WEBVTT 00:00:06.841 --> 00:00:09.871 Năm 1958, Racher Carson nhận được một lá thư 00:00:09.871 --> 00:00:13.280 kể về việc chim chóc đột nhiên rơi từ trên cây xuống. 00:00:13.280 --> 00:00:16.920 Người viết thư cho rằng chúng chết do thuốc trừ sâu DDT 00:00:16.920 --> 00:00:19.920 phun ở vùng đầm lầy gần đó. 00:00:19.920 --> 00:00:23.660 Lá thư ấy đã thôi thúc Carson nghiên cứu DDT. 00:00:23.660 --> 00:00:27.400 Bà từng nghe giới khoa học và những người yêu thiên nhiên 00:00:27.400 --> 00:00:32.032 lo ngại việc phun thuốc trừ sâu bừa bãi đe đọa sự sống của chim, cá 00:00:32.032 --> 00:00:34.212 và có thể là cả con người. 00:00:34.212 --> 00:00:36.920 Bà bắt đầu tìm hiểu qua người quen trong chính quyền 00:00:36.920 --> 00:00:40.356 khi làm việc ở Cục Thủy sản Hoa Kỳ. 00:00:40.356 --> 00:00:45.501 Bà hỏi: "Điều gì đã khiến mùa xuân lặng im đến thế?" 00:00:45.501 --> 00:00:50.574 Năm 1962, Carson cho ra đời quyển sách với tựa "Mùa xuân vắng lặng". 00:00:50.574 --> 00:00:53.514 Cuốn sách viết về sự lạm dụng hóa chất 00:00:53.514 --> 00:00:56.374 và tác hại của nó lên tự nhiên và con người. 00:00:56.374 --> 00:01:01.337 "Mùa xuân vắng lặng" ngay lập tức nhận được cả sự ca ngợi lẫn chỉ trích. 00:01:01.337 --> 00:01:04.247 Bên cạnh, còn có những lời công kích cá nhân độc địa. 00:01:04.247 --> 00:01:07.703 Làm thế nào nhà văn và nhà sinh vật học hiền hòa này 00:01:07.703 --> 00:01:10.123 lại gây nhiều tranh cãi đến vậy? 00:01:10.123 --> 00:01:13.773 Bắt đầu sự nghiệp là một nghiên cứu sinh chăm chỉ, 00:01:13.773 --> 00:01:17.584 cân bằng việc học Sinh học tại Đại học John Hopkins 00:01:17.584 --> 00:01:18.934 với công việc bán thời gian. 00:01:18.934 --> 00:01:22.204 Nhưng phải ngưng việc theo học tiến sĩ 00:01:22.204 --> 00:01:25.274 để nuôi cha và chị gái bị bệnh. 00:01:25.274 --> 00:01:28.314 Bà làm việc bán thời gian tại Cục Thủy sản 00:01:28.314 --> 00:01:31.964 viết kịch bản radio cho mảng sinh học biển. 00:01:31.964 --> 00:01:35.864 Tài viết lách của bà thu hút nhiều thính giả 00:01:35.864 --> 00:01:38.004 khiến cấp trên rất ấn tượng. 00:01:38.004 --> 00:01:39.874 Năm 1936, bà trở thành 00:01:39.874 --> 00:01:43.354 người phụ nữ thứ hai được thuê làm việc toàn thời gian tại Cục. 00:01:43.354 --> 00:01:47.769 Năm 1941, bà xuất bản bộ ba cuốn sách đầu tiên về đại dương, 00:01:47.769 --> 00:01:52.165 dùng khoa học với giọng văn thơ mộng để miêu tả thế giới dưới đại dương. 00:01:52.165 --> 00:01:56.514 Nhiều độc giả đắm chìm trong các cuộc khám phá của bà. 00:01:56.514 --> 00:01:59.482 "Mùa xuân vắng lặng" viết chủ yếu về 00:01:59.482 --> 00:02:03.824 các hành động của con người làm đe dọa cân bằng sinh thái. 00:02:03.824 --> 00:02:08.980 DDT vốn được dùng trong Thế chiến II để diệt trừ sâu bọ phá hoại mùa màng, 00:02:08.980 --> 00:02:12.490 bảo vệ binh lính khỏi các bệnh do côn trùng gây ra. 00:02:12.490 --> 00:02:17.337 Sau thế chiến, DDT thường được phun trên diện rộng để diệt trừ sâu bọ, 00:02:17.337 --> 00:02:19.647 để lại nhiều hệ quả khôn lường. 