[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.12,0:00:05.87,Default,,0000,0000,0000,,De Aarde is 4,6 miljard jaar oud,
Dialogue: 0,0:00:05.90,0:00:10.60,Default,,0000,0000,0000,,maar een mensenleven duurt vaak \Nminder dan 100 jaar.
Dialogue: 0,0:00:11.19,0:00:14.51,Default,,0000,0000,0000,,Dus waarom die zorg over \Nde geschiedenis van onze planeet
Dialogue: 0,0:00:14.53,0:00:20.39,Default,,0000,0000,0000,,als het verre verleden zo weinig invloed \Nlijkt te hebben op het leven van alledag?
Dialogue: 0,0:00:20.85,0:00:22.97,Default,,0000,0000,0000,,Want, voor zover wij kunnen nagaan,
Dialogue: 0,0:00:22.99,0:00:26.23,Default,,0000,0000,0000,,is de Aarde de enige planeet \Nin ons zonnestelsel
Dialogue: 0,0:00:26.25,0:00:28.76,Default,,0000,0000,0000,,waarvan bekend is dat er leven ontstond,
Dialogue: 0,0:00:28.78,0:00:29.92,Default,,0000,0000,0000,,en het enige systeem
Dialogue: 0,0:00:29.92,0:00:34.76,Default,,0000,0000,0000,,dat in het levensonderhoud\Nvan de mens kan voorzien.
Dialogue: 0,0:00:34.76,0:00:36.02,Default,,0000,0000,0000,,Waarom dan de Aarde?
Dialogue: 0,0:00:36.73,0:00:40.11,Default,,0000,0000,0000,,We weten dat de Aarde uniek is \Ndoor de platentektoniek,
Dialogue: 0,0:00:40.13,0:00:41.69,Default,,0000,0000,0000,,vloeibaar water op het oppervlak
Dialogue: 0,0:00:41.71,0:00:43.99,Default,,0000,0000,0000,,en een zuurstofrijke atmosfeer.
Dialogue: 0,0:00:44.46,0:00:46.78,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit is niet altijd zo geweest
Dialogue: 0,0:00:46.80,0:00:51.64,Default,,0000,0000,0000,,en we weten dit omdat oude gesteenten \Nde cruciale momenten hebben opgetekend
Dialogue: 0,0:00:51.66,0:00:54.47,Default,,0000,0000,0000,,in de planetaire evolutie van de Aarde.
Dialogue: 0,0:00:55.65,0:00:58.64,Default,,0000,0000,0000,,Een van de beste plaatsen \Nom die oude gesteenten te observeren
Dialogue: 0,0:00:58.66,0:01:02.13,Default,,0000,0000,0000,,is in de Pilbara van West-Australië.
Dialogue: 0,0:01:03.49,0:01:07.99,Default,,0000,0000,0000,,De rotsen zijn daar 3,5 miljard jaar oud
Dialogue: 0,0:01:08.02,0:01:12.62,Default,,0000,0000,0000,,en ze bevatten enkele van de oudste \Nbewijzen voor leven op de planeet.
Dialogue: 0,0:01:13.30,0:01:15.71,Default,,0000,0000,0000,,Vaak, als we denken aan het vroege leven,
Dialogue: 0,0:01:15.74,0:01:18.96,Default,,0000,0000,0000,,stellen we ons soms een stegosaurus voor
Dialogue: 0,0:01:18.98,0:01:22.41,Default,,0000,0000,0000,,of misschien een vis \Ndie het land opkruipt.
Dialogue: 0,0:01:23.01,0:01:25.24,Default,,0000,0000,0000,,Maar het vroege leven \Nwaar ik het over heb,
Dialogue: 0,0:01:25.26,0:01:29.19,Default,,0000,0000,0000,,is eenvoudig microscopisch leven, \Nzoals bacteriën.
Dialogue: 0,0:01:29.74,0:01:33.73,Default,,0000,0000,0000,,Hun fossielen worden vaak bewaard \Nals gelaagde rotsstructuren,
Dialogue: 0,0:01:33.75,0:01:35.89,Default,,0000,0000,0000,,stromatolieten genaamd.
