden uzaklaşmamak için 00:00:48.000 --> 00:00:51.000 öğrenimimi deniz kuşları üzerine yaptım. 00:00:51.000 --> 00:00:53.000 Şu anda da okyanusların nasıl değiştiği üzerine 00:00:53.000 --> 00:00:55.000 kitaplar yazıyorum. 00:00:55.000 --> 00:00:58.000 Ve gerçekten de okyanuslar hızla değişiyor. 00:00:58.000 --> 00:01:01.000 Önceleri bu tip grafikler görmüştük. 00:01:01.000 --> 00:01:04.000 Aslında gerçekten de 00:01:04.000 --> 00:01:06.000 üzeri biraz ıslak olan 00:01:06.000 --> 00:01:08.000 sert bir bilyenin üzerinde yaşıyoruz. 00:01:08.000 --> 00:01:10.000 Tıpkı bir bilyeyi suya daldırmışsınız gibi... 00:01:10.000 --> 00:01:12.000 Atmosfer de aynı biçimde. 00:01:12.000 --> 00:01:14.000 Eğer tüm atmosferi alır 00:01:14.000 --> 00:01:16.000 bir topun içinde toplarsanız 00:01:16.000 --> 00:01:18.000 sağdaki gibi, küçük bir gaz küreniz olur. 00:01:18.000 --> 00:01:20.000 Böylesi son derece narin, 00:01:20.000 --> 00:01:23.000 küçük bir sabun köpüğünün içinde yaşıyoruz. 00:01:23.000 --> 00:01:25.000 Çok ama çok kolayca etkilenebilen 00:01:25.000 --> 00:01:28.000 kutsal bir sabun köpüğü bu. NOTE Paragraph 00:01:28.000 --> 00:01:31.000 Ve yanan tüm bu petrol ve gazlar, 00:01:31.000 --> 00:01:33.000 tüm fosil yakıtları, 00:01:33.000 --> 00:01:35.000 atmosferi büyük ölçüde değiştiriyor. 00:01:35.000 --> 00:01:38.000 Karbon dioksit oranı giderek artıyor. 00:01:38.000 --> 00:01:41.000 İklimin ısınmasına yol açıyorz. 00:01:41.000 --> 00:01:43.000 Körfezdeki patlama da 00:01:43.000 --> 00:01:45.000 medeniyeti sürdürmek için harcadığımız 00:01:45.000 --> 00:01:48.000 enerjiden kaynaklanan sorunlarımızın 00:01:48.000 --> 00:01:51.000 küçük bir parçası. 00:01:51.000 --> 00:01:53.000 Isınmanın ötesinde 00:01:53.000 --> 00:01:56.000 okyanus sularının asitlenmesi sorunu yaşıyorz. 00:01:56.000 --> 00:01:58.000 Şimdiden ölçülebilir seviyede, 00:01:58.000 --> 00:02:01.000 şimdiden hayvan yaşamını etkiliyor. 00:02:01.000 --> 00:02:03.000 Laboratuvarda 00:02:03.000 --> 00:02:05.000 bir midyeyi alır ve deniz suyunun 00:02:05.000 --> 00:02:07.000 normal pH seviyesi olan pH 8.1 yerine 00:02:07.000 --> 00:02:09.000 7.5 suya 00:02:09.000 --> 00:02:11.000 yerleştirirseniz 00:02:11.000 --> 00:02:14.000 yaklaşık 3 gün içinde çözünecektir. 00:02:14.000 --> 00:02:16.000 Bir deniz kestanesi larvasını 00:02:16.000 --> 00:02:18.000 8.1 yerine 00:02:18.000 --> 00:02:20.000 pH 7.7 suya bırakırsanız 00:02:20.000 --> 00:02:22.000 o kadar büyük bir değişim gözlenmez 00:02:22.000 --> 00:02:25.000 ama deforme olur ve ölür. 00:02:25.000 --> 00:02:28.000 Şimdiden ticari istiridye larvaları 00:02:28.000 --> 00:02:30.000 bazı yerlerde 00:02:30.000 --> 00:02:32.000 büyük oranda yokoluşla karşı karşıyalar. 00:02:32.000 --> 00:02:34.000 Aynı sebepten bazı yerlerde 00:02:34.000 --> 00:02:36.000 mercan resifleri de daha yavaş gelişiyor. 00:02:36.000 --> 00:02:38.000 Yani bu ciddi bir mesele. NOTE Paragraph 00:02:38.000 --> 00:02:40.000 Şimdi körfezin çevresinde 00:02:40.000 --> 00:02:42.000 biraz turlayalım. 00:02:42.000 --> 00:02:45.000 Körfezdeki insanlara dair beni en çok etkileyen şey 00:02:45.000 --> 00:02:48.000 onların gerçekten suyla bütünleşmiş olmaları. 00:02:48.000 --> 00:02:50.000 Suyla başa çıkabiliyorlar. 00:02:50.000 --> 00:02:52.000 Gelip geçen bir fırtınayla da başa çıkabiliyorlar. 00:02:52.000 --> 00:02:55.000 Su seviyesi düştüğünde ne yapacaklarını da biliyorlar. 00:02:55.000 --> 00:02:57.000 Ama sorun su değil de başka bir şey olduğunda 00:02:57.000 --> 00:02:59.000 ve bu şey sudaki yaşamı değiştirdiğinde 00:02:59.000 --> 00:03:01.000 fazla bir seçenekleri kalmıyor. 