0:00:00.958,0:00:02.643
Voel je je gevangen

0:00:02.667,0:00:05.059
in een kapot economisch model?

0:00:05.083,0:00:07.726
Een model dat de levende wereld vertrapt

0:00:07.750,0:00:11.336
en de levens bedreigt [br]van onze nakomelingen?

0:00:11.750,0:00:15.684
Een model dat miljarden mensen uitsluit

0:00:15.708,0:00:19.424
terwijl het een enkeling [br]onvoorstelbaar rijk maakt?

0:00:19.708,0:00:22.851
Dat ons opdeelt [br]in winnaars en verliezers

0:00:22.875,0:00:26.853
en dan de verliezers [br]hun tegenslag verwijt?

0:00:27.417,0:00:29.976
Welkom bij het neoliberalisme,

0:00:30.000,0:00:33.476
de zombie-doctrine [br]die nooit lijkt te sterven,

0:00:33.500,0:00:37.351
hoezeer ze ook in diskrediet is gebracht.

0:00:37.375,0:00:42.893
Nu had je kunnen denken [br]dat de financiële crisis van 2008

0:00:42.917,0:00:45.934
het neoliberalisme [br]zou hebben doen ineenstorten.

0:00:45.958,0:00:49.518
Ze had toch de centrale [br]kenmerken ervan blootgelegd,

0:00:49.542,0:00:54.268
namelijk het dereguleren van[br]het zakenleven en de financiële wereld,

0:00:54.292,0:00:56.809
de afbraak van sociale buffers,

0:00:56.833,0:00:59.976
en het stimuleren van[br]extreme onderlinge concurrentie.

0:01:00.000,0:01:03.643
Een ieder zag nu zijn gebreken.

0:01:03.667,0:01:07.075
Intellectueel ging het[br]ook inderdaad onderuit.

0:01:07.792,0:01:11.503
Maar toch domineert het ons leven.

0:01:12.167,0:01:13.106
Waarom?

0:01:14.000,0:01:20.373
Ik denk dat we nog [br]geen nieuw verhaal vonden

0:01:20.393,0:01:22.637
om het te vervangen.

0:01:23.125,0:01:27.143
Met verhalen navigeren we de wereld.

0:01:27.167,0:01:28.645
Ze stellen ons in staat

0:01:28.645,0:01:32.125
complexe en tegenstrijdige [br]signalen te interpreteren.

0:01:32.125,0:01:35.809
Als we de zin van iets willen snappen,

0:01:35.833,0:01:39.913
zoeken we geen wetenschappelijke uitleg,

0:01:39.943,0:01:42.606
maar wel trouw aan een verhaal.

0:01:43.000,0:01:46.184
Weerspiegelt wat we horen

0:01:46.208,0:01:50.351
de manier waarop wij verwachten [br]dat de mens en de wereld zich gedragen?

0:01:50.375,0:01:52.476
Is het samenhangend?

0:01:52.500,0:01:54.143
Gaat het vooruit

0:01:54.167,0:01:56.917
zoals een verhaal moet vooruitgaan?

0:01:58.458,0:02:01.518
We zijn wezens van het verhaal

0:02:01.542,0:02:07.559
en een reeks feiten en cijfers, [br]hoe belangrijk die ook zijn --

0:02:07.583,0:02:10.768
ik ben een empirist, [br]ik geloof in feiten en cijfers --

0:02:10.792,0:02:17.000
maar feiten en cijfers staan machteloos[br]tegenover een overtuigend verhaal.

0:02:17.833,0:02:21.148
Het enige dat een verhaal kan vervangen...

0:02:22.373,0:02:23.818
... is een verhaal.

0:02:24.292,0:02:26.768
Je kunt iemands verhaal niet wegnemen

0:02:26.792,0:02:29.851
zonder hen een nieuw verhaal te geven.

0:02:29.875,0:02:34.309
Het zijn niet de verhalen in het algemeen [br]die ons aanspreken,

0:02:34.333,0:02:37.851
maar wel bepaalde narratieve structuren.

