WEBVTT

00:00:00.944 --> 00:00:04.698
دەمەوێت وێنای ئەوە بکەن کە کارمەندێکی
دامەزراوەی پاراستنی منداڵانن.

00:00:05.563 --> 00:00:08.380
پێویستە وەڵامی ڕاپۆرتێکی
ئازاردانی منداڵ بدەنەوە.

00:00:09.159 --> 00:00:14.024
دەچنە ماڵێک، بەبێ ئەوەی ئاگادارکردبێتەوە
و چاوەڕێشتان بکات و بەبێ بانگهێشت کردن.

00:00:15.189 --> 00:00:18.903
یەکەم شت کە دەیبینن دۆشەگێکە
لە ناوەڕاستی ژوورەکەدا، لەسەر زەویەکە.

00:00:18.927 --> 00:00:20.927
سێ منداڵ پاڵکەوتوون لەسەری و خەوتوون.

00:00:21.982 --> 00:00:25.538
مێزێکی بچووک هەیە لە نزیک کە لەسەری
چەند تەپڵەکێکی جگەرە هەیە،

00:00:25.562 --> 00:00:26.910
لەگەڵ بوتڵی شەرابی بەتاڵ.

00:00:28.268 --> 00:00:30.847
تەڵەی گەورەی جرج گرتن 
کە لە سووچێکدا دانراوە،

00:00:30.871 --> 00:00:34.037
کە زۆر دوور نییە لەو شوێنەی 
کە منداڵەکان لێی خەوتوون.

00:00:34.061 --> 00:00:35.327
تۆش تێبینیەک دەنووسیت.

00:00:37.173 --> 00:00:40.347
بەشێک لە کارەکەت ئەوەیە 
بەتەواوی ماڵەکەدا بێیت و بڕۆیت.

00:00:40.371 --> 00:00:43.307
بۆیە لە چێشتخانەکەوە دەستپێدەکەیت 
کە کەمێکی خواردنی لێیە.

00:00:44.315 --> 00:00:47.593
دۆشەکێکی تر دەبینیت لەناو ژووری 
خەوتنەکەدا لەسەر زەویەکە،

00:00:47.617 --> 00:00:50.259
کە دایکی منداڵەکان لەگەڵ
منداڵە شیرخۆرەکەی لە سەری دانیشتوون.

NOTE Paragraph

00:00:52.419 --> 00:00:55.781
بە شێوەیەکی گشتی لەم بارەدا
دوو شت ئەگەری ڕوودانی هەیە.

00:00:56.649 --> 00:01:00.143
یان ئەوەیە منداڵەکان سەلامەت نین و 
لە ماڵەکە دەردەکرێن و

00:01:00.167 --> 00:01:03.505
بۆ ماوەیەکی دیاریکراو
دەخرێنە ژێر چاودێریکردنی وڵات.

00:01:04.657 --> 00:01:07.874
یان ئەوەیە منداڵەکان لەگەڵ 
خێزانەکەیاندا دەمێننەوە و

00:01:07.898 --> 00:01:11.623
سیستەمی چاودێریکردنی منداڵان یارمەتیان
دەدات بۆ چاودێری کردن و پاڵپشتی کردنیان.

NOTE Paragraph

00:01:13.699 --> 00:01:15.842
کاتێک کارمەندی خزمەتگوزاری 
پاراستنی منداڵ بووم،

00:01:15.866 --> 00:01:18.450
بەدرێژایی کات بارودۆخی 
لەو شێوەیەم دەبینی.

00:01:18.474 --> 00:01:20.607
هەندێکیان زۆر باشتر و 
هەندێکیشیان زۆر خراپتر.

00:01:21.800 --> 00:01:23.998
داوام لێکردن وێنای 
بکەن کە لەناو ئەو ماڵەدان،

00:01:24.022 --> 00:01:26.435
لەبەرئەوەی من دەپرسم چی بە مێشکتاندا هات.

