1
00:00:00,946 --> 00:00:03,340
Τι το ξεχωριστό έχει ο ανθρώπινος εγκέφαλος;

2
00:00:03,340 --> 00:00:05,552
Γιατί εμείς μελετάμε άλλα ζώα

3
00:00:05,552 --> 00:00:07,673
αντί εκείνα να μελετούν εμάς;

4
00:00:07,673 --> 00:00:09,471
Τι έχει ή τι κάνει ένας ανθρώπινος εγκέφαλος

5
00:00:09,471 --> 00:00:11,204
που δεν κάνει κανένας άλλος εγκέφαλος;

6
00:00:11,204 --> 00:00:14,052
Όταν άρχισα να ενδιαφέρομαι
γι' αυτές τις ερωτήσεις περίπου πριν 10 χρόνια,

7
00:00:14,052 --> 00:00:16,994
οι επιστήμονες νόμιζαν πως γνώριζαν
από τι αποτελούνταν διαφορετικοί εγκέφαλοι.

8
00:00:16,994 --> 00:00:18,723
Αν και βασιζόταν σε πολύ λίγες αποδείξεις,

9
00:00:18,723 --> 00:00:20,910
πολλοί επιστήμονες νόμιζαν
πως όλοι οι θηλαστικοί εγκέφαλοι,

10
00:00:20,910 --> 00:00:22,635
συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπινου,

11
00:00:22,635 --> 00:00:23,935
ήταν φτιαγμένοι με τον ίδιο τρόπο,

12
00:00:23,935 --> 00:00:25,437
με έναν αριθμό νευρώνων που πάντα ήταν

13
00:00:25,437 --> 00:00:27,668
σε αναλογία με το μέγεθος του εγκεφάλου.

14
00:00:27,668 --> 00:00:29,744
Αυτό σημαίνει πως δυο εγκέφαλοι
του ιδίου μεγέθους,

15
00:00:29,744 --> 00:00:33,292
όπως αυτοί οι δυο, με ένα σεβαστό βάρος
των 400 γραμμαρίων

16
00:00:33,292 --> 00:00:35,844
θα πρέπει να έχουν παρόμοιους 
αριθμούς νευρώνων.

17
00:00:35,844 --> 00:00:37,640
Αν οι νευρώνες είναι οι λειτουργικές

18
00:00:37,640 --> 00:00:40,543
μονάδες επεξεργασίας πληροφοριών του εγκεφάλου,

19
00:00:40,543 --> 00:00:42,135
τότε οι ιδιοκτήτες αυτών των δυο εγκεφάλων

20
00:00:42,135 --> 00:00:44,864
θα πρέπει να έχουν παρόμοιες
διανοητικές ικανότητες.

21
00:00:44,864 --> 00:00:47,213
Κι όμως, ο ένας είναι χιμπατζής

22
00:00:47,213 --> 00:00:49,850
κι ο άλλος αγελάδα.

23
00:00:49,850 --> 00:00:52,212
Ίσως οι αγελάδες να έχουν πραγματικά πλούσια

24
00:00:52,212 --> 00:00:54,465
εσωτερική διανοητική ζωή και να είναι τόσο έξυπνες

25
00:00:54,465 --> 00:00:58,268
που επιλέγουν να μη μας αφήσουν
να το διαπιστώσουμε

26
00:00:58,268 --> 00:00:59,713
αλλά τις τρώμε.

27
00:00:59,713 --> 00:01:01,412
Νομίζω οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν

28
00:01:01,412 --> 00:01:03,413
πως οι χιμπατζήδες είναι ικανοί για πιο σύνθετες,

29
00:01:03,413 --> 00:01:06,469
πολύπλοκες κι ευέλικτες συμπεριφορές
απ' ότι είναι οι αγελάδες.

30
00:01:06,469 --> 00:01:08,401
Αυτή είναι η πρώτη ένδειξη πως

31
00:01:08,401 --> 00:01:10,434
το σενάριο ότι «όλοι οι εγκέφαλοι
είναι φτιαγμένοι με τον ίδιο τρόπο»

32
00:01:10,434 --> 00:01:12,105
δεν είναι ακριβώς σωστό.

33
00:01:12,105 --> 00:01:13,451
Ας το ακολουθήσουμε όμως.

34
00:01:13,451 --> 00:01:15,229
Αν όλοι οι εγκέφαλοι φτιάχνονταν
με τον ίδιο τρόπο

35
00:01:15,229 --> 00:01:18,141
και συγκρίνατε εγκεφάλους ζώων
με εγκεφάλους διαφορετικών μεγεθών,

36
00:01:18,141 --> 00:01:20,323
οι μεγαλύτεροι εγκέφαλοι θα πρέπει
πάντα να έχουν περισσότερους νευρώνες

37
00:01:20,323 --> 00:01:22,646
απ' ότι οι μικρότεροι,
κι όσο μεγαλύτερος ο εγκέφαλος,

38
00:01:22,646 --> 00:01:25,668
τόσο πιο ικανός διανοητικά
θα πρέπει να είναι ο ιδιοκτήτης.

39
00:01:25,668 --> 00:01:27,804
Άρα, ο μεγαλύτερος εγκέφαλος
πρέπει να είναι επίσης

40
00:01:27,804 --> 00:01:30,093
και ο πιο ικανός διανοητικά.

41
00:01:30,093 --> 00:01:31,674
Έρχονται τα άσχημα νέα:

42
00:01:31,674 --> 00:01:34,431
Ο εγκέφαλός μας: όχι ο μεγαλύτερος που υπάρχει.

