WEBVTT

00:00:01.012 --> 00:00:05.833
Ngày xưa, có một gã Khổng Lồ ích kỷ,

00:00:05.833 --> 00:00:09.167
sở hữu một khu vườn đẹp nhất 
trong vùng đất nọ.

00:00:10.072 --> 00:00:12.053
Một buổi tối, gã Khổng Lồ về nhà

00:00:12.077 --> 00:00:14.519
và thấy một lũ trẻ đang chơi
trong vườn nhà mình,

00:00:14.543 --> 00:00:16.136
hắn ta nổi giận.

00:00:16.773 --> 00:00:20.128
"Vườn của ta là vườn của ta!"

00:00:20.152 --> 00:00:21.570
Gã Khổng Lồ nói.

00:00:22.359 --> 00:00:24.720
Rồi hắn xây một bức tường cao
bao quanh khu vườn.

NOTE Paragraph

00:00:25.886 --> 00:00:30.881
Tác giả Oscar Wilde đã viết câu chuyện
"Gã Khổng Lồ ích kỷ" vào năm 1888.

00:00:31.947 --> 00:00:37.060
Gần một trăm năm sau, gã Khổng Lồ đó
đã in sâu vào thời thơ ấu Brooklyn của tôi

00:00:37.084 --> 00:00:38.261
và không bao giờ rời đi.

00:00:39.060 --> 00:00:41.285
Tôi được lớn lên 
trong một gia đình có đạo,

00:00:41.285 --> 00:00:43.887
và tôi lớn lên để đọc cả Kinh thánh 
và Kinh Cô-ran.

00:00:44.566 --> 00:00:47.990
Giờ đọc sách, cả về tôn giáo và giải trí,

00:00:48.014 --> 00:00:51.078
vượt xa số giờ xem truyền hình.

00:00:51.102 --> 00:00:54.315
Bất cứ ngày nào, bạn cũng có thể tìm thấy 
anh chị em tôi và tôi

00:00:54.339 --> 00:00:57.460
cuộn tròn trong góc nào đó trong căn hộ 
mà đọc sách,

00:00:57.484 --> 00:00:59.022
đôi khi không được vui vẻ,

00:00:59.046 --> 00:01:02.802
bởi vào những ngày hè ở New York, 
cột nước cứu hoả sẽ phun ra,

00:01:02.826 --> 00:01:05.993
và chúng tôi ghen tị vô cùng,
khi nghe thấy lũ bạn dưới đường

00:01:06.017 --> 00:01:07.851
đang chơi trong làn nước bắn tung toé,

00:01:07.851 --> 00:01:11.334
niềm vui của chúng lan lên tới 
các cửa sổ đang mở nơi căn hộ.

00:01:11.588 --> 00:01:14.716
Nhưng tôi học được rằng càng đắm mình
vào những cuốn sách,

00:01:14.740 --> 00:01:16.875
và càng cố hiểu từng câu chữ,

00:01:16.899 --> 00:01:19.524
tôi càng ít nghe thấy tiếng ồn 
của thế giới bên ngoài.

00:01:19.830 --> 00:01:21.446
Vì vậy, khác với anh chị em mình,

00:01:21.446 --> 00:01:23.079
lướt vèo vèo qua những cuốn sách,

00:01:23.079 --> 00:01:24.589
thì tôi lại đọc chậm -

00:01:24.589 --> 00:01:26.943
rất, rất chậm.

NOTE Paragraph

00:01:27.816 --> 00:01:31.146
Tôi là đứa trẻ với ngón tay lần dưới
từng con chữ,

00:01:31.170 --> 00:01:35.672
đến khi được bảo không nên làm vậy nữa;
vì trẻ lớn thì không dùng tay khi đọc.

00:01:36.138 --> 00:01:39.879
Năm lớp ba, chúng tôi bị bắt 
phải ngồi khoanh tay trên bàn,

00:01:39.903 --> 00:01:44.241
mở tay ra chỉ để lật trang,
sau đó khoanh tay trở lại.

