WEBVTT

00:00:00.952 --> 00:00:02.341
سڵاو.

00:00:02.793 --> 00:00:05.183
لەوانەیە تێبینیتان کردبێت
کە نیوەی ڕیشم هەیە.

00:00:05.603 --> 00:00:07.746
لەبەر ئەوە نییە لە گرەوا لەدەستم یابێت.

00:00:07.770 --> 00:00:10.723
چەند ساڵێک لەمەوبەر،
بە قورسی سوتام.

00:00:10.747 --> 00:00:12.810
زۆربەی زۆری لەشم بە برین داپۆشرا،

00:00:12.834 --> 00:00:14.682
بە بەشی لای ڕاستی ڕووخساریشمەوە.

00:00:14.706 --> 00:00:17.474
هەر خۆی مووی لێنایەت.
بەو شێوەیە ڕووی یا.

00:00:17.498 --> 00:00:19.865
لە یەک ئەچێت، بەڵام بەنزیکەیی.

NOTE Paragraph

00:00:19.889 --> 00:00:22.976
بەهەرحاڵ، ئێستا کە باسی
مووی ڕووخسارمان کرد،

00:00:23.000 --> 00:00:25.878
با بچینە سەر زانستی کۆمەڵایەتی.

00:00:25.902 --> 00:00:32.143
بە تایبەتیش، ئەمەوێت بیر لەوە بکەینەوە
هێزە شاراوەکانی مرۆڤایەتی لەکوێدان و

00:00:32.167 --> 00:00:33.465
ئێستا لەکوێداین. و

00:00:33.879 --> 00:00:35.957
ئەگەر بیری لێبکەنەوە،
بۆشاییەکی گەورە هەیە

00:00:35.981 --> 00:00:38.503
لە نێوان ئەوەی بیر ئەکەینەوە ئەکرێت
لەکوێ بین و خۆمان لەکوێیاین، و

00:00:38.527 --> 00:00:40.648
هەموو جۆرەکانی بوارەکانە.

NOTE Paragraph

00:00:40.672 --> 00:00:42.743
بۆیە با لێتان بپرسم:

00:00:42.767 --> 00:00:46.818
چەندێکتان لە مانگی پێشوودا لەوە زیاترتان
خواردووە کە پێتان وایە دەبوو بیخۆن؟

00:00:46.842 --> 00:00:48.850
هەر بەشێوەیەکی گشتی. باشە.

00:00:48.874 --> 00:00:53.336
چەندێک لە ئێوە کەمتر وەرزشی کردووە
لەوەی پێیوابووە ئەبێ بیکات؟

00:00:53.360 --> 00:00:56.299
باشە، چەندێک لە ئێوە کە دوو جار
دەستتان بەرز کردۆتەوە

00:00:56.323 --> 00:00:58.263
ئەمڕۆ زۆرترین وەرزشی کردووە؟

NOTE Paragraph

00:00:58.287 --> 00:01:00.609
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:01:01.539 --> 00:01:05.308
چەندێک لەئێوە لەکاتی شۆفێریدا
نامەی ناردوە؟

00:01:06.200 --> 00:01:09.556
باشە، وا ڕاستگۆ ئەبین.
با ڕاستگۆییتان تاقیکەینەوە.

00:01:09.580 --> 00:01:11.582
چەند کەس لێرە لە مانگی پێشوودا

00:01:11.606 --> 00:01:14.492
بەردەوام دەستتان نەشتووە کاتێک
لە تەوالێت هاتوونەتە دەرەوە؟

NOTE Paragraph

00:01:14.516 --> 00:01:16.154
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:01:16.178 --> 00:01:17.352
تۆزێک کەمتر ڕاستگۆبوون.

00:01:17.376 --> 00:01:21.003
بەهەرحاڵ، سەرنجڕاکێشە کە چەندێک ئامادەین
دان بە نامەناردن و شۆفێریکردندا بێنین،

00:01:21.027 --> 00:01:23.076
بەڵام بۆ دەستشتنەکەمان،
قورس ئەبێت.

NOTE Paragraph

00:01:23.100 --> 00:01:24.800
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:01:25.389 --> 00:01:26.666
ئەتوانین بەردەوام بین.

00:01:26.690 --> 00:01:29.453
کێشەکە ئەوەیە، تەوەرەکە
زۆر شت لەخۆ ئەگرێت

00:01:29.477 --> 00:01:31.521
کاتێک ئەزانین ئەمانتوانی چی بکەین --

00:01:31.545 --> 00:01:35.185
ئەمانتوانی زۆر زۆر جیاواز بین،
بەڵام بەشێوەیەکی جیاواز ئەجوڵێینەوە.

00:01:35.209 --> 00:01:37.462
کاتێکیش بیر لەوە ئەکەینەوە کە
چۆن ئەو بۆشاییە بپەڕێنین،

00:01:37.486 --> 00:01:40.571
وەڵامەکەی دەست ئەکەوێت، 
"تەنیا بە خەڵک بڵێ."

00:01:40.595 --> 00:01:43.803
بۆ نموونە، تەنیا بە خەڵک بڵێ نامە ناردن
لەکاتی شۆفێریدا مەترسیدارە.

00:01:43.827 --> 00:01:46.367
ئەتزانی کە مەترسیدارە؟
پێویستە بووەستی لەو کارە.

00:01:46.391 --> 00:01:49.182
بە خەڵک ئەڵێیت شتێک مەترسیدارە، و
ئەوەستن لە کردنی ئەو شتە.

NOTE Paragraph

00:01:49.206 --> 00:01:50.892
شۆفێریکردن و نامە ناردن نموونەیەکە.

