WEBVTT

00:00:01.699 --> 00:00:03.874
Meu fillo naceu en Xaneiro de 2020,

00:00:03.918 --> 00:00:05.945
pouco antes do illamento de París.

00:00:06.109 --> 00:00:08.212
Nunca tivo medo da xente
que levaba máscaras,

00:00:08.236 --> 00:00:09.752
porque iso é todo o que coñece.

00:00:10.306 --> 00:00:14.458
Miña filla de tres anos sabe como dicir
"gel hydro-alcoolique".

00:00:14.482 --> 00:00:17.507
A palabra en francés para dicir
xel hidroalcólico.

00:00:17.531 --> 00:00:19.841
De feito, pronúnciao mellor ca min.

NOTE Paragraph

00:00:20.613 --> 00:00:22.927
Pero ninguén quere levar unha máscara

00:00:22.951 --> 00:00:26.423
ou ter que lavar as máns
cada 20 segundos con xel desinfectante

00:00:26.539 --> 00:00:30.347
Estamos desesperados mirando cara o I+D
para que encontren unha solución por nós:

00:00:30.660 --> 00:00:31.817
a vacina.

NOTE Paragraph

00:00:32.157 --> 00:00:34.167
É interesante como, nas nosas cabezas,

00:00:34.191 --> 00:00:37.880
seguimos a pensar no desenvolvemento
da vacina como se fose o Santo Graal.

00:00:38.825 --> 00:00:42.253
Pero hai un par de atallos
que me gustaría descifrar.

00:00:42.277 --> 00:00:44.730
Non son doutora,
son unha simple consultora.

00:00:44.774 --> 00:00:46.972
A miña clientela céntrase en
asistencia médica,

00:00:46.996 --> 00:00:50.717
empresas biofarmacéuticas, provedoras,
institucións globais de saúde,

00:00:51.021 --> 00:00:52.746
e elas educáronme a min.

00:00:53.769 --> 00:00:56.465
Precisamos atopar a ferramentas
para combater a COVID,

00:00:56.489 --> 00:00:59.050
e precisamos facelas accesíbeis
a todos e todas.

NOTE Paragraph

00:00:59.796 --> 00:01:03.584
Primeiro, unha soa vacina
non nos vai sacar desta.

00:01:03.988 --> 00:01:06.253
O que precisamos é un arsenal
de ferramentas.

00:01:06.277 --> 00:01:10.070
Precisamos vacinas, precisamos terapeutas,
precisamos diagnoses

00:01:10.094 --> 00:01:14.788
para estar seguros de que podemos prever,
identificar e tratar os casos de COVID

00:01:14.812 --> 00:01:16.932
en diferentes poboacións.

NOTE Paragraph

00:01:16.956 --> 00:01:20.826
Segundo, non se trata só
de atopar as ferramentas.

00:01:21.798 --> 00:01:24.819
Que pensas que pasará
cando unha desas probas médicas

00:01:24.843 --> 00:01:27.154
demostre que a ferramenta é efectiva?

00:01:27.178 --> 00:01:29.747
Pensas que poderemos ir correndo
á farmacia do lado,

00:01:29.771 --> 00:01:31.766
conseguir o produto,
quitarnos as máscaras

00:01:31.790 --> 00:01:33.706
e volver a bicarnos con lingua?

00:01:34.520 --> 00:01:35.731
Non.

00:01:36.557 --> 00:01:40.177
Encontrarmos unha ferramenta eficaz
é só un paso nesta gran loita,

00:01:40.201 --> 00:01:43.276
porque hai unha diferenza
entre que exista un produto

00:01:43.300 --> 00:01:45.201
e poder acceder a el.

NOTE Paragraph

00:01:46.058 --> 00:01:47.303
E agora pensarás,

00:01:47.327 --> 00:01:50.328
"Oh... quere dicir que outros países
terán que agardar."

00:01:50.741 --> 00:01:52.544
Non, non me refiro a iso.

00:01:52.568 --> 00:01:54.647
Non é que outros teñan que agardar,

00:01:54.671 --> 00:01:56.587
senón calquera de nós.

00:01:57.240 --> 00:01:58.894
Se hai algo que nos ensina a COVID

00:01:58.918 --> 00:02:01.820
é que pola súa velocidade e magnitude,

00:02:01.844 --> 00:02:04.463
está expoñéndonos a todos nós
aos mesmos cambios

00:02:04.487 --> 00:02:07.561
e facéndonos probar retos
aos que non estabamos afeitos.