0:02:37.875,0:02:43.268
Er zijn een aantal basisplots [br]die we opnieuw en opnieuw gebruiken,

0:02:43.292,0:02:47.893
en in de politiek [br]is er een fundamenteel plot

0:02:47.917,0:02:51.421
dat enorm krachtig blijkt te zijn.

0:02:52.125,0:02:55.083
Ik noem dat ‘het restauratieverhaal’.

0:02:56.000,0:02:57.333
Het gaat als volgt.

0:02:59.000,0:03:01.518
Onheil in het land!

0:03:01.542,0:03:05.226
Veroorzaakt door machtige, snode krachten

0:03:05.250,0:03:08.184
tegen de belangen van de mensheid.

0:03:08.208,0:03:12.101
Maar de held zal in opstand komen [br]tegen deze wanorde,

0:03:12.125,0:03:14.268
die machtige krachten bevechten,

0:03:14.292,0:03:17.018
hen tegen de verwachtingen in [br]ten val te brengen

0:03:17.042,0:03:20.083
en de harmonie in het land herstellen.

0:03:21.167,0:03:22.958
Je hebt dit verhaal eerder gehoord.

0:03:23.750,0:03:25.351
Het is het verhaal uit de Bijbel.

0:03:25.375,0:03:27.476
Het is het ‘Harry Potter’-verhaal.

0:03:27.500,0:03:29.976
Het is het ‘Lord of the Rings’-verhaal.

0:03:30.000,0:03:31.833
Het is het ‘Narnia’-verhaal.

0:03:32.583,0:03:34.976
Maar het is ook het verhaal

0:03:35.000,0:03:40.351
van bijna elke politieke [br]en religieuze transformatie

0:03:40.375,0:03:42.101
van de voorbije millennia.

0:03:42.125,0:03:44.893
In feite kun je zelfs beweren

0:03:44.917,0:03:50.101
dat zonder een krachtig [br]nieuw restauratieverhaal

0:03:50.125,0:03:54.809
een politieke en religieuze transformatie[br]wellicht onmogelijk is.

0:03:55.625,0:03:57.125
Zo belangrijk is het.

0:03:58.250,0:04:03.184
Nadat de laissez-faire-economie [br]tot de Grote Depressie leidde,

0:04:03.208,0:04:08.643
schreef John Maynard Keynes [br]een nieuwe economie uit.

0:04:08.667,0:04:12.559
Hij vertelde een restauratieverhaal,

0:04:12.583,0:04:14.250
en het ging ongeveer als volgt.

0:04:15.750,0:04:18.184
Onheil in het land!

0:04:18.208,0:04:19.476
(Gelach)

0:04:19.500,0:04:24.184
Veroorzaakt door de krachtige en snode [br]krachten van de economische elite

0:04:24.208,0:04:27.125
die beslag legde [br]op de rijkdom van de wereld.

0:04:27.833,0:04:30.184
Maar de held van het verhaal,

0:04:30.208,0:04:35.893
de helpende staat, gesteund [br]door de arbeiders en de middenklasse,

0:04:35.917,0:04:37.976
zal die wanorde aanvechten.

0:04:38.000,0:04:42.559
Ze zullen deze macht bestrijden [br]door een herverdeling van rijkdom,

0:04:42.583,0:04:46.268
door het besteden [br]van publiek geld aan publieke goederen

0:04:46.292,0:04:49.434
inkomsten en banen creëren,

0:04:49.458,0:04:52.631
en de harmonie in het land herstellen.

0:04:53.125,0:04:55.476
Zoals bij alle goede restauratieverhalen,

0:04:55.500,0:04:59.018
vond dit weerklank [br]door het hele politieke spectrum.

0:04:59.042,0:05:02.934
Democraten en republikeinen, [br]labour en conservatieven,

0:05:02.958,0:05:06.667
links en rechts werden allen [br]in grote lijnen keynesiaans.

