1
00:00:00,946 --> 00:00:03,340
Wat is zo bijzonder aan het menselijk brein?

2
00:00:03,340 --> 00:00:05,552
Waarom bestuderen wij andere dieren,

3
00:00:05,552 --> 00:00:06,773
en zij niet ons?

4
00:00:06,773 --> 00:00:09,471
Wat heeft het menselijk brein, 
of wat kan het doen,

5
00:00:09,471 --> 00:00:11,794
dat geen enkel ander brein kan?

6
00:00:11,794 --> 00:00:14,052
Toen ik 10 jaar geleden 
geïnteresseerd raakte in deze vragen,

7
00:00:14,052 --> 00:00:16,994
dachten wetenschappers dat ze wisten 
waar verschillende hersenen van gemaakt zijn.

8
00:00:16,994 --> 00:00:18,723
Al was het gebaseerd 
op weinig wetenschappelijk bewijs,

9
00:00:18,723 --> 00:00:20,910
dachten veel wetenschappers 
dat alle zoogdierhersenen,

10
00:00:20,910 --> 00:00:22,635
waaronder het menselijk brein,

11
00:00:22,635 --> 00:00:23,935
op dezelfde manier gemaakt waren,

12
00:00:23,935 --> 00:00:25,437
met een aantal neuronen dat altijd

13
00:00:25,437 --> 00:00:27,668
evenredig was aan de grootte van het brein.

14
00:00:27,668 --> 00:00:29,744
Dat zou betekenen 
dat twee breinen van dezelfde grootte,

15
00:00:29,744 --> 00:00:33,292
zoals deze twee, 
van een respectabele 400 gram,

16
00:00:33,292 --> 00:00:35,844
ongeveer evenveel neuronen 
zouden moeten hebben.

17
00:00:35,844 --> 00:00:37,640
Dus als neuronen de praktische

18
00:00:37,640 --> 00:00:40,543
informatieverwerkende delen zijn 
van het brein,

19
00:00:40,543 --> 00:00:42,135
dan zouden de eigenaars 
van deze twee hersenen

20
00:00:42,135 --> 00:00:44,864
dezelfde cognitieve capaciteiten 
moeten hebben.

21
00:00:44,864 --> 00:00:47,213
Maar de éne zijn van een chimpansee,

22
00:00:47,213 --> 00:00:49,850
de andere van een koe.

23
00:00:49,850 --> 00:00:52,212
Nu hebben koeien misschien 
een ontzettend veelzijdig

24
00:00:52,212 --> 00:00:54,465
intern mentaal leven 
en zijn ze zo intelligent zijn

25
00:00:54,465 --> 00:00:58,268
dat ze er bewust voor kiezen 
om ons dat niet te laten zien,

26
00:00:58,268 --> 00:00:59,713
maar wij eten koeien.

27
00:00:59,713 --> 00:01:01,412
De meeste mensen zijn het ermee eens

28
00:01:01,412 --> 00:01:03,413
dat chimpansees in staat zijn 
tot veel complexere,

29
00:01:03,413 --> 00:01:06,469
uitgebreidere en flexibler 
soorten gedrag dan koeien.

30
00:01:06,469 --> 00:01:08,401
Dus dit is een eerste aanwijzing dat

31
00:01:08,401 --> 00:01:10,434
de theorie van gelijke bouw 
van alle hersenen

32
00:01:10,434 --> 00:01:12,105
niet helemaal klopt.

33
00:01:12,105 --> 00:01:13,451
Maar we gaan nog even mee.

34
00:01:13,451 --> 00:01:15,249
Als alle hersenen gelijk 
gemaakt waren,

35
00:01:15,249 --> 00:01:18,141
en je zou dieren met 
verschillende hersengroottes vergelijken,

36
00:01:18,141 --> 00:01:21,233
dan zouden grotere hersenen altijd 
meer neuronen moeten hebben dan kleinere

37
00:01:21,233 --> 00:01:25,668
en de cognitieve capaciteit zou moeten 
toenemen met de omvang van het brein.

38
00:01:25,668 --> 00:01:27,804
Dus de grootste hersenen moeten dan

39
00:01:27,804 --> 00:01:30,093
de grootste cognitieve vaardigheden hebben.

