0:00:00.000,0:00:03.000
Hardlopen: het komt eigenlijk neer op links, rechts, links, rechts -- toch?

0:00:03.000,0:00:05.000
We hebben het twee miljoen jaar gedaan,

0:00:05.000,0:00:08.000
dus het is een tikje arrogant om aan te nemen

0:00:08.000,0:00:10.000
dat ik iets over hardlopen kan vertellen

0:00:10.000,0:00:13.000
dat nog niet eerder verteld en uitgevoerd is, en beter.

0:00:13.000,0:00:15.000
Maar het leuke van hardlopen is, daar ben ik achter,

0:00:15.000,0:00:17.000
dat er steeds iets vreemds aan de hand is

0:00:17.000,0:00:19.000
bij deze activiteit.

0:00:19.000,0:00:22.000
Namelijk: als je een paar maanden geleden de New York City-marathon gezien heb,

0:00:22.000,0:00:24.000
weet ik zeker dat je iets gezien hebt,

0:00:24.000,0:00:27.000
wat niemand eerder heeft gezien.

0:00:27.000,0:00:29.000
Een Ethiopische vrouw genaam Derartu Tulu

0:00:29.000,0:00:31.000
staat bij de startstreep.

0:00:31.000,0:00:33.000
Ze is 37 jaar oud,

0:00:33.000,0:00:35.000
heeft 8 jaar lang geen noemenswaardige marathon gewonnen,

0:00:35.000,0:00:37.000
en een paar maanden geleden

0:00:37.000,0:00:39.000
is ze bijna gestorven tijdens haar bevalling.

0:00:39.000,0:00:42.000
Derartu Tulu stond op het punt om te stoppen,

0:00:42.000,0:00:44.000
maar ze besloot als laatste kans

0:00:44.000,0:00:46.000
toch mee te rennen

0:00:46.000,0:00:48.000
om de topwedstrijd,

0:00:48.000,0:00:50.000
de New York City-marathon te winnen.

0:00:50.000,0:00:53.000
Helaas -- slecht nieuws voor Derartu Tulu -- hadden anderen hetzelfde idee,

0:00:53.000,0:00:55.000
waaronder de Olympische kampioen

0:00:55.000,0:00:58.000
en Paula Radcliffe, die een monster is,

0:00:58.000,0:01:02.000
veruit de snelste marathonloopster tot nu toe.

0:01:02.000,0:01:04.000
Slechts 10 minuten langzamer dan het mannenrecord,

0:01:04.000,0:01:07.000
is Paula Radcliffe in feite onverslaanbaar.

0:01:07.000,0:01:09.000
Dat zijn haar tegenspelers.

0:01:09.000,0:01:12.000
Het startschot klinkt, en ze is niet eens een underdog;

0:01:12.000,0:01:14.000
Ze zit nog onder de underdogs.

0:01:14.000,0:01:16.000
Maar de onder-underdog houdt vol.

0:01:16.000,0:01:19.000
En na 32 van de 42 kilometer,

0:01:19.000,0:01:21.000
loopt Derartu Tulu

0:01:21.000,0:01:23.000
vooraan met de kopgroep.

0:01:23.000,0:01:26.000
Op dit moment gebeurt er iets heel vreemds.

0:01:26.000,0:01:29.000
Paula Radcliffe, de gedoodverfde persoon die de premie

0:01:29.000,0:01:32.000
uit Derartu Tulu's onder-underdog handen zal houden

0:01:32.000,0:01:35.000
pakt plotseling haar been en valt terug.

0:01:35.000,0:01:37.000
Wij weten allemaal wat we in zo'n situatie doen, toch?

0:01:37.000,0:01:39.000
Je geeft haar een flinke elleboogstoot

0:01:39.000,0:01:41.000
en rent door naar de finish.

0:01:42.000,0:01:44.000
Derartu Tulu verpest het.

0:01:44.000,0:01:46.000
In plaats van te ontsnappen,

0:01:46.000,0:01:48.000
laat ze zich terugvallen, pakt Paula Radcliffe,

0:01:48.000,0:01:50.000
en zegt: "Kom, kom op. Je kunt het."

0:01:50.000,0:01:52.000
En Paula Radcliffe doet dat helaas.

0:01:52.000,0:01:54.000
Ze komt weer bij de kopgroep

0:01:54.000,0:01:56.000
en komt in de buurt van de finish.

0:01:56.000,0:01:58.000
Maar dan valt ze weer terug.