0:05:07.708,0:05:10.226
Maar toen het keynesianisme [br]in de problemen geraakte

0:05:10.250,0:05:12.309
in de jaren zeventig,

0:05:12.333,0:05:16.684
kwamen neoliberalen, mensen zoals [br]Friedrich Hayek en Milton Friedman,

0:05:16.708,0:05:20.059
op de proppen met [br]hun nieuwe restauratieverhaal,

0:05:20.083,0:05:21.625
en het ging ongeveer als volgt.

0:05:22.917,0:05:24.518
Je raadt nooit wat er gaat komen.

0:05:24.542,0:05:25.809
(Gelach)

0:05:25.833,0:05:28.643
Onheil in het land!

0:05:28.667,0:05:33.184
Veroorzaakt door de machtige [br]en snode krachten

0:05:33.208,0:05:35.684
van de almachtige staat,

0:05:35.708,0:05:38.238
wiens collectiviseringsneigingen

0:05:38.268,0:05:41.811
vrijheid, individualisme[br]en kansen onderdrukken.

0:05:42.125,0:05:45.309
Maar de held van het verhaal, [br]de ondernemer,

0:05:45.333,0:05:48.601
zal deze machtige krachten bevechten,

0:05:48.625,0:05:50.309
de staat ontmantelen

0:05:50.333,0:05:53.601
en door het creëren van [br]rijkdom en kansen,

0:05:53.625,0:05:56.503
de harmonie herstellen in het land.

0:05:56.917,0:06:01.518
En ook dat verhaal resoneerde [br]het hele politieke spectrum.

0:06:01.542,0:06:04.601
Republikeinen en democraten, [br]conservatieven en labour,

0:06:04.625,0:06:08.323
werden allen in grote lijnen neoliberalen.

0:06:10.583,0:06:12.417
Tegengestelde verhalen

0:06:13.333,0:06:16.542
met een identieke verhaalstructuur.

0:06:17.917,0:06:20.843
Dan, in 2008,

0:06:20.917,0:06:23.226
viel het neoliberale verhaal uit elkaar,

0:06:23.250,0:06:25.708
en kwamen de tegenstanders [br]naar voren met ...

0:06:29.083,0:06:30.643
... niets.

0:06:30.667,0:06:33.434
Geen nieuw restauratieverhaal!

0:06:33.458,0:06:36.934
Het beste wat ze te bieden hadden [br]was een afgezwakt neoliberalisme

0:06:36.958,0:06:39.542
of een opgewarmd keynesianisme.

0:06:41.125,0:06:44.518
En daarom zitten we vast.

0:06:44.542,0:06:46.643
Zonder nieuw verhaal

0:06:46.667,0:06:49.794
zitten we met het oude, mislukte verhaal

0:06:49.818,0:06:51.625
dat maar blijft falen.

0:06:52.833,0:06:56.476
We vervallen tot wanhoop

0:06:56.500,0:06:59.476
wanneer onze verbeelding tekortschiet.

0:06:59.500,0:07:03.643
Zonder verhaal dat het heden verklaart

0:07:03.667,0:07:06.059
en de toekomst beschrijft,

0:07:06.083,0:07:08.559
verdampt de hoop.

0:07:09.083,0:07:12.059
Politieke mislukking is in de grond

0:07:12.083,0:07:14.875
een mislukking van de verbeelding.

0:07:15.792,0:07:18.851
Zonder restauratieverhaal

0:07:18.875,0:07:21.768
dat ons vertelt waarheen,

0:07:21.792,0:07:23.851
gaat er niets veranderen.

0:07:23.875,0:07:26.684
Maar met zo'n restauratieverhaal

0:07:26.708,0:07:29.833
kan bijna alles veranderen.

0:07:30.917,0:07:33.643
Het verhaal dat wij moeten vertellen

0:07:33.667,0:07:37.309
is een verhaal dat zoveel mogelijk [br]mensen zal aanspreken,

0:07:37.333,0:07:39.809
over de politieke breuklijnen heen.

