1
00:00:01,722 --> 00:00:03,874
Oğlum 2020 Ocak ayında doğdu,

2
00:00:03,898 --> 00:00:06,145
Paris'teki karantinadan
kısa bir süre önce.

3
00:00:06,169 --> 00:00:08,212
Maske takan insanlardan hiç korkmadı

4
00:00:08,236 --> 00:00:09,752
çünkü ona normal gelen buydu.

5
00:00:10,306 --> 00:00:14,458
Üç yaşındaki kızım ise 
"gel hydro-alcoolique" diyebiliyor.

6
00:00:14,482 --> 00:00:17,507
Bu kelime, hidroalkolik
el antiseptiğinin Fransızcası.

7
00:00:17,531 --> 00:00:19,841
Benden daha iyi telaffuz edebiliyor.

8
00:00:20,763 --> 00:00:22,927
Ama kimse maske takmak

9
00:00:22,951 --> 00:00:26,605
veya her 20 saniyede bir ellerini 
el dezenfektanıyla yıkamak istemiyor.

10
00:00:26,605 --> 00:00:28,757
Hepimiz çaresizce
araştırma ve geliştirmelerin

11
00:00:28,757 --> 00:00:30,527
bir çözüm bulmalarını bekliyoruz:

12
00:00:30,527 --> 00:00:32,157
Yani aşıyı.

13
00:00:32,157 --> 00:00:37,760
Aşının keşfini, Kutsal Kaseymiş gibi
düşünmemiz gerçekten ilginç.

14
00:00:38,825 --> 00:00:42,253
Ancak ayrıntılarına inmek istediğim
birkaç kısayol var.

15
00:00:42,277 --> 00:00:44,670
Doktor değilim, sadece danışmanım.

16
00:00:44,670 --> 00:00:46,858
Müşterilerim
sağlık hizmetlerine odaklanıyor --

17
00:00:46,858 --> 00:00:50,997
Biyofarmasötik şirketleri, tedarikçiler,
küresel sağlık kurumları --

18
00:00:51,021 --> 00:00:52,746
ve beni de eğittiler.

19
00:00:53,769 --> 00:00:56,465
Kovid'le savaşmak için araçlar bulmalıyız

20
00:00:56,489 --> 00:00:59,050
ve onları herkese erişilebilir kılmalıyız.

21
00:00:59,796 --> 00:01:03,584
İlk olarak, tek bir aşı
bizi bu durumdan kurtarmayacak.

22
00:01:03,988 --> 00:01:06,253
İhtiyacımız olan şey,
bu araçların bir deposu.

23
00:01:06,277 --> 00:01:10,070
Çeşitli nüfuslarda Kovid vakalarını
önleyebilmek, belirlemek

24
00:01:10,094 --> 00:01:13,258
ve tedavi ettiğimizden emin olmak için

25
00:01:13,258 --> 00:01:16,932
aşıya, tedavi 
ve teşhis bilimine ihtiyacımız var.

26
00:01:16,956 --> 00:01:20,826
İkinci olarak, mesele 
sadece bir araç bulmak değil.

27
00:01:21,798 --> 00:01:27,178
Klinik deneyler bu aracın etkili olduğunu
gösterdiğinde ne olacağını düşünüyorsunuz?

28
00:01:27,178 --> 00:01:29,747
Hepimizin yakındaki eczaneye koşup,

29
00:01:29,747 --> 00:01:31,746
ürünü alıp, maskelerimizi çıkarıp

30
00:01:31,746 --> 00:01:34,520
Fransız öpücüğüne 
geri dönebileceğimizi mi düşünüyorsunuz?

31
00:01:34,520 --> 00:01:35,731
Hayır.

32
00:01:36,557 --> 00:01:40,177
Etkili bir araç bulmak, bu büyük savaştaki
adımlardan sadece biri

33
00:01:40,177 --> 00:01:45,201
çünkü bir ürünün varlığı ile
o ürüne olan erişim arasında bir fark var.

34
00:01:45,902 --> 00:01:47,327
Şimdi şöyle düşünebilirsiniz:

35
00:01:47,327 --> 00:01:50,328
"Yani diğer ülkelerin beklemesi 
gerektiğini kastediyor."

