0:00:00.527,0:00:06.981
(Muỗi vo ve)

0:00:10.009,0:00:13.034
(Bốp)

0:00:13.034,0:00:16.017
Bắt được mày rồi.

0:00:16.017,0:00:19.741
Muỗi. Tôi ghét chúng

0:00:19.741,0:00:21.509
Chắc bạn cũng thế?

0:00:21.509,0:00:24.600
Tiếng vo ve đáng ghét bên tai bạn lúc trời tối

0:00:24.600,0:00:26.971
có làm cho bạn phát điên lên?

0:00:26.971,0:00:29.185
Biết rằng nó muốn cắm cây kim vào da bạn

0:00:29.185,0:00:33.271
và hút máu của bạn? Thật kinh khủng phải không?

0:00:33.271,0:00:36.652
Thật ra thì chỉ có một điều tốt duy nhất tôi có thể nghĩ tới

0:00:36.652,0:00:39.032
khi nhắc đến muỗi

0:00:39.032,0:00:41.743
Buổi tối khi chúng bay vào phòng ngủ của chúng ta

0:00:41.743,0:00:44.848
chúng thích cắn vợ tôi hơn.

0:00:44.848,0:00:46.057
Điều đó thật đáng ngạc nhiên phải không?

0:00:46.057,0:00:50.663
Tại sao vợ tôi lại bị đốt nhiều hơn tôi?

0:00:50.663,0:00:54.855
Và câu trả lời là mùi hương, mùi hương của cơ thể cô ấy

0:00:54.855,0:00:57.505
Vì chúng ta đều có mùi khác nhau và sản xuất các hóa chất

0:00:57.505,0:01:01.982
trên da mà có thể thu hút hoặc xua đuổi muỗi,

0:01:01.982,0:01:05.414
một số người sẽ hấp dẫn hơn những người khác.

0:01:05.414,0:01:08.644
Vậy là vợ tôi có mùi thơm hơn tôi, hoặc là tôi

0:01:08.644,0:01:11.430
có mùi hôi hơn cô ấy.

0:01:11.430,0:01:15.011
Bằng cách nào đi nữa, muỗi tìm thấy chúng ta trong bóng tối

0:01:15.011,0:01:17.746
bằng cách đánh hơi. Chúng đánh hơi thấy chúng ta.

0:01:17.746,0:01:20.456
Và trong quá trình tôi học tiến sĩ, tôi muốn biết chính xác

0:01:20.456,0:01:23.212
hóa chất gì trên da chúng ta mà loài muỗi châu Phi

0:01:23.212,0:01:26.993
chuyên gây bệnh sốt rét, dùng để theo dấu chúng ta trong đêm.

0:01:26.993,0:01:30.561
Và có hàng loạt các hợp chất mà chúng dùng.

0:01:30.561,0:01:33.588
Điều này sẽ không phải công việc dễ dàng.

0:01:33.588,0:01:36.693
Do đó, chúng tôi đặt ra nhiều thí nghiệm.

0:01:36.693,0:01:39.561
Tại sao?

0:01:39.561,0:01:42.914
Vì nửa dân số thế giới đang gặp nguy hiểm

0:01:42.914,0:01:46.120
khi bị nhiễm căn bệnh sốt rét chết người

0:01:46.120,0:01:48.822
chỉ đơn giản với một vết muỗi đốt.

0:01:48.822,0:01:51.189
Cứ 30 giây, đâu đó trên hành tinh này,

0:01:51.189,0:01:54.860
một đứa trẻ chết vì sốt rét, và Paul Levy sáng nay

0:01:54.860,0:01:58.707
đã nói về phép ẩn dụ của việc chiếc 727 đâm vào nước Mỹ.

0:01:58.707,0:02:04.288
Vâng, ở châu phi, chúng tôi có tương đương với bảy chiếc 747 cỡ lớn

0:02:04.288,0:02:07.089
đâm mỗii ngày

0:02:07.089,0:02:10.330
Có lẽ nếu ta thu hút muỗi vào bẫy,

0:02:10.330,0:02:14.031
nhử nó với mùi hương của chúng ta, ta có thể

0:02:14.031,0:02:15.861
ngăn chặn việc truyền nhiễm

0:02:15.861,0:02:18.109
Giải quyết câu đố này không phải việc đơ giản

0:02:18.109,0:02:21.346
vì chúng ta tiết ra hàng trăm hóa chất khác nhau trên da,

0:02:21.346,0:02:23.763
nhưng chúng tôi đã có những thí nghiệm đáng chú ý

0:02:23.763,0:02:27.555
đã giúp chúng tôi giải bài toán này nhanh chóng

0:02:27.555,0:02:30.918
Đầu tiên, chúng tôi quan sát rằng không phải tất cả loài muỗi

0:02:30.918,0:02:34.766
đều đốt ở cùng một bộ phận trên cơ thể. Thật kỳ lạ.

