Δώρα.

Θαυμάσια πράγματα!

Ποιος δεν τα θέλει;

Όταν ήμουν έξι χρονών,

έλαβα τα δώρα μου.

Η δασκάλα μου στην πρώτη δημοτικού
είχε την εξής εξαιρετική ιδέα.

Ήθελε να βιώσουμε την εμπειρία 
της ανταλλαγής δώρων

αλλά ταυτόχρονα να μάθουμε
την αξία του αμοιβαίου επαίνου.

Έτσι μας έβαλε να σηκωθούμε στον πίνακα·

είχε αγοράσει σε όλους μας δώρα
και τα είχε βάλει στη γωνία.

Μετά είπε,

«Γιατί δεν λέμε ωραία πράγματα
ο ένας για τον άλλον;

Όποιος ακούει το όνομά του,

σηκώνεται, παίρνει το δώρο του
και κάθεται».

Τι φοβερή ιδέα, σωστά;

Τι θα μπορούσε να πάει στραβά;

(Γέλια)

Ήμασταν 40 άτομα στην τάξη,

και κάθε φορά που άκουγα το όνομα κάποιου,

χειροκροτούσα δυνατά.

Μετά είχανε μείνει 20 άτομα,

δέκα άτομα,

πέντε...

και τρία...

Ήμουν ένας από αυτούς.

Οι φιλοφρονήσεις σταμάτησαν.

Μέχρι τότε εγώ είχα βάλει τα κλάματα,

και δεν ήθελα να ακούσω
καν τη λέξη «δώρο» πλέον.

Ούτε άλλους επαίνους ήθελα,

ήθελα απλώς να φύγω και να καθίσω κάτω.

Και η δασκάλα είχε πανικοβληθεί.

Ρωτούσε: «Κάποιος να πει κάτι καλό 
για αυτά τα παιδιά;»

(Γέλια)

«Κανένας; Ωραία,
πάρτε τα δώρα σας και καθίστε.

Να είστε φρόνιμοι στο εξής·

ίσως κάποιος πει κάτι καλό για εσάς».

(Γέλια)

Όπως σας το περιγράφω,

μάλλον καταλαβαίνετε ότι ακόμη
το θυμάμαι πολύ καλά.

(Γέλια)

Αλλά δεν ξέρω ποιος ένιωσε πιο άσχημα,

εγώ ή η δασκάλα;

Πρέπει να συνειδητοποίησε ότι μετέτρεψε 
μια ομαδική δραστηριότητα

σε δημόσιο εξευτελισμό τριών εξάχρονων.

Δεν είχε καθόλου πλάκα.

Όταν εξευτελίζουν κάποιον στην τηλεόραση,

αυτό ναι, είναι αστείο.

Δεν είχε τίποτα το αστείο εκείνη η μέρα.

Αυτή λοιπόν, ήταν μία εκδοχή μου,

και θα προτιμούσα να πεθάνω
παρά να βρεθώ ξανά σε αυτή τη θέση·

να με απορρίψουν ξανά δημόσια.

Αυτή είναι μία εκδοχή.

Οκτώ χρόνια μετά.

Ο Μπιλ Γκέιτς ήρθε στην πόλη μου,

το Πεκίνο, στην Κίνα,
για να δώσει μια ομιλία,

οπότε τον άκουσα προσεκτικά.

Με μάγεψε αυτός ο τύπος.

Σκέφτηκα, ναι, τώρα ξέρω τι θέλω να κάνω.

Έτσι έγραψα ένα γράμμα 
στην οικογένειά μου

που έλεγε: «Μέχρι τα 25,

θα έχω κάνει την μεγαλύτερη 
εταιρία του κόσμου,

και αυτή θα αγοράσει τη Μάικροσοφτ».

(Γέλια)

Είχα κολλήσει με την ιδέα
να κατακτήσω τον κόσμο,

να κυριαρχήσω.

Δεν σας λέω ψέματα,
όντως έγραψα εκείνο το γράμμα.

Να το.

(Γέλια)

Δεν χρειάζεται να το διαβάσετε όλο.

(Γέλια)

Είναι κακογραμμένο, αλλά σημείωσα 
ορισμένες λέξεις-κλειδιά.