00:01:50.916 --> 00:01:53.144
نموونەیەکی تر کە زۆر جێی داخە
ئەوەیە لە ئەمریکا،

00:01:53.168 --> 00:01:56.652
ساڵانە حەوسەد بۆ هەشسەد ملیۆن
دۆلار خەرج ئەکەین

00:01:56.676 --> 00:01:58.698
لەسەر ئەوەی پێی ئەڵێین
"ڕۆشنبیری دارایی."

00:01:59.237 --> 00:02:01.697
لە دەرئەنجامی ئەوەشدا
چیمان دەست ئەکەوێت؟

00:02:01.721 --> 00:02:05.820
بەم دواییە توێژینەوەیەک هەبوو کە
سەیری هەموو توێژینەوەکانی ئەکرد کە کرابوون

00:02:05.844 --> 00:02:08.638
لەسەر ڕۆشنبیری دارایی --
کە پێی ئەوترێت هەڵسەنگاندنی توێژینەوەکان.

00:02:08.662 --> 00:02:11.474
بۆیان دەرکەوتووە کاتێک
بە خەڵک ئەڵێیت،

00:02:11.498 --> 00:02:13.412
ڕۆشنبیری داراییان فێر ئەکەیت،

00:02:13.436 --> 00:02:15.823
فێری ئەبن و بیریان ئەبێت.

00:02:15.847 --> 00:02:18.830
بەڵام خەڵک جێبەجێی ئەکەن؟
زۆر نا.

00:02:18.854 --> 00:02:21.103
باشتربوونەکە نزیکەی
لەسەدا سێ بۆ چوارە

00:02:21.127 --> 00:02:22.988
ڕێک دوای کۆرسەکە، و

00:02:23.012 --> 00:02:24.678
ئینجا دائەبەزێت.

00:02:24.702 --> 00:02:26.409
لە کۆتایی ڕۆژەکەشدا،

00:02:26.433 --> 00:02:30.092
باشتربوونەکە نزیکەی لەسەدا ٠.١ە --

00:02:30.116 --> 00:02:33.588
نەک سفر، بەڵکو چەندێک بکرێت
نزیک لە سفرەوە.

NOTE Paragraph

00:02:33.612 --> 00:02:35.910
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:02:36.494 --> 00:02:37.665
ئەوە هەواڵە ناخۆشەکەیە.

00:02:37.689 --> 00:02:40.242
هەواڵە ناخۆشەکە ئەوەیە،
پێدانی زانیاری بە خەڵک

00:02:40.266 --> 00:02:42.625
ڕەچەتەیەکی باش نییە 
بۆ گۆڕینی هەڵسوکەوت.

00:02:43.024 --> 00:02:44.183
ئەی چییە؟

NOTE Paragraph

00:02:44.207 --> 00:02:47.060
زانستی کۆمەڵایەتی چەندین
هەنگاوی ناوە، و

00:02:47.084 --> 00:02:50.787
تێگەشتنە بنچینەییەکە ئەوەیە
ئەگەر بمانەوێ هەڵسوکەوتمان بگۆڕین،

00:02:50.811 --> 00:02:52.546
پێویستە ژینگەکە بگۆڕین.

00:02:53.232 --> 00:02:56.621
ڕێگا ڕاستەکە گۆڕینی خەڵکەکان نییە،
بەڵکو گۆڕینی ژینگەکەیە.

00:02:56.645 --> 00:03:00.173
ئەشمەوێت مۆدێلێکی زۆر سادەتان
بەمێ لەسەر ئەوەی چۆن بیری لێبکەنەوە:

00:03:00.197 --> 00:03:02.219
بیرکردنەوەیە لە گۆڕینی هەڵسوکەوت

00:03:02.243 --> 00:03:05.299
بەهەمان شێوەی بیرکردنەوە لە
ناردنی موشەک بۆ ئاسمان.

00:03:05.762 --> 00:03:08.166
کاتێک بیر ئەکەینەوە لە ناردنی
مووشەک بۆ ئاسمان،

00:03:08.190 --> 00:03:09.636
ئەمانەوێ دوو شتی سەرەکی بکەین.

00:03:09.660 --> 00:03:12.117
یەکەمیان کەمکردنەوەی لێخشانە.

00:03:12.141 --> 00:03:15.291
ئەمانەوێ مووشەکەکە هەڵبەین و
هەتا بکرێت لێخشانی کەمبێت

00:03:15.315 --> 00:03:17.366
بۆ ئەوەی هەتا بکرێت باشتر بڕوات.

00:03:17.390 --> 00:03:20.913
دووەمیشیان ئەوەیە هەتا پێمان بکرێت
سووتەمەنی زۆری تێبکەین،

00:03:20.937 --> 00:03:24.921
بۆ ئەوەی زۆرترین وزە و پاڵنەری
بەینێ کارەکەی بەجێبێنێت.

00:03:25.461 --> 00:03:27.827
گۆڕینی هەڵسوکەوتیش هەمان شتە.

NOTE Paragraph

00:03:27.851 --> 00:03:30.226
بۆیە یەکەمجار با بیر لە
لێخشان بکەینەوە.

00:03:31.345 --> 00:03:34.275
لەم توێژینەوە دیاریکراوەیا
کە بۆتان باس ئەکەم،

00:03:34.299 --> 00:03:37.462
دەرمانخانەیەک هەیە،
دەرمانخانەیەکی سەر ئینتەرنێت.

00:03:37.486 --> 00:03:39.387
بیهێنەرە بەرچاوت ئەچیت بۆلای پزیشک.

00:03:39.411 --> 00:03:41.053
نەخۆشییەکی درێژخایەنت هەیە،

00:03:41.077 --> 00:03:43.914
پزیشکەکەت دەرمانت بۆ ئەنووسێت،

00:03:43.938 --> 00:03:46.232
ناوت تۆمار ئەکەیت لەم دەرمانخانەیەی
سەر ئینتەرنێت و

00:03:46.256 --> 00:03:49.145
هەموو ٩٠ ڕۆژ جارێک
دەرمانەکەت پێئەگات.