0:01:58.000,0:02:00.000
En Derartu Tulu pakt haar nogmaals en probeert haar mee te trekken.

0:02:00.000,0:02:02.000
Op dat moment zegt Paula Radcliffe:

0:02:02.000,0:02:04.000
"Ik ben er klaar mee. Ga door"

0:02:04.000,0:02:07.000
Dat is een fantastisch verhaal, en we weten hoe het eindigt.

0:02:07.000,0:02:09.000
Ze krijgt geen winnaarspremie,

0:02:09.000,0:02:11.000
maar gaat naar huis met iets groters en belangrijkers.

0:02:11.000,0:02:14.000
Maar daar verpest Derartu Tulu het weer.

0:02:14.000,0:02:17.000
In plaats van te verliezen haalt ze de kopgroep in en wint,

0:02:17.000,0:02:19.000
wint de New York City-marathon,

0:02:19.000,0:02:21.000
en gaat naar huis met een grote premie.

0:02:21.000,0:02:23.000
Het is een hartverwarmend verhaal,

0:02:23.000,0:02:25.000
maar als je iets verder kijkt,

0:02:25.000,0:02:28.000
moet je je wel afvragen wat er hier gebeurde.

0:02:28.000,0:02:30.000
Wanneer je in een organisme twee uitschieters tegenkomt,

0:02:30.000,0:02:32.000
is dat geen toeval.

0:02:32.000,0:02:35.000
Als je iemand tegenkomt die competitiever en medelevender is

0:02:35.000,0:02:38.000
dan wie dan ook in de race, dan is dat geen toeval.

0:02:38.000,0:02:41.000
Toon mij een wezen met flippers en kieuwen,

0:02:41.000,0:02:43.000
dan zal er water in het spel zijn.

0:02:43.000,0:02:46.000
Als iemand zo'n groot hart heeft, dan moet dat ergens op wijzen.

0:02:46.000,0:02:48.000
Het antwoord kan, denk ik,

0:02:48.000,0:02:51.000
gevonden worden in de Copper Canyons in Mexico,

0:02:51.000,0:02:53.000
daar is een stam, een verborgen stam,

0:02:53.000,0:02:55.000
de Tarahumara Indianen.

0:02:55.000,0:02:58.000
De Tarahumara zijn om drie redenen opmerkelijk.

0:02:58.000,0:03:00.000
Nummer één,

0:03:00.000,0:03:02.000
ze hebben de afgelopen 400 jaar

0:03:02.000,0:03:04.000
vrijwel zonder veranderingen geleefd.

0:03:04.000,0:03:07.000
Toen de Spaanse veroveraars in Amerika kwamen had je twee keuzen:

0:03:07.000,0:03:10.000
ofwel terugvechten en de strijd aangaan, ofwel vluchten.

0:03:10.000,0:03:12.000
De Maya's en Azteken gingen de strijd aan,

0:03:12.000,0:03:15.000
daarom zijn er nog heel weinig Maya's en Azteken.

0:03:15.000,0:03:17.000
De Tarahumara hadden een andere strategie.

0:03:17.000,0:03:19.000
Ze vluchtten en verborgen zich

0:03:19.000,0:03:21.000
in een labyrintisch stelsel

0:03:21.000,0:03:23.000
een spinnenwebvormig net van kloven,

0:03:23.000,0:03:25.000
de zogenaamde Copper Canyons,

0:03:25.000,0:03:28.000
en daar zijn ze sinds de 17e eeuw gebleven --

0:03:28.000,0:03:32.000
steeds op dezelfde manier.

0:03:32.000,0:03:35.000
Het tweede opmerkelijke over de Tarahumara

0:03:35.000,0:03:38.000
is dat ze tot op hoge leeftijd, 70 tot 80 jaar oud,

0:03:38.000,0:03:40.000
niet zozeer marathons,

0:03:40.000,0:03:42.000
maar mega-marathons lopen.

0:03:42.000,0:03:44.000
Ze lopen geen 42 kilometer,

0:03:44.000,0:03:47.000
maar 150 tot 250 kilometer per keer,

0:03:47.000,0:03:50.000
kennelijk zonder blessures, zonder problemen.

0:03:50.000,0:03:52.000
Het laatste opmerkelijke over de Tarahumara,

0:03:52.000,0:03:54.000
is dat de dingen waar we het vandaag de dag over hebben,

0:03:54.000,0:03:56.000
alle dingen waar we al onze technologie

0:03:56.000,0:03:59.000
en hersenkracht voor gebruiken om op te lossen --

0:03:59.000,0:04:01.000
dingen als hart- en vaatziekten, cholesterol en kanker

0:04:01.000,0:04:04.000
en misdaad, oorlog, geweld en depressies --

0:04:04.000,0:04:07.000
al die dingen kennen de Tarahumara niet.