00:03:01.000 --> 00:03:03.000 Aslında tüm bu toplulukların 00:03:03.000 --> 00:03:05.000 gerçekten de hayatta fazla seçenekleri yok. 00:03:05.000 --> 00:03:08.000 Yapacak başka bir işleri de yok. 00:03:08.000 --> 00:03:10.000 Yerel otel sektörüne de 00:03:10.000 --> 00:03:12.000 gidip çalışamazlar 00:03:12.000 --> 00:03:15.000 çünkü çevrelerinde böyle yerler de yok. NOTE Paragraph 00:03:16.000 --> 00:03:18.000 Eğer şimdi körfeze gidip bakarsanız 00:03:18.000 --> 00:03:20.000 tüm göreceğiniz petrol olacaktır. 00:03:20.000 --> 00:03:22.000 Okyanusta tonla petrol görürsünüz. 00:03:22.000 --> 00:03:25.000 Kıyı şeridinde de aynı şekilde... 00:03:25.000 --> 00:03:27.000 Patlamanın gerçekleştiği bölgeye giderseniz 00:03:27.000 --> 00:03:29.000 inanılmaz bir manzarayla karşılaşırsınız. 00:03:29.000 --> 00:03:32.000 Sanki arabanızın yağ haznesini boşaltmış 00:03:32.000 --> 00:03:34.000 ve okyanusa dökmüşsünüz gibi görünüyor. 00:03:34.000 --> 00:03:37.000 Ve daha da inanılmaz olanı ise 00:03:37.000 --> 00:03:39.000 şu anda, özellikle kirliliğin en yoğun olduğu bölgede 00:03:39.000 --> 00:03:41.000 bunu temizlemeye çalışan 00:03:41.000 --> 00:03:44.000 hiç kimsenin olmaması. 00:03:44.000 --> 00:03:46.000 Okyanusun bu parçası 00:03:46.000 --> 00:03:49.000 tam anlamıyla bir kıyamet yerine benziyor. 00:03:50.000 --> 00:03:52.000 Kıyılar boyunca da böyle, 00:03:52.000 --> 00:03:54.000 her yeri aynı şekilde buluyorsunuz 00:03:54.000 --> 00:03:56.000 Korkunç bir kirlilik... 00:03:56.000 --> 00:03:58.000 Eğer Körfezin doğusundaki Alabama gibi 00:03:58.000 --> 00:04:01.000 sızan petrolün henüz ulaştığı yerlere giderseniz 00:04:01.000 --> 00:04:03.000 hala plajda yüzenler olduğunu görebilirsiniz 00:04:03.000 --> 00:04:05.000 aynı zamanda plajları temizleyen insanları da... 00:04:05.000 --> 00:04:08.000 Ve plajı çok ilginç bir şekilde temizliyorlar. 00:04:08.000 --> 00:04:10.000 50 galonluk plastik torbalara 00:04:10.000 --> 00:04:12.000 4,5 kilodan fazla kum koymalarına izin verilmiyor. 00:04:12.000 --> 00:04:14.000 Binlerce binlerce plastik torbaları var. 00:04:14.000 --> 00:04:16.000 Bu kadar torbayı ne yapacaklar hiçbir fikrim yok. 00:04:16.000 --> 00:04:18.000 Bu arada hala plajı kullanmaya çalışan insanlar var. 00:04:18.000 --> 00:04:20.000 "Sudan uzak durun" diyen 00:04:20.000 --> 00:04:22.000 en ufacık bir işaret, uyarı bile görmüyorlar. 00:04:22.000 --> 00:04:24.000 Çocukları suda katrana, zifte bulanıyor, 00:04:24.000 --> 00:04:27.000 tüm giysilerine, sandaletlerine yapışıyor. Tam anlamıyla rezillik. 00:04:27.000 --> 00:04:29.000 Eğer sızıntının bir süre önce ulaştığı yerlere giderseniz de 00:04:29.000 --> 00:04:31.000 kirliliğin daha çok olduğunu görüyorsunuz. 00:04:31.000 --> 00:04:34.000 Ve tabii ki artık buralarda kimse yok. 00:04:34.000 --> 00:04:36.000 Belki çok az insan 00:04:36.000 --> 00:04:38.000 hala plajları kullanmaya çalışıyor. NOTE Paragraph 00:04:38.000 --> 00:04:40.000 Tam anlamıyla şoka uğramış insanlarla karşılaşıyorsunuz. 00:04:40.000 --> 00:04:42.000 Bunlar gerçekten çok çalışkan insanlar. 00:04:42.000 --> 00:04:44.000 Hayat hakkında bildikleri tek şey, sabah kalkmak 00:04:44.000 --> 00:04:47.000 ve her zamanki gibi işe gitmek. 00:04:47.000 --> 00:04:50.000 Her zaman, körfazin ekosistemi içinde 00:04:50.000 --> 00:04:52.000 doğanın onlara bahşettiği 00:04:52.000 --> 00:04:54.000 güvencelere itimat edebileceklerini hissetmişler. 00:04:54.000 --> 00:04:57.000 Ve şimdi tüm dünyalarının başlarına yıkıldığını görüyorlar. 00:04:57.000 --> 00:05:00.000 Ve sözün tam anlamıyla 00:05:00.000 --> 00:05:03.000 şoka uğradıklarını 00:05:05.000 --> 00:05:08.000 büyük bir öfke duyduklarını 00:05:10.000 --> 00:05:13.000 kızdıklarını 00:05:17.000 --> 00:05:20.000 ızdırap içinde olduklarını izliyorsunuz. 00:05:20.000 --> 00:05:23.000 Bunlar gözlemleyebildikleriniz. NOTE Paragraph 00:05:25.000 --> 00:05:27.000 Bir de suyun altında olduğu için 00:05:27.000 --> 00:05:29.000 göremedikleriniz var. 00:05:29.000 --> 00:05:31.000 Suyun altında neler oluyor? 