00:03:49.169 --> 00:03:51.669
هەموو ٩٠ ڕۆژێک، دەرمان،
دەرمان، دەرمان.

00:03:52.122 --> 00:03:55.792
ئەم دەرمانخانەیەی سەر ئینتەرنێتیش
ئەیەوێ خەڵکەکان بگۆڕێت

00:03:55.816 --> 00:03:58.446
لە دەرمانی مارکەوە
بۆ دەرمانی لاساییکەرەوە.

00:03:59.176 --> 00:04:01.230
بۆیە نامە ئەنێرن بۆ خەڵک، و
پێیان ئەڵێن،

00:04:01.254 --> 00:04:03.558
"تکایە، تکایە، تکایە
بچنە سەر دەرمانە لاساییکەرەوەکان.

00:04:03.582 --> 00:04:07.009
پارەتان بۆ ئەگەڕێتەوە، ئێمە پارەمان بۆ
ئەگەڕێتەوە، خاوەنکارەکەشتان پارەی بۆ ئەگەڕێتەوە."

00:04:07.033 --> 00:04:08.261
ئەی خەڵک چی ئەکەن؟

00:04:08.657 --> 00:04:09.808
هیچ.

NOTE Paragraph

00:04:09.832 --> 00:04:12.310
هەموو جۆرە شتێک تاقی ئەکەنەوە و
هیچ شتێکیش ڕوونایات.

00:04:12.334 --> 00:04:15.426
بۆیە بۆ ماوەی ساڵێ، پێشنیارێکی
سەرسوڕهێنەر ئەخەنە بەردەستی خەڵک.

00:04:15.450 --> 00:04:17.399
نامەیەک ئەنێرن بۆ خەڵک، و پێیان ئەڵێن،

00:04:17.423 --> 00:04:21.117
"ئەگەر ئێستا بچنە سەر دەرمانی لاساییکەرەوە،
ماوەی ساڵێک بێ بەرامبەر ئەبێت."

00:04:21.141 --> 00:04:22.648
ماوەی ساڵێک بێبەرامبەر. سەرسوڕهێنەرە!

00:04:23.179 --> 00:04:26.027
پێتوایە لەسەدا چەندی خەڵک
چووبێتنە سەر ئەوە؟

00:04:27.067 --> 00:04:28.466
کەمتر لە لەسەدا ١٠.

00:04:29.104 --> 00:04:31.342
لەم خاڵەیا، یەن بۆ نوسینگەکەم. و

00:04:31.366 --> 00:04:32.815
ئینجا گلەیی ئەوە ئەکەن.

00:04:33.711 --> 00:04:34.862
بۆچی منیان هەڵبژارد؟

00:04:34.886 --> 00:04:37.657
دوو توێژینەوەم نوسیوە لەسەر
"هێزی فریودانی شتی بێبەرامبەر."

00:04:37.681 --> 00:04:40.898
لەو توێژینەوانەدا، نیشانمان یاوە
ئەگەر نرخی شتێک کەمکەیتەوە

00:04:40.922 --> 00:04:43.952
بۆ نموونە، لە دە سەنتەوە بۆ سەنتێک،
هیچ شتێکی وا ڕوونایات.

00:04:43.976 --> 00:04:46.892
لە یەک سەنتەوە بیکە بە سفر،
ئاوا خەڵک بەدڵیانە.

NOTE Paragraph

00:04:46.916 --> 00:04:47.988
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:04:48.012 --> 00:04:51.293
ئەشڵێن، "سەیرکەن، ئەو توێژینەوانەمان 
خوێندەوە لەسەر "بێبەرامبەر" و 'بێبەرامبەر' یامان.

00:04:51.317 --> 00:04:52.625
وەک چاوەڕوانکراوبوو
سەرینەگرت.

00:04:52.649 --> 00:04:53.878
چی ڕووئەیات؟"

00:04:54.314 --> 00:04:57.063
وتم، "ئەزانیت، لەوانەیە
مەسەلەی لێخشانەکە بێت."

00:04:57.558 --> 00:04:59.042
ئینجا ئەڵێن، "مەبەستت چییە؟"

00:04:59.066 --> 00:05:01.098
منیش ئەڵێم، "خەڵک بە مارکەوە
دەستیان پێکردووە.

00:05:01.122 --> 00:05:03.479
ئەتوانن هیچ نەکەن و کاڵا
مارکەکە بچێتە بەردەستیان.

00:05:03.503 --> 00:05:07.170
چونە سەر کاڵای لاسایی، پێویستە
لاسایی بەسەر مارکەیا هەڵبژێرن،

00:05:07.194 --> 00:05:09.059
بەڵام ئەشبێت شتێکیش بکەن لەگەڵی.

00:05:09.083 --> 00:05:10.696
ئەبێ نامەکە بگەڕێننەوە."

00:05:10.720 --> 00:05:13.330
بۆیە ئەمەیە پێی ئەڵێین
"دیزاینی تێکەڵبوو."

00:05:13.354 --> 00:05:15.378
دوو شت لە هەمان کاتدا ڕووئەیات.

00:05:15.402 --> 00:05:17.089
مارکە بەرامبەر لاسایی،

00:05:17.113 --> 00:05:19.745
بەڵام هیچ نەکردنە لە بەرامبەر
کردنی شتێکدا.

00:05:20.206 --> 00:05:21.930
بۆیە وتم، "بۆچی نەیگۆڕین؟"

00:05:22.417 --> 00:05:26.024
بۆچی نامەیەک نەنێرین بۆ خەڵک و
بڵێین، "ئەتانخەینە سەر دەرمانی لاسایی.

00:05:26.048 --> 00:05:27.530
تۆ پێویست ناکات هیچ بکەیت.