00:02:19.647 --> 00:02:22.886 Từng được dùng để diệt kiến lửa ở miền Nam Hoa Kỳ, 00:02:22.886 --> 00:02:29.060 DDT làm chết nhiều loài động vật hoang dã nhưng diệt được rất ít kiến lửa. 00:02:29.060 --> 00:02:33.010 Bất chấp việc này và sự cố khác, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ 00:02:33.010 --> 00:02:36.556 và các công ty hóa chất vẫn tán dương lợi ích của DDT. 00:02:36.556 --> 00:02:38.620 Có rất ít quy định trong việc sừ dụng DDT, 00:02:38.620 --> 00:02:41.170 và cũng ít ai nhận thức được tác hại tiềm tàng của nó. 00:02:41.170 --> 00:02:44.394 Nhưng Carson đã chỉ ra lạm dụng hóa chất 00:02:44.394 --> 00:02:47.416 sẽ làm tăng khả năng chống chọi của sâu bệnh, 00:02:47.416 --> 00:02:51.746 khiến con người phải tạo ra những hóa chất độc hại hơn nữa. 00:02:51.746 --> 00:02:54.330 Vì DDT không hòa tan trong nước 00:02:54.330 --> 00:02:58.802 nên bà khẳng định nó sẽ tích tụ dần trong môi trường, 00:02:58.802 --> 00:03:02.911 trong côn trùng, trong mô của các động vật ăn côn trùng, 00:03:02.911 --> 00:03:04.841 và sau cuối là trong cơ thể con người. 00:03:04.841 --> 00:03:09.907 Bà cho rằng DDT có thể làm thay đổi cấu trúc gen, 00:03:09.907 --> 00:03:13.727 gây ra các hậu quả khó lường cho thế hệ tương lai. 00:03:13.727 --> 00:03:17.172 "Mùa xuân vắng lặng" tạo ra những phản ứng mãnh liệt. 00:03:17.172 --> 00:03:22.932 Nhiều người xem đây là lời kêu gọi dừng sử dụng các hóa chất hủy diệt. 00:03:22.942 --> 00:03:26.802 Số khác lại cho rằng Carson đã bỏ qua vai trò của DDT 00:03:26.802 --> 00:03:30.432 trong việc diệt trừ sâu bọ gây hại cho con người. 00:03:30.432 --> 00:03:35.285 Erza Taft Benson, Cựu Bộ trưởng nông nghiệp thắc mắc 00:03:35.285 --> 00:03:40.497 "Sao một phụ nữ độc thân, không con lại quan tâm đến gen?" 00:03:40.497 --> 00:03:44.767 và sa thải Carson vì cho rằng "bà có thể là một người cộng sản." 00:03:44.767 --> 00:03:47.138 Luật sư của một nhà máy sản xuất thuốc trừ sâu 00:03:47.138 --> 00:03:49.796 nói bóng gió rằng Carson và những người ủng hộ bà 00:03:49.796 --> 00:03:55.579 là những kẻ nham hiểm, muốn bôi nhọ danh dự các doanh nghiệp. NOTE Paragraph 00:03:55.579 --> 00:03:59.099 Trên thực tế, Carson quan tâm đến sự nguy hiểm của hóa chất 00:03:59.099 --> 00:04:03.602 do công chúng không nhận thức được tác hại mà chỉ biết về lợi ích của chúng. 00:04:03.602 --> 00:04:05.558 Bà bác bỏ quan niệm phổ biến rằng 00:04:05.558 --> 00:04:08.646 con người có thể và nên tìm cách kiểm soát thiên nhiên. 00:04:08.646 --> 00:04:10.616 Thay vào đó, bà mong 00:04:10.616 --> 00:04:16.686 mọi người chuyên tâm tu dưỡng và làm chủ bản thân. 00:04:16.686 --> 00:04:20.216 Carson qua đời vì ung thư vào năm 1964, 00:04:20.216 --> 00:04:23.906 hai năm sau khi "Mùa xuân vắng lặng" được xuất bản. 00:04:23.906 --> 00:04:28.584 Việc làm của bà khích lệ phong trào đấu tranh vì môi trường. 00:04:28.584 --> 00:04:32.324 Năm 1969, trước áp lực của những nhà hoạt động vì môi trường, 00:04:32.324 --> 00:04:36.046 Quốc hội thông qua Đạo luật Chính sách Môi trường Quốc gia, 00:04:36.046 --> 00:04:38.099 yêu cầu các cơ quan liên bang 00:04:38.099 --> 00:04:41.559 đánh giá các tác động của họ lên môi trường. 00:04:41.559 --> 00:04:42.989 Để thực thi đạo luật, 00:04:42.989 --> 00:04:47.216 Tổng thống Richard Nixon thành lập Cục Bảo vệ Môi sinh Hoa Kỳ (EPA). 00:04:47.216 --> 00:04:53.566 Năm 1972, EPA cấm sử dụng DDT trong một số lĩnh vực. 00:04:53.566 --> 00:04:58.254 Sau khi qua đời, Rachel Carson vẫn tiếp tục bảo vệ môi trường 00:04:58.254 --> 00:05:01.322 qua những con chữ còn tác động mãi đến các thế hệ sau.