0:00:00.946,0:00:03.340
Bộ não con người có gì đặc biệt?

0:00:03.340,0:00:05.552
Tại sao chúng ta [br]lại thí nghiệm trên các loài động vật

0:00:05.552,0:00:07.673
mà không phải thí nghiệm [br]trên chính bản thân mình?

0:00:07.673,0:00:09.471
Bộ não con người có gì hay

0:00:09.471,0:00:11.204
mà những bộ não khác lại không có?

0:00:11.204,0:00:14.052
Khi tôi bị thu hút [br]bởi những câu hỏi như thế này cách đây 10 năm,

0:00:14.052,0:00:16.994
các nhà khoa học nghĩ rằng[br]họ biết các bộ não khác nhau có cấu tạo thế nào.

0:00:16.994,0:00:18.723
Mặc dù điều đó dựa trên rất ít chứng cứ,

0:00:18.723,0:00:20.910
nhiều nhà khoa học nghĩ rằng[br]tất cả bộ não của động vật có vú

0:00:20.910,0:00:22.635
bao gồm cả bộ não con người,

0:00:22.635,0:00:23.935
được cấu tạo như nhau,

0:00:23.935,0:00:25.437
với một số lượng nơ ron mà luôn ở

0:00:25.437,0:00:27.668
tỉ lệ cân xứng với kích thước não.

0:00:27.668,0:00:29.744
Có nghĩa là hai bộ não [br]với kích thước giống nhau,

0:00:29.744,0:00:33.292
như hai bộ não này, [br]với khối lượng tầm 400g,

0:00:33.292,0:00:35.844
nên có số lượng nơ ron như nhau.

0:00:35.844,0:00:37.640
Bây giờ, nếu nơ ron là những

0:00:37.640,0:00:40.543
thông tin chức năng thể hiện[br]các đơn vị của bộ não,

0:00:40.543,0:00:42.135
rồi sau đó chủ nhân của hai bộ não này

0:00:42.135,0:00:44.864
nên có những khả năng nhận thức như nhau.

0:00:44.864,0:00:47.213
Thật sự là, đây là của một con tinh tinh

0:00:47.213,0:00:49.850
và cái kia là của một con bò.

0:00:49.850,0:00:52.212
Hiện giờ những con bò có thể có

0:00:52.212,0:00:54.465
một đời sống tinh thần bên trong [br]phong phú và thông minh đến nỗi

0:00:54.465,0:00:58.268
chúng chọn cách[br]không để chúng ta biết về nó,

0:00:58.268,0:00:59.713
nhưng chúng ta làm thịt chúng.

0:00:59.713,0:01:01.412
Tôi nghĩ đa số mọi người đều đồng ý

0:01:01.412,0:01:03.413
rằng tinh tinh có những thái độ phức tạp,

0:01:03.413,0:01:06.469
tinh vi và linh hoạt hơn rất nhiều so với bò.

0:01:06.469,0:01:08.401
Vậy nên đây là biểu hiện đầu tiên cho

0:01:08.401,0:01:10.434
kết luận "mọi bộ não đều có cấu tạo như nhau"

0:01:10.434,0:01:12.105
không hẳn là chính xác.

0:01:12.105,0:01:13.451
Nhưng hãy cứ coi như là thế.

0:01:13.451,0:01:15.229
Nếu mọi bộ não đều có cấu tạo như nhau

0:01:15.229,0:01:18.141
và nếu bạn so sánh não động vật [br]với những kích thước khác nhau,

0:01:18.141,0:01:20.323
bộ não lớn hơn [br]sẽ luôn luôn có nhiều nơ ron

0:01:20.323,0:01:22.646
hơn so với bộ não nhỏ hơn, [br]và bộ não càng lớn,

0:01:22.646,0:01:25.668
thì khả năng nhận thức của chủ nhân [br]sẽ càng cao hơn.

0:01:25.668,0:01:27.804
Do đó bộ não lớn nhất sẽ có

0:01:27.804,0:01:30.093
khả năng nhận thức cao nhất.

0:01:30.093,0:01:31.674
Nhưng tin xấu là:

0:01:31.674,0:01:34.431
Bộ não của chúng ta,[br]không phải là bộ não lớn nhất.

0:01:34.431,0:01:35.986
Có vẻ như điều này [br]sẽ làm phật ý nhiều người.