00:05:31.000 --> 00:05:33.000 Bazı insanlar yayılan, kümelenmiş halde 00:05:33.000 --> 00:05:35.000 petrol birikintileri olduğunu söylüyor. 00:05:35.000 --> 00:05:38.000 Bazı insanlarsa böyle bir şey olmadığını... 00:05:38.000 --> 00:05:41.000 Ve bildiğiniz üzere Kongre Üyesi Markey 00:05:41.000 --> 00:05:44.000 "Gerçekten petrol kümelenmeleri olup olmadığını 00:05:44.000 --> 00:05:47.000 görmek için denizaltıyla mı gezmeliyiz" diye sormuştu. 00:05:47.000 --> 00:05:49.000 Fakat ben bir denizaltı gezisi yapabilecek durumda değilim. 00:05:49.000 --> 00:05:52.000 Özellikle de bugün burada olmam gerektiğini bilirken... 00:05:52.000 --> 00:05:54.000 Bu yüzden de Körfez'de 00:05:54.000 --> 00:05:56.000 petrol olup olmadığına bakmak için 00:05:56.000 --> 00:05:58.000 kendi kendime küçük bir deney yaptım. 00:05:58.000 --> 00:06:01.000 Bu Meksika Körfezi, 00:06:01.000 --> 00:06:04.000 balıklarla dolu, ışıl ışıl bir deniz. 00:06:04.000 --> 00:06:06.000 Ve ben Meksika Körfezi'nde 00:06:06.000 --> 00:06:08.000 küçük bir petrol sızıntısı yarattım. 00:06:08.000 --> 00:06:10.000 Ve öğrendim ki, daha doğrusu hipotezi kanıtlamış oldum ki 00:06:10.000 --> 00:06:13.000 su ile petrol birbirine karışmaz. 00:06:13.000 --> 00:06:16.000 Ta ki siz bir seyreltici madde ekleyene dek. 00:06:18.000 --> 00:06:21.000 Ve sonra 00:06:21.000 --> 00:06:23.000 karışmaya başlarlar. 00:06:23.000 --> 00:06:25.000 Sonra rüzgar ve dalgayla gelen 00:06:25.000 --> 00:06:27.000 biraz enerji eklersiniz. 00:06:27.000 --> 00:06:30.000 Böylece büyük bir kirliliğiniz olur. 00:06:30.000 --> 00:06:32.000 Büyük olasılıkla asla temizleyemeyeceğiniz 00:06:32.000 --> 00:06:34.000 ölçekte bir kirlilik. 00:06:34.000 --> 00:06:37.000 Dokunamazsınız, ayrıştıramazsınız 00:06:37.000 --> 00:06:40.000 ve bence en önemlisi de 00:06:40.000 --> 00:06:42.000 kirliliği göremezsiniz. 00:06:42.000 --> 00:06:45.000 Sanırım bu durum özellikle gizli tutuluyor. 00:06:45.000 --> 00:06:48.000 Şu anda kirlilik felaket boyutuna ulaşmış 00:06:48.000 --> 00:06:51.000 ve akan bilgiler içinde birçok kıyıda köşede kalmış şey de dışarı sızıyor. 00:06:51.000 --> 00:06:53.000 Birçok insan acı gerçeklerin 00:06:53.000 --> 00:06:56.000 ortaya çıkmaması için çabalandığını söylüyor. 00:06:56.000 --> 00:06:58.000 Ben şahsen seyrelticilerin 00:06:58.000 --> 00:07:00.000 işin özünü saklamak için 00:07:00.000 --> 00:07:03.000 temel bir strateji olduğunu düşünüyorum. 00:07:03.000 --> 00:07:05.000 Çünkü böylece katili 00:07:05.000 --> 00:07:07.000 suç mahalline yerleştirmiş oluyoruz. 00:07:07.000 --> 00:07:09.000 Fakat bunu görebilirsiniz. 00:07:09.000 --> 00:07:11.000 Petrolün yüzeyde biriktiği yerlerde 00:07:11.000 --> 00:07:13.000 bunu görmek mümkün 00:07:13.000 --> 00:07:16.000 ama buna karşı koyuyorlar 00:07:16.000 --> 00:07:19.000 çünkü bence aslında kanıt istemiyorlar. NOTE Paragraph 00:07:19.000 --> 00:07:21.000 Tamam. 00:07:21.000 --> 00:07:23.000 Petrol yiyen bakterileri duymuşsunuzdur. 00:07:23.000 --> 00:07:25.000 Deniz kamlumbağaları da yiyor. 00:07:25.000 --> 00:07:27.000 Petrol suda çözündüğünde 00:07:27.000 --> 00:07:29.000 bakterilere gelinceye kadar 00:07:29.000 --> 00:07:31.000 henüz uzun bir yolu oluyor önünde. 00:07:31.000 --> 00:07:34.000 Kaplumbağalar yiyor. Balıkların yüzgeçleri petrol dolmuş oluyor. 00:07:34.000 --> 00:07:36.000 Bu arkadaşlar sızıntının çevresinde ve içinde yüzmek zorundalar! 00:07:36.000 --> 00:07:39.000 Bugün buraya trenle gelirken 00:07:39.000 --> 00:07:42.000 inanılmaz bir hikaye duydum. 00:07:42.000 --> 00:07:44.000 Ted Williams adlı bir yazar beni aradı. 00:07:44.000 --> 00:07:46.000 Gördüklerim hakkında bana 00:07:46.000 --> 00:07:48.000 birkaç soru sormak istiyordu. 00:07:48.000 --> 00:07:50.000 Audubon dergisi için bir yazı hazırlıyormuş. 