[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.95,0:00:03.34,Default,,0000,0000,0000,,Wat is zo bijzonder aan het menselijk brein?
Dialogue: 0,0:00:03.34,0:00:05.55,Default,,0000,0000,0000,,Waarom bestuderen wij andere dieren,
Dialogue: 0,0:00:05.55,0:00:06.77,Default,,0000,0000,0000,,en zij niet ons?
Dialogue: 0,0:00:06.77,0:00:09.47,Default,,0000,0000,0000,,Wat heeft het menselijk brein, \Nof wat kan het doen,
Dialogue: 0,0:00:09.47,0:00:11.79,Default,,0000,0000,0000,,dat geen enkel ander brein kan?
Dialogue: 0,0:00:11.79,0:00:14.05,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik 10 jaar geleden \Ngeïnteresseerd raakte in deze vragen,
Dialogue: 0,0:00:14.05,0:00:16.99,Default,,0000,0000,0000,,dachten wetenschappers dat ze wisten \Nwaar verschillende hersenen van gemaakt zijn.
Dialogue: 0,0:00:16.99,0:00:18.72,Default,,0000,0000,0000,,Al was het gebaseerd \Nop weinig wetenschappelijk bewijs,
Dialogue: 0,0:00:18.72,0:00:20.91,Default,,0000,0000,0000,,dachten veel wetenschappers \Ndat alle zoogdierhersenen,
Dialogue: 0,0:00:20.91,0:00:22.64,Default,,0000,0000,0000,,waaronder het menselijk brein,
Dialogue: 0,0:00:22.64,0:00:23.94,Default,,0000,0000,0000,,op dezelfde manier gemaakt waren,
Dialogue: 0,0:00:23.94,0:00:25.44,Default,,0000,0000,0000,,met een aantal neuronen dat altijd
Dialogue: 0,0:00:25.44,0:00:27.67,Default,,0000,0000,0000,,evenredig was aan de grootte van het brein.
Dialogue: 0,0:00:27.67,0:00:29.74,Default,,0000,0000,0000,,Dat zou betekenen \Ndat twee breinen van dezelfde grootte,
Dialogue: 0,0:00:29.74,0:00:33.29,Default,,0000,0000,0000,,zoals deze twee, \Nvan een respectabele 400 gram,
Dialogue: 0,0:00:33.29,0:00:35.84,Default,,0000,0000,0000,,ongeveer evenveel neuronen \Nzouden moeten hebben.
Dialogue: 0,0:00:35.84,0:00:37.64,Default,,0000,0000,0000,,Dus als neuronen de praktische
Dialogue: 0,0:00:37.64,0:00:40.54,Default,,0000,0000,0000,,informatieverwerkende delen zijn \Nvan het brein,
Dialogue: 0,0:00:40.54,0:00:42.14,Default,,0000,0000,0000,,dan zouden de eigenaars \Nvan deze twee hersenen
Dialogue: 0,0:00:42.14,0:00:44.86,Default,,0000,0000,0000,,dezelfde cognitieve capaciteiten \Nmoeten hebben.
Dialogue: 0,0:00:44.86,0:00:47.21,Default,,0000,0000,0000,,Maar de éne zijn van een chimpansee,
Dialogue: 0,0:00:47.21,0:00:49.85,Default,,0000,0000,0000,,de andere van een koe.
Dialogue: 0,0:00:49.85,0:00:52.21,Default,,0000,0000,0000,,Nu hebben koeien misschien \Neen ontzettend veelzijdig
Dialogue: 0,0:00:52.21,0:00:54.46,Default,,0000,0000,0000,,intern mentaal leven \Nen zijn ze zo intelligent zijn
Dialogue: 0,0:00:54.46,0:00:58.27,Default,,0000,0000,0000,,dat ze er bewust voor kiezen \Nom ons dat niet te laten zien,
Dialogue: 0,0:00:58.27,0:00:59.71,Default,,0000,0000,0000,,maar wij eten koeien.
Dialogue: 0,0:00:59.71,0:01:01.41,Default,,0000,0000,0000,,De meeste mensen zijn het ermee eens
Dialogue: 0,0:01:01.41,0:01:03.41,Default,,0000,0000,0000,,dat chimpansees in staat zijn \Ntot veel complexere,
Dialogue: 0,0:01:03.41,0:01:06.47,Default,,0000,0000,0000,,uitgebreidere en flexibler \Nsoorten gedrag dan koeien.
Dialogue: 0,0:01:06.47,0:01:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Dus dit is een eerste aanwijzing dat
Dialogue: 0,0:01:08.40,0:01:10.43,Default,,0000,0000,0000,,de theorie van gelijke bouw \Nvan alle hersenen
Dialogue: 0,0:01:10.43,0:01:12.10,Default,,0000,0000,0000,,niet helemaal klopt.
Dialogue: 0,0:01:12.10,0:01:13.45,Default,,0000,0000,0000,,Maar we gaan nog even mee.
Dialogue: 0,0:01:13.45,0:01:15.25,Default,,0000,0000,0000,,Als alle hersenen gelijk \Ngemaakt waren,
Dialogue: 0,0:01:15.25,0:01:18.14,Default,,0000,0000,0000,,en je zou dieren met \Nverschillende hersengroottes vergelijken,
Dialogue: 0,0:01:18.14,0:01:21.23,Default,,0000,0000,0000,,dan zouden grotere hersenen altijd \Nmeer neuronen moeten hebben dan kleinere
Dialogue: 0,0:01:21.23,0:01:25.67,Default,,0000,0000,0000,,en de cognitieve capaciteit zou moeten \Ntoenemen met de omvang van het brein.
Dialogue: 0,0:01:25.67,0:01:27.80,Default,,0000,0000,0000,,Dus de grootste hersenen moeten dan
Dialogue: 0,0:01:27.80,0:01:30.09,Default,,0000,0000,0000,,de grootste cognitieve vaardigheden hebben.