0:01:35.986,0:01:38.721
Bộ não của chúng ta nặng từ 1.2 đến 1.5kg,

0:01:38.721,0:01:42.038
nhưng bộ não của voi nặng tầm 4 đến 5kg,

0:01:42.038,0:01:44.623
và bộ não của cá voi có thể lên tới 9kg,

0:01:44.623,0:01:49.361
đó là lí do vì sao [br]các nhà khoa học từng nói rằng

0:01:49.361,0:01:51.518
bộ não chúng ta phải rất đặc biệt

0:01:51.518,0:01:54.380
để giải thích [br]cho khả năng nhận thức của chúng ta.

0:01:54.380,0:01:57.326
Nó thật sự kì lạ,

0:01:57.326,0:01:59.303
mội loại trừ so với qui luật.

0:01:59.303,0:02:02.529
Của chúng có thể lớn hơn, [br]nhưng của chúng ta lại tốt hơn,

0:02:02.529,0:02:04.404
và nó có thể tốt hơn, ví dụ,

0:02:04.404,0:02:06.515
trong trường hợp [br]nó có vẻ lớn hơn bình thường,

0:02:06.515,0:02:09.213
với vỏ não lớn hơn bình thường

0:02:09.213,0:02:10.752
so với kích thước cơ thể.

0:02:10.752,0:02:12.404
Vậy nên, điều đó sẽ cho chúng ta thêm vỏ não

0:02:12.404,0:02:15.364
để làm những thứ thú vị hơn[br]là chỉ điều hành cơ thể.

0:02:15.364,0:02:17.043
Đó là bởi vì kích thước của bộ não

0:02:17.043,0:02:19.376
thường tỉ lệ với kích thước của cơ thể.

0:02:19.376,0:02:21.693
Vậy nên lí do chính cho điều đó là

0:02:21.693,0:02:23.780
não của chúng ta to hơn so với bình thường

0:02:23.780,0:02:25.552
thật ra là từ cách so sánh bản thân chúng ta

0:02:25.552,0:02:27.238
với các loài linh trưởng lớn.

0:02:27.238,0:02:29.832
Loài gorilla có thể lớn[br]gấp hai hay gấp ba lần so với chúng ta,

0:02:29.832,0:02:32.253
đáng nhẽ bộ não của chúng [br]phải to hơn của chúng ta,

0:02:32.253,0:02:34.198
nhưng thay vào đó lại là ngược lại.

0:02:34.198,0:02:37.133
Bộ não của chúng ta lại lớn hơn[br]gấp ba lần so với bộ não của gorilla.

0:02:37.133,0:02:39.253
Bộ não con người cũng có vẻ đặc biệt

0:02:39.253,0:02:41.500
nếu xét về lượng năng lượng mà nó sử dụng.

0:02:41.500,0:02:44.249
Mặc dù cân nặng của nó [br]chỉ chiếm 2% của cơ thể,

0:02:44.249,0:02:47.692
nhưng bản thân nó [br]sử dụng 25% tổng năng lượng

0:02:47.692,0:02:50.155
mà cơ thể cần để vận hành mỗi ngày.

0:02:50.155,0:02:53.508
Đó là 500 calo trên tổng số 2000 calo,

0:02:53.508,0:02:55.913
chỉ để bộ não của bạn vận hành.

0:02:55.913,0:02:58.841
Vậy nên bộ não con người to hơn bình thường,

0:02:58.841,0:03:00.867
tiêu tốn nhiều năng lượng hơn bình thường,

0:03:00.867,0:03:02.325
vậy nên nó đặc biệt.

0:03:02.325,0:03:04.896
Và điều đó bắt đầu khiến tôi phân tâm.

0:03:04.896,0:03:06.567
Về mặt sinh học, [br]chúng ta nhìn vào các qui luật

0:03:06.567,0:03:09.413
áp dụng vào tất cả các động vật [br]và đời sống nói chung,

0:03:09.413,0:03:11.263
thế nên tại sao qui luật phát triển nên

0:03:11.263,0:03:14.905
áp dụng cho tất cả trừ chúng ta?

0:03:14.905,0:03:17.102
Có lẽ vấn đề là do giả thuyết cơ bản

0:03:17.102,0:03:18.973
rằng mọi bộ não đều cấu tạo như nhau.