00:07:50.000 --> 00:07:53.000 Bir süre, yaklaşık bir hafta kadar önce 00:07:53.000 --> 00:07:55.000 körfezde olduğunu söyledi. 00:07:55.000 --> 00:07:58.000 Balıkçılık için rehberlik yapan bir adam, 00:07:58.000 --> 00:08:01.000 olanları göstermek için onu bir gezintiye çıkarmış. 00:08:01.000 --> 00:08:04.000 Bu rehberin önümüzdeki bir yıl için yapılmış 00:08:04.000 --> 00:08:06.000 tüm rezervasyonları iptal edilmiş. 00:08:06.000 --> 00:08:08.000 Tek bir rezervasyon kalmamış. 00:08:08.000 --> 00:08:11.000 Herkes depozitolarını geri istiyormuş, herkes kaçışıyormuş. 00:08:11.000 --> 00:08:13.000 Binlerce insanın ortak hikayesi bu. 00:08:13.000 --> 00:08:16.000 Ted'e demiş ki, 00:08:16.000 --> 00:08:18.000 son gezintisine çıktığı zaman 00:08:18.000 --> 00:08:20.000 ansızın teknesinin yanında 00:08:20.000 --> 00:08:23.000 şişeburunlu bir yunus belirmiş. 00:08:23.000 --> 00:08:25.000 Ve yunusun hava deliğinden 00:08:25.000 --> 00:08:28.000 su yerine petrol fışkırıyormuş. 00:08:28.000 --> 00:08:30.000 Rehber uzaklaşmış. 00:08:30.000 --> 00:08:32.000 çünkü bu son gezisiymiş 00:08:32.000 --> 00:08:34.000 ve biliyormuş ki balıklar 00:08:34.000 --> 00:08:36.000 yunuslardan korkup kaçarlar. 00:08:36.000 --> 00:08:38.000 Böylece uzaklaşmış. 00:08:38.000 --> 00:08:40.000 Birkaç dakika sonra 00:08:40.000 --> 00:08:42.000 yunus yeniden teknenin yanına gelmiş. 00:08:42.000 --> 00:08:44.000 30 yıllık balıkçılık hayatı boyunca 00:08:44.000 --> 00:08:46.000 bir yunusun böyle davrandığını hiç görmemiş rehber. 00:08:46.000 --> 00:08:49.000 Ve hissetmiş ki 00:08:49.000 --> 00:08:51.000 yunus aslında 00:08:51.000 --> 00:08:54.000 yardım istemek için geliyor. Özür dilerim... NOTE Paragraph 00:08:57.000 --> 00:09:00.000 Şimdi, Exxon Valden sızıntısında, 00:09:00.000 --> 00:09:02.000 katil balinaların yaklaşık yüzde otuzu 00:09:02.000 --> 00:09:05.000 olayı izleyen ilk birkaç ay içinde öldü. 00:09:05.000 --> 00:09:07.000 Rakamlar asla eski haline dönmedi. 00:09:07.000 --> 00:09:09.000 Sonuç olarak yok olanların ne derece geri gelebileceği 00:09:09.000 --> 00:09:11.000 son derece değişken. 00:09:11.000 --> 00:09:14.000 Bazı şeyler için çok zaman alacak. 00:09:14.000 --> 00:09:16.000 Ve bazıları için de, sanıyorum ki 00:09:16.000 --> 00:09:18.000 biraz daha hızlı olacak. 00:09:18.000 --> 00:09:21.000 Körfez hakkında bir diğer önemli konu da 00:09:21.000 --> 00:09:23.000 buradakş hayvan türlerinden birçoğunun 00:09:23.000 --> 00:09:25.000 yılın yalnızca belli zamanlarında 00:09:25.000 --> 00:09:28.000 körfeze gelmesidir. 00:09:28.000 --> 00:09:30.000 Yani Meksika Körfezi gerçekten çok değerli bir su dünyası. 00:09:30.000 --> 00:09:33.000 Atlantik Okyanusu'nda aynı büyüklükte başka bir parçadan 00:09:33.000 --> 00:09:36.000 çok daha fazla önem taşıyor. 00:09:36.000 --> 00:09:38.000 Ton balıkları tüm okyanusu yüzüyorlar. 00:09:38.000 --> 00:09:40.000 Gulf akıntısından faydalanarak Avrupa'ya yüzüyorlar. 00:09:40.000 --> 00:09:42.000 Üreme dönemleri geldiğinde ise Meksika Körfezi'ne geliyorlar. 00:09:42.000 --> 00:09:44.000 İşaretlenmiş bu iki ton balığını 00:09:44.000 --> 00:09:47.000 en sağda, petrol kaplı yüzeydeki 00:09:47.000 --> 00:09:49.000 üreme bölgelerinde görebilirsiniz. 00:09:49.000 --> 00:09:52.000 Sanırım bu yıl gerçekten de 00:09:52.000 --> 00:09:55.000 onlar için berbat bir üreme sezonu oluyor. 00:09:55.000 --> 00:09:57.000 Umuyorum ki en azından yetişkinler 00:09:57.000 --> 00:09:59.000 kirli sudan uzak duruyorlardır. 00:09:59.000 --> 00:10:01.000 Genellikle çok bulanık olan sulara 00:10:01.000 --> 00:10:03.000 girmeyi tercih etmezler çünkü. 00:10:03.000 --> 00:10:05.000 Ama bunlar gerçekten yüksek performanslı 00:10:05.000 --> 00:10:07.000 son derece atletik türler. 00:10:07.000 --> 00:10:10.000 Bu kirlilik solungaçlarını ne hale koyacak bilemiyorum. 