[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.95,0:00:03.34,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não con người có gì đặc biệt? Dialogue: 0,0:00:03.34,0:00:05.55,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao chúng ta \Nlại thí nghiệm trên các loài động vật Dialogue: 0,0:00:05.55,0:00:07.67,Default,,0000,0000,0000,,mà không phải thí nghiệm \Ntrên chính bản thân mình? Dialogue: 0,0:00:07.67,0:00:09.47,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não con người có gì hay Dialogue: 0,0:00:09.47,0:00:11.20,Default,,0000,0000,0000,,mà những bộ não khác lại không có? Dialogue: 0,0:00:11.20,0:00:14.05,Default,,0000,0000,0000,,Khi tôi bị thu hút \Nbởi những câu hỏi như thế này cách đây 10 năm, Dialogue: 0,0:00:14.05,0:00:16.99,Default,,0000,0000,0000,,các nhà khoa học nghĩ rằng\Nhọ biết các bộ não khác nhau có cấu tạo thế nào. Dialogue: 0,0:00:16.99,0:00:18.72,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù điều đó dựa trên rất ít chứng cứ, Dialogue: 0,0:00:18.72,0:00:20.91,Default,,0000,0000,0000,,nhiều nhà khoa học nghĩ rằng\Ntất cả bộ não của động vật có vú Dialogue: 0,0:00:20.91,0:00:22.64,Default,,0000,0000,0000,,bao gồm cả bộ não con người, Dialogue: 0,0:00:22.64,0:00:23.94,Default,,0000,0000,0000,,được cấu tạo như nhau, Dialogue: 0,0:00:23.94,0:00:25.44,Default,,0000,0000,0000,,với một số lượng nơ ron mà luôn ở Dialogue: 0,0:00:25.44,0:00:27.67,Default,,0000,0000,0000,,tỉ lệ cân xứng với kích thước não. Dialogue: 0,0:00:27.67,0:00:29.74,Default,,0000,0000,0000,,Có nghĩa là hai bộ não \Nvới kích thước giống nhau, Dialogue: 0,0:00:29.74,0:00:33.29,Default,,0000,0000,0000,,như hai bộ não này, \Nvới khối lượng tầm 400g, Dialogue: 0,0:00:33.29,0:00:35.84,Default,,0000,0000,0000,,nên có số lượng nơ ron như nhau. Dialogue: 0,0:00:35.84,0:00:37.64,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ, nếu nơ ron là những Dialogue: 0,0:00:37.64,0:00:40.54,Default,,0000,0000,0000,,thông tin chức năng thể hiện\Ncác đơn vị của bộ não, Dialogue: 0,0:00:40.54,0:00:42.14,Default,,0000,0000,0000,,rồi sau đó chủ nhân của hai bộ não này Dialogue: 0,0:00:42.14,0:00:44.86,Default,,0000,0000,0000,,nên có những khả năng nhận thức như nhau. Dialogue: 0,0:00:44.86,0:00:47.21,Default,,0000,0000,0000,,Thật sự là, đây là của một con tinh tinh Dialogue: 0,0:00:47.21,0:00:49.85,Default,,0000,0000,0000,,và cái kia là của một con bò. Dialogue: 0,0:00:49.85,0:00:52.21,Default,,0000,0000,0000,,Hiện giờ những con bò có thể có Dialogue: 0,0:00:52.21,0:00:54.46,Default,,0000,0000,0000,,một đời sống tinh thần bên trong \Nphong phú và thông minh đến nỗi Dialogue: 0,0:00:54.46,0:00:58.27,Default,,0000,0000,0000,,chúng chọn cách\Nkhông để chúng ta biết về nó, Dialogue: 0,0:00:58.27,0:00:59.71,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng ta làm thịt chúng. Dialogue: 0,0:00:59.71,0:01:01.41,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ đa số mọi người đều đồng ý Dialogue: 0,0:01:01.41,0:01:03.41,Default,,0000,0000,0000,,rằng tinh tinh có những thái độ phức tạp, Dialogue: 0,0:01:03.41,0:01:06.47,Default,,0000,0000,0000,,tinh vi và linh hoạt hơn rất nhiều so với bò. Dialogue: 0,0:01:06.47,0:01:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên đây là biểu hiện đầu tiên cho Dialogue: 0,0:01:08.40,0:01:10.43,Default,,0000,0000,0000,,kết luận "mọi bộ não đều có cấu tạo như nhau" Dialogue: 0,0:01:10.43,0:01:12.10,Default,,0000,0000,0000,,không hẳn là chính xác. Dialogue: 0,0:01:12.10,0:01:13.45,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hãy cứ coi như là thế. Dialogue: 0,0:01:13.45,0:01:15.23,Default,,0000,0000,0000,,Nếu mọi bộ não đều có cấu tạo như nhau Dialogue: 0,0:01:15.23,0:01:18.14,Default,,0000,0000,0000,,và nếu bạn so sánh não động vật \Nvới những kích thước khác nhau, Dialogue: 0,0:01:18.14,0:01:20.32,Default,,0000,0000,0000,,bộ não lớn hơn \Nsẽ luôn luôn có nhiều nơ ron Dialogue: 0,0:01:20.32,0:01:22.65,Default,,0000,0000,0000,,hơn so với bộ não nhỏ hơn, \Nvà bộ não càng lớn, Dialogue: 0,0:01:22.65,0:01:25.67,Default,,0000,0000,0000,,thì khả năng nhận thức của chủ nhân \Nsẽ càng cao hơn. Dialogue: 0,0:01:25.67,0:01:27.80,Default,,0000,0000,0000,,Do đó bộ não lớn nhất sẽ có Dialogue: 0,0:01:27.80,0:01:30.09,Default,,0000,0000,0000,,khả năng nhận thức cao nhất. Dialogue: 0,0:01:30.09,0:01:31.67,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tin xấu là: Dialogue: 0,0:01:31.67,0:01:34.43,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não