Dialogue: 0,0:01:36.52,0:01:41.48,Default,,0000,0000,0000,,Deze eenvoudige vorm van leven \Nis bijna alles wat we zien in de fossielen
Dialogue: 0,0:01:41.51,0:01:45.64,Default,,0000,0000,0000,,voor de eerste drie miljard jaar \Nvan het leven op Aarde.
Dialogue: 0,0:01:46.26,0:01:49.71,Default,,0000,0000,0000,,Van onze soort worden \Nalleen fossielen gevonden
Dialogue: 0,0:01:49.74,0:01:52.24,Default,,0000,0000,0000,,in de laatste paar honderdduizend jaar.
Dialogue: 0,0:01:52.27,0:01:54.23,Default,,0000,0000,0000,,We weten uit de fossielen
Dialogue: 0,0:01:54.26,0:01:58.31,Default,,0000,0000,0000,,dat bacteriën een sterke positie innamen
Dialogue: 0,0:01:58.33,0:02:01.71,Default,,0000,0000,0000,,van ongeveer \N3,5 tot 4 miljard jaar geleden.
Dialogue: 0,0:02:02.32,0:02:05.96,Default,,0000,0000,0000,,Rotsen ouder dan dit \Nwerden ofwel vernietigd
Dialogue: 0,0:02:05.98,0:02:09.11,Default,,0000,0000,0000,,of sterk vervormd door de platentektoniek.
Dialogue: 0,0:02:09.55,0:02:11.99,Default,,0000,0000,0000,,Een ontbrekend stukje van de puzzel
Dialogue: 0,0:02:12.01,0:02:16.98,Default,,0000,0000,0000,,is precies wanneer en hoe \Nhet leven op Aarde begon.
Dialogue: 0,0:02:19.09,0:02:22.66,Default,,0000,0000,0000,,Hier weer dat oude, \Nvulkanische landschap in de Pilbara.
Dialogue: 0,0:02:23.08,0:02:27.90,Default,,0000,0000,0000,,Wist ik veel dat ons onderzoek hier \Nzou zorgen voor een andere aanwijzing
Dialogue: 0,0:02:27.93,0:02:30.29,Default,,0000,0000,0000,,in de oorsprong-van-het-levenpuzzel.
Dialogue: 0,0:02:30.87,0:02:32.98,Default,,0000,0000,0000,,Het was op mijn eerste excursie hier,
Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:37.15,Default,,0000,0000,0000,,tegen het einde van een goedgevulde, \Nlange week van in kaart brengen,
Dialogue: 0,0:02:37.17,0:02:40.16,Default,,0000,0000,0000,,dat ik iets nogal bijzonders \Nop het spoor kwam.
Dialogue: 0,0:02:41.03,0:02:44.63,Default,,0000,0000,0000,,Wat er waarschijnlijk uitziet \Nals een stel rimpelige oude rotsen
Dialogue: 0,0:02:44.66,0:02:46.67,Default,,0000,0000,0000,,zijn eigenlijk stromatolieten.
Dialogue: 0,0:02:46.69,0:02:50.82,Default,,0000,0000,0000,,Midden in deze massa \Nzat een kleine, eigenaardige steen,
Dialogue: 0,0:02:50.84,0:02:53.52,Default,,0000,0000,0000,,ongeveer zo groot als een kinderhand.
Dialogue: 0,0:02:54.14,0:02:59.04,Default,,0000,0000,0000,,Het duurde zes maanden voordat we \Ndeze steen onder een microscoop bekeken,
Dialogue: 0,0:02:59.07,0:03:01.68,Default,,0000,0000,0000,,toen een van mijn toenmalige \Nmentoren, Malcolm Walter,
Dialogue: 0,0:03:01.71,0:03:05.57,Default,,0000,0000,0000,,vond dat de rots leek op geiseriet.