0:03:18.973,0:03:20.572
Có lẽ hai bộ não có kích thước như nhau

0:03:20.572,0:03:23.163
thật ra có thể được cấu tạo[br]từ số lượng nơ ron khác nhau.

0:03:23.163,0:03:24.770
Có lẽ bộ não lớn

0:03:24.770,0:03:26.610
không nhất thiết phải có nhiều nơ ron hơn

0:03:26.610,0:03:28.831
một bộ não có kích thước bình thường.

0:03:28.831,0:03:31.840
Có lẽ bộ não con người [br]thật sự có nhiều nơ ron nhất

0:03:31.840,0:03:34.413
so với bất kì bộ não nào,[br]không liên quan tới kích thước của nó,

0:03:34.413,0:03:36.507
đặc biệt là ở vỏ não.

0:03:36.507,0:03:38.059
Vậy nên, với tôi điều đó trở thành

0:03:38.059,0:03:39.788
một câu hỏi quan trọng để trả lời:

0:03:39.788,0:03:42.188
Bộ não con người có bao nhiêu nơ ron,

0:03:42.188,0:03:44.710
và được so sánh với các động vật khác [br]như thế nào?

0:03:44.710,0:03:47.133
Bây giờ, có thể bạn đã nghe hay đọc đâu đó

0:03:47.133,0:03:49.244
rằng chúng ta có 100 tỉ nơ ron,

0:03:49.244,0:03:51.330
vậy thì 10 năm trước,[br]tôi đã hỏi đồng nghiệp của mình

0:03:51.330,0:03:53.169
họ có biết con số đó từ đâu không.

0:03:53.169,0:03:54.627
Nhưng không ai biết.

0:03:54.627,0:03:56.080
Tôi đã và đang tìm kiếm tài liệu

0:03:56.080,0:03:58.138
về bản tham khảo nguyên gốc[br]về con số đó,

0:03:58.138,0:03:59.921
nhưng tôi vẫn chưa thể tìm thấy nó.

0:03:59.921,0:04:02.660
Có vẻ như [br]chưa một ai thật sự đã đếm

0:04:02.660,0:04:04.194
số lượng nơ ron [br]trong bộ não con người,

0:04:04.194,0:04:06.693
hay bất kì bộ não nào khác.

0:04:06.693,0:04:10.228
Vậy nên tự tôi tìm cách [br]để đếm số tế bào não,

0:04:10.228,0:04:12.336
và về bản chất thì là

0:04:12.336,0:04:15.581
hòa tan bộ não thành nước súp.

0:04:15.581,0:04:17.618
Nó là như thế này:

0:04:17.618,0:04:20.745
Bạn lấy một bộ não, hoặc một phần của nó,

0:04:20.745,0:04:22.489
và bạn hòa tan nó trong thuốc tẩy,

0:04:22.489,0:04:23.998
nó sẽ phá hủy các màng tế bào

0:04:23.998,0:04:26.434
nhưng nhân tế bào không bị ảnh hưởng,

0:04:26.434,0:04:29.574
rồi bạn sẽ có [br]một chất dịch huyền phù của nhân tự do

0:04:29.574,0:04:31.355
mà trông sẽ như thế này,

0:04:31.355,0:04:32.628
như nước súp vậy.

0:04:32.628,0:04:34.519
Nước súp này gồm tất cả nhân

0:04:34.519,0:04:36.573
mà từng là bộ não chuột.

0:04:36.573,0:04:39.603
Vẻ đẹp của nước súp này [br]là bởi vì đây là nước súp,

0:04:39.603,0:04:42.501
bạn có thể khuấy nó [br]và khiến những nhân này

0:04:42.501,0:04:44.472
phân tán đều trong chất lỏng,

0:04:44.472,0:04:46.453
để giờ chỉ cần nhìn dưới kính hiển vi

0:04:46.453,0:04:50.536
chỉ 4 hoặc 5 mẫu [br]của biện pháp đồng đều này,

0:04:50.536,0:04:53.072
bạn có thể đếm số nhân, và từ đó nói được

0:04:53.072,0:04:54.751
có bao nhiêu tế bào trong não.

0:04:54.751,0:04:56.376
Nó đơn giản và không hề phức tạp,

0:04:56.376,0:04:57.810
và còn rất nhanh nữa.