của chúng ta,\Nkhông phải là bộ não lớn nhất. Dialogue: 0,0:01:34.43,0:01:35.99,Default,,0000,0000,0000,,Có vẻ như điều này \Nsẽ làm phật ý nhiều người. Dialogue: 0,0:01:35.99,0:01:38.72,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não của chúng ta nặng từ 1.2 đến 1.5kg, Dialogue: 0,0:01:38.72,0:01:42.04,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bộ não của voi nặng tầm 4 đến 5kg, Dialogue: 0,0:01:42.04,0:01:44.62,Default,,0000,0000,0000,,và bộ não của cá voi có thể lên tới 9kg, Dialogue: 0,0:01:44.62,0:01:49.36,Default,,0000,0000,0000,,đó là lí do vì sao \Ncác nhà khoa học từng nói rằng Dialogue: 0,0:01:49.36,0:01:51.52,Default,,0000,0000,0000,,bộ não chúng ta phải rất đặc biệt Dialogue: 0,0:01:51.52,0:01:54.38,Default,,0000,0000,0000,,để giải thích \Ncho khả năng nhận thức của chúng ta. Dialogue: 0,0:01:54.38,0:01:57.33,Default,,0000,0000,0000,,Nó thật sự kì lạ, Dialogue: 0,0:01:57.33,0:01:59.30,Default,,0000,0000,0000,,mội loại trừ so với qui luật. Dialogue: 0,0:01:59.30,0:02:02.53,Default,,0000,0000,0000,,Của chúng có thể lớn hơn, \Nnhưng của chúng ta lại tốt hơn, Dialogue: 0,0:02:02.53,0:02:04.40,Default,,0000,0000,0000,,và nó có thể tốt hơn, ví dụ, Dialogue: 0,0:02:04.40,0:02:06.52,Default,,0000,0000,0000,,trong trường hợp \Nnó có vẻ lớn hơn bình thường, Dialogue: 0,0:02:06.52,0:02:09.21,Default,,0000,0000,0000,,với vỏ não lớn hơn bình thường Dialogue: 0,0:02:09.21,0:02:10.75,Default,,0000,0000,0000,,so với kích thước cơ thể. Dialogue: 0,0:02:10.75,0:02:12.40,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên, điều đó sẽ cho chúng ta thêm vỏ não Dialogue: 0,0:02:12.40,0:02:15.36,Default,,0000,0000,0000,,để làm những thứ thú vị hơn\Nlà chỉ điều hành cơ thể. Dialogue: 0,0:02:15.36,0:02:17.04,Default,,0000,0000,0000,,Đó là bởi vì kích thước của bộ não Dialogue: 0,0:02:17.04,0:02:19.38,Default,,0000,0000,0000,,thường tỉ lệ với kích thước của cơ thể. Dialogue: 0,0:02:19.38,0:02:21.69,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên lí do chính cho điều đó là Dialogue: 0,0:02:21.69,0:02:23.78,Default,,0000,0000,0000,,não của chúng ta to hơn so với bình thường Dialogue: 0,0:02:23.78,0:02:25.55,Default,,0000,0000,0000,,thật ra là từ cách so sánh bản thân chúng ta Dialogue: 0,0:02:25.55,0:02:27.24,Default,,0000,0000,0000,,với các loài linh trưởng lớn. Dialogue: 0,0:02:27.24,0:02:29.83,Default,,0000,0000,0000,,Loài gorilla có thể lớn\Ngấp hai hay gấp ba lần so với chúng ta, Dialogue: 0,0:02:29.83,0:02:32.25,Default,,0000,0000,0000,,đáng nhẽ bộ não của chúng \Nphải to hơn của chúng ta, Dialogue: 0,0:02:32.25,0:02:34.20,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thay vào đó lại là ngược lại. Dialogue: 0,0:02:34.20,0:02:37.13,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não của chúng ta lại lớn hơn\Ngấp ba lần so với bộ não của gorilla. Dialogue: 0,0:02:37.13,0:02:39.25,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não con người cũng có vẻ đặc biệt Dialogue: 0,0:02:39.25,0:02:41.50,Default,,0000,0000,0000,,nếu xét về lượng năng lượng mà nó sử dụng. Dialogue: 0,0:02:41.50,0:02:44.25,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù cân nặng của nó \Nchỉ chiếm 2% của cơ thể, Dialogue: 0,0:02:44.25,0:02:47.69,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bản thân nó \Nsử dụng 25% tổng năng lượng Dialogue: 0,0:02:47.69,0:02:50.16,Default,,0000,0000,0000,,mà cơ thể cần để vận hành mỗi ngày. Dialogue: 0,0:02:50.16,0:02:53.51,Default,,0000,0000,0000,,Đó là 500 calo trên tổng số 2000 calo, Dialogue: 0,0:02:53.51,0:02:55.91,Default,,0000,0000,0000,,chỉ để bộ não của bạn vận hành. Dialogue: 0,0:02:55.91,0:02:58.84,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên bộ não con người to hơn bình thường, Dialogue: 0,0:02:58.84,0:03:00.87,Default,,0000,0000,0000,,tiêu tốn nhiều năng lượng hơn bình thường, Dialogue: 0,0:03:00.87,0:03:02.32,Default,,0000,0000,0000,,vậy nên nó đặc biệt. Dialogue: 0,0:03:02.32,0:03:04.90,Default,,0000,0000,0000,,Và điều đó bắt đầu khiến tôi phân tâm. Dialogue: 0,0:03:04.90,0:03:06.57,Default,,0000,0000,0000,,Về mặt sinh học, \Nchúng ta nhìn vào các qui luật Dialogue: 0,0:03:06.57,0:03:09.41,Default,,0000,0000,0000,,áp dụng vào tất cả các động vật \Nvà đời sống nói chung, Dialogue: 0,0:03:09.41,0:03:11.26,Default,,0000,0000,0000,,thế nên tại sao qui luật phát triển nên Dialogue: 0,0:03:11.26,0:03:14.90,Default,,0000,0000,0000,,áp dụng cho tất cả trừ chúng ta? Dialogue: 