43
00:01:34,431 --> 00:01:35,986
Φαίνεται αρκετά ενοχλητικό.

44
00:01:35,986 --> 00:01:38,721
Ο εγκέφαλός μας ζυγίζει ανάμεσα στα 1,2 και 1,5 κιλά,

45
00:01:38,721 --> 00:01:42,038
αλλά οι εγκέφαλοι των ελεφάντων
ζυγίζουν ανάμεσα στα 4 και 5 κιλά,

46
00:01:42,038 --> 00:01:44,623
και οι εγκέφαλοι των φαλαινών
μπορούν να ζυγίζουν μέχρι 9 κιλά,

47
00:01:44,623 --> 00:01:49,361
γι' αυτό οι επιστήμονες συνήθως κατέφευγαν να λένε

48
00:01:49,361 --> 00:01:51,518
πως ο εγκέφαλός μας πρέπει να είναι ξεχωριστός

49
00:01:51,518 --> 00:01:54,380
για να εξηγήσουν τις διανοητικές μας ικανότητες.

50
00:01:54,380 --> 00:01:57,326
Πρέπει να είναι πραγματικά ασυνήθης,

51
00:01:57,326 --> 00:01:59,303
μια εξαίρεση στον κανόνα.

52
00:01:59,303 --> 00:02:02,529
Ο δικός τους μπορεί να είναι μεγαλύτερος
αλλά ο δικός μας είναι καλύτερος

53
00:02:02,529 --> 00:02:04,404
και θα μπορούσε να είναι καλύτερος, για παράδειγμα,

54
00:02:04,404 --> 00:02:06,515
ως προς το ότι φαίνεται μεγαλύτερος
από ότι θα έπρεπε να είναι,

55
00:02:06,515 --> 00:02:09,213
με πολύ μεγαλύτερο εγκεφαλικό φλοιό
απ' ότι θα έπρεπε να έχουμε

56
00:02:09,213 --> 00:02:10,752
για το μέγεθος του σώματός μας.

57
00:02:10,752 --> 00:02:12,404
Αυτό θα μας έδινε επιπλέον φλοιό

58
00:02:12,404 --> 00:02:15,364
για να κάνουμε πιο ενδιαφέροντα πράγματα
απ' το να χειριζόμαστε απλά το σώμα μας.

59
00:02:15,364 --> 00:02:17,043
Αυτό συμβαίνει επειδή το μέγεθος του εγκεφάλου

60
00:02:17,043 --> 00:02:19,376
συνήθως ακολουθεί το μέγεθος του σώματος.

61
00:02:19,376 --> 00:02:21,693
Έτσι, ο κύριος λόγος για να πούμε ότι

62
00:02:21,693 --> 00:02:23,780
ο εγκέφαλός μας είναι μεγαλύτερος
από ό,τι θα πρέπει να είναι

63
00:02:23,780 --> 00:02:25,552
προέρχεται απ' τη σύγκριση των εαυτών μας

64
00:02:25,552 --> 00:02:27,238
με την οικογένεια των ανθρωπιδών.

65
00:02:27,238 --> 00:02:29,832
Οι γορίλες μπορεί να είναι
δύο έως τρεις φορές μεγαλύτεροι από εμάς,

66
00:02:29,832 --> 00:02:32,253
έτσι οι εγκέφαλοί τους επίσης
πρέπει να είναι μεγαλύτεροι απ' τον δικό μας,

67
00:02:32,253 --> 00:02:34,198
αλλά αντί αυτού είναι το αντίθετο.

68
00:02:34,198 --> 00:02:37,133
Ο εγκέφαλός μας είναι τρεις φορές μεγαλύτερος
από αυτόν ενός γορίλα.

69
00:02:37,133 --> 00:02:39,253
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος φαίνεται επίσης ιδιαίτερος

70
00:02:39,253 --> 00:02:41,500
ως προς το ποσό της ενέργειας που καταναλώνει.

71
00:02:41,500 --> 00:02:44,249
Αν και ζυγίζει μόνο το 2% του σώματος,

72
00:02:44,249 --> 00:02:47,692
μόνος του χρησιμοποιεί το 25% της ενέργειας

73
00:02:47,692 --> 00:02:50,155
που απαιτεί το σώμα σας για να δουλεύει ημερησίως.

74
00:02:50,155 --> 00:02:53,508
Δηλαδή 500 θερμίδες από συνολικά 2.000 θερμίδες,

75
00:02:53,508 --> 00:02:55,913
μόνον για να συνεχίσει να λειτουργεί
ο εγκέφαλός σας.

76
00:02:55,913 --> 00:02:58,841
Έτσι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος
είναι μεγαλύτερος από ό, τι θα πρέπει να είναι,

77
00:02:58,841 --> 00:03:00,867
καταναλώνει πολλή περισσότερη ενέργεια
από ό,τι θα έπρεπε,

78
00:03:00,867 --> 00:03:02,325
άρα είναι ξεχωριστός.

79
00:03:02,325 --> 00:03:04,896
Εδώ άρχισε να με ενοχλεί η ιστορία.

