0:00:01.000,0:00:02.995
Tối nay, tôi muốn nói về

0:00:02.995,0:00:04.929
một vấn đề toàn cầu đáng kinh ngạc

0:00:04.929,0:00:08.831
đang là giao điểm của việc sử dụng đất,[br]lương thực và môi trường,

0:00:08.831,0:00:10.787
một vấn đề liên quan đến tất cả chúng ta,

0:00:10.787,0:00:13.517
cái tôi gọi là một sự thật mất lòng khác.

0:00:13.517,0:00:16.731
Nhưng trước tiên, tôi muốn đưa bạn[br]vào một cuộc hành trình nhỏ.

0:00:16.731,0:00:19.595
Hãy cùng đến thăm hành tinh của [br]chúng ta, nhưng vào ban đêm,

0:00:19.605,0:00:20.966
và từ ngoài vũ trụ.

0:00:20.966,0:00:24.448
Hành tinh của chúng ta trông như thế này[br]từ vũ trụ, vào ban đêm,

0:00:24.448,0:00:27.325
nếu bạn theo một vệ tinh đi quanh trái đất

0:00:27.325,0:00:29.069
thì điều đầu tiên bạn thấy,

0:00:29.069,0:00:32.386
hẳn nhiên là loài người đang dần thống trị

0:00:32.386,0:00:34.450
cả hành tinh này như thế nào.

0:00:34.450,0:00:36.855
Ta thấy các thành phố, các mỏ dầu,

0:00:36.855,0:00:40.372
bạn còn thấy cả các đội đánh cá trên biển,

0:00:40.372,0:00:43.147
Chúng ta đang làm chủ phần lớn [br]hành tinh này,

0:00:43.147,0:00:44.719
chủ yếu qua sự sử dụng năng lượng

0:00:44.719,0:00:46.453
mà chúng ta thấy vào ban đêm.

0:00:46.453,0:00:48.727
Nhưng hãy quay lại và nhìn vào trái đất

0:00:48.727,0:00:50.669
vào ban ngày.

0:00:50.669,0:00:54.359
Cái ta thấy ban ngày là những cảnh quan,

0:00:54.359,0:00:58.621
đây là một phần của lưu vực sông Amazon,[br]một nơi gọi là Rondonia

0:00:58.621,0:01:01.502
ở vùng trung nam của Amazon ở Brazil.

0:01:01.502,0:01:04.118
Nếu các bạn nhìn kĩ vào góc trên bên phải,

0:01:04.118,0:01:06.644
các bạn sẽ thấy một đường trắng mỏng,

0:01:06.644,0:01:10.022
đó là một con đường được xây dựng[br]vào những năm 1970.

0:01:10.022,0:01:13.689
Nếu ta đến đúng nơi đó vào năm 2001

0:01:13.689,0:01:15.946
ta sẽ thấy những con đường này

0:01:15.946,0:01:19.796
dẫn ra những con đường khác,[br]rồi lại những con đường khác nữa,

0:01:19.796,0:01:22.937
và kết thúc là mảnh đất trống nhỏ [br]trong rừng

0:01:22.937,0:01:24.998
nơi có vài con bò.

0:01:24.998,0:01:28.410
Những con bò đó được nuôi để lấy thịt. [br]Mọi người sẽ ăn những con bò đó.

0:01:28.410,0:01:30.881
Và những con bò đó được tiêu thụ [br]chủ yếu ở Nam Mỹ,

0:01:30.881,0:01:33.825
tại Brazil và Argentina. [br]Chúng không được vận chuyển lên đây.

0:01:33.825,0:01:36.561
Nhưng sự phá rừng theo hình xương cá này,

0:01:36.561,0:01:39.146
là điều ta thường thấy ở khu vực [br]nhiệt đới,

0:01:39.146,0:01:41.104
đặc biệt ở vùng này trên thế giới.

0:01:41.104,0:01:44.697
Nếu ta đi xa thêm một chút về phía Nam,[br]trong hành trình xuyên thế giới này

0:01:44.697,0:01:47.089
chúng ta sẽ có thể đến rìa [br]Bolivia của Amazon,

0:01:47.089,0:01:51.225
tại đây cũng vào năm 1975, [br]và nếu nhìn thật kĩ,

0:01:51.225,0:01:54.787
các bạn sẽ thấy một đường trắng mỏng[br]qua cái nhìn như đường may

0:01:58.864,0:02:03.430
Giờ hãy quay lại đó một vài năm sau, [br]năm 2003

0:02:03.435,0:02:05.963
và ta sẽ thấy khung cảnh nơi đây

0:01:54.787,0:01:56.459
ở đó có một người nông dân

0:01:56.459,0:01:58.864
sống một mình ngay giữa[br]khu rừng nguyên sinh.

0:02:05.963,0:02:08.845
thật sự giống bang Iowa hơn là [br]một khu rừng nhiệt đới.

0:02:08.845,0:02:12.213
Thực tế đó là các cánh đồng đậu tương.

0:02:12.213,0:02:15.086
Đậu tương ở đây được chuyển tới Châu Âu [br]và Trung Quốc

0:02:15.086,0:02:18.832
và được dùng làm thức ăn cho vật nuôi, [br]đặc biệt là sau khi dịch bò điên xảy ra

0:02:18.832,0:02:21.933
chục năm trước đây,[br]khi đó chúng ta không muốn cho động vật ăn

0:02:21.933,0:02:24.803
protein động vật nữa,[br]vì nó mang mầm bệnh.