Πιάνετε το νόημα.

(Γέλια)

Λοιπόν...

αυτή ήταν μια άλλη εκδοχή μου·

αυτή του παγκόσμιου κατακτητή.

Δύο χρόνια μετά,

μου δόθηκε η ευκαιρία να έρθω στις ΗΠΑ.

Φυσικά την άδραξα,

γιατί εκεί ζούσε ο Μπιλ Γκέιτς.

(Γέλια)

Θεώρησα ότι ήταν η αρχή
της επαγγελματικής μου πορείας.

Δεκατέσσερα χρόνια μετά,

ήμουν τριάντα χρονών.

Όχι, δεν έκανα ποτέ εκείνη την εταιρία.

Βασικά, ούτε καν την ξεκίνησα.

Στην πραγματικότητα ήμουν υπεύθυνος 
πωλήσεων για μία πολύ σημαντική εταιρία.

Όμως ένιωθα κολλημένος.

Ήμουν στάσιμος.

Γιατί συνέβη αυτό;

Που πήγε το 14χρονο παιδί 
που είχε γράψει εκείνο το γράμμα;

Δεν έφταιγε 
το ότι δεν προσπάθησε.

Απλά σε κάθε νέα ιδέα,

κάθε φορά που ήθελα να δοκιμάσω κάτι νέο,

ακόμα και στην δουλειά,
αν ήθελα να προτείνω κάτι,

να μιλήσω μπροστά σε κόσμο,

υπήρχε μια συνεχής διαμάχη

μεταξύ του 14χρονου 
εαυτού μου και του 6χρονου.

Ο ένας ήθελε να κατακτήσει τον κόσμο,

να κάνει την διαφορά,

ο άλλος φοβόταν την απόρριψη.

Κάθε φορά νικούσε το 6χρονο.

Αυτός ο φόβος παρέμεινε ακόμα
και αφού έκανα την δική μου εταιρία.

Την ίδρυσα στα 30 μου -

για να γίνεις ο Μπιλ Γκέιτς,
από κάπου πρέπει να αρχίσεις, έτσι;

Όταν ήμουν επιχειρηματίας,

μου παρουσιάστηκε μια επενδυτική ευκαιρία,

αλλά με απέρριψαν.

Αυτή η απόρριψη με πλήγωσε.

Τόσο πολύ, που θέλησα
να παραιτηθώ εκείνη τη στιγμή.

Όμως σκέφτηκα,

θα τα παρατούσε τόσο εύκολα ο Μπιλ Γκέιτς;

Θα τα παρατούσε ο οποιοσδήποτε 
επιτυχημένος επιχειρηματίας;

Όχι βέβαια!

Εκεί το πήρα απόφαση.

Μπορώ να κάνω μια καλύτερη εταιρία,

μια καλύτερη ομάδα ή ένα προϊόν,

αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο·

έπρεπε να γίνω καλύτερος ηγέτης.

Καλύτερος άνθρωπος.

Δεν μπορώ να επιτρέψω στο 6χρονο παιδί 
να καθορίσει τη ζωή μου.

Πρέπει να το βάλω στη θέση του.

Γι' αυτό έψαξα βοήθεια στο διαδίκτυο.

Το Γκουγκλ ήταν δίπλα μου.

(Γέλια)

Έψαξα, «Πώς να ξεπεράσω 
το φόβο της απόρριψης;»

Βρήκα διάφορα ψυχολογικά άρθρα,

σχετικά με την προέλευση 
του φόβου και του πόνου.

Μετά βρήκα τα κλασικά παρακινητικά άρθρα

του στυλ: «Μην το παίρνεις προσωπικά,
ξεπέρασέ το».

Ποιος δεν το ξέρει αυτό;

(Γέλια)

Αλλά γιατί φοβόμουν ακόμα;

Τότε έπεσα τυχαία επάνω
σ' αυτή την ιστοσελίδα.

Είναι η rejectiontherapy.com

(Γέλια)

«Θεραπεία κατά της απόρριψης» ήταν
ένα παιχνίδι ενός Καναδού επιχειρηματία.

Λέγεται Τζέισον Κόμελι.