80
00:03:04,896 --> 00:03:06,567
Στη βιολογία, αναζητούμε κανόνες

81
00:03:06,567 --> 00:03:09,413
που ισχύουν για όλα τα ζώα και τη ζωή γενικότερα,

82
00:03:09,413 --> 00:03:11,263
άρα γιατί θα πρέπει οι κανόνες της εξέλιξης

83
00:03:11,263 --> 00:03:14,905
να ισχύουν για όλους τους άλλους αλλά όχι για εμάς;

84
00:03:14,905 --> 00:03:17,102
Ίσως το πρόβλημα ήταν με τη βασική εικασία

85
00:03:17,102 --> 00:03:18,973
ότι όλοι οι εγκέφαλοι γίνονται με τον ίδιο τρόπο.

86
00:03:18,973 --> 00:03:20,572
Ίσως δύο εγκέφαλοι παρόμοιου μεγέθους

87
00:03:20,572 --> 00:03:23,163
στην ουσία μπορεί να αποτελούνται από 
πολύ διαφορετικούς αριθμούς νευρώνων.

88
00:03:23,163 --> 00:03:24,770
Ίσως ένας πολύ μεγάλος εγκέφαλος

89
00:03:24,770 --> 00:03:26,610
δεν έχει κατ΄ ανάγκη περισσότερους νευρώνες

90
00:03:26,610 --> 00:03:28,831
από έναν εγκέφαλο μετρίου μεγέθους.

91
00:03:28,831 --> 00:03:31,840
Ίσως ο ανθρώπινος εγκέφαλος
έχει πράγματι τους περισσότερους νευρώνες

92
00:03:31,840 --> 00:03:34,413
απο όλους τους εγκεφάλους,
ανεξάρτητα από το μέγεθός τους,

93
00:03:34,413 --> 00:03:36,507
ειδικά στον εγκεφαλικό φλοιό.

94
00:03:36,507 --> 00:03:38,059
Έτσι αυτό για μένα έγινε

95
00:03:38,059 --> 00:03:39,788
το σημαντικό ερώτημα προς απάντηση:

96
00:03:39,788 --> 00:03:42,188
Πόσους νευρώνες έχει ο ανθρώπινος εγκέφαλος

97
00:03:42,188 --> 00:03:44,710
και πώς συγκρίνεται με τα άλλα ζώα;

98
00:03:44,710 --> 00:03:47,133
Τώρα, ίσως έχετε ακούσει ή διαβάσει κάπου

99
00:03:47,133 --> 00:03:49,244
ότι έχουμε 100 δισεκατομμύρια νευρώνες,

100
00:03:49,244 --> 00:03:51,330
έτσι, πριν 10 χρόνια, ρώτησα τους συναδέλφους μου

101
00:03:51,330 --> 00:03:53,169
εάν γνώριζαν από πού προήλθε ο αριθμός αυτός.

102
00:03:53,169 --> 00:03:54,627
Αλλά κανείς δεν γνώριζε.

103
00:03:54,627 --> 00:03:56,080
Σκάβω στη βιβλιογραφία

104
00:03:56,080 --> 00:03:58,138
για την αρχική αναφορά σε αυτόν τον αριθμό

105
00:03:58,138 --> 00:03:59,921
και ποτέ δεν μπόρεσα να το βρω.

106
00:03:59,921 --> 00:04:02,660
Φαίνεται ότι κανείς δεν είχε υπολογίσει

107
00:04:02,660 --> 00:04:04,194
τον αριθμό των νευρώνων στον ανθρώπινο εγκέφαλο,

108
00:04:04,194 --> 00:04:06,693
ή σε οποιοδήποτε άλλον εγκεφάλου εν προκειμένω.

109
00:04:06,693 --> 00:04:10,228
Έτσι επινόησα τον δικό μου τρόπο
απαρίθμησης κυττάρων στον εγκέφαλο

110
00:04:10,228 --> 00:04:12,336
ο οποίος ουσιαστικά είναι

111
00:04:12,336 --> 00:04:15,581
το λιώσιμο του εγκεφάλου, 
η μετατροπή του σε σούπα.

112
00:04:15,581 --> 00:04:17,618
Λειτουργεί ως εξής:

113
00:04:17,618 --> 00:04:20,745
Παίρνετε έναν εγκέφαλο, ή τμήματα του εγκεφάλου

114
00:04:20,745 --> 00:04:22,489
και τον διαλύετε σε απορρυπαντικό,

115
00:04:22,489 --> 00:04:23,998
που καταστρέφει τις μεμβράνες κυττάρων

116
00:04:23,998 --> 00:04:26,434
αλλά κρατά τον πυρήνα των κυττάρων άθικτο,

117
00:04:26,434 --> 00:04:29,574
έτσι καταλήγετε με ένα εναιώρημα
ελευθέρων πυρήνων

118
00:04:29,574 --> 00:04:31,355
που μοιάζει με αυτό,

119
00:04:31,355 --> 00:04:32,628
σαν μια διάφανη σούπα.

120
00:04:32,628 --> 00:04:34,519
Αυτή η σούπα περιέχει όλους τους πυρήνες

121
00:04:34,519 --> 00:04:36,573
που ήταν κάποτε ένας εγκέφαλος ποντικιού.

122
00:04:36,573 --> 00:04:39,603
Τώρα, η ομορφιά μιας σούπας
είναι ότι επειδή είναι σούπα,

123
00:04:39,603 --> 00:04:42,501
μπορείτε να την ανακινείτε
και να κάνετε τους πυρήνες

124
00:04:42,501 --> 00:04:44,472
να διανέμονται ομοιογενώς στο υγρό,

125
00:04:44,472 --> 00:04:46,453
έτσι ώστε τώρα εξετάζοντας στο μικροσκόπιο

126
00:04:46,453 --> 00:04:50,536
τέσσερα ή πέντε δείγματα
αυτού του ομοιογενούς διαλύματος,

127
00:04:50,536 --> 00:04:53,072
μπορείτε να μετρήσετε πυρήνες κι επομένως να πείτε

128
00:04:53,072 --> 00:04:54,751
πόσα κύτταρα είχε αυτός ο εγκέφαλος.