00:02:08.064 --> 00:02:10.594
Lembras cando comezou
o illamento na China?

00:02:10.658 --> 00:02:13.278
Imaxinábaste que ti tamén
acabarías na mesma situación

00:02:13.302 --> 00:02:14.507
semanas despois?

00:02:15.016 --> 00:02:16.612
Eu non.

NOTE Paragraph

00:02:17.057 --> 00:02:20.617
Imos agora ó momento, teórico,
no que xa teñamos a vacina.

00:02:21.240 --> 00:02:24.588
Neste caso, o próximo reto
será a subministración

00:02:25.355 --> 00:02:27.486
O cálculo actual da comunidade global

00:02:27.510 --> 00:02:29.743
é que para o fin de 2021,

00:02:29.767 --> 00:02:32.843
ou sexa, máis dun ano despois
do desenvolvemento da vacina,

00:02:32.867 --> 00:02:35.821
teremos doses dabondo para
entre un e dous mil millóns

00:02:35.845 --> 00:02:37.849
das oito mil millóns de persoas
no planeta.

00:02:38.798 --> 00:02:40.450
Así que, quen terá que esperar?

00:02:41.157 --> 00:02:44.248
Como pensas que será o acceso
cando a subministración é limitada?

NOTE Paragraph

00:02:44.619 --> 00:02:46.100
Escenario número un:

00:02:46.124 --> 00:02:48.122
deixamos que o mercado actúe por si mesmo,

00:02:48.146 --> 00:02:51.875
e aqueles que se poidan pagar máis
ou ser os máis rápidos negociando

00:02:51.909 --> 00:02:53.947
poderán acceder de primeiros ao producto.

00:02:54.339 --> 00:02:57.463
Non é para nada xusto,
pero é moi posíbel que ocorra.

NOTE Paragraph

00:02:58.064 --> 00:02:59.435
Escenario número dous:

00:02:59.459 --> 00:03:02.433
Podemos poñernos de acordo,
segundo a lóxica da sanidade pública,

00:03:02.497 --> 00:03:04.139
en quen accede primeiro ao produto.

00:03:04.163 --> 00:03:07.183
Pon que acordamos que o persoal sanitario
sexa o primeiro,

00:03:07.207 --> 00:03:08.683
e, despois, os maiores

00:03:08.707 --> 00:03:10.663
e, por último, o resto da poboación.

NOTE Paragraph

00:03:10.687 --> 00:03:12.737
Déixame agora ir un poco máis aló.

00:03:12.761 --> 00:03:14.317
Escenario número tres:

00:03:15.619 --> 00:03:19.118
os países que demostraron 
que poden xestionar ben a pandemia

00:03:19.142 --> 00:03:21.368
acceden de primeiro ao produto.

00:03:22.055 --> 00:03:23.937
Sería extrapolar un pouco,

00:03:23.961 --> 00:03:26.129
mais non é ciencia ficción,
nin moito menos.

00:03:26.243 --> 00:03:27.202
Hai algúns anos,

00:03:27.252 --> 00:03:30.773
cando a subministración do medicamento
contra a tuberculose escaseaba

00:03:30.932 --> 00:03:32.845
implantouse unha comisión extraordinaria

00:03:32.895 --> 00:03:36.133
para determinar que países
tiñan unha sanidade forte dabondo

00:03:36.157 --> 00:03:39.247
para garantir que os produtos 
fosen repartidos de forma axeitada

00:03:39.271 --> 00:03:42.460
e que os pacientes seguisen
correctamente o seu tratamento.

00:03:42.624 --> 00:03:44.996
E eses países foron os primeiros
en ter acceso.

NOTE Paragraph

00:03:46.722 --> 00:03:48.225
Ou, escenario número catro:

00:03:48.269 --> 00:03:50.222
podémosnos pór de acordo
nunha lei ao chou,

00:03:50.316 --> 00:03:53.334
Por exemplo, que a xente sexa vacinada
polo seu aniversario.

NOTE Paragraph

00:03:54.108 --> 00:03:55.542
Agora déixame preguntarche:

00:03:56.201 --> 00:04:00.613
Como che fai sentir pensar nun futuro
no que existe unha vacina,

00:04:00.637 --> 00:04:05.021
pero no que seguises levando unha máscara
e os teus fillos non puidesen ir á escola

00:04:05.045 --> 00:04:07.684
e non puideses ir ao traballo como queiras

00:04:07.708 --> 00:04:10.331
por non ter acceso a ese produto?