00:10:10.000 --> 00:10:12.000 Yetişkinler de etkilenecek mi bilemiyorum. 00:10:12.000 --> 00:10:14.000 Onlar etkilenmese bile şüphesiz 00:10:14.000 --> 00:10:16.000 yumurtaları ve larvaları etkilenecek diye düşünüyorum. 00:10:16.000 --> 00:10:19.000 Eğer grafiğe bakarsanız sürekli aşağı indiğini görürsünüz. 00:10:19.000 --> 00:10:21.000 Bunlar on yıllar boyunca aşırı avlanmayla 00:10:21.000 --> 00:10:24.000 bizim diğer canlılara yaptıklarımızın resmi. NOTE Paragraph 00:10:24.000 --> 00:10:26.000 Böylece petrol sızıntısı, 00:10:26.000 --> 00:10:28.000 kaçak, patlama 00:10:28.000 --> 00:10:30.000 zaten bir felaketken 00:10:30.000 --> 00:10:32.000 aklımızdan çıkarmamamız gereken bir diğer şey de 00:10:32.000 --> 00:10:34.000 aslında yaptıklarımızın okyanus üzerindeki etkilerinin 00:10:34.000 --> 00:10:36.000 çok uzun zamandır devam ettiği. 00:10:36.000 --> 00:10:38.000 Bu daha önce sorunsuz olan bir konuda 00:10:38.000 --> 00:10:40.000 yeni beliren bir mesele değil. 00:10:40.000 --> 00:10:42.000 Olaya zaten elde birikmiş birçok sıkıntı 00:10:42.000 --> 00:10:44.000 ve sorunla başlıyoruz. 00:10:44.000 --> 00:10:46.000 Eğer etraftaki kuşlara bakarsanız 00:10:46.000 --> 00:10:48.000 ki körfezde birçok kuş türü var 00:10:48.000 --> 00:10:51.000 aynı şekilde yılın belli zamanlarında burada toplaşıp 00:10:51.000 --> 00:10:53.000 sonra gittiklerini görürsünüz. 00:10:53.000 --> 00:10:56.000 .çok daha geniş alanlarda yayılım gösterirler. 00:10:56.000 --> 00:10:58.000 Örneğin, 00:10:58.000 --> 00:11:01.000 bu resimdeki kuşların birçoğu göç eden türler. 00:11:01.000 --> 00:11:03.000 Hepsi de Mayıs ayında, 00:11:03.000 --> 00:11:06.000 sızıntı bazı yerlerde kıyılara ulaşmaya başlamışken körfezdeydiler. 00:11:07.000 --> 00:11:09.000 Aşağıda, solda gördükleriniz 00:11:09.000 --> 00:11:11.000 Ruddy Turnstones ve Sanderlings adlı türler. 00:11:11.000 --> 00:11:13.000 Kuzeyde, Arktik bölgelerde üreyip 00:11:13.000 --> 00:11:15.000 kış gelince Güney Amerika'ya göçüyorlar. 00:11:15.000 --> 00:11:17.000 Fakat körfezde toplanıp 00:11:17.000 --> 00:11:20.000 sonra yeniden Arktik bölgelere hareket ediyorlar. 00:11:20.000 --> 00:11:22.000 Ben körfezde, Grönland'de üreyen 00:11:22.000 --> 00:11:24.000 kuşlar gördüm. 00:11:25.000 --> 00:11:28.000 Yani aslında bu tüm yarıküreyi ilgilendiren bir durum. 00:11:28.000 --> 00:11:30.000 Ekonomik etkileri ise 00:11:30.000 --> 00:11:33.000 en azından birçok biçimde ulusal bir konu. 00:11:33.000 --> 00:11:36.000 Fakat biyolojik etkiler kesinlikle yarıküre boyutunda. NOTE Paragraph 00:11:38.000 --> 00:11:40.000 Sanırım bu sızıntı 00:11:40.000 --> 00:11:43.000 bazı şeylere hiç hazırlıksız yakalanmanın 00:11:43.000 --> 00:11:45.000 akıl uçuracak derecede berbat 00:11:45.000 --> 00:11:47.000 bir örneğini veriyor. 00:11:47.000 --> 00:11:50.000 Japonlar Pearl Harbor'ı bombaladığında 00:11:50.000 --> 00:11:52.000 en azından karşı ateş açmışlardı. 00:11:52.000 --> 00:11:54.000 Oysa şimdi öyle görünüyor ki 00:11:54.000 --> 00:11:56.000 ne yapacağımızı bilemez bir haldeyiz. 00:11:56.000 --> 00:11:59.000 Hiçbir şey bu gibi bir durum için hazır değildi. 00:12:00.000 --> 00:12:02.000 Bildiğiniz gibi, gördüğümüz gibi 00:12:02.000 --> 00:12:04.000 işte neler yaptıklarını izliyoruz. 00:12:04.000 --> 00:12:06.000 Yaptıkları sadece engelleyici şeritler ve seyrelticiler kullanmak. 00:12:06.000 --> 00:12:09.000 Engelleyici şeritler belli ki açık deniz için tasarlanmamış. 00:12:09.000 --> 00:12:12.000 Petrolün en yoğun olduğu yerlerde dahi 00:12:12.000 --> 00:12:15.000 hiçbir şeyi yakalayabildikleri, toplayabildikleri yok. 00:12:15.000 --> 00:12:17.000 Kıyıların yakınına geliyorlar. Şu iki tekneye bakın. 00:12:17.000 --> 00:12:20.000 Sağdakinin adı Fishing Fool. 00:12:20.000 --> 00:12:22.000 Bence de bu hiçbir işe yaramayan 00:12:22.000 --> 00:12:25.000 bir tekne için harika bir isim! 00:12:25.000 --> 00:12:28.000 İki tekne arasına bir şerit geriliyor. 