129
00:04:54,751 --> 00:04:56,376
Είναι απλό, είναι ξεκάθαρο

130
00:04:56,376 --> 00:04:57,810
και είναι πραγματικά γρήγορο.

131
00:04:57,810 --> 00:04:59,807
Έχουμε χρησιμοποιήσει αυτή τη μέθοδο
για την καταμέτρηση νευρώνων

132
00:04:59,807 --> 00:05:02,118
σε δεκάδες διαφορετικά είδη μέχρι στιγμής

133
00:05:02,118 --> 00:05:03,807
κι αποδεικνύεται ότι όλοι οι εγκέφαλοι

134
00:05:03,807 --> 00:05:06,389
δεν είναι ίδιοι
.

135
00:05:06,389 --> 00:05:08,576
Πάρτε τα τρωκτικά και τα πρωτεύοντα, 
για παράδειγμα:

136
00:05:08,576 --> 00:05:10,860
Σε μεγαλύτερους εγκεφάλους τρωκτικών,
το μέσο μέγεθος

137
00:05:10,860 --> 00:05:12,546
του νευρώνα αυξάνεται,

138
00:05:12,546 --> 00:05:15,145
έτσι ο εγκέφαλος φουσκώνει πολύ γρήγορα

139
00:05:15,145 --> 00:05:18,310
κι αποκτά μέγεθος
πολύ γρηγορότερα από ό,τι νευρώνες.

140
00:05:18,310 --> 00:05:20,013
Αλλά οι εγκέφαλοι πρωτευόντων αποκτούν νευρώνες

141
00:05:20,013 --> 00:05:22,472
χωρίς ο μέσος νευρώνας να μεγαλώσει καθόλου,

142
00:05:22,472 --> 00:05:23,997
που είναι ένας πολύ οικονομικός τρόπος

143
00:05:23,997 --> 00:05:25,650
για να προστεθούν νευρώνες στον εγκέφαλό σας.

144
00:05:25,650 --> 00:05:27,414
Το αποτέλεσμα είναι ότι ένας εγκέφαλος πρωτευόντων

145
00:05:27,414 --> 00:05:30,581
πάντα θα έχει περισσότερους νευρώνες από έναν εγκέφαλο τρωκτικού του ιδίου μεγέθους

146
00:05:30,581 --> 00:05:32,064
κι όσο μεγαλύτερος ο εγκέφαλος,

147
00:05:32,064 --> 00:05:34,278
τόσο μεγαλύτερη θα είναι αυτή η διαφορά.

148
00:05:34,278 --> 00:05:36,381
Λοιπόν, τι γίνεται με τον εγκέφαλό μας;

149
00:05:36,381 --> 00:05:38,065
Βρήκαμε ότι έχουμε, κατά μέσο όρο,

150
00:05:38,065 --> 00:05:39,850
86 δισεκατομμύρια νευρώνες,

151
00:05:39,850 --> 00:05:42,849
16 δισεκατομμύρια των οποίων
είναι στον εγκεφαλικό φλοιό,

152
00:05:42,849 --> 00:05:44,930
κι αν συνυπολογίσουμε πως ο εγκεφαλικός φλοιός

153
00:05:44,930 --> 00:05:48,024
είναι η έδρα λειτουργιών όπως

154
00:05:48,024 --> 00:05:51,161
η ευαισθητοποίηση και
η λογική κι αφηρημένη συλλογιστική,

155
00:05:51,161 --> 00:05:54,145
κι ότι 16 δισεκατομμύρια
είναι οι περισσότεροι νευρώνες

156
00:05:54,145 --> 00:05:56,766
που έχει οποιοσδήποτε φλοιός,

157
00:05:56,766 --> 00:05:58,484
νομίζω ότι αυτή είναι η απλούστερη εξήγηση

158
00:05:58,484 --> 00:06:01,626
για τις αξιοσημείωτες γνωστικές ικανότητές μας.

159
00:06:01,626 --> 00:06:04,847
Αλλά εξίσου σημαντικό είναι 
το τι σημαίνει
86 δισεκατομμύρια νευρώνες.

160
00:06:04,847 --> 00:06:06,376
Επειδή διαπιστώσαμε ότι η σχέση

161
00:06:06,376 --> 00:06:08,728
μεταξύ του μεγέθους του εγκεφάλου
και του αριθμού των νευρώνων

162
00:06:08,728 --> 00:06:10,355
μπορεί να περιγραφεί μαθηματικά,

163
00:06:10,355 --> 00:06:12,573
μπορούμε να υπολογίσουμε
πώς θα έμοιαζε ένας ανθρώπινος εγκεφάλος

164
00:06:12,573 --> 00:06:15,247
θα εμοίαζε εάν ήταν φτιαγμένος
όπως ένας εγκέφαλος τρωκτικού.

165
00:06:15,247 --> 00:06:18,821
Έτσι, ένας εγκέφαλος τρωκτικού
με 86 δισεκατομμύρια νευρώνες

166
00:06:18,821 --> 00:06:21,942
θα ζύγιζε 36 κιλά.

