[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.01,0:00:04.01,Default,,0000,0000,0000,,Bạn đã bao giờ dịch bài của Erin McKean?
Dialogue: 0,0:00:04.01,0:00:07.01,Default,,0000,0000,0000,,Đây là đoạn trích cho những người chưa làm
Dialogue: 0,0:00:07.01,0:00:10.02,Default,,0000,0000,0000,,"Từ điển học" là thứ gì đó hỗn loạn.
Dialogue: 0,0:00:10.02,0:00:12.48,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một từ hay ho để nói \Nvà tôi dùng từ đó hoài.
Dialogue: 0,0:00:12.48,0:00:14.41,Default,,0000,0000,0000,,Thêm nữa:
Dialogue: 0,0:00:14.41,0:00:18.03,Default,,0000,0000,0000,,"Hỗn loạn" cũng là một từ hay ho để dịch.
Dialogue: 0,0:00:18.03,0:00:21.03,Default,,0000,0000,0000,,Ở Hà Lan, tôi dùng "olleke bolleke", như
Dialogue: 0,0:00:21.03,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,"Olleke bolleke, rubisolleke"
Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:27.02,Default,,0000,0000,0000,,"olleke bolleke, rubisolleke, \Nolleke bolleke, knol!"
Dialogue: 0,0:00:27.02,0:00:30.09,Default,,0000,0000,0000,,Thật may, dạng thơ ca gieo vần \Ncho trẻ nhỏ này phổ biến
Dialogue: 0,0:00:30.09,0:00:33.06,Default,,0000,0000,0000,,ở hầu hết các vùng nói tiếng Hà Lan.
Dialogue: 0,0:00:33.06,0:00:37.01,Default,,0000,0000,0000,,Tiếng Hà Lan là tiếng mẹ đẻ\Ncủa khoảng 23 triệu người
Dialogue: 0,0:00:37.01,0:00:40.03,Default,,0000,0000,0000,,trong đó khoảng 16 triệu người \Nhiện đang sinh sống tại Hà Lan
Dialogue: 0,0:00:40.03,0:00:44.07,Default,,0000,0000,0000,,6 triệu người sống tại phía Bắc nước Bỉ, \Ncòn được biết đến là vùng Flanders
Dialogue: 0,0:00:44.07,0:00:48.05,Default,,0000,0000,0000,,và có 400 nghìn người ở \NCộng Hoà Suriname tại Nam Mỹ.
Dialogue: 0,0:00:48.05,0:00:51.08,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi còn có cả \N"Hiệp Hội Ngôn Ngữ Hà Lan".
Dialogue: 0,0:00:51.08,0:00:53.09,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thì, vấn đề là gì?
Dialogue: 0,0:00:53.09,0:00:56.53,Default,,0000,0000,0000,,Tiếng Hà Lan từ Hà Lan \Nvà tiếng Hà Lan tại vùng Flanders
Dialogue: 0,0:00:56.53,0:00:58.09,Default,,0000,0000,0000,,thì lại khá là khác nhau.
Dialogue: 0,0:00:58.09,0:01:01.07,Default,,0000,0000,0000,,Nếu buổi sáng bạn gặp Johan Cruyff,
Dialogue: 0,0:01:01.07,0:01:06.01,Default,,0000,0000,0000,,và nếu bạn gặp may \Nthì anh ấy sẽ nói với bạn "Goeiemorgen".
Dialogue: 0,0:01:06.01,0:01:09.02,Default,,0000,0000,0000,,Kim Clijsters cũng nói "Goeiemorgen".
Dialogue: 0,0:01:09.02,0:01:12.03,Default,,0000,0000,0000,,Trong việc làm phụ đề,\Ncái này tất nhiên là không liên quan.
Dialogue: 0,0:01:12.03,0:01:15.06,Default,,0000,0000,0000,,Vậy một lần nữa, vấn đề nằm ở đâu?
Dialogue: 0,0:01:15.06,0:01:18.01,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi cũng dùng những từ khác nhau.
Dialogue: 0,0:01:18.01,0:01:20.09,Default,,0000,0000,0000,,Người Hà Lan gọi cái này là "klokkromme."
Dialogue: 0,0:01:20.09,0:01:23.08,Default,,0000,0000,0000,,Còn người vùng Flanders \Nchúng tôi gọi là "Gauss-curve."
Dialogue: 0,0:01:23.08,0:01:28.06,Default,,0000,0000,0000,,Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng,\Nmỗi nhóm đều có "đặc tính không chắc chắn"
Dialogue: 0,0:01:28.06,0:01:30.09,Default,,0000,0000,0000,,hoặc sai lệch so với tiếng Hà Lan chuẩn
Dialogue: 0,0:01:30.09,0:01:33.08,Default,,0000,0000,0000,,điều này xảy ra ở hầu hết các vùng
Dialogue: 0,0:01:33.08,0:01:37.07,Default,,0000,0000,0000,,Theo năm tháng, người Hà Lan\Nkhông còn phân biệt được
Dialogue: 0,0:01:37.07,0:01:39.05,Default,,0000,0000,0000,,giới tính của các danh từ.