00:01:26.459 --> 00:01:28.259
چ شتێک کۆمەکی
بڕیارەکانتان دەکات؟

00:01:28.729 --> 00:01:31.809
چ شتێک کاریگەری درووست دەکات 
لەسەر بۆچوونت بەرامبەر ئەو خێزانە؟

00:01:32.539 --> 00:01:36.005
پێتانوابوو، بە ویژدانەوە، چ 
رەگەزێکن؟

NOTE Paragraph

00:01:37.800 --> 00:01:41.085
دەمەوێت درک بەوە بکەن
کە ئەگەر ئەو منداڵانە سپی پێست بن،

00:01:41.109 --> 00:01:45.086
لەدوای ئەو سەردانەی تۆ، ئەوا بە ئەگەرێکی 
زۆرەوە خێزانەکەیان بەیەکەوە دەمێننەوە.

00:01:46.601 --> 00:01:48.839
توێژینەوەیەک کراوە لە زانکۆت "پێنسڵڤەینیا"

00:01:48.863 --> 00:01:53.672
کە خێزانە سپی پێستەکان زیاتر
دەستیان بە یارمەتی و پشتگیریکردن دەگات

00:01:53.696 --> 00:01:55.314
لە سیستەمی چاودێریکردنی منداڵانەوە.

00:01:55.632 --> 00:02:00.452
هەروەها کەیسەکانیان بەشێوەیەکی 
کەمتر بە لێکۆڵینەوەی تەواودا تێدەپەڕێت.

00:02:02.333 --> 00:02:04.892
بەڵام لەلایەکی دیکەوە
ئەگەر ئەو منداڵانە ڕەش پێست بن،

00:02:05.976 --> 00:02:08.863
ئەوا چوار هێندە زیاتر ئەگەری هەیە ببردرێن،

00:02:08.887 --> 00:02:12.164
ئەوان لە دامەزراوەی بەخێوکردنە کاتیەکان
ماوەیەکی زیاتر بەسەر دەبەن،

00:02:12.188 --> 00:02:15.291
قورستریشە بۆیان کە جێگرەوەیەکی 
بەخێوکردنی کاتیان بۆ بدۆزرێتەوە.

NOTE Paragraph

00:02:17.299 --> 00:02:20.188
دامەزراوەی بەخێوکردنی کاتی
دەبێت پەناگەیەکی تەواو پارێزەر بێت

00:02:20.212 --> 00:02:21.863
بۆ ئەو منداڵانەی لە مەترسی گەورەدان.

00:02:21.887 --> 00:02:26.020
بەڵام لە هەمان کاتیشدا چوونە 
دەرەوەیەکی شڵەژێنەر و ناخۆشە لە خێزانەکە.

00:02:27.027 --> 00:02:29.138
توێژینەوەک کراوە لە زانکۆی "میناسۆدا"

00:02:29.162 --> 00:02:31.677
کە ئەو منداڵانەی بە 
بەخێوکردنە کاتییەکان تێپەڕیون

00:02:31.701 --> 00:02:34.908
کێشەی زیاتریان لە ڕەفتار و لەخۆگرتن هەبووە

00:02:34.932 --> 00:02:39.382
ئەو منداڵانەی لەگەڵ خێزانەکانیاندا 
دەمێننەوە و یارمەتی و پشتگیری دەکرێن.

NOTE Paragraph

00:02:40.691 --> 00:02:43.381
ئەو سیناریۆیەی پێشتر باسم کرد ناباو نییە.

00:02:43.405 --> 00:02:45.738
یەک دایک کە لەناو ماڵێکی 
کەم دەستکەوتدا دەژیت

00:02:45.762 --> 00:02:47.296
لەگەڵ چوار منداڵدا.

00:02:47.695 --> 00:02:50.304
جرجەکانیش وایان کردووە 
پاراستنی خواردن مەحاڵ بێت،

00:02:50.328 --> 00:02:52.595
کە بە تازەیی دابنرێت لەناو ماڵەکەدا.

00:02:53.792 --> 00:02:57.148
ئایا ئەو دایکە شایەنی ئەوەیە
منداڵەکانی لێ دووربخرێتەوە؟

NOTE Paragraph

00:02:58.934 --> 00:03:01.187
(ئێما کاترینگهام)
پارێزەری تایبەت بە خێزانەکان،

00:03:01.211 --> 00:03:04.085
دەڵێت
ئەگەر لە گەڕەکێکی هەژاردا بژیت،

00:03:04.109 --> 00:03:05.928
ئەوا واباشترە دایک و باوکێکی نایاب بن.