Dialogue: 0,0:01:30.09,0:01:31.67,Default,,0000,0000,0000,,En hier is het slechte nieuws:
Dialogue: 0,0:01:31.67,0:01:34.43,Default,,0000,0000,0000,,ons brein is niet het grootste dat er is.
Dialogue: 0,0:01:34.43,0:01:35.99,Default,,0000,0000,0000,,Het lijkt nogal irritant.
Dialogue: 0,0:01:35.99,0:01:38.72,Default,,0000,0000,0000,,Ons brein weegt tussen 1,2 and 1,5 kilo,
Dialogue: 0,0:01:38.72,0:01:42.04,Default,,0000,0000,0000,,maar dat van de olifant \Nweegt tussen vier en vijf kilo,
Dialogue: 0,0:01:42.04,0:01:44.62,Default,,0000,0000,0000,,en dat van de walvis \Nkan tot negen kilo wegen.
Dialogue: 0,0:01:44.62,0:01:49.36,Default,,0000,0000,0000,,Wetenschappers beweerden daarom doorgaans
Dialogue: 0,0:01:49.36,0:01:51.52,Default,,0000,0000,0000,,dat ons brein dan wel 'bijzonder' moest zijn,
Dialogue: 0,0:01:51.52,0:01:54.38,Default,,0000,0000,0000,,om onze cognivitieve vaardigheden \Nte kunnen verklaren.
Dialogue: 0,0:01:54.38,0:01:57.33,Default,,0000,0000,0000,,Het moet dan wel zeer uitzonderlijk zijn,
Dialogue: 0,0:01:57.33,0:01:59.30,Default,,0000,0000,0000,,een uitzondering op de regel.
Dialogue: 0,0:01:59.30,0:02:02.53,Default,,0000,0000,0000,,Hun brein mag dan groter zijn, \Nmaar dat van ons is beter,
Dialogue: 0,0:02:02.53,0:02:04.40,Default,,0000,0000,0000,,en dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn
Dialogue: 0,0:02:04.40,0:02:06.52,Default,,0000,0000,0000,,omdat het groter lijkt te zijn dan nodig,
Dialogue: 0,0:02:06.52,0:02:09.21,Default,,0000,0000,0000,,met een veel grotere hersenschors dan nodig
Dialogue: 0,0:02:09.21,0:02:10.75,Default,,0000,0000,0000,,voor de grootte van onze lichamen.
Dialogue: 0,0:02:10.75,0:02:12.40,Default,,0000,0000,0000,,Dat zou ons extra hersenschors geven
Dialogue: 0,0:02:12.40,0:02:15.36,Default,,0000,0000,0000,,om interessantere dingen te doen \Ndan slechts het lichaam te besturen.
Dialogue: 0,0:02:15.36,0:02:17.04,Default,,0000,0000,0000,,Dat is omdat de grootte van het brein
Dialogue: 0,0:02:17.04,0:02:19.38,Default,,0000,0000,0000,,normaal overeenkomt \Nmet de grootte van het lichaam.
Dialogue: 0,0:02:19.38,0:02:21.69,Default,,0000,0000,0000,,De belangrijkste reden om te zeggen
Dialogue: 0,0:02:21.69,0:02:23.78,Default,,0000,0000,0000,,dat ons brein groter is dan nodig,
Dialogue: 0,0:02:23.78,0:02:27.24,Default,,0000,0000,0000,,komt doordat we onszelf\Nvergelijken met mensapen.
Dialogue: 0,0:02:27.24,0:02:29.83,Default,,0000,0000,0000,,Gorilla's kunnen 2 tot 3 keer \Nzo groot zijn als wij,
Dialogue: 0,0:02:29.83,0:02:32.25,Default,,0000,0000,0000,,dus hun hersenen zouden \Nook groter moeten zijn,
Dialogue: 0,0:02:32.25,0:02:34.20,Default,,0000,0000,0000,,maar het is andersom.
Dialogue: 0,0:02:34.20,0:02:37.13,Default,,0000,0000,0000,,Ons brein is drie keer zo groot \Nals dat van een gorilla.
Dialogue: 0,0:02:37.13,0:02:39.25,Default,,0000,0000,0000,,Het menselijk brein lijkt ook bijzonder
Dialogue: 0,0:02:39.25,0:02:41.50,Default,,0000,0000,0000,,wat betreft zijn energieverbruik.
Dialogue: 0,0:02:41.50,0:02:44.25,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel het slechts 2% \Nvan het lichaamsgewicht heeft,
Dialogue: 0,0:02:44.25,0:02:47.69,Default,,0000,0000,0000,,gebruikt het 25% van alle energie
Dialogue: 0,0:02:47.69,0:02:50.16,Default,,0000,0000,0000,,dat het lichaam per dag verbruikt.
Dialogue: 0,0:02:50.16,0:02:53.51,Default,,0000,0000,0000,,Dat is 500 calorieën van \Neen dagelijks totaal van 2.000 calorieën,
Dialogue: 0,0:02:53.51,0:02:55.91,Default,,0000,0000,0000,,enkel om je brein te laten functioneren.
Dialogue: 0,0:02:55.91,0:02:58.84,Default,,0000,0000,0000,,Dus het menselijk brein is groter dan nodig,
Dialogue: 0,0:02:58.84,0:03:00.87,Default,,0000,0000,0000,,het gebruikt veel meer energie dan nodig,
Dialogue: 0,0:03:00.87,0:03:02.32,Default,,0000,0000,0000,,en daarom is het bijzonder.
Dialogue: 0,0:03:02.32,0:03:04.90,Default,,0000,0000,0000,,En dit is waar het hele verhaal \Nme begon te storen.