00:12:28.000 --> 00:12:30.000 Körfezde bunun gibi yüzbinlerce mil kare petrol 00:12:30.000 --> 00:12:32.000 suyun üzerini kaplamışken 00:12:32.000 --> 00:12:34.000 az bir kısmını sürüklemekle uğraşıyorlar. NOTE Paragraph 00:12:34.000 --> 00:12:37.000 Seyrelticiler petrolün bu şeritlerin altına gitmesini sağlıyor. 00:12:37.000 --> 00:12:39.000 Fakat şeritler yalnızca 00:12:39.000 --> 00:12:41.000 33 cm uzunluğunda. 00:12:42.000 --> 00:12:45.000 Yani gerçekten tam anlamıyla saçmalık. 00:12:45.000 --> 00:12:47.000 Bunlar da iş verilen karides tekneleri. 00:12:47.000 --> 00:12:50.000 Yüzlerce karides teknesi ağ yerine bu şeritlerden atmaları için işe alındı. 00:12:50.000 --> 00:12:52.000 Burada da çalışmalarınız izliyoruz. 00:12:52.000 --> 00:12:54.000 Gördüğünüz gibi 00:12:54.000 --> 00:12:57.000 Petrollü su şeridin hemen üzerine, arkaya geliyor. 00:12:57.000 --> 00:13:00.000 Tüm yaptıkları bunları birbirine karıştırmak. 00:13:00.000 --> 00:13:02.000 Tam anlamıyla saçmalık. 00:13:02.000 --> 00:13:05.000 Emniyet şeridi döşeli kıyı şeritleri de 00:13:05.000 --> 00:13:07.000 ki yüzlerce mil kıyı bu durumda, 00:13:07.000 --> 00:13:09.000 bunların hepsi kendisine komşu, 00:13:09.000 --> 00:13:12.000 fakat emniyet şeridi çekilmemiş başka kıyılarla çevrili. 00:13:12.000 --> 00:13:14.000 Yani kirli suyun ve petrolün arkalarından 00:13:14.000 --> 00:13:17.000 sızması için bolca fırsat mevcut. NOTE Paragraph 00:13:17.000 --> 00:13:20.000 Aşağıdaki fotoda, emniyet şeridine alınmaış bir kuş kolonisi var. 00:13:20.000 --> 00:13:23.000 Herkes kuş kolonilerini 00:13:23.000 --> 00:13:25.000 korumaya çalışıyor orada. 00:13:25.000 --> 00:13:28.000 Fakat size bir kuşbilimci olarak 00:13:28.000 --> 00:13:31.000 kuşların uçabildiklerini söyleyebilirim! 00:13:31.000 --> 00:13:33.000 (Gülüşler) 00:13:35.000 --> 00:13:38.000 Ve emniyete alınmış bu koloni 00:13:38.000 --> 00:13:41.000 bunu başaramıyor, başaramıyor. 00:13:41.000 --> 00:13:44.000 Bu kuşlar yaşamlarını suya dalarak sürdürüyorlar. 00:13:45.000 --> 00:13:48.000 Aslında 00:13:48.000 --> 00:13:51.000 bence yapabilecekleri en doğru şey, hiç olmazsa 00:13:51.000 --> 00:13:54.000 yuvaları bu kadar korumaya çalışmak yerine 00:13:54.000 --> 00:13:57.000 her birini tek tek tahrip etmeleri olur. 00:13:57.000 --> 00:13:59.000 Böylece kuşlardan bazıları kaçarlar 00:13:59.000 --> 00:14:02.000 ve bu yıl böylesi onlar için daha iyi olur. 00:14:02.000 --> 00:14:05.000 Ne kadar temizleseler de 00:14:05.000 --> 00:14:08.000 ki onları temizleyen insanlara asla 00:14:08.000 --> 00:14:10.000 çamur atmıyorum. 00:14:10.000 --> 00:14:12.000 Çünkü merhamet duygularımızı harekete geçirmek 00:14:12.000 --> 00:14:14.000 burada çok ama çok büyük önem taşıyor. 00:14:14.000 --> 00:14:16.000 Bence insanların sahip oldukları şeyler içinde en önemlisi 00:14:16.000 --> 00:14:18.000 bu şefkat duygusu. 00:14:18.000 --> 00:14:20.000 Bu görüntüleri alıp başkalarına göstermek 00:14:20.000 --> 00:14:22.000 gerçekten önemli. 00:14:22.000 --> 00:14:25.000 Fakat bu kuşlar nerede serbest bırakılacaklar sahiden? 00:14:25.000 --> 00:14:27.000 Bu birisini yanan birbinadan çıkarıp 00:14:27.000 --> 00:14:29.000 ciğerlerini dumandan temizleyip 00:14:29.000 --> 00:14:32.000 sonra onları yine aynı yangının içine atmaya benziyor çünkü petrol yayılmaya devam etmekte. NOTE Paragraph 00:14:33.000 --> 00:14:35.000 Ben bunu bir kaza olarak 00:14:35.000 --> 00:14:38.000 adlandırmayı reddediyorum. 00:14:38.000 --> 00:14:41.000 Bence bu iğrenç bir ihmalkarlığın ürünü. 00:14:41.000 --> 00:14:46.000 (Alkışlar) 00:14:46.000 --> 00:14:48.000 Yalnız BP değil 00:14:48.000 --> 00:14:50.000 BP özensizce ve 00:14:50.000 --> 00:14:53.000 lakaytlık içinde işletiyordu burayı 00:14:53.000 --> 00:14:55.000 çünkü bunu yapabilirlerdi. 