Dialogue: 0,0:01:39.05,0:01:42.08,Default,,0000,0000,0000,,Do vậy, người Hà Lan có thể thắc mắc
Dialogue: 0,0:01:42.08,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,là con bò này là giống đực hay cái
Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.08,Default,,0000,0000,0000,,hoặc cách ta nói đùa tại vùng Flanders.
Dialogue: 0,0:01:47.08,0:01:51.07,Default,,0000,0000,0000,,Mặt khác, ở Bỉ, cho dù thích hay không,
Dialogue: 0,0:01:51.07,0:01:53.74,Default,,0000,0000,0000,,ngôn ngữ của chúng ta bị ảnh hưởng bởi
Dialogue: 0,0:01:53.74,0:01:56.42,Default,,0000,0000,0000,,những đồng bào nói tiếng Pháp,
Dialogue: 0,0:01:56.42,0:01:59.34,Default,,0000,0000,0000,,dẫn đến thỉnh thoảng có cấu trúc lạ \Nđược mượn từ tiếng Pháp.
Dialogue: 0,0:01:59.34,0:02:02.08,Default,,0000,0000,0000,,Đây chính là vấn đề.
Dialogue: 0,0:02:02.08,0:02:04.08,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bình phẩm viên đến từ Hà Lan
Dialogue: 0,0:02:04.08,0:02:07.03,Default,,0000,0000,0000,,kiểm tra bài viết của\Nđồng nghiệp đến từ Bỉ,
Dialogue: 0,0:02:07.03,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,cô ấy sẽ thấy những từ
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.01,Default,,0000,0000,0000,,mà cô ấy chưa từng dùng theo cách như vậy
Dialogue: 0,0:02:12.01,0:02:13.19,Default,,0000,0000,0000,,và ngược lại.
Dialogue: 0,0:02:13.19,0:02:15.07,Default,,0000,0000,0000,,Nếu cô ấy bắt đầu chỉnh lại chúng,
Dialogue: 0,0:02:15.07,0:02:17.08,Default,,0000,0000,0000,,trước khi cô kịp nhận ra,\Ncô ấy đã dính vào
Dialogue: 0,0:02:17.08,0:02:19.06,Default,,0000,0000,0000,,một cuộc tranh cải đúng sai\Nkhông hồi kết.
Dialogue: 0,0:02:19.06,0:02:22.01,Default,,0000,0000,0000,,Chuyện này đã xảy ra trong\Nnhững ngày đầu làm việc tại TED.
Dialogue: 0,0:02:22.01,0:02:26.06,Default,,0000,0000,0000,,Tôi thậm chí phải thừa nhận \Nlần đầu tiên tôi dịch
Dialogue: 0,0:02:26.06,0:02:29.08,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã phải hỏi biên dịch viên\Ncủa nước tôi
Dialogue: 0,0:02:29.08,0:02:32.06,Default,,0000,0000,0000,,để kiểm tra bài viết,\Nbởi vì tôi cảm thấy không thoải mái
Dialogue: 0,0:02:32.06,0:02:34.06,Default,,0000,0000,0000,,với bài bình phẩm từ "phía bên kia".
Dialogue: 0,0:02:34.06,0:02:37.01,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tôi đã nhanh chóng học được là\Nnếu bạn chỉ cần gắn bó
Dialogue: 0,0:02:37.01,0:02:39.03,Default,,0000,0000,0000,,với một số luật cơ bản,
Dialogue: 0,0:02:39.03,0:02:42.02,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ giải quyết được khó khăn này thôi.
Dialogue: 0,0:02:42.02,0:02:45.05,Default,,0000,0000,0000,,Đó là cái thứ mà hôm nay \Ntôi muốn chia sẻ với bạn đây.
Dialogue: 0,0:02:45.05,0:02:49.02,Default,,0000,0000,0000,,Cách tốt nhất để kết thúc việc\N"Ai mới là người đúng"
Dialogue: 0,0:02:49.02,0:02:51.07,Default,,0000,0000,0000,,là cần đồng ý\Ntrên những chuẩn mực bạn dùng
Dialogue: 0,0:02:51.07,0:02:53.09,Default,,0000,0000,0000,,Với tiếng Hà Lan, điều này khá dễ.
