WEBVTT

00:00:01.722 --> 00:00:03.874
Oğlum 2020 Ocak ayında doğdu,

00:00:03.898 --> 00:00:06.145
Paris'teki karantinadan
kısa bir süre önce.

00:00:06.169 --> 00:00:08.212
Maske takan insanlardan hiç korkmadı

00:00:08.236 --> 00:00:09.752
çünkü ona normal gelen buydu.

00:00:10.306 --> 00:00:14.458
Üç yaşındaki kızım ise 
"gel hydro-alcoolique" diyebiliyor.

00:00:14.482 --> 00:00:17.507
Bu kelime, hidroalkolik
el antiseptiğinin Fransızcası.

00:00:17.531 --> 00:00:19.841
Benden daha iyi telaffuz edebiliyor.

NOTE Paragraph

00:00:20.763 --> 00:00:22.927
Ama kimse maske takmak

00:00:22.951 --> 00:00:26.605
veya her 20 saniyede bir ellerini 
el dezenfektanıyla yıkamak istemiyor.

00:00:26.605 --> 00:00:28.757
Hepimiz çaresizce
araştırma ve geliştirmelerin

00:00:28.757 --> 00:00:30.527
bir çözüm bulmalarını bekliyoruz:

00:00:30.527 --> 00:00:32.157
Yani aşıyı.

NOTE Paragraph

00:00:32.157 --> 00:00:37.760
Aşının keşfini, Kutsal Kaseymiş gibi
düşünmemiz gerçekten ilginç.

00:00:38.825 --> 00:00:42.253
Ancak ayrıntılarına inmek istediğim
birkaç kısayol var.

00:00:42.277 --> 00:00:44.670
Doktor değilim, sadece danışmanım.

00:00:44.670 --> 00:00:46.858
Müşterilerim
sağlık hizmetlerine odaklanıyor --

00:00:46.858 --> 00:00:50.997
Biyofarmasötik şirketleri, tedarikçiler,
küresel sağlık kurumları --

00:00:51.021 --> 00:00:52.746
ve beni de eğittiler.

00:00:53.769 --> 00:00:56.465
Kovid'le savaşmak için araçlar bulmalıyız

00:00:56.489 --> 00:00:59.050
ve onları herkese erişilebilir kılmalıyız.

NOTE Paragraph

00:00:59.796 --> 00:01:03.584
İlk olarak, tek bir aşı
bizi bu durumdan kurtarmayacak.

00:01:03.988 --> 00:01:06.253
İhtiyacımız olan şey,
bu araçların bir deposu.

00:01:06.277 --> 00:01:10.070
Çeşitli nüfuslarda Kovid vakalarını
önleyebilmek, belirlemek

00:01:10.094 --> 00:01:13.258
ve tedavi ettiğimizden emin olmak için

00:01:13.258 --> 00:01:16.932
aşıya, tedavi 
ve teşhis bilimine ihtiyacımız var.

NOTE Paragraph

00:01:16.956 --> 00:01:20.826
İkinci olarak, mesele 
sadece bir araç bulmak değil.

00:01:21.798 --> 00:01:27.178
Klinik deneyler bu aracın etkili olduğunu
gösterdiğinde ne olacağını düşünüyorsunuz?

00:01:27.178 --> 00:01:29.747
Hepimizin yakındaki eczaneye koşup,

00:01:29.747 --> 00:01:31.746
ürünü alıp, maskelerimizi çıkarıp

00:01:31.746 --> 00:01:34.520
Fransız öpücüğüne 
geri dönebileceğimizi mi düşünüyorsunuz?

00:01:34.520 --> 00:01:35.731
Hayır.

00:01:36.557 --> 00:01:40.177
Etkili bir araç bulmak, bu büyük savaştaki
adımlardan sadece biri

00:01:40.177 --> 00:01:45.201
çünkü bir ürünün varlığı ile
o ürüne olan erişim arasında bir fark var.