00:14:55.000 --> 00:14:57.000 Böyle davranabilmeleri için onlara izin verilmişti. 00:14:57.000 --> 00:15:00.000 Bizi koruması gereken hükümetin 00:15:00.000 --> 00:15:03.000 onların operasyonlarını takip etmek konusundaki 00:15:03.000 --> 00:15:06.000 büyük gafletinin sonucu bu. 00:15:08.000 --> 00:15:10.000 Ortaya çıkan şu, 00:15:10.000 --> 00:15:13.000 ABD'de her ticari araçta gördüğünüz şu işaret var ya, 00:15:13.000 --> 00:15:15.000 hani, eğer birkaç galon petrol sızdırırsa aracınız 00:15:15.000 --> 00:15:17.000 başınız büyük belada demektir. 00:15:17.000 --> 00:15:19.000 İnsan gerçekten merak ediyor 00:15:19.000 --> 00:15:22.000 kanunlar kimin için yapılıyor 00:15:22.000 --> 00:15:25.000 ve kimler kanunun üzerinde. 00:15:25.000 --> 00:15:27.000 Fakat gelecekte yapabileceğimiz şeyler var. 00:15:27.000 --> 00:15:30.000 Gerçekten ihtiyacımız olan türden ekipmanlara sahip olabiliriz mesela. 00:15:30.000 --> 00:15:32.000 birazcık daha tedarikli olmaktan 00:15:32.000 --> 00:15:34.000 bir şey çıkmaz. 00:15:34.000 --> 00:15:36.000 Özellikle de Körfezin tabanında 00:15:36.000 --> 00:15:39.000 petrol bulmak için 30 bin delik açtıktan sonra 00:15:39.000 --> 00:15:41.000 elbette birinden petrol çıkmaya başlayacaktır değil mi. 00:15:41.000 --> 00:15:44.000 Ve siz de bu durumda ne yapacağınız hakkında bir fikir sahibi olursunuz. 00:15:44.000 --> 00:15:47.000 Bu gerçekten yapmamız gereken şeylerden birisi. NOTE Paragraph 00:15:47.000 --> 00:15:49.000 Bu sızıntının nerede olduğunu anlamamız gerektiğini düşünüyorum 00:15:49.000 --> 00:15:52.000 tam olarak nerede başladığını bilmeliyiz. 00:15:52.000 --> 00:15:54.000 Sızıntı hükümetin orada olduğunu, 00:15:54.000 --> 00:15:57.000 bizi koruyup kolladığını, çünkü bununla yükümlü olduğunu 00:15:57.000 --> 00:16:00.000 toplum yararınız her şeyin üzerinde olduğunu düşünmemizle 00:16:00.000 --> 00:16:02.000 başladı bu yıkım aslında. 00:16:06.000 --> 00:16:08.000 Petrol patlaması da 00:16:08.000 --> 00:16:10.000 bankalara verilen destek de 00:16:10.000 --> 00:16:13.000 morgıç krizi de, bunların hepsi de 00:16:13.000 --> 00:16:16.000 aynı sebepten kaynaklanan 00:16:16.000 --> 00:16:18.000 farklı semptomlardı. 00:16:18.000 --> 00:16:20.000 Hala polisin en azından 00:16:20.000 --> 00:16:23.000 bizi kötü insanlardan koruduğu için 00:16:23.000 --> 00:16:26.000 gerekli olduğunu düşünüyoruz. 00:16:26.000 --> 00:16:28.000 Ve polis ara sıra rahatsızlık verici olabilse de 00:16:28.000 --> 00:16:30.000 yani ara sıra bize ceza filan yazsa da 00:16:30.000 --> 00:16:33.000 kimse polisten kurtulmamız gerekli demiyor. 00:16:33.000 --> 00:16:36.000 Fakat hükümetin geri kalan tüm kurumları 00:16:36.000 --> 00:16:38.000 en azından son 30 yıl içinde 00:16:38.000 --> 00:16:41.000 bir kontrolü kaldırma kültürü geliştirmekle meşgul. 00:16:41.000 --> 00:16:43.000 Bu da doğrudan 00:16:43.000 --> 00:16:45.000 bizim için tehlike arzeden insanların 00:16:45.000 --> 00:16:47.000 hükümetimizi satın almasıyla 00:16:47.000 --> 00:16:50.000 sağlanıyor. NOTE Paragraph 00:16:50.000 --> 00:16:59.000 (Alkışlar) NOTE Paragraph 00:17:00.000 --> 00:17:03.000 Bu çok uzun zamandır süregiden bir sorun. 00:17:03.000 --> 00:17:06.000 Gördüğünüz gibi 00:17:06.000 --> 00:17:08.000 Amerika kurulurken şirketler kanun dışıydı. 00:17:08.000 --> 00:17:11.000 Hatta Thomas Jefferson bunların küstahça 00:17:11.000 --> 00:17:14.000 kanunlara meydan okumalarından 00:17:14.000 --> 00:17:17.000 yakınıyordu. 00:17:18.000 --> 00:17:20.000 Muhafazakar olduklarını 00:17:20.000 --> 00:17:22.000 söyleyen insanlar 00:17:22.000 --> 00:17:24.000 eğer gerçekten muhafazakar ve 00:17:24.000 --> 00:17:26.000 vatansever olmak istiyorlarsa 00:17:26.000 --> 00:17:28.000 bu şirketlere cehenneme gitmelerini 00:17:28.000 --> 00:17:30.000 söyleyebilmeliler. 