Η βασική ιδέα είναι να επιζητάς
την απόρριψη επί 30 μέρες,

κάθε μέρα να απορρίπτεσαι σε κάτι,

έτσι τελικά παύεις να νιώθεις τον πόνο.

Λάτρεψα αυτή την ιδέα.

(Γέλια)

Είπα: «Ξέρεις κάτι; Θα το δοκιμάσω.

Θα νιώσω την απόρριψη για 100 μέρες».

Σκέφτηκα δικές μου ιδέες για απόρριψη,

και ανέβαζα βίντεο στο διαδίκτυο.

Να τι έκανα.

Να πώς έμοιαζε η διαδικτυακή σελίδα.

Πρώτη μέρα...

(Γέλια)

Δανείσου 100 ευρώ από έναν άγνωστο.

Έτσι πήγα στη δουλειά μου,

πήγα στον κάτω όροφο

και είδα έναν τύπο πίσω από ένα γραφείο.

Έμοιαζε με σεκιουριτά.

Τον πλησίασα

και ενώ περπατούσα,

-ήταν η πιο μακρινή διαδρομή της ζωής μου-

ανατρίχιαζα,

ίδρωνα και είχα ταχυπαλμία.

Πήγα μπροστά του και είπα

«Συγνώμη, κύριε. Μπορώ να δανειστώ 
100 ευρώ από εσάς;»

(Γέλια)

Με κοίταξε και μου κάνει, «Όχι».

«Γιατί;»

Και απλά είπα, «Όχι; Συγνώμη.»

Έκανα στροφή και το έβαλα στα πόδια.

(Γέλια)

Ένιωσα τόσο ντροπιασμένος.

Αλλά επειδή με βιντεοσκόπησα,

το ίδιο βράδυ είδα τον εαυτό μου 
να βιώνει την απόρριψη.

Είδα πόσο τρομαγμένος ήμουν.

Έμοιαζα με το παιδί από την Έκτη Αίσθηση.

Έβλεπα νεκρούς.

(Γέλια)

Αλλά μετά είδα αυτόν τον τύπο.

Δεν έμοιαζε και τόσο απειλητικός.

Ήταν ένας χοντρούλης, αξιαγάπητος τύπος,

που με ρώτησε ακόμα «Γιατί;»

Όχι μόνο αυτό, αλλά 
μου ζήτησε και να του εξηγήσω.

Θα μπορούσα να πω πολλά πράγματα.

Θα μπορούσα να εξηγήσω, να διαπραγματευτώ.

Αλλά δεν έκανα τίποτα απ' αυτά.

Απλώς το έβαλα στα πόδια.

Ένιωσα πως αυτή είναι 
η μικρογραφία της ζωής μου.

Κάθε φορά, με την παραμικρή απόρριψη,

έτρεχα όσο πιο γρήγορα μπορούσα.

Και ξέρετε κάτι;

Την επόμενη φορά, ότι και αν συμβεί,

δεν πρόκειται να τρέξω.

Θα μείνω αφοσιωμένος.

Μέρα δύο: Ζήτα δεύτερο μπέργκερ δωρεάν.

(Γέλια)

Πήγα σε ένα φαστφουντάδικο,

τελείωσα το γεύμα μου,
πήγα στον ταμεία και του είπα:

«Θα ήθελα ένα γέμισμα πιάτου».

(Γέλια)

Με ρώτησε με απορία: «Τι είναι αυτό;»

(Γέλια)

Είπα: «Είναι όπως όταν σου ξαναγεμίζουν 
το ποτήρι, αλλά σε μπέργκερ».

Είπε: «Λυπάμαι φίλε, 
δεν το συνηθίζουμε εδώ».

(Γέλια)

Μετά από την άρνησή του θα μπορούσα 
να το βάλω στα πόδια αλλά έμεινα.

Είπα: «Βασικά λατρεύω
τα μπέργκερ σας και το μαγαζί σας,

και αν μπορείτε να κάνετε κάτι τέτοιο,
θα σας λατρέψω περισσότερο».

(Γέλια)

Απάντησε: «Εντάξει, 
θα ρωτήσω το αφεντικό μου,

ίσως δεχτεί αλλά λυπάμαι,
δε μπορεί να γίνει σήμερα».