00:05:27.554 --> 00:05:30.632
ئەگەر ئەشتەوێت لەسەر مارکە
بمێنیتەوە، نامەکە بنێرەرەوە."

NOTE Paragraph

00:05:30.656 --> 00:05:31.810
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:05:31.834 --> 00:05:33.045
وانییە؟

00:05:33.490 --> 00:05:34.837
پێتان وایە چی ڕووی یابێت؟

00:05:36.841 --> 00:05:38.389
پارێزەرەکان، پارێزەرەکان ڕوویدا.

NOTE Paragraph

00:05:38.413 --> 00:05:41.742
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:05:44.017 --> 00:05:45.862
دەرچوو کە، ئەمە نایاساییە.

NOTE Paragraph

00:05:45.886 --> 00:05:49.284
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:05:51.398 --> 00:05:54.346
بەهەرحاڵ، بۆ کۆڕگرتن و داهێنان،

00:05:54.370 --> 00:05:56.924
کردنی ئەو شتانەی نایاسایین و
ناڕەوشتین، ئاساییە،

00:05:56.948 --> 00:06:00.398
بەڵام تەنیا ئەگەر هەر
لە قۆناغی کۆڕگرتنەکەیا بمێنێتەوە.

NOTE Paragraph

00:06:00.422 --> 00:06:01.772
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:06:01.796 --> 00:06:03.598
بەڵام ئەمە پووختی بیرۆکەکە بوو،

00:06:03.622 --> 00:06:07.621
چونکە دیزاینە سەرەتاییەکە ئەوە بوو کە مارکەکان
سوودی ئەوەیان هەبوو هیچت نەئەکرد.

00:06:07.645 --> 00:06:11.960
لە دیزاینە نایاسایی و ناڕەوشتییەکەما،
لاساییەکە سودی ئەوەی هەبوو هیچت نەئەکرد.

00:06:11.984 --> 00:06:14.852
بەڵام ڕێکەوتن لەسەر ئەوەی
دووڕیانێک بەن بە خەڵک:

00:06:14.876 --> 00:06:16.270
نامەیەک بنێرن بۆ خەڵک و بڵێن،

00:06:16.294 --> 00:06:18.317
"ئەگەر ئەم نامەیە نەنێریتەوە،

00:06:18.341 --> 00:06:20.501
ناچار ئەبین دابینکردنی
دەرمانەکانت بووەستێنین.

00:06:21.083 --> 00:06:24.846
بەڵام کە نامەکەت ناردەوە، ئەتوانیت
مارکە هەڵبژێریت بەم نرخە،

00:06:24.870 --> 00:06:26.202
یان دەرمانی لاسایی بەم نرخە."

00:06:26.906 --> 00:06:28.822
ئێستا خەڵکەکە پێویستە شتێک بکەن.

00:06:28.846 --> 00:06:30.521
هەڵبژاردنێکی یەکسانیان ئەدرێتێ. وانییە؟

00:06:30.545 --> 00:06:32.916
ئەوە نییە یەکێکیان سوودی
هیچ نەکردنی هەبێت.

00:06:32.940 --> 00:06:35.452
پێتوایە چەندێکیان گۆڕیبێتیان؟

00:06:36.278 --> 00:06:37.796
زۆرینەیان گۆڕیویانە.

00:06:38.208 --> 00:06:39.401
کەواتە چیمان پێئەڵێت؟

00:06:39.425 --> 00:06:41.756
خەڵک حەزیان لە کاڵای لاساییە،
یان کاڵای مارکە؟

00:06:42.434 --> 00:06:44.030
ڕقمان لە گەڕاندنەوەی نامەیە.

NOTE Paragraph

00:06:44.054 --> 00:06:46.013
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:06:46.037 --> 00:06:50.940
ئەمە چیرۆکی لێخشانە:
شتە بچووکەکان گرنگن.

00:06:50.964 --> 00:06:54.326
لێخشانیش ئەوەیە هەڵسوکەوتە
خوازراوەکە بێنیت و

00:06:54.350 --> 00:06:56.697
بڵێیت: لەکوێدا لێخشانی
زۆرمان هەیە

00:06:56.721 --> 00:06:59.294
خەڵک خاو ئەکەنەوە لەوەی
کاری لەسەر بکەن؟

00:06:59.318 --> 00:07:01.610
هەرجارێکیش ئەبینیت کە 
هەڵسوکەوتە خوازراوەکە و

00:07:01.634 --> 00:07:03.496
هەڵسوکەوتە ئاسانەکە هاوتەریب نین،

00:07:03.520 --> 00:07:06.052
واتا پێویستە هەوڵبەین و
هاوتەریبی یەکیان بکەین.

NOTE Paragraph

00:07:06.509 --> 00:07:08.817
ئەوە بەشی یەکەمە.
باسی لێکخشانمان کرد.

00:07:08.841 --> 00:07:10.513
ئێستا با باسی پاڵنەر بکەین.

00:07:10.878 --> 00:07:12.078
هەر لەم توێژینەوەیەیا،

00:07:12.102 --> 00:07:16.440
هەوڵمان ئەیا وا لە خەڵکێکی زۆر هەژاری
ناوچەیەکی هەژارنشینی کایبێرای کینیا بکەین

00:07:16.464 --> 00:07:19.132
یەکتۆز پارە هەڵگرن بۆ 
ڕۆژی ڕەش.

00:07:19.156 --> 00:07:22.073
ئەزانیت، ئەگەر زۆر زۆر هەژاربیت،
پارەی زیایەت نابێت،

00:07:22.097 --> 00:07:23.321
ئەوەی دەست ئەکەوێ ئەیخۆیت، و

00:07:23.345 --> 00:07:25.662
جار جاریش، شتی خراپ ڕووئەیات.