0:04:07.000,0:04:09.000
Ze zijn vrij

0:04:09.000,0:04:11.000
van al deze moderne kwalen.

0:04:11.000,0:04:13.000
Wat is nu de link?

0:04:13.000,0:04:15.000
We hebben het weer over uitschieters.

0:04:15.000,0:04:17.000
Er moet een vorm van oorzaak / gevolg zitten.

0:04:17.000,0:04:19.000
Er zijn teams van wetenschappers

0:04:19.000,0:04:21.000
op Harvard en op de Universiteit van Utah,

0:04:21.000,0:04:23.000
die hun hersenen kraken om uit te vinden

0:04:23.000,0:04:26.000
wat de Tarahumara altijd hebben geweten.

0:04:26.000,0:04:29.000
Ze proberen dezelfde soort mysteries op te lossen.

0:04:29.000,0:04:32.000
En nog verder, een mysterie binnen het mysterie --

0:04:32.000,0:04:35.000
misschien is de sleutel tot Derartu Tulu en de Tarahumara

0:04:35.000,0:04:38.000
verpakt in nog drie mysteries, namelijk deze:

0:04:38.000,0:04:40.000
Drie dingen -- als je het antwoord hebt, pak dan de microfoon,

0:04:40.000,0:04:42.000
want niemand anders weet het antwoord.

0:04:42.000,0:04:45.000
Als je het antwoord weet ben je slimmer dan wie dan ook op aarde.

0:04:45.000,0:04:47.000
Mysterie één is dit:

0:04:47.000,0:04:50.000
Twee miljoen jaar geleden explodeerde de menselijke hersengrootte.

0:04:50.000,0:04:52.000
Australopithecus had een klein erwtenbrein.

0:04:52.000,0:04:54.000
Ineens duiken er mensen op -- Homo erectus --

0:04:54.000,0:04:56.000
met een groot meloenenhoofd.

0:04:56.000,0:04:58.000
Om een brein van die grootte te hebben,

0:04:58.000,0:05:01.000
heb je een bron van geconcentreerde energie nodig.

0:05:01.000,0:05:03.000
Met andere worden, vroege mensen eten dode dieren --

0:05:03.000,0:05:05.000
dat is een feit.

0:05:05.000,0:05:07.000
Het enige probleem is,

0:05:07.000,0:05:10.000
de eerste scherpe wapens kwam pas 200.000 jaar geleden.

0:05:10.000,0:05:13.000
Dus gedurende bijna twee miljoen jaar,

0:05:13.000,0:05:16.000
hebben we dieren gedood zonder wapens.

0:05:16.000,0:05:18.000
We gebruiken niet onze kracht,

0:05:18.000,0:05:20.000
want we zijn de grootste slapjanussen van de jungle.

0:05:20.000,0:05:22.000
Ieder ander dier is sterker dan wij.

0:05:22.000,0:05:25.000
Ze hebben slagtanden, klauwen, ze hebben rapheid, snelheid.

0:05:25.000,0:05:28.000
Wij denken dat Usain Bolt snel is. Usain Bolt wordt ingemaakt door een eekhoorn.

0:05:28.000,0:05:30.000
Wij zijn niet snel.

0:05:30.000,0:05:32.000
Dat zou een Olympisch spektakel worden: laat een eekhoorn los.

0:05:32.000,0:05:35.000
Wie de eekhoorn vangt krijgt een gouden medaille.

0:05:35.000,0:05:38.000
Zonder wapens, snelheid, kracht, slagtanden, zonder klauwen.

0:05:38.000,0:05:41.000
Hoe doodden we die dieren? Mystery één.

0:05:41.000,0:05:43.000
Mysterie twee:

0:05:43.000,0:05:46.000
Vrouwen doen nu al een tijd mee met de Olympische Spelen,

0:05:46.000,0:05:48.000
maar één ding valt op aan alle vrouwelijke sprinters --

0:05:48.000,0:05:50.000
ze zijn allemaal heel slecht.

0:05:50.000,0:05:52.000
Er is geen snelle vrouw op deze planeet

0:05:52.000,0:05:54.000
en er is er nog geen geweest.