0,0:03:14.90,0:03:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ vấn đề là do giả thuyết cơ bản Dialogue: 0,0:03:17.10,0:03:18.97,Default,,0000,0000,0000,,rằng mọi bộ não đều cấu tạo như nhau. Dialogue: 0,0:03:18.97,0:03:20.57,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ hai bộ não có kích thước như nhau Dialogue: 0,0:03:20.57,0:03:23.16,Default,,0000,0000,0000,,thật ra có thể được cấu tạo\Ntừ số lượng nơ ron khác nhau. Dialogue: 0,0:03:23.16,0:03:24.77,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ bộ não lớn Dialogue: 0,0:03:24.77,0:03:26.61,Default,,0000,0000,0000,,không nhất thiết phải có nhiều nơ ron hơn Dialogue: 0,0:03:26.61,0:03:28.83,Default,,0000,0000,0000,,một bộ não có kích thước bình thường. Dialogue: 0,0:03:28.83,0:03:31.84,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ bộ não con người \Nthật sự có nhiều nơ ron nhất Dialogue: 0,0:03:31.84,0:03:34.41,Default,,0000,0000,0000,,so với bất kì bộ não nào,\Nkhông liên quan tới kích thước của nó, Dialogue: 0,0:03:34.41,0:03:36.51,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt là ở vỏ não. Dialogue: 0,0:03:36.51,0:03:38.06,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên, với tôi điều đó trở thành Dialogue: 0,0:03:38.06,0:03:39.79,Default,,0000,0000,0000,,một câu hỏi quan trọng để trả lời: Dialogue: 0,0:03:39.79,0:03:42.19,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não con người có bao nhiêu nơ ron, Dialogue: 0,0:03:42.19,0:03:44.71,Default,,0000,0000,0000,,và được so sánh với các động vật khác \Nnhư thế nào? Dialogue: 0,0:03:44.71,0:03:47.13,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ, có thể bạn đã nghe hay đọc đâu đó Dialogue: 0,0:03:47.13,0:03:49.24,Default,,0000,0000,0000,,rằng chúng ta có 100 tỉ nơ ron, Dialogue: 0,0:03:49.24,0:03:51.33,Default,,0000,0000,0000,,vậy thì 10 năm trước,\Ntôi đã hỏi đồng nghiệp của mình Dialogue: 0,0:03:51.33,0:03:53.17,Default,,0000,0000,0000,,họ có biết con số đó từ đâu không. Dialogue: 0,0:03:53.17,0:03:54.63,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng không ai biết. Dialogue: 0,0:03:54.63,0:03:56.08,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã và đang tìm kiếm tài liệu Dialogue: 0,0:03:56.08,0:03:58.14,Default,,0000,0000,0000,,về bản tham khảo nguyên gốc\Nvề con số đó, Dialogue: 0,0:03:58.14,0:03:59.92,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi vẫn chưa thể tìm thấy nó. Dialogue: 0,0:03:59.92,0:04:02.66,Default,,0000,0000,0000,,Có vẻ như \Nchưa một ai thật sự đã đếm Dialogue: 0,0:04:02.66,0:04:04.19,Default,,0000,0000,0000,,số lượng nơ ron \Ntrong bộ não con người, Dialogue: 0,0:04:04.19,0:04:06.69,Default,,0000,0000,0000,,hay bất kì bộ não nào khác. Dialogue: 0,0:04:06.69,0:04:10.23,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên tự tôi tìm cách \Nđể đếm số tế bào não, Dialogue: 0,0:04:10.23,0:04:12.34,Default,,0000,0000,0000,,và về bản chất thì là Dialogue: 0,0:04:12.34,0:04:15.58,Default,,0000,0000,0000,,hòa tan bộ não thành nước súp. Dialogue: 0,0:04:15.58,0:04:17.62,Default,,0000,0000,0000,,Nó là như thế này: Dialogue: 0,0:04:17.62,0:04:20.74,Default,,0000,0000,0000,,Bạn lấy một bộ não, hoặc một phần của nó, Dialogue: 0,0:04:20.74,0:04:22.49,Default,,0000,0000,0000,,và bạn hòa tan nó trong thuốc tẩy, Dialogue: 0,0:04:22.49,0:04:23.100,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ phá hủy các màng tế bào Dialogue: 0,0:04:23.100,0:04:26.43,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nhân tế bào không bị ảnh hưởng, Dialogue: 0,0:04:26.43,0:04:29.57,Default,,0000,0000,0000,,rồi bạn sẽ có \Nmột chất dịch huyền phù của nhân tự do Dialogue: 0,0:04:29.57,0:04:31.36,Default,,0000,0000,0000,,mà trông sẽ như thế này, Dialogue: 0,0:04:31.36,0:04:32.63,Default,,0000,0000,0000,,như nước súp vậy. Dialogue: 0,0:04:32.63,0:04:34.52,Default,,0000,0000,0000,,Nước súp này gồm tất cả nhân Dialogue: 0,0:04:34.52,0:04:36.57,Default,,0000,0000,0000,,mà từng là bộ não chuột. Dialogue: 0,0:04:36.57,0:04:39.60,Default,,0000,0000,0000,,Vẻ đẹp của nước súp này \Nlà bởi vì đây là nước súp, Dialogue: 0,0:04:39.60,0:04:42.50,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể khuấy nó \Nvà khiến những nhân này Dialogue: 0,0:04:42.50,0:04:44.47,Default,,0000,0000,0000,,phân tán đều trong chất lỏng, Dialogue: 0,0:04:44.47,0:04:46.45,Default,,0000,0000,0000,,để giờ chỉ cần nhìn dưới kính hiển vi Dialogue: 0,0:04:46.45,0:04:50.54,Default,,0000,0000,0000,,chỉ 4 hoặc 5 mẫu \Ncủa biện pháp đồng đều này, Dialogue: 0,0:04:50.54,0:04:53.07,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể đếm số nhân, và từ đó nói được Dialogue: 0,0:04:53.07,0:04:54.75,Default,,0000,0000,0000,,có bao nhiêu tế bào trong não. Dialogue: 0,0:04:54.75,0:04:56.38,Default,,0000,0000,0000,,Nó đơn giản và không hề phức tạp, Dialogue: 0,0:04:56.38,0:04:57.81,Default,,0000,0000,0000,,và còn rất nhanh nữa. Dialogue: 0,0:04:57.81,0:04:59.81,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên chúng tôi đã sử dụng phương pháp đó \Nđể đếm số nơ ron Dialogue: 0,0:04:59.81,0:05:02.12,Default,,0000,0000,0000,,trong hàng tá những loài khác nhau, Dialogue: 0,0:05:02.12,0:05:03.81,Default,,0000,0000,0000,,và kết quả là tất cả những bộ não đó Dialogue: 0,0:05:03.81,0:05:06.39,Default,,0000,0000,0000,,không hề có cấu tạo giống nhau. Dialogue: 0,0:05:06.39,0:05:08.58,Default,,0000,0000,0000,,Lấy ví dụ về loài gặm nhấm \Nvà loài linh trưởng chẳng hạn: Dialogue: 0,0:05:08.58,0:05:10.86,Default,,0000,0000,0000,,Trong bộ não lớn hơn của loài gặm nhấm, \Nkích cỡ trung bình Dialogue: 0,0:05:10.86,0:05:12.55,Default,,0000,0000,0000,,của nơ ron tăng lên, Dialogue: 0,0:05:12.55,0:05:15.14,Default,,0000,0000,0000,,vậy nên bộ não phồng lên rất nhanh Dialogue: 0,0:05:15.14,0:05:18.31,Default,,0000,0000,0000,,và đạt được kích thước \Nnhanh hơn nhiều so với việc tăng số nơ ron. Dialogue: 0,0:05:18.31,0:05:20.01,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng bộ não của loài linh trưởng\Ncó số nơ ron Dialogue: 0,0:05:20.01,0:05:22.47,Default,,0000,0000,0000,,mà không có chuyện nơ ron trung bình \Ntrở nên lớn hơn, Dialogue: 0,0:05:22.47,0:05:23.100,Default,,0000,0000,0000,,mà đó là một cách rất tiết kiệm Dialogue: 0,0:05:23.100,0:05:25.65,Default,,0000,0000,0000,,để bổ sung nơ ron vào bộ não. Dialogue: 0,0:05:25.65,0:05:27.41,Default,,0000,0000,0000,,Kết quả là bộ não của loài linh trưởng Dialogue: 0,0:05:27.41,0:05:30.58,Default,,0000,0000,0000,,sẽ luôn có nhiều nơ ron hơn \Nbộ não của loài gặm nhấm có cùng một kích thước Dialogue: 0,0:05:30.58,0:05:32.06,Default,,0000,0000,0000,,và bộ não càng lớn, Dialogue: 0,0:05:32.06,0:05:34.28,Default,,0000,0000,0000,,thì sự khác nhau càng nhiều. Dialogue: 0,0:05:34.28,0:05:36.38,Default,,0000,0000,0000,,Thế còn bộ não của chúng ta thì sao? Dialogue: 0,0:05:36.38,0:05:38.06,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi phát hiện ra \Ntrung bình chúng ta có Dialogue: 0,0:05:38.06,0:05:39.85,Default,,0000,0000,0000,,86 tỉ nơ ron, Dialogue: 0,0:05:39.85,0:05:42.85,Default,,0000,0000,0000,,16 tỉ trong đó nằm ở tế bào vỏ não, Dialogue: 0,0:05:42.85,0:05:44.93,Default,,0000,0000,0000,,và nếu bạn cho là vỏ não Dialogue: 0,0:05:44.93,0:05:48.02,Default,,0000,0000,0000,,là trung tâm của các chức năng như Dialogue: 0,0:05:48.02,0:05:51.16,Default,,0000,0000,0000,,sự nhận thức và lý thuyết logic \Nvà suy luận không thực tế, Dialogue: 0,0:05:51.16,0:05:54.14,Default,,0000,0000,0000,,và 16 tỉ đó là số nơ ron nhiều nhất Dialogue: 0,0:05:54.14,0:05:56.77,Default,,0000,0000,0000,,mà bất kì vỏ nào có, Dialogue: 0,0:05:56.77,0:05:58.48,Default,,0000,0000,0000,,tôi nghĩ đây là cách giải thích đơn giản nhất Dialogue: 0,0:05:58.48,0:06:01.63,Default,,0000,0000,0000,,về khả năng nhận thức đáng ghi nhận\Ncủa chúng ta. Dialogue: 0,0:06:01.63,0:06:04.85,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng 86 tỉ nơ ron \Ncó ý nghĩa quan trọng như thế nào. Dialogue: 0,0:06:04.85,0:06:06.38,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì chúng tôi đã tìm ra mối quan hệ Dialogue: 0,0:06:06.38,0:06:08.73,Default,,0000,0000,0000,,giữa kích thước của não \Nso với số lượng nơ ron Dialogue: 0,0:06:08.73,0:06:10.36,Default,,0000,0000,0000,,có thể được miêu tả \Ntrên phương diện toán học, Dialogue: 0,0:06:10.36,0:06:12.57,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể tính toán được não người Dialogue: 0,0:06:12.57,0:06:15.25,Default,,0000,0000,0000,,sẽ thế nào \Nnếu nó được cấu tạo như của loài gặm nhấm. Dialogue: 0,0:06:15.25,0:06:18.82,Default,,0000,0000,0000,,Bởi thế, một bộ não của loài gặm nhấm \Nvới 86 tỉ nơ ron Dialogue: 0,0:06:18.82,0:06:21.94,Default,,0000,0000,0000,,sẽ nặng tầm 36kg. Dialogue: 0,0:06:21.94,0:06:23.58,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó là không thể. Dialogue: 0,0:06:23.58,0:06:25.48,Default,,0000,0000,0000,,Một bộ não vĩ đại sẽ bị đè bẹp Dialogue: 0,0:06:25.48,0:06:26.66,Default,,0000,0000,0000,,bởi