0:07:39.833,0:07:43.393
Het moet resoneren [br]met diepe behoeften en verlangens.

0:07:43.417,0:07:46.601
Het moet eenvoudig en begrijpelijk zijn

0:07:46.625,0:07:49.393
en in de realiteit geworteld.

0:07:49.417,0:07:53.750
Ik geef toe dat dit een hele opgave lijkt.

0:07:54.472,0:07:56.503
Maar ik geloof dat in de westerse landen

0:07:56.517,0:07:59.248
een verhaal als dit erop wacht

0:07:59.282,0:08:01.235
om verteld te worden.

0:08:02.833,0:08:04.143
In de afgelopen jaren

0:08:04.167,0:08:07.601
is er al een fascinerende [br]convergentie van bevindingen

0:08:07.625,0:08:09.268
in verschillende wetenschappen,

0:08:09.292,0:08:11.755
in de psychologie, de antropologie,

0:08:11.755,0:08:14.375
de neurowetenschappen [br]en de evolutionaire biologie,

0:08:14.375,0:08:18.059
en die vertellen ons iets nogal geweldigs:

0:08:18.083,0:08:23.351
dat menselijke wezens [br]een enorme gave voor altruïsme hebben.

0:08:23.375,0:08:27.393
Zeker, we hebben allemaal [br]een beetje egoïsme en hebzucht in ons,

0:08:27.417,0:08:31.750
maar bij de meeste mensen [br]zijn dat niet onze dominante waarden.

0:08:32.417,0:08:36.643
En we blijken ook buitengewoon [br]te kunnen samenwerken.

0:08:36.667,0:08:38.768
We overleefden de Afrikaanse savannes

0:08:38.792,0:08:41.867
ondanks het feit dat we [br]zwakker en langzamer waren

0:08:41.867,0:08:44.417
dan onze roofdieren [br]en de meeste van onze prooien,

0:08:44.417,0:08:49.684
door een verbazingwekkend vermogen [br]tot wederzijdse hulp,

0:08:49.708,0:08:54.893
en die drang om samen te werken [br]zit in onze geest geëtst

0:08:54.917,0:08:56.934
door de natuurlijke selectie.

0:08:56.958,0:09:01.809
Dit zijn de centrale, [br]cruciale feiten over de mensheid:

0:09:01.833,0:09:05.625
ons geweldige altruïsme en samenwerking.

0:09:06.708,0:09:10.351
Maar er is iets vreselijk misgegaan.

0:09:10.375,0:09:12.601
Onheil in het land!

0:09:12.625,0:09:15.226
(Gelach)

0:09:15.250,0:09:18.309
Onze goede natuur is gedwarsboomd [br]door verschillende krachten,

0:09:18.333,0:09:22.601
maar ik denk dat de meest krachtige ervan [br]het dominante politieke verhaal

0:09:22.625,0:09:24.351
van onze tijd is,

0:09:24.375,0:09:30.643
dat ons vertelt dat we moeten leven [br]in extreem individualisme

0:09:30.667,0:09:33.184
en concurrentie met elkaar.

0:09:33.208,0:09:38.639
Het dwingt ons om elkaar te bevechten, [br]te vrezen en te wantrouwen.

0:09:38.663,0:09:40.518
Het versplintert de samenleving.

0:09:40.542,0:09:46.018
Het verzwakt de sociale banden [br]die ons leven de moeite waard maken.

0:09:46.042,0:09:49.018
En in dat vacuüm

0:09:49.042,0:09:53.983
groeien deze gewelddadige, [br]intolerante krachten.

0:09:53.997,0:09:56.632
We zijn een maatschappij van altruïsten,

0:09:58.042,0:10:00.426
maar worden geregeerd door psychopaten.

0:10:00.460,0:10:04.667
(Applaus)

0:10:09.125,0:10:10.976
Maar het hoeft niet zo te zijn.