00:03:07.109 --> 00:03:10.865
دەڵێت کە نادادپەروەری دەکەین
هەندێک جار ستاندارە ئەستەمەکان دەسەپێنین

00:03:10.889 --> 00:03:13.762
لەسەر ئەو دایبابانەی منداڵەکانیان 
بە پارەیەکی کەم بەخێو دەکەن.

00:03:14.199 --> 00:03:16.810
هەروەها گەڕەکەکەیان ڕەگەزەکەیان

00:03:16.834 --> 00:03:19.508
کاریگەری هەبێت و نەبێت
منداڵەکانیان هەر دەبردرێن.

00:03:21.783 --> 00:03:24.651
لە ماوەی ئەو دوو ساڵەی کە لە 
چاودێریکردنی منداڵان بەسەرم برد،

00:03:24.675 --> 00:03:26.268
بڕیاری مەترسیدارم داون.

00:03:26.292 --> 00:03:29.815
بینیم پێش هەمووان چۆن نرخدانانە
کەسیەکانم کاریگەری درووستکرد لە کارەکەم.

NOTE Paragraph

00:03:30.736 --> 00:03:35.029
وەک ئەندامی فاکەڵتی کاری کۆمەڵایەتی
لە زانکۆی ویلایەتی "فلۆریدا"،

00:03:35.053 --> 00:03:36.204
پەیمانگایەک بەڕێوە دەبەم

00:03:36.228 --> 00:03:40.021
کە نوێنترین توێینەوە لەسەر 
باش بوونی باری منداڵان دەکات.

00:03:40.486 --> 00:03:45.216
پێمان دەڵێت منداڵانی ڕەش دوو هێندە زیاتر
لە دامەزراوەی بەخێوکردنە کاتیەکان هەیە،

00:03:45.240 --> 00:03:47.137
لەسەدا ٢٨،

00:03:47.161 --> 00:03:50.914
وەک لەوەی لەناو دانیشتوانی گشتیدا هەیە
کە دەکاتە لە سەدا ١٤.

00:03:51.673 --> 00:03:53.736
لەگەڵ ئەوەشی چەند هۆکارێک هەیە،

00:03:53.760 --> 00:03:55.998
دەمەوێت ئەمڕۆ گفتووگۆ 
لەبارەی یەک هۆکارەوە بکەم:

00:03:56.022 --> 00:03:57.172
"لایەنگرتنی شاراوە".

NOTE Paragraph

00:03:58.815 --> 00:04:00.387
با لە "شاراوە"کەوە دەستپێکەین.

00:04:00.411 --> 00:04:03.211
ئەوە شتێکی بێهۆشە
شتێک کە ئاگاداری نیت.

00:04:04.752 --> 00:04:07.015
لایەنگرت" واتە ئەو کڵێشە و هەڵوێستانەی

00:04:07.039 --> 00:04:09.705
کە ئێمە هەمانە لەبارەی چەند
گرووپێکی دیاریکراوی خەڵکەوە."

00:04:10.021 --> 00:04:13.012
کەواتە بابەتەکە ئەوەیە 
کە لە وێنەکەی پشتەوە خۆی دەشارێتەوە

00:04:13.036 --> 00:04:15.103
لە هەموو بڕیارێکدا کە دەیدەین.

00:04:16.608 --> 00:04:18.007
چۆن دەتوانین چاکی بکەینەوە؟

NOTE Paragraph

00:04:18.973 --> 00:04:21.781
من ڕێگەچارەیەکی ئومێدهێنەرم هەیە
کە دەمەوێت باسی بکەم.

00:04:22.671 --> 00:04:24.019
لە نزیکەی هەموو ویلایەتێک،

00:04:24.043 --> 00:04:27.300
ژمارەیەکی زۆر بەرز لە منداڵانی رەش پێست
ھەیە کە دەچنە دامەزراوەی چاودێری منداڵ.