00:01:45.061 --> 00:01:47.552
Không phải là giáo viên của chúng tôi 
dữ dằn.

00:01:47.576 --> 00:01:49.362
Đó là vào những năm 1970,

00:01:49.362 --> 00:01:52.410
và mục tiêu của cô là dạy chúng tôi đọc
không chỉ ở độ tuổi đó,

00:01:52.410 --> 00:01:53.767
mà còn cao hơn nữa.

00:01:54.199 --> 00:01:56.722
Và chúng tôi luôn được hối thúc 
để đọc nhanh hơn.

00:01:57.769 --> 00:02:01.459
Nhưng khi được yên tĩnh ở nhà,
thoát khỏi ánh mắt của giáo viên,

00:02:01.483 --> 00:02:03.508
tôi lại để ngón tay lần theo từng con chữ.

00:02:03.508 --> 00:02:06.804
Và gã Khổng Lồ ích kỷ lại kể tôi nghe
câu chuyện của ông ta,

00:02:06.828 --> 00:02:10.704
về việc ông ta cảm thấy bị phản bội
thế nào khi bọn trẻ lẻn vào vườn,

00:02:10.728 --> 00:02:12.747
ông ta đã xây bức tường cao như thế nào,

00:02:12.771 --> 00:02:15.262
để ngăn lũ trẻ vào,

00:02:15.286 --> 00:02:17.660
nhưng một mùa đông xám xịt
phủ xuống khu vườn

00:02:17.684 --> 00:02:20.247
và ở mãi tại đó.

00:02:20.784 --> 00:02:23.338
Mỗi lần đọc lại, tôi lại học được 
một điều mới

00:02:23.362 --> 00:02:26.950
về những viên đá cứng trên con đường
mà bọn trẻ buộc phải chơi

00:02:26.974 --> 00:02:29.084
khi chúng bị đuổi khỏi khu vườn,

00:02:29.108 --> 00:02:32.496
về sự dịu dàng của một cậu bé
xuất hiện vào một ngày nọ,

00:02:32.520 --> 00:02:34.662
và thậm chí là chính gã Khổng Lồ.

00:02:34.686 --> 00:02:37.737
Có lẽ lời nói của ông ta không phải là 
giận dữ,

00:02:37.761 --> 00:02:40.032
mà có lẽ là lời cầu xin sự đồng cảm,

00:02:40.056 --> 00:02:41.600
và thấu hiểu.

00:02:42.438 --> 00:02:45.738
"Khu vườn của ta là khu vườn của ta"

NOTE Paragraph

00:02:47.376 --> 00:02:50.300
Nhiều năm sau, tôi biết được một nhà văn 
tên John Gardner,

00:02:50.324 --> 00:02:52.601
người gọi đây là "giấc mơ hư cấu"

00:02:52.625 --> 00:02:54.345
hay "giấc mơ viễn tưởng",

00:02:54.369 --> 00:02:57.580
và tôi nhận ra đó là nơi tôi đã từng ở
trong cuốn sách đó,

00:02:57.604 --> 00:03:01.391
dành thời gian cho các nhân vật
và thế giới mà tác giả đã tạo ra

00:03:01.415 --> 00:03:03.007
và mời tôi vào.

00:03:03.031 --> 00:03:06.119
Là một đứa trẻ, tôi biết những câu chuyện 
muốn được thưởng thức,

00:03:06.143 --> 00:03:08.723
rằng những câu chuyện muốn được
đọc chậm lại,

00:03:08.747 --> 00:03:13.568
vì một số tác giả đã dành nhiều tháng,
có thể nhiều năm để viết ra chúng.

00:03:13.592 --> 00:03:15.263
Và việc của một người đọc như tôi -

00:03:15.263 --> 00:03:18.169
đặc biệt là người đọc muốn một ngày nào đó
trở thành nhà văn -

00:03:18.193 --> 00:03:20.280
là tôn trọng câu chuyện được kể đó.