40
00:01:30,093 --> 00:01:31,674
En hier is het slechte nieuws:

41
00:01:31,674 --> 00:01:34,431
ons brein is niet het grootste dat er is.

42
00:01:34,431 --> 00:01:35,986
Het lijkt nogal irritant.

43
00:01:35,986 --> 00:01:38,721
Ons brein weegt tussen 1,2 and 1,5 kilo,

44
00:01:38,721 --> 00:01:42,038
maar dat van de olifant 
weegt tussen vier en vijf kilo,

45
00:01:42,038 --> 00:01:44,623
en dat van de walvis 
kan tot negen kilo wegen.

46
00:01:44,623 --> 00:01:49,361
Wetenschappers beweerden daarom doorgaans

47
00:01:49,361 --> 00:01:51,518
dat ons brein dan wel 'bijzonder' moest zijn,

48
00:01:51,518 --> 00:01:54,380
om onze cognivitieve vaardigheden 
te kunnen verklaren.

49
00:01:54,380 --> 00:01:57,326
Het moet dan wel zeer uitzonderlijk zijn,

50
00:01:57,326 --> 00:01:59,303
een uitzondering op de regel.

51
00:01:59,303 --> 00:02:02,529
Hun brein mag dan groter zijn, 
maar dat van ons is beter,

52
00:02:02,529 --> 00:02:04,404
en dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn

53
00:02:04,404 --> 00:02:06,515
omdat het groter lijkt te zijn dan nodig,

54
00:02:06,515 --> 00:02:09,213
met een veel grotere hersenschors dan nodig

55
00:02:09,213 --> 00:02:10,752
voor de grootte van onze lichamen.

56
00:02:10,752 --> 00:02:12,404
Dat zou ons extra hersenschors geven

57
00:02:12,404 --> 00:02:15,364
om interessantere dingen te doen 
dan slechts het lichaam te besturen.

58
00:02:15,364 --> 00:02:17,043
Dat is omdat de grootte van het brein

59
00:02:17,043 --> 00:02:19,376
normaal overeenkomt 
met de grootte van het lichaam.

60
00:02:19,376 --> 00:02:21,693
De belangrijkste reden om te zeggen

61
00:02:21,693 --> 00:02:23,780
dat ons brein groter is dan nodig,

62
00:02:23,780 --> 00:02:27,238
komt doordat we onszelf
vergelijken met mensapen.

63
00:02:27,238 --> 00:02:29,832
Gorilla's kunnen 2 tot 3 keer 
zo groot zijn als wij,

64
00:02:29,832 --> 00:02:32,253
dus hun hersenen zouden 
ook groter moeten zijn,

65
00:02:32,253 --> 00:02:34,198
maar het is andersom.

66
00:02:34,198 --> 00:02:37,133
Ons brein is drie keer zo groot 
als dat van een gorilla.

67
00:02:37,133 --> 00:02:39,253
Het menselijk brein lijkt ook bijzonder

68
00:02:39,253 --> 00:02:41,500
wat betreft zijn energieverbruik.

69
00:02:41,500 --> 00:02:44,249
Hoewel het slechts 2% 
van het lichaamsgewicht heeft,

70
00:02:44,249 --> 00:02:47,692
gebruikt het 25% van alle energie

71
00:02:47,692 --> 00:02:50,155
dat het lichaam per dag verbruikt.

72
00:02:50,155 --> 00:02:53,508
Dat is 500 calorieën van 
een dagelijks totaal van 2.000 calorieën,

73
00:02:53,508 --> 00:02:55,913
enkel om je brein te laten functioneren.

74
00:02:55,913 --> 00:02:58,841
Dus het menselijk brein is groter dan nodig,

75
00:02:58,841 --> 00:03:00,867
het gebruikt veel meer energie dan nodig,

76
00:03:00,867 --> 00:03:02,325
en daarom is het bijzonder.

77
00:03:02,325 --> 00:03:04,896
En dit is waar het hele verhaal 
me begon te storen.