Dialogue: 0,0:03:06.03,0:03:09.54,Default,,0000,0000,0000,,Geiseriet is een gesteente \Ndat alleen ontstaat
Dialogue: 0,0:03:09.57,0:03:13.69,Default,,0000,0000,0000,,in en rond de randen \Nvan warmwaterbronpoelen.
Dialogue: 0,0:03:14.16,0:03:17.65,Default,,0000,0000,0000,,Om de betekenis van geiseriet \Nte laten begrijpen,
Dialogue: 0,0:03:17.67,0:03:21.82,Default,,0000,0000,0000,,moeten we een paar eeuwen teruggaan.
Dialogue: 0,0:03:23.46,0:03:27.52,Default,,0000,0000,0000,,In 1871, in een brief \Naan zijn vriend Joseph Hooker,
Dialogue: 0,0:03:27.54,0:03:29.35,Default,,0000,0000,0000,,stelde Charles Darwin voor:
Dialogue: 0,0:03:30.18,0:03:33.90,Default,,0000,0000,0000,,'Wat als het leven begon \Nin een warme kleine vijver
Dialogue: 0,0:03:33.93,0:03:36.05,Default,,0000,0000,0000,,met allerlei chemicaliën
Dialogue: 0,0:03:36.07,0:03:40.34,Default,,0000,0000,0000,,klaar om nog complexere \Nveranderingen te ondergaan?'
Dialogue: 0,0:03:40.88,0:03:43.97,Default,,0000,0000,0000,,We kennen warme kleine vijvers, \Nwe noemen ze ‘warmwaterbronnen’.
Dialogue: 0,0:03:43.99,0:03:46.32,Default,,0000,0000,0000,,In deze omgevingen heb je warm water
Dialogue: 0,0:03:46.34,0:03:49.36,Default,,0000,0000,0000,,dat mineralen oplost \Nuit de onderliggende rotsen.
Dialogue: 0,0:03:50.30,0:03:55.05,Default,,0000,0000,0000,,Deze oplossing mengt \Nmet organische verbindingen
Dialogue: 0,0:03:55.08,0:03:58.01,Default,,0000,0000,0000,,en resulteert in een soort \Nchemische fabriek,
Dialogue: 0,0:03:58.03,0:04:04.02,Default,,0000,0000,0000,,waarvan onderzoekers hebben aangetoond \Ndat ze simpele celstructuren kan maken
Dialogue: 0,0:04:04.05,0:04:07.34,Default,,0000,0000,0000,,die de eerste stappen zijn \Nin de richting van leven.
Dialogue: 0,0:04:07.36,0:04:09.62,Default,,0000,0000,0000,,Maar 100 jaar na de brief van Darwin,
Dialogue: 0,0:04:09.64,0:04:13.47,Default,,0000,0000,0000,,ontdekten we in de diepzee \Nhydrothermale bronnen, of ‘hot vents’.
Dialogue: 0,0:04:13.84,0:04:16.15,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn ook chemische fabrieken.
Dialogue: 0,0:04:16.18,0:04:19.73,Default,,0000,0000,0000,,Deze ligt langs de Tonga vulkanische boog,
Dialogue: 0,0:04:19.75,0:04:24.25,Default,,0000,0000,0000,,1.100 meter onder de zeespiegel \Nin de Stille Oceaan.
Dialogue: 0,0:04:25.56,0:04:29.26,Default,,0000,0000,0000,,De zwarte rook die je ziet opwoelen \Nuit deze schoorsteenachtige structuren
Dialogue: 0,0:04:29.28,0:04:31.10,Default,,0000,0000,0000,,is ook een mineraalrijke vloeistof,
Dialogue: 0,0:04:31.12,0:04:34.02,Default,,0000,0000,0000,,waar bacteriën van leven.
Dialogue: 0,0:04:34.97,0:04:37.24,Default,,0000,0000,0000,,Sinds de ontdekking \Nvan deze diepzeebronnen
Dialogue: 0,0:04:37.26,0:04:39.06,Default,,0000,0000,0000,,zijn zij het favoriete scenario
Dialogue: 0,0:04:39.06,0:04:41.68,Default,,0000,0000,0000,,voor een oorsprong \Nvan het leven in de oceaan.