00:17:30.000 --> 00:17:33.000 Muhafazakar olmak aslında böyle bir şey olmalı. 00:17:34.000 --> 00:17:36.000 Yapmamız gereken 00:17:36.000 --> 00:17:38.000 hükümetimizin bizim çıkarlarımız 00:17:38.000 --> 00:17:40.000 korumak için var olduğu fikrini 00:17:40.000 --> 00:17:42.000 yeniden kazanmaktır. 00:17:42.000 --> 00:17:44.000 Ülkemizin doğuşunu sağlayan 00:17:44.000 --> 00:17:46.000 fakat artık kaybettiğimiz 00:17:46.000 --> 00:17:48.000 birlik olam duygumuzu yeniden kazanmaktır. 00:17:49.000 --> 00:17:51.000 Umut verici işaretler olduğunu düşünüyorumç NOTE Paragraph 00:17:51.000 --> 00:17:53.000 Yavaş da olsa artık uyanmaya başladık. 00:17:53.000 --> 00:17:55.000 Bizi Büyük Buhran'a sebep olan şeylerden 00:17:55.000 --> 00:17:57.000 yani bankaların boşaltılmasından, 00:17:57.000 --> 00:17:59.000 onlara mali yardım verilmesini gerektiren 00:17:59.000 --> 00:18:01.000 tüm bu gibi şeylerden koruyan 00:18:01.000 --> 00:18:03.000 ve 1933'te yürürlüğe konan 00:18:03.000 --> 00:18:05.000 Glass-Seagull kanun paketi 00:18:05.000 --> 00:18:08.000 o zamandan beri sistematik olarak aşındırıldı. 00:18:08.000 --> 00:18:10.000 Şimdi ise bu kanunların bir kısmı 00:18:10.000 --> 00:18:12.000 yeniden yerine konuluyor. 00:18:12.000 --> 00:18:14.000 Fakat lobiciler şimdiden hizalarını aldılar 00:18:14.000 --> 00:18:16.000 yasa tasarısı geçtikten hemen sonra 00:18:16.000 --> 00:18:19.000 kuralları gevşetmeye çalışmaya başladılar bile. 00:18:19.000 --> 00:18:21.000 Sonuç olarak bu devam eden bir savaştır. 00:18:21.000 --> 00:18:23.000 Şu an ise tarihi bir andır. 00:18:23.000 --> 00:18:25.000 Ya tam anlamıyla 00:18:25.000 --> 00:18:27.000 körfezdeki sızıntıyla birlikte 00:18:27.000 --> 00:18:29.000 dinmek bilmeyen bir felakete sürükleneceğiz 00:18:29.000 --> 00:18:31.000 ya da bugün pek çok insanın farketmiş olduğu gibi 00:18:31.000 --> 00:18:33.000 bu felaket anını ihtiyaç duyduğumuz çıkış için bir dönemece dönüştüreceğiz. 00:18:33.000 --> 00:18:35.000 Kesinlikle hepimiz için ortak olan nokta 00:18:35.000 --> 00:18:37.000 bu felaketin tarihte önemli bir anı teşkil etmesi. NOTE Paragraph 00:18:37.000 --> 00:18:39.000 Bunları daha önce de yaşadık. 00:18:39.000 --> 00:18:41.000 kıyılarımızın açıkları daha önce de farklı biçimlerde sondajlandı. 00:18:41.000 --> 00:18:44.000 Denizden ilk çektiğimiz şeylerin adı balina idi. 00:18:44.000 --> 00:18:47.000 Denizdeki ilk delicilerimizin adı zıpkındı. 00:18:47.000 --> 00:18:50.000 O zamanlar okyanuslarda balina bırakmamıştık. 00:18:50.000 --> 00:18:52.000 Aynı yolun yolcusu olmaya devam mı edeceğiz? 00:18:52.000 --> 00:18:54.000 Mağaradalarda yaşadığımız zamanlardan bu yana 00:18:54.000 --> 00:18:56.000 ne zaman enerjiye ihtiyaç duysak 00:18:56.000 --> 00:18:59.000 bir şeyleri ateşe veriyoruz ve hala da yaptığımız bu. 00:18:59.000 --> 00:19:01.000 Hala enerjiye her ihtiyaç duyduğumuzda 00:19:01.000 --> 00:19:04.000 bir şeyler yakıyoruz. NOTE Paragraph 00:19:04.000 --> 00:19:06.000 İnsanlar temiz enerjiye 00:19:06.000 --> 00:19:08.000 sahip olamayacağımızı, bunun çok pahalı olduğunu 00:19:08.000 --> 00:19:11.000 söylüyorlar. 00:19:11.000 --> 00:19:13.000 Kim diyor çok pahalı olduğunu? 00:19:13.000 --> 00:19:15.000 Bize fosil yakıt satanlar söylüyor bunu. 00:19:15.000 --> 00:19:18.000 Daha önce enerji konusu için buradaydık 00:19:18.000 --> 00:19:20.000 ve insanlar ekonominin 00:19:20.000 --> 00:19:22.000 köklü bir değişime dayamamayacağını 00:19:22.000 --> 00:19:25.000 çünkü en ucuz enerjinin kölelik olduğunu söylüyordu. 00:19:25.000 --> 00:19:28.000 Enerji her zaman ahlaki bir konu olmuştur. 00:19:28.000 --> 00:19:30.000 Şimdi de etik bir mesele olmaya devam ediyor. 00:19:30.000 --> 00:19:32.000 Neyin doğru neyin yanlış olduğu meselesi bu. NOTE Paragraph 00:19:32.000 --> 00:19:34.000 Çok teşekkür ediyorum.