0:04:57.810,0:04:59.807
Vậy nên chúng tôi đã sử dụng phương pháp đó [br]để đếm số nơ ron

0:04:59.807,0:05:02.118
trong hàng tá những loài khác nhau,

0:05:02.118,0:05:03.807
và kết quả là tất cả những bộ não đó

0:05:03.807,0:05:06.389
không hề có cấu tạo giống nhau.

0:05:06.389,0:05:08.576
Lấy ví dụ về loài gặm nhấm [br]và loài linh trưởng chẳng hạn:

0:05:08.576,0:05:10.860
Trong bộ não lớn hơn của loài gặm nhấm, [br]kích cỡ trung bình

0:05:10.860,0:05:12.546
của nơ ron tăng lên,

0:05:12.546,0:05:15.145
vậy nên bộ não phồng lên rất nhanh

0:05:15.145,0:05:18.310
và đạt được kích thước [br]nhanh hơn nhiều so với việc tăng số nơ ron.

0:05:18.310,0:05:20.013
Nhưng bộ não của loài linh trưởng[br]có số nơ ron

0:05:20.013,0:05:22.472
mà không có chuyện nơ ron trung bình [br]trở nên lớn hơn,

0:05:22.472,0:05:23.997
mà đó là một cách rất tiết kiệm

0:05:23.997,0:05:25.650
để bổ sung nơ ron vào bộ não.

0:05:25.650,0:05:27.414
Kết quả là bộ não của loài linh trưởng

0:05:27.414,0:05:30.581
sẽ luôn có nhiều nơ ron hơn [br]bộ não của loài gặm nhấm có cùng một kích thước

0:05:30.581,0:05:32.064
và bộ não càng lớn,

0:05:32.064,0:05:34.278
thì sự khác nhau càng nhiều.

0:05:34.278,0:05:36.381
Thế còn bộ não của chúng ta thì sao?

0:05:36.381,0:05:38.065
Chúng tôi phát hiện ra [br]trung bình chúng ta có

0:05:38.065,0:05:39.850
86 tỉ nơ ron,

0:05:39.850,0:05:42.849
16 tỉ trong đó nằm ở tế bào vỏ não,

0:05:42.849,0:05:44.930
và nếu bạn cho là vỏ não

0:05:44.930,0:05:48.024
là trung tâm của các chức năng như

0:05:48.024,0:05:51.161
sự nhận thức và lý thuyết logic [br]và suy luận không thực tế,

0:05:51.161,0:05:54.145
và 16 tỉ đó là số nơ ron nhiều nhất

0:05:54.145,0:05:56.766
mà bất kì vỏ nào có,

0:05:56.766,0:05:58.484
tôi nghĩ đây là cách giải thích đơn giản nhất

0:05:58.484,0:06:01.626
về khả năng nhận thức đáng ghi nhận[br]của chúng ta.

0:06:01.626,0:06:04.847
Nhưng 86 tỉ nơ ron [br]có ý nghĩa quan trọng như thế nào.

0:06:04.847,0:06:06.376
Bởi vì chúng tôi đã tìm ra mối quan hệ

0:06:06.376,0:06:08.728
giữa kích thước của não [br]so với số lượng nơ ron

0:06:08.728,0:06:10.355
có thể được miêu tả [br]trên phương diện toán học,

0:06:10.355,0:06:12.573
chúng ta có thể tính toán được não người

0:06:12.573,0:06:15.247
sẽ thế nào [br]nếu nó được cấu tạo như của loài gặm nhấm.

0:06:15.247,0:06:18.821
Bởi thế, một bộ não của loài gặm nhấm [br]với 86 tỉ nơ ron

0:06:18.821,0:06:21.942
sẽ nặng tầm 36kg.

0:06:21.942,0:06:23.575
Điều đó là không thể.

0:06:23.575,0:06:25.481
Một bộ não vĩ đại sẽ bị đè bẹp

0:06:25.481,0:06:26.665
bởi chính cân nặng của nó,

0:06:26.665,0:06:28.252
và bộ não không thể có được này [br]sẽ chỉ hợp

0:06:28.252,0:06:32.023
với cơ thể 89 tấn.