0:02:34.766,0:02:36.385
Do đó chúng tôi đặt ra một thí nghiệm

0:02:36.385,0:02:39.997
chúng tôi đặt một tình nguyện viên khỏa thân trong lồng bự,

0:02:39.997,0:02:43.136
và thả muỗi vào trong đó

0:02:43.136,0:02:46.455
để xem chúng sẽ đốt vào đâu trên cơ thể

0:02:46.455,0:02:49.054
Và chúng tôi thu thập được sự khác biệt đáng kể.

0:02:49.054,0:02:51.417
Bên trái bạn thấy vết đốt

0:02:51.417,0:02:54.342
do muỗi sốt rét Hà Lan

0:02:54.342,0:02:57.370
Chúng có sở thích đốt trên mặt

0:02:57.370,0:02:59.832
Ngược lại, muỗi sốt rét châu Phi

0:02:59.832,0:03:05.637
thích đốt ở mắt cá và bàn chân của người này

0:03:05.637,0:03:08.102
và điều đó tất nhiên chúng tôi nên biết từ lâu

0:03:08.102,0:03:12.574
vì chúng được gọi là muỗi, bạn thấy không? (Cười)

0:03:12.574,0:03:15.681
Đúng đấy (Vỗ tay)

0:03:15.681,0:03:21.334
Vậy nên chúng tôi tập chung vào mùi bàn chân,

0:03:21.334,0:03:22.906
mùi hương ở bàn chân con người

0:03:22.906,0:03:26.608
cho đến khi chúng tôi bắt gặp một câu đáng chú ý trong tài liệu

0:03:26.608,0:03:30.266
nói rằng phô mai chỉ thúi thua bàn chân

0:03:30.266,0:03:34.348
hơn là ngược lại. Nghĩ về điều này.

0:03:34.348,0:03:36.607
Và nó đưa chúng tôi tới một thí nghiệm đáng chú ý

0:03:36.607,0:03:40.986
Chúng tôi đã thử, với một mẩu phô mai Limburger nhỏ,

0:03:40.986,0:03:43.658
có mùi rất nặng chỉ sau bàn chân,

0:03:43.658,0:03:46.155
để thu hút muỗi sốt rét châu Phi.

0:03:46.155,0:03:48.887
Và bạn biết không? Nó thành công.

0:03:48.887,0:03:54.222
Nó thành công đến nỗi bây giờ chúng tôi có một hợp chất nhân tạo

0:03:54.222,0:03:58.736
của mùi của phô mai Limburger mà chúng tôi dùng ở Tanzania

0:03:58.736,0:04:00.848
và được chứng minh rằng có tác dụng thu hút muõi

0:04:00.848,0:04:04.730
cao hơn 2 đến 3 lần so với người

0:04:04.730,0:04:08.251
Limburg, hãy tự hào về phô mát của anh,

0:04:08.251,0:04:11.448
vì bây giờ nó được dùng để chống bệnh sốt rét.

0:04:11.448,0:04:18.244
(Vỗ tay)

0:04:18.244,0:04:21.178
Đó là phô mát, chỉ để cho bạn thấy.

0:04:21.178,0:04:24.357
Câu chuyện thứ hai của tôi cũng rất đáng chú ý.

0:04:24.357,0:04:27.972
Nó là về người bạn thân của con người. Loài chó.

0:04:27.972,0:04:28.965
Tôi sẽ chỉ cho bạn

0:04:28.965,0:04:32.102
cách chúng ta có thể dùng chó để chống lại sốt rét.

0:04:32.102,0:04:35.770
Một trong những cách tốt nhất để diệt muỗi

0:04:35.770,0:04:38.725
không phải là đợi đến khi chúng bay xung quanh

0:04:38.725,0:04:41.812
và cắn người rồi truyền bệnh.

0:04:41.812,0:04:45.715
Mà là diệt chúng khi chúng còn là lăng quăng trong nước.

0:04:45.715,0:04:50.440
Tại sao? Vì chúng giống như CIA.

0:04:50.440,0:04:54.592
Trong nước, lăng quăng tập trung lại.

0:04:54.592,0:04:57.274
Chúng đều ở cùng một chỗ và bất động.

0:04:57.274,0:05:00.442
Chúng không thể thoát khỏi chỗ nước đó. Chúng không thể bay.

0:05:00.442,0:05:03.899
Và chúng ta có thể tiếp cận được. Bạn có thể đi tới

0:05:03.899,0:05:08.158
cái hồ và giết chúng ở đấy, đúng không?