36
00:01:50,741 --> 00:01:52,544
Hayır, demek istediğim bu değil.

37
00:01:52,568 --> 00:01:54,467
Sadece diğerleri değil,

38
00:01:54,467 --> 00:01:56,583
herhangi birimiz
beklemek zorunda olabilir.

39
00:01:57,240 --> 00:01:58,894
Kovid'deki aşağılayıcı şey,

40
00:01:58,918 --> 00:02:01,820
hızı ve şiddeti;

41
00:02:01,844 --> 00:02:04,463
hepimizi aynı mücadeleye maruz bırakıyor

42
00:02:04,487 --> 00:02:07,561
ve alışık olmadığımız
mücadelelerin bir tadını veriyor.

43
00:02:08,064 --> 00:02:10,634
Çin'in karantinaya girdiği zamanı
hatırlıyor musunuz?

44
00:02:10,634 --> 00:02:14,507
Birkaç hafta sonra aynı durumda
olabileceğinizi hayal etmiş miydiniz?

45
00:02:15,016 --> 00:02:16,612
Ben kesinlikle etmemiştim.

46
00:02:17,057 --> 00:02:20,617
Hadi şimdi de bir aşımız olduğunu
varsaydığımız teorik ana gidelim.

47
00:02:21,240 --> 00:02:24,792
Bu durumda, sonraki erişim mücadelesi
tedarik konusunda olacak.

48
00:02:25,355 --> 00:02:27,486
Dünya halkının şu anki tahmini,

49
00:02:27,510 --> 00:02:29,557
2021'nin sonuna kadar --

50
00:02:29,557 --> 00:02:32,887
ki bu, aşının keşfinden sonraki
bir yılı aşkın zamana tekabül ediyor --

51
00:02:32,887 --> 00:02:35,821
gezegenimizdeki 8 milyar insanın

52
00:02:35,845 --> 00:02:38,139
1 ile 2 milyarına yetecek kadar
dozumuz olacak.

53
00:02:38,798 --> 00:02:40,450
Peki kim beklemek zorunda kalacak?

54
00:02:40,907 --> 00:02:44,001
Tedariğin az olduğu bir zamanda
erişim hakkında ne düşünüyorsunuz?

55
00:02:44,759 --> 00:02:46,140
1. senaryo:

56
00:02:46,164 --> 00:02:48,122
Piyasa güçlerine izin veririz

57
00:02:48,146 --> 00:02:51,865
ve en yüksek fiyatı ödeyenler
ya da anlaşmalarını en hızlı yapanlar

58
00:02:51,889 --> 00:02:53,807
ürüne ilk olarak erişim sağlayacak.

59
00:02:54,339 --> 00:02:55,793
Hiç adil değil

60
00:02:55,817 --> 00:02:57,619
ama olması muhtemel bir senaryo.

61
00:02:58,444 --> 00:02:59,785
2. senaryo:

62
00:02:59,785 --> 00:03:01,623
Halk sağlığı mantığına dayanarak

63
00:03:01,623 --> 00:03:04,139
hepimiz ürünü ilk kimin
alacağına karar verebiliriz.

64
00:03:04,163 --> 00:03:07,263
İlk olarak sağlık çalışanlarının,
sonra yaşlıların

65
00:03:07,263 --> 00:03:10,663
ve daha sonra genel nüfusun
alacağında hemfikiriz diyelim.

66
00:03:10,687 --> 00:03:12,737
Şimdi biraz daha kışkırtıcı olayım.

67
00:03:12,761 --> 00:03:14,317
3. senaryo:

68
00:03:15,619 --> 00:03:19,118
Pandemiyi iyi bir şekilde
yönettiklerini gösteren ülkeler

69
00:03:19,142 --> 00:03:21,368
ürüne ilk olarak erişim sağlayacak.

70
00:03:22,055 --> 00:03:23,937
Biraz tahmini yürütülmüş bir senaryo

71
00:03:23,961 --> 00:03:26,209
ancak tam bir bilim kurgu değil.