Dialogue: 0,0:03:04.90,0:03:06.57,Default,,0000,0000,0000,,In de biologie zoeken we altijd naar regels
Dialogue: 0,0:03:06.57,0:03:09.41,Default,,0000,0000,0000,,die gelden voor alle dieren, \Nen leven in het algemeen,
Dialogue: 0,0:03:09.41,0:03:11.26,Default,,0000,0000,0000,,dus waarom zouden \Nde regels van de evolutie
Dialogue: 0,0:03:11.26,0:03:14.90,Default,,0000,0000,0000,,van toepassing zijn op alle andere \Nlevende organismen, maar niet op ons?
Dialogue: 0,0:03:14.90,0:03:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Misschien lag het probleem \Nbij de veronderstelling
Dialogue: 0,0:03:17.10,0:03:18.97,Default,,0000,0000,0000,,dat alle hersenen \Ngelijk gemaakt zijn.
Dialogue: 0,0:03:18.97,0:03:20.57,Default,,0000,0000,0000,,en kunnen twee even grote breinen
Dialogue: 0,0:03:20.57,0:03:23.16,Default,,0000,0000,0000,,gemaakt zijn van verschillende \Naantallen neuronen.
Dialogue: 0,0:03:23.16,0:03:24.77,Default,,0000,0000,0000,,Misschien heeft een erg groot brein
Dialogue: 0,0:03:24.77,0:03:26.61,Default,,0000,0000,0000,,niet noodzakelijk meer neuronen
Dialogue: 0,0:03:26.61,0:03:28.83,Default,,0000,0000,0000,,dan een wat kleiner brein.
Dialogue: 0,0:03:28.83,0:03:31.84,Default,,0000,0000,0000,,Misschien heeft het menselijk brein \Nhet grootste aantal neuronen
Dialogue: 0,0:03:31.84,0:03:34.41,Default,,0000,0000,0000,,van alle hersenen, \Nongeacht de grootte,
Dialogue: 0,0:03:34.41,0:03:36.51,Default,,0000,0000,0000,,met name in de hersenschors.
Dialogue: 0,0:03:36.51,0:03:38.06,Default,,0000,0000,0000,,Dit werd voor mij
Dialogue: 0,0:03:38.06,0:03:39.79,Default,,0000,0000,0000,,de belangrijkste vraag \Ndie ik wilde beantwoorden:
Dialogue: 0,0:03:39.79,0:03:42.19,Default,,0000,0000,0000,,hoeveel neuronen \Nheeft het menselijk brein,
Dialogue: 0,0:03:42.19,0:03:44.71,Default,,0000,0000,0000,,en hoe verhoudt zich dat \Ntot andere diersoorten?
Dialogue: 0,0:03:44.71,0:03:47.13,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt misschien gehoord of ergens gelezen
Dialogue: 0,0:03:47.13,0:03:49.24,Default,,0000,0000,0000,,dat we 100 miljard neuronen hebben,
Dialogue: 0,0:03:49.24,0:03:51.33,Default,,0000,0000,0000,,dus tien jaar geleden \Nvroeg ik mijn collega's
Dialogue: 0,0:03:51.33,0:03:53.17,Default,,0000,0000,0000,,of ze wisten waar dit aantal vandaan kwam.
Dialogue: 0,0:03:53.17,0:03:54.63,Default,,0000,0000,0000,,Niemand wist het antwoord.
Dialogue: 0,0:03:54.63,0:03:56.08,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb gezocht in de literatuur
Dialogue: 0,0:03:56.08,0:03:58.14,Default,,0000,0000,0000,,naar de oorsprong van dat getal,
Dialogue: 0,0:03:58.14,0:03:59.92,Default,,0000,0000,0000,,en het nooit gevonden.
Dialogue: 0,0:03:59.92,0:04:02.66,Default,,0000,0000,0000,,Het lijkt dat niemand ooit \Ndaadwerkelijk geteld heeft
Dialogue: 0,0:04:02.66,0:04:04.66,Default,,0000,0000,0000,,hoeveel neuronen \Nhet menselijk brein bevat,
Dialogue: 0,0:04:04.66,0:04:06.69,Default,,0000,0000,0000,,of welk brein dan ook.
Dialogue: 0,0:04:06.69,0:04:10.23,Default,,0000,0000,0000,,Dus bedacht ik mijn eigen manier \Nom hersencellen te tellen,
Dialogue: 0,0:04:10.23,0:04:14.92,Default,,0000,0000,0000,,en die komt in feite erop neer \Ndat je soep maakt van hersenen.
Dialogue: 0,0:04:15.58,0:04:17.62,Default,,0000,0000,0000,,Het werkt als volgt.
Dialogue: 0,0:04:17.62,0:04:20.74,Default,,0000,0000,0000,,Men neemt een brein, \Nof een deel van dat brein,
Dialogue: 0,0:04:20.74,0:04:22.49,Default,,0000,0000,0000,,en laat het ontbinden in wasmiddel,
Dialogue: 0,0:04:22.49,0:04:23.100,Default,,0000,0000,0000,,wat de celmembranen vernietigt
Dialogue: 0,0:04:23.100,0:04:26.43,Default,,0000,0000,0000,,maar de celkernen intact houdt,
Dialogue: 0,0:04:26.43,0:04:29.57,Default,,0000,0000,0000,,zodat je een vocht overhoudt \Nmet vrije celkernen
Dialogue: 0,0:04:29.57,0:04:31.36,Default,,0000,0000,0000,,dat er zo uitziet,
Dialogue: 0,0:04:31.36,0:04:32.63,Default,,0000,0000,0000,,als een heldere soep.
Dialogue: 0,0:04:32.63,0:04:34.52,Default,,0000,0000,0000,,Deze soep bevat alle celkernen
Dialogue: 0,0:04:34.52,0:04:36.57,Default,,0000,0000,0000,,die ooit samen een muizenbrein vormden.