00:04:28.206 --> 00:04:31.333
بەڵام داتاکان دەریدەخەن کە هەرێمی "ناسا"

00:04:31.357 --> 00:04:33.000
کۆمەڵگەیەک لە شاری "نیویۆرك"

00:04:33.024 --> 00:04:36.500
توانیویانە ژمارەی ئەو منداڵانە کەم 
بکەنەوە کە لە خێزانەکانیان دەسێنرێنەوە.

00:04:36.921 --> 00:04:42.052
هەروەها لە ساڵی ٢٠١٦دا،
چوومە ناو ئەو کۆمەڵگەوە لەگەڵ تیمەکەم و

00:04:42.076 --> 00:04:43.893
توێژینەوەیەکم بەڕێوەبرد،

00:04:43.917 --> 00:04:47.301
گەڕان بەدوای بەکارهێنانی کوێرانەی 
دەسەڵاتی چاوپێکەوتنی لابردنی منداڵان.

NOTE Paragraph

00:04:47.887 --> 00:04:49.287
بەم شێوەیە دەڕوات بەڕێوە.

00:04:50.014 --> 00:04:52.855
کارمەندێک کە وەڵامی راپۆرتێکی
ئازاردانی منداڵان دەداتەوە.

00:04:53.196 --> 00:04:54.585
دەڕۆن بۆ ماڵەکە،

00:04:54.609 --> 00:04:56.672
بەڵام پێش ئەوەی منداڵەکان لاببردرێن،

00:04:56.696 --> 00:04:59.093
کارمەندەکە دەبێت بگەڕێتەوە بۆ نووسینگە و

00:04:59.117 --> 00:05:00.823
ئەوە پێشکەش بکەن کە دۆزیویانەتەوە.

00:05:01.220 --> 00:05:02.910
بەڵام جیاکەرەوەیەک هەیە:

00:05:02.934 --> 00:05:04.729
کاتێک پێشکەشی لیژنەکەی دەکەن،

00:05:04.753 --> 00:05:08.702
ناوەکان و ڕەگەز و گەڕەکەکان دەسڕنەوە،

00:05:08.726 --> 00:05:10.659
واتە هەمووزانیاریە
کەسیەکان و ناسەرەوەکان.

00:05:11.297 --> 00:05:17.053
سەرنج دەخەنە سەر ئەوەی ڕووداوێک
کە پەیوەندی بە ڕابردوویانەوە هەبێت

00:05:17.077 --> 00:05:19.791
هەروەها توانای دایک و باوکەکە 
بۆ پاراستنی منداڵەکە.

00:05:20.815 --> 00:05:24.188
بەو زانیاریەوە
لیژنەکە ڕاسپاردەیەک دەهێننە پێشەوە،

00:05:24.212 --> 00:05:26.679
بەبێ ئەوەی ڕەگەزی خێزانەکە بزانن.

00:05:28.300 --> 00:05:31.680
لێسەندنەوەی منداڵ بەشێوەیەکی کوێرانە
کاریگەری لەسەر کۆمەڵگە درووستکردووە.

00:05:32.125 --> 00:05:36.695
لە ساڵی ٢٠١١دا، لەسەدا ٥٧ی منداڵان
کە دەنێردرانە دامەزراوەکە ڕەش پێست بوون.

00:05:37.712 --> 00:05:41.735
بەڵام دوای پێنج ساڵ لە لێسەندنەوەی کوێرانە
ڕێژەکە کەمبوویەوە بۆ لەسەدا ٢١.

NOTE Paragraph

00:05:42.667 --> 00:05:49.127
(چەپڵە ڕێزان)

NOTE Paragraph

00:05:49.151 --> 00:05:52.277
ئەوە فێریبووین بە قسەکردن لەگەڵ
چەند کارمەندێکی کەیسی لەوجۆرە

00:05:52.916 --> 00:05:55.884
کاتێک خێزانێک مێژوویەکی 
تۆمار کراوی لە بەشەکە هەیە"

00:05:55.908 --> 00:05:58.559
زۆربەمان ئەو مێژووە لە 
دژیان دەوەستێنینەوە،

00:05:58.583 --> 00:06:01.230
"تەنانەت ئەگەر هەوڵ بدەن شتەکان
بەشێوەیەکی جیاواز بکەن."