78
00:03:04,896 --> 00:03:06,567
In de biologie zoeken we altijd naar regels

79
00:03:06,567 --> 00:03:09,413
die gelden voor alle dieren, 
en leven in het algemeen,

80
00:03:09,413 --> 00:03:11,263
dus waarom zouden 
de regels van de evolutie

81
00:03:11,263 --> 00:03:14,905
van toepassing zijn op alle andere 
levende organismen, maar niet op ons?

82
00:03:14,905 --> 00:03:17,102
Misschien lag het probleem 
bij de veronderstelling

83
00:03:17,102 --> 00:03:18,973
dat alle hersenen 
gelijk gemaakt zijn.

84
00:03:18,973 --> 00:03:20,572
en kunnen twee even grote breinen

85
00:03:20,572 --> 00:03:23,163
gemaakt zijn van verschillende 
aantallen neuronen.

86
00:03:23,163 --> 00:03:24,770
Misschien heeft een erg groot brein

87
00:03:24,770 --> 00:03:26,610
niet noodzakelijk meer neuronen

88
00:03:26,610 --> 00:03:28,831
dan een wat kleiner brein.

89
00:03:28,831 --> 00:03:31,840
Misschien heeft het menselijk brein 
het grootste aantal neuronen

90
00:03:31,840 --> 00:03:34,413
van alle hersenen, 
ongeacht de grootte,

91
00:03:34,413 --> 00:03:36,507
met name in de hersenschors.

92
00:03:36,507 --> 00:03:38,059
Dit werd voor mij

93
00:03:38,059 --> 00:03:39,788
de belangrijkste vraag 
die ik wilde beantwoorden:

94
00:03:39,788 --> 00:03:42,188
hoeveel neuronen 
heeft het menselijk brein,

95
00:03:42,188 --> 00:03:44,710
en hoe verhoudt zich dat 
tot andere diersoorten?

96
00:03:44,710 --> 00:03:47,133
Je hebt misschien gehoord of ergens gelezen

97
00:03:47,133 --> 00:03:49,244
dat we 100 miljard neuronen hebben,

98
00:03:49,244 --> 00:03:51,330
dus tien jaar geleden 
vroeg ik mijn collega's

99
00:03:51,330 --> 00:03:53,169
of ze wisten waar dit aantal vandaan kwam.

100
00:03:53,169 --> 00:03:54,627
Niemand wist het antwoord.

101
00:03:54,627 --> 00:03:56,080
Ik heb gezocht in de literatuur

102
00:03:56,080 --> 00:03:58,138
naar de oorsprong van dat getal,

103
00:03:58,138 --> 00:03:59,921
en het nooit gevonden.

104
00:03:59,921 --> 00:04:02,660
Het lijkt dat niemand ooit 
daadwerkelijk geteld heeft

105
00:04:02,660 --> 00:04:04,664
hoeveel neuronen 
het menselijk brein bevat,

106
00:04:04,664 --> 00:04:06,693
of welk brein dan ook.

107
00:04:06,693 --> 00:04:10,228
Dus bedacht ik mijn eigen manier 
om hersencellen te tellen,

108
00:04:10,228 --> 00:04:14,916
en die komt in feite erop neer 
dat je soep maakt van hersenen.

109
00:04:15,581 --> 00:04:17,618
Het werkt als volgt.

110
00:04:17,618 --> 00:04:20,745
Men neemt een brein, 
of een deel van dat brein,

111
00:04:20,745 --> 00:04:22,489
en laat het ontbinden in wasmiddel,

112
00:04:22,489 --> 00:04:23,998
wat de celmembranen vernietigt

113
00:04:23,998 --> 00:04:26,434
maar de celkernen intact houdt,

114
00:04:26,434 --> 00:04:29,574
zodat je een vocht overhoudt 
met vrije celkernen

115
00:04:29,574 --> 00:04:31,355
dat er zo uitziet,

116
00:04:31,355 --> 00:04:32,628
als een heldere soep.

117
00:04:32,628 --> 00:04:34,519
Deze soep bevat alle celkernen

118
00:04:34,519 --> 00:04:36,573
die ooit samen een muizenbrein vormden.