0:06:32.023,0:06:34.157
Tôi không nghĩ là [br]chúng ta sẽ trông giống như vậy.

0:06:34.157,0:06:36.710
Vậy nên điều đó đã đưa chúng tôi đến [br]một kết luận cực kì quan trọng,

0:06:36.710,0:06:39.357
đó là chúng ta không phải loài gặm nhấm.

0:06:39.357,0:06:42.625
Bộ não con người[br]không phải bộ não chuột to lớn.

0:06:42.625,0:06:45.253
So sánh với chuột, [br]chúng ta có vẻ đặc biệt, đúng vậy,

0:06:45.253,0:06:47.473
nhưng đó không phải [br]là một phép so sánh cân xứng,

0:06:47.473,0:06:49.562
bởi lẽ chúng ta biết[br]mình không phải là loài gặm nhấm.

0:06:49.562,0:06:50.952
Chúng ta là động vật linh trưởng,

0:06:50.952,0:06:53.726
bởi thế sự so sánh hợp lí [br]là với những loài linh trưởng khác.

0:06:53.726,0:06:54.953
Và do đó, nếu bạn làm phép toán,

0:06:54.953,0:06:57.739
bạn sẽ thấy một loài linh trưởng

0:06:57.739,0:06:59.669
với 86 tỉ nơ ron

0:06:59.669,0:07:02.672
sẽ có bộ não vào khoảng 1.2kg,

0:07:02.672,0:07:04.561
có vẻ như là hợp lí,

0:07:04.561,0:07:06.533
với một cơ thể 66kg,

0:07:06.533,0:07:09.178
trong trường hợp của tôi [br]là hoàn toàn chính xác,

0:07:09.178,0:07:11.798
mà sẽ đưa chúng ta [br]đến với một kết luận tuy không làm ngạc nhiên

0:07:11.798,0:07:14.767
nhưng vẫn rất quan trọng:

0:07:14.767,0:07:16.108
Tôi là một loài linh trưởng.

0:07:16.108,0:07:18.806
Và tất cả các bạn là loài linh trưởng.

0:07:18.806,0:07:20.706
Và Darwin cũng thế.

0:07:20.706,0:07:23.646
Tôi rất thích thú[br]khi nghĩ rằng Darwin sẽ thật sự trân trọng điều này.

0:07:23.646,0:07:25.613
Bộ não của ông, cũng như chúng ta,

0:07:25.613,0:07:29.124
được cấu tạo trong hình ảnh của bộ não [br]những loài linh trưởng khác.

0:07:29.124,0:07:31.426
Vậy nên bộ não con người đặc biệt, đúng vậy,

0:07:31.426,0:07:34.207
nhưng không đặc biệt về số lượng nơ ron.

0:07:34.207,0:07:36.062
Đó chỉ chứng minh [br]về một bộ não loài linh trưởng to lớn thôi.

0:07:36.062,0:07:39.106
Tôi nghĩ rằng đó là một suy nghĩ[br]hết sức khiêm tốn và tỉnh táo

0:07:39.106,0:07:42.169
khi mà nhắc nhở chúng ta [br]về vị trí của mình trong tự nhiên.

0:07:42.169,0:07:44.813
Tại sao nó lại tốn nhiều năng lượng như vậy?

0:07:44.813,0:07:46.260
Những người khác đã tìm ra

0:07:46.260,0:07:47.763
lượng năng lượng mà bộ não con người

0:07:47.763,0:07:49.170
và của các loài khác tiêu tốn,

0:07:49.170,0:07:50.822
và bây giờ chúng ta đã biết số lượng nơ ron

0:07:50.822,0:07:53.164
có trong cấu tạo mỗi bộ não, [br]chúng ta có thể làm phép tính.

0:07:53.164,0:07:55.030
Và kết quả là cả bộ não con người

0:07:55.030,0:07:57.853
và các loài khác đều tiêu tốn như nhau,

0:07:57.853,0:08:01.274
trung bình 6 calo mỗi tỉ nơ ron mỗi ngày.

0:08:01.274,0:08:03.413
Vậy tổng năng lượng của một bộ não

0:08:03.413,0:08:05.447
là một hàm tuyến tính đơn giản

0:08:05.447,0:08:07.156
của số lượng nơ ron,

0:08:07.156,0:08:09.339
và kết quả là bộ não con người

0:08:09.339,0:08:13.180
chỉ tốn lượng năng lượng như bạn mong đợi.