chính cân nặng của nó, Dialogue: 0,0:06:26.66,0:06:28.25,Default,,0000,0000,0000,,và bộ não không thể có được này \Nsẽ chỉ hợp Dialogue: 0,0:06:28.25,0:06:32.02,Default,,0000,0000,0000,,với cơ thể 89 tấn. Dialogue: 0,0:06:32.02,0:06:34.16,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không nghĩ là \Nchúng ta sẽ trông giống như vậy. Dialogue: 0,0:06:34.16,0:06:36.71,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên điều đó đã đưa chúng tôi đến \Nmột kết luận cực kì quan trọng, Dialogue: 0,0:06:36.71,0:06:39.36,Default,,0000,0000,0000,,đó là chúng ta không phải loài gặm nhấm. Dialogue: 0,0:06:39.36,0:06:42.62,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não con người\Nkhông phải bộ não chuột to lớn. Dialogue: 0,0:06:42.62,0:06:45.25,Default,,0000,0000,0000,,So sánh với chuột, \Nchúng ta có vẻ đặc biệt, đúng vậy, Dialogue: 0,0:06:45.25,0:06:47.47,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đó không phải \Nlà một phép so sánh cân xứng, Dialogue: 0,0:06:47.47,0:06:49.56,Default,,0000,0000,0000,,bởi lẽ chúng ta biết\Nmình không phải là loài gặm nhấm. Dialogue: 0,0:06:49.56,0:06:50.95,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta là động vật linh trưởng, Dialogue: 0,0:06:50.95,0:06:53.73,Default,,0000,0000,0000,,bởi thế sự so sánh hợp lí \Nlà với những loài linh trưởng khác. Dialogue: 0,0:06:53.73,0:06:54.95,Default,,0000,0000,0000,,Và do đó, nếu bạn làm phép toán, Dialogue: 0,0:06:54.95,0:06:57.74,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ thấy một loài linh trưởng Dialogue: 0,0:06:57.74,0:06:59.67,Default,,0000,0000,0000,,với 86 tỉ nơ ron Dialogue: 0,0:06:59.67,0:07:02.67,Default,,0000,0000,0000,,sẽ có bộ não vào khoảng 1.2kg, Dialogue: 0,0:07:02.67,0:07:04.56,Default,,0000,0000,0000,,có vẻ như là hợp lí, Dialogue: 0,0:07:04.56,0:07:06.53,Default,,0000,0000,0000,,với một cơ thể 66kg, Dialogue: 0,0:07:06.53,0:07:09.18,Default,,0000,0000,0000,,trong trường hợp của tôi \Nlà hoàn toàn chính xác, Dialogue: 0,0:07:09.18,0:07:11.80,Default,,0000,0000,0000,,mà sẽ đưa chúng ta \Nđến với một kết luận tuy không làm ngạc nhiên Dialogue: 0,0:07:11.80,0:07:14.77,Default,,0000,0000,0000,,nhưng vẫn rất quan trọng: Dialogue: 0,0:07:14.77,0:07:16.11,Default,,0000,0000,0000,,Tôi là một loài linh trưởng. Dialogue: 0,0:07:16.11,0:07:18.81,Default,,0000,0000,0000,,Và tất cả các bạn là loài linh trưởng. Dialogue: 0,0:07:18.81,0:07:20.71,Default,,0000,0000,0000,,Và Darwin cũng thế. Dialogue: 0,0:07:20.71,0:07:23.65,Default,,0000,0000,0000,,Tôi rất thích thú\Nkhi nghĩ rằng Darwin sẽ thật sự trân trọng điều này. Dialogue: 0,0:07:23.65,0:07:25.61,Default,,0000,0000,0000,,Bộ não của ông, cũng như chúng ta, Dialogue: 0,0:07:25.61,0:07:29.12,Default,,0000,0000,0000,,được cấu tạo trong hình ảnh của bộ não \Nnhững loài linh trưởng khác. Dialogue: 0,0:07:29.12,0:07:31.43,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên bộ não con người đặc biệt, đúng vậy, Dialogue: 0,0:07:31.43,0:07:34.21,Default,,0000,0000,0000,,nhưng không đặc biệt về số lượng nơ ron. Dialogue: 0,0:07:34.21,0:07:36.06,Default,,0000,0000,0000,,Đó chỉ chứng minh \Nvề một bộ não loài linh trưởng to lớn thôi. Dialogue: 0,0:07:36.06,0:07:39.11,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ rằng đó là một suy nghĩ\Nhết sức khiêm tốn và tỉnh táo Dialogue: 0,0:07:39.11,0:07:42.17,Default,,0000,0000,0000,,khi mà nhắc nhở chúng ta \Nvề vị trí của mình trong tự nhiên. Dialogue: 0,0:07:42.17,0:07:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao nó lại tốn nhiều năng lượng như vậy? Dialogue: 0,0:07:44.81,0:07:46.26,Default,,0000,0000,0000,,Những người khác đã tìm ra Dialogue: 0,0:07:46.26,0:07:47.76,Default,,0000,0000,0000,,lượng năng lượng mà bộ não con người Dialogue: 0,0:07:47.76,0:07:49.17,Default,,0000,0000,0000,,và của các loài khác tiêu tốn, Dialogue: 0,0:07:49.17,0:07:50.82,Default,,0000,0000,0000,,và bây giờ chúng ta đã biết số lượng nơ ron Dialogue: 0,0:07:50.82,0:07:53.16,Default,,0000,0000,0000,,có trong cấu tạo mỗi bộ não, \Nchúng ta có thể làm phép tính. Dialogue: 0,0:07:53.16,0:07:55.03,Default,,0000,0000,0000,,Và kết quả là cả bộ não con người Dialogue: 0,0:07:55.03,0:07:57.85,Default,,0000,0000,0000,,và các loài khác đều tiêu tốn như nhau, Dialogue: 0,0:07:57.85,0:08:01.27,Default,,0000,0000,0000,,trung bình 6 calo mỗi tỉ nơ ron mỗi ngày. Dialogue: 0,0:08:01.27,0:08:03.41,Default,,0000,0000,0000,,Vậy tổng năng lượng của một bộ não Dialogue: 