00:04:11.593 --> 00:04:14.763
Cada día que pasase
veríase como inaceptábel, ou?

00:04:15.309 --> 00:04:16.600
Mais... sabes que?

00:04:17.067 --> 00:04:21.219
Hai moitas enfermidades para as que
temos tratamentos e, incluso, curas,

00:04:21.243 --> 00:04:25.409
e, aínda así, seguen afectando a xente
que morre cada ano dela.

NOTE Paragraph

00:04:26.310 --> 00:04:27.907
Poñamos por caso a tuberculose:

00:04:28.479 --> 00:04:30.963
10 millóns de persoas infectadas cada ano,

00:04:30.987 --> 00:04:33.073
1,5 millóns de persoas mortas,

00:04:33.969 --> 00:04:36.072
a pesar de que hai anos
que temos unha cura.

00:04:36.096 --> 00:04:38.924
E iso é só porque
aínda non solucionamos

00:04:38.948 --> 00:04:40.757
algunhas cuestións fundamentais.

NOTE Paragraph

00:04:42.495 --> 00:04:45.126
Un acceso equitativo é o máis xusto,

00:04:45.801 --> 00:04:48.393
pero máis aló deste argumento humanitario

00:04:48.563 --> 00:04:51.590
que, agardo, todos sexamos
máis conscientes

00:04:51.590 --> 00:04:52.590
agora que o vivimos na nosa pel,

00:04:52.590 --> 00:04:54.877
hai un argumento económico e de saúde

00:04:54.901 --> 00:04:56.398
para o acceso equitativo.

00:04:57.104 --> 00:05:00.688
O argumento de saúde é que
mentres o virus siga activo nalgures.

00:05:00.712 --> 00:05:03.219
todos nós estamos en risco de
volver a enfermar.

00:05:03.909 --> 00:05:07.588
O argumento económico é que
debido á interdependencia

00:05:07.612 --> 00:05:08.915
das nosas economías,
ningunha economía estatal

00:05:08.939 --> 00:05:11.891

pode empezar de novo
se as demais non remontan con ela

00:05:14.867 --> 00:05:17.386
Pensa nos sectores
que dependen de mobilidade global,

00:05:17.410 --> 00:05:19.713
coma a aeroespacial
ou a de viaxes e turismo.

00:05:19.766 --> 00:05:22.725
Pensa nas cadeas de subministración
que abranguen todo o mundo,

00:05:22.759 --> 00:05:24.515
como a téxtil ou a automóbil.

00:05:24.539 --> 00:05:28.409
Pensa en canto do crecemento económico
provén de mercados emerxentes.

00:05:28.719 --> 00:05:31.741
Precisamos de tódolos países
para erradicar a pandemia.

00:05:35.155 --> 00:05:38.140
Así que o acceso equitativo
non só é o máis xusto,

00:05:38.164 --> 00:05:40.168
é tamén o máis intelixente.

00:05:41.165 --> 00:05:42.693
Mais, como o facemos?

NOTE Paragraph

00:05:43.758 --> 00:05:47.323
Asegurémonos antes que estamos de acordo
en canto a que significa "acceso".

00:05:47.467 --> 00:05:49.931
Significaría que o produto existe;

00:05:49.955 --> 00:05:52.544
que funciona o suficientemente ben;

00:05:52.568 --> 00:05:55.422
que foi aprobado polas autoridades locais;

00:05:55.446 --> 00:05:57.231
que nolo podemos permitir;

00:05:57.255 --> 00:06:00.488
pero tamén que hai probas
de que funciona en tódala poboación

00:06:00.512 --> 00:06:01.695
que o precise,

00:06:01.719 --> 00:06:06.229
e iso pode incluír mulleres embarazadas
ou persoas inmunodeprimidas, ou nenos;

00:06:06.253 --> 00:06:08.788
que pode ser distribuído
en diferentes situacións,

00:06:08.812 --> 00:06:14.344
coma hospitais e clínicas rurais,
ou climas quentes e fríos;

00:06:14.368 --> 00:06:16.647
e que podemos producilo
nunha escala correcta.

00:06:17.266 --> 00:06:19.321
É unha lista moi longa, seino,

00:06:19.376 --> 00:06:21.383
e nunha situación na que
non houbese crise,

00:06:21.433 --> 00:06:25.634
combateríamos estas cuestións
unha por unha, por orde,

00:06:25.658 --> 00:06:27.241
o que leva moito tempo.

