1
00:00:07,982 --> 00:00:10,572
Vrag je stigao u grad.

2
00:00:10,572 --> 00:00:14,652
No ne brinite – samo želi prirediti
mađioničarsku predstavu.

3
00:00:14,652 --> 00:00:20,317
Ta je apsurdna premisa središte zapleta
remek-djela Mihaila Bulgakova

4
00:00:20,317 --> 00:00:22,322
„Majstor i Margarita”.

5
00:00:22,322 --> 00:00:24,992
Napisana u Moskvi 1930-ih,

6
00:00:24,992 --> 00:00:30,632
ta nadrealna mješavina političke satire,
povijesne fikcije i okultnog misticizma

7
00:00:30,632 --> 00:00:34,632
smatra se jednim od najznačajnijih
romana 20. stoljeća,

8
00:00:34,632 --> 00:00:37,122
kao i jednim od najčudnovatijih.

9
00:00:37,122 --> 00:00:41,532
Priča počinje kad sastanak dva člana
moskovske literarne kreme

10
00:00:41,532 --> 00:00:45,315
prekine neobičan gospodin po imenu Woland,

11
00:00:45,315 --> 00:00:47,705
koji se predstavi kao strani učenjak

12
00:00:47,705 --> 00:00:51,245
pozvan da održi
prezentaciju o crnoj magiji.

13
00:00:51,245 --> 00:00:55,485
Stranac uvlači dvojicu drugova
u filozofsku raspravu

14
00:00:55,485 --> 00:00:58,278
i nagoviješta im zlu kob,

15
00:00:58,278 --> 00:01:01,949
a čitatelj se odjednom nađe
u Jeruzalemu 1. stoljeća.

16
00:01:01,949 --> 00:01:04,399
Ondje napaćeni Poncije Pilat

17
00:01:04,399 --> 00:01:08,699
nevoljko osuđuje na smrt
Isusa iz Nazareta.

18
00:01:08,699 --> 00:01:11,497
Radnja se naizmjenično odvija
na dvjema lokacijama,

19
00:01:11,497 --> 00:01:16,307
a Woland i njegova svita – 
Azazello, Korovjov, Hella

20
00:01:16,307 --> 00:01:18,788
i divovski mačak imenom Behemot –

21
00:01:18,788 --> 00:01:21,428
pokazuju izvanredne magične moći,

22
00:01:21,428 --> 00:01:23,648
koje koriste kako bi postavili predstavu,

23
00:01:23,648 --> 00:01:28,348
ostavljajući za sobom rasulo i zbrku.

24
00:01:28,348 --> 00:01:32,780
Taj demonski nestašluk izvor je
velikog dijela crnog humora u romanu,

25
00:01:32,780 --> 00:01:35,660
baš kao i njegov kontekst.

26
00:01:35,660 --> 00:01:39,660
Bulgakovljeva priča odvija se
ondje gdje je i nastala –

27
00:01:39,660 --> 00:01:43,310
u SSSR-u na vrhuncu staljinizma.

28
00:01:43,310 --> 00:01:46,889
Djela umjetnika i pisaca
strogo se cenzuriraju,

29
00:01:46,889 --> 00:01:50,299
a prijete im zatvor, egzil ili smrt

30
00:01:50,299 --> 00:01:53,679
padne li na njih sumnja
da potkopavaju državnu ideologiju.

31
00:01:53,679 --> 00:01:55,879
Čak i kad im odobre djela, njima –

32
00:01:55,879 --> 00:01:58,379
kao i stanovanjem, putovanjima
i svim ostalim –

33
00:01:58,379 --> 00:02:01,419
upravlja zamršena birokracija.

34
00:02:01,419 --> 00:02:06,509
U romanu Woland manipulira tim sustavom
kao i samom stvarnošću,

35
00:02:06,509 --> 00:02:08,519
uz urnebesne posljedice.