119
00:04:36,573 --> 00:04:39,603
Nu, de schoonheid van een soep 
is dat, omdat het soep is,

120
00:04:39,603 --> 00:04:42,501
je het kunt roeren om de celkernen

121
00:04:42,501 --> 00:04:44,472
homogeen te verspreiden in de vloeistof,

122
00:04:44,472 --> 00:04:46,453
zodat je nu onder een microscoop

123
00:04:46,453 --> 00:04:50,536
van slechts vier of vijf monsters 
van dit homogene vocht

124
00:04:50,536 --> 00:04:52,552
de celkernen maar hoeft te tellen

125
00:04:52,552 --> 00:04:54,751
om te bepalen 
hoeveel cellen dat brein had.

126
00:04:54,751 --> 00:04:57,810
Het is makkelijk, rechtstreeks 
en ontzettend snel.

127
00:04:57,810 --> 00:04:59,807
We hebben met deze methoden
neuronen geteld

128
00:04:59,807 --> 00:05:02,118
in, tot nu toe, tientallen diersoorten

129
00:05:02,118 --> 00:05:03,807
en het blijkt dat alle hersenen

130
00:05:03,807 --> 00:05:06,389
níet op dezelfde manier gemaakt zijn.

131
00:05:06,389 --> 00:05:08,576
Neem knaagdieren en primaten, bijvoorbeeld.

132
00:05:08,576 --> 00:05:12,546
In breinen van grotere knaagdieren 
neemt de gemiddelde neurongrootte toe,

133
00:05:12,546 --> 00:05:15,145
zodat het brein snel opzwelt

134
00:05:15,145 --> 00:05:18,310
en veel sneller in grootte toeneemt 
dan in aantal neuronen.

135
00:05:18,310 --> 00:05:20,013
Maar primatenbreinen 
krijgen meer neuronen

136
00:05:20,013 --> 00:05:22,472
zonder dat de grootte 
van de neuronen toeneemt,

137
00:05:22,472 --> 00:05:23,997
wat een erg economische manier is

138
00:05:23,997 --> 00:05:25,650
om meer neuronen te krijgen 
in het brein.

139
00:05:25,650 --> 00:05:27,414
Het resultaat is dat het brein 
van een primaat

140
00:05:27,414 --> 00:05:30,581
altijd meer neuronen heeft dan 
dan een even groot knaagdierbrein,

141
00:05:30,581 --> 00:05:32,064
en hoe groter het brein,

142
00:05:32,064 --> 00:05:34,278
hoe groter dit verschil zal zijn.

143
00:05:34,278 --> 00:05:36,381
Dus, hoe zit het met ons brein?

144
00:05:36,381 --> 00:05:38,065
We hebben vastgesteld 
dat we, gemiddeld,

145
00:05:38,065 --> 00:05:39,850
86 miljard neuronen hebben,

146
00:05:39,850 --> 00:05:42,849
waarvan 16 miljard zich 
in de hersenschors bevinden,

147
00:05:42,849 --> 00:05:44,930
en als je de hersenschors beschouwt

148
00:05:44,930 --> 00:05:48,024
als de zetel van functies zoals

149
00:05:48,024 --> 00:05:51,161
bewustzijn en logisch 
en abstract redeneren,

150
00:05:51,161 --> 00:05:54,145
en dat 16 miljard 
het grootste aantal neuronen is

151
00:05:54,145 --> 00:05:56,766
van welke cortex dan ook,

152
00:05:56,766 --> 00:05:58,484
dan lijkt dit de simpelste verklaring

153
00:05:58,484 --> 00:06:01,626
voor onze opmerkelijke 
cognitieve vaardigheden.

154
00:06:01,626 --> 00:06:04,847
Maar het is net zo belangrijk 
wat die 86 miljard neuronen betekenen.

155
00:06:04,847 --> 00:06:06,376
Omdat we zagen dat de relatie

156
00:06:06,376 --> 00:06:08,728
tussen de grootte van het brein 
en het aantal neuronen

157
00:06:08,728 --> 00:06:10,355
wiskunding beschreven kan worden,

158
00:06:10,355 --> 00:06:12,573
kunnen we berekenen 
hoe het menselijk brein

159
00:06:12,573 --> 00:06:15,247
eruit zou zien als het gemaakt was 
als dat van een knaagdier.