167
00:06:21,942 --> 00:06:23,575
Αυτό δεν είναι δυνατόν.

168
00:06:23,575 --> 00:06:25,481
Ένας τόσο τεράστιος εγκέφαλος θα συνθλίβονταν

169
00:06:25,481 --> 00:06:26,665
από το ίδιο του το βάρος

170
00:06:26,665 --> 00:06:28,252
κι αυτός ο απίστευτος εγκέφαλος θα ζούσε σε

171
00:06:28,252 --> 00:06:32,023
σε ένα σώμα 89 τόνων.

172
00:06:32,023 --> 00:06:34,157
Δεν νομίζω ότι μοιάζει με μας.

173
00:06:34,157 --> 00:06:36,710
Αυτό μας οδηγεί ήδη
σε ένα πολύ σημαντικό συμπέρασμα,

174
00:06:36,710 --> 00:06:39,357
δηλαδή ότι δεν είμαστε τρωκτικά.

175
00:06:39,357 --> 00:06:42,625
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος
δεν είναι ένας μεγάλος εγκέφαλος αρουραίου.

176
00:06:42,625 --> 00:06:45,253
Σε σύγκριση με έναν αρουραίο,
μπορεί να φαίνόμαστε ξεχωριστοί,

177
00:06:45,253 --> 00:06:47,473
αλλά αυτή δεν είναι δίκαιη σύγκριση,

178
00:06:47,473 --> 00:06:49,562
δεδομένου ότι γνωρίζουμε πως δεν είμαστε τρωκτικά.

179
00:06:49,562 --> 00:06:50,952
Είμαστε πρωτεύοντα θηλαστικά,

180
00:06:50,952 --> 00:06:53,726
έτσι η ορθή σύγκριση είναι 
με άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά.

181
00:06:53,726 --> 00:06:54,953
Αν κάνετε τον υπολογισμό,

182
00:06:54,953 --> 00:06:57,739
διαπιστώνετε ότι ένα τυπικό πρωτεύον

183
00:06:57,739 --> 00:06:59,669
με 86 δισεκατομμύρια νευρώνες

184
00:06:59,669 --> 00:07:02,672
θα είχε έναν εγκέφαλο περίπου 1,2 κιλά,

185
00:07:02,672 --> 00:07:04,561
που φαίνεται ακριβώς σωστό,

186
00:07:04,561 --> 00:07:06,533
σε ένα σώμα περίπου 66 κιλών,

187
00:07:06,533 --> 00:07:09,178
το οποίο στην περίπτωσή μου είναι ακριβώς σωστό,

188
00:07:09,178 --> 00:07:11,798
που μας οδηγεί σε ένα αναμενόμενο

189
00:07:11,798 --> 00:07:14,767
αλλά όμως απίστευτα σημαντικό συμπέρασμα:

190
00:07:14,767 --> 00:07:16,108
Είμαι πρωτεύον θηλαστικό.

191
00:07:16,108 --> 00:07:18,806
Κι όλοι εσείς είστε πρωτεύοντα.

192
00:07:18,806 --> 00:07:20,706
Το ίδιο ήταν κι ο Δαρβίνος.

193
00:07:20,706 --> 00:07:23,646
Θέλω να πιστεύω ότι ο Δαρβίνος
πραγματικά θα το εκτιμούσε αυτό.

194
00:07:23,646 --> 00:07:25,613
Ο εγκέφαλός του, όπως κι ο δικός μας,

195
00:07:25,613 --> 00:07:29,124
είναι όμοιος με των άλλων πρωτευόντων εγκεφάλων.

196
00:07:29,124 --> 00:07:31,426
Έτσι ο ανθρώπινος εγκέφαλος
μπορεί να είναι αξιοσημείωτος,

197
00:07:31,426 --> 00:07:34,207
αλλά δεν είναι ξεχωριστός
ως προς τον αριθμό των νευρώνων.

198
00:07:34,207 --> 00:07:36,062
Είναι απλά ένας μεγάλος εγκέφαλος πρωτεύοντος.

199
00:07:36,062 --> 00:07:39,106
Νομίζω ότι αυτη η σκέψη φέρνει ταπεινότητα 
και μετριοπάθεια

200
00:07:39,106 --> 00:07:42,169
και πρέπει να μας θυμίζει τη θέση μας στη φύση.

201
00:07:42,169 --> 00:07:44,813
Γιατί χρειάζεται τόση πολλή ενέργεια, τότε;

202
00:07:44,813 --> 00:07:46,260
Άλλοι άνθρωποι έχουν υπολογίσει

203
00:07:46,260 --> 00:07:47,763
πόση ενέργεια χρειάζεται ο ανθρώπινος εγκέφαλος

204
00:07:47,763 --> 00:07:49,170
κι πόση εκείνοι άλλων ειδών

205
00:07:49,170 --> 00:07:50,822
και τώρα που μάθαμε από πόσους νευρώνες

206
00:07:50,822 --> 00:07:53,164
αποτελείται ο κάθε εγκέφαλος,
μπορούμε να να κάνουμε τις πράξεις.

207
00:07:53,164 --> 00:07:55,030
Αποδεικνύεται ότι και οι ανθρώπινοι

208
00:07:55,030 --> 00:07:57,853
και οι υπόλοιποι εγκέφαλοι χρειάζονται περίπου το ίδιο,

209
00:07:57,853 --> 00:08:01,274
κατά μέσο όρο έξι θερμίδες
ανά δισεκατομμύριο νευρώνες ανά ημέρα.