Dialogue: 0,0:04:42.07,0:04:43.80,Default,,0000,0000,0000,,Daar is een goede reden voor:
Dialogue: 0,0:04:45.12,0:04:47.80,Default,,0000,0000,0000,,diepzeeopeningen zijn bekend \Nin de oude gesteenten,
Dialogue: 0,0:04:47.80,0:04:51.52,Default,,0000,0000,0000,,en men denkt dat de vroege Aarde \Nwas overdekt met een wereldwijde oceaan
Dialogue: 0,0:04:51.54,0:04:54.29,Default,,0000,0000,0000,,en zeer weinig landoppervlak.
Dialogue: 0,0:04:54.32,0:04:56.66,Default,,0000,0000,0000,,Dus de waarschijnlijkheid \Ndat diepzeeopeningen
Dialogue: 0,0:04:56.66,0:04:59.04,Default,,0000,0000,0000,,overvloedig aanwezig waren \Nop de zeer vroege Aarde
Dialogue: 0,0:04:59.04,0:05:01.52,Default,,0000,0000,0000,,past goed bij een oorsprong van het leven
Dialogue: 0,0:05:01.55,0:05:02.83,Default,,0000,0000,0000,,in de oceaan.
Dialogue: 0,0:05:04.23,0:05:05.38,Default,,0000,0000,0000,,Maar ...
Dialogue: 0,0:05:06.50,0:05:10.66,Default,,0000,0000,0000,,ons onderzoek in de Pilbara \Nlevert en ondersteunt
Dialogue: 0,0:05:10.68,0:05:12.94,Default,,0000,0000,0000,,een alternatief standpunt.
Dialogue: 0,0:05:13.59,0:05:18.58,Default,,0000,0000,0000,,Na drie jaar konden we eindelijk aantonen
Dialogue: 0,0:05:18.58,0:05:22.89,Default,,0000,0000,0000,,dat onze kleine rots \Nin feite geiseriet was.
Dialogue: 0,0:05:22.92,0:05:26.98,Default,,0000,0000,0000,,Deze conclusie suggereerde \Nniet alleen dat er warmwaterbronnen waren
Dialogue: 0,0:05:27.01,0:05:31.06,Default,,0000,0000,0000,,in onze 3,5 miljard jaar oude \Nvulkaan in de Pilbara,
Dialogue: 0,0:05:31.09,0:05:36.97,Default,,0000,0000,0000,,maar verschoof bewijs voor leven \Nop het land in warmwaterbronnen
Dialogue: 0,0:05:36.97,0:05:39.71,Default,,0000,0000,0000,,in het geologisch archief van de Aarde
Dialogue: 0,0:05:39.73,0:05:43.64,Default,,0000,0000,0000,,drie miljard jaar terug in de tijd.
Dialogue: 0,0:05:44.82,0:05:50.02,Default,,0000,0000,0000,,Dus is vanuit geologisch perspectief \NDarwins kleine warme vijver
Dialogue: 0,0:05:50.02,0:05:55.12,Default,,0000,0000,0000,,een redelijke kandidaat \Nvoor de oorsprong van het leven.
Dialogue: 0,0:05:57.17,0:06:00.74,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijk is het nog steeds de vraag \Nhoe het leven begon op Aarde,
Dialogue: 0,0:06:00.76,0:06:03.22,Default,,0000,0000,0000,,en dat zal het waarschijnlijk altijd zijn.
Dialogue: 0,0:06:03.25,0:06:05.80,Default,,0000,0000,0000,,Maar het is duidelijk dat het floreerde,
Dialogue: 0,0:06:05.83,0:06:07.19,Default,,0000,0000,0000,,diversifieerde
Dialogue: 0,0:06:07.21,0:06:09.74,Default,,0000,0000,0000,,en steeds complexer werd.