0,0:08:03.41,0:08:05.45,Default,,0000,0000,0000,,là một hàm tuyến tính đơn giản Dialogue: 0,0:08:05.45,0:08:07.16,Default,,0000,0000,0000,,của số lượng nơ ron, Dialogue: 0,0:08:07.16,0:08:09.34,Default,,0000,0000,0000,,và kết quả là bộ não con người Dialogue: 0,0:08:09.34,0:08:13.18,Default,,0000,0000,0000,,chỉ tốn lượng năng lượng như bạn mong đợi. Dialogue: 0,0:08:13.18,0:08:15.27,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên lí do vì sao bộ não con người Dialogue: 0,0:08:15.27,0:08:16.94,Default,,0000,0000,0000,,tiêu tốn nhiều năng lượng như thế \Nthật đơn giản bởi vì Dialogue: 0,0:08:16.94,0:08:18.93,Default,,0000,0000,0000,,nó chứa một số lượng lớn nơ ron, Dialogue: 0,0:08:18.93,0:08:20.41,Default,,0000,0000,0000,,và bởi vì chúng ta là loài linh trưởng, Dialogue: 0,0:08:20.41,0:08:22.91,Default,,0000,0000,0000,,với rất nhiều nơ ron \Nso với một kích thước cơ thể cho sẵn Dialogue: 0,0:08:22.91,0:08:24.43,Default,,0000,0000,0000,,hơn so với bất kì loài động vật nào, Dialogue: 0,0:08:24.43,0:08:27.97,Default,,0000,0000,0000,,cái giá cân xứng \Ncủa bộ não chúng ta thì lớn, Dialogue: 0,0:08:27.97,0:08:30.97,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chỉ bởi vì chúng ta là loài linh trưởng, \Nchứ không phải vì chúng ta đặc biệt. Dialogue: 0,0:08:30.97,0:08:32.16,Default,,0000,0000,0000,,Câu hỏi cuối cùng, là: Dialogue: 0,0:08:32.16,0:08:35.28,Default,,0000,0000,0000,,làm sao chúng ta tìm ra được \Nsố lượng nơ ron đặc biệt này, Dialogue: 0,0:08:35.28,0:08:37.18,Default,,0000,0000,0000,,và đặc biệt, nếu loài khỉ lớn Dialogue: 0,0:08:37.18,0:08:38.73,Default,,0000,0000,0000,,to hơn chúng ta, Dialogue: 0,0:08:38.73,0:08:42.50,Default,,0000,0000,0000,,tại sao chúng không có bộ não lớn hơn chúng ta, \Nvới nhiều nơ ron hơn? Dialogue: 0,0:08:42.50,0:08:44.59,Default,,0000,0000,0000,,Khi mà chúng ta hiểu được \Ncó nhiều nơ ron trong não Dialogue: 0,0:08:44.59,0:08:46.92,Default,,0000,0000,0000,,có cái giá đắt thế nào, tôi đoán vậy, Dialogue: 0,0:08:46.92,0:08:48.92,Default,,0000,0000,0000,,có thể có một lí do đơn giản. Dialogue: 0,0:08:48.92,0:08:50.61,Default,,0000,0000,0000,,Chúng chỉ không thể chịu được năng lượng Dialogue: 0,0:08:50.61,0:08:53.56,Default,,0000,0000,0000,,cho cả một cơ thể to lớn \Nvà số lượng nơ ron lớn như thế. Dialogue: 0,0:08:53.56,0:08:54.99,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên chúng tôi đã làm phép tính. Dialogue: 0,0:08:54.99,0:08:56.59,Default,,0000,0000,0000,,Một mặt, chúng tôi tính Dialogue: 0,0:08:56.59,0:08:58.53,Default,,0000,0000,0000,,lượng năng lượng \Nmà một con linh trưởng hấp thụ mỗi ngày Dialogue: 0,0:08:58.53,0:08:59.88,Default,,0000,0000,0000,,từ việc ăn thịt sống, Dialogue: 0,0:08:59.88,0:09:01.91,Default,,0000,0000,0000,,và mặc khác, lượng năng lượng Dialogue: 0,0:09:01.91,0:09:03.68,Default,,0000,0000,0000,,mà một cơ thể \Nvới một kích thước nhất định phải tiêu hao Dialogue: 0,0:09:03.68,0:09:07.06,Default,,0000,0000,0000,,và lượng năng lượng mà một bộ não \Nvới số lượng nơ ron nhất định tiêu hao, Dialogue: 0,0:09:07.06,0:09:08.55,Default,,0000,0000,0000,,và chúng tôi tìm ra sự kết hợp Dialogue: 0,0:09:08.55,0:09:10.96,Default,,0000,0000,0000,,giữa kích thước cơ thể \Nvà số lượng nơ ron trong não Dialogue: 0,0:09:10.96,0:09:12.24,Default,,0000,0000,0000,,mà một con linh trưởng có thể chịu được Dialogue: 0,0:09:12.24,0:09:14.78,Default,,0000,0000,0000,,nếu nó ăn một lượng giờ nhất định mỗi ngày. Dialogue: 0,0:09:14.78,0:09:16.60,Default,,0000,0000,0000,,Và những gì chúng tôi đã tìm ra là Dialogue: 0,0:09:16.60,0:09:18.31,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì nơ ron đắt như thế, Dialogue: 0,0:09:18.31,0:09:21.68,Default,,0000,0000,0000,,có một sự đánh đổi \Ngiữa kích thước cơ thể và số lượng nơ ron. Dialogue: 0,0:09:21.68,0:09:24.63,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên một con loài linh trưởng ăn 8h mỗi ngày Dialogue: 0,0:09:24.63,0:09:27.66,Default,,0000,0000,0000,,có thể đạt được nhiều nhất 53 tỉ nơ ron, Dialogue: 0,0:09:27.66,0:09:29.38,Default,,0000,0000,0000,,nhưng sau đó cơ thể không thể nặng hơn Dialogue: 0,0:09:29.38,0:09:31.34,Default,,0000,0000,0000,,25kg. Dialogue: 0,0:09:31.34,0:09:33.04,Default,,0000,0000,0000,,Để cân nặng lớn hơn, Dialogue: 0,0:09:33.04,0:09:34.81,Default,,0000,0000,0000,,nó phải bỏ đi các nơ ron. Dialogue: 0,0:09:34.81,0:09:37.46,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên đó là một cơ thể lớn Dialogue: 0,0:09:37.46,0:09:38.96,Default,,0000,0000,0000,,hoặc