0:05:08.158,0:05:12.030
Vấn đề chúng tôi có ở đây là,

0:05:12.030,0:05:15.191
khắp môi trường, tất cả các hồ nước với lăng quăng

0:05:15.191,0:05:17.914
đều nằm rải rác khắp nơi

0:05:17.914,0:05:20.822
điều này gây khó dễ cho nhân viên thanh tra

0:05:20.822,0:05:24.800
trong việc tìm chỗ sinh sản và diệt chúng với thuốc diệt côn trùng.

0:05:24.800,0:05:27.331
Năm vừa rồi chúng tôi đã suy nghĩ rất nhiều, làm cách nào

0:05:27.331,0:05:30.706
để giải quyết vấn đề này? Cho đến khi chúng tôi nhận ra

0:05:30.706,0:05:33.969
rằng cũng giống như mỗi người có mùi hương đặc trưng,

0:05:33.969,0:05:38.480
lăng quăng cũng mang mùi hương riêng biệt.

0:05:38.480,0:05:40.573
Thế là chúng tôi là đặt ra một thí nghiệm điên rồ khác,

0:05:40.573,0:05:42.645
vi chúng tôi thu thập mùi của những con lăng quăng này

0:05:42.645,0:05:47.011
để chúng lên miếng vải và rồi làm một chuyện rất đáng chú ý.

0:05:47.011,0:05:49.404
Ở đây chúng tôi có một thanh ngang với 4 lỗ,

0:05:49.404,0:05:52.207
và đặt mùi hương của lăng quăng vào lỗ bên trái.

0:05:52.207,0:05:53.282
Ôi, rất nhanh.

0:05:53.282,0:05:55.726
Bạn nhìn thấy con chó. Nó tên là Tweed, một giống chó chăn cừu.

0:05:55.726,0:05:58.641
Nó đang kiểm tra các lỗ và giờ thì nó đã đoán trúng rồi.

0:05:58.641,0:06:01.138
Nó đang đi lại để kiểm tra lỗ chính một lần nữa.

0:06:01.138,0:06:02.621
nhưng nó đang đến cái đầu tiên,

0:06:02.621,0:06:05.278
và giờ nó bị khóa vào mùi đấy,

0:06:05.278,0:06:07.508
có nghĩa rằng chúng ta có thể dùng chó

0:06:07.508,0:06:09.836
cùng với các thanh tra để tìm ra

0:06:09.836,0:06:12.220
chỗ sinh sản của muỗi trong cánh đồng,

0:06:12.220,0:06:15.089
và như thế sẽ có tác động lớn hơn tới bệnh sốt rét

0:06:15.089,0:06:18.803
Quý cô này là Ellen van der Zweep, một trong những huấn luyện viên chó

0:06:18.803,0:06:21.678
xuất sắc nhất thế giới và cô ta tin rằng chúng ta có thể làm được nhiều hơn thế

0:06:21.678,0:06:25.396
Vì chúng tôi cũng biết rằng những người mang kí sinh trùng sốt rét

0:06:25.396,0:06:28.372
có mùi khác so với những người không bị nhiễm bệnh

0:06:28.372,0:06:30.678
Cô ta tin rằng chúng ta có thể huấn luyện chó

0:06:30.678,0:06:34.368
để tìm ra những người mang kí sinh trùng.

0:06:34.368,0:06:36.551
Điều đó có nghĩa rằng trong cộng đồng khi mà bệnh sốt rét

0:06:36.551,0:06:40.444
đã giảm đáng kể và chỉ còn vài người nhiễm bệnh

0:06:40.444,0:06:42.023
các chú chó có thể tìm ra những người này,

0:06:42.023,0:06:46.262
chúng ta có thể điều trị cho họ với thuốc chống sốt rét và kết thúc bệnh

0:06:46.262,0:06:49.770
Người bạn thân của con người trong cuộc chiến chống sốt rét.

0:06:49.770,0:06:52.808
Câu chuyện thứ ba của tôi còn đáng chú ý hơn,

0:06:52.808,0:06:57.657
và tôi nên nói rằng, chưa bao giờ được trình bày

0:06:57.657,0:06:59.727
trước công chúng cho tới hôm nay. Vâng.

0:06:59.727,0:07:02.933
Đó là một câu chuyện điên rồ, nhưng tôi tin có lẽ nó là sự trả thù

0:07:02.933,0:07:06.252
cuối cùng và tốt nhất đối với muỗi hơn bao giờ hết.

0:07:06.252,0:07:09.426
Thật ra, có người đã nói với tôi rằng bây giờ họ sẽ

0:07:09.426,0:07:12.488
tận hưởng việc bị muỗi đốt.