Dialogue: 0,0:06:09.76,0:06:13.08,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk bereikte het\Nhet tijdperk van de mens,
Dialogue: 0,0:06:13.11,0:06:16.73,Default,,0000,0000,0000,,een soort die vragen stelde \Nover haar eigen bestaan
Dialogue: 0,0:06:16.76,0:06:19.62,Default,,0000,0000,0000,,en het bestaan van buitenaards leven:
Dialogue: 0,0:06:20.28,0:06:23.96,Default,,0000,0000,0000,,bestaat er een kosmische gemeenschap \Ndie wacht om verbinding te maken met ons
Dialogue: 0,0:06:23.96,0:06:26.16,Default,,0000,0000,0000,,of zijn wij alles wat er is?
Dialogue: 0,0:06:26.88,0:06:31.36,Default,,0000,0000,0000,,Een aanwijzing voor deze puzzel \Nkomt weer uit het oude rotsarchief.
Dialogue: 0,0:06:32.32,0:06:34.58,Default,,0000,0000,0000,,Van ongeveer 2,5 miljard jaar geleden
Dialogue: 0,0:06:34.60,0:06:39.45,Default,,0000,0000,0000,,zijn er aanwijzingen dat bacteriën \Nzuurstof begonnen te produceren,
Dialogue: 0,0:06:39.47,0:06:41.74,Default,,0000,0000,0000,,zoals vandaag planten dat doen.
Dialogue: 0,0:06:41.76,0:06:44.24,Default,,0000,0000,0000,,Geologen noemen \Nde periode die daarop volgde
Dialogue: 0,0:06:44.26,0:06:46.92,Default,,0000,0000,0000,,de Grote Oxidatie.
Dialogue: 0,0:06:47.44,0:06:52.09,Default,,0000,0000,0000,,Het wordt afgeleid uit rotsen \Ndie we ‘banded iron formations’ noemen
Dialogue: 0,0:06:52.12,0:06:57.26,Default,,0000,0000,0000,,waarvan vele worden waargenomen \Nals honderden meters dikke plakken rots
Dialogue: 0,0:06:57.28,0:06:59.44,Default,,0000,0000,0000,,zichtbaar gemaakt in kloven
Dialogue: 0,0:06:59.47,0:07:02.84,Default,,0000,0000,0000,,die hun weg uitkerven \Ndoorheen het Karijini Nationaal Park
Dialogue: 0,0:07:02.86,0:07:04.62,Default,,0000,0000,0000,,in Westelijk Australië.
Dialogue: 0,0:07:05.07,0:07:06.62,Default,,0000,0000,0000,,De komst van vrije zuurstof
Dialogue: 0,0:07:06.62,0:07:09.55,Default,,0000,0000,0000,,maakte twee grote veranderingen \Nmogelijk op onze planeet.
Dialogue: 0,0:07:09.55,0:07:13.04,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste kon complex leven evolueren.
Dialogue: 0,0:07:13.06,0:07:17.02,Default,,0000,0000,0000,,Want leven heeft zuurstof nodig \Nom groot en complex te worden.
Dialogue: 0,0:07:17.73,0:07:20.74,Default,,0000,0000,0000,,Ook produceerde het de ozonlaag \Ndie het moderne leven beschermt
Dialogue: 0,0:07:20.77,0:07:24.34,Default,,0000,0000,0000,,tegen de schadelijke effecten \Nvan de UVB-straling van de zon.
Dialogue: 0,0:07:24.84,0:07:27.61,Default,,0000,0000,0000,,Ironisch genoeg \Nmaakte het microbiële leven
Dialogue: 0,0:07:27.61,0:07:29.82,Default,,0000,0000,0000,,plaats voor complexe levensvormen
Dialogue: 0,0:07:29.82,0:07:33.46,Default,,0000,0000,0000,,en verloor zo in wezen \Nde drie miljard jaar oude heerschappij
Dialogue: 0,0:07:33.48,0:07:34.65,Default,,0000,0000,0000,,over de planeet.
