1
00:00:01,800 --> 00:00:03,719
Jamie Oliver: Mong ước của tôi ...

2
00:00:03,760 --> 00:00:07,160
là các bạn sẽ ủng hộ một phong trào 
bền vững và mạnh mẽ

3
00:00:07,960 --> 00:00:09,520
nhằm giáo dục trẻ em

4
00:00:11,600 --> 00:00:12,816
về thực phẩm.

5
00:00:12,840 --> 00:00:14,016
(Nhạc nền)

6
00:00:14,040 --> 00:00:16,990
Nhằm truyền cảm hứng
để các gia đình nấu ăn

7
00:00:17,600 --> 00:00:20,136
và giúp đỡ mọi người từ khắp nơi

8
00:00:20,160 --> 00:00:21,680
chống lại căn bệnh béo phì.

9
00:00:22,840 --> 00:00:26,056
Tôi đến đây để khởi xướng 
một cuộc cách mạng thực phẩm

10
00:00:26,080 --> 00:00:28,016
mà tôi thực sự tin vào nó.

11
00:00:28,040 --> 00:00:31,376
(Vỗ tay)

12
00:00:31,400 --> 00:00:33,536
[Câu Chuyện Vĩ Đại
hợp tác cùng TED]

13
00:00:33,560 --> 00:00:37,120
Người kể chuyện: họ có một ý tưởng lớn 
nhằm thay đổi cả thế giới.

14
00:00:37,880 --> 00:00:39,816
Nhưng họ không thể làm nó một mình.

15
00:00:39,816 --> 00:00:43,360
(Nhũng tiếng nói chồng chéo)
Nên, tôi ước ... tôi ước ... tôi ước...

16
00:00:43,360 --> 00:00:45,760
Và giờ là mong ước của tôi.

17
00:00:46,240 --> 00:00:47,856
[Người truyền lửa]

18
00:00:47,880 --> 00:00:50,736
[Những ý tưởng trong hành động]

19
00:00:50,760 --> 00:00:52,160
(Tiếng dao)

20
00:00:52,880 --> 00:00:53,976
(Nhạc nền)

21
00:00:54,000 --> 00:00:56,856
JO: Thức ăn rất đơn giản.
Bồm những nguyên liệu thô.

22
00:00:56,880 --> 00:00:59,530
Nhưng nó là sát thủ quyền lực nhất
trên thế giới.

23
00:01:00,160 --> 00:01:03,496
Mọi đứa trẻ đều có quyền 
được dạy về thực phẩm:

24
00:01:03,520 --> 00:01:05,736
nó đến từ đâu và ảnh hưởng thế nào 
đến cơ thể.

25
00:01:05,760 --> 00:01:07,936
Trẻ em nên được hướng dẫn ở trường,

26
00:01:07,960 --> 00:01:11,016
vì đó là tuyến đầu trong việc
chống bệnh béo phì.

27
00:01:11,040 --> 00:01:12,376
[London, Anh Quốc]

28
00:01:12,376 --> 00:01:13,920
[Trường Tiểu Học Charlton Manor]

29
00:01:13,920 --> 00:01:15,376
Tại trường Charlton Manor

30
00:01:15,400 --> 00:01:20,200
một hiệu trưởng đã đưa nền giáo dục
lên một tầm cao mới.

31
00:01:22,080 --> 00:01:24,696
[Hiệu trưởng Timothy Baker]

32
00:01:24,696 --> 00:01:25,932
Timothy Baker: Trước kia,

33
00:01:25,932 --> 00:01:28,456
trẻ em không ăn những thực phẩm tốt
cho sức khỏe.

34
00:01:28,456 --> 00:01:30,880
Tôi đã được Jamie truyền cảm hứng
để giáo dục trường

35
00:01:30,880 --> 00:01:34,056
về sự thật rằng chúng tôi đang cho trẻ 
ăn sai thực phẩm.

36
00:01:34,080 --> 00:01:36,916
Và tôi nghĩ, thời khóa biểu
đã chật kín --

37
00:01:36,916 --> 00:01:39,880
có quá nhiều tiết học trong
chương trình giảng dạy chính.

38
00:01:39,880 --> 00:01:44,760
Làm sao có thể thêm môn học khác vào
nữa chứ?

39
00:01:45,190 --> 00:01:47,020
Thế là chúng tôi xem qua tiết Anh,

40
00:01:47,020 --> 00:01:49,256
Toán, Khoa học, Lịch sử, Địa lý

41
00:01:49,256 --> 00:01:52,290
và đã tìm được cách xây dựng
các môn học xoay quanh thực phẩm.