160
00:06:15,247 --> 00:06:18,821
Welnu, een knaagdierbrein 
met 86 miljard neuronen

161
00:06:18,821 --> 00:06:21,942
zou 36 kilo wegen.

162
00:06:21,942 --> 00:06:23,575
Dat is onmogelijk.

163
00:06:23,575 --> 00:06:25,481
Zo'n enorm brein
zou verpletterd worden

164
00:06:25,481 --> 00:06:26,665
door zijn eigen gewicht,

165
00:06:26,665 --> 00:06:31,442
en dit onmogelijke brein zou huizen
in een lichaam dat 89 ton weegt.

166
00:06:32,023 --> 00:06:34,157
Ik denk niet dat wij er zo uitzien.

167
00:06:34,157 --> 00:06:37,100
Dit brengt ons nu al 
tot een belangrijke conclusie:

168
00:06:37,100 --> 00:06:39,357
wij zijn geen knaagdieren! (Gelach)

169
00:06:39,357 --> 00:06:42,625
Het menselijk brein 
is geen enorm rattenbrein!

170
00:06:42,625 --> 00:06:45,253
Vergeleken met een rat 
lijken we misschien bijzonder,

171
00:06:45,253 --> 00:06:47,473
maar dat is geen eerlijke vergelijking

172
00:06:47,473 --> 00:06:49,562
aangezien we nu weten 
dat we geen knaagdieren zijn.

173
00:06:49,562 --> 00:06:50,952
Wij zijn primaten,

174
00:06:50,952 --> 00:06:53,726
dus de juiste vergelijking 
is met andere primaten.

175
00:06:53,726 --> 00:06:55,183
En als je het uitrekent,

176
00:06:55,183 --> 00:06:57,739
zie je dat een gemiddelde primaat

177
00:06:57,739 --> 00:06:59,669
met 86 miljard neuronen

178
00:06:59,669 --> 00:07:02,672
een brein zou hebben 
van ongeveer 1.2 kilo,

179
00:07:02,672 --> 00:07:04,561
wat precies goed lijkt

180
00:07:04,561 --> 00:07:06,533
in een lichaam van ongeveer 66 kilo,

181
00:07:06,533 --> 00:07:09,178
wat in mijn geval precies klopt,

182
00:07:09,178 --> 00:07:11,798
en dat brengt ons tot 
een totaal niet verrassende

183
00:07:11,798 --> 00:07:14,767
maar toch erg belangrijke conclusie:

184
00:07:14,767 --> 00:07:16,108
ik ben een primaat.

185
00:07:16,108 --> 00:07:18,806
En jullie zijn allemaal primaten.

186
00:07:18,806 --> 00:07:20,706
Net als Darwin.

187
00:07:20,706 --> 00:07:23,646
Volgens mij had Darwin 
dit echt gewaardeerd.

188
00:07:23,646 --> 00:07:25,613
Zijn brein was, net als het onze,

189
00:07:25,613 --> 00:07:29,124
gemaakt naar het evenbeeld 
van andere primatenhersenen.

190
00:07:29,124 --> 00:07:31,426
Dus het menselijk brein 
mag dan opmerkelijk zijn,

191
00:07:31,426 --> 00:07:34,207
maar het is niet bijzonder 
in de hoeveelheid neuronen.

192
00:07:34,207 --> 00:07:36,062
Het is gewoon 
een groot primatenbrein.

193
00:07:36,062 --> 00:07:39,106
Ik vind dat een ontnuchterende 
en bescheiden gedachte

194
00:07:39,106 --> 00:07:42,169
die ons herinnert aan onze plaats in de natuur.

195
00:07:42,169 --> 00:07:44,813
Waarom kost het dan zoveel energie?

196
00:07:44,813 --> 00:07:47,310
Anderen hebben uitgezocht
hoeveel energie

197
00:07:47,310 --> 00:07:49,170
ons brein en dat van andere soorten kost,

198
00:07:49,170 --> 00:07:50,822
en nu we wisten hoeveel neuronen

199
00:07:50,822 --> 00:07:53,164
ieder brein bevatte, 
konden we het uitrekenen.