Dialogue: 0,0:07:35.16,0:07:38.76,Default,,0000,0000,0000,,Vandaag graven wij mensen \Ngefossiliseerde complexe levensvormen op
Dialogue: 0,0:07:38.78,0:07:40.35,Default,,0000,0000,0000,,en verbranden ze als brandstof.
Dialogue: 0,0:07:41.15,0:07:43.22,Default,,0000,0000,0000,,Door deze praktijk pompen we
Dialogue: 0,0:07:43.22,0:07:45.57,Default,,0000,0000,0000,,enorme hoeveelheden \Nkooldioxide in de atmosfeer
Dialogue: 0,0:07:45.57,0:07:48.02,Default,,0000,0000,0000,,en net als onze microbiële voorgangers
Dialogue: 0,0:07:48.04,0:07:51.48,Default,,0000,0000,0000,,veroorzaken we substantiële \Nveranderingen op onze planeet.
Dialogue: 0,0:07:52.89,0:07:56.56,Default,,0000,0000,0000,,De effecten daarvan omvatten \Nde opwarming van de Aarde.
Dialogue: 0,0:07:58.79,0:08:03.97,Default,,0000,0000,0000,,Helaas kan deze ironische wending \Nde ondergang van de mensheid betekenen.
Dialogue: 0,0:08:04.44,0:08:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Wellicht kunnen we geen\Nverbinding maken met leven elders,
Dialogue: 0,0:08:08.40,0:08:10.15,Default,,0000,0000,0000,,met intelligent leven elders,
Dialogue: 0,0:08:10.17,0:08:15.18,Default,,0000,0000,0000,,omdat dit zichzelf weer spoedig\Nuitdooft, nadat het is ontstaan.
Dialogue: 0,0:08:16.15,0:08:18.05,Default,,0000,0000,0000,,Als de rotsen konden praten,
Dialogue: 0,0:08:18.08,0:08:21.10,Default,,0000,0000,0000,,vermoed ik dat ze dit zouden zeggen:
Dialogue: 0,0:08:22.34,0:08:25.19,Default,,0000,0000,0000,,het leven op Aarde is kostbaar.
Dialogue: 0,0:08:26.70,0:08:31.08,Default,,0000,0000,0000,,Het is het product van \Nongeveer vier miljard jaar
Dialogue: 0,0:08:31.11,0:08:35.81,Default,,0000,0000,0000,,delicate en complexe co-evolutie
Dialogue: 0,0:08:35.84,0:08:38.35,Default,,0000,0000,0000,,tussen leven en Aarde,
Dialogue: 0,0:08:38.37,0:08:40.20,Default,,0000,0000,0000,,waarvan de mens slechts
Dialogue: 0,0:08:40.20,0:08:43.50,Default,,0000,0000,0000,,de laatste splinter tijd vertegenwoordigt.
Dialogue: 0,0:08:45.47,0:08:49.74,Default,,0000,0000,0000,,Jullie kunnen deze informatie gebruiken \Nals een gids of een prognose --
Dialogue: 0,0:08:49.76,0:08:51.82,Default,,0000,0000,0000,,of een verklaring voor het feit
Dialogue: 0,0:08:51.82,0:08:55.04,Default,,0000,0000,0000,,dat het zo eenzaam lijkt \Nin dit deel van de melkweg.
Dialogue: 0,0:08:56.63,0:09:00.32,Default,,0000,0000,0000,,Maar gebruik het \Nom wat perspectief te krijgen
Dialogue: 0,0:09:01.17,0:09:05.92,Default,,0000,0000,0000,,over de erfenis die jij wil nalaten
Dialogue: 0,0:09:05.94,0:09:08.66,Default,,0000,0000,0000,,op de planeet die je kent als:
Dialogue: 0,0:09:09.54,0:09:10.61,Default,,0000,0000,0000,,thuis.
Dialogue: 0,0:09:12.08,0:09:13.33,Default,,0000,0000,0000,,Dank je.
Dialogue: 0,0:09:13.36,0:09:16.48,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)