0:02:24.803,0:02:27.415
Thay vào đó, chúng ta cho chúng dùng[br]protein thực vật.

0:02:27.415,0:02:29.457
Và thế là bùng nổ việc sản xuất đậu tương,

0:02:29.457,0:02:32.632
qua đó cho thấy thương mại và toàn cầu hóa

0:02:32.632,0:02:35.704
đã có tác động thế nào đối với[br]những mảnh rừng nhiệt đới

0:02:35.704,0:02:37.641
và Amazon-- đúng là một thế giới kì lạ

0:02:37.641,0:02:40.097
và liên kết chặt chẽ mà chúng ta có[br]ngày nay.

0:02:40.097,0:02:42.748
Chà, và sau nhiều lần như vậy,[br]những gì mà ta nhìn thấy

0:02:42.748,0:02:45.084
trên trái đất trong cuộc [br]hành trình của chúng ta

0:02:45.084,0:02:48.840
là những cảnh quan lần lượt nối tiếp nhau

0:02:48.840,0:02:51.554
bị khai hoang và thay đổi để trồng [br]lương thực

0:02:51.554,0:02:53.599
và các loại cây trồng khác.

0:02:53.599,0:02:56.049
Vậy nên một trong những câu hỏi [br]chúng tôi đặt ra là

0:02:56.049,0:02:58.827
bao nhiêu phần trái đất đang được[br]dùng để trồng lương thực,

0:02:58.827,0:03:00.863
và chính xác là ở đâu,[br]và làm sao ta có thể

0:03:00.863,0:03:03.407
thay đổi trong tương lai,[br]và điều này nghĩa là gì?

0:03:03.407,0:03:06.375
Nhóm chúng tôi đã xem xét vấn đề này[br]trên quy mô toàn cầu,

0:03:06.375,0:03:09.295
bằng việc sử dụng dữ liệu vệ tinh và [br]dữ liệu từ trên mặt đất

0:03:09.295,0:03:11.479
để theo dõi ngành nông nghiệp trên[br]toàn cầu

0:03:11.479,0:03:15.191
Và đây là những gì chúng tôi đạt được,[br]thật rất đáng giật mình.

0:03:15.191,0:03:17.982
Bản đồ này mô tả những vùng làm nông

0:03:17.982,0:03:20.046
trên trái đất.

0:03:20.046,0:03:23.006
Những khu vực màu xanh được dùng để [br]trồng các cây lương thực

0:03:23.006,0:03:26.207
như bột mỳ, đậu tương, ngô, gạo, v.v.

0:03:26.207,0:03:30.471
Tất cả chiếm hết 16 triệu km vuông đất.

0:03:30.471,0:03:32.595
Nếu ghép tất cả lại với nhau làm một,

0:03:32.595,0:03:35.262
thì sẽ bằng diện tích của Nam Mỹ.

0:03:35.262,0:03:37.938
Khu vực thứ hai, màu nâu, là những đồng cỏ

0:03:37.938,0:03:40.155
nơi người ta nuôi súc vật.

0:03:40.155,0:03:42.871
Khu vực này có diện tích là 30 triệu [br]km vuông,

0:03:42.871,0:03:45.290
bằng diện tích đất Châu Phi,

0:03:45.290,0:03:48.203
một diện tích lớn,[br]và đó tất nhiên là những mảnh đất tốt nhất

0:03:48.203,0:03:50.355
như những gì bạn thấy. Và phần còn lại

0:03:50.355,0:03:52.366
là lòng sa mạc Sahara, hay Siberia,

0:03:52.366,0:03:54.057
hay giữa một khu rừng nhiệt đới.

0:03:54.057,0:03:57.802
Chúng ta đã đang sự dụng những mảnh đất[br]giá trị nhất của hành tình này rồi.

0:03:57.802,0:04:00.593
Nếu tính kĩ, thì 40%

0:04:00.593,0:04:03.305
diện tích bề mặt trái đất[br]được sử dụng cho nông nghiệp,

0:04:03.305,0:04:05.844
con số này lớn hơn 60 lần

0:04:05.844,0:04:08.469
so với diện tích những khu vực [br]chúng ta vẫn than phiền,

0:04:08.469,0:04:11.666
các thành phố và khu ngoại ô lớn,[br]nơi mà phần lớn chúng ta sinh sống

0:04:11.666,0:04:14.529
Một nửa nhân loại đang sinh sống [br]trong các thành phố,

0:04:14.529,0:04:18.465
nhưng một diện tích lớn hơn 60 lần[br]lại đang được sử dụng để trồng lương thực.

0:04:18.465,0:04:20.384
Đây đúng là một kết quả đáng kinh ngạc,

0:04:20.384,0:04:22.561
và chúng tôi thực sự sốc[br]khi nhận ra điều này.

0:04:22.561,0:04:25.265
Chúng ta đang dành một phần đất[br]khổng lồ cho nông nghiệp,

0:04:25.265,0:04:27.971
và chúng ta cũng đang dùng rất nhiều nước.

0:04:27.971,0:04:30.569
Đây là một tấm hình chụp tại Arizona,[br]khi nhìn vào

0:04:30.569,0:04:31.308
bạn tự hỏi

0:04:31.308,0:04:32.435
"Họ đang trồng gì vậy?"