là một số lượng nơ ron lớn. Dialogue: 0,0:09:38.96,0:09:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Khi bạn ăn giống như loài linh trưởng, Dialogue: 0,0:09:40.32,0:09:42.56,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ không thể đảm đương cả hai. Dialogue: 0,0:09:42.56,0:09:44.52,Default,,0000,0000,0000,,Một cách để vượt ra khỏi \Ngiới hạn trao đổi chất Dialogue: 0,0:09:44.52,0:09:47.92,Default,,0000,0000,0000,,là dành nhiều thời gian mỗi ngày để ăn hơn, Dialogue: 0,0:09:47.92,0:09:49.28,Default,,0000,0000,0000,,nhưng điều đó sẽ gây nguy hiểm, Dialogue: 0,0:09:49.28,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,và vượt qua một điểm nhất định, đ\Niều đó là không thể nào. Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:53.54,Default,,0000,0000,0000,,Gorilla và đười ươi, ví dụ, Dialogue: 0,0:09:53.54,0:09:55.46,Default,,0000,0000,0000,,có thể có khoảng 30 tỉ nơ ron Dialogue: 0,0:09:55.46,0:09:58.43,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách dành 8.5h giờ để ăn mỗi ngày, Dialogue: 0,0:09:58.43,0:10:01.54,Default,,0000,0000,0000,,và có vẻ như chúng chỉ có làm như thế. Dialogue: 0,0:10:01.54,0:10:03.34,Default,,0000,0000,0000,,9h để để mỗi ngày Dialogue: 0,0:10:03.34,0:10:06.61,Default,,0000,0000,0000,,có vẻ như là giới hạn thực tế \Ncho một loài linh trưởng. Dialogue: 0,0:10:06.61,0:10:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Thế còn chúng ta? Dialogue: 0,0:10:08.40,0:10:09.100,Default,,0000,0000,0000,,Với 86 tỉ nơ ron Dialogue: 0,0:10:09.100,0:10:13.03,Default,,0000,0000,0000,,và khối lượng cơ thể từ 60 đến 70kg, Dialogue: 0,0:10:13.03,0:10:16.59,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta nên dành hơn 9h Dialogue: 0,0:10:16.59,0:10:20.17,Default,,0000,0000,0000,,mỗi ngày hằng ngày để ăn, Dialogue: 0,0:10:20.17,0:10:22.21,Default,,0000,0000,0000,,việc mà không hề khả thi. Dialogue: 0,0:10:22.21,0:10:24.04,Default,,0000,0000,0000,,Nếu chúng ta ăn như loài linh trưởng, Dialogue: 0,0:10:24.04,0:10:26.30,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta nhẽ ra không nên ở đây. Dialogue: 0,0:10:26.30,0:10:28.42,Default,,0000,0000,0000,,Làm thế nào mà chúng ta \Ncó thể trở thành như ngày hôm nay vậy? Dialogue: 0,0:10:28.42,0:10:31.16,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bộ não của chúng ta \Nchỉ tiêu tốn lượng năng lượng Dialogue: 0,0:10:31.16,0:10:32.88,Default,,0000,0000,0000,,như vốn có, \Nvà nếu chúng ta không thể dành Dialogue: 0,0:10:32.88,0:10:36.55,Default,,0000,0000,0000,,thời gian mỗi ngày để ăn, Dialogue: 0,0:10:36.55,0:10:38.46,Default,,0000,0000,0000,,và cách thay thế duy nhất, thật đấy, Dialogue: 0,0:10:38.46,0:10:40.42,Default,,0000,0000,0000,,là làm thế nào để lấy nhiều năng lượng hơn Dialogue: 0,0:10:40.42,0:10:42.38,Default,,0000,0000,0000,,từ những đồ ăn giống nhau. Dialogue: 0,0:10:42.38,0:10:46.18,Default,,0000,0000,0000,,Và đáng ghi nhận là, \Nđiều đó phù hợp hoàn toàn Dialogue: 0,0:10:46.18,0:10:49.21,Default,,0000,0000,0000,,với những gì tổ tiên chúng ta \Nđược tin là đã phát minh ra Dialogue: 0,0:10:49.21,0:10:51.05,Default,,0000,0000,0000,,từ 1,5 triệu năm trước, Dialogue: 0,0:10:51.05,0:10:53.83,Default,,0000,0000,0000,,khi họ phát minh ra nấu ăn. Dialogue: 0,0:10:53.83,0:10:55.80,Default,,0000,0000,0000,,Để nấu ăn phải sử dụng lửa Dialogue: 0,0:10:55.80,0:10:59.60,Default,,0000,0000,0000,,và nếu thức ăn làm sao cho dễ tiêu hóa. Dialogue: 0,0:10:59.60,0:11:02.21,Default,,0000,0000,0000,,Những thức ăn đã nấu mềm hơn, \Nnên chúng dễ nhai hơn Dialogue: 0,0:11:02.21,0:11:04.77,Default,,0000,0000,0000,,và biến hoàn toàn thành chất bột\Ntrong miệng các bạn, Dialogue: 0,0:11:04.77,0:11:06.92,Default,,0000,0000,0000,,để chúng hoàn toàn được tiêu hóa Dialogue: 0,0:11:06.92,0:11:08.36,Default,,0000,0000,0000,,và hấp thụ trong ruột chúng ta, Dialogue: 0,0:11:08.36,0:11:12.02,Default,,0000,0000,0000,,mà điều đó sẽ khiến chúng sản xuất ra\Nnhiều năng lượng hơn trong thời gian ít hơn. Dialogue: 0,0:11:12.02,0:11:14.50,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên nấu ăn cho chúng ta thời gian làm Dialogue: 0,0:11:14.50,0:11:16.57,Default,,0000,0000,0000,,những thứ thú vị hơn rất nhiều trong ngày Dialogue: 0,0:11:16.57,0:11:18.05,Default,,0000,0000,0000,,và với nơ ron của mình Dialogue: 0,0:11:18.05,0:11:19.95,Default,,0000,0000,0000,,hơn là chỉ nghĩ về thức ăn, Dialogue: 0,0:11:19.95,0:11:21.66,Default,,0000,0000,0000,,tìm kiếm thức ăn