Dialogue: 0,0:04:36.57,0:04:39.60,Default,,0000,0000,0000,,Nu, de schoonheid van een soep \Nis dat, omdat het soep is,
Dialogue: 0,0:04:39.60,0:04:42.50,Default,,0000,0000,0000,,je het kunt roeren om de celkernen
Dialogue: 0,0:04:42.50,0:04:44.47,Default,,0000,0000,0000,,homogeen te verspreiden in de vloeistof,
Dialogue: 0,0:04:44.47,0:04:46.45,Default,,0000,0000,0000,,zodat je nu onder een microscoop
Dialogue: 0,0:04:46.45,0:04:50.54,Default,,0000,0000,0000,,van slechts vier of vijf monsters \Nvan dit homogene vocht
Dialogue: 0,0:04:50.54,0:04:52.55,Default,,0000,0000,0000,,de celkernen maar hoeft te tellen
Dialogue: 0,0:04:52.55,0:04:54.75,Default,,0000,0000,0000,,om te bepalen \Nhoeveel cellen dat brein had.
Dialogue: 0,0:04:54.75,0:04:57.81,Default,,0000,0000,0000,,Het is makkelijk, rechtstreeks \Nen ontzettend snel.
Dialogue: 0,0:04:57.81,0:04:59.81,Default,,0000,0000,0000,,We hebben met deze methoden\Nneuronen geteld
Dialogue: 0,0:04:59.81,0:05:02.12,Default,,0000,0000,0000,,in, tot nu toe, tientallen diersoorten
Dialogue: 0,0:05:02.12,0:05:03.81,Default,,0000,0000,0000,,en het blijkt dat alle hersenen
Dialogue: 0,0:05:03.81,0:05:06.39,Default,,0000,0000,0000,,níet op dezelfde manier gemaakt zijn.
Dialogue: 0,0:05:06.39,0:05:08.58,Default,,0000,0000,0000,,Neem knaagdieren en primaten, bijvoorbeeld.
Dialogue: 0,0:05:08.58,0:05:12.55,Default,,0000,0000,0000,,In breinen van grotere knaagdieren \Nneemt de gemiddelde neurongrootte toe,
Dialogue: 0,0:05:12.55,0:05:15.14,Default,,0000,0000,0000,,zodat het brein snel opzwelt
Dialogue: 0,0:05:15.14,0:05:18.31,Default,,0000,0000,0000,,en veel sneller in grootte toeneemt \Ndan in aantal neuronen.
Dialogue: 0,0:05:18.31,0:05:20.01,Default,,0000,0000,0000,,Maar primatenbreinen \Nkrijgen meer neuronen
Dialogue: 0,0:05:20.01,0:05:22.47,Default,,0000,0000,0000,,zonder dat de grootte \Nvan de neuronen toeneemt,
Dialogue: 0,0:05:22.47,0:05:23.100,Default,,0000,0000,0000,,wat een erg economische manier is
Dialogue: 0,0:05:23.100,0:05:25.65,Default,,0000,0000,0000,,om meer neuronen te krijgen \Nin het brein.
Dialogue: 0,0:05:25.65,0:05:27.41,Default,,0000,0000,0000,,Het resultaat is dat het brein \Nvan een primaat
Dialogue: 0,0:05:27.41,0:05:30.58,Default,,0000,0000,0000,,altijd meer neuronen heeft dan \Ndan een even groot knaagdierbrein,
Dialogue: 0,0:05:30.58,0:05:32.06,Default,,0000,0000,0000,,en hoe groter het brein,
Dialogue: 0,0:05:32.06,0:05:34.28,Default,,0000,0000,0000,,hoe groter dit verschil zal zijn.
Dialogue: 0,0:05:34.28,0:05:36.38,Default,,0000,0000,0000,,Dus, hoe zit het met ons brein?
Dialogue: 0,0:05:36.38,0:05:38.06,Default,,0000,0000,0000,,We hebben vastgesteld \Ndat we, gemiddeld,
Dialogue: 0,0:05:38.06,0:05:39.85,Default,,0000,0000,0000,,86 miljard neuronen hebben,
Dialogue: 0,0:05:39.85,0:05:42.85,Default,,0000,0000,0000,,waarvan 16 miljard zich \Nin de hersenschors bevinden,
Dialogue: 0,0:05:42.85,0:05:44.93,Default,,0000,0000,0000,,en als je de hersenschors beschouwt
Dialogue: 0,0:05:44.93,0:05:48.02,Default,,0000,0000,0000,,als de zetel van functies zoals
Dialogue: 0,0:05:48.02,0:05:51.16,Default,,0000,0000,0000,,bewustzijn en logisch \Nen abstract redeneren,
Dialogue: 0,0:05:51.16,0:05:54.14,Default,,0000,0000,0000,,en dat 16 miljard \Nhet grootste aantal neuronen is
Dialogue: 0,0:05:54.14,0:05:56.77,Default,,0000,0000,0000,,van welke cortex dan ook,
Dialogue: 0,0:05:56.77,0:05:58.48,Default,,0000,0000,0000,,dan lijkt dit de simpelste verklaring
Dialogue: 0,0:05:58.48,0:06:01.63,Default,,0000,0000,0000,,voor onze opmerkelijke \Ncognitieve vaardigheden.
Dialogue: 0,0:06:01.63,0:06:04.85,Default,,0000,0000,0000,,Maar het is net zo belangrijk \Nwat die 86 miljard neuronen betekenen.
Dialogue: 0,0:06:04.85,0:06:06.38,Default,,0000,0000,0000,,Omdat we zagen dat de relatie
Dialogue: 0,0:06:06.38,0:06:08.73,Default,,0000,0000,0000,,tussen de grootte van het brein \Nen het aantal neuronen
Dialogue: 0,0:06:08.73,0:06:10.36,Default,,0000,0000,0000,,wiskunding beschreven kan worden,
Dialogue: 0,0:06:10.36,0:06:12.57,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we berekenen \Nhoe het menselijk brein
Dialogue: 0,0:06:12.57,0:06:15.25,Default,,0000,0000,0000,,eruit zou zien als het gemaakt was \Nals dat van een knaagdier.