NOTE Paragraph

00:01:45.902 --> 00:01:47.327
Şimdi şöyle düşünebilirsiniz:

00:01:47.327 --> 00:01:50.328
"Yani diğer ülkelerin beklemesi 
gerektiğini kastediyor."

00:01:50.741 --> 00:01:52.544
Hayır, demek istediğim bu değil.

00:01:52.568 --> 00:01:54.467
Sadece diğerleri değil,

00:01:54.467 --> 00:01:56.583
herhangi birimiz
beklemek zorunda olabilir.

00:01:57.240 --> 00:01:58.894
Kovid'deki aşağılayıcı şey,

00:01:58.918 --> 00:02:01.820
hızı ve şiddeti;

00:02:01.844 --> 00:02:04.463
hepimizi aynı mücadeleye maruz bırakıyor

00:02:04.487 --> 00:02:07.561
ve alışık olmadığımız
mücadelelerin bir tadını veriyor.

00:02:08.064 --> 00:02:10.634
Çin'in karantinaya girdiği zamanı
hatırlıyor musunuz?

00:02:10.634 --> 00:02:14.507
Birkaç hafta sonra aynı durumda
olabileceğinizi hayal etmiş miydiniz?

00:02:15.016 --> 00:02:16.612
Ben kesinlikle etmemiştim.

NOTE Paragraph

00:02:17.057 --> 00:02:20.617
Hadi şimdi de bir aşımız olduğunu
varsaydığımız teorik ana gidelim.

00:02:21.240 --> 00:02:24.792
Bu durumda, sonraki erişim mücadelesi
tedarik konusunda olacak.

00:02:25.355 --> 00:02:27.486
Dünya halkının şu anki tahmini,

00:02:27.510 --> 00:02:29.557
2021'nin sonuna kadar --

00:02:29.557 --> 00:02:32.887
ki bu, aşının keşfinden sonraki
bir yılı aşkın zamana tekabül ediyor --

00:02:32.887 --> 00:02:35.821
gezegenimizdeki 8 milyar insanın

00:02:35.845 --> 00:02:38.139
1 ile 2 milyarına yetecek kadar
dozumuz olacak.

00:02:38.798 --> 00:02:40.450
Peki kim beklemek zorunda kalacak?

00:02:40.907 --> 00:02:44.001
Tedariğin az olduğu bir zamanda
erişim hakkında ne düşünüyorsunuz?

NOTE Paragraph

00:02:44.759 --> 00:02:46.140
1. senaryo:

00:02:46.164 --> 00:02:48.122
Piyasa güçlerine izin veririz

00:02:48.146 --> 00:02:51.865
ve en yüksek fiyatı ödeyenler
ya da anlaşmalarını en hızlı yapanlar

00:02:51.889 --> 00:02:53.807
ürüne ilk olarak erişim sağlayacak.

00:02:54.339 --> 00:02:55.793
Hiç adil değil

00:02:55.817 --> 00:02:57.619
ama olması muhtemel bir senaryo.

NOTE Paragraph

00:02:58.444 --> 00:02:59.785
2. senaryo:

00:02:59.785 --> 00:03:01.623
Halk sağlığı mantığına dayanarak

00:03:01.623 --> 00:03:04.139
hepimiz ürünü ilk kimin
alacağına karar verebiliriz.

00:03:04.163 --> 00:03:07.263
İlk olarak sağlık çalışanlarının,
sonra yaşlıların

00:03:07.263 --> 00:03:10.663
ve daha sonra genel nüfusun
alacağında hemfikiriz diyelim.

NOTE Paragraph

00:03:10.687 --> 00:03:12.737
Şimdi biraz daha kışkırtıcı olayım.

00:03:12.761 --> 00:03:14.317
3. senaryo:

00:03:15.619 --> 00:03:19.118
Pandemiyi iyi bir şekilde
yönettiklerini gösteren ülkeler

00:03:19.142 --> 00:03:21.368
ürüne ilk olarak erişim sağlayacak.

00:03:22.055 --> 00:03:23.937
Biraz tahmini yürütülmüş bir senaryo

00:03:23.961 --> 00:03:26.209
ancak tam bir bilim kurgu değil.