72
00:03:26,233 --> 00:03:30,968
Yıllar önce, yüksek kaliteli ikinci sıra
tüberküloz ilacının tedariği sınırlıyken

73
00:03:30,992 --> 00:03:32,692
ürünlerin düzgünce dağıtıldığından

74
00:03:32,716 --> 00:03:36,486
ve hastaların tedavi planlarını uygun 
şekilde takip ettiğinden emin olmak için

75
00:03:36,486 --> 00:03:39,247
hangi ülkelerin yeterince güçlü 
sağlık sistemleri olduğuna

76
00:03:39,271 --> 00:03:42,600
karar verecek özel bir komite kurulmuştu.

77
00:03:42,624 --> 00:03:44,996
O seçilmiş ülkelere 
ilk olarak erişim sağlandı.

78
00:03:46,782 --> 00:03:48,225
4. senaryo:

79
00:03:48,225 --> 00:03:50,106
Rastgele bir kuralda karar kılabiliriz;

80
00:03:50,106 --> 00:03:53,434
örneğin, insanlar 
doğum günlerinde aşı olurlar.

81
00:03:54,108 --> 00:03:55,542
Size şunu sorayım:

82
00:03:56,201 --> 00:04:00,613
Aşının var olduğu 
ancak o ürüne erişiminiz olmadığı için

83
00:04:00,637 --> 00:04:05,021
hala maske takmak zorunda olduğunuz,
çocuklarınızı okula gönderemediğiniz

84
00:04:05,045 --> 00:04:07,684
ve işe istediğiniz şekilde gidemediğiniz

85
00:04:07,708 --> 00:04:10,331
bir geleceği düşünmek nasıl hissettiriyor?

86
00:04:11,593 --> 00:04:14,763
Geçen her gün 
çekilmez hissettirir, değil mi?

87
00:04:15,309 --> 00:04:16,600
Ama tahmin edin ne oldu?

88
00:04:17,067 --> 00:04:21,219
Tedavisi ve hatta çaresi olan
birçok hastalık var

89
00:04:21,243 --> 00:04:25,409
ama yine de insanlar her sene
enfekte olmaya ve ölmeye devam ediyor.

90
00:04:26,310 --> 00:04:27,907
Tüberkülozu ele alalım:

91
00:04:28,479 --> 00:04:30,963
Her yıl 10 milyon insan enfekte oluyor,

92
00:04:30,987 --> 00:04:33,073
1,5 milyon insan ölüyor,

93
00:04:33,969 --> 00:04:36,072
hem de yıllardır tedavisi olmasına rağmen.

94
00:04:36,096 --> 00:04:38,924
Bunun nedeni ise 
erişim sorunlarının bazı kilit noktalarını

95
00:04:38,948 --> 00:04:40,757
tam olarak çözemeyişimiz.

96
00:04:42,495 --> 00:04:45,126
Adil erişim yapılacak doğru şey

97
00:04:45,801 --> 00:04:48,393
ancak bu insani argümanın ötesinde

98
00:04:48,417 --> 00:04:50,159
bunu bizzat deneyimlediğimize göre

99
00:04:50,183 --> 00:04:52,566
adil erişim konusundaki

100
00:04:52,591 --> 00:04:56,398
sağlık ve ekonomik argümana
umarım daha duyarlı olabiliriz.

101
00:04:57,104 --> 00:05:00,688
Sağlık argümanına göre
virüs bir yerlerde aktif olduğu sürece

102
00:05:00,712 --> 00:05:03,219
hepimiz bildirilmemiş vakaların
riski altındayız.

103
00:05:03,909 --> 00:05:05,488
Ekonomik argümana göre,

104
00:05:05,488 --> 00:05:08,915
ülke ekonomilerinin
birbirlerine bağlılığından dolayı

105
00:05:08,939 --> 00:05:14,207
diğerleri de düzelemezse hiçbir yerli
ekonomi tam olarak yeniden başlayamaz.

106
00:05:14,971 --> 00:05:17,410
Küresel hareketliliğe bağlı olan
sektörleri düşünün,

107
00:05:17,410 --> 00:05:20,082
havacılık ve uzay
ya da seyahat ve turizm gibi.

108
00:05:20,082 --> 00:05:22,659
Dünyanın sınırlarını aşan
tedarik zincirlerini düşünün,

109
00:05:22,659 --> 00:05:24,515
tekstil ve otomotiv gibi.

110
00:05:24,539 --> 00:05:28,409
Gelişmekte olan piyasaların
ekonomik büyümesinin payını düşünün.

111
00:05:28,719 --> 00:05:30,261
Gerçek şu ki

112
00:05:30,261 --> 00:05:34,315
tüm ülkelerin uyumlu bir şekilde 
pandemiyi alt etmesine ihtiyacımız var.

113
00:05:35,155 --> 00:05:38,140
Dolayısıyla adil erişim
sadece yapılacak doğru şey değil,

114
00:05:38,164 --> 00:05:40,168
aynı zamanda yapılacak akıllı şey de.

115
00:05:41,263 --> 00:05:42,693
Peki bunu nasıl yaparız?

116
00:05:44,032 --> 00:05:47,467
"Erişimin" ne anlama geldiği konusunda
hemfikir olduğumuzdan emin olalım.

117
00:05:47,467 --> 00:05:49,931
Ürünün var olduğu;

118
00:05:49,955 --> 00:05:52,544
yeterince iyi işe yaradığı;

119
00:05:52,568 --> 00:05:55,422
yerel yetkililer tarafından onaylandığı;

120
00:05:55,446 --> 00:05:57,231
uygun fiyatlı olduğu

121
00:05:57,255 --> 00:05:59,398
ama aynı zamanda 
ihtiyaç duyan tüm nüfuslarda

122
00:05:59,398 --> 00:06:01,259
işe yaradığının kanıtı olması

123
00:06:01,259 --> 00:06:05,929
ve hamile kadınların, immunodepresif 
insanların ya da çocukların dahil olduğu;

124
00:06:05,929 --> 00:06:10,527
hastaneler, kırsal klinikler,
sıcak ya da soğuk iklimler gibi

125
00:06:10,527 --> 00:06:14,344
çeşitli çevrelerde dağıtabildiği

126
00:06:14,368 --> 00:06:16,647
ve doğru oranda ürettiğimiz
anlamına geliyor.

127
00:06:17,266 --> 00:06:19,321
Çok uzun bir kontrol listesi, farkındayım

128
00:06:19,345 --> 00:06:21,280
ve krizsiz bir durumda

129
00:06:21,304 --> 00:06:25,634
bu sorunları birer birer
sırasıyla ele almalıyız,

130
00:06:25,658 --> 00:06:27,241
bu çok uzun zaman alsa da.

131
00:06:28,423 --> 00:06:29,844
Peki ne yapıyoruz?

132
00:06:30,609 --> 00:06:33,124
Erişim konusu,
yeni bir mücadele olmaktan çok uzak

133
00:06:33,148 --> 00:06:34,659
ve Kovid durumunda ise

134
00:06:34,683 --> 00:06:37,515
söylemeliyim ki uluslararası kuruluşların,

135
00:06:37,515 --> 00:06:40,811
sivil toplumun, endüstrinin 
ve diğerlerinin erişimi hızlandırmak için

136
00:06:40,811 --> 00:06:43,380
olağanüstü bir birlik içinde
olduklarını görüyoruz;

137
00:06:43,380 --> 00:06:45,208
işleri paralel olarak hallediyorlar,

138
00:06:45,232 --> 00:06:47,272
düzenleyici süreçleri hızlandırıyorlar,

139
00:06:47,272 --> 00:06:49,005
tedarik mekanizmasını düzenliyorlar,

140
00:06:49,005 --> 00:06:52,632
tedariği güvence altına alıyorlar,
kaynakları hareketlendiriyorlar gibi gibi.

141
00:06:52,632 --> 00:06:57,072
Ama aşının, diyelim ki, 
eksi 80 santigrat derecede

142
00:06:57,096 --> 00:07:00,053
sürekli muhafaza edimesi gerektiği

143
00:07:00,079 --> 00:07:04,768
ya da tedavinin uzman bir sağlık çalışanı
tarafından yürütülmesi gerektiği

144
00:07:04,788 --> 00:07:08,237
ya da teşhisin gelişmiş bir laboratuvarda
analiz edilmesi gerektiği

145
00:07:08,265 --> 00:07:11,003
durumla yüzleşmemiz çok olası.

146
00:07:11,873 --> 00:07:13,685
Peki daha fazla ne yapabiliriz?

147
00:07:15,265 --> 00:07:19,718
Küresel sağlık topluluğunun yıllardır
desteklendiği mantığının ötesinde

148
00:07:19,719 --> 00:07:22,977
yardımcı olabileceğini düşündüğüm
ek bir şey daha var.

149
00:07:23,855 --> 00:07:28,585
Ürün geliştirme ve imalatında
"Tasarım-Maliyet" denen bir kavram var.

150
00:07:28,585 --> 00:07:31,588
Temel fikir, ürünün ilk olarak tasarlanıp

151
00:07:31,612 --> 00:07:34,476
sonra maliyetin düşürülmesi için
çalışmasının aksine

152
00:07:34,496 --> 00:07:39,457
maliyet yönetimi görüşmelerinin ürünün
tasarlandığı sırada gerçekleşmesidir.

153
00:07:39,854 --> 00:07:44,259
Maliyet, bir ürün için öncelikli
bir kriter olarak tanımlandığında

154
00:07:44,259 --> 00:07:48,663
ilk günden bir hedef yapıldığından emin
olmaya yardımcı olan basit bir yöntem.

155
00:07:49,386 --> 00:07:52,019
Sağlık ve erişim bağlamında ise

156
00:07:52,019 --> 00:07:54,799
tıpkı imalatçıların 
"Tasarım-Maliyet"de yaptığı gibi

157
00:07:54,799 --> 00:07:57,166
araştırma ve geliştirmeden erişime kadar

158
00:07:57,190 --> 00:07:59,477
bence yararlanılmayan bir potensiyel var.

159
00:08:00,012 --> 00:08:03,995
Bu, bir ürünü geliştirip

160
00:08:04,019 --> 00:08:08,372
sonra adil erişimi sağlamak için
ürünü uyarlamaya çalışmak yerine

161
00:08:08,372 --> 00:08:10,623
bahsettiğim kontrol listesindeki 
tüm maddelerin

162
00:08:10,623 --> 00:08:14,142
baştan beri araştırma ve geliştirme
sürecine imal edilmesi anlamına geliyor

163
00:08:14,142 --> 00:08:16,453
ve bu aslında hepimizin yararına olur.

164
00:08:16,477 --> 00:08:18,098
Örneğin,

165
00:08:18,122 --> 00:08:21,633
eğer bir ürünü adil erişimle geliştirirsek

166
00:08:21,657 --> 00:08:24,908
ölçek büyütmeyi daha hızlı
en uygun hale getirebiliriz.

167
00:08:25,436 --> 00:08:26,766
Benim deneyimlerime göre,

168
00:08:26,766 --> 00:08:30,296
ilaç geliştiricileri genellikle
işe yarayan dozu bulmaya odaklanırlar

169
00:08:30,296 --> 00:08:34,098
ve bunu dozu en uygun hale getirdikten
veya düzeltmeler yaptıktan sonra yaparlar.

170
00:08:34,555 --> 00:08:37,101
Etkin maddesi nadir bir kaynak olan

171
00:08:37,125 --> 00:08:39,620
aday bir ürün hakkında
konuştuğumuzu hayal edin.

172
00:08:40,044 --> 00:08:43,635
Peki ya bu etkin maddeyi
olabildiğince az miktarda kullanan

173
00:08:43,659 --> 00:08:47,371
bir tedavi geliştirmeye
odaklansaydık ne olurdu?

174
00:08:47,802 --> 00:08:50,065
Daha fazla doz üretmemize
yardımcı olabilirdi.

175
00:08:50,834 --> 00:08:52,768
Başka bir örneği ele alalım.

176
00:08:52,792 --> 00:08:55,655
Eğer bir ürünü adil erişimle geliştirirsek

177
00:08:55,679 --> 00:08:58,838
toplu dağıtımı daha hızlı
en uygun hale getirebiliriz.