Dialogue: 0,0:06:15.25,0:06:18.82,Default,,0000,0000,0000,,Welnu, een knaagdierbrein \Nmet 86 miljard neuronen
Dialogue: 0,0:06:18.82,0:06:21.94,Default,,0000,0000,0000,,zou 36 kilo wegen.
Dialogue: 0,0:06:21.94,0:06:23.58,Default,,0000,0000,0000,,Dat is onmogelijk.
Dialogue: 0,0:06:23.58,0:06:25.48,Default,,0000,0000,0000,,Zo'n enorm brein\Nzou verpletterd worden
Dialogue: 0,0:06:25.48,0:06:26.66,Default,,0000,0000,0000,,door zijn eigen gewicht,
Dialogue: 0,0:06:26.66,0:06:31.44,Default,,0000,0000,0000,,en dit onmogelijke brein zou huizen\Nin een lichaam dat 89 ton weegt.
Dialogue: 0,0:06:32.02,0:06:34.16,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk niet dat wij er zo uitzien.
Dialogue: 0,0:06:34.16,0:06:37.10,Default,,0000,0000,0000,,Dit brengt ons nu al \Ntot een belangrijke conclusie:
Dialogue: 0,0:06:37.10,0:06:39.36,Default,,0000,0000,0000,,wij zijn geen knaagdieren! (Gelach)
Dialogue: 0,0:06:39.36,0:06:42.62,Default,,0000,0000,0000,,Het menselijk brein \Nis geen enorm rattenbrein!
Dialogue: 0,0:06:42.62,0:06:45.25,Default,,0000,0000,0000,,Vergeleken met een rat \Nlijken we misschien bijzonder,
Dialogue: 0,0:06:45.25,0:06:47.47,Default,,0000,0000,0000,,maar dat is geen eerlijke vergelijking
Dialogue: 0,0:06:47.47,0:06:49.56,Default,,0000,0000,0000,,aangezien we nu weten \Ndat we geen knaagdieren zijn.
Dialogue: 0,0:06:49.56,0:06:50.95,Default,,0000,0000,0000,,Wij zijn primaten,
Dialogue: 0,0:06:50.95,0:06:53.73,Default,,0000,0000,0000,,dus de juiste vergelijking \Nis met andere primaten.
Dialogue: 0,0:06:53.73,0:06:55.18,Default,,0000,0000,0000,,En als je het uitrekent,
Dialogue: 0,0:06:55.18,0:06:57.74,Default,,0000,0000,0000,,zie je dat een gemiddelde primaat
Dialogue: 0,0:06:57.74,0:06:59.67,Default,,0000,0000,0000,,met 86 miljard neuronen
Dialogue: 0,0:06:59.67,0:07:02.67,Default,,0000,0000,0000,,een brein zou hebben \Nvan ongeveer 1.2 kilo,
Dialogue: 0,0:07:02.67,0:07:04.56,Default,,0000,0000,0000,,wat precies goed lijkt
Dialogue: 0,0:07:04.56,0:07:06.53,Default,,0000,0000,0000,,in een lichaam van ongeveer 66 kilo,
Dialogue: 0,0:07:06.53,0:07:09.18,Default,,0000,0000,0000,,wat in mijn geval precies klopt,
Dialogue: 0,0:07:09.18,0:07:11.80,Default,,0000,0000,0000,,en dat brengt ons tot \Neen totaal niet verrassende
Dialogue: 0,0:07:11.80,0:07:14.77,Default,,0000,0000,0000,,maar toch erg belangrijke conclusie:
Dialogue: 0,0:07:14.77,0:07:16.11,Default,,0000,0000,0000,,ik ben een primaat.
Dialogue: 0,0:07:16.11,0:07:18.81,Default,,0000,0000,0000,,En jullie zijn allemaal primaten.
Dialogue: 0,0:07:18.81,0:07:20.71,Default,,0000,0000,0000,,Net als Darwin.
Dialogue: 0,0:07:20.71,0:07:23.65,Default,,0000,0000,0000,,Volgens mij had Darwin \Ndit echt gewaardeerd.
Dialogue: 0,0:07:23.65,0:07:25.61,Default,,0000,0000,0000,,Zijn brein was, net als het onze,
Dialogue: 0,0:07:25.61,0:07:29.12,Default,,0000,0000,0000,,gemaakt naar het evenbeeld \Nvan andere primatenhersenen.
Dialogue: 0,0:07:29.12,0:07:31.43,Default,,0000,0000,0000,,Dus het menselijk brein \Nmag dan opmerkelijk zijn,
Dialogue: 0,0:07:31.43,0:07:34.21,Default,,0000,0000,0000,,maar het is niet bijzonder \Nin de hoeveelheid neuronen.
Dialogue: 0,0:07:34.21,0:07:36.06,Default,,0000,0000,0000,,Het is gewoon \Neen groot primatenbrein.
Dialogue: 0,0:07:36.06,0:07:39.11,Default,,0000,0000,0000,,Ik vind dat een ontnuchterende \Nen bescheiden gedachte
Dialogue: 0,0:07:39.11,0:07:42.17,Default,,0000,0000,0000,,die ons herinnert aan onze plaats in de natuur.
Dialogue: 0,0:07:42.17,0:07:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Waarom kost het dan zoveel energie?
Dialogue: 0,0:07:44.81,0:07:47.31,Default,,0000,0000,0000,,Anderen hebben uitgezocht\Nhoeveel energie
Dialogue: 0,0:07:47.31,0:07:49.17,Default,,0000,0000,0000,,ons brein en dat van andere soorten kost,
Dialogue: 0,0:07:49.17,0:07:50.82,Default,,0000,0000,0000,,en nu we wisten hoeveel neuronen
Dialogue: 0,0:07:50.82,0:07:53.16,Default,,0000,0000,0000,,ieder brein bevatte, \Nkonden we het uitrekenen.