00:06:28.339 --> 00:06:29.844
Así que, que facemos?

NOTE Paragraph

00:06:30.609 --> 00:06:33.124
O acceso está lonxe
de ser un novo desafío,

00:06:33.148 --> 00:06:34.659
e no caso da COVID,

00:06:34.683 --> 00:06:37.986
teño que dicir que estamos vendo
unha colaboración extraordinaria

00:06:38.010 --> 00:06:41.727
de organismos internacionais,
sociedades civís, industrias e outros

00:06:41.751 --> 00:06:43.099
para acelerar o proceso:

00:06:43.190 --> 00:06:45.208
faccendo funcionar as cousas en paralelo,

00:06:45.232 --> 00:06:47.212
alixeirando os procesos reguladores,

00:06:47.275 --> 00:06:49.196
deseñando mecanismos de subministración,

00:06:49.266 --> 00:06:52.149
garantindo a obtención,
mobilizando recursos, etc.

00:06:52.632 --> 00:06:54.776
Mais, o máis probábel é que
teñamos unha situación na que

00:06:57.096 --> 00:07:00.053
a vacina precise ser almacenada a,
poñamos por caso,

00:07:00.077 --> 00:07:02.245
menos 80 graos Celsius;

00:07:02.269 --> 00:07:04.788
ou na que o tratamento
precise ser administrado

00:07:04.812 --> 00:07:07.318
por un profesional sanitario
altamente especializado;

00:07:07.372 --> 00:07:09.561
ou na que as diagnoses
precisen ser analizadas

00:07:09.585 --> 00:07:11.113
por un laboratorio sofisticado.

00:07:11.873 --> 00:07:13.685
Que máis podemos facer?

NOTE Paragraph

00:07:15.155 --> 00:07:18.018
Se levamos máis aló a lóxica
que a comunidade global de saúde

00:07:18.042 --> 00:07:19.695
vén defendendo durante anos,

00:07:19.719 --> 00:07:22.977
hai unha cousa máis 
que penso que pode axudar.

00:07:23.855 --> 00:07:26.688
Hai un concepto usado
para o desenvolvemento e fabricación

00:07:26.712 --> 00:07:28.561
chamado "deseño por custo".

00:07:28.585 --> 00:07:31.588
A idea básica é que
o conversa sobre o manexo do custo

00:07:31.612 --> 00:07:34.476
sucede ao mesmo tempo
que o produto está sendo deseñado,

00:07:34.500 --> 00:07:36.942
en oposición a que o produto
se deseñe primeiro

00:07:36.966 --> 00:07:39.457
e despois se revise para baixar o custo.

00:07:39.804 --> 00:07:41.898
É un método simple
que axuda a garantir que

00:07:41.972 --> 00:07:46.655
cando se identifique o custo
coma criterio prioritario para un produto,

00:07:46.679 --> 00:07:48.733
sexa fixado coma obxectivo
xa o primeiro día.

NOTE Paragraph

00:07:49.386 --> 00:07:52.159
Agora, no contexto de saúde e acceso,

00:07:52.543 --> 00:07:54.775
penso que hai un potencial sen explotar

00:07:54.799 --> 00:07:56.296
nun "acceso I+D",

00:07:56.320 --> 00:07:59.477
tal e como as fábricas
deseñan por custo.

00:08:00.012 --> 00:08:03.995
Isto significaría que,
en vez de desenvolver un produto

00:08:04.019 --> 00:08:08.382
e despois traballar para adaptalo
e garantir un acceso equitativo,

00:08:08.406 --> 00:08:10.559
todos os puntos
da lista que mencionei antes

00:08:10.583 --> 00:08:13.898
serían construídos nun proceso
de I+D dende o comezo,

00:08:13.922 --> 00:08:16.453
e isto beneficiaríanos a todos nós.

NOTE Paragraph

00:08:16.477 --> 00:08:18.098
Poñamos un exemplo.

00:08:18.122 --> 00:08:21.633
Se desenvolvemos un produto
pensando nun acceso equitativo,

00:08:21.657 --> 00:08:24.908
poderemos optimizalo
para aumentar máis rápido a produción.

00:08:25.616 --> 00:08:27.966
Na miña experiencia,
o desenvolvemento de fármacos

00:08:27.996 --> 00:08:30.296
céntrase a miúdo en atopar
unha dose que funcione

00:08:30.346 --> 00:08:33.888
e, só despois, optmizar a dose
ou facerlle pequenos axustes.