210
00:08:01,274 --> 00:08:03,413
Έτσι το συνολικό κόστος ενέργειας ενός εγκεφάλου

211
00:08:03,413 --> 00:08:05,447
είναι μια απλή, γραμμική συνάρτηση

212
00:08:05,447 --> 00:08:07,156
του αριθμού των νευρώνων του,

213
00:08:07,156 --> 00:08:09,339
κι αποδεικνύεται ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος

214
00:08:09,339 --> 00:08:13,180
κοστίζει ακριβώς τόση ενέργεια όση περιμέναμε.

215
00:08:13,180 --> 00:08:15,271
Έτσι ο λόγος που ο ανθρώπινος εγκέφαλος

216
00:08:15,271 --> 00:08:16,943
κοστίζει τόση ενέργεια είναι απλά επειδή

217
00:08:16,943 --> 00:08:18,926
έχει έναν τεράστιο αριθμό νευρώνων

218
00:08:18,926 --> 00:08:20,411
κι επειδή είμαστε πρωτεύοντα

219
00:08:20,411 --> 00:08:22,910
με πολλούς περισσότερους νευρώνες
για τον δεδομένο σωματότυπό μας

220
00:08:22,910 --> 00:08:24,432
από οποιοδήποτε άλλο ζώο,

221
00:08:24,432 --> 00:08:27,972
το σχετικό κόστος ενέργειας του εγκεφάλου μας είναι μεγάλο,

222
00:08:27,972 --> 00:08:30,973
αλλά ακριβώς επειδή είμαστε πρωτεύοντα,
όχι επειδή είμαστε ξεχωριστοί.

223
00:08:30,973 --> 00:08:32,163
Τελευταία ερώτηση, λοιπόν:

224
00:08:32,163 --> 00:08:35,278
Πώς αποκτήσαμε αυτόν 
τον αξιόλογο αριθμό νευρώνων

225
00:08:35,278 --> 00:08:37,178
και συγκεκριμένα, 
αφού οι ανθρωπίδαι

226
00:08:37,178 --> 00:08:38,733
είναι μεγαλύτερoι από εμάς

227
00:08:38,733 --> 00:08:42,498
γιατί δεν έχουν μεγαλύτερο εγκέφαλο από εμάς,
με περισσότερους νευρώνες;

228
00:08:42,498 --> 00:08:44,588
Όταν συνειδητοποιήσα πόση ενέργεια κοστίζει

229
00:08:44,588 --> 00:08:46,921
το μεγάλο πλήθος εγκεφαλικών νευρώνων, σκέφτηκα,

230
00:08:46,921 --> 00:08:48,924
πως ίσως υπάρχει ένας απλός λόγος.

231
00:08:48,924 --> 00:08:50,607
Απλά δεν μπορούν να προμηθευτούν αρκετή ενέργεια

232
00:08:50,607 --> 00:08:53,557
για ένα μεγάλο σώμα και συγχρόνων
ένα μεγάλο πλήθος νευρώνων.

233
00:08:53,557 --> 00:08:54,986
Έτσι κάναμε τις πράξεις.

234
00:08:54,986 --> 00:08:56,586
Υπολογίσαμε αφενός

235
00:08:56,586 --> 00:08:58,527
πόση ενέργεια παίρνει ένα πρωτεύον ανά ημέρα

236
00:08:58,527 --> 00:08:59,877
από την κατανάλωση ωμών τροφών

237
00:08:59,877 --> 00:09:01,914
κι από την άλλη, πόση ενέργεια

238
00:09:01,914 --> 00:09:03,678
χρειάζεται ένα σώμα ορισμένου μεγέθους

239
00:09:03,678 --> 00:09:07,065
και πόση ενέργεια κοστίζει
ένας εγκέφαλος με ορισμένο αριθμό νευρώνων,

240
00:09:07,065 --> 00:09:08,554
και ψάξαμε για τους συνδυασμούς

241
00:09:08,554 --> 00:09:10,965
σωματότυπου και αριθμού νευρώνων του εγκεφάλου

242
00:09:10,965 --> 00:09:12,235
που θα μπορούσε να υποστηρίξει ένα πρωτεύον

243
00:09:12,235 --> 00:09:14,783
αν έτρωγε έναν ορισμένο αριθμό ωρών ανά ημέρα.

244
00:09:14,783 --> 00:09:16,599
Κι αυτό που βρήκαμε είναι ότι

245
00:09:16,599 --> 00:09:18,311
επειδή οι νευρώνες είναι τόσο ακριβοί,

246
00:09:18,311 --> 00:09:21,681
υπάρχει μια αντιστάθμιση
μεταξύ σωματότυπου κι αριθμού νευρώνων.

247
00:09:21,681 --> 00:09:24,632
Έτσι ένα πρωτεύον θηλαστικό
που τρώει οκτώ ώρες την ημέρα

248
00:09:24,632 --> 00:09:27,656
μπορεί να αντέξει
το πολύ 53 δισεκατομμύρια νευρώνες,

249
00:09:27,656 --> 00:09:29,383
αλλά το σώμα του δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο

250
00:09:29,383 --> 00:09:31,337
από 25 κιλά.

251
00:09:31,337 --> 00:09:33,038
Για να ζυγίζει περισσότερο από αυτό,

252
00:09:33,038 --> 00:09:34,807
πρέπει να παραχωρήσει νευρώνες.