42
00:01:53,200 --> 00:01:54,416
(Tiếng trẻ cười)

43
00:01:54,440 --> 00:01:58,336
Elizabeth: Khi bạn lồng ghép việc nấu ăn,
đó là điều mọi người đều mong chờ.

44
00:01:58,336 --> 00:02:01,706
Thầy giáo: Hôm nay ta sẽ
làm thí nghiệm tại nhà bếp.

45
00:02:01,706 --> 00:02:04,656
Cô giáo: Ta sẽ kết hợp bài học về Diwali

46
00:02:04,680 --> 00:02:07,856
với hình học và phép đối xứng.

47
00:02:07,880 --> 00:02:10,776
Thầy giáo: Đây là sự thay đổi về vật lý
hay hóa học nhỉ?

48
00:02:10,800 --> 00:02:12,016
Học sinh: Vật lý ạ!

49
00:02:12,040 --> 00:02:13,376
Thầy: Đúng rồi.

50
00:02:13,400 --> 00:02:15,899
TB: Về lịch sử, ta sẽ nói về
lịch sử của sô cô la,

51
00:02:15,899 --> 00:02:18,035
và chúng tôi lồng ghép cả một chủ đề
về nó.

52
00:02:18,035 --> 00:02:20,856
Thầy giáo: Và người Aztec
đã nấu ăn với sô cô la --

53
00:02:20,856 --> 00:02:24,606
TB: Thật thú vị bởi sô cô la 
không được làm như bọn trẻ nghĩ

54
00:02:24,606 --> 00:02:26,666
với mùi sữa quen thuộc --

55
00:02:26,666 --> 00:02:29,200
và vị của nó rất khác.

56
00:02:29,960 --> 00:02:32,160
Nhiều đứa trẻ thích nó, 
số khác thì không.

57
00:02:32,160 --> 00:02:33,616
(Tiếng cười)

58
00:02:33,640 --> 00:02:36,176
Với môn Toán, các phép cân đo đơn giản.

59
00:02:36,200 --> 00:02:38,406
Cô giáo: Ta sẽ học nhiều về đo đếm

60
00:02:38,406 --> 00:02:40,447
vì ta phải định lượng vài chất lỏng,

61
00:02:40,447 --> 00:02:42,526
giống như học kì vừa rồi.

62
00:02:42,526 --> 00:02:45,822
JO: Điều ông ta đã làm là đưa thực phẩm 
làm linh hồn của trường

63
00:02:45,822 --> 00:02:48,262
và nuôi dưỡng cả thể chất và tâm hồn
cho lũ trẻ.

64
00:02:52,720 --> 00:02:54,696
(Tiếng trẻ la hét đầy hào hứng)

65
00:02:54,720 --> 00:02:56,536
TB: Charlton Manor là một trường công.

66
00:02:56,560 --> 00:02:58,346
Khoảng 80 phần trăm học sinh

67
00:02:58,346 --> 00:03:00,722
đến từ các vùng khó khăn.

68
00:03:00,850 --> 00:03:04,466
Học sinh có rất ít trải nghiệm 
về cuộc sống bên ngoài ở thôn quê,

69
00:03:04,466 --> 00:03:06,482
như cách trồng trọt thực phẩm.

70
00:03:06,630 --> 00:03:08,206
Qua một thời gian,

71
00:03:08,206 --> 00:03:10,120
chúng tôi đã xây dựng một khu vườn.

72
00:03:10,520 --> 00:03:12,640
(Tiếng trẻ hò hét)

73
00:03:13,880 --> 00:03:16,656
Học sinh: Chào mừng đến Khu vườn Bí mật!

74
00:03:16,680 --> 00:03:18,256
Kehinde: Đây là nhà kính.

75
00:03:18,280 --> 00:03:19,536
Đây là thùng ủ lá cây.

76
00:03:19,536 --> 00:03:21,040
Đây là thùng ủ thực phẩm thừa.

77
00:03:21,040 --> 00:03:23,560
(Nhạc nền)

78
00:03:25,080 --> 00:03:26,760
Đây là vườn rau của bọn cháu.

79
00:03:29,560 --> 00:03:31,000
Còn đây là lũ gà.

80
00:03:32,240 --> 00:03:35,256
Sean: Lũ gà xổng chuồng,
và chúng cố dí cháu.

81
00:03:35,280 --> 00:03:37,360
Cháu đã phải chạy đứt hơi.

82
00:03:45,880 --> 00:03:47,376
TB: Tại khu vườn cộng đồng,

83
00:03:47,400 --> 00:03:51,560
chúng tôi có hai khu nhà kính để
có thể trồng cây quanh năm.