0:05:54.000,0:05:57.000
De snelste vrouw liep de mijl (1609 m) in 4:15.

0:05:57.000,0:05:59.000
Als ik een steen zou gooien naar een willekeurige schooljongen

0:05:59.000,0:06:01.000
zou hij sneller rennen dan 4:15

0:06:01.000,0:06:03.000
Om de een of andere reden zijn jullie heel langzaam.

0:06:03.000,0:06:05.000
(Gelach)

0:06:05.000,0:06:08.000
Maar als we het weer hebben over de marathon --

0:06:08.000,0:06:10.000
jullie mogen de marathon pas sinds 20 jaar lopen.

0:06:10.000,0:06:12.000
Want voor de jaren '80,

0:06:12.000,0:06:15.000
zei de medische wetenschap dat als een vrouw 42 km liep --

0:06:15.000,0:06:17.000
weet iemand wat er zou gebeuren als je 42 km probeerde te lopen,

0:06:17.000,0:06:21.000
waarom jullie voor de jaren '80 geen marathon mochten lopen?

0:06:21.000,0:06:24.000
(Man uit publiek: Haar baarmoeder zou scheuren.) Haar baarmoeder zou scheuren.

0:06:24.000,0:06:26.000
Ja. Jullie zouden gescheurde geslachtsorganen hebben.

0:06:26.000,0:06:29.000
De baarmoeder zou letterlijk uit het lichaam vallen.

0:06:29.000,0:06:31.000
Nou heb ik een hoop marathons meegemaakt,

0:06:31.000,0:06:33.000
maar dat heb ik nooit gezien.

0:06:33.000,0:06:36.000
(Gelach)

0:06:36.000,0:06:39.000
Dus vrouwen mogen pas sinds 20 jaar marathons lopen.

0:06:39.000,0:06:41.000
In die korte leercurve,

0:06:41.000,0:06:44.000
zijn jullie van gebroken organen

0:06:44.000,0:06:46.000
zover dat jullie 10 minuten af zitten

0:06:46.000,0:06:48.000
van het wereldrecord bij de mannen.

0:06:48.000,0:06:50.000
Als je verder loopt dan 42 km,

0:06:50.000,0:06:53.000
afstanden waarvan de medische wetenschap zei dat het dodelijk zou zijn voor mensen --

0:06:53.000,0:06:55.000
onthoud dat Pheidippides stierf na zijn 42 km --

0:06:55.000,0:06:57.000
afstanden van 80 en 160 km,

0:06:57.000,0:06:59.000
dan wordt het een heel ander spelletje.

0:06:59.000,0:07:02.000
Neem een atlete als Ann Trason, Nikki Kiball of Jenn Shelton,

0:07:02.000,0:07:05.000
zet ze in een 80 of 160 km race tegen wie ook ter wereld

0:07:05.000,0:07:07.000
en het hangt erom wie er wint.

0:07:07.000,0:07:09.000
Ik geef een voorbeeld.

0:07:09.000,0:07:11.000
Een paar jaar geleden meldde Emily Baer zich aan voor een race

0:07:11.000,0:07:13.000
de Hardrock 100,

0:07:13.000,0:07:16.000
en met die naam is wel alles gezegd.

0:07:16.000,0:07:18.000
Je hebt 48 uur de tijd.

0:07:18.000,0:07:20.000
Emily Baer wordt -- van de 500 deelnemers --

0:07:20.000,0:07:22.000
achtste, in de top 10,

0:07:22.000,0:07:24.000
hoewel ze bij alle rustposten gestopt is

0:07:24.000,0:07:27.000
om haar baby borstvoeding te geven --

0:07:27.000,0:07:29.000
en dus toch 492 anderen verslagen heeft.

0:07:29.000,0:07:31.000
Laatste mysterie: Waarom worden vrouwen beter

0:07:31.000,0:07:33.000
naarmate afstanden groter worden?

0:07:33.000,0:07:35.000
Dit is het derde mysterie:

0:07:35.000,0:07:38.000
Op de universiteit van Utah houden ze finishtijden bij

0:07:38.000,0:07:40.000
van mensen die marathons lopen.

0:07:40.000,0:07:42.000
Wat zij uitvonden,

0:07:42.000,0:07:44.000
is dat, als je op je 19e begint met marathons lopen,

0:07:44.000,0:07:46.000
de steeds sneller wordt, jaar na jaar,

0:07:46.000,0:07:48.000
tot je piekt rond de 27 jaar.