253
00:09:34,807 --> 00:09:37,460
Έτσι είτε έχουμε μεγάλο σώμα

254
00:09:37,460 --> 00:09:38,955
ή μεγάλο πλήθος νευρώνων.

255
00:09:38,955 --> 00:09:40,320
Όταν τρώτε σαν ένα πρωτεύον,

256
00:09:40,320 --> 00:09:42,556
δεν μπορείτε να υποστηρίξετε και τα δύο.

257
00:09:42,556 --> 00:09:44,520
Μια διέξοδος από αυτόν τον περιορισμό μεταβολισμού

258
00:09:44,520 --> 00:09:47,921
θα ήταν να περάσουν
ακόμα περισσότερες ώρες την ημέρα τρώγοντας

259
00:09:47,921 --> 00:09:49,284
αλλά αυτό γίνεται επικίνδυνο

260
00:09:49,284 --> 00:09:52,003
και μετά από ένα ορισμένο σημείο,
απλά δεν είναι δυνατόν.

261
00:09:52,003 --> 00:09:53,540
Οι γορίλες και οι ουραγκοτάγκοι, για παράδειγμα,

262
00:09:53,540 --> 00:09:55,463
διαθέτουν περίπου 30 δισεκατομμύρια νευρώνες

263
00:09:55,463 --> 00:09:58,429
δαπανώντας οκτώ και μισή ώρες
ανά ημέρα τρώγωντας

264
00:09:58,429 --> 00:10:01,545
κι αυτό φαίνεται να είναι περίπου όσο μπορούν.

265
00:10:01,545 --> 00:10:03,336
Εννέα ώρες σίτισης ανά ημέρα

266
00:10:03,336 --> 00:10:06,607
φαίνεται να είναι το πρακτικό όριο για ένα πρωτεύον.

267
00:10:06,607 --> 00:10:08,398
Τι γίνεται με μας;

268
00:10:08,398 --> 00:10:09,998
Με τα 86 δισεκατομμύρια νευρώνες

269
00:10:09,998 --> 00:10:13,033
και 60 έως 70 κιλά μάζας σώματος,

270
00:10:13,033 --> 00:10:16,594
θα έπρεπε να περνάμε πάνω από εννέα ώρες

271
00:10:16,594 --> 00:10:20,169
ημερησίως κάθε μέρα τρώγωντας,

272
00:10:20,169 --> 00:10:22,208
κάτι που απλά δεν είναι εφικτό.

273
00:10:22,208 --> 00:10:24,042
Αν τρώγαμε σαν πρωτεύοντα,

274
00:10:24,042 --> 00:10:26,295
δεν θα έπρεπε να είμαστε εδώ.

275
00:10:26,295 --> 00:10:28,422
Πώς φτάσαμε εδώ, λοιπόν;

276
00:10:28,422 --> 00:10:31,157
Αν ο εγκέφαλός μας χρειάζεται τόση ενέργεια

277
00:10:31,157 --> 00:10:32,880
όση θα έπρεπε κι αν δεν μπορούμε να περνάμε

278
00:10:32,880 --> 00:10:36,554
όλες τις ώρες που είμαστε ξύπνιοι τρώγοντας,

279
00:10:36,554 --> 00:10:38,465
τότε η μόνη εναλλακτική λύση, πραγματικά,

280
00:10:38,465 --> 00:10:40,423
είναι κάπως να παίρνουμε περισσότερη ενέργεια

281
00:10:40,423 --> 00:10:42,376
από τις ίδιες τροφές.

282
00:10:42,376 --> 00:10:46,176
Κατά αξιοσημείωτο τρόπο, αυτό ταιριάζει ακριβώς

283
00:10:46,176 --> 00:10:49,213
με αυτό που οι πρόγονοί μας πιστεύεται ότι εφηύραν

284
00:10:49,213 --> 00:10:51,052
ενάμιση εκατομμύριο χρόνια πριν,

285
00:10:51,052 --> 00:10:53,834
όταν ανακάλυψαν το μαγείρεμα.

286
00:10:53,834 --> 00:10:55,804
Το μαγείρεμα είναι η χρήση φωτιάς

287
00:10:55,804 --> 00:10:59,604
για την προ-πέψη τροφής έξω από το σώμα μας.

288
00:10:59,604 --> 00:11:02,210
Τα μαγειρεμένα τρόφιμα είναι πιο μαλακότερα,
έτσι τα μασάμε πιο εύκολα

289
00:11:02,210 --> 00:11:04,773
και να τα μετατρέπουμε σε
σε χυλό στο στόμα μας,

290
00:11:04,773 --> 00:11:06,925
το οποίο τους επιτρέπει να αφομοιωθούν εντελώς

291
00:11:06,925 --> 00:11:08,361
και ν' απορροφηθούν στο έντερο,

292
00:11:08,361 --> 00:11:12,016
που τα κάνει να αποφέρουν
πολλή περισσότερη ενέργεια σε πολύ λιγότερο χρόνο.

293
00:11:12,016 --> 00:11:14,505
Έτσι το μαγείρεμα απελευθερώνει χρόνο για να κάνουμε

294
00:11:14,505 --> 00:11:16,567
πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα με τον χρόνο μας

295
00:11:16,567 --> 00:11:18,047
και με τους νευρώνες μας

296
00:11:18,047 --> 00:11:19,952
απ' το να σκεφτόμαστε το φαγητό,

297
00:11:19,952 --> 00:11:21,656
να ψάχνουμε για τροφή και να καταβροχθίζουμε τροφή

298
00:11:21,656 --> 00:11:22,881
όλη την ημέρα.