0:08:13.180,0:08:15.271
Vậy nên lí do vì sao bộ não con người

0:08:15.271,0:08:16.943
tiêu tốn nhiều năng lượng như thế [br]thật đơn giản bởi vì

0:08:16.943,0:08:18.926
nó chứa một số lượng lớn nơ ron,

0:08:18.926,0:08:20.411
và bởi vì chúng ta là loài linh trưởng,

0:08:20.411,0:08:22.910
với rất nhiều nơ ron [br]so với một kích thước cơ thể cho sẵn

0:08:22.910,0:08:24.432
hơn so với bất kì loài động vật nào,

0:08:24.432,0:08:27.972
cái giá cân xứng [br]của bộ não chúng ta thì lớn,

0:08:27.972,0:08:30.973
nhưng chỉ bởi vì chúng ta là loài linh trưởng, [br]chứ không phải vì chúng ta đặc biệt.

0:08:30.973,0:08:32.163
Câu hỏi cuối cùng, là:

0:08:32.163,0:08:35.278
làm sao chúng ta tìm ra được [br]số lượng nơ ron đặc biệt này,

0:08:35.278,0:08:37.178
và đặc biệt, nếu loài khỉ lớn

0:08:37.178,0:08:38.733
to hơn chúng ta,

0:08:38.733,0:08:42.498
tại sao chúng không có bộ não lớn hơn chúng ta, [br]với nhiều nơ ron hơn?

0:08:42.498,0:08:44.588
Khi mà chúng ta hiểu được [br]có nhiều nơ ron trong não

0:08:44.588,0:08:46.921
có cái giá đắt thế nào, tôi đoán vậy,

0:08:46.921,0:08:48.924
có thể có một lí do đơn giản.

0:08:48.924,0:08:50.607
Chúng chỉ không thể chịu được năng lượng

0:08:50.607,0:08:53.557
cho cả một cơ thể to lớn [br]và số lượng nơ ron lớn như thế.

0:08:53.557,0:08:54.986
Vậy nên chúng tôi đã làm phép tính.

0:08:54.986,0:08:56.586
Một mặt, chúng tôi tính

0:08:56.586,0:08:58.527
lượng năng lượng [br]mà một con linh trưởng hấp thụ mỗi ngày

0:08:58.527,0:08:59.877
từ việc ăn thịt sống,

0:08:59.877,0:09:01.914
và mặc khác, lượng năng lượng

0:09:01.914,0:09:03.678
mà một cơ thể [br]với một kích thước nhất định phải tiêu hao

0:09:03.678,0:09:07.065
và lượng năng lượng mà một bộ não [br]với số lượng nơ ron nhất định tiêu hao,

0:09:07.065,0:09:08.554
và chúng tôi tìm ra sự kết hợp

0:09:08.554,0:09:10.965
giữa kích thước cơ thể [br]và số lượng nơ ron trong não

0:09:10.965,0:09:12.235
mà một con linh trưởng có thể chịu được

0:09:12.235,0:09:14.783
nếu nó ăn một lượng giờ nhất định mỗi ngày.

0:09:14.783,0:09:16.599
Và những gì chúng tôi đã tìm ra là

0:09:16.599,0:09:18.311
bởi vì nơ ron đắt như thế,

0:09:18.311,0:09:21.681
có một sự đánh đổi [br]giữa kích thước cơ thể và số lượng nơ ron.

0:09:21.681,0:09:24.632
Vậy nên một con loài linh trưởng ăn 8h mỗi ngày

0:09:24.632,0:09:27.656
có thể đạt được nhiều nhất 53 tỉ nơ ron,

0:09:27.656,0:09:29.383
nhưng sau đó cơ thể không thể nặng hơn

0:09:29.383,0:09:31.337
25kg.

0:09:31.337,0:09:33.038
Để cân nặng lớn hơn,

0:09:33.038,0:09:34.807
nó phải bỏ đi các nơ ron.

0:09:34.807,0:09:37.460
Vậy nên đó là một cơ thể lớn

0:09:37.460,0:09:38.955
hoặc là một số lượng nơ ron lớn.

