WEBVTT 00:00:09.915 --> 00:00:10.795 [NHẠC DẠO] 00:00:19.990 --> 00:00:22.602 Vẽ tranh với tôi là một dạng thiền định. 00:00:23.289 --> 00:00:25.968 Tôi nghĩ mọi thứ đều bắt đầu và kết thúc từ những nét vẽ. 00:00:28.000 --> 00:00:30.760 Khi làm một dự án, tôi đều vẽ nó ra. 00:00:31.926 --> 00:00:34.160 Vì vậy, nó giống như một dạng ngôn ngữ căn bản, 00:00:34.160 --> 00:00:36.371 và rồi tôi làm một vài thứ đan xen vào đó. 00:00:39.085 --> 00:00:41.321 Những gì đây là về nghệ thuật tranh dán giấy. 00:00:44.971 --> 00:00:48.150 Có nhiều việc tôi làm với tư cách là một người sáng tạo nghệ thuật 00:00:48.150 --> 00:00:51.135 là tạo ra một tiếng nói cho chính mình 00:00:51.990 --> 00:00:55.214 bởi tôi đã không có điều ấy trong suốt khoảng thời gian dài. 00:00:59.594 --> 00:01:02.527 Năm 1965, tôi có tin vui. 00:01:04.095 --> 00:01:06.841 Vào tháng thứ năm của thai kỳ, 00:01:06.841 --> 00:01:08.930 tôi gặp vấn đề về hô hấp 00:01:08.930 --> 00:01:12.140 và rồi mắc tình trạng tim mạch mà chẩn đoán là bệnh cơ tim. 00:01:12.788 --> 00:01:14.741 Tim mạch tôi rơi vào trạng thái suy yếu. 00:01:15.530 --> 00:01:19.100 Tôi đã phải nhờ đến sự hỗ trợ của máy thở ôxi trong thời gian thai nghén đó 00:01:19.100 --> 00:01:20.228 ở bệnh viện. 00:01:21.300 --> 00:01:23.380 Tôi từng không thể đi lại 00:01:23.380 --> 00:01:26.087 hay làm bất cứ việc gì hàng tháng trời ròng rã. 00:01:28.563 --> 00:01:32.979 Khi bạn đang nếm trải tiếng gọi của tử thần, 00:01:32.979 --> 00:01:35.507 bạn dần thấm thía hơn về thời gian. 00:01:36.220 --> 00:01:38.549 Điếu đó thực sự là một món quà 00:01:38.549 --> 00:01:41.411 trong cuộc đời tôi, khi tôi đổ bệnh sớm như vậy. 00:01:42.000 --> 00:01:44.460 Nó đã khiến bạn trân trọng quỹ thời gian hiện hữu 00:01:44.460 --> 00:01:47.415 và thực tế là bạn thật sự không thể lãng phí phút giây nào. 00:01:54.611 --> 00:01:58.990 Bởi vì căn bệnh này của tôi lệ thuộc rất nhiều vào hô hấp. 00:01:58.990 --> 00:02:02.240 Nên tôi đã thêm âm thanh vào để nó trở nên sống động hơn 00:02:02.240 --> 00:02:04.477 cho một số bức tượng sáp của tôi. 00:02:04.477 --> 00:02:06.720 [GHI ÂM TIẾNG THỞ] 00:02:06.720 --> 00:02:09.100 [TIẾNG TỪ ĐÀI CÁT-SÉT] ˜Ồ, bạn đây rồi. 00:02:09.435 --> 00:02:11.702 Tôi đã đợi bạn cả ngày đấy. 00:02:12.830 --> 00:02:15.729 Tôi rất vui vì bạn đã đến đây với tôi. 00:02:16.492 --> 00:02:18.292 Bạn tên gì vậy? 00:02:19.990 --> 00:02:22.090 Tôi đã tham gia một lớp học buổi tối ở UCLA 00:02:22.090 --> 00:02:24.621 về cách đúc sáp. 00:02:25.567 --> 00:02:29.860 Vì không có ai ở gần mình lúc đó, nên tôi đã tự đúc khuôn mặt mình. 00:02:30.962 --> 00:02:33.876 và tạo nên bức tượng sáp từ chính bản thân. 00:02:34.823 --> 00:02:37.774 Khi chỉ có một mình, bạn lắng nghe nhiều hơn. 00:02:37.774 --> 00:02:40.874 [Ghi âm tiếng thở] 00:02:41.390 --> 00:02:45.733 Sau khi thu âm tiếng thở, tôi thêm cả sự tương tác cùng đoạn đối thoại. 00:02:46.420 --> 00:02:48.570 Với tôi, đấy cũng là một hình thức vẽ. 00:02:48.570 --> 00:02:51.500 Đó là âm thanh mở rộng vào trong khoảng không. 00:02:51.500 --> 00:02:54.028 Và đấy cũng đã trở thành một phần của công việc. 00:02:59.499 --> 00:03:00.590 Vào những năm 70 00:03:00.590 --> 00:03:05.480 những hoạ sĩ nữ cũng dần nhận thức được họ bị làm ngơ ra sao. 00:03:05.860 --> 00:03:10.834 Những thách thức bước đầu là có một ai đó để tôi trưng bày những thành quả của mình, 00:03:10.834 --> 00:03:12.914 nhưng lại chẳng có ai cả. 00:03:13.394 --> 00:03:15.150 Rồi cuối cùng, 00:03:15.150 --> 00:03:19.190 Đại học California ở Berkeley mời ba người phụ nữ để mở cuộc triển lãm 00:03:19.190 --> 00:03:20.510 và tôi là một trong số họ. 00:03:20.510 --> 00:03:23.270 Nhưng họ lại chỉ muốn trưng bày những bức vẽ của tôi thôi. 00:03:23.997 --> 00:03:26.290 Tôi nghĩ họ cho rằng trưng bày tranh an toàn hơn 00:03:26.290 --> 00:03:28.960 cùng những bức vẽ nghệ thuật và tất cả số đó. 00:03:28.960 --> 00:03:30.310 Nhưng song song với điều ấy, 00:03:30.310 --> 00:03:33.864 tôi đặt thêm một vài bức tượng sáp biết nói. 00:03:34.810 --> 00:03:36.201 Chỉ trong vòng 2 ngày, 00:03:36.201 --> 00:03:38.017 bảo tàng đã đóng cửa triển lãm. 00:03:39.185 --> 00:03:41.200 Họ nói là, "Phương tiện đâu là nghệ thuật." 00:03:41.200 --> 00:03:42.680 "Âm thanh đâu là nghệ thuật." 00:03:42.680 --> 00:03:46.084 Và họ hoàn toán đóng hết buổi triển lãm ấy. 00:03:46.991 --> 00:03:51.240 Bị từ chối và trở nên vô hình trong mắt hệ thống bảo tàng 00:03:51.240 --> 00:03:54.000 thực sự là điều tuyệt vời nhất đến với tôi. 00:03:55.160 --> 00:03:58.704 Trải nghiệm văn hoá của việc giọng nói được chuyển thể 00:03:58.704 --> 00:04:01.168 thành những bài diễn thuyết hay câu chuyện, 00:04:01.168 --> 00:04:03.000 và có tiếng nói 00:04:03.000 --> 00:04:05.063 thực sự quan trọng trong những điều tôi làm. 00:04:05.919 --> 00:04:08.269 [Phụ đề Tiếng Việt: Lê Bảo Thương]