00:07:25.686 --> 00:07:30.037
کە شتێکی خراپیش ڕووئەیات،
پارەت نابێت خەرجیکەیت، قەرز ئەکەیت.

00:07:30.061 --> 00:07:36.434
خەڵکی کایبێرا هەفتانە پارە وەرگرن
بە قازانجی لەسەدا دەوە بییەنەوە. و

00:07:36.458 --> 00:07:39.067
بێگومان، دەرچوون لەوە
زۆر قورس ئەبێت بۆیان.

00:07:39.091 --> 00:07:41.264
چیت دەست ئەکەوێ ئەیخۆیت،
شتێکی خراپ ڕووئەیات،

00:07:41.288 --> 00:07:44.054
قەرز ئەکەیت، شتەکان خراپ ئەبن، و
خراپتر و خراپتر ئەبن.

00:07:44.078 --> 00:07:47.435
بۆیە ئەمانویست وا لە خەڵک بکەین
کەمێک پارە هەڵگرن بۆ ڕۆژی پێویست. و

00:07:48.141 --> 00:07:50.707
بیرمان لەوە کردەوە کە
ئەبێ پاڵنەرەکە چی بێت،

00:07:50.731 --> 00:07:53.050
ئەو سووتەمەنییە چییە
کە پێویستە بیکەینە ناوی؟

00:07:53.074 --> 00:07:54.865
هەموو جۆرە شتەکانیشمان تاقیکردەوە.

00:07:55.373 --> 00:07:57.971
هەندێک کەس، هەفتەی جارێک
نامەمان بۆ ئەناردن و ئەمانوت،

00:07:57.995 --> 00:08:02.088
"تکایە هەوڵبە سەد شلینگ هەڵگریت" --
نزیکەی دۆلارێک -- "لە هەفتەیەکدا".

00:08:02.571 --> 00:08:06.757
هەندێک کەس، نامەمان بۆ ئەناردن
وەک ئەوەی لە منداڵەکانیانەوە بێت.

00:08:07.317 --> 00:08:10.724
ئەمانوت، "سڵاو دایکە، سڵاو باوکە،
ئەمە جۆیی بچووکە" --

00:08:10.748 --> 00:08:12.515
ئیتر ناوی مناڵەکە هەرچییەک بوایە --

00:08:12.539 --> 00:08:16.484
"هەوڵبە ئەم هەفتەیە ١٠٠ شلینگ هەڵگریت
لەبەر داهاتووی خێزانەکەمان."

00:08:16.508 --> 00:08:20.088
باش نییە؟ من جولەکەم، هەمووکات تۆزێک
هەستکردن بە تاوان سودبەخشە.

NOTE Paragraph

00:08:20.112 --> 00:08:21.562
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:08:21.586 --> 00:08:23.429
هەندێک کەس لەسەدا ١٠یان وەرگرت.

00:08:23.453 --> 00:08:26.302
"سەد شلینگ هەڵگرە و ئێمەش
لەسەدا ١٠ی زیات ئەیەینێ."

00:08:26.326 --> 00:08:28.011
هەندێک لەسەدا ٢٠یان وەرگرت.

00:08:28.035 --> 00:08:30.689
هەندێک کەس لەسەدا ١٠ش و
لەسەدا ٢٠یشیان وەرگرت،

00:08:30.713 --> 00:08:32.986
بەڵام لەگەڵ لەدەستدانی نابەدڵی وەریانگرت.

00:08:33.010 --> 00:08:34.341
لەدەستدانی نابەدڵی چییە؟

00:08:34.365 --> 00:08:36.960
لەدەستدانی نابەدڵی ئەو بیرۆکەیەیە
کە ڕقمان لە لەدەستیانە

00:08:36.984 --> 00:08:38.720
زیاتر لەوەی چێژ ئەبینین
لە بەدەستهێنان.

00:08:38.744 --> 00:08:41.471
ئێستا، بیر لەو کەسە بکەرەوە
کە لە مەرجی لەسەدا ١٠ەکەیایە و

00:08:41.495 --> 00:08:43.416
چل شیلینگ هەڵئەگرن.

00:08:43.440 --> 00:08:45.627
چل شیلینگ هەڵئەگرن، و
ئێمەش چواری تری ئەیەینێ،

00:08:45.651 --> 00:08:47.103
ئەڵێن زۆر سوپاس بۆتۆ.

00:08:47.127 --> 00:08:48.857
ئەو کەسە دەستبەرداری شەش بووە.

00:08:48.881 --> 00:08:51.480
ئەکرا شەشی تر وەرگرێت
ئەگەر سەدی دابنایە،

00:08:51.504 --> 00:08:53.088
بەڵام ئەوەیان نەبینی.

00:08:53.112 --> 00:08:55.539
بۆیە ئەو شتەمان درووستکرد
کە پێی ئەڵێین پێش گونجاندنەکە.

00:08:55.563 --> 00:08:58.228
لە سەرەتای هەفتەکەیا ١٠ شلینگمان
بۆ دانابوون. و

00:08:58.252 --> 00:08:59.802
ئەمانوت، "چاوەڕێت ئەکات!"

00:08:59.826 --> 00:09:02.792
ئەگەر کەسێکیش چلی دابنایە،
ئەمانوت، "ئاه، چلت داناوە،

00:09:02.816 --> 00:09:05.407
چوارت بۆ دائەنێین و
شەشەکەی تری ئەبەینەوە."

00:09:05.431 --> 00:09:08.434
بۆیە لەهەردوو ئەگەردا،
پێش و پاش گونجاندنەکە،

00:09:08.458 --> 00:09:10.156
خەڵکەکە لەسەدا ١٠یان دەستئەکەوێت.

00:09:10.180 --> 00:09:11.624
بەڵام لە پێش گونجاندنەکەدا،

00:09:11.648 --> 00:09:14.741
ئەبینن پارەکەی نەیانگونجاندووە
هەژمارەکەیان بەجێئەهێڵێت.