299
00:11:22,881 --> 00:11:25,380
Λόγω της μαγειρικής, αυτό που κάποτε ήταν

300
00:11:25,380 --> 00:11:27,733
ένα μεγάλο πρόβλημα, αυτός ο μεγάλος,

301
00:11:27,733 --> 00:11:30,766
επικίνδυνα ακριβός εγκέφαλος
με πολλούς νευρώνες,

302
00:11:30,766 --> 00:11:32,802
μπόρεσε να γίνει
ένα σημαντικό πλεονέκτημα,

303
00:11:32,802 --> 00:11:36,053
αφού μπορούσαμε πλέον να προμηθευτούμε
αρκετή ενέργεια για πολλούς νευρώνες

304
00:11:36,056 --> 00:11:38,559
και είχαμε τον χρόνο να κάνουμε
ενδιαφέροντα πράγματα με αυτούς.

305
00:11:38,559 --> 00:11:40,533
Έτσι νομίζω ότι αυτό εξηγεί
γιατί ο ανθρώπινος εγκέφαλος

306
00:11:40,533 --> 00:11:43,773
έγινε τόσο μεγάλος τόσο γρήγορα 
στην διαδικασία της εξέλιξης,

307
00:11:43,773 --> 00:11:47,670
ενώ εν τω μεταξύ παρέμεινε
απλά ένας εγκέφαλος πρωτευόντων.

308
00:11:47,670 --> 00:11:50,444
Με αυτόν τον μεγάλο εγκέφαλο, που 
έκανε δυνατό το μαγείρεμα,

309
00:11:50,444 --> 00:11:53,357
πήγαμε γρήγορα από ωμά τρόφιμα στην καλλιέργεια,

310
00:11:53,357 --> 00:11:55,963
στη γεωργία, τον πολιτισμό, τα παντοπωλεία,

311
00:11:55,963 --> 00:11:57,588
την ηλεκτρική ενέργεια, τα ψυγεία,

312
00:11:57,588 --> 00:11:59,195
όλα αυτά τα πράγματα που σήμερα

313
00:11:59,195 --> 00:12:01,237
μάς επιτρέπουν να πάρουμε
όλη την ενέργεια που χρειαζόμαστε

314
00:12:01,237 --> 00:12:04,019
για όλη την ημέρα με ένα μόνο γεύμα

315
00:12:04,019 --> 00:12:06,973
στο αγαπημένο μας φαστ φουντ.

316
00:12:06,973 --> 00:12:09,410
Έτσι, αυτό που κάποτε ήταν μια λύση

317
00:12:09,410 --> 00:12:11,109
τώρα έγινε το πρόβλημα,

318
00:12:11,109 --> 00:12:16,626
και ειρωνικά, αναζητούμε τη λύση σε ωμά τρόφιμα.

319
00:12:16,626 --> 00:12:19,182
Ποιο είναι το ανθρώπινο πλεονέκτημα;

320
00:12:19,182 --> 00:12:20,685
Τι είναι αυτό που έχουμε

321
00:12:20,685 --> 00:12:23,220
που κανένα άλλο ζώο δεν έχει;

322
00:12:23,220 --> 00:12:25,568
Η απάντησή μου είναι ότι έχουμε
τον μεγαλύτερο αριθμό

323
00:12:25,568 --> 00:12:27,040
νευρώνων στον εγκεφαλικό φλοιό

324
00:12:27,040 --> 00:12:28,884
και νομίζω ότι αυτή είναι η απλούστερη εξήγηση

325
00:12:28,884 --> 00:12:30,897
για τις αξιοσημείωτες γνωστικές ικανότητές μας.

326
00:12:30,897 --> 00:12:34,124
Τι κάνουμε που κανένα άλλο ζώο δεν κάνει

327
00:12:34,124 --> 00:12:36,093
και που πιστεύω ότι ήταν θεμελιώδες

328
00:12:36,093 --> 00:12:39,176
για να μας επιτρέψει να επιτύχουμε αυτό το μεγάλο,

329
00:12:39,176 --> 00:12:41,398
μέγιστο αριθμό νευρώνων στον φλοιό;

330
00:12:41,398 --> 00:12:43,613
Με μια λέξη, μαγειρεύουμε.

331
00:12:43,613 --> 00:12:47,179
Κανένα άλλο ζώο δεν μαγειρεύει το φαγητό του.
Μόνον οι άνθρωποι.

332
00:12:47,179 --> 00:12:50,049
Νομίζω πώς έτσι φτάσαμε να γίνουμε άνθρωποι.

333
00:12:50,049 --> 00:12:52,509
Η μελέτη του ανθρωπίνου εγκεφάλου
αλλάξε τον τρόπο που σκέφτομαι για το φαγητό.

334
00:12:52,509 --> 00:12:54,154
Τώρα κοιτάζω την κουζίνα μου,

335
00:12:54,154 --> 00:12:55,624
και υποκλίνομαι σε αυτήν

336
00:12:55,624 --> 00:12:57,329
κι ευχαριστώ τους προγόνους μου που επινόησαν

337
00:12:57,329 --> 00:12:59,229
την εφεύρεση που ίσως μας έκανε ανθρώπους.

338
00:12:59,229 --> 00:13:01,361
Σας ευχαριστώ πολύ.

339
00:13:01,361 --> 00:13:07,714
(Χειροκρότημα)