NOTE Paragraph

00:03:21.445 --> 00:03:27.179
Rất lâu trước khi có cáp, internet 
hoặc thậm chí là điện thoại,

00:03:27.203 --> 00:03:31.764
đã có người chia sẻ ý tưởng, thông tin
và kỉ niệm thông qua các câu chuyện.

00:03:31.788 --> 00:03:35.359
Đó là một trong những công nghệ kết nối
đầu tiên của chúng ta.

00:03:35.673 --> 00:03:38.491
Đó là câu chuyện về điều tốt đẹp 
hơn là xuôi theo sông Nile

00:03:38.491 --> 00:03:40.833
đã khiến người Ai Cập 
di chuyển dọc theo nó,

00:03:40.857 --> 00:03:43.041
câu chuyện về cách bảo quản xác chết

00:03:43.065 --> 00:03:46.462
đã giữ được hài cốt của vua Tut đến tận
thế kỷ 21.

00:03:46.486 --> 00:03:48.431
Và hơn hai triệu năm trước,

00:03:48.455 --> 00:03:52.084
khi những con người đầu tiên
bắt đầu chế tạo công cụ từ đá,

00:03:52.108 --> 00:03:54.189
chắc hẳn ai đó đã hỏi:
"Sẽ thế nào nếu?"

00:03:54.203 --> 00:03:57.203
Và một người khác nhớ câu chuyện.

00:03:57.227 --> 00:04:00.765
Cho dù họ có kể nó thông qua
lời nói, cử chỉ hay hình vẽ,

00:04:00.789 --> 00:04:03.754
nó đã được truyền lại và được nhớ:

00:04:03.778 --> 00:04:06.646
hãy đập búa xuống và nghe câu chuyện.

NOTE Paragraph

00:04:07.536 --> 00:04:09.472
Thế giới đang trở nên ồn ào.

00:04:09.496 --> 00:04:11.497
Ta đã chuyển từ máy cát-xét

00:04:11.521 --> 00:04:15.839
sang máy nghe băng cầm tay (Walkmen)
đến đầu đĩa CD di động,

00:04:15.863 --> 00:04:17.807
rồi iPod

00:04:17.831 --> 00:04:20.489
bất kỳ bài hát nào và bất cứ khi nào
ta muốn.

00:04:20.513 --> 00:04:23.863
Ta đã đi từ bốn kênh truyền hình 
thời thơ ấu của tôi

00:04:23.887 --> 00:04:27.416
đến sự vô tận của truyền hình cáp
và việc phát trực tuyến.

00:04:27.440 --> 00:04:32.192
Khi công nghệ ngày càng khiến ta vụt nhanh
qua thời gian và không gian,

00:04:32.216 --> 00:04:35.452
thì dường như câu chuyện đang bị 
gạt sang một bên,

00:04:35.476 --> 00:04:37.918
hay không còn được kể theo lối kể chuyện.

00:04:38.640 --> 00:04:42.256
Nhưng ngay cả việc ta hứng thú
vơi những câu chuyện thay đổi,

00:04:42.280 --> 00:04:47.847
hoặc hình thức của nó chuyển từ sách
sang âm thanh, Instagram hay Snapchat,

00:04:47.871 --> 00:04:50.416
ta phải nhớ ngón tay mình 
đặt bên dưới các từ.

00:04:50.440 --> 00:04:53.323
Hãy nhớ rằng câu chuyện dù ở 
định dạng nào,

00:04:53.323 --> 00:04:56.374
luôn đưa ta đến những nơi mà ta 
không bao giờ nghĩ mình sẽ đến,

00:04:56.398 --> 00:04:59.249
cho ta gặp những người, ta chưa từng nghĩ
sẽ gặp,

00:04:59.273 --> 00:05:02.432
và cho ta thấy những thế giới mà ta
có thể đã bỏ lỡ.