0:04:32.435,0:04:35.367
Và té ra họ đang trồng xà lách[br]ở ngay giữa sa mạc

0:04:35.367,0:04:37.755
và dùng nước phun lên trên.

0:04:37.755,0:04:39.305
Buồn cười là thứ rau này có thể

0:04:39.305,0:04:41.981
được bán trong siêu thị tại thành phố [br]Twin của chúng ta.

0:04:41.981,0:04:45.403
Nhưng điều thật sự thú vị[br]là nguồn nước này phải được lấy từ đâu đó,

0:04:45.403,0:04:46.837
nó được lấy từ ngay đây,

0:04:46.837,0:04:49.477
sông Colorado ở Bắc Mỹ.

0:04:49.477,0:04:52.125
Sông Colorado một ngày thường nhật[br]vào thập kỷ 1950,

0:04:52.125,0:04:54.244
như bạn biết, không có lũ, [br]không có hạn hán,

0:04:54.244,0:04:57.029
vào những ngày thường,[br]nó trông giống như thế này.

0:04:57.029,0:04:59.933
Nhưng nếu giờ ta quay trở lại đây,[br]trong điều kiện bình thường

0:04:59.933,0:05:03.501
và vẫn địa điểm cũ,[br]thì đây là những gì còn lại.

0:05:03.501,0:05:06.503
Sự khác biệt chỉ là nguồn nước tưới[br]cho cây trồng ở sa mạc,

0:05:06.503,0:05:10.059
hay những sân gôn ở Scottsdale,[br]tùy thuộc vào bạn.

0:05:10.059,0:05:12.979
Đây là một nguồn nước lớn và[br]chúng ta đang 'đào mỏ' nguồn nước

0:05:12.979,0:05:15.246
và dùng nó để trồng trọt,

0:05:15.246,0:05:18.066
và ngày nay, nếu bạn đi xuôi xuống[br]theo dòng sông Colorado,

0:05:18.066,0:05:21.346
bạn sẽ thấy nó đã hoàn toàn cạn nước[br]và không còn chảy ra biển.

0:05:21.346,0:05:24.474
Chúng ta đã thật sự dùng [br]cạn nước của toàn bộ một con sông Bắc Mỹ

0:05:24.474,0:05:26.192
chỉ để tưới tiêu.

0:05:26.192,0:05:28.698
Đó thậm chí chưa phải[br]là ví dụ tồi tệ nhất thế giới.

0:05:28.698,0:05:31.178
Có lẽ tệ hại nhất là[br]biển Aral.

0:05:31.178,0:05:34.252
Nhiều người ở đây hẳn còn nhớ đã học[br]điều này trong giờ địa lý.

0:05:34.252,0:05:36.141
Nơi này thuộc Liên Xô cũ

0:05:36.141,0:05:38.393
ở giữa Kazakhstan và Uzbekistan,

0:05:38.393,0:05:41.161
một trong những vùng biển[br]trong đất liền lớn nhất thế giới.

0:05:41.161,0:05:43.473
Nhưng đây có một nghịch lý là[br]nơi này trông như

0:05:43.473,0:05:46.995
được bao quanh bởi hoang mạc.[br]Vậy tại sao lại có biển ở đây?

0:05:46.995,0:05:48.958
Lý do có biển ở đây là vì[br]ở phía bên phải,

0:05:48.958,0:05:51.450
bạn có thể thấy hai dòng sông nhỏ

0:05:51.450,0:05:54.967
chảy qua cát, [br]cung cấp nước cho vùng đất này.

0:05:54.967,0:05:58.009
Những dòng sông đó là tuyết tan[br]chảy xuống từ trên những ngọn núi

0:05:58.009,0:06:00.682
xa ở phía Đông,[br]khi tuyết tan, nước chảy xuống theo sông

0:06:00.682,0:06:03.682
xuyên qua hoang mạc,[br]và tạo thành Biển Araf rộng lớn.

0:06:03.682,0:06:07.554
Những năm 1950, dân Liên Xô đã [br]quyết định dẫn nguồn nước đó

0:06:07.554,0:06:10.537
tới sa mạc để cấp nước trồng bông,[br]tin hay không tùy bạn,

0:06:10.537,0:06:13.827
ở Kazakhstan, để bán bông cho[br]những thị trường quốc tế

0:06:13.827,0:06:15.887
nhằm đem ngoại tệ vào Liên Xô.

0:06:15.887,0:06:17.763
Lúc đó họ thật sự rất cần tiền.

0:06:17.763,0:06:19.809
Bạn có thể tưởng tượng[br]chuyện gì đã diễn ra.

0:06:19.809,0:06:23.139
Nếu bạn chặn nguồn nước đổ vào biển Aral,[br]thì chuyện gì sẽ xảy ra?

0:06:23.139,0:06:25.187
Đây là hình ảnh năm 1973,

0:06:25.187,0:06:27.399
1986,

0:06:27.399,0:06:30.203
1999,

0:06:30.203,0:06:33.258
2004,

0:06:33.258,0:06:37.923
và khoảng 11 tháng trước.

0:06:37.923,0:06:39.972
Thật đáng kinh ngạc.

0:06:39.972,0:06:43.163
Có nhiều thính giả ngồi đây sống [br]ở khu vực Trung Tây.