Dialogue: 0,0:02:53.09,0:02:56.08,Default,,0000,0000,0000,,Từ đồng nghĩa, từ điển chính thức
Dialogue: 0,0:02:56.08,0:03:00.05,Default,,0000,0000,0000,,và cả ngữ pháp chuẩn\Ntất cả đều có thể truy cập trực tuyến.
Dialogue: 0,0:03:00.05,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Cả ba cái đó được\Nchấp nhận và dùng phổ biến
Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:05.01,Default,,0000,0000,0000,,tại nước Hà Lan và Bỉ.
Dialogue: 0,0:03:05.01,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu ngay từ đầy bạn ngụ ý rằng
Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:09.06,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ dùng chúng như là tiêu chuẩn
Dialogue: 0,0:03:09.06,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ tránh được \Nnhiều căng thẳng và tranh cãi.
Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:14.05,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thậm chí là với từ có tồn tại,
Dialogue: 0,0:03:14.05,0:03:16.48,Default,,0000,0000,0000,,nó cũng có thể \Nko quen thuộc với một trong hai vùng
Dialogue: 0,0:03:17.76,0:03:19.05,Default,,0000,0000,0000,,Lấy ví dụ từ "lokkromme"
Dialogue: 0,0:03:19.05,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Người Bỉ rất ít khi dùng nó,
Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:24.74,Default,,0000,0000,0000,,nhưng mặt khác,\Nnó không quá khó hiểu
Dialogue: 0,0:03:24.74,0:03:27.02,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt là khi được đặt trong ngữ cảnh,
Dialogue: 0,0:03:27.02,0:03:29.05,Default,,0000,0000,0000,,như trường hợp này là trong Ted Talks.
Dialogue: 0,0:03:29.05,0:03:31.08,Default,,0000,0000,0000,,Không có lý do gì để thay thế nó
Dialogue: 0,0:03:31.08,0:03:34.03,Default,,0000,0000,0000,,bằng một từ mà không người Hà Lan nào dùng
Dialogue: 0,0:03:34.03,0:03:36.03,Default,,0000,0000,0000,,Tôi thích coi nó
Dialogue: 0,0:03:36.03,0:03:38.00,Default,,0000,0000,0000,,như là một từ đáng được phổ biến.
Dialogue: 0,0:03:38.00,0:03:41.72,Default,,0000,0000,0000,,Dĩ nhiên, nếu từ ít dùng khó hiểu.
Dialogue: 0,0:03:41.73,0:03:43.05,Default,,0000,0000,0000,,thì câu chuyện lại khác.
Dialogue: 0,0:03:43.05,0:03:44.07,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng một lần nữa
Dialogue: 0,0:03:44.07,0:03:47.06,Default,,0000,0000,0000,,thay vì thay thế \Nbằng từ của người vùng Flanders,
Dialogue: 0,0:03:47.06,0:03:50.01,Default,,0000,0000,0000,,tôi mời đồng nghiệp biên dịch của mình
Dialogue: 0,0:03:50.01,0:03:53.09,Default,,0000,0000,0000,,tìm một cách thay thế\Nmà cả hai chúng tôi đều chấp nhận.
Dialogue: 0,0:03:53.09,0:03:55.09,Default,,0000,0000,0000,,Tôi muốn kết thúc bằng vài lời
Dialogue: 0,0:03:55.09,0:03:57.05,Default,,0000,0000,0000,,về việc tôi luôn giữ trong đầu
Dialogue: 0,0:03:57.05,0:03:59.09,Default,,0000,0000,0000,,khi tôi kiểm tra hay\Ndịch qua tiếng Hà Lan
Dialogue: 0,0:04:00.48,0:04:03.02,Default,,0000,0000,0000,,Đầu tiên,\Ntôi nghĩ về người đọc của mình.
Dialogue: 0,0:04:03.02,0:04:05.24,Default,,0000,0000,0000,,Tôi viết cho người ở nhiều vùng khác nhau.
Dialogue: 0,0:04:05.24,0:04:08.04,Default,,0000,0000,0000,,Tôi muốn thử là họ
Dialogue: 0,0:04:08.04,0:04:10.03,Default,,0000,0000,0000,,và cố tránh những từ hoặc biểu cảm
Dialogue: 0,0:04:10.03,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,mà tôi biết là rất dễ gây bối rối
Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.03,Default,,0000,0000,0000,,Thứ hai, tôi nghĩ về người bạn biên dịch
Dialogue: 0,0:04:15.03,0:04:17.02,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt là lúc kiểm tra
Dialogue: 0,0:04:17.02,0:04:18.36,Default,,0000,0000,0000,,Trong lần kiểm tra của tôi
Dialogue: 0,0:04:18.36,0:04:21.07,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã phạm lỗi khi đánh giá biên dịch
Dialogue: 0,0:04:21.07,0:04:24.04,Default,,0000,0000,0000,,khi mà tôi đã không liên lạc với cộng sự.