Και έφυγα.

Παρεπιπτόντως,

δεν νομίζω ότι το εφάρμοσαν ποτέ.

(Γέλια)

Νομίζω ότι παρέμειναν στα ίδια.

Αλλά το αίσθημα ζωής ή θανάτου
που ένιωσα την πρώτη φορά

είχε εξαφανιστεί,

απλά και μόνο επειδή είχα επικεντρωθεί
και δεν το έβαλα στα πόδια.

Είπα, «Τέλεια, επιτέλους μαθαίνω πράγματα.

Υπέροχα».

Μέρα τρίτη:
Πάρε ντόνατ ολυμπιακούς κύκλους.

Εδώ η ζωή μου έφερε τα πάνω κάτω.

Πήγα στα «Κρίσπι Κριμ»,

ένα μαγαζί με ντόνατ που υπάρχει
κυρίως στις Νοτιανατολικές ΗΠΑ.

Σίγουρα θα υπάρχουν κι εδώ.

Μπαίνω λοιπόν μέσα και λέω,

«Θα ήθελα το σύμβολο
των ολυμπιακών αγώνων με ντόνατ,

βασικά ενώνεις πέντε ντόνατ μαζί...»

Εννοώ, δεν υπήρχε καμία
περίπτωση να δεχτεί, όχι;

Η υπάλληλος με πήρε πολύ στα σοβαρά.

(Γέλια)

Έβγαλε ένα χαρτί,

άρχισε να ενώνει τα χρώματα
και τους κύκλους,

σκεφτόταν «Πώς να κάνω κάτι τέτοιο;»

και 15 λεπτά αργότερα,

επέστρεψε με ένα κουτί ντόνατ 
στο σχήμα των ολυμπιακών κύκλων.

Ήμουν τόσο συγκινημένος.

Δε μπορούσα να το πιστέψω.

Εκείνο το βίντεο πήρε πάνω από πέντε
εκατομμύρια προβολές στο YouTube.

Ούτε ο κόσμος μπορούσε να το πιστέψει.

(Γέλια)

Μετά απ' αυτό εμφανίστηκα
σε εφημερίδες, σε εκπομπές, παντού.

Έγινα διάσημος.

Πολλοί άνθρωποι άρχισαν 
να μου γράφουν μέιλ

λέγοντας, «Αυτό που κάνεις είναι φοβερό».

Αλλά η διασημότητα
και η φήμη δε με άγγιξαν.

Αυτό που ήθελα πραγματικά 
ήταν να μάθω, να αλλάξω.

Οπότε μετέτρεψα τις υπόλοιπες
100 μέρες της απόρριψης

σε ένα παιχνίδι, σε μια έρευνα.

Ήθελα να δω πόσα πράγματα
μπορούσα να μάθω.

Έμαθα πολλά πράγματα.

Ανακάλυψα τόσα πολλά μυστικά.

Για παράδειγμα έμαθα
ότι αν δεν το βάζω στα πόδια

όταν με απορρίπτουν, μπορώ 
να μετατρέψω το «όχι» σε «ναι»,

και η μαγική λέξη είναι «γιατί;»

Μια μέρα πήγα στο σπίτι ενός αγνώστου,
κρατώντας ένα λουλούδι στο χέρι,

χτύπησα την πόρτα και είπα,

«Μπορώ να φυτέψω
αυτό το λουλούδι στην αυλή σας;»

(Γέλια)

Απάντησε: «Όχι».

Αλλά πριν γυρίσει και φύγει, ρώτησα:

«Συγνώμη, μπορώ να μάθω το γιατί;»

Απάντησε: «Κοίτα, έχω ένα σκύλο

που τρελαίνεται να ξεθάβει
οτιδήποτε θάβω στον κήπο.

Δεν θέλω να χαραμίσω το λουλούδι.

Αν θέλεις, πήγαινε απέναντι στην Κόνι.
Λατρεύει τα λουλούδια».

Αυτό ακριβώς έκανα.

Πήγα απέναντι στην Κόνι.

Χάρηκε τόσο πολύ που με είδε.

(Γέλια)

Μισή ώρα αργότερα,
υπήρχε ένα λουλούδι στον κήπο της.