84
00:03:52,680 --> 00:03:54,976
Sean: Cháu sẽ lấy hành,

85
00:03:55,000 --> 00:03:57,096
bông cải và cà rốt

86
00:03:57,120 --> 00:03:59,136
vì chúng đều tốt cho sức khỏe,

87
00:03:59,160 --> 00:04:00,496
chúng giúp bạn khỏe hơn --

88
00:04:00,520 --> 00:04:01,776
hiển nhiên mà --

89
00:04:01,800 --> 00:04:03,240
và chúng làm cháu hạnh phúc.

90
00:04:03,840 --> 00:04:05,040
Là vậy đó.

91
00:04:08,000 --> 00:04:10,776
(Tiếng chim hót)

92
00:04:10,776 --> 00:04:12,110
TB: 12 hay 13 năm về trước,

93
00:04:12,110 --> 00:04:15,576
mọi người sự lưỡng lự
để tham gia chương trình này.

94
00:04:15,600 --> 00:04:18,583
Nhiều người không thấy được
những gì chúng tôi hướng đến

95
00:04:18,583 --> 00:04:20,260
và những gì chúng tôi đang cố làm.

96
00:04:20,260 --> 00:04:24,400
Lúc đó béo phì chưa biến thành
đại dịch như hiện nay.

97
00:04:25,440 --> 00:04:28,856
Chúng tôi có được lứa học sinh 
khỏe mạnh hơn.

98
00:04:28,880 --> 00:04:30,966
Sự tập trung của trẻ cao hơn nhiều

99
00:04:30,966 --> 00:04:35,166
Những vấn đề về hành vi 
giảm đáng kể so với trước đây.

100
00:04:35,166 --> 00:04:38,880
Elizabeth: Một trong nhiều điều tuyệt vời
là thầy cô đã đưa bọn cháu đến với

101
00:04:38,880 --> 00:04:41,036
thế giới thực phẩm lành mạnh.

102
00:04:41,036 --> 00:04:43,326
Kehinde: Trước kia, cháu từng là
một đứa kén ăn.

103
00:04:43,326 --> 00:04:47,120
Sean: Cháu cảm thấy khỏe hơn
khi được ăn thực phẩm lành mạnh.

104
00:04:47,120 --> 00:04:49,016
TB: Khi bạn học trượt môn Toán hạng A,

105
00:04:49,016 --> 00:04:51,416
nó sẽ chẳng làm bạn mất đi
10 năm cuộc đời.

106
00:04:51,440 --> 00:04:54,576
JO: Bạn không chết sớm vì bạn không làm 
bài tập về nhà môn Địa lí.

107
00:04:54,576 --> 00:04:57,220
Bọn trẻ sẽ chết sớm nếu chúng không biết
cách ăn uống.

108
00:04:57,220 --> 00:05:01,508
Tim và đồng nghiệp sẽ truyền cảm hứng 
cho các hiệu trưởng trên thế giới --

109
00:05:01,904 --> 00:05:03,194
và cả phụ huynh nữa.

110
00:05:03,500 --> 00:05:07,720
Mọi giáo viên đều có thể làm 
như cậu ấy.

111
00:05:07,720 --> 00:05:09,696
Chúng tôi muốn nhân rộng câu chuyện này,

112
00:05:09,720 --> 00:05:13,800
nhưng thực tế là chúng tôi
còn nhiều việc phải làm.

113
00:05:14,400 --> 00:05:17,380
TB: Jamie đã thực sự cách mạng hóa
những bữa tối tại trường,

114
00:05:17,380 --> 00:05:20,976
và đã tác động sâu sắc đến bọn trẻ,

115
00:05:21,000 --> 00:05:23,096
nhiều đến mức

116
00:05:23,120 --> 00:05:26,026
chúng sẽ gắn bó với bọn trẻ cả đời.

117
00:05:26,026 --> 00:05:29,240
Khi bạn thay đổi cuộc đời theo cách đó,
nó sẽ lan truyền khắp nơi.

118
00:05:29,240 --> 00:05:30,973
Mọi người tại Charlton Manor,

119
00:05:30,973 --> 00:05:32,189
cám ơn cậu Jamie.

120
00:05:32,189 --> 00:05:33,485
Cám ơn chú Jamie.

121
00:05:33,530 --> 00:05:35,690
Cám ơn chú Jamie.

122
00:05:42,880 --> 00:05:47,936
[Tham gia cuộc cách mạng thực phẩm tại
JamiesFoodRevolution.org]