00:09:15.850 --> 00:09:18.772
بۆیە نامەمان نارد، لە منداڵەکانەوە،
ڕێژەی لەسەدا ١٠ و بیست،

00:09:18.796 --> 00:09:20.383
پێش و پاش گونجاندنەکە.

00:09:20.407 --> 00:09:22.374
یەک مەرجی تریشمان هەبوو.

00:09:22.398 --> 00:09:24.768
دراوێک قەبارەکەی هێندەی ئەمە،

00:09:24.792 --> 00:09:26.845
٢٤ ژمارەی لەسەر نوسرابوو.

00:09:27.472 --> 00:09:30.935
داوامان لێکردن دراوەکە بخەنە
شوێنێک لە کوختەکەیانا، و

00:09:30.959 --> 00:09:34.260
هەموو هەفتەیەک، چەقۆیەک بێنن و
ژمارەی هەفتەکەی لەسەر بنەخشێنن --

00:09:34.284 --> 00:09:36.388
هەفتەی یەک، دوو، سێ، چوار --

00:09:36.412 --> 00:09:38.911
ئەگەر هیچ پارەیان هەڵنەگرتبێت
ناقس بنەخشێنن لەسەری و

00:09:38.935 --> 00:09:41.193
و بە کۆش ئەگەر هەڵیانگرتبێت.

NOTE Paragraph

00:09:41.788 --> 00:09:43.052
ئێستا، بیر لەخۆتان بکەنەوە:

00:09:43.076 --> 00:09:46.396
پێتان وایە کام لەو شێوازانە
بە باشترین شێوە کاری کردبێت؟

00:09:46.420 --> 00:09:48.791
نامە، نامە لە منداڵەکانەوە،
لەسەدا ١٠، لەسەدا ٢٠،

00:09:48.815 --> 00:09:51.375
سەرەتای هەفتەکە، کۆتایی هەفتەکە، و
هەروەها دراوەکەش؟

00:09:51.399 --> 00:09:53.504
پێتان ئەڵێم زۆربەی خەڵک
چۆن بیریان ئەکردەوە.

00:09:53.528 --> 00:09:55.515
ئەم توێژینەوانەی پێشبینیمان کرد،

00:09:55.539 --> 00:09:57.633
لە ئەمریکا و لە کینیاش.

00:09:57.657 --> 00:10:00.601
خەڵک وا بیر ئەکەنەوە لەسەدا ٢٠
خەڵکی زۆر بەدەمییەوە بچێت،

00:10:00.625 --> 00:10:01.867
لەسەدا ١٠ش کەمتر،

00:10:01.891 --> 00:10:03.727
ئەوانەی تریش هیچ ناکەن --

00:10:03.751 --> 00:10:06.476
منداڵەکان، دراوەکە، گرنگ نین.

00:10:07.048 --> 00:10:09.688
خەڵک وا بیر ئەکەنەوە لەدەستدانی
نابەدڵ کاریگەرییەکی کەمی هەیە.

NOTE Paragraph

00:10:10.677 --> 00:10:11.937
بەڕاستی چی ڕوویدا؟

00:10:12.861 --> 00:10:15.033
هەفتەی جارێک نامەیەکی
ئاگادارکەرەوە بنێریت

00:10:15.057 --> 00:10:16.266
زۆر یارمەتیدەرە.

00:10:16.848 --> 00:10:18.006
هەواڵێکی خۆش!

00:10:18.030 --> 00:10:21.629
ئەم پرۆگرامە شەش مانگی خایاند.
خەڵک بیریان ئەچێتەوە. وەبیرهێنانەوەیان باشە.

00:10:22.088 --> 00:10:25.033
لەسەدا ١٠ لە کۆتاییەکەی هەفتەیا
هەندێک زیاتر یارمەتیدەر بوون.

00:10:25.057 --> 00:10:26.455
هاندەری دارایی سوودی هەیە.

00:10:27.033 --> 00:10:31.033
لەسەدا ٢٠ لە کۆتایی هەفتەکەیا --
هەر وەک لەسەدا ١٠، جیاوازی درووست ناکات.

00:10:31.625 --> 00:10:33.582
لەسەدا ١٠ لە سەرەتای هەفتەکەیا

00:10:33.606 --> 00:10:34.763
کەمێک یارمەتیدەرتر ئەبێت.

00:10:34.787 --> 00:10:35.985
لەدەستدانی نابەدڵ سوودی ئەبێت.

00:10:36.009 --> 00:10:38.080
لەسەدا ٢٠ لە سەرەتای هەفتەکەیا،

00:10:38.104 --> 00:10:41.179
هەروەک لەسەدا ١٠ لە سەرەتای
هەفتەکەیا، جیاوازی نییە. و

00:10:41.203 --> 00:10:44.181
نامەی منداڵەکەش هەر هێندە کاریگەربوو

00:10:44.205 --> 00:10:47.419
وەک لەسەدا ٢٠ لەگەڵ
لەدەستدانی نابەدڵ --

00:10:47.443 --> 00:10:49.101
کە سەروسوڕهێنەرە، وانییە؟

00:10:49.125 --> 00:10:52.453
سەرسوڕهێنەرە کە نامەی پاڵنەری
منداڵان چەندێک هاندەرە. و

00:10:52.477 --> 00:10:55.827
ئەنجامەکەی پێی گەشتین ئەوەیە
وەک پێویست منداڵان بەکارناهێنین.

NOTE Paragraph

00:10:55.851 --> 00:10:57.899
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:10:57.923 --> 00:11:03.391
وە بێگومانیش، مەبەستم ئەوە نییە لەڕووی
ئیشکردن بە منداڵەوە.