00:06:01.892 --> 00:06:04.510
کاتێک کەیسێک دەبینم لە 
بینای شوقەیەکی دیاریکراودا"

00:06:04.534 --> 00:06:06.511
گەڕەک یان کۆدی شوێنی نیشتەجێبوون،

00:06:06.535 --> 00:06:08.813
"ئەوا ڕاستەوخۆ بیر لە
خراپترین شت دەکەمەوە."

00:06:10.034 --> 00:06:13.653
"چاودێریکردن نابابەتیە، چونکە کارێکە 
پەیوەندی بە هەست و سۆزەوە هەیە."

00:06:14.114 --> 00:06:16.966
هیچ کەسێک نییە کە سۆزی 
نەبێت لە دەوری ئەم کارە.

00:06:16.966 --> 00:06:20.146
زۆر قورسە کە هەموو هەست و سۆزەکانت 
بەجێبهێڵیت لەو ماڵەی بۆی دەڕۆیت

00:06:20.146 --> 00:06:21.408
کاتێک ئەم کارە دەکەیت.

00:06:21.432 --> 00:06:25.621
کەواتە با لێکدانەوەی کەسیەتی 
لە ڕەگەز و گەڕەک واز لێ بهێنین،

00:06:26.720 --> 00:06:28.839
"ئەو کات لەوانەیە 
دەرئەنجامی جیاوازت هەبێت.

NOTE Paragraph

00:06:30.720 --> 00:06:33.478
لێسەندنەوەی کوێرانە 
دیارە نزیکترمان دەکاتەوە

00:06:33.502 --> 00:06:37.545
لە چارەسەرکردنی کێشەی لایەنگری 
شاراوە لە بڕیاری دامەزراوەکە.

00:06:38.490 --> 00:06:40.814
هەنگاوی دواترم ئەوەیە

00:06:40.838 --> 00:06:43.799
دۆزینەوەی بەکارهێنانی زیرەکی 
درووستکراو و فێربوونی مێشکی

00:06:43.823 --> 00:06:45.831
بۆ هێنانی ئەم پڕۆژەیە بەرەو پێوەر و

00:06:45.855 --> 00:06:48.140
کە بەردەست بخرێت 
بۆ ویلایەتەکانی تریش.

00:06:48.514 --> 00:06:51.047
دەزانم کە دەتوانین 
چاودێریکردنی منداڵان بگۆڕین.

00:06:51.362 --> 00:06:53.688
دەتوانین دامەزراوەکان 
بەرپرسیارەتی بگرنە ئەستۆ

00:06:53.712 --> 00:06:56.855
بۆ گەشەسەندنی هەستی 
کۆمەڵایەتی کارمەندەکانیان.

00:06:57.062 --> 00:06:58.982
دەتوانین خۆمان 
بەرپرسیارەتی بگرینە ئەستۆ

00:06:59.006 --> 00:07:02.548
بۆ دڵنیابوونەوە لەوەی بڕیارەکانمان
بەندە لە سەر ڕەوشت و سەلامەتی.

00:07:03.419 --> 00:07:08.984
با وێنای سیستەمێک بکەین کە سەرنج
دەخاتە سەر هاوکاریکردنی دایک و باوکان،

00:07:09.008 --> 00:07:10.531
دەسەڵاتدان بە خێزانەکان،

00:07:10.555 --> 00:07:13.578
چیتریش هەژاری 
بە شکست نەبینرێت.

00:07:14.666 --> 00:07:17.214
با پێکەوە کار بکەین 
بۆ بونیادنانی سیستەمێک

00:07:17.238 --> 00:07:21.366
کە دەیەوێت خێزانەکان بەهێزتر بکات
لە بری جیاکردنەوەیان.

NOTE Paragraph

00:07:22.563 --> 00:07:23.738
سوپاستان دەکەم.

NOTE Paragraph

00:07:23.762 --> 00:07:27.896
(دڵخۆشی) (چەپڵە ڕێزان)