36
00:02:08,519 --> 00:02:12,749
Na obezglavljena tijela i
novac što pljušti s neba

37
00:02:12,749 --> 00:02:16,431
građani Moskve reagiraju
slijedeći svoje sitne interese,

38
00:02:16,431 --> 00:02:19,811
što pokazuje kako je sovjetsko društvo
razmnožilo pohlepu i cinizam

39
00:02:19,811 --> 00:02:22,111
unatoč svojim idealima.

40
00:02:22,111 --> 00:02:25,539
Realistična naracija namjerno miješa

41
00:02:25,539 --> 00:02:27,919
čudnovatost nadnaravnih događaja

42
00:02:27,919 --> 00:02:31,659
s apsurdnošću sovjetske svakodnevice.

43
00:02:31,659 --> 00:02:35,869
Kako je Bulgakov uspio objaviti
tako subverzivan roman

44
00:02:35,869 --> 00:02:38,234
pod opresivnim režimom?

45
00:02:38,234 --> 00:02:40,284
Pa… nije.

46
00:02:40,284 --> 00:02:43,484
Radio je na „Majstoru i Margariti”
više od deset godina.

47
00:02:43,484 --> 00:02:45,424
No premda je Staljinova naklonjenost

48
00:02:45,424 --> 00:02:48,904
spasila Bulgakova od teškog progona,

49
00:02:48,904 --> 00:02:51,904
mnoge njegove drame i druga djela
nisu ugledali svjetlost dana,

50
00:02:51,904 --> 00:02:55,424
pa je, iako pošteđen,
bio učinkovito ušutkan.

51
00:02:55,424 --> 00:02:57,844
Nakon autorove smrti 1940.

52
00:02:57,844 --> 00:03:00,034
rukopis ostaje neobjavljen.

53
00:03:00,034 --> 00:03:03,884
Cenzurirana verzija
konačno je tiskana 1960-ih,

54
00:03:03,884 --> 00:03:07,024
dok su primjerci potpunog rukopisa
nastavili kružiti

55
00:03:07,024 --> 00:03:09,214
tajnim književnim miljeima.

56
00:03:09,214 --> 00:03:12,674
Cjeloviti tekst objavljen je tek 1973.,

57
00:03:12,674 --> 00:03:15,934
više od 30 godina nakon što je dovršen.

58
00:03:15,934 --> 00:03:19,754
Bulgakovljevo iskustvo s cenzurom i
umjetničkom frustracijom

59
00:03:19,754 --> 00:03:23,474
dalo je autobiografsku notu
drugom dijelu romana,

60
00:03:23,474 --> 00:03:26,104
u kojemu napokon upoznajemo
naslovnog junaka.

61
00:03:26,104 --> 00:03:30,454
„Majstor” je bezimeni autor koji je
godinama radio na svojem romanu,

62
00:03:30,454 --> 00:03:34,164
ali je spalio rukopis
nakon što su ga izdavači odbili –

63
00:03:34,164 --> 00:03:36,964
baš kao što je i Bulgakov
napravio sa svojim djelima.

64
00:03:36,964 --> 00:03:41,214
Ipak, stvarna je protagonistica 
Majstorova ljubavnica Margarita.

65
00:03:41,214 --> 00:03:45,467
Njezina predanost ljubavnikovu
napuštenom snu neobično je povezana

66
00:03:45,467 --> 00:03:48,207
s vratolomijama dijabolične družine –

67
00:03:48,207 --> 00:03:51,627
i dovodi priču do nadrealnog vrhunca.

68
00:03:51,627 --> 00:03:55,156
Unatoč crnom humoru i složenoj strukturi,

69
00:03:55,156 --> 00:04:02,406
„Majstor i Margarita” u biti je razmatranje
o umjetnosti, ljubavi i iskupljenju

70
00:04:02,406 --> 00:04:05,233
koje nikad ne zapada u cinizam.

71
00:04:05,233 --> 00:04:09,593
Zakašnjela objava knjige i činjenica
da je preživjela unatoč svemu

72
00:04:09,593 --> 00:04:14,060
potvrda su Wolandovih riječi
upućenih Majstoru:

73
00:04:14,060 --> 00:04:17,297
„Rukopisi ne gore.”