00:03:26.233 --> 00:03:30.968
Yıllar önce, yüksek kaliteli ikinci sıra
tüberküloz ilacının tedariği sınırlıyken

00:03:30.992 --> 00:03:32.692
ürünlerin düzgünce dağıtıldığından

00:03:32.716 --> 00:03:36.486
ve hastaların tedavi planlarını uygun 
şekilde takip ettiğinden emin olmak için

00:03:36.486 --> 00:03:39.247
hangi ülkelerin yeterince güçlü 
sağlık sistemleri olduğuna

00:03:39.271 --> 00:03:42.600
karar verecek özel bir komite kurulmuştu.

00:03:42.624 --> 00:03:44.996
O seçilmiş ülkelere 
ilk olarak erişim sağlandı.

NOTE Paragraph

00:03:46.782 --> 00:03:48.225
4. senaryo:

00:03:48.225 --> 00:03:50.106
Rastgele bir kuralda karar kılabiliriz;

00:03:50.106 --> 00:03:53.434
örneğin, insanlar 
doğum günlerinde aşı olurlar.

NOTE Paragraph

00:03:54.108 --> 00:03:55.542
Size şunu sorayım:

00:03:56.201 --> 00:04:00.613
Aşının var olduğu 
ancak o ürüne erişiminiz olmadığı için

00:04:00.637 --> 00:04:05.021
hala maske takmak zorunda olduğunuz,
çocuklarınızı okula gönderemediğiniz

00:04:05.045 --> 00:04:07.684
ve işe istediğiniz şekilde gidemediğiniz

00:04:07.708 --> 00:04:10.331
bir geleceği düşünmek nasıl hissettiriyor?

00:04:11.593 --> 00:04:14.763
Geçen her gün 
çekilmez hissettirir, değil mi?

00:04:15.309 --> 00:04:16.600
Ama tahmin edin ne oldu?

00:04:17.067 --> 00:04:21.219
Tedavisi ve hatta çaresi olan
birçok hastalık var

00:04:21.243 --> 00:04:25.409
ama yine de insanlar her sene
enfekte olmaya ve ölmeye devam ediyor.

NOTE Paragraph

00:04:26.310 --> 00:04:27.907
Tüberkülozu ele alalım:

00:04:28.479 --> 00:04:30.963
Her yıl 10 milyon insan enfekte oluyor,

00:04:30.987 --> 00:04:33.073
1,5 milyon insan ölüyor,

00:04:33.969 --> 00:04:36.072
hem de yıllardır tedavisi olmasına rağmen.

00:04:36.096 --> 00:04:38.924
Bunun nedeni ise 
erişim sorunlarının bazı kilit noktalarını

00:04:38.948 --> 00:04:40.757
tam olarak çözemeyişimiz.

NOTE Paragraph

00:04:42.495 --> 00:04:45.126
Adil erişim yapılacak doğru şey

00:04:45.801 --> 00:04:48.393
ancak bu insani argümanın ötesinde

00:04:48.417 --> 00:04:50.159
bunu bizzat deneyimlediğimize göre

00:04:50.183 --> 00:04:52.566
adil erişim konusundaki

00:04:52.591 --> 00:04:56.398
sağlık ve ekonomik argümana
umarım daha duyarlı olabiliriz.

00:04:57.104 --> 00:05:00.688
Sağlık argümanına göre
virüs bir yerlerde aktif olduğu sürece

00:05:00.712 --> 00:05:03.219
hepimiz bildirilmemiş vakaların
riski altındayız.

00:05:03.909 --> 00:05:05.488
Ekonomik argümana göre,

00:05:05.488 --> 00:05:08.915
ülke ekonomilerinin
birbirlerine bağlılığından dolayı

00:05:08.939 --> 00:05:14.207
diğerleri de düzelemezse hiçbir yerli
ekonomi tam olarak yeniden başlayamaz.

00:05:14.971 --> 00:05:17.410
Küresel hareketliliğe bağlı olan
sektörleri düşünün,

00:05:17.410 --> 00:05:20.082
havacılık ve uzay
ya da seyahat ve turizm gibi.