200
00:07:53,164 --> 00:07:57,853
Het blijkt dat menselijke en andere breinen 
ongeveer hetzelfde kosten:

201
00:07:57,853 --> 00:08:01,274
gemiddeld zes calorieën 
per miljard neuronen per dag.

202
00:08:01,274 --> 00:08:03,413
Dus de totale energiekosten van een brein

203
00:08:03,413 --> 00:08:05,447
staan in evenredige verhouding

204
00:08:05,447 --> 00:08:07,156
tot de hoeveelheid neuronen,

205
00:08:07,156 --> 00:08:09,339
en het blijkt dat het menselijk brein

206
00:08:09,339 --> 00:08:13,180
evenveel energie kost 
als men zou verwachten.

207
00:08:13,180 --> 00:08:15,271
Dus de reden waarom het menselijk brein

208
00:08:15,271 --> 00:08:16,943
zoveel energie kost is enkel

209
00:08:16,943 --> 00:08:18,926
dat het enorm veel neuronen bevat,

210
00:08:18,926 --> 00:08:20,411
en omdat we primaten zijn

211
00:08:20,411 --> 00:08:22,910
met veel méér neuronen 
in verhouding tot lichaamsgrootte

212
00:08:22,910 --> 00:08:24,432
dan welk ander dier dan ook,

213
00:08:24,432 --> 00:08:27,972
zijn de relatieve kosten 
van ons brein groot.

214
00:08:27,972 --> 00:08:30,973
Maar alleen omdat we primaten zijn, 
niet omdat we bijzonder zijn.

215
00:08:30,973 --> 00:08:32,163
De laatste vraag dan:

216
00:08:32,163 --> 00:08:35,278
hoe zijn we aan die opmerkelijke 
hoeveelheid neuronen gekomen?

217
00:08:35,278 --> 00:08:38,733
En vooral: als mensapen 
groter zijn dan wij,

218
00:08:38,733 --> 00:08:42,498
waarom hebben zij dan niet 
een groter brein met meer neuronen?

219
00:08:42,498 --> 00:08:44,588
Toen we ons realiseerden 
hoe kostbaar het is

220
00:08:44,588 --> 00:08:46,921
om veel neuronen te hebben, 
bedacht ik

221
00:08:46,921 --> 00:08:48,924
dat er misschien een eenvoudige reden is.

222
00:08:48,924 --> 00:08:50,607
Zij hebben simpelweg de energie niet

223
00:08:50,607 --> 00:08:53,557
voor een groot lichaam én 
een grote hoeveelheid neuronen.

224
00:08:53,557 --> 00:08:54,986
Dus we rekenden het uit.

225
00:08:54,986 --> 00:08:56,586
We berekenden enerzijds

226
00:08:56,586 --> 00:08:58,527
hoeveel energie een primaat 
dagelijks binnenkrijgt

227
00:08:58,527 --> 00:08:59,877
door het eten van rauw voedsel

228
00:08:59,877 --> 00:09:01,914
en anderzijds de energiekosten van

229
00:09:01,914 --> 00:09:03,978
een lichaam van een bepaalde grootte

230
00:09:03,978 --> 00:09:07,065
en de energiekosten van een brein 
met een bepaald aantal neuronen.

231
00:09:07,065 --> 00:09:08,554
We zochten naar de combinaties

232
00:09:08,554 --> 00:09:10,965
van lichaamsgrootte en 
hoeveelheid neuronen

233
00:09:10,965 --> 00:09:12,235
die een primaat zich kon veroorloven

234
00:09:12,235 --> 00:09:14,783
als hij een bepaald aantal uren per dag eet.

235
00:09:14,783 --> 00:09:18,311
En we zagen dat 
omdat neuronen zo kostbaar zijn,

236
00:09:18,311 --> 00:09:21,681
er een wisselwerking is tussen lichaamsgrootte 
en hoeveelheid neuronen.

237
00:09:21,681 --> 00:09:24,632
Een primaat die dagelijks acht uur eet

238
00:09:24,632 --> 00:09:27,746
kan zich maximaal 53 miljard 
neuronen veroorloven,

239
00:09:27,746 --> 00:09:31,253
maar dan kan het lichaam 
niet groter zijn dan 25 kilo

240
00:09:31,253 --> 00:09:34,807
Om meer te wegen, 
moet het neuronen opgeven.