00:11:04.065 --> 00:11:06.439
بەڵام ئەگەر بیر لە باوان و
منداڵەکانیان بکەیتەوە،

00:11:06.463 --> 00:11:09.082
ئێمە باشترین ئەکەین کە
پێمانبکرێت بۆ منداڵەکانمان، و

00:11:09.106 --> 00:11:10.597
بیریش لە داهاتوو ئەکەینەوە و

00:11:10.621 --> 00:11:12.101
پێموابێت پێویستە بیر بکەینەوە

00:11:12.125 --> 00:11:15.236
لەوەی کە چۆن ئەم سەرچاوە
سەرسوڕهێنەرەی هاندان بەکاربێنین

00:11:15.260 --> 00:11:17.811
بۆ ئەوەی وا لە باوان بکەین بەشێوەیەکی
باشتر هەڵسوکەوت بکەن.

NOTE Paragraph

00:11:18.847 --> 00:11:21.674
بەڵام ئەوەی جێی سەرسامی بوو
لەم توێژینەوەیەیا دراوەکە بوو.

00:11:21.698 --> 00:11:24.948
دراوەکە هەڵگرتنی پارەی کرد بە دوو هێندە
بەراورد بە هەموو شتەکانی تر. و

00:11:25.727 --> 00:11:28.409
پرسیارەکە ئەوەیە: بۆچی؟
چی شتێکی تایبەتی تیا بوو؟

00:11:29.046 --> 00:11:31.702
بۆیە پێتان ئەڵێم چۆن دەستم کرد
بە بیرکردنەوە لە دراوەکە، و

00:11:31.726 --> 00:11:33.230
ئینجا ئەگەڕێینەوە لاتان.

NOTE Paragraph

00:11:33.254 --> 00:11:36.230
بۆیە ئەزانن، کاتێک توێژینەوە ئەکەم لەسەر
با بڵێین، کڕینی قاوە،

00:11:36.254 --> 00:11:38.706
پێویست ناکات بۆ هیچ کوێیەک بچم.
ئەتوانم لە ژوورەکەمدا دانیشم.

00:11:38.730 --> 00:11:40.943
قاوەی پێویستم کڕیوە.
ئەزانم چی ئەبێت.

00:11:40.967 --> 00:11:42.903
وردەکارییەکانیش، ئاشنام پێیان.

00:11:42.927 --> 00:11:46.034
کاتێک توێژینەوە ئەکەیت لە هەندێک
لە هەژارترین شوێنەکانی جیهان،

00:11:46.058 --> 00:11:48.337
ئەبێ بچیت و سەردانکەیت و
ببینیت چی ئەگوزەرێت و

00:11:48.361 --> 00:11:50.947
کەمێک تێبگەیت لەوەی کە سیستمەکە
چۆن کار ئەکات. و

00:11:51.589 --> 00:11:52.956
بەدیاریکراویش لەو ڕۆژەدا،

00:11:52.980 --> 00:11:55.505
لە شوێنێک بووم بەناوی سۆویتۆ
لە ئەفریقای باشوور، و

00:11:55.529 --> 00:11:59.152
لە شوێنێک دانیشتووم کە دڵنیایی
پرسە ئەفرۆشێت.

00:11:59.990 --> 00:12:03.878
ئەزانن، لە ئەمریکا خەڵک پارەیەکی زۆر
سەرف ئەکەن لە هاوسەرگیریدا؟

00:12:03.902 --> 00:12:05.909
لە ئەفریقای باشوور، لە پرسەیا.

00:12:06.365 --> 00:12:11.349
خەڵک داهاتی یەک یان دوو ساڵیان
لە پرسەیا سەرف ئەکەن.

00:12:11.912 --> 00:12:14.710
منیش لەم شوێنەیا دانیشتبووم --

00:12:14.734 --> 00:12:19.706
بەهەرحاڵ، پێش ئەوەی لەسەر ئەمە بڵێن
خەڵکی ئەفریقای باشوور نابەجێن،

00:12:19.730 --> 00:12:20.930
ئەمەوێ بیرتان بێنمەوە،

00:12:20.954 --> 00:12:24.258
کە سەرفکردنی پارە لە پرسەیا
بەراورد بە هاوسەرگیری،

00:12:24.282 --> 00:12:26.789
هیچ نەبێت دڵنیایت لەوەی کە
یەک جار پرسەت بۆ دائەنرێت.

NOTE Paragraph

00:12:26.813 --> 00:12:29.856
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:12:36.000 --> 00:12:41.045
باشە، لەم شوێنەیا دانیشتبووم کە
دڵنیایی پرسەیان ئەفرۆشت. و

00:12:41.069 --> 00:12:45.040
پیاوێک هات لەگەڵ کوڕەکەیا --
کوڕەکەی ١٢ ساڵ ئەبوو -- و

00:12:45.064 --> 00:12:48.323
دڵنیایی پرسەی بۆ هەفتەیەک کڕی.

00:12:48.821 --> 00:12:51.451
لەسەدا ٩٠ی تێچووی
پرسەکەی دابین ئەکات

00:12:51.475 --> 00:12:53.631
ئەگەر لە حەوت ڕۆژی داهاتووا بمرێت.

00:12:54.353 --> 00:12:57.658
باشە؟ ئەمانە خەڵکێکی هەژاربوون، 
دڵنیاییەکی بچووکیان ئەکڕی و

00:12:57.682 --> 00:12:59.343
بڕێکی کەمیش سابوونیان ئەکڕی.