00:05:03.043 --> 00:05:06.956
Vì vậy, khi công nghệ ngày càng
phát triển,

00:05:06.980 --> 00:05:09.316
tôi lại muốn trải nghiệm thứ gì đó
chậm lại.

00:05:09.562 --> 00:05:12.720
Việc chạy ngón tay phía dưới 
đã khiến tôi quyết tâm dành cả đời

00:05:12.720 --> 00:05:15.260
để viết sách cho tất cả mọi người.

00:05:15.660 --> 00:05:17.500
Những cuốn sách nên được đọc chậm lại,

00:05:17.524 --> 00:05:19.008
được thưởng thức.

NOTE Paragraph

00:05:19.805 --> 00:05:23.508
Tình yêu của tôi bằng cách nhìn sâu
vào thế giới,

00:05:23.532 --> 00:05:26.799
đặt toàn bộ bản thân mình vào đó,

00:05:26.823 --> 00:05:30.403
nhìn thấy nhiều tính khả thi 
của một câu chuyện,

00:05:30.427 --> 00:05:32.086
hóa ra lại là một món quà,

00:05:32.110 --> 00:05:34.487
Bởi biết dành những giây phút hạnh phút
trong đời,

00:05:34.487 --> 00:05:37.062
đã dạy cho tôi mọi điều cần biết
về viết lách.

00:05:37.086 --> 00:05:40.738
Và viết đã dạy tôi mọi thứ tôi cần biết 
về việc tạo ra những thế giới

00:05:40.762 --> 00:05:44.247
nơi mọi người có thể được nhìn
và nghe thấy,

00:05:44.271 --> 00:05:47.624
nơi những trải nghiệm của họ
có thể được hợp thức hóa,

00:05:47.648 --> 00:05:51.065
và nơi câu chuyện của tôi, được đọc 
hoặc nghe bởi mọi người,

00:05:51.089 --> 00:05:54.514
và truyền cảm hứng cho họ, 
nhằm giúp chúng tôi kết nối với nhau

00:05:54.514 --> 00:05:56.296
thông qua cuộc trò chuyện.

00:05:56.352 --> 00:05:59.004
Chẳng phải đó là toàn bộ mục đích sao -

00:05:59.028 --> 00:06:03.725
tìm cách để không cảm thấy đơn độc
trong thế giới này vào cuối ngày

00:06:03.749 --> 00:06:07.647
và là cách để ta cảm thấy 
đã thay đổi nó trước khi ta rời đi?

00:06:08.242 --> 00:06:11.364
Đá đến búa, con người đến xác ướp,

00:06:11.388 --> 00:06:15.872
ý tưởng đến câu chuyện -
và tất cả điều đó, đều được nhớ đến.

NOTE Paragraph

00:06:16.641 --> 00:06:20.036
Đôi khi ta đọc để hiểu tương lai.

00:06:20.211 --> 00:06:23.132
Đôi khi ta đọc để hiểu quá khứ.

00:06:23.156 --> 00:06:27.155
Ta đọc để bị lạc, nhằm quên đi
thời đại khó khăn mà ta đang sống

00:06:27.179 --> 00:06:30.128
và đọc để nhớ về những người đi trước ta,

00:06:30.152 --> 00:06:32.639
những người đã trải qua thời kỳ 
khó khăn hơn.

00:06:32.643 --> 00:06:34.990
Tôi viết vì những lý do tương tự.

NOTE Paragraph

00:06:35.893 --> 00:06:40.006
Trước khi đến Brooklyn, gia đình tôi
sống ở Greenville, Nam Carolina,

00:06:40.030 --> 00:06:43.099
trong một khu phố phân biệt màu da
mang tên Nicholtown.

00:06:43.749 --> 00:06:46.176
Tất cả chúng tôi đều là hậu duệ 
của một dân tộc

00:06:46.200 --> 00:06:48.997
không được phép học đọc hay viết.