Σίγουρα έγινε πιο όμορφο τώρα.

(Γέλια)

Αν όμως είχα φύγει
μετά την αρχική απόρριψη,

θα έμενα με την εντύπωση,
ότι ο τύπος δεν με εμπιστευόταν,

επειδή του φάνηκα τρελός,

ότι δεν είχα ντυθεί καλά,
ή δεν ήμουν ευπρεπής.

Δεν ήταν τίποτα απ' αυτά.

Απλώς αυτό που είχα δεν ταίριαζε
με αυτό που χρειαζόταν.

Με εμπιστεύθηκε όμως
δίνοντας μου μια παραπομπή,

όπως λένε στις πωλήσεις.

Πέτυχα μια παραπομπή.

Μια μέρα...

Έμαθα επίσης ότι μπορώ
να πω κάποια πράγματα,

ώστε να πάρω πιο εύκολα θετική απάντηση.

Για παράδειγμα μια μέρα
πήγα στο Στάρμπακς,

και ρώτησα τον υπεύθυνο, «Γεια, μπορώ 
να γίνω υποδοχέας στο Στάρμπακς;»

Με ρώτησε: «Τι εννοείς 
υποδοχέας στο Στάρμπακς;»

«Ξέρεις τους υποδοχείς στο ΙΚΕΑ;

Αυτούς τους ανθρώπους
που σε καλωσορίζουν μόλις μπεις,

όμως βασικά φροντίζουν μην κλέψεις τίποτα;

Θέλω να βιώσουν αυτή τη θερμή εμπειρία
και οι πελάτες εδώ».

(Γέλια)

Δεν είμαι σίγουρος
αν είναι και πολύ καλό αυτό.

Βασικά είμαι σίγουρος ότι είναι κακό.

Και ήταν σε φάση: «Ω...»

ναι κάπως έτσι έμοιαζε, τον έλεγαν Έρικ,

και έλεγε «Δεν είμαι σίγουρος».

Έτσι φαινόταν, αβέβαιος.

Τότε τον ρώτησα, «Είναι περίεργο;»

και είπε: «Ναι, πολύ περίεργο, ρε φίλε».

Αλλά με το που το είπε
άλλαξε όλη του η συμπεριφορά.

Σαν να άφηνε όλες τις αμφιβολίες του 
να πέσουν στο πάτωμα.

Και είπε: «Ναι μπορείς να το κάνεις,
αλλά διακριτικά».

(Γέλια)

Έτσι για την επόμενη μισή ώρα 
έγινα υποδοχέας.

Έλεγα «Γεια» σε κάθε πελάτη που έμπαινε,

δίνοντας του ευχές για τις γιορτές.

Δεν ξέρω τι επάγγελμα έχετε, 
αλλά μη γίνετε υποδοχέας.

(Γέλια)

Ήταν απίστευτα βαρετό.

Αλλά έμαθα ότι μπόρεσα να το κάνω 
γιατί ρώτησα «Είναι περίεργο;»

Επειδή σχολίασα την αμφιβολία που είχε,

και πρόσθεσα «Είναι περίεργο;»
Αυτό σήμαινε πως εγώ δεν ήμουν.

Αυτό σήμαινε ότι σκεφτόμουν όπως εκείνος,

βλέποντάς το σαν κάτι περίεργο.

Ξανά και ξανά,

έμαθα ότι αν ανέφερα τις αμφιβολίες 
που ίσως έχουν οι άλλοι,

πριν κάνω μία ερώτηση,
με εμπιστεύονταν.

Ήταν πιο πιθανό να μου απαντήσουν θετικά.

Τότε έμαθα ότι μπορούσα να εκπληρώσω 
το όνειρο ζωής μου, ρωτώντας.

Προέρχομαι από τέσσερις γενιές καθηγητών·

η γιαγιά μου πάντα έλεγε,

«Τζια, μπορείς να κάνεις ότι θέλεις,

αλλά θα ήταν τέλειο αν γινόσουν δάσκαλος».

(Γέλια)

Εγώ όμως ήθελα να γίνω επιχειρηματίας.

Ήταν βέβαια πάντα όνειρό μου
να διδάξω κάποτε κάτι.