00:12:59.367 --> 00:13:01.170
ئەو بڕوانامەیەشی وەرئەگرت، و

00:13:01.194 --> 00:13:03.864
بەشێوەیەک هاوشێوەی مەراسیمێک،
ئەییات بە کوڕەکەی. و

00:13:04.456 --> 00:13:07.705
کاتێک ئەییات بە کوڕەکەی،
بیر ئەکەمەوە، بۆچی مەراسیمەکە؟

00:13:07.729 --> 00:13:09.257
ئەم باوکە چی ئەکات؟

00:13:09.281 --> 00:13:13.316
ئێستا، بیر لە خێزانە بەخێوکەرەکە بکەرەوە
کە لەم ڕۆژە دیاریکراوەیا بڕیار ئەیات

00:13:13.340 --> 00:13:15.760
هەندێک پارەی بخاتە ناو
دڵنیایی یان هەڵیگرێت.

00:13:16.587 --> 00:13:18.928
ئەو شەوە خێزانەکە چی ئەبینن؟

00:13:19.939 --> 00:13:21.509
کەمتر ئەبینن.

00:13:21.533 --> 00:13:25.591
وانییە؟ بەو ئاستی هەژارییە، خواردنی کەمتر،
نەوتی کەمتر، ئاوی کەمتریان ئەبێت --

00:13:25.615 --> 00:13:27.470
ئەمشەو شتێکی کەمتر.

00:13:27.494 --> 00:13:30.757
ئەوەی ئەم باوکە ئەیکرد و
ئەوەی دراوەکەمان هەوڵی ئەیا بیکات

00:13:30.781 --> 00:13:33.349
ئەوەبوو بڵێت، بەڵێ، خواردنی
کەمتر لەسەر مێزەکەیە،

00:13:33.373 --> 00:13:35.020
بەڵام چالاکییەکی تر هەیە.

00:13:35.728 --> 00:13:39.518
ئەبینیت، ئەوەی ڕوویداوە، چەندین چالاکی
ئابووری باش و گرنگ هەیە،

00:13:39.542 --> 00:13:42.070
وەک هەڵگرتن و دڵنیایی، 
کە نابینرێن.

00:13:42.620 --> 00:13:45.499
ئێستاش پرسیارەکە ئەوەیە:
چۆن وایان لێبکەین بەرچاو بن؟

NOTE Paragraph

00:13:46.105 --> 00:13:49.837
بۆیە با بچینەوە سەر مۆدێلی مووشەکەکەمان.

00:13:50.373 --> 00:13:52.647
پێویستە یەکەم شت،
سەیری سیستمەکە بکەین و

00:13:52.671 --> 00:13:56.370
ببینین لەکوێیا شتی بچووک هەیە کە
بتوانین چاکیکەینەوە، بە لێخشاندن،

00:13:56.394 --> 00:13:58.750
لە چی شوێنێکدا ئەتوانین
لێخشاندن لابەرین؟ و

00:13:58.774 --> 00:14:02.626
ئەوەی دواتریش ئەمانەوێ بیکەین ئەوەیە
بەشێوەیەکی فراوان بیر لە سیستمەکە بکەینەوە، و

00:14:02.650 --> 00:14:06.033
بڵێین: ئەتوانین چی هاندەرێکی تر بێنین؟

00:14:06.057 --> 00:14:08.079
ئەوەش ڕاهێنانێکی زۆر قورسترە، و

00:14:08.103 --> 00:14:10.625
هەمووکات نازانین کە کامە بە باشترین
شێوە کار ئەکات.

00:14:10.649 --> 00:14:13.341
ئایا پارە ئەبێت؟ 
ئایا لەدەسدانی نەخوازراو ئەبێت؟

00:14:13.365 --> 00:14:15.444
شتێک ئەبێت کە ئەبینرێت؟

00:14:15.468 --> 00:14:18.094
نازانین، و پێویستە چەندین
شتی جیاواز تاقیکەینەوە.

00:14:18.118 --> 00:14:21.184
هەروەها پێویستە درکیش بەوە بکەین کە
هەندێک جار دەستگاکانمان بەهەڵایا ئەمانبەن.

00:14:21.208 --> 00:14:24.585
مەرج نییە هەموو جارێک بزانین کە
چی بە باشترین شێوە کار ئەکات.

NOTE Paragraph

00:14:25.099 --> 00:14:26.977
بۆیە ئەگەر بیر لەم بۆشاییە بکەینەوە

00:14:27.001 --> 00:14:29.185
لە نێوان ئەکرێت لەکوێیا بین و
ئێستا لەکوێیاین،

00:14:29.209 --> 00:14:32.938
بەڕاستی جێگەی داخە بۆشاییەکە
ببینیت و بیری لێبکەیتەوە.

00:14:32.962 --> 00:14:35.363
بەڵام هەواڵە باشەکە،
زۆر شت هەیە ئەتوانین بیکەین.

00:14:35.904 --> 00:14:39.135
هەندێک لە گۆڕانکارییەکان ئاسانن،
هەندێک لە گۆڕانکارییەکان ئاڵۆزن.

00:14:39.159 --> 00:14:41.816
بەڵام ئەگەر ڕاستەوخۆ
هێرش بکەینە سەر هەر کێشەیەک،

00:14:41.840 --> 00:14:45.312
نەک تەنیا زانیاری دابینکەین
بۆ خەڵکەکە

00:14:45.336 --> 00:14:47.075
بەڵکو هەوڵیشبەین لێکخشانەکە بگۆڕین،

00:14:47.099 --> 00:14:48.369
هاندەر زیابکەین،

00:14:48.393 --> 00:14:49.690
پێموابێت ئەتوانین ...

00:14:49.714 --> 00:14:51.570
ئەتوانین بۆشاییەکە داخەین؟
نەخێر.

00:14:51.594 --> 00:14:54.604
بەڵام ئەتوانین زۆر باشتر ببین؟
بەدڵنیاییەوە، بەڵێ.

NOTE Paragraph

00:14:54.628 --> 00:14:55.844
زۆر سوپاس بۆ ئێوە.

NOTE Paragraph

00:14:55.868 --> 00:14:59.628
(چەپڵەلێدان)