00:06:49.651 --> 00:06:51.081
Hãy tưởng tượng:

00:06:51.105 --> 00:06:55.076
sự nguy hiểm của việc hiểu cách
các chữ cái tạo thành các từ ngữ,

00:06:55.100 --> 00:06:58.224
sự nguy hiểm của chính các từ đó,

00:06:58.248 --> 00:07:02.333
sự nguy hiểm của một dân tộc trí thức
và câu chuyện của họ.

00:07:03.666 --> 00:07:06.835
Nhưng trong bối cảnh bị đe dọa
bởi cái chết

00:07:06.859 --> 00:07:09.151
nhằm giữ một câu chuyện kể,

00:07:09.175 --> 00:07:11.470
những câu chuyện của chúng tôi
đã không chết,

00:07:11.494 --> 00:07:14.540
bởi vẫn còn một câu chuyện khác
phía sau câu chuyện đó.

00:07:14.564 --> 00:07:16.675
Và đây là cách nó luôn hoạt động.

00:07:16.699 --> 00:07:18.778
Từ khi ta bắt đầu giao tiếp,

00:07:18.802 --> 00:07:20.903
đã có những phiên bản chuyện kể,

00:07:20.927 --> 00:07:24.693
những câu chuyện trong chuyện và những
câu chuyện trong những câu chuyện đó.

00:07:24.693 --> 00:07:29.239
Đây là cách câu chuyện
đã và sẽ tiếp tục tồn tại.

NOTE Paragraph

00:07:29.263 --> 00:07:33.573
Khi tôi bắt đầu kết nối những dấu chấm, 
cách đã giúp tôi kết nối việc học viết

00:07:33.597 --> 00:07:35.326
và học đọc

00:07:35.350 --> 00:07:37.511
với một dân tộc gần như 
không có tiếng nói,

00:07:38.336 --> 00:07:43.473
tôi nhận ra rằng câu chuyện của mình
có ý nghĩa hơn,

00:07:43.497 --> 00:07:45.253
lâu đời hơn và sâu sắc hơn tôi nữa.

00:07:45.277 --> 00:07:47.522
Vì vậy, câu chuyện sẽ được tiếp tục.

NOTE Paragraph

00:07:48.722 --> 00:07:51.286
Trong dân tộc gần như 
không có tiếng nói này,

00:07:51.310 --> 00:07:54.100
có những người không bao giờ học đọc.

00:07:55.433 --> 00:07:58.933
Con cháu họ giờ đây đã thoát khỏi
ách nô lệ qua nhiều thế hệ,

00:07:59.798 --> 00:08:00.966
nếu đủ khá giả,

00:08:00.990 --> 00:08:04.325
cũng đã đi học cao đẳng, đại học, 
và cao hơn nữa rồi.

00:08:04.758 --> 00:08:08.463
Một số người, như bà và anh chị em tôi,
dường như được sinh ra để đọc,

00:08:08.487 --> 00:08:10.872
như thể lịch sử bước ra khỏi con đường 
của họ.

00:08:11.546 --> 00:08:15.267
Một số người như mẹ tôi, đã nhảy lên
chiếc xe ngựa trong Cuộc di cư Vĩ đại -

00:08:15.291 --> 00:08:17.772
dù nó không phải một chiếc xe ngựa
thực sự -

00:08:17.796 --> 00:08:19.754
và tạm biệt miền Nam.

NOTE Paragraph

00:08:20.362 --> 00:08:23.272
Nhưng đây là câu chuyện 
trong câu chuyện đó:

00:08:23.296 --> 00:08:25.805
những người rời đi và những người ở lại

00:08:25.829 --> 00:08:28.269
đều mang theo lịch sử của một câu chuyện,

00:08:28.293 --> 00:08:32.776
biết rằng viết nó xuống không phải là 
cách duy nhất để giữ lấy nó,

00:08:32.800 --> 00:08:37.028
biết rằng họ có thể ngồi ở hiên nhà hay
bậc thềm trước cửa sau một ngày dài

00:08:37.052 --> 00:08:39.581
và chầm chậm kể câu chuyện cho con cái họ.