0:07:48.000,0:07:50.000
En dat je daarna zult zwichten

0:07:50.000,0:07:52.000
voor de strenge tand des tijds.

0:07:52.000,0:07:54.000
Je zult langzamer en langzamer worden,

0:07:54.000,0:07:57.000
tot je uiteindelijk even snel loopt als toen je 19 was.

0:07:57.000,0:07:59.000
Dus ongeveer zeven, acht jaar tot je je piek behaalt,

0:07:59.000,0:08:01.000
en dan langzamerhand naar beneden,

0:08:01.000,0:08:04.000
tot je bij het beginpunt aanlandt.

0:08:04.000,0:08:07.000
Je zou misschien verwachten dat het acht jaar duurt voor je terug bent,

0:08:07.000,0:08:10.000
misschien 10 jaar -- nee, het is 45 jaar.

0:08:10.000,0:08:12.000
60-jaar-oude mannen en vrouwen

0:08:12.000,0:08:15.000
rennen zo hard als ze op hun 19e deden.

0:08:15.000,0:08:18.000
Ik daag je uit om een andere fysieke activiteit te noemen --

0:08:18.000,0:08:22.000
alsjeblieft geen golf -- iets dat echt moeilijk is --

0:08:22.000,0:08:24.000
waarbij oude mensen het even goed doen

0:08:24.000,0:08:27.000
als toen ze tieners waren.

0:08:27.000,0:08:29.000
Dus daar zijn de drie mysteries.

0:08:29.000,0:08:31.000
Is er een stukje van de puzzel

0:08:31.000,0:08:33.000
waarmee we alles kunnen bevatten?

0:08:33.000,0:08:35.000
Je moet heel voorzichtig zijn wanneer

0:08:35.000,0:08:38.000
iemand terugkijkt in de geschiedenis en je een soort globaal antwoord wil geven,

0:08:38.000,0:08:40.000
want, omdat het prehistorie is,

0:08:40.000,0:08:42.000
kun je zeggen wat je wilt en ermee wegkomen.

0:08:42.000,0:08:44.000
Maar ik zal jullie dit meegeven:

0:08:44.000,0:08:46.000
Wanneer je een stukje in het midden van deze puzzel plaatst,

0:08:46.000,0:08:49.000
vormt het allemaal een coherent beeld.

0:08:49.000,0:08:51.000
Als je je afvraagt waarom de Tarahumara niet vechten,

0:08:51.000,0:08:53.000
of waarom ze niet sterven aan hartfalen,

0:08:53.000,0:08:56.000
waarom een arme Ethiopische vrouw Derartu Tulu

0:08:56.000,0:08:59.000
de meest medelevende en tegelijk meest competetieve kan zijn,

0:08:59.000,0:09:01.000
en waarom wij op de een of andere manier

0:09:01.000,0:09:03.000
eten konden vinden zonder wapens,

0:09:03.000,0:09:05.000
misschien is dat wel omdat mensen,

0:09:05.000,0:09:08.000
hoezeer we ook graag denken dat we meesters van het universum zijn,

0:09:08.000,0:09:10.000
eigenlijk geëvolueerd zijn zoals

0:09:10.000,0:09:12.000
een roedel jachthonden.

0:09:12.000,0:09:14.000
Misschien zijn we geëvolueerd tot

0:09:14.000,0:09:16.000
een jagend kuddedier.

0:09:16.000,0:09:18.000
Want het ene voordeel dat we hebben in de wildernis --

0:09:18.000,0:09:20.000
nogmaals, niet onze slagtanden, klauwen of snelheid --

0:09:20.000,0:09:23.000
het enige dat we echt heel goed kunnen is zweten.

0:09:23.000,0:09:26.000
We zijn goed in zweten en stinken.

0:09:26.000,0:09:29.000
We kunnen beter zweten dan welk zoogdier ook op aarde.

0:09:29.000,0:09:31.000
Maar het voordeel

0:09:31.000,0:09:33.000
van dat kleine sociale ongenoegen

0:09:33.000,0:09:35.000
is dat als het aankomt op het rennen

0:09:35.000,0:09:38.000
in grote hitte over lange afstanden,

0:09:38.000,0:09:41.000
we super zijn, de beste op de planeet.

0:09:41.000,0:09:43.000
Rijd een paard op een warme dag,

0:09:43.000,0:09:45.000
en na een kilometer of tien zijn er twee keuzes.

0:09:45.000,0:09:48.000
Of hij gaat briesen of hij gaat afkoelen,

0:09:48.000,0:09:50.000
maar hij doet niet beide. Wij kunnen dat wel.