241
00:09:34,807 --> 00:09:37,460
Dus het is óf een groot lichaam,

242
00:09:37,460 --> 00:09:38,955
óf een grote hoeveelheid neuronen.

243
00:09:38,955 --> 00:09:42,556
Als je eet als een primaat 
kun je ze niet allebei bekostigen.

244
00:09:42,556 --> 00:09:44,910
Eén oplossing 
voor deze stofwisselingsbeperking

245
00:09:44,910 --> 00:09:47,921
is om nóg meer uren per dag te eten,

246
00:09:47,921 --> 00:09:49,284
maar dat is gevaarlijk

247
00:09:49,284 --> 00:09:52,003
en het is slechts mogelijk 
tot een bepaald punt.

248
00:09:52,003 --> 00:09:56,043
Gorilla's en orang-oetan's kunnen zich
ongeveer 30 miljard neuronen veroorloven

249
00:09:56,043 --> 00:09:58,429
door 8,5 uur per dag te eten,

250
00:09:58,429 --> 00:10:01,545
en dat lijkt hun maximum te zijn.

251
00:10:01,545 --> 00:10:03,336
Negen uur eten per dag

252
00:10:03,336 --> 00:10:06,607
lijkt de praktische limiet 
voor een primaat.

253
00:10:06,607 --> 00:10:08,398
Hoe zit het dan met ons?

254
00:10:08,398 --> 00:10:10,268
Met onze 86 miljard neuronen

255
00:10:10,268 --> 00:10:13,033
en 60 tot 70 kilo aan lichaamsgewicht,

256
00:10:13,033 --> 00:10:16,874
zouden we meer dan negen uur per dag

257
00:10:16,874 --> 00:10:19,849
etend moeten doorbrengen,

258
00:10:19,849 --> 00:10:22,208
wat simpelweg niet haalbaar is.

259
00:10:22,208 --> 00:10:24,232
Als wij zouden eten als een primaat,

260
00:10:24,232 --> 00:10:26,235
konden we hier niet zijn.

261
00:10:26,235 --> 00:10:28,422
Dus hoe zijn we dan 
hier terecht gekomen?

262
00:10:28,422 --> 00:10:31,157
Als ons brein zo veel energie kost

263
00:10:31,157 --> 00:10:32,880
als het zou moeten kosten,

264
00:10:32,880 --> 00:10:36,554
en we kunnen niet de hele dag 
bezig zijn met eten,

265
00:10:36,554 --> 00:10:38,465
dan is het enige realistische alternatief

266
00:10:38,465 --> 00:10:40,423
om meer energie te verwerven

267
00:10:40,423 --> 00:10:42,376
uit dezelfde voedselbronnen.

268
00:10:42,376 --> 00:10:46,176
En merkwaardig genoeg klopt dat precies

269
00:10:46,176 --> 00:10:49,213
met wat we denken dat onze voorouders

270
00:10:49,213 --> 00:10:51,052
anderhalf miljoen jaar geleden uitvonden

271
00:10:51,052 --> 00:10:53,834
toen zij het koken van voedsel uitvonden.

272
00:10:53,834 --> 00:10:55,804
Koken maakt gebruik van vuur

273
00:10:55,804 --> 00:10:59,604
om voedsel voor te verteren 
buiten ons lichaam.

274
00:10:59,604 --> 00:11:02,210
Gekookt voedsel is zachter, 
dus makkelijker om te kauwen

275
00:11:02,210 --> 00:11:04,773
en compleet tot pap 
te maken in je mond.

276
00:11:04,773 --> 00:11:08,361
Hierdoor wordt het voedsel compleet verteerd 
en geabsorbeerd in je darmen,

277
00:11:08,361 --> 00:11:12,016
waardoor het veel meer energie 
oplevert in veel minder tijd

278
00:11:12,016 --> 00:11:14,505
Dus koken geeft ons de tijd om

279
00:11:14,505 --> 00:11:16,567
veel interessantere dingen 
te doen in onze dag

280
00:11:16,567 --> 00:11:18,047
en met onze neuronen

281
00:11:18,047 --> 00:11:20,172
dan denken aan voedsel, 
zoeken naar voedsel

282
00:11:20,172 --> 00:11:22,881
en het de hele dag naar binnen werken.