00:08:40.330 --> 00:08:44.524
Họ biết rằng họ có thể hát câu chuyện
của mình dưới ánh nắng khi hái bông

00:08:44.548 --> 00:08:46.302
và thu hoạch thuốc lá ngoài đồng,

00:08:46.326 --> 00:08:50.274
biết rằng họ có thể thuyết giảng
câu chuyện của họ và may chúng thành mền,

00:08:50.298 --> 00:08:54.128
biến những điều đau đớn nhất
thành những điều buồn cười,

00:08:54.152 --> 00:08:56.836
và qua tiếng cười đó, thổi vào lịch sử 
của một đất nước

00:08:56.860 --> 00:08:59.485
lần này đến lần khác

00:08:59.509 --> 00:09:01.033
nhằm bảo vệ cơ thể,

00:09:01.057 --> 00:09:02.676
tinh thần

00:09:02.700 --> 00:09:04.662
và câu chuyện của họ.

NOTE Paragraph

00:09:05.954 --> 00:09:09.536
Lúc nhỏ tôi đã học cách tưởng tượng
một ngón tay vô hình

00:09:09.560 --> 00:09:12.956
đưa tôi từ từ này sang từ khác,

00:09:12.980 --> 00:09:15.356
từ câu này sang câu khác,

00:09:15.380 --> 00:09:17.908
từ sự thiếu hiểu biết đến sự hiểu biết.

NOTE Paragraph

00:09:18.742 --> 00:09:22.322
Vì vậy, khi công nghệ 
không ngừng tăng tốc,

00:09:22.346 --> 00:09:24.958
tôi lại dần đọc chậm lại,

00:09:26.054 --> 00:09:29.809
để biết rằng tôi đang tôn trọng tác phẩm
của tác giả

00:09:29.833 --> 00:09:32.422
và sức mạnh lâu dài của câu chuyện.

00:09:32.446 --> 00:09:35.673
Tôi đọc chậm để nhấn chìm tiếng ồn

00:09:35.697 --> 00:09:39.468
và tưởng nhớ những người đi trước tôi,

00:09:39.492 --> 00:09:45.698
những người có lẽ là đầu tiên đã học cách
kiểm soát lửa

00:09:45.722 --> 00:09:48.917
và vây quanh sức mạnh mới của họ

00:09:48.926 --> 00:09:52.713
là ngọn lửa, ánh sáng và sức nóng.

00:09:53.853 --> 00:09:57.546
Tôi đọc chậm để nhớ về gã Khổng Lồ ích kỷ,

00:09:57.570 --> 00:09:59.872
người cuối cùng đã đập vỡ bức tường

00:09:59.896 --> 00:10:03.206
và để lũ trẻ chạy tự do chạy nhảy
trong khu vườn của mình.

00:10:03.325 --> 00:10:07.377
Và đọc chậm để tỏ lòng tôn kính
với tổ tiên tôi,

00:10:07.401 --> 00:10:10.037
người không được phép đọc
trong suốt cuộc đời.

00:10:10.171 --> 00:10:12.760
Họ cũng đã phải có những lúc quây quần
bên đống lửa,

00:10:12.784 --> 00:10:16.154
thủ thỉ về ước mơ,

00:10:16.178 --> 00:10:18.726
hy vọng và tương lai của họ.

00:10:20.417 --> 00:10:25.001
Mỗi lần đọc, viết hay kể một câu chuyện,

00:10:25.025 --> 00:10:27.300
ta lại được bước vào vòng tròn của họ,

00:10:28.339 --> 00:10:30.509
và nó vẫn không bị phá vỡ.

00:10:31.515 --> 00:10:35.098
Sức mạnh của câu chuyện vẫn sống mãi.

NOTE Paragraph

00:10:36.047 --> 00:10:37.200
Xin cám ơn.

NOTE Paragraph

00:10:37.224 --> 00:10:40.407
(Vỗ tay)