00:05:20.082 --> 00:05:22.659
Dünyanın sınırlarını aşan
tedarik zincirlerini düşünün,

00:05:22.659 --> 00:05:24.515
tekstil ve otomotiv gibi.

00:05:24.539 --> 00:05:28.409
Gelişmekte olan piyasaların
ekonomik büyümesinin payını düşünün.

00:05:28.719 --> 00:05:30.261
Gerçek şu ki

00:05:30.261 --> 00:05:34.315
tüm ülkelerin uyumlu bir şekilde 
pandemiyi alt etmesine ihtiyacımız var.

00:05:35.155 --> 00:05:38.140
Dolayısıyla adil erişim
sadece yapılacak doğru şey değil,

00:05:38.164 --> 00:05:40.168
aynı zamanda yapılacak akıllı şey de.

00:05:41.263 --> 00:05:42.693
Peki bunu nasıl yaparız?

NOTE Paragraph

00:05:44.032 --> 00:05:47.467
"Erişimin" ne anlama geldiği konusunda
hemfikir olduğumuzdan emin olalım.

00:05:47.467 --> 00:05:49.931
Ürünün var olduğu;

00:05:49.955 --> 00:05:52.544
yeterince iyi işe yaradığı;

00:05:52.568 --> 00:05:55.422
yerel yetkililer tarafından onaylandığı;

00:05:55.446 --> 00:05:57.231
uygun fiyatlı olduğu

00:05:57.255 --> 00:05:59.398
ama aynı zamanda 
ihtiyaç duyan tüm nüfuslarda

00:05:59.398 --> 00:06:01.259
işe yaradığının kanıtı olması

00:06:01.259 --> 00:06:05.929
ve hamile kadınların, immunodepresif 
insanların ya da çocukların dahil olduğu;

00:06:05.929 --> 00:06:10.527
hastaneler, kırsal klinikler,
sıcak ya da soğuk iklimler gibi

00:06:10.527 --> 00:06:14.344
çeşitli çevrelerde dağıtabildiği

00:06:14.368 --> 00:06:16.647
ve doğru oranda ürettiğimiz
anlamına geliyor.

00:06:17.266 --> 00:06:19.321
Çok uzun bir kontrol listesi, farkındayım

00:06:19.345 --> 00:06:21.280
ve krizsiz bir durumda

00:06:21.304 --> 00:06:25.634
bu sorunları birer birer
sırasıyla ele almalıyız,

00:06:25.658 --> 00:06:27.241
bu çok uzun zaman alsa da.

00:06:28.423 --> 00:06:29.844
Peki ne yapıyoruz?

NOTE Paragraph

00:06:30.609 --> 00:06:33.124
Erişim konusu,
yeni bir mücadele olmaktan çok uzak

00:06:33.148 --> 00:06:34.659
ve Kovid durumunda ise

00:06:34.683 --> 00:06:37.515
söylemeliyim ki uluslararası kuruluşların,

00:06:37.515 --> 00:06:40.811
sivil toplumun, endüstrinin 
ve diğerlerinin erişimi hızlandırmak için

00:06:40.811 --> 00:06:43.380
olağanüstü bir birlik içinde
olduklarını görüyoruz;

00:06:43.380 --> 00:06:45.208
işleri paralel olarak hallediyorlar,

00:06:45.232 --> 00:06:47.272
düzenleyici süreçleri hızlandırıyorlar,

00:06:47.272 --> 00:06:49.005
tedarik mekanizmasını düzenliyorlar,

00:06:49.005 --> 00:06:52.632
tedariği güvence altına alıyorlar,
kaynakları hareketlendiriyorlar gibi gibi.

00:06:52.632 --> 00:06:57.072
Ama aşının, diyelim ki, 
eksi 80 santigrat derecede

00:06:57.096 --> 00:07:00.053
sürekli muhafaza edimesi gerektiği

00:07:00.079 --> 00:07:04.768
ya da tedavinin uzman bir sağlık çalışanı
tarafından yürütülmesi gerektiği

00:07:04.788 --> 00:07:08.237
ya da teşhisin gelişmiş bir laboratuvarda
analiz edilmesi gerektiği

00:07:08.265 --> 00:07:11.003
durumla yüzleşmemiz çok olası.

00:07:11.873 --> 00:07:13.685
Peki daha fazla ne yapabiliriz?

NOTE Paragraph

00:07:15.265 --> 00:07:19.718
Küresel sağlık topluluğunun yıllardır
desteklendiği mantığının ötesinde

00:07:19.719 --> 00:07:22.977
yardımcı olabileceğini düşündüğüm
ek bir şey daha var.

00:07:23.855 --> 00:07:28.585
Ürün geliştirme ve imalatında
"Tasarım-Maliyet" denen bir kavram var.

00:07:28.585 --> 00:07:31.588
Temel fikir, ürünün ilk olarak tasarlanıp

00:07:31.612 --> 00:07:34.476
sonra maliyetin düşürülmesi için
çalışmasının aksine

00:07:34.496 --> 00:07:39.457
maliyet yönetimi görüşmelerinin ürünün
tasarlandığı sırada gerçekleşmesidir.

00:07:39.854 --> 00:07:44.259
Maliyet, bir ürün için öncelikli
bir kriter olarak tanımlandığında

00:07:44.259 --> 00:07:48.663
ilk günden bir hedef yapıldığından emin
olmaya yardımcı olan basit bir yöntem.

NOTE Paragraph

00:07:49.386 --> 00:07:52.019
Sağlık ve erişim bağlamında ise

00:07:52.019 --> 00:07:54.799
tıpkı imalatçıların 
"Tasarım-Maliyet"de yaptığı gibi

00:07:54.799 --> 00:07:57.166
araştırma ve geliştirmeden erişime kadar

00:07:57.190 --> 00:07:59.477
bence yararlanılmayan bir potensiyel var.

00:08:00.012 --> 00:08:03.995
Bu, bir ürünü geliştirip

00:08:04.019 --> 00:08:08.372
sonra adil erişimi sağlamak için
ürünü uyarlamaya çalışmak yerine

00:08:08.372 --> 00:08:10.623
bahsettiğim kontrol listesindeki 
tüm maddelerin

00:08:10.623 --> 00:08:14.142
baştan beri araştırma ve geliştirme
sürecine imal edilmesi anlamına geliyor

00:08:14.142 --> 00:08:16.453
ve bu aslında hepimizin yararına olur.

NOTE Paragraph

00:08:16.477 --> 00:08:18.098
Örneğin,

00:08:18.122 --> 00:08:21.633
eğer bir ürünü adil erişimle geliştirirsek

00:08:21.657 --> 00:08:24.908
ölçek büyütmeyi daha hızlı
en uygun hale getirebiliriz.

00:08:25.436 --> 00:08:26.766
Benim deneyimlerime göre,

00:08:26.766 --> 00:08:30.296
ilaç geliştiricileri genellikle
işe yarayan dozu bulmaya odaklanırlar

00:08:30.296 --> 00:08:34.098
ve bunu dozu en uygun hale getirdikten
veya düzeltmeler yaptıktan sonra yaparlar.

00:08:34.555 --> 00:08:37.101
Etkin maddesi nadir bir kaynak olan

00:08:37.125 --> 00:08:39.620
aday bir ürün hakkında
konuştuğumuzu hayal edin.

00:08:40.044 --> 00:08:43.635
Peki ya bu etkin maddeyi
olabildiğince az miktarda kullanan

00:08:43.659 --> 00:08:47.371
bir tedavi geliştirmeye
odaklansaydık ne olurdu?

00:08:47.802 --> 00:08:50.065
Daha fazla doz üretmemize
yardımcı olabilirdi.

NOTE Paragraph

00:08:50.834 --> 00:08:52.768
Başka bir örneği ele alalım.

00:08:52.792 --> 00:08:55.655
Eğer bir ürünü adil erişimle geliştirirsek

00:08:55.679 --> 00:08:58.838
toplu dağıtımı daha hızlı
en uygun hale getirebiliriz.