00:08:34.555 --> 00:08:37.101
Agora imaxina que estamos a falar
dun produto

00:08:37.125 --> 00:08:39.620
para o que o principio activo
é un recurso escaso.

00:08:40.044 --> 00:08:43.635
E se, en vez diso, nos enfocásemos
en desenvolver un tratamento

00:08:43.659 --> 00:08:47.371
que use a cantidade mínima posíbel
dese principio activo?

00:08:47.802 --> 00:08:50.065
Podería axudarnos a producir máis doses.

NOTE Paragraph

00:08:50.744 --> 00:08:52.268
Poñamos outro exemplo.

00:08:52.792 --> 00:08:55.655
Se desenvolvésemos un produto
co acceso equitativo en mente,

00:08:55.679 --> 00:08:59.148
poderiamos ser quen de optimizalo
para producilo en masa máis rápidamente.

00:08:59.788 --> 00:09:01.161
En países con salarios altos

00:09:01.211 --> 00:09:03.622
temos sistemas de saúde
de gran capacidade.

00:09:03.646 --> 00:09:06.075
Sempre podemos distribuír
os produtos como queramos.

00:09:06.113 --> 00:09:08.834
Damos por descontado
que podemos almacenar os produtos

00:09:08.864 --> 00:09:10.739
en ambientes con control de temperatura

00:09:10.763 --> 00:09:15.084
ou que contamos co persoal sanitario
cualificado para a súa administración.

00:09:15.692 --> 00:09:19.727
Por suposto, o control de temperatura
e o persoal sanitario cualificado

00:09:19.801 --> 00:09:21.877
non están dispoñíbeis en todas partes.

00:09:21.901 --> 00:09:23.888
Se queremos achegarnos ao I+D

00:09:23.912 --> 00:09:27.004
coas limitacións dos sistemas de saúde
máis febles en mente,

00:09:27.028 --> 00:09:28.542
podemos poñernos creativos

00:09:28.566 --> 00:09:32.486
e desenvolver antes, por exemplo,
produtos aos que non afecte a temperatura

00:09:32.510 --> 00:09:35.504
ou produtos que poidamos tomar
tan fácilmente como unha vitamina

00:09:35.548 --> 00:09:38.977
ou métodos de longa duración
en vez de pequenas doses periódicas.

00:09:39.832 --> 00:09:45.136
Se fósemos capaces de producir
e desenvolver ferramentas tan sinxelas,

00:09:45.160 --> 00:09:46.782
tería o beneficio engadido

00:09:46.806 --> 00:09:50.034
de causar menos esforzo
nos hospitais e sistemas de sáude

00:09:50.058 --> 00:09:52.974
para países con salarios
tanto altos coma baixos.

NOTE Paragraph

00:09:53.894 --> 00:09:55.310
Dada a velocidade do virus

00:09:55.334 --> 00:09:58.005
e a magnitude das secuelas
ás que estamos a facer fronte,

00:09:58.039 --> 00:10:00.530
penso que temos que continuar
retándonos a nós mesmos

00:10:00.549 --> 00:10:02.839
para atopar a forma máis rápida
de facer produtos

00:10:02.869 --> 00:10:04.645
contra a COVID e as futuras pandemias

00:10:04.739 --> 00:10:06.119
que sexan accesíbeis a todos.

NOTE Paragraph

00:10:06.501 --> 00:10:07.852
Dende o meu punto de vista,

00:10:07.876 --> 00:10:09.738
a non ser que o virus desapareza,

00:10:09.762 --> 00:10:11.655
esta historia acaba de dúas formas.

00:10:12.288 --> 00:10:14.148
Ou a balanza inclínase cara un lado:

00:10:14.172 --> 00:10:16.371
só uns poucos obtemos acceso ao produto

00:10:16.395 --> 00:10:18.918
e a COVID segue sendo unha amenaza
para todos nós;

00:10:18.942 --> 00:10:20.696
ou equilibramos a balanza,

00:10:20.720 --> 00:10:23.085
todos acadamos acceso
ás armas adecuadas,

00:10:23.109 --> 00:10:25.104
e seguimos adiante todos xuntos.

00:10:26.501 --> 00:10:29.183
O I+D non pode el só coa COVID,

00:10:29.207 --> 00:10:31.905
pero unha xestión innovadora
do I+D pode axudar.

NOTE Paragraph

00:10:32.315 --> 00:10:33.092
Grazas.