Οπότε είπα: «Γιατί δε ρωτάω

αν μπορώ να διδάξω στο πανεπιστήμιο;»

Έμενα στο Όστιν τότε,

οπότε πήγα στο τοπικό πανεπιστήμιο

και ρώτησα τους καθηγητές: «Μπορώ να κάνω
μια διάλεξη στο μάθημά σας;»

Δεν έβγαλε πουθενά τις πρώτες φορές.

Αλλά επειδή δεν το έβαλα στα πόδια,
αλλά επέμεινα,

ο τρίτος καθηγητής που ρώτησα
ήταν πολύ εντυπωσιασμένος.

Είπε: «Κανείς δεν το
έχει ξανακάνει αυτό».

Πήγα προετοιμασμένος με παρουσιάσεις 
και πλάνο διδασκαλίας.

Είπε: «Μπορώ να το χρησιμοποιήσω αυτό.

Γιατί δεν έρχεσαι ξανά σε δύο μήνες;
Θα σε χωρέσω κάπου στο πρόγραμμα».

Δύο μήνες μετά δίδασκα μια τάξη.

Αυτός είμαι εγώ. Δεν φαίνομαι καλά,
η φωτογραφία δεν είναι καθαρή.

Μερικές φορές σε απορρίπτει
μέχρι και ο φωτισμός.

(Γέλια)

Αλλά ναι,

όταν τελείωσα το μάθημα έβαλα τα κλάματα,

γιατί σκέφτηκα ότι

μπορώ να καταφέρω ό,τι ονειρεύομαι
αρκεί να το ζητήσω.

Παλιά πίστευα ότι έπρεπε να κάνω
όλα εκείνα τα πράγματα,

έπρεπε να γίνω τέλειος επιχειρηματίας
ή να κάνω διδακτορικό για να διδάξω,

αλλά όχι, απλά ρώτησα,

και μπόρεσα να διδάξω.

Σε αυτή τη φωτογραφία 
όπου δεν φαίνεται τίποτα,

παρέθεσα τα λόγια του Μάρτιν 
Λούθερ Κίνγκ του νεότερου.

Γιατί; Γιατί στην έρευνά μου ανακάλυψα
ότι οι άνθρωποι που άλλαξαν τον κόσμο,

τον τρόπο που ζούμε και σκεφτόμαστε,

είναι οι άνθρωποι που αντιμετώπισαν 
αρχικά και συχνά τη βία, την απόρριψη.

Άνθρωποι σαν τον Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ,

σαν τον Μαχάτμα Γκάντι, 
τον Νέλσον Μαντέλα,

ή ακόμη και τον Ιησού Χριστό.

Αυτοί οι άνθρωποι δεν άφησαν 
να τους καθορίσει η απόρριψη,

αλλά να τους καθορίσει η αντίδρασή τους
μετά από αυτήν.

Αγκάλιασαν την απόρριψη.

Δε χρειάζεται να γίνουμε ίδιοι 
για να μάθουμε για την απόρριψη,

στην περίπτωσή μου, 
η απόρριψη ήταν η κατάρα μου,

ο δικός μου μπαμπούλας.

Με κυνηγούσε σε όλη μου τη ζωή
επειδή την απέφευγα.

Μετά άρχισα να την αποδέχομαι.

Την μετέτρεψα στο μεγαλύτερο
δώρο της ζωής μου.

Ξεκίνησα να διδάσκω σε άλλους ανθρώπους
πώς να κάνουν την απόρριψη ευκαιρία.

Χρησιμοποίησα τη σελίδα, τις ομιλίες μου,

το βιβλίο που μόλις εξέδωσα,
ενώ παράλληλα δομώ νέα μέσα

για να βοηθήσω κι' άλλους να ξεπεράσουν 
τον φόβο της απόρριψης.

Όταν σε απορρίπτουν στη ζωή,

όταν αντιμετωπίζεις ένα ακόμη εμπόδιο,

ή άλλη μια αποτυχία,

συλλογίσου τις πιθανότητες.

Μην το βάλεις στα πόδια.

Αν τα αποδεχθείς,

ίσως γίνουν και δικά σου δώρα επίσης.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκροτήματα)