1
00:00:01,012 --> 00:00:03,539
Uzun zaman önce bir dev yaşardı,

2
00:00:04,353 --> 00:00:09,167
bencil bir dev, büyüleyici bahçesi
tüm ülkede en güzeliydi.

3
00:00:10,072 --> 00:00:12,053
Bir akşam, bu dev eve geldi

4
00:00:12,077 --> 00:00:14,519
ve tüm bu çocukları 
bahçesinde oynarken buldu,

5
00:00:14,543 --> 00:00:16,136
çok kızmıştı.

6
00:00:16,773 --> 00:00:20,128
"Benim bahçem, benim bahçemdir!"

7
00:00:20,152 --> 00:00:21,570
dedi dev

8
00:00:22,359 --> 00:00:24,720
ve etrafına bu yüksek duvarı inşa etti.

9
00:00:25,886 --> 00:00:30,881
Yazar Oscar Wilde, "Bencil Dev" 
hikâyesini 1888'de yazdı.

10
00:00:31,947 --> 00:00:37,060
Neredeyse 100 sene sonra, bu dev 
benim Brooklyn'deki çocukluğuma taşındı

11
00:00:37,084 --> 00:00:38,261
ve asla terk etmedi.

12
00:00:39,060 --> 00:00:41,085
Dindar bir ailede yetiştim

13
00:00:41,109 --> 00:00:43,887
ve hem İncil'i hem de Kur'an'ı 
okuyarak büyüdüm.

14
00:00:44,566 --> 00:00:47,990
Hem dinî hem de eğlence sebeplerle
geçen saatlerce kitap okuma

15
00:00:48,014 --> 00:00:51,078
saatlerce televizyon izlemekten
çok daha üstün geliyordu.

16
00:00:51,102 --> 00:00:54,315
Herhangi bir günde kardeşlerimi ve beni

17
00:00:54,319 --> 00:00:57,460
dairemizin bir köşesinde okuyorken
kıvrılmış olarak bulabilirdiniz,

18
00:00:57,484 --> 00:00:59,022
bazense mutsuz bir şekilde

19
00:00:59,046 --> 00:01:02,802
çünkü New York'un sıcak günlerinde
yangın musluğu patlardı

20
00:01:02,826 --> 00:01:05,993
ve çok büyük bir kıskançlıkla
aşağıda, fışkıran suda oynayan

21
00:01:06,017 --> 00:01:07,551
arkadaşlarımızı duyabiliyorduk,

22
00:01:07,575 --> 00:01:11,048
saf neşeleri açık 
pencerelemizden içeri giriyordu.

23
00:01:11,588 --> 00:01:14,716
Ancak kitaplarıma daha derinden
bakmayı öğrendikçe,

24
00:01:14,740 --> 00:01:16,875
her cümleye daha fazla zaman ayırdıkça

25
00:01:16,899 --> 00:01:19,524
dış dünydaki sesleri daha az duydum.

26
00:01:19,960 --> 00:01:22,952
Bu yüzden kitapları hızlıca 
okuyan kardeşlerimin aksine

27
00:01:22,976 --> 00:01:24,565
ben yavaş bir şekilde okudum --

28
00:01:24,589 --> 00:01:26,943
çok ama çok yavaş bir şekilde.

29
00:01:27,816 --> 00:01:31,080
Kelimelerin altında parmağını
gezdiren o çocuklardandım

30
00:01:31,080 --> 00:01:33,000
ta ki bunu yapmamam söylenene kadar;

31
00:01:33,000 --> 00:01:35,902
büyük çocukların parmaklarını 
kullanmadığı söylenmişti bana.

32
00:01:35,902 --> 00:01:39,893
Üçüncü sınıfta ellerimiz sıranın üzerinde 
birleştirilmiş bir şekilde oturtuluyorduk,

33
00:01:39,893 --> 00:01:42,413
ellerimizi sadece sayfaları 
çevirmek için bırakırdık,

34
00:01:42,413 --> 00:01:44,241
sonrasında o pozisyona geri dönerdik.

35
00:01:45,061 --> 00:01:47,552
Öğretmenimiz acımasız değildi.

36
00:01:47,576 --> 00:01:49,258
1970'lerdeydik

37
00:01:49,282 --> 00:01:52,256
ve amacı sadece sınıfımızın
seviyesinde değil,

38
00:01:52,256 --> 00:01:53,853
daha üstünde okumamızı sağlamaktı

39
00:01:54,199 --> 00:01:56,722
ve her zaman daha hızlı 
okumamız için zorlanıyorduk.

40
00:01:57,769 --> 00:02:01,459
Ancak dairemizin sessizliğinde,
öğretmenimin bakışlarının dışında

41
00:02:01,483 --> 00:02:03,914
kelimelerin altında parmağımı gezdirirdim

42
00:02:03,938 --> 00:02:06,804
ve bu bencil dev bana 
tekrardan hikâyesini anlatırdı;

43
00:02:06,828 --> 00:02:10,704
bahçesine gizlice giren çocuklardan dolayı
nasıl ihanete uğramış hissettiğini,

44
00:02:10,728 --> 00:02:12,747
nasıl bu yüksek duvarı inşa ettiğini

45
00:02:12,771 --> 00:02:15,262
ve bu duvarın nasıl çocukları 
dışarıda tuttuğunu

46
00:02:15,286 --> 00:02:17,660
ancak gri bir kış, bahçesine düşmüş

47
00:02:17,684 --> 00:02:20,247
ve sadece durmuş ve durmaya devam etmiş.

48
00:02:20,784 --> 00:02:23,338
Her okuyuşumla birlikte
yeni bir şey öğrendim,

49
00:02:23,362 --> 00:02:26,950
bahçeden kovulduklarında çocukların 
üzerinde oynamak zorunda bırakıldıkları

50
00:02:26,974 --> 00:02:29,084
yolun sert taşları hakkında,

51
00:02:29,108 --> 00:02:32,496
bir gün ortaya çıkan 
küçük bir çocuğun kibarlığı hakkında

52
00:02:32,520 --> 00:02:34,662
ve hatta devin kendisi hakkında bile.

53
00:02:34,686 --> 00:02:37,737
Belki de kelimeleri her şeye 
rağmen öfke dolu değildi.

54
00:02:37,756 --> 00:02:41,600
Belki de empati, 
anlayış için bir yalvarıştı.

55
00:02:42,438 --> 00:02:45,738
"Benim bahçem, benim bahçemdir."

56
00:02:47,566 --> 00:02:50,244
Yıllar sonra John Gardner 
adında bir yazarın

57
00:02:50,244 --> 00:02:52,671
bunu "kurgusal rüya" 
veya "kurgunun rüyası" olarak

58
00:02:52,671 --> 00:02:54,345
tanımladığını öğrendim

59
00:02:54,369 --> 00:02:57,580
ve kitabın içinde tam da 
bu noktada olduğumu fark ettim,

60
00:02:57,580 --> 00:02:59,401
karakterle birlikte zaman geçiriyordum

61
00:02:59,401 --> 00:03:03,005
ve yazarın yarattığı dünya 
beni içine davet ediyordu.

62
00:03:03,005 --> 00:03:06,143
Bir çocuk olarak bu hikâyelerin
tadının çıkarılmasının gerektiğini,

63
00:03:06,143 --> 00:03:08,723
hikâyelerin yavaş okunmasının gerektiğini

64
00:03:08,747 --> 00:03:13,576
ve bazı yazarların onları yazarken aylar,
belki de yıllar harcadığını biliyordum.

65
00:03:13,576 --> 00:03:14,963
Bir okuyucu olarak görevim --

66
00:03:14,963 --> 00:03:18,119
özellikle de bir gün yazar olmak 
isteyen bir okuyucu olarak --

67
00:03:18,119 --> 00:03:20,256
hikâyeye saygı duymaktı.

68
00:03:21,445 --> 00:03:27,179
Kablo, internet veya hatta 
telefon olmadan çok önce

69
00:03:27,203 --> 00:03:28,588
hikâye aracılığıyla

70
00:03:28,588 --> 00:03:31,788
düşüncelerini, bilgilerini ve anılarını
paylaşan insanlar vardı.

71
00:03:31,788 --> 00:03:35,359
Birleştirici teknolojinin
en eski biçimlerinden biriydi.

72
00:03:35,953 --> 00:03:38,857
Mısırlıları Nil Nehri boyunca 
ilerlemeleri için gönderen

73
00:03:38,857 --> 00:03:40,833
daha iyi bir şeyin hikâyesiydi,

74
00:03:40,857 --> 00:03:43,621
Tutankhamun'un kalıntılarını
21. yüzyıla taşıyan

75
00:03:43,621 --> 00:03:46,462
ölüyü muhafaza etmenin 
daha iyi bir yolunun hikâyesi.

76
00:03:46,486 --> 00:03:48,431
İki milyonu aşkın yıl önce

77
00:03:48,455 --> 00:03:52,084
ilk insanlar taştan aletler 
yapmaya başladıklarında

78
00:03:52,108 --> 00:03:53,759
birisi "Ya olursa?" demiş

79
00:03:54,203 --> 00:03:57,203
ve başka birisi de 
hikâyeyi hatırlamış olmalı.

80
00:03:57,227 --> 00:04:00,765
İster kelimelerle ister el kol hareketi 
veya çizimlerle söylesinler

81
00:04:00,789 --> 00:04:03,754
nesilden nesile aktarıldı, hatırlandı:

82
00:04:03,778 --> 00:04:06,646
Çekice vurun ve hikâyesini dinleyin.

83
00:04:07,536 --> 00:04:11,482
Taşınabilir kasetçalardan

84
00:04:11,521 --> 00:04:15,839
Walkman'e, taşınabilir CD çalara,

85
00:04:15,863 --> 00:04:17,731
iPod'lara,

86
00:04:17,731 --> 00:04:20,559
istediğimiz herhangi bir şarkıya
ne zaman istersek ulaştık.