0:10:11.000,0:10:12.309
Echt niet,

0:10:12.333,0:10:14.792
want we hebben een ongelooflijk vermogen

0:10:14.792,0:10:16.792
tot saamhorigheid en verbondenheid

0:10:16.792,0:10:18.816
en met een beroep op die hoedanigheid

0:10:18.830,0:10:23.893
kunnen we die fantastische onderdelen [br]van onze menselijkheid herstellen:

0:10:23.917,0:10:27.059
ons altruïsme en onze samenwerking.

0:10:27.083,0:10:32.226
Waar er versplintering is, kunnen we [br]een bloeiend burgerlijk leven opbouwen

0:10:32.250,0:10:35.226
met een rijke participatieve cultuur.

0:10:35.250,0:10:39.309
Waar we geprangd zitten [br]tussen markt en staat,

0:10:39.333,0:10:45.184
kunnen we een economie bouwen [br]die zowel mens als planeet respecteert.

0:10:45.208,0:10:50.379
We kunnen deze economie creëren [br]rond dat grote verwaarloosde gebied:

0:10:50.413,0:10:51.934
de commons.

0:10:51.958,0:10:56.393
De commons is noch markt, noch staat, [br]noch kapitalisme, noch communisme,

0:10:56.417,0:10:58.809
maar het bestaat uit drie hoofdelementen:

0:10:58.833,0:11:00.684
een bepaalde hulpbron,

0:11:00.708,0:11:03.893
een bepaalde gemeenschap [br]die deze hulpbron beheert

0:11:03.917,0:11:05.957
en de regels en onderhandelingen

0:11:05.957,0:11:09.167
die de gemeenschap ontwikkelt [br]om ze te beheren.

0:11:09.167,0:11:13.434
Denk aan de breedbandgemeenschap [br]of de gemeenschap van energiecoöperanten

0:11:13.458,0:11:16.643
of de gedeelde grond [br]voor de teelt van groenten en fruit

0:11:16.667,0:11:19.434
die we kennen als volkstuinen.

0:11:19.458,0:11:22.506
Een common kan niet worden verkocht, [br]kan niet worden weggegeven,

0:11:22.506,0:11:25.130
en de voordelen ervan [br]worden gelijkelijk gedeeld

0:11:25.130,0:11:27.610
onder de leden van de gemeenschap.

0:11:28.000,0:11:31.147
Waar we werden genegeerd en geëxploiteerd,

0:11:31.147,0:11:33.601
kunnen we nu onze politiek doen herleven.

0:11:33.625,0:11:38.143
We kunnen de democratie heroveren [br]van de mensen die ze ons afnamen.

0:11:38.167,0:11:41.518
We kunnen nieuwe regels en methoden [br]van verkiezingen gaan gebruiken

0:11:41.542,0:11:47.684
om ervoor te zorgen dat financiële macht [br]democratische macht nooit meer overtroeft.

0:11:47.708,0:11:50.875
(Applaus)

0:11:54.417,0:11:56.107
Representatieve democratie

0:11:56.107,0:11:59.417
moet worden getemperd [br]door de participerende democratie

0:11:59.417,0:12:02.268
zodat we onze politieke keuzes [br]kunnen verfijnen,

0:12:02.292,0:12:07.434
en die keuze moet zoveel mogelijk [br]op lokaal niveau worden betracht.

0:12:07.458,0:12:09.801
Als er iets plaatselijk [br]kan worden besloten,

0:12:09.801,0:12:12.971
moet het niet nationaal worden bepaald.

0:12:14.125,0:12:18.708
Ik noem dit geheel [br]de politiek van verbondenheid.

0:12:19.358,0:12:22.976
Ik denk dat dit de potentie heeft

0:12:23.000,0:12:25.643
om een breed scala van mensen [br]aan te spreken,

0:12:25.667,0:12:29.268
en de reden hiervoor is[br]dat een van de weinige waarden

0:12:29.292,0:12:32.309
die zowel links als rechts delen

0:12:32.333,0:12:35.678
verbondenheid en gemeenschap zijn.