0:09:50.000,0:09:53.000
Dus als we nu geëvolueerd zijn als jagende kuddedieren?

0:09:53.000,0:09:57.000
Als het enige natuurlijke voordeel dat we hadden

0:09:57.000,0:09:59.000
het feit was dat we er samen als kudde op uit trokken,

0:09:59.000,0:10:02.000
over de Afrikaanse Savanne, een antilope uitkozen

0:10:02.000,0:10:05.000
en als groep dat beest opjagen en eruit rennen?

0:10:05.000,0:10:07.000
Dat was waar we goed in waren;

0:10:07.000,0:10:09.000
we konden heel ver rennen op een hete dag.

0:10:09.000,0:10:12.000
Als dat waar is moeten nog wat dingen waar zijn.

0:10:12.000,0:10:15.000
Het sleutelwoord in een jachtgroep is het woord "groep".

0:10:15.000,0:10:17.000
Als je alleen gaat en een antilope eruit probeert te rennen,

0:10:17.000,0:10:20.000
dan geef ik je op een briefje dat er twee kadavers in de Savanne liggen.

0:10:20.000,0:10:22.000
Je hebt een groep nodig om samen te blijven.

0:10:22.000,0:10:24.000
Je moet die 64, 65-jarigen hebben,

0:10:24.000,0:10:26.000
die dit al heel lang doen,

0:10:26.000,0:10:28.000
om te weten welke antilope je moet proberen te vangen.

0:10:28.000,0:10:31.000
De kudde gaat uiteen en komt weer bij elkaar.

0:10:31.000,0:10:33.000
Die expert speurneuzen moeten bij de groep zitten.

0:10:33.000,0:10:35.000
Ze kunnen niet 10 km achterlopen.

0:10:35.000,0:10:37.000
Je moet de vrouwen en de tieners erbij hebben

0:10:37.000,0:10:40.000
want de twee keer in je leven dat je het meest hebt aan dierlijke eiwitten

0:10:40.000,0:10:43.000
is wanneer je borstvoeding geeft en wanneer je pubert.

0:10:43.000,0:10:45.000
Het is zinloos als de antilope hier dood ligt

0:10:45.000,0:10:47.000
en de mensen die hem willen opeten zijn 80 km weg.

0:10:47.000,0:10:49.000
Ze moeten deel zijn van de groep.

0:10:49.000,0:10:51.000
Je hebt de 27-jarigen nodig die op de top van hun kracht zitten

0:10:51.000,0:10:53.000
klaar om te doden,

0:10:53.000,0:10:55.000
en je hebt de tieners nodig

0:10:55.000,0:10:57.000
die leren hoe alles in zijn werk gaat.

0:10:57.000,0:10:59.000
De groep blijft bij elkaar.

0:10:59.000,0:11:02.000
Nog iets dat moet gelden voor de groep: de groep kan niet echt materialistisch zijn.

0:11:02.000,0:11:05.000
Je kunt niet allerlei spullen meenemen, terwijl je achter een antilope aanrent.

0:11:05.000,0:11:08.000
Je kunt niet sikkeneurig zijn. Er kunnen geen conflicten zijn.

0:11:08.000,0:11:10.000
Zoals: "Ik ga echt niet achter zijn antilope aan.

0:11:10.000,0:11:12.000
Hij is stom. Laat hem lekker achter zijn eigen antilope jagen."

0:11:12.000,0:11:15.000
De groep moet zijn ego kunnen laten varen,

0:11:15.000,0:11:17.000
kunnen samenwerken en bij elkaar blijven.

0:11:17.000,0:11:20.000
Uiteindelijk krijg je, met andere woorden,

0:11:20.000,0:11:22.000
een cultuur die best doet denken

0:11:22.000,0:11:24.000
aan die van de Tarahumara --

0:11:24.000,0:11:26.000
een stam die onveranderd gebleven is

0:11:26.000,0:11:28.000
sinds het Stenen Tijdperk.

0:11:28.000,0:11:30.000
Het is een interessante gedachte

0:11:30.000,0:11:32.000
dat de Tarahumara misschien dat doen

0:11:32.000,0:11:35.000
wat wij allemaal twee miljoen jaar hebben gedaan.

0:11:35.000,0:11:38.000
Dat wij het zijn, in deze tijd, die van het pad af geraakt zijn.