178
00:08:59,788 --> 00:09:01,251
Yüksek gelirli ülkelerde,

179
00:09:01,275 --> 00:09:03,412
güçlü sağlık sistemi kapasitesi var.

180
00:09:03,436 --> 00:09:06,015
Ürünleri istediğimiz şekilde
her zaman dağıtabiliriz.

181
00:09:06,039 --> 00:09:10,267
Ürünlerin ısı-kontrollü ortamlarda
muhafaza edilebilmesini

182
00:09:10,267 --> 00:09:13,603
ya da uygulaması için çok yetenekli
bir sağlık çalışanı gerektirmesinin

183
00:09:13,603 --> 00:09:15,698
değerini genellikle hafife alıyoruz.

184
00:09:15,698 --> 00:09:19,531
Tabii ki de ısı-kontrollü ortamlar
ya da çok yetenekli sağlık çalışanları

185
00:09:19,531 --> 00:09:21,877
her yerde mevcut değil.

186
00:09:21,901 --> 00:09:23,888
Araştırma ve geliştirmeye

187
00:09:23,912 --> 00:09:27,004
daha zayıf sağlık sistemlerinin
kısıtlamalarıyla yaklaşırsak

188
00:09:27,028 --> 00:09:28,542
yaratıcı olabilir

189
00:09:28,566 --> 00:09:32,486
ve daha çabuk, örneğin,
ısı sorunu olmayan ürünler

190
00:09:32,510 --> 00:09:35,354
ya da vitamin gibi
kolayca alınabilen ürünler

191
00:09:35,378 --> 00:09:38,867
ya da dozları tekrarlamak yerine
uzun ömürlü formülasyon geliştirebiliriz.

192
00:09:39,832 --> 00:09:45,136
Böyle basitleştirilmiş araçlar
üretebilir ve geliştirebilirsek

193
00:09:45,160 --> 00:09:48,010
hem yüksek hem de düşük gelirli ülkelerde

194
00:09:48,010 --> 00:09:50,998
hastanelere ve sağlık sistemlerine
daha az baskı uygulamak gibi

195
00:09:50,998 --> 00:09:52,974
bir fayda eklemiş de olabiliriz.

196
00:09:53,894 --> 00:09:57,758
Virüsün hızını ve yüzleştiğimiz sonuçların
şiddetini göz önünde bulundurursak

197
00:09:57,758 --> 00:10:00,248
Kovid'le ve ve gelecek pandemilerle 
savaşmak için

198
00:10:00,248 --> 00:10:03,729
ürün yapmanın daha hızlı yolunu bulmak
ve herkese erişilebilir kılmak için

199
00:10:03,729 --> 00:10:06,049
bence kendimizi zorlamaya devam etmeliyiz.

200
00:10:06,501 --> 00:10:07,852
Benim bakış açıma göre,

201
00:10:07,876 --> 00:10:09,738
virüs kaybolmadığı sürece

202
00:10:09,762 --> 00:10:11,655
bu hikayenin bittiği iki yol var.

203
00:10:12,288 --> 00:10:14,148
Ya birimler tek yöne yönelir --

204
00:10:14,148 --> 00:10:16,181
sadece bazılarımız ürüne erişim sağlar

205
00:10:16,181 --> 00:10:18,942
ve Kovid hepimiz için 
bir tehdit oluşturmaya devam eder --

206
00:10:18,942 --> 00:10:20,696
ya da birimleri dengeleriz,

207
00:10:20,720 --> 00:10:23,085
hepimiz doğru silaha erişim sağlar

208
00:10:23,085 --> 00:10:25,140
ve hepimiz birlikte
hayatımıza devam ederiz.

209
00:10:26,331 --> 00:10:29,153
Yenilikçi araştırma ve geliştirme
Kovid'i tek başına yenemez

210
00:10:29,153 --> 00:10:32,341
ama araştırma ve geliştirmenin
yenilikçi yönetimi yardımcı olabilir.

211
00:10:32,341 --> 00:10:33,540
Teşekkür ederim.