0:06:43.163,0:06:45.823
Hãy tưởng tượng đó là hồ Superior.

0:06:45.823,0:06:49.097
Tưởng tượng đó là hồ Huron.

0:06:49.097,0:06:50.704
Đó là một sự thay đổi lạ thường.

0:06:50.704,0:06:53.047
Đây không chỉ là sự thay đổi vùng nước

0:06:53.047,0:06:55.416
và đường biển,[br]đây là sự thay đổi những thứ căn bản

0:06:55.416,0:06:57.673
của môi trường ở khu vực này.

0:06:57.673,0:06:58.957
Hãy bắt đầu bằng điều này.

0:06:58.957,0:07:01.167
Liên xô thực ra không có[br]một câu lạc bộ Sierra.

0:07:01.167,0:07:02.707
Có thể nói như vậy.

0:07:02.707,0:07:06.111
Và thế là những gì bạn tìm thấy[br]ở đáy biển Aral chẳng đẹp đẽ chút nào.

0:07:06.111,0:07:08.055
Chỉ toàn chất thải độc hại,[br]nhiều thứ

0:07:08.055,0:07:10.141
bị vứt bỏ tại đó[br]giờ đã chất thành đống.

0:07:10.141,0:07:12.603
Một trong những hòn đảo nhỏ ở đó[br]từng là bị cách ly

0:07:12.603,0:07:14.215
và không thể tiếp cận từng là nơi

0:07:14.215,0:07:16.651
dùng để thử nghiệm[br]vũ khí sinh học của Liên Xô.

0:07:16.651,0:07:18.345
Ngày nay bạn có thể đi bộ tới đó.

0:07:18.345,0:07:19.812
Thời tiết cũng đã thay đổi.

0:07:19.812,0:07:22.881
Mười chín trong số hai mươi[br]loài cá độc nhất vô nhị

0:07:22.881,0:07:26.071
từng chỉ có thể tìm thấy ở biển Aral[br]giờ đã biến mất khỏi trái đất.

0:07:26.071,0:07:28.951
Đây rõ là một thảm họa môi trường.

0:07:28.951,0:07:30.446
Nhưng hãy quay lại chuyện cũ.

0:07:30.446,0:07:33.175
Đây là một tấm hình mà Al Gore đã gửi[br]tôi cách đây vài năm

0:07:33.175,0:07:34.824
mà anh ta đã chụp ở Liên Xô

0:07:34.824,0:07:36.086
từ rất lâu rồi,

0:07:36.086,0:07:39.082
cho thấy những con tàu đánh cá [br]ở biển Aral.

0:07:39.082,0:07:41.240
Mọi người có thấy[br]con kênh họ đã đào không?

0:07:41.240,0:07:43.654
Họ đã cố hết sức để đại khái là [br]giữ cho tàu nổi

0:07:43.654,0:07:46.440
trên vùng nước còn sót lại,[br]nhưng cuối cùng họ phải bỏ cuộc

0:07:46.440,0:07:48.524
bởi đơn giản cọc tàu và dây chão[br]không thể

0:07:48.524,0:07:50.364
neo vào vùng nước mới dùng để[br]rút lui.

0:07:50.364,0:07:52.475
Không biết bạn thế nào,[br]nhưng tôi thì e rằng

0:07:52.475,0:07:55.163
các nhà khảo cổ mai này sẽ tìm ra điều này[br]và viết truyện

0:07:55.163,0:07:57.783
về thời đại của chúng ta,[br]và tự hỏi "Họ đã nghĩ gì vậy?"

0:07:57.783,0:08:00.811
Đó là tương lai mà chúng ta đang phải[br]trông đợi.

0:08:00.811,0:08:03.724
Chúng ta đã sử dụng hết 50%[br]nước ngọt trên trái đất

0:08:03.724,0:08:05.916
và nông nghiệp tính riêng

0:08:05.916,0:08:08.316
đã chiếm 70% con số đó.

0:08:08.316,0:08:11.476
Vậy là loài người sử dụng rất nhiều nước[br]và đất cho nông nghiệp.

0:08:11.476,0:08:14.820
Ngoài ra, chúng ta còn dùng[br]rất nhiều không khí cho cùng mục đích này.

0:08:14.820,0:08:17.136
Thông thường khi nghĩ tới không khí,

0:08:17.136,0:08:19.804
chúng ta hay nghĩ tới biến đổi khí hậu[br]và khí nhà kính,

0:08:19.804,0:08:21.860
và hầu hết xung quanh vấn đề năng lượng,

0:08:21.860,0:08:24.496
nhưng té ra nông nghiệp lại là[br]một trong những ống thải

0:08:24.496,0:08:26.548
khí nhà kính lớn nhất.

0:08:26.548,0:08:28.604
Nếu nhìn vào lượng CO2 tạo ra

0:08:28.604,0:08:30.756
từ việc đốt rừng nhiệt đới,

0:08:30.756,0:08:33.316
hay khí metan do bò và lúa gạo tạo ra,

0:08:33.316,0:08:36.229
hay khí NO từ các loại phân bón,

0:08:36.229,0:08:39.000
thì sẽ thấy nông nghiệp tạo ra[br]30% lượng khí nhà kính

0:08:39.000,0:08:42.016
đi vào bầu khí quyển do hoạt động[br]của con người.