và nhai ngấu nghiến Dialogue: 0,0:11:21.66,0:11:22.88,Default,,0000,0000,0000,,cả ngày. Dialogue: 0,0:11:22.88,0:11:25.38,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên nhờ nấu ăn, \Ncái mà đã từng là Dialogue: 0,0:11:25.38,0:11:27.73,Default,,0000,0000,0000,,trách nhiệm chính, bộ não lớn, Dialogue: 0,0:11:27.73,0:11:30.77,Default,,0000,0000,0000,,đắt đỏ một cách nguy hiểm này\Nvới rất nhiều nơ ron, Dialogue: 0,0:11:30.77,0:11:32.80,Default,,0000,0000,0000,,có thể trở thành một tài sản chủ yếu, Dialogue: 0,0:11:32.80,0:11:36.05,Default,,0000,0000,0000,,bây giờ chúng ta có thể đảm đương được \Ncả nguồn năng lượng cho rất nhiều nơ ron Dialogue: 0,0:11:36.06,0:11:38.56,Default,,0000,0000,0000,,và thời gian để làm những việc thú vị với chúng. Dialogue: 0,0:11:38.56,0:11:40.53,Default,,0000,0000,0000,,Vậy tôi nghĩ điều đó giải thích \Ncho việc tại sao bộ não con người Dialogue: 0,0:11:40.53,0:11:43.77,Default,,0000,0000,0000,,lại phát triển lớn đến thế \Ntrong quá trình tiến hóa, Dialogue: 0,0:11:43.77,0:11:47.67,Default,,0000,0000,0000,,tất cả những cái còn lại hiện giờ \Nchỉ là bộ não của loài linh trưởng. Dialogue: 0,0:11:47.67,0:11:50.44,Default,,0000,0000,0000,,Với bộ não lớn như thế \Ngiờ có thể đảm đương việc nấu ăn, Dialogue: 0,0:11:50.44,0:11:53.36,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta tiến rất nhanh \Ntừ thịt sống đến văn hóa, Dialogue: 0,0:11:53.36,0:11:55.96,Default,,0000,0000,0000,,nông nghiệp, xã hội, những cửa hàng tạp phẩm, Dialogue: 0,0:11:55.96,0:11:57.59,Default,,0000,0000,0000,,điện, tủ lạnh, Dialogue: 0,0:11:57.59,0:11:59.20,Default,,0000,0000,0000,,tất cả những thứ đó ngày nay Dialogue: 0,0:11:59.20,0:12:01.24,Default,,0000,0000,0000,,cho phép chúng ta có được \Ntất cả năng lượng mà mình cần Dialogue: 0,0:12:01.24,0:12:04.02,Default,,0000,0000,0000,,cho một ngày dài để ngồi Dialogue: 0,0:12:04.02,0:12:06.97,Default,,0000,0000,0000,,tại một quán ăn nhanh ưa thích. Dialogue: 0,0:12:06.97,0:12:09.41,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên cái đã từng là biện pháp Dialogue: 0,0:12:09.41,0:12:11.11,Default,,0000,0000,0000,,nay trở thành một vấn đề, Dialogue: 0,0:12:11.11,0:12:16.63,Default,,0000,0000,0000,,và mỉa mai là, \Nchúng ta tìm giải pháp ở đồ ăn sống. Dialogue: 0,0:12:16.63,0:12:19.18,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thì lợi ích của con người là gì? Dialogue: 0,0:12:19.18,0:12:20.68,Default,,0000,0000,0000,,Những cái chúng ta có ngày hôm nay Dialogue: 0,0:12:20.68,0:12:23.22,Default,,0000,0000,0000,,mà không động vật nào có \Nlà gì? Dialogue: 0,0:12:23.22,0:12:25.57,Default,,0000,0000,0000,,Câu trả lời của tôi là \Nchúng ta có số lượng nơ ron Dialogue: 0,0:12:25.57,0:12:27.04,Default,,0000,0000,0000,,lớn nhất ở vỏ não, Dialogue: 0,0:12:27.04,0:12:28.88,Default,,0000,0000,0000,,và tôi nghĩ \Nđó là cách giải thích đơn giản nhất Dialogue: 0,0:12:28.88,0:12:30.90,Default,,0000,0000,0000,,cho khả năng nhận thức đáng ghi nhận \Ncủa chúng ta. Dialogue: 0,0:12:30.90,0:12:34.12,Default,,0000,0000,0000,,Và cái mà chúng ta làm\Nmà không động vật nào có thể, Dialogue: 0,0:12:34.12,0:12:36.09,Default,,0000,0000,0000,,và cái mà tôi tin tưởng chủ yếu Dialogue: 0,0:12:36.09,0:12:39.18,Default,,0000,0000,0000,,là cho phép chúng ta đạt được Dialogue: 0,0:12:39.18,0:12:41.40,Default,,0000,0000,0000,,số lượng nơ rơn lớn, lớn nhất ở vỏ não? Dialogue: 0,0:12:41.40,0:12:43.61,Default,,0000,0000,0000,,Trong hai từ, nấu ăn. Dialogue: 0,0:12:43.61,0:12:47.18,Default,,0000,0000,0000,,Không loài động vật nào nấu ăn được. \NChỉ có con người. Dialogue: 0,0:12:47.18,0:12:50.05,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi nghĩ đó là lí do \Nvì sao chúng ta là con người. Dialogue: 0,0:12:50.05,0:12:52.51,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu về bộ não con người \Nđã thay đổi cách suy nghĩ của tôi về thức ăn. Dialogue: 0,0:12:52.51,0:12:54.15,Default,,0000,0000,0000,,Giờ đây tôi nhìn vào nhà bếp ở nhà mình, Dialogue: 0,0:12:54.15,0:12:55.62,Default,,0000,0000,0000,,và tôi cúi đầu trước nó, Dialogue: 0,0:12:55.62,0:12:57.33,Default,,0000,0000,0000,,và tôi cảm ơn tổ tiên của chúng ta\Nkhi đã Dialogue: 0,0:12:57.33,0:12:59.23,Default,,0000,0000,0000,,phát minh được cái \Nmà khiến chúng ta trở thành con người. Dialogue: 0,0:12:59.23,0:13:01.36,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn rất nhiều. Dialogue: 0,0:13:01.36,0:13:07.71,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)