0:11:38.000,0:11:41.000
Wij beschouwen rennen als een vreemd, buitenaards ding,

0:11:41.000,0:11:44.000
de straf die je moet ondergaan omdat je gisteren pizza hebt gegeten.

0:11:44.000,0:11:46.000
Maar misschien is het andersom.

0:11:46.000,0:11:49.000
Misschien zijn wij degenen die het natuurlijk voordeel dat we hadden

0:11:49.000,0:11:51.000
verspild hebben.

0:11:51.000,0:11:54.000
Hoe verspillen we het? Hoe verspillen we überhaubt iets?

0:11:54.000,0:11:56.000
Door er op mee te liften.

0:11:56.000,0:11:58.000
We proberen het in een potje te stoppen, beter te maken

0:11:58.000,0:12:00.000
en aan mensen te verkopen.

0:12:00.000,0:12:02.000
We zijn begonnen die mooie,

0:12:02.000,0:12:04.000
gevoerde dingen te maken,

0:12:04.000,0:12:07.000
die rennen beter maken, namelijk hardloopschoenen.

0:12:07.000,0:12:10.000
Ik raak zelf geïrriteerd over hardloopschoenen

0:12:10.000,0:12:13.000
omdat ik er duizenden gekocht heb en steeds blessures kreeg.

0:12:13.000,0:12:15.000
Ik denk dat, als iemand hier aan hardlopen doet --

0:12:15.000,0:12:17.000
ik had net een gesprek met Carol;

0:12:17.000,0:12:20.000
we praatten twee minuten backstage, en ze heeft het over plantar fasciitis.

0:12:20.000,0:12:23.000
Als je met een loper praat verzeker ik, binnen 30 seconden,

0:12:23.000,0:12:25.000
gaat het gesprek over blessures.

0:12:25.000,0:12:28.000
Als mensen tot renners geëvolueerd zijn, als dat ons grote voordeel is,

0:12:28.000,0:12:31.000
waarom zijn we er dan zo slecht in? Waarom steeds die blessures?

0:12:31.000,0:12:33.000
Opmerkelijk is, met betrekking tot renblessures,

0:12:33.000,0:12:36.000
dat die nieuw zijn voor onze tijd.

0:12:36.000,0:12:38.000
Als je folklore en mythologie erop naslaat,

0:12:38.000,0:12:40.000
wat voor mythes of sprookjes dan ook,

0:12:40.000,0:12:42.000
rennen is altijd verbonden

0:12:42.000,0:12:45.000
met vrijheid, vitaliteit, jeugdigheid en eeuwige kracht.

0:12:45.000,0:12:47.000
Pas nu in onze tijd

0:12:47.000,0:12:49.000
wordt rennen verbonden met angst en pijn.

0:12:49.000,0:12:51.000
Geronimo (leider van Apache-Indianen) zei:

0:12:51.000,0:12:54.000
"Mijn enige vrienden zijn mijn benen. Ik vertrouw alleen mijn benen."

0:12:54.000,0:12:56.000
Dat is omdat een Apache triathlon

0:12:56.000,0:12:58.000
bestond uit 80 km rennen door de woestijn,

0:12:58.000,0:13:00.000
meedoen aan een vuistgevecht, een paar paarden stelen

0:13:00.000,0:13:02.000
en thuis het geweer trekken.

0:13:02.000,0:13:04.000
Geronimo zei nooit: "Hmm, weet je,

0:13:04.000,0:13:07.000
mijn achillespees -- het lukt niet, ik neem deze week vrij,"

0:13:07.000,0:13:09.000
of "Ik moet cross-trainen.

0:13:09.000,0:13:12.000
Ik heb mijn yoga niet gedaa. Ik ben niet klaar."

0:13:12.000,0:13:14.000
Mensen rennen en hebben altijd gerend.

0:13:14.000,0:13:16.000
We zijn nu hier. We hebben onze digitale technologie.

0:13:16.000,0:13:18.000
Al onze wetenschap stamt uit het feit

0:13:18.000,0:13:20.000
dat onze voorvaderen in staat waren,

0:13:20.000,0:13:22.000
om iets bijzonders elke dag te doen,

0:13:22.000,0:13:24.000
namelijk erop vertrouwen dat hun blote voeten en benen

0:13:24.000,0:13:26.000
lange afstanden konden afleggen.

0:13:26.000,0:13:28.000
Hoe komen we daar weer terug?

0:13:28.000,0:13:30.000
Ik zou zeggen dat het eerste is

0:13:30.000,0:13:33.000
om alle verpakking, sales en marketing weg te gooien.