0:08:42.016,0:08:43.870
Lớn hơn lượng khí do giao thông gây ra.

0:08:43.870,0:08:45.620
Hơn cả việc sản xuất điện.

0:08:45.620,0:08:48.245
Và thực tế là, hơn tất cả các[br]hoạt động sản xuất khác.

0:08:48.245,0:08:51.355
Nông nghiệp là ống xả khí nhà kính

0:08:51.355,0:08:53.675
lớn nhất của con người trên thế giới này.

0:08:53.675,0:08:56.301
Nhưng chúng ta không nói về vần đề[br]đó nhiều.

0:08:56.301,0:08:59.354
Vậy nên nông nghiệp mới

0:08:59.354,0:09:01.491
thống trị hành tinh này như ngày nay,

0:09:01.491,0:09:03.849
như chiếm 40% diện tích đất,

0:09:03.849,0:09:05.957
70% lượng nước chúng ta sử dụng,

0:09:05.957,0:09:08.682
và 30% lượng khí nhà kính thải ra.

0:09:08.682,0:09:11.531
Chúng ta đã tăng gấp đôi lượng hóa[br]chất nitrogen và phốt-pho

0:09:11.531,0:09:13.994
trên trái đất chỉ để dùng cho phân bón,

0:09:13.994,0:09:16.765
gây ra những vấn đề lớn[br]về chất lượng nước ở các dòng sông,

0:09:16.765,0:09:19.482
hồ, và thậm chí cả đại dương,[br]và đây là nguyên nhân đơn lẻ

0:09:19.482,0:09:22.157
lớn nhất dẫn tới sự mất đa dạng sinh thái.

0:09:22.157,0:09:24.258
Không còn nghi ngờ gì nữa,[br]nông nghiệp

0:09:24.258,0:09:27.938
chính là mối lo lớn nhất của hành tinh này

0:09:27.938,0:09:30.557
kể từ cuối kỷ băng hà.[br]Không còn gì để chối cãi cả.

0:09:30.557,0:09:33.537
Và nó ngang hàng với thay đổi khí hậu[br]về mức độ nghiêm trọng.

0:09:33.537,0:09:36.462
Và cả hai vấn đề đều xảy ra cùng một lúc.

0:09:36.462,0:09:38.714
Nhưng điều thực sự quan trọng[br]cần phải nhớ là

0:09:38.714,0:09:42.102
nông nghiệp không hoàn toàn xấu.[br]Nông nghiệp không phải là một điều xấu.

0:09:42.102,0:09:44.282
Thực tế là chúng ta phụ thuộc cả vào nó.

0:09:44.282,0:09:48.722
Nó không phải là một lựa chọn. Không phải[br]một thứ xa xỉ. Nó là một thứ thiết yếu.

0:09:48.722,0:09:50.866
Chúng ta phải tạo ra thức ăn cho mình,

0:09:50.866,0:09:54.722
quần áo và thậm chí năng lượng sinh học[br]cho khoảng 7 tỉ người

0:09:54.722,0:09:57.648
trên thế giới ngày nay và[br]nhu cầu nông nghiệp

0:09:57.648,0:10:02.026
chì có thể tăng trong tương lai.[br]Nhu cầu đó sẽ không biến mất.

0:10:02.026,0:10:04.257
Mà sẽ tăng lên rất nhiều,[br]chủ yếu là do

0:10:04.257,0:10:07.250
dân số đang tăng. Chúng ta đang có[br]7 tỉ người hôm nay

0:10:07.250,0:10:09.450
ít nhất sẽ biến thành 9 tỉ

0:10:09.450,0:10:12.242
chắc 9 tỉ rưỡi trước khi [br]mọi người ở đây không còn sống.

0:10:12.242,0:10:14.619
Quan trọng hơn là khẩu phần ăn[br]cũng thay đổi.

0:10:14.619,0:10:17.666
Khi thế giới trở nên đông người hơn[br]và cũng giàu có hơn,

0:10:17.666,0:10:20.733
chúng ta sẽ thấy lượng thịt tiêu thụ[br]sẽ tăng lên,

0:10:20.733,0:10:24.194
đồng nghĩa với việc sử dụng nhiều[br]nguồn năng lượng hơn.

0:10:24.194,0:10:28.116
Vậy là nhiều người hơn, ăn nhiều hơn,[br]và thức ăn giàu dinh dưỡng hơn

0:10:28.116,0:10:31.317
và dĩ nhiên khủng hoảng năng lượng[br]cũng sẽ xảy ra đồng thời,

0:10:31.317,0:10:34.790
chúng ta sẽ phải thay thế dầu bằng[br]các nguồn năng lượng khác

0:10:34.790,0:10:37.361
kiểu gì cũng phải chứa các loại[br]chất đốt sinh học

0:10:37.361,0:10:39.140
và các nguồn năng lượng sinh học.

0:10:39.140,0:10:41.893
Vậy khi ghép những mảnh ghép[br]này lại, thật khó thấy

0:10:41.893,0:10:44.245
làm cách nào chúng ta có thể[br]đi qua hết thế kỷ này

0:10:44.245,0:10:48.573
mà không tăng việc sản xuất nông nghiệp[br]toàn cầu lên ít nhất gấp đôi.

0:10:48.573,0:10:50.733
Chà, làm thế nào đây? Làm sao [br]chúng ta có thể

0:10:50.733,0:10:53.315
tăng gấp đôi sản lượng[br]nông phẩm toàn cầu?