00:08:59.788 --> 00:09:01.251
Yüksek gelirli ülkelerde,

00:09:01.275 --> 00:09:03.412
güçlü sağlık sistemi kapasitesi var.

00:09:03.436 --> 00:09:06.015
Ürünleri istediğimiz şekilde
her zaman dağıtabiliriz.

00:09:06.039 --> 00:09:10.267
Ürünlerin ısı-kontrollü ortamlarda
muhafaza edilebilmesini

00:09:10.267 --> 00:09:13.603
ya da uygulaması için çok yetenekli
bir sağlık çalışanı gerektirmesinin

00:09:13.603 --> 00:09:15.698
değerini genellikle hafife alıyoruz.

00:09:15.698 --> 00:09:19.531
Tabii ki de ısı-kontrollü ortamlar
ya da çok yetenekli sağlık çalışanları

00:09:19.531 --> 00:09:21.877
her yerde mevcut değil.

00:09:21.901 --> 00:09:23.888
Araştırma ve geliştirmeye

00:09:23.912 --> 00:09:27.004
daha zayıf sağlık sistemlerinin
kısıtlamalarıyla yaklaşırsak

00:09:27.028 --> 00:09:28.542
yaratıcı olabilir

00:09:28.566 --> 00:09:32.486
ve daha çabuk, örneğin,
ısı sorunu olmayan ürünler

00:09:32.510 --> 00:09:35.354
ya da vitamin gibi
kolayca alınabilen ürünler

00:09:35.378 --> 00:09:38.867
ya da dozları tekrarlamak yerine
uzun ömürlü formülasyon geliştirebiliriz.

00:09:39.832 --> 00:09:45.136
Böyle basitleştirilmiş araçlar
üretebilir ve geliştirebilirsek

00:09:45.160 --> 00:09:48.010
hem yüksek hem de düşük gelirli ülkelerde

00:09:48.010 --> 00:09:50.998
hastanelere ve sağlık sistemlerine
daha az baskı uygulamak gibi

00:09:50.998 --> 00:09:52.974
bir fayda eklemiş de olabiliriz.

NOTE Paragraph

00:09:53.894 --> 00:09:57.758
Virüsün hızını ve yüzleştiğimiz sonuçların
şiddetini göz önünde bulundurursak

00:09:57.758 --> 00:10:00.248
Kovid'le ve ve gelecek pandemilerle 
savaşmak için

00:10:00.248 --> 00:10:03.729
ürün yapmanın daha hızlı yolunu bulmak
ve herkese erişilebilir kılmak için

00:10:03.729 --> 00:10:06.049
bence kendimizi zorlamaya devam etmeliyiz.

NOTE Paragraph

00:10:06.501 --> 00:10:07.852
Benim bakış açıma göre,

00:10:07.876 --> 00:10:09.738
virüs kaybolmadığı sürece

00:10:09.762 --> 00:10:11.655
bu hikayenin bittiği iki yol var.

00:10:12.288 --> 00:10:14.148
Ya birimler tek yöne yönelir --

00:10:14.148 --> 00:10:16.181
sadece bazılarımız ürüne erişim sağlar

00:10:16.181 --> 00:10:18.942
ve Kovid hepimiz için 
bir tehdit oluşturmaya devam eder --

00:10:18.942 --> 00:10:20.696
ya da birimleri dengeleriz,

00:10:20.720 --> 00:10:23.085
hepimiz doğru silaha erişim sağlar

00:10:23.085 --> 00:10:25.140
ve hepimiz birlikte
hayatımıza devam ederiz.

00:10:26.331 --> 00:10:29.153
Yenilikçi araştırma ve geliştirme
Kovid'i tek başına yenemez

00:10:29.153 --> 00:10:32.341
ama araştırma ve geliştirmenin
yenilikçi yönetimi yardımcı olabilir.

NOTE Paragraph

00:10:32.341 --> 00:10:33.540
Teşekkür ederim.