Dialogue: 0,0:07:53.16,0:07:57.85,Default,,0000,0000,0000,,Het blijkt dat menselijke en andere breinen \Nongeveer hetzelfde kosten:
Dialogue: 0,0:07:57.85,0:08:01.27,Default,,0000,0000,0000,,gemiddeld zes calorieën \Nper miljard neuronen per dag.
Dialogue: 0,0:08:01.27,0:08:03.41,Default,,0000,0000,0000,,Dus de totale energiekosten van een brein
Dialogue: 0,0:08:03.41,0:08:05.45,Default,,0000,0000,0000,,staan in evenredige verhouding
Dialogue: 0,0:08:05.45,0:08:07.16,Default,,0000,0000,0000,,tot de hoeveelheid neuronen,
Dialogue: 0,0:08:07.16,0:08:09.34,Default,,0000,0000,0000,,en het blijkt dat het menselijk brein
Dialogue: 0,0:08:09.34,0:08:13.18,Default,,0000,0000,0000,,evenveel energie kost \Nals men zou verwachten.
Dialogue: 0,0:08:13.18,0:08:15.27,Default,,0000,0000,0000,,Dus de reden waarom het menselijk brein
Dialogue: 0,0:08:15.27,0:08:16.94,Default,,0000,0000,0000,,zoveel energie kost is enkel
Dialogue: 0,0:08:16.94,0:08:18.93,Default,,0000,0000,0000,,dat het enorm veel neuronen bevat,
Dialogue: 0,0:08:18.93,0:08:20.41,Default,,0000,0000,0000,,en omdat we primaten zijn
Dialogue: 0,0:08:20.41,0:08:22.91,Default,,0000,0000,0000,,met veel méér neuronen \Nin verhouding tot lichaamsgrootte
Dialogue: 0,0:08:22.91,0:08:24.43,Default,,0000,0000,0000,,dan welk ander dier dan ook,
Dialogue: 0,0:08:24.43,0:08:27.97,Default,,0000,0000,0000,,zijn de relatieve kosten \Nvan ons brein groot.
Dialogue: 0,0:08:27.97,0:08:30.97,Default,,0000,0000,0000,,Maar alleen omdat we primaten zijn, \Nniet omdat we bijzonder zijn.
Dialogue: 0,0:08:30.97,0:08:32.16,Default,,0000,0000,0000,,De laatste vraag dan:
Dialogue: 0,0:08:32.16,0:08:35.28,Default,,0000,0000,0000,,hoe zijn we aan die opmerkelijke \Nhoeveelheid neuronen gekomen?
Dialogue: 0,0:08:35.28,0:08:38.73,Default,,0000,0000,0000,,En vooral: als mensapen \Ngroter zijn dan wij,
Dialogue: 0,0:08:38.73,0:08:42.50,Default,,0000,0000,0000,,waarom hebben zij dan niet \Neen groter brein met meer neuronen?
Dialogue: 0,0:08:42.50,0:08:44.59,Default,,0000,0000,0000,,Toen we ons realiseerden \Nhoe kostbaar het is
Dialogue: 0,0:08:44.59,0:08:46.92,Default,,0000,0000,0000,,om veel neuronen te hebben, \Nbedacht ik
Dialogue: 0,0:08:46.92,0:08:48.92,Default,,0000,0000,0000,,dat er misschien een eenvoudige reden is.
Dialogue: 0,0:08:48.92,0:08:50.61,Default,,0000,0000,0000,,Zij hebben simpelweg de energie niet
Dialogue: 0,0:08:50.61,0:08:53.56,Default,,0000,0000,0000,,voor een groot lichaam én \Neen grote hoeveelheid neuronen.
Dialogue: 0,0:08:53.56,0:08:54.99,Default,,0000,0000,0000,,Dus we rekenden het uit.
Dialogue: 0,0:08:54.99,0:08:56.59,Default,,0000,0000,0000,,We berekenden enerzijds
Dialogue: 0,0:08:56.59,0:08:58.53,Default,,0000,0000,0000,,hoeveel energie een primaat \Ndagelijks binnenkrijgt
Dialogue: 0,0:08:58.53,0:08:59.88,Default,,0000,0000,0000,,door het eten van rauw voedsel
Dialogue: 0,0:08:59.88,0:09:01.91,Default,,0000,0000,0000,,en anderzijds de energiekosten van
Dialogue: 0,0:09:01.91,0:09:03.98,Default,,0000,0000,0000,,een lichaam van een bepaalde grootte
Dialogue: 0,0:09:03.98,0:09:07.06,Default,,0000,0000,0000,,en de energiekosten van een brein \Nmet een bepaald aantal neuronen.
Dialogue: 0,0:09:07.06,0:09:08.55,Default,,0000,0000,0000,,We zochten naar de combinaties
Dialogue: 0,0:09:08.55,0:09:10.96,Default,,0000,0000,0000,,van lichaamsgrootte en \Nhoeveelheid neuronen
Dialogue: 0,0:09:10.96,0:09:12.24,Default,,0000,0000,0000,,die een primaat zich kon veroorloven
Dialogue: 0,0:09:12.24,0:09:14.78,Default,,0000,0000,0000,,als hij een bepaald aantal uren per dag eet.
Dialogue: 0,0:09:14.78,0:09:18.31,Default,,0000,0000,0000,,En we zagen dat \Nomdat neuronen zo kostbaar zijn,
Dialogue: 0,0:09:18.31,0:09:21.68,Default,,0000,0000,0000,,er een wisselwerking is tussen lichaamsgrootte \Nen hoeveelheid neuronen.
Dialogue: 0,0:09:21.68,0:09:24.63,Default,,0000,0000,0000,,Een primaat die dagelijks acht uur eet
Dialogue: 0,0:09:24.63,0:09:27.75,Default,,0000,0000,0000,,kan zich maximaal 53 miljard \Nneuronen veroorloven,
Dialogue: 0,0:09:27.75,0:09:31.25,Default,,0000,0000,0000,,maar dan kan het lichaam \Nniet groter zijn dan 25 kilo
Dialogue: 0,0:09:31.25,0:09:34.81,Default,,0000,0000,0000,,Om meer te wegen, \Nmoet het neuronen opgeven.