0:10:53.315,0:10:56.003
Chúng ta có thể sử dụng nhiều đất hơn.

0:10:56.003,0:10:58.802
Đây là một bản phân tích chúng tôi[br]thực hiện, bên trái là

0:10:58.802,0:11:02.296
nơi canh tác hoa màu hiện tại,[br]bên phải là nơi canh tác trong tương lai

0:11:02.296,0:11:05.244
dựa vào chất lượng đất và khí hậu[br]giả sử biến đổi khí hậu

0:11:05.244,0:11:07.085
không gây ảnh hưởng gì lớn,

0:11:07.085,0:11:08.973
một giả thuyết không đúng cho lắm,

0:11:08.973,0:11:11.162
Chúng ta có thể dùng thêm đất,[br]nhưng vấn đề là

0:11:11.162,0:11:14.143
những vùng đất còn lại đều nằm[br]trong các khu vực nhạy cảm.

0:11:14.143,0:11:16.181
Những nơi sinh thái đa dạng,[br]nhiều carbon,

0:11:16.181,0:11:18.615
những thứ mà chúng ta muốn bảo tồn.

0:11:18.615,0:11:21.439
Ta có thể tăng thực phẩm[br]bằng cách tăng diện tích đất trồng,

0:11:21.439,0:11:22.757
nhưng tốt hơn là không nên,

0:11:22.757,0:11:26.423
bởi vì xét về mặt sinh thái,[br]đó là một việc rất rất nguy hiểm.

0:11:26.423,0:11:28.807
Thay vì đó, chúng ta có thể sẽ muốn ngừng[br]bước chân

0:11:28.807,0:11:32.592
của nông nghiệp[br]và canh tác một cách tốt hơn.

0:11:32.592,0:11:34.992
Đây là công trình chúng tôi đang làm,[br]cố tìm ra nơi

0:11:34.992,0:11:37.559
trên thế giới mà chúng ta [br]có thể nâng cao sản lượng

0:11:37.559,0:11:39.825
mà không làm hại tới môi trường.

0:11:39.825,0:11:42.226
Những khu vực màu xanh là nơi trồng ngô,

0:11:42.226,0:11:44.376
coi ngô như một ví dụ,

0:11:44.376,0:11:46.977
đã đạt được năng suất rất cao, [br]có thể là cao nhất

0:11:46.977,0:11:49.855
trên trái đất này với điều kiện đất[br]và khí hậu hiện tại,

0:11:49.855,0:11:52.206
nhưng những khu vực màu nâu[br]và vàng là những nơi

0:11:52.206,0:11:54.720
chúng ta mới chỉ đạt được 20-30%

0:11:54.720,0:11:56.060
năng suất tối đa có thể đạt được.

0:11:56.060,0:11:58.378
Bạn có thể thấy phần lớn khu vực này[br]ở Châu Phi, thậm chí là Mỹ Latin,

0:11:58.378,0:12:01.238
và thú vị thay, cả ở Đông Âu, nơi Liên Xô

0:12:01.238,0:12:03.479
và các nước khối Đông Âu từng tồn tại,

0:12:03.479,0:12:05.703
vẫn là một mớ canh tác nông nghiệp lộn xộn.

0:12:05.703,0:12:08.336
Tiếp theo là dưỡng chất và nước.

0:12:08.336,0:12:10.469
Sẽ là chất hữu cơ hay truyền thống

0:12:10.469,0:12:12.282
hoặc là sự kết hợp giữa cả hai.

0:12:12.282,0:12:14.447
Cây cối cần nước và dưỡng chất.

0:12:14.447,0:12:17.655
Chúng ta có thể làm việc này,[br]và có cơ hội để thành công.

0:12:17.655,0:12:19.935
Nhưng chúng ta phải thực hiện[br]một cách khôn ngoan

0:12:19.935,0:12:22.544
để đáp ứng nhu cầu [br]an ninh lương thực

0:12:22.544,0:12:25.807
và vấn đề môi trường[br]trong tương lai.

0:12:25.807,0:12:28.821
Phải tìm cách hài hòa

0:12:28.821,0:12:32.530
giữa việc trồng lương thực[br]và tạo ra môi trường làm việc tốt hơn.

0:12:32.530,0:12:35.060
Ngay lúc này là vấn đề[br]làm tất cả hoặc không gì cả.

0:12:35.060,0:12:37.022
Chúng ta có thể [br]trồng lương thực làm nền

0:12:37.022,0:12:38.483
chẳng hạn như đồng đậu tương

0:12:38.483,0:12:41.610
và trong biểu đồ này,[br]ta có thể thấy rất nhiều lương thực,

0:12:41.610,0:12:44.128
nhưng không có nhiều nước sạch,[br]chúng ta không tích trữ

0:12:44.128,0:12:47.125
nhiều cacbon,[br]đa dạng sinh học cũng mất dần.

0:12:47.125,0:12:49.133
Còn khu vực chủ đạo,[br]ta có thảo nguyên này

0:12:49.133,0:12:50.691
xét về mặt môi trường[br]thảo nguyên này rất tuyệt

0:12:50.691,0:12:53.895
nhưng bạn không thể ăn nó.[br]Có gì để ăn chứ?

0:12:53.895,0:12:56.432
Chúng ta cần tìm cách[br]kết hợp hai điểm này lại với nhau

0:12:56.432,0:13:00.542
để tạo thành một kiểu nông nghiệp mới.

0:13:00.542,0:13:02.753
Giờ khi tôi nói về chuyện này,[br]mọi người thường đáp rằng

0:13:02.753,0:13:05.985
"Không phải câu trả lời rõ rành rành đó sao?"

0:13:05.985,0:13:10.733
đồ ăn hữu cơ trong nước,[br]trợ cấp thương mại, phí nông nghiệp mới--

0:13:10.733,0:13:13.500
đúng thế, có rất nhiều ý tưởng hay,

0:13:13.500,0:13:16.573
nhưng không ý tưởng nào trong số đó[br]là viên đạn bạc cả.

0:13:16.573,0:13:19.533
Tôi nghĩ chúng giống đạn chì hơn.

0:13:19.533,0:13:22.045
Và tôi thích đạn chì.[br]Có nó

0:13:22.045,0:13:24.363
bạn sẽ có một thứ[br]vô cùng mạnh,

0:13:24.363,0:13:26.763
nhưng chúng ta cần[br]đặt chúng lại cạnh nhau.

0:13:26.763,0:13:29.296
Vậy nên những gì phải làm là tạo ra

0:13:29.296,0:13:31.980
một nền nông nghiệp[br]có tất cả những ý tưởng tốt nhất

0:13:31.980,0:13:35.085
về nông nghiệp thương mại[br]và cách mạng xanh

0:13:35.085,0:13:38.637
cùng những ý tưởng về[br]nông nghiệp hữu cơ và thực phẩm trong nước

0:13:38.637,0:13:42.045
và những ý tưởng tốt nhất[br]về việc bảo vệ môi trường,

0:13:42.045,0:13:43.850
không được để chúng mâu thuẫn nhau

0:13:43.850,0:13:47.599
mà phải kết hợp nhau[br]để tạo nên một kiểu nông nghiệp mới

0:13:47.599,0:13:52.317
mà tôi gọi là "văn hóa lục địa",[br]hay nông nghiệp toàn cầu.

0:13:52.317,0:13:55.301
Buổi nói chuyện này đang dần[br]chuyên sâu hơn

0:13:55.301,0:13:57.413
chúng tôi đang cố gắng[br]đưa ra những điểm then chốt

0:13:57.413,0:13:59.716
để con người giảm[br]tranh cãi,

0:13:59.716,0:14:01.216
mà tăng cường hợp tác.

0:14:01.216,0:14:03.763
Tôi muốn cho các bạn[br]xem một đoạn băng ngắn

0:14:03.763,0:14:06.093
ghi lại nỗ lực của chúng tôi[br]để kết hợp những ý tưởng này

0:14:06.093,0:14:09.819
vào một cuộc nói chuyện nhỏ.

0:14:09.819,0:14:13.480
(Nhạc)

0:14:13.480,0:14:17.137
("Học viện Môi trường, Đại học Minnesota:[br]Động lực khám phá")

0:14:17.137,0:14:18.578
(Nhạc)

0:14:18.578,0:14:20.226
("Dân số thế giới đang tăng thêm

0:14:20.226,0:14:23.239
75 triệu người mỗi năm.

0:14:23.239,0:14:25.672
Gần bằng diện tích của nước Đức.

0:14:25.672,0:14:28.615
Ngày này, dân số đã đạt gần 7 tỉ người.

0:14:28.615,0:14:31.305
Với tốc độ này, dân số sẽ đạt[br]9 tỉ trước năm 2040.

0:14:31.305,0:14:33.073
Và tất cả đều cần thức ăn.

0:14:33.073,0:14:34.424
Nhưng làm thế nào

0:14:34.424,0:14:37.312
để cung cấp thức ăn cho cả thế giới[br]mà không phá hủy hành tinh này?

0:14:37.312,0:14:40.557
Ai cũng biết [br]biến đổi khí hậu là một vấn đề lớn.

0:14:40.557,0:14:41.807
Nhưng đó không phải là[br]vấn đề duy nhất.

0:14:41.807,0:14:44.729
Chúng ta cần đối diện với[br]một "sự thật mất lòng" khác.

0:14:44.729,0:14:47.277
Khủng hoảng nông nghiệp toàn cầu.

0:14:47.277,0:14:53.536
Dân số tăng + lượng thịt tiêu thụ + lượng sữa tiêu thụ + phí năng lượng + sản xuất năng lượng sinh học = áp lực lên tự nhiên.

0:14:53.536,0:14:56.985
Hơn 40% diện tích đất trái đất[br]đã được dùng cho nông nghiệp.

0:14:56.985,0:14:58.991
Tổng diện tích cây lương thực toàn cầu[br]là 16 triệu km2.

0:14:58.991,0:15:02.184
Gần bằng diện tích Nam Mỹ.

0:15:02.184,0:15:03.979
Diện tích đồng cỏ là 30 triệu km2.

0:15:03.979,0:15:06.054
Bằng diện tích của Châu Phi.

0:15:06.054,0:15:10.770
Nông nghiệp đang sử dụng diện tích đất[br]gấp 60 lần diện tích đất thành thị và ngoại ô cộng lại.

0:15:10.770,0:15:14.482
Tưới tiêu tiêu thụ nhiều nước nhất[br]trên hành tinh này.