0:13:33.000,0:13:35.000
Gooi alle stinkende hardloopschoenen weg.

0:13:35.000,0:13:37.000
Stop je te richten op stadsmarathons,

0:13:37.000,0:13:40.000
waar je slecht bent als je er vier uur over doet.

0:13:40.000,0:13:42.000
Als je 3:59:59 loopt ben je geweldig

0:13:42.000,0:13:44.000
want daarmee kwalificeer je je voor een nieuwe tocht.

0:13:44.000,0:13:47.000
We moeten de speelsheid en vrolijkheid terugvinden

0:13:47.000,0:13:50.000
en de, zogezegd, naaktheid,

0:13:50.000,0:13:52.000
die de Tarahumara

0:13:52.000,0:13:55.000
tot de gezondste en meest serene culturen van onze tijd maakt.

0:13:55.000,0:13:57.000
Wat is het voordeel? Nou en?

0:13:57.000,0:14:00.000
Dus je hebt de Haagen-Dazs van gisteren verbrand?

0:14:00.000,0:14:03.000
Maar misschien is er nog een voordeel.

0:14:03.000,0:14:06.000
Zonder al te ver door te slaan,

0:14:06.000,0:14:08.000
stel je een wereld voor

0:14:08.000,0:14:10.000
waar iedereen zijn deur uit kan gaan

0:14:10.000,0:14:12.000
en deel kan nemen aan de soort beweging,

0:14:12.000,0:14:15.000
die hen meer relaxed, rustiger,

0:14:15.000,0:14:17.000
gezonder maakt,

0:14:17.000,0:14:19.000
stress verbrandt --

0:14:19.000,0:14:21.000
waardoor je niet meer in je kantoor komt als een razende maniak,

0:14:21.000,0:14:23.000
waardoor je niet thuis ook weer een hoop stress krijgt.

0:14:23.000,0:14:26.000
Misschien is er een middenweg tussen waar wij nu zijn

0:14:26.000,0:14:29.000
en wat de Tarahumara altijd zijn geweest.

0:14:29.000,0:14:31.000
Ik zeg niet dat we terug moeten naar Copper Canyons

0:14:31.000,0:14:34.000
en van mais moeten leven, het favoriete kostje van de Tarahumara's,

0:14:34.000,0:14:36.000
maar er is misschien een tussenweg.

0:14:36.000,0:14:38.000
En als we die vinden,

0:14:38.000,0:14:41.000
is er misschien ook een grote Nobelprijs.

0:14:41.000,0:14:44.000
Wat als iemand een manier zou vinden

0:14:44.000,0:14:46.000
om die natuurlijke mogelijkheden te herstellen,

0:14:46.000,0:14:48.000
mogelijkheden die we het grootste deel van de tijd hadden,

0:14:48.000,0:14:50.000
tot aan ongeveer de jaren '70,

0:14:50.000,0:14:52.000
zouden de sociale en fysieke voordelen,

0:14:52.000,0:14:55.000
en de politieke en mentale voordelen,

0:14:55.000,0:14:57.000
ongelooflijk groot zijn.

0:14:57.000,0:15:00.000
Ik heb tegenwoordig opgemerkt dat er een groeiende subcultuur is,

0:15:00.000,0:15:03.000
van blotevoetenlopers, mensen die geen schoenen meer hebben.

0:15:03.000,0:15:05.000
Allemaal vinden zij dat,

0:15:05.000,0:15:08.000
wanneer je de schoenen weggooit, je ook de stress weggooit,

0:15:08.000,0:15:10.000
net als de blessures en de kwaaltjes.

0:15:10.000,0:15:12.000
Wat je vindt is iets

0:15:12.000,0:15:14.000
dat de Tarahumara heel lang weten,

0:15:14.000,0:15:16.000
dat dit heel erg leuk kan zijn.

0:15:16.000,0:15:18.000
Ik heb het zelf persoonlijk ervaren.

0:15:18.000,0:15:21.000
Ik had mijn hele leven blessures, tot ik begin 40 jaar mijn schoenen weggooide

0:15:21.000,0:15:23.000
en al mijn renkwaaltjes zijn ook weg.

0:15:23.000,0:15:25.000
Dus hopelijk kunnen we hier allemaal iets aan hebben.

0:15:25.000,0:15:28.000
Ik waardeer het dat jullie geluisterd hebben. Hartelijk bedankt.

0:15:28.000,0:15:30.000
(Applaus)