283
00:11:22,881 --> 00:11:24,940
Dus dankzij koken kon

284
00:11:24,940 --> 00:11:27,153
wat ooit een enorm nadeel was,

285
00:11:27,153 --> 00:11:30,766
dit grote, gevaarlijk kostbare brein 
met zo veel neuronen,

286
00:11:30,766 --> 00:11:32,802
nu een grote aanwist worden,

287
00:11:32,802 --> 00:11:36,053
nu we ons zowel de energie 
voor veel neuronen kunnen veroorloven

288
00:11:36,056 --> 00:11:38,559
als de tijd om er 
interessante dingen mee te doen.

289
00:11:38,559 --> 00:11:40,533
Dit verklaart waarom het menselijk brein

290
00:11:40,533 --> 00:11:43,773
zo snel zo groot groeide in de evolutie,

291
00:11:43,773 --> 00:11:47,670
terwijl het nog steeds 
een primatenbrein is.

292
00:11:47,670 --> 00:11:50,444
Nu dit grote brein 
betaalbaar is dankzij koken,

293
00:11:50,444 --> 00:11:53,357
gingen we snel 
van rauw voedsel naar cultuur,

294
00:11:53,357 --> 00:11:55,963
landbouw, beschaving, winkels,

295
00:11:55,963 --> 00:11:57,588
electriciteit, ijskasten...

296
00:11:57,588 --> 00:11:59,195
alle dingen waarmee we tegenwoordig

297
00:11:59,195 --> 00:12:02,767
de energie die we nodig hebben
voor een hele dag

298
00:12:02,767 --> 00:12:06,973
in één keer kunnen binnenkrijgen 
bij onze favoriete fast-foodketen.

299
00:12:06,973 --> 00:12:09,410
Dus wat ooit een oplossing was,

300
00:12:09,410 --> 00:12:11,109
werd nu het probleem,

301
00:12:11,109 --> 00:12:16,626
en ironisch genoeg zoeken we nu 
de oplossing in rauw voedsel.

302
00:12:16,626 --> 00:12:19,182
Dus wat is het voordeel voor mensen?

303
00:12:19,182 --> 00:12:20,685
Wat hebben wij

304
00:12:20,685 --> 00:12:23,220
dat geen enkel ander dier heeft?

305
00:12:23,220 --> 00:12:27,038
Mijn antwoord is dat wij de meeste
neuronen hebben in de hersenschors,

306
00:12:27,040 --> 00:12:28,884
en dat is de simpelste verklaring

307
00:12:28,884 --> 00:12:30,897
voor onze opmerkelijke cognitieve vaardigheden.

308
00:12:30,897 --> 00:12:34,124
En wat doen wij 
dat geen enkel ander dier doet,

309
00:12:34,124 --> 00:12:36,093
en dat volgens mij fundamenteel was

310
00:12:36,093 --> 00:12:41,276
om ons dat grootste aantal neuronen 
in de hersenschors te laten ontwikkelen?

311
00:12:41,398 --> 00:12:43,613
In twee woorden: wij koken.

312
00:12:43,613 --> 00:12:47,179
Geen enkel ander dier kookt. 
Enkel mensen.

313
00:12:47,179 --> 00:12:50,049
En ik denk dat dat is 
hoe we mensen geworden zijn.

314
00:12:50,049 --> 00:12:52,509
Door het bestuderen van het menselijk brein 
denk ik nu anders over eten.

315
00:12:52,509 --> 00:12:54,154
Wanneer ik nu naar mijn keuken kijk,

316
00:12:54,154 --> 00:12:55,624
maak ik een buiging

317
00:12:55,624 --> 00:12:57,329
en bedank ik mijn voorouders

318
00:12:57,329 --> 00:12:59,229
voor de uitvinding die ons waarschijnlijk 
tot mens heeft gemaakt.

319
00:12:59,229 --> 00:13:01,361
Ontzettend bedankt.

320
00:13:01,361 --> 00:13:07,714
(Applaus)