0:15:14.482,0:15:18.856
2.800 km3 nước được dùng [br]để tưới cho hoa màu mỗi năm.

0:15:18.856,0:15:22.638
Lượng nước đó đủ để đổ đầy[br]7.305 tòa nhà Empire State mỗi ngày.

0:15:22.638,0:15:25.619
Ngày nay, nhiều sông lớn [br]đã bị mất dòng chảy.

0:15:25.619,0:15:27.643
Một số còn khô cạn hoàn toàn.

0:15:27.643,0:15:31.627
Biển Aral giờ đã biến thành hoang mạc.

0:15:31.627,0:15:35.250
Hay sông Colorado,[br]giờ không còn dòng chảy ra đại dương.

0:15:35.250,0:15:39.133
Phân bón đã làm tăng gấp đôi[br]lượng phốt pho và nitrogen trong môi trường.

0:15:39.133,0:15:40.389
Hậu quả?

0:15:40.389,0:15:42.373
Ô nhiễm nước lan rộng

0:15:42.373,0:15:44.535
và nhiều sông hồ xuống cấp.

0:15:44.535,0:15:48.909
Ngạc nhiên thay nông nghiệp[br]lại là nguyên nhân lớn nhất gây ra biến đổi khí hậu.

0:15:48.909,0:15:51.336
Nó tạo ra 30% tổng lượng khí nhà kính.

0:15:51.336,0:15:54.029
Nhiều hơn cả lượng khí thải ra từ[br]ngành sản xuất điện và công nghiệp,

0:15:54.029,0:15:57.005
hay tất cả máy bay, tàu hỏa và ô tô[br]trên thế giới này gộp lại.

0:15:57.005,0:15:59.373
Hầu hết khí thải nông nghiệp[br]đều do việc phá rừng nhiệt đới

0:15:59.373,0:16:00.749
khí metan từ vật nuôi[br]và các cánh đồng lúa

0:16:00.749,0:16:02.581
và oxit nitro do bón phân quá nhiều.

0:16:02.581,0:16:05.836
Không gì con người làm [br]biến đổi thế giới nhiều bằng công nghiệp.

0:16:05.836,0:16:09.367
Và những gì con người làm[br]cũng chỉ để tồn tại.

0:16:09.367,0:16:10.873
Đúng là một điều tiến thoái lưỡng nan...

0:16:10.873,0:16:15.228
Khi dân số thế giới[br]tăng thêm vài tỉ người,

0:16:15.228,0:16:19.812
chúng ta cần lượng thức ăn [br]gấp đôi, thậm chí gấp ba lần.

0:16:19.812,0:16:21.208
Vậy chúng ta cần làm gì?

0:16:21.208,0:16:24.011
Chúng ta cần một cuộc nói chuyện lớn hơn,[br]một cuộc đối thoại quốc tế.

0:16:24.011,0:16:25.819
Cần đầu tư vào [br]những giải pháp thật sự:

0:16:25.819,0:16:30.157
khích lệ nông dân, nông nghiệp chính xác, đa dạng hoa màu, tưới tiêu tiết kiệm,

0:16:30.157,0:16:33.818
tái chế nước xấu, canh tác đất tốt hơn,[br]chế độ ăn thông minh hơn.

0:16:33.818,0:16:36.024
Chúng ta cần tất cả mọi người[br]cùng tham gia.

0:16:36.024,0:16:37.974
Vận động nông nghiệp thương mại,

0:16:37.974,0:16:39.121
đối thoại môi trường,

0:16:39.121,0:16:40.582
và nông nghiệp hữu cơ...

0:16:40.582,0:16:42.617
phải thực hiện đồng thời.

0:16:42.617,0:16:44.175
Không có giải pháp đơn lẻ nào hết.

0:16:44.191,0:16:45.800
Chúng ta cần sự hợp tác,

0:16:45.800,0:16:47.236
sự tưởng tượng,

0:16:47.236,0:16:48.014
lòng quyết tâm,

0:16:48.014,0:16:51.673
bởi thất bại không phải là một lựa chọn.

0:16:51.673,0:16:55.370
Làm thế nào để vừa nuôi sống thế giới[br]mà không hủy hoại nó?

0:16:55.370,0:16:58.236
Đúng vậy, chúng ta đang đối mặt[br]với một trong những thử thách lớn nhất

0:16:58.236,0:17:00.346
trong lịch sử nhân loại ngày nay:

0:17:00.346,0:17:03.020
nhu cầu thức ăn cho 9 tỉ người

0:17:03.020,0:17:06.774
và phải làm được vậy [br]một cách ổn định và công bằng.

0:17:06.774,0:17:08.475
đồng thời bảo vệ hành tinh của chúng ta

0:17:08.475,0:17:11.288
vì thế hệ ngày nay và mai sau.

0:17:11.288,0:17:12.804
Đây sẽ là một trong những việc khó khăn nhất

0:17:12.804,0:17:14.675
mà chúng ta từng làm trong lịch sử nhân loại,

0:17:14.675,0:17:17.925
và chúng ta chắc chắc phải làm tốt,

0:17:17.925,0:17:22.262
phải làm tốt trong lần thử đầu tiên và cũng là duy nhất của mình.

0:17:22.262,0:17:26.237
Cảm ơn rất nhiều. [br](Vỗ tay)