0:09:38.955,0:09:40.320
Khi bạn ăn giống như loài linh trưởng,

0:09:40.320,0:09:42.556
bạn sẽ không thể đảm đương cả hai.

0:09:42.556,0:09:44.520
Một cách để vượt ra khỏi [br]giới hạn trao đổi chất

0:09:44.520,0:09:47.921
là dành nhiều thời gian mỗi ngày để ăn hơn,

0:09:47.921,0:09:49.284
nhưng điều đó sẽ gây nguy hiểm,

0:09:49.284,0:09:52.003
và vượt qua một điểm nhất định, đ[br]iều đó là không thể nào.

0:09:52.003,0:09:53.540
Gorilla và đười ươi, ví dụ,

0:09:53.540,0:09:55.463
có thể có khoảng 30 tỉ nơ ron

0:09:55.463,0:09:58.429
bằng cách dành 8.5h giờ để ăn mỗi ngày,

0:09:58.429,0:10:01.545
và có vẻ như chúng chỉ có làm như thế.

0:10:01.545,0:10:03.336
9h để để mỗi ngày

0:10:03.336,0:10:06.607
có vẻ như là giới hạn thực tế [br]cho một loài linh trưởng.

0:10:06.607,0:10:08.398
Thế còn chúng ta?

0:10:08.398,0:10:09.998
Với 86 tỉ nơ ron

0:10:09.998,0:10:13.033
và khối lượng cơ thể từ 60 đến 70kg,

0:10:13.033,0:10:16.594
chúng ta nên dành hơn 9h

0:10:16.594,0:10:20.169
mỗi ngày hằng ngày để ăn,

0:10:20.169,0:10:22.208
việc mà không hề khả thi.

0:10:22.208,0:10:24.042
Nếu chúng ta ăn như loài linh trưởng,

0:10:24.042,0:10:26.295
chúng ta nhẽ ra không nên ở đây.

0:10:26.295,0:10:28.422
Làm thế nào mà chúng ta [br]có thể trở thành như ngày hôm nay vậy?

0:10:28.422,0:10:31.157
Nếu bộ não của chúng ta [br]chỉ tiêu tốn lượng năng lượng

0:10:31.157,0:10:32.880
như vốn có, [br]và nếu chúng ta không thể dành

0:10:32.880,0:10:36.554
thời gian mỗi ngày để ăn,

0:10:36.554,0:10:38.465
và cách thay thế duy nhất, thật đấy,

0:10:38.465,0:10:40.423
là làm thế nào để lấy nhiều năng lượng hơn

0:10:40.423,0:10:42.376
từ những đồ ăn giống nhau.

0:10:42.376,0:10:46.176
Và đáng ghi nhận là, [br]điều đó phù hợp hoàn toàn

0:10:46.176,0:10:49.213
với những gì tổ tiên chúng ta [br]được tin là đã phát minh ra

0:10:49.213,0:10:51.052
từ 1,5 triệu năm trước,

0:10:51.052,0:10:53.834
khi họ phát minh ra nấu ăn.

0:10:53.834,0:10:55.804
Để nấu ăn phải sử dụng lửa

0:10:55.804,0:10:59.604
và nếu thức ăn làm sao cho dễ tiêu hóa.

0:10:59.604,0:11:02.210
Những thức ăn đã nấu mềm hơn, [br]nên chúng dễ nhai hơn

0:11:02.210,0:11:04.773
và biến hoàn toàn thành chất bột[br]trong miệng các bạn,

0:11:04.773,0:11:06.925
để chúng hoàn toàn được tiêu hóa

0:11:06.925,0:11:08.361
và hấp thụ trong ruột chúng ta,

0:11:08.361,0:11:12.016
mà điều đó sẽ khiến chúng sản xuất ra[br]nhiều năng lượng hơn trong thời gian ít hơn.

0:11:12.016,0:11:14.505
Vậy nên nấu ăn cho chúng ta thời gian làm

0:11:14.505,0:11:16.567
những thứ thú vị hơn rất nhiều trong ngày

0:11:16.567,0:11:18.047
và với nơ ron của mình

0:11:18.047,0:11:19.952
hơn là chỉ nghĩ về thức ăn,

0:11:19.952,0:11:21.656
tìm kiếm thức ăn và nhai ngấu nghiến

0:11:21.656,0:11:22.881
cả ngày.