0:07:12.488,0:07:15.196
Và tất nhiên câu hỏi là, điều gì khiến cho một người

0:07:15.196,0:07:17.806
yêu thích việc bị muỗi đốt?

0:07:17.806,0:07:19.066
Và câu trả lời là

0:07:19.066,0:07:23.183
Tôi có nó ngay đây trong túi,

0:07:23.183,0:07:25.893
nếu tôi có nó.

0:07:25.893,0:07:29.239
Nó là một viên nhộng bình thường

0:07:29.239,0:07:32.121
và khi tôi uống chung với nước

0:07:32.121,0:07:36.396
nó tạo ra điều kì diệu.

0:07:36.396,0:07:38.069
Cảm ơn.

0:07:40.287,0:07:44.029
(Uống)

0:07:44.029,0:07:48.045
Hãy để tôi chỉ cho bạn nó hoạt động thế nào.

0:07:48.045,0:07:51.062
Trong cái hộp này tôi có một cái lồng

0:07:51.062,0:07:55.856
với bảy trăm con muỗi cái

0:07:55.856,0:08:00.323
đang đói

0:08:00.323,0:08:04.211
mà tôi sắp thả ra (Cười)

0:08:04.211,0:08:07.331
Giỡn thôi.

0:08:07.331,0:08:10.223
Điều tôi sắp cho bạn xem là tôi sẽ đặt tay mình vào trong đó

0:08:10.223,0:08:12.938
bạn sẽ thấy chúng đốt nhanh như thế nào.

0:08:12.938,0:08:14.935
Chúng ta cùng xem.

0:08:14.935,0:08:18.357
Đừng lo, tôi làm điều này thường xuyên trong phòng thí nghiệm

0:08:18.357,0:08:22.159
Chúng ta xem. Được rồi.

0:08:22.159,0:08:27.202
Trong đoạn phim ở đây

0:08:27.202,0:08:28.570
Tôi sẽ cho bạn xem điều tương tự,

0:08:28.570,0:08:31.329
chỉ có điều những gi tôi cho bạn thấy trên đoạn phim

0:08:31.329,0:08:34.895
diễn ra một giờ sau khi tôi uống viên thuốc

0:08:34.895,0:08:39.619
Nó không thành công. Xin lỗi về việc này.

0:08:39.619,0:08:42.018
Tôi thò tay vào và đưa cho chúng một bữa ăn thịnh soạn

0:08:42.018,0:08:44.286
Tôi lắc cho chúng rơi xuống và chúng tôi quan sát theo thời gian

0:08:44.286,0:08:47.303
để xem những con muỗi này ngã bệnh

0:08:47.303,0:08:49.462
Đây là đoạn phim quay nhanh

0:08:49.462,0:08:52.826
Và 3 giờ sau, những gì chúng tôi thấy

0:08:52.826,0:08:55.910
ở đáy lồng là muỗi chết

0:08:55.910,0:09:00.241
và tôi xin nói rằng, thưa quý vị,

0:09:00.241,0:09:02.106
chúng ta đã đổi vị trí với muỗi

0:09:02.106,0:09:06.826
Chúng không giết chúng ta mà ngược lại chúng ta giết chúng.

0:09:06.826,0:09:14.983
(Vỗ tay)

0:09:14.983,0:09:21.067
Bây giờ (Cười)

0:09:21.067,0:09:22.905
Maastricht, hãy chuẩn bị.

0:09:22.905,0:09:25.031
Hãy nghĩ đến những gì chúng ta có thể làm với phát hiện mới này.

0:09:25.031,0:09:27.229
Chúng ta có thể dùng nó để chứa dịch bệnh

0:09:27.229,0:09:30.615
do muỗi gây ra, đúng không?

0:09:30.615,0:09:32.632
Và hơn thế nữa, hãy tưởng tượng chuyện gì xảy ra nếu,

0:09:32.632,0:09:35.691
trong mỗi khu vực lớn, mọi người đều dùng thuốc này

0:09:35.691,0:09:37.952
chỉ trong vòng 3 tuần

0:09:37.952,0:09:40.360
Nó sẽ cho chúng ta cơ hội để thật sự loại bỏ

0:09:40.360,0:09:41.970
bệnh sốt rét.

0:09:41.970,0:09:46.064
Vậy là phô mai, chó, và thuốc dùng để diệt muỗi.

0:09:46.064,0:09:49.702
Đó là khoa học sáng tạo mà tôi thích làm

0:09:49.702,0:09:52.207
cho sự tiến bộ của nhân loại

0:09:52.207,0:09:55.008
Nhưng đặc biệt cho cô bé này, để cô bé có thể lớn lên

0:09:55.008,0:09:59.808
trong thế giới không có sốt rét. Xin cảm ơn (Vỗ tay)