Dialogue: 0,0:09:34.81,0:09:37.46,Default,,0000,0000,0000,,Dus het is óf een groot lichaam,
Dialogue: 0,0:09:37.46,0:09:38.96,Default,,0000,0000,0000,,óf een grote hoeveelheid neuronen.
Dialogue: 0,0:09:38.96,0:09:42.56,Default,,0000,0000,0000,,Als je eet als een primaat \Nkun je ze niet allebei bekostigen.
Dialogue: 0,0:09:42.56,0:09:44.91,Default,,0000,0000,0000,,Eén oplossing \Nvoor deze stofwisselingsbeperking
Dialogue: 0,0:09:44.91,0:09:47.92,Default,,0000,0000,0000,,is om nóg meer uren per dag te eten,
Dialogue: 0,0:09:47.92,0:09:49.28,Default,,0000,0000,0000,,maar dat is gevaarlijk
Dialogue: 0,0:09:49.28,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,en het is slechts mogelijk \Ntot een bepaald punt.
Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:56.04,Default,,0000,0000,0000,,Gorilla's en orang-oetan's kunnen zich\Nongeveer 30 miljard neuronen veroorloven
Dialogue: 0,0:09:56.04,0:09:58.43,Default,,0000,0000,0000,,door 8,5 uur per dag te eten,
Dialogue: 0,0:09:58.43,0:10:01.54,Default,,0000,0000,0000,,en dat lijkt hun maximum te zijn.
Dialogue: 0,0:10:01.54,0:10:03.34,Default,,0000,0000,0000,,Negen uur eten per dag
Dialogue: 0,0:10:03.34,0:10:06.61,Default,,0000,0000,0000,,lijkt de praktische limiet \Nvoor een primaat.
Dialogue: 0,0:10:06.61,0:10:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Hoe zit het dan met ons?
Dialogue: 0,0:10:08.40,0:10:10.27,Default,,0000,0000,0000,,Met onze 86 miljard neuronen
Dialogue: 0,0:10:10.27,0:10:13.03,Default,,0000,0000,0000,,en 60 tot 70 kilo aan lichaamsgewicht,
Dialogue: 0,0:10:13.03,0:10:16.87,Default,,0000,0000,0000,,zouden we meer dan negen uur per dag
Dialogue: 0,0:10:16.87,0:10:19.85,Default,,0000,0000,0000,,etend moeten doorbrengen,
Dialogue: 0,0:10:19.85,0:10:22.21,Default,,0000,0000,0000,,wat simpelweg niet haalbaar is.
Dialogue: 0,0:10:22.21,0:10:24.23,Default,,0000,0000,0000,,Als wij zouden eten als een primaat,
Dialogue: 0,0:10:24.23,0:10:26.24,Default,,0000,0000,0000,,konden we hier niet zijn.
Dialogue: 0,0:10:26.24,0:10:28.42,Default,,0000,0000,0000,,Dus hoe zijn we dan \Nhier terecht gekomen?
Dialogue: 0,0:10:28.42,0:10:31.16,Default,,0000,0000,0000,,Als ons brein zo veel energie kost
Dialogue: 0,0:10:31.16,0:10:32.88,Default,,0000,0000,0000,,als het zou moeten kosten,
Dialogue: 0,0:10:32.88,0:10:36.55,Default,,0000,0000,0000,,en we kunnen niet de hele dag \Nbezig zijn met eten,
Dialogue: 0,0:10:36.55,0:10:38.46,Default,,0000,0000,0000,,dan is het enige realistische alternatief
Dialogue: 0,0:10:38.46,0:10:40.42,Default,,0000,0000,0000,,om meer energie te verwerven
Dialogue: 0,0:10:40.42,0:10:42.38,Default,,0000,0000,0000,,uit dezelfde voedselbronnen.
Dialogue: 0,0:10:42.38,0:10:46.18,Default,,0000,0000,0000,,En merkwaardig genoeg klopt dat precies
Dialogue: 0,0:10:46.18,0:10:49.21,Default,,0000,0000,0000,,met wat we denken dat onze voorouders
Dialogue: 0,0:10:49.21,0:10:51.05,Default,,0000,0000,0000,,anderhalf miljoen jaar geleden uitvonden
Dialogue: 0,0:10:51.05,0:10:53.83,Default,,0000,0000,0000,,toen zij het koken van voedsel uitvonden.
Dialogue: 0,0:10:53.83,0:10:55.80,Default,,0000,0000,0000,,Koken maakt gebruik van vuur
Dialogue: 0,0:10:55.80,0:10:59.60,Default,,0000,0000,0000,,om voedsel voor te verteren \Nbuiten ons lichaam.
Dialogue: 0,0:10:59.60,0:11:02.21,Default,,0000,0000,0000,,Gekookt voedsel is zachter, \Ndus makkelijker om te kauwen
Dialogue: 0,0:11:02.21,0:11:04.77,Default,,0000,0000,0000,,en compleet tot pap \Nte maken in je mond.
Dialogue: 0,0:11:04.77,0:11:08.36,Default,,0000,0000,0000,,Hierdoor wordt het voedsel compleet verteerd \Nen geabsorbeerd in je darmen,
Dialogue: 0,0:11:08.36,0:11:12.02,Default,,0000,0000,0000,,waardoor het veel meer energie \Noplevert in veel minder tijd
Dialogue: 0,0:11:12.02,0:11:14.50,Default,,0000,0000,0000,,Dus koken geeft ons de tijd om
Dialogue: 0,0:11:14.50,0:11:16.57,Default,,0000,0000,0000,,veel interessantere dingen \Nte doen in onze dag
Dialogue: 0,0:11:16.57,0:11:18.05,Default,,0000,0000,0000,,en met onze neuronen
Dialogue: 0,0:11:18.05,0:11:20.17,Default,,0000,0000,0000,,dan denken aan voedsel, \Nzoeken naar voedsel
Dialogue: 0,0:11:20.17,0:11:22.88,Default,,0000,0000,0000,,en het de hele dag naar binnen werken.