0:11:22.881,0:11:25.380
Vậy nên nhờ nấu ăn, [br]cái mà đã từng là

0:11:25.380,0:11:27.733
trách nhiệm chính, bộ não lớn,

0:11:27.733,0:11:30.766
đắt đỏ một cách nguy hiểm này[br]với rất nhiều nơ ron,

0:11:30.766,0:11:32.802
có thể trở thành một tài sản chủ yếu,

0:11:32.802,0:11:36.053
bây giờ chúng ta có thể đảm đương được [br]cả nguồn năng lượng cho rất nhiều nơ ron

0:11:36.056,0:11:38.559
và thời gian để làm những việc thú vị với chúng.

0:11:38.559,0:11:40.533
Vậy tôi nghĩ điều đó giải thích [br]cho việc tại sao bộ não con người

0:11:40.533,0:11:43.773
lại phát triển lớn đến thế [br]trong quá trình tiến hóa,

0:11:43.773,0:11:47.670
tất cả những cái còn lại hiện giờ [br]chỉ là bộ não của loài linh trưởng.

0:11:47.670,0:11:50.444
Với bộ não lớn như thế [br]giờ có thể đảm đương việc nấu ăn,

0:11:50.444,0:11:53.357
chúng ta tiến rất nhanh [br]từ thịt sống đến văn hóa,

0:11:53.357,0:11:55.963
nông nghiệp, xã hội, những cửa hàng tạp phẩm,

0:11:55.963,0:11:57.588
điện, tủ lạnh,

0:11:57.588,0:11:59.195
tất cả những thứ đó ngày nay

0:11:59.195,0:12:01.237
cho phép chúng ta có được [br]tất cả năng lượng mà mình cần

0:12:01.237,0:12:04.019
cho một ngày dài để ngồi

0:12:04.019,0:12:06.973
tại một quán ăn nhanh ưa thích.

0:12:06.973,0:12:09.410
Vậy nên cái đã từng là biện pháp

0:12:09.410,0:12:11.109
nay trở thành một vấn đề,

0:12:11.109,0:12:16.626
và mỉa mai là, [br]chúng ta tìm giải pháp ở đồ ăn sống.

0:12:16.626,0:12:19.182
Vậy thì lợi ích của con người là gì?

0:12:19.182,0:12:20.685
Những cái chúng ta có ngày hôm nay

0:12:20.685,0:12:23.220
mà không động vật nào có [br]là gì?

0:12:23.220,0:12:25.568
Câu trả lời của tôi là [br]chúng ta có số lượng nơ ron

0:12:25.568,0:12:27.040
lớn nhất ở vỏ não,

0:12:27.040,0:12:28.884
và tôi nghĩ [br]đó là cách giải thích đơn giản nhất

0:12:28.884,0:12:30.897
cho khả năng nhận thức đáng ghi nhận [br]của chúng ta.

0:12:30.897,0:12:34.124
Và cái mà chúng ta làm[br]mà không động vật nào có thể,

0:12:34.124,0:12:36.093
và cái mà tôi tin tưởng chủ yếu

0:12:36.093,0:12:39.176
là cho phép chúng ta đạt được

0:12:39.176,0:12:41.398
số lượng nơ rơn lớn, lớn nhất ở vỏ não?

0:12:41.398,0:12:43.613
Trong hai từ, nấu ăn.

0:12:43.613,0:12:47.179
Không loài động vật nào nấu ăn được. [br]Chỉ có con người.

0:12:47.179,0:12:50.049
Và tôi nghĩ đó là lí do [br]vì sao chúng ta là con người.

0:12:50.049,0:12:52.509
Nghiên cứu về bộ não con người [br]đã thay đổi cách suy nghĩ của tôi về thức ăn.

0:12:52.509,0:12:54.154
Giờ đây tôi nhìn vào nhà bếp ở nhà mình,

0:12:54.154,0:12:55.624
và tôi cúi đầu trước nó,

0:12:55.624,0:12:57.329
và tôi cảm ơn tổ tiên của chúng ta[br]khi đã

0:12:57.329,0:12:59.229
phát minh được cái [br]mà khiến chúng ta trở thành con người.

0:12:59.229,0:13:01.361
Cảm ơn rất nhiều.

0:13:01.361,0:13:07.714
(Vỗ tay)