0:12:35.678,0:12:37.878
Ze verstaan er elk [br]ietwat andere dingen onder,

0:12:37.878,0:12:41.226
maar in ieder geval beginnen we [br]met wat gemeenschappelijke taal.

0:12:41.250,0:12:46.351
In feite kan je veel politiek zien [br]als een poging ergens bij te horen.

0:12:46.375,0:12:49.559
Zelfs fascisten zoeken gemeenschap,

0:12:49.583,0:12:52.643
zij het een beangstigend [br]homogene gemeenschap

0:12:52.667,0:12:55.629
waar iedereen er hetzelfde uitziet, [br]hetzelfde uniform draagt

0:12:55.629,0:12:57.893
en dezelfde slogans zingt.

0:12:57.917,0:13:02.171
Wat we moeten creëren is een gemeenschap [br]op basis van overbruggende netwerken,

0:13:02.195,0:13:03.851
geen netwerken binnen de groep.

0:13:03.875,0:13:08.268
Een netwerk binnen de groep brengt mensen[br]uit een homogene groep samen,

0:13:08.292,0:13:12.809
terwijl een overbruggend netwerk mensen [br]uit verschillende groepen samenbrengt.

0:13:12.833,0:13:14.809
En mijn overtuiging is

0:13:14.833,0:13:19.518
dat als we voldoend rijke en levendige [br]overbruggende gemeenschappen creëren,

0:13:19.542,0:13:24.476
we de drang van mensen kunnen dwarsbomen [br]om zich in te graven in de veiligheid

0:13:24.500,0:13:26.976
van een homogene verbindende gemeenschap

0:13:27.000,0:13:29.458
die zich verdedigt tegen 'de ander'.

0:13:31.583,0:13:33.559
Kort gezegd

0:13:33.583,0:13:36.750
zou ons nieuwe verhaal [br]iets als dit kunnen worden.

0:13:38.667,0:13:41.059
Onheil in het land!

0:13:41.083,0:13:42.101
(Gelach)

0:13:42.125,0:13:44.476
Veroorzaakt door de krachtige [br]en snode krachten

0:13:44.500,0:13:48.518
van mensen die zeggen dat zoiets [br]als een samenleving niet bestaat,

0:13:48.542,0:13:51.893
die ons vertellen dat [br]ons hoogste doel in het leven

0:13:51.917,0:13:55.375
is om te vechten als zwerfhonden [br]over een vuilnisbak.

0:13:56.708,0:13:59.726
Maar wij, de helden van het verhaal,

0:13:59.750,0:14:02.434
komen in opstand tegen dit onheil.

0:14:02.458,0:14:08.059
We zullen die snode krachten bestrijden [br]door het bouwen van rijke, boeiende,

0:14:08.083,0:14:10.768
inclusieve en gulle gemeenschappen,

0:14:10.792,0:14:14.613
en daarmee de harmonie [br]herstellen in het land.

0:14:15.125,0:14:18.750
(Applaus)

0:14:22.625,0:14:25.818
Of je dit nu al dan niet [br]het juiste verhaal vindt,

0:14:25.818,0:14:28.761
hoop ik dat je het ermee eens bent[br]dat we er een nodig hebben.

0:14:28.761,0:14:30.976
We hebben een nieuw [br]restauratieverhaal nodig,

0:14:31.000,0:14:35.101
dat ons moet leiden [br]uit de puinhoop waar we in zitten,

0:14:35.125,0:14:37.492
dat ons vertelt waarom we [br]in die puinhoop zitten

0:14:37.492,0:14:39.882
en ons vertelt hoe eruit te geraken.

0:14:40.542,0:14:43.643
Als we dat verhaal goed vertellen,

0:14:43.667,0:14:47.907
zal het de hoofden infecteren[br]over het hele politieke spectrum.

0:14:48.667,0:14:51.348
Onze taak is het [br]om het verhaal te vertellen

0:14:51.348,0:14:54.458
dat het pad voorlicht [br]naar een betere wereld.

0:14:54.458,0:14:55.726
Dank je.

0:14:55.750,0:14:58.755
(Applaus)