Dialogue: 0,0:11:22.88,0:11:24.94,Default,,0000,0000,0000,,Dus dankzij koken kon
Dialogue: 0,0:11:24.94,0:11:27.15,Default,,0000,0000,0000,,wat ooit een enorm nadeel was,
Dialogue: 0,0:11:27.15,0:11:30.77,Default,,0000,0000,0000,,dit grote, gevaarlijk kostbare brein \Nmet zo veel neuronen,
Dialogue: 0,0:11:30.77,0:11:32.80,Default,,0000,0000,0000,,nu een grote aanwist worden,
Dialogue: 0,0:11:32.80,0:11:36.05,Default,,0000,0000,0000,,nu we ons zowel de energie \Nvoor veel neuronen kunnen veroorloven
Dialogue: 0,0:11:36.06,0:11:38.56,Default,,0000,0000,0000,,als de tijd om er \Ninteressante dingen mee te doen.
Dialogue: 0,0:11:38.56,0:11:40.53,Default,,0000,0000,0000,,Dit verklaart waarom het menselijk brein
Dialogue: 0,0:11:40.53,0:11:43.77,Default,,0000,0000,0000,,zo snel zo groot groeide in de evolutie,
Dialogue: 0,0:11:43.77,0:11:47.67,Default,,0000,0000,0000,,terwijl het nog steeds \Neen primatenbrein is.
Dialogue: 0,0:11:47.67,0:11:50.44,Default,,0000,0000,0000,,Nu dit grote brein \Nbetaalbaar is dankzij koken,
Dialogue: 0,0:11:50.44,0:11:53.36,Default,,0000,0000,0000,,gingen we snel \Nvan rauw voedsel naar cultuur,
Dialogue: 0,0:11:53.36,0:11:55.96,Default,,0000,0000,0000,,landbouw, beschaving, winkels,
Dialogue: 0,0:11:55.96,0:11:57.59,Default,,0000,0000,0000,,electriciteit, ijskasten...
Dialogue: 0,0:11:57.59,0:11:59.20,Default,,0000,0000,0000,,alle dingen waarmee we tegenwoordig
Dialogue: 0,0:11:59.20,0:12:02.77,Default,,0000,0000,0000,,de energie die we nodig hebben\Nvoor een hele dag
Dialogue: 0,0:12:02.77,0:12:06.97,Default,,0000,0000,0000,,in één keer kunnen binnenkrijgen \Nbij onze favoriete fast-foodketen.
Dialogue: 0,0:12:06.97,0:12:09.41,Default,,0000,0000,0000,,Dus wat ooit een oplossing was,
Dialogue: 0,0:12:09.41,0:12:11.11,Default,,0000,0000,0000,,werd nu het probleem,
Dialogue: 0,0:12:11.11,0:12:16.63,Default,,0000,0000,0000,,en ironisch genoeg zoeken we nu \Nde oplossing in rauw voedsel.
Dialogue: 0,0:12:16.63,0:12:19.18,Default,,0000,0000,0000,,Dus wat is het voordeel voor mensen?
Dialogue: 0,0:12:19.18,0:12:20.68,Default,,0000,0000,0000,,Wat hebben wij
Dialogue: 0,0:12:20.68,0:12:23.22,Default,,0000,0000,0000,,dat geen enkel ander dier heeft?
Dialogue: 0,0:12:23.22,0:12:27.04,Default,,0000,0000,0000,,Mijn antwoord is dat wij de meeste\Nneuronen hebben in de hersenschors,
Dialogue: 0,0:12:27.04,0:12:28.88,Default,,0000,0000,0000,,en dat is de simpelste verklaring
Dialogue: 0,0:12:28.88,0:12:30.90,Default,,0000,0000,0000,,voor onze opmerkelijke cognitieve vaardigheden.
Dialogue: 0,0:12:30.90,0:12:34.12,Default,,0000,0000,0000,,En wat doen wij \Ndat geen enkel ander dier doet,
Dialogue: 0,0:12:34.12,0:12:36.09,Default,,0000,0000,0000,,en dat volgens mij fundamenteel was
Dialogue: 0,0:12:36.09,0:12:41.28,Default,,0000,0000,0000,,om ons dat grootste aantal neuronen \Nin de hersenschors te laten ontwikkelen?
Dialogue: 0,0:12:41.40,0:12:43.61,Default,,0000,0000,0000,,In twee woorden: wij koken.
Dialogue: 0,0:12:43.61,0:12:47.18,Default,,0000,0000,0000,,Geen enkel ander dier kookt. \NEnkel mensen.
Dialogue: 0,0:12:47.18,0:12:50.05,Default,,0000,0000,0000,,En ik denk dat dat is \Nhoe we mensen geworden zijn.
Dialogue: 0,0:12:50.05,0:12:52.51,Default,,0000,0000,0000,,Door het bestuderen van het menselijk brein \Ndenk ik nu anders over eten.
Dialogue: 0,0:12:52.51,0:12:54.15,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer ik nu naar mijn keuken kijk,
Dialogue: 0,0:12:54.15,0:12:55.62,Default,,0000,0000,0000,,maak ik een buiging
Dialogue: 0,0:12:55.62,0:12:57.33,Default,,0000,0000,0000,,en bedank ik mijn voorouders
Dialogue: 0,0:12:57.33,0:12:59.23,Default,,0000,0000,0000,,voor de uitvinding die ons waarschijnlijk \Ntot mens heeft gemaakt.
Dialogue: 0,0:12:59.23,0:13:01.36,Default,,0000,0000,0000,,Ontzettend bedankt.
Dialogue: 0,0:13:01.36,0:13:07.71,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)