87
00:04:20,559 --> 00:04:23,863
Çocukluğumdaki dört kanallı televizyondan

88
00:04:23,887 --> 00:04:27,416
görünüşte sonsuz kablo 
ve veri akışına ulaştık.

89
00:04:27,440 --> 00:04:32,192
Teknoloji zaman ve uzay boyunca
daha hızlı ilerlememizi sağladıkça

90
00:04:32,216 --> 00:04:35,452
hikâyeler yoldan
çıkarılıyor gibi görünüyor.

91
00:04:35,476 --> 00:04:38,428
Kelimenin tam anlamıyla 
anlatıdan çıkarılıyor demek istiyorum.

92
00:04:38,640 --> 00:04:42,256
Ama hikâyelerle olan 
meşguliyetimiz değişse bile

93
00:04:42,280 --> 00:04:47,847
ya da kitaptan sese,
Instagram'dan Snapchat'e değişse bile

94
00:04:47,871 --> 00:04:50,416
kelimelerin altındaki 
parmağımızı hatırlamalıyız.

95
00:04:50,440 --> 00:04:53,059
Hikâyenin, formatı ne olursa olsun,

96
00:04:53,059 --> 00:04:56,410
asla gidemeyeceğimizi düşündüğümüz 
yerlere bizi her zaman götürdüğünü,

97
00:04:56,410 --> 00:04:59,279
asla tanışmayı beklemediğimiz 
insanlarla bizi tanıştırdığını

98
00:04:59,279 --> 00:05:02,432
ve kaçırmış olabileceğimiz dünyaları
bize gösterdiğini hatırlayın.

99
00:05:03,043 --> 00:05:06,956
Bu yüzden teknoloji çok daha hızlı 
ilerlemeye devam etse de

100
00:05:06,980 --> 00:05:09,186
ben daha yavaş bir şeyle iyiyim.

101
00:05:09,562 --> 00:05:11,160
Kelimelerin altındaki parmağım

102
00:05:11,160 --> 00:05:15,636
her yaştan insan için
kitap yazdığım bir hayata götürdü,

103
00:05:15,660 --> 00:05:17,500
kitaplar yavaş yavaş okunmak içindir,

104
00:05:17,524 --> 00:05:19,008
tadını çıkarmak içindir.

105
00:05:19,805 --> 00:05:23,508
Dünyaya derinden 
ve yakından bakma arzumun,

106
00:05:23,532 --> 00:05:25,893
tüm benliğimi buna adamanın

107
00:05:25,893 --> 00:05:30,307
ve böyle yaparak bir hikâyenin 
birçok olasılığını görmenin

108
00:05:30,307 --> 00:05:32,116
aslında bir hediye olduğu ortaya çıktı

109
00:05:32,116 --> 00:05:34,203
çünkü acele etmemek

110
00:05:34,227 --> 00:05:37,062
bana yazmak hakkında bilmem 
gereken her şeyi öğretti

111
00:05:37,086 --> 00:05:40,738
ve yazmak bana dünyalar yaratmak hakkında
bilmem gereken her şeyi öğretti,

112
00:05:40,762 --> 00:05:44,247
insanların görülebildiği 
ve duyulabildiği dünyalar,

113
00:05:44,271 --> 00:05:47,624
deneyimlerinin onaylandığı dünyalar

114
00:05:47,648 --> 00:05:51,065
ve hikâyemin başka biri tarafından
okunduğu ve duyulduğu dünyalar,

115
00:05:51,089 --> 00:05:54,164
aramızda bir bağ yaratan 
bir şeye ilham veren,

116
00:05:54,164 --> 00:05:55,732
bir sohbete ilham veren dünyalar.

117
00:05:56,352 --> 00:05:59,004
Tüm mesele de bu değil mi --

118
00:05:59,028 --> 00:06:03,725
günün sonunda bu dünyada 
yalnız hissetmemenin bir yolunu bulmak

119
00:06:03,749 --> 00:06:07,647
ve ayrılmadan önce dünyayı değiştirmiş 
gibi hissetmenin bir yolunu bulmak.

120
00:06:08,242 --> 00:06:11,364
Taştan çekice, insandan mumyaya,

121
00:06:11,388 --> 00:06:15,352
fikirden hikâyeye --
ve hepsinin hatırlanması.

122
00:06:16,641 --> 00:06:19,576
Bazen geleceği anlamak için okuruz.

123
00:06:20,211 --> 00:06:23,132
Bazense geçmişi anlamak için.

124
00:06:23,156 --> 00:06:27,152
Kaybolmak, yaşadığımız 
zor zamanları unutmak

125
00:06:27,152 --> 00:06:31,969
ve daha zor şeyleri görüp geçiren bizden
önce gelenleri hatırlamak için okuruz.

126
00:06:32,643 --> 00:06:34,990
Ben de aynı nedenlerden dolayı yazıyorum.

127
00:06:35,893 --> 00:06:40,006