Dialogue: 0,0:04:24.04,0:04:27.01,Default,,0000,0000,0000,,Sau cùng, tôi nghĩ tôi chỉ
Dialogue: 0,0:04:27.01,0:04:29.07,Default,,0000,0000,0000,,sửa lại được vài cái lỗi quá hiên nhiên.
Dialogue: 0,0:04:29.07,0:04:32.07,Default,,0000,0000,0000,,Kể từ đó,\NTôi luôn liên lạc với biên dịch viên
Dialogue: 0,0:04:32.07,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,và mời họ cho ý kiến
Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:35.75,Default,,0000,0000,0000,,có đồng ý với yêu cầu của tôi không.
Dialogue: 0,0:04:35.75,0:04:39.03,Default,,0000,0000,0000,,Thứ ba, tôi nghĩ về việc biên dịch cho TED
Dialogue: 0,0:04:39.03,0:04:42.99,Default,,0000,0000,0000,,là để giúp phổ biến \Nnhững ý tưởng thú vị của diễn giả.
Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:46.02,Default,,0000,0000,0000,,Chứ không phải là để "thắng"\Ntranh cải với biên dịch viên khác,
Dialogue: 0,0:04:46.04,0:04:48.08,Default,,0000,0000,0000,,phải làm việc cùng nhau
Dialogue: 0,0:04:48.08,0:04:50.01,Default,,0000,0000,0000,,để cung cấp cho TED
Dialogue: 0,0:04:50.01,0:04:52.10,Default,,0000,0000,0000,,cho càng nhiều khán giả càng tốt.
Dialogue: 0,0:04:52.10,0:04:56.05,Default,,0000,0000,0000,,Năm ngoái, \Nmột biên dịch viên của TED từ Hà Lan
Dialogue: 0,0:04:56.05,0:04:58.06,Default,,0000,0000,0000,,đã hỏi tôi rằng chúng tôi có nên
Dialogue: 0,0:04:58.06,0:05:00.04,Default,,0000,0000,0000,,chia bản dịch ra cho
Dialogue: 0,0:05:00.04,0:05:02.53,Default,,0000,0000,0000,,người nói tiếng Hà Lan ở Hà Lan và Bỉ
Dialogue: 0,0:05:02.53,0:05:04.09,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nói với anh ta rằng với tôi
Dialogue: 0,0:05:04.09,0:05:06.04,Default,,0000,0000,0000,,cái đó chả có ý nghĩa gì cả
Dialogue: 0,0:05:06.04,0:05:08.01,Default,,0000,0000,0000,,khi mà nó phải mất gấp đôi nổ lực
Dialogue: 0,0:05:08.01,0:05:10.03,Default,,0000,0000,0000,,để tuyên truyền những ý tưởng.
Dialogue: 0,0:05:10.03,0:05:12.05,Default,,0000,0000,0000,,Nó thúc đẩy tôi tốt hơn
Dialogue: 0,0:05:12.05,0:05:15.02,Default,,0000,0000,0000,,tìm kiếm một nền tảng chung khắp các vùng
Dialogue: 0,0:05:15.02,0:05:17.04,Default,,0000,0000,0000,,Cuối cùng,\Ntôi có thể nói là
Dialogue: 0,0:05:17.04,0:05:19.02,Default,,0000,0000,0000,,biên dịch cho Ted thiệt là
Dialogue: 0,0:05:19.02,0:05:21.01,Default,,0000,0000,0000,,một trải nghiệm vô cùng phong phú với tôi
Dialogue: 0,0:05:21.01,0:05:23.08,Default,,0000,0000,0000,,Suy nghĩ cuối cùng của tôi là cho
Dialogue: 0,0:05:23.08,0:05:25.03,Default,,0000,0000,0000,,những người bạn biên dịch viên của TED.
Dialogue: 0,0:05:25.03,0:05:27.04,Default,,0000,0000,0000,,Tôi muốn tạo ra
Dialogue: 0,0:05:27.04,0:05:29.04,Default,,0000,0000,0000,,thứ kiểu như "Biểu đồ Hans Rosling",
Dialogue: 0,0:05:29.04,0:05:31.98,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bạn sẽ phải làm với một wordle,
Dialogue: 0,0:05:32.01,0:05:33.58,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà cái kích thước của cái tên
Dialogue: 0,0:05:33.58,0:05:36.01,Default,,0000,0000,0000,,thể hiện số lần tôi làm việc với họ.
Dialogue: 0,0:05:36.01,0:05:40.05,Default,,0000,0000,0000,,Tôi mong là tất cả các bạn\Nsẽ có một hội thảo tuyệt vời
Dialogue: 0,0:05:40.05,0:05:46.27,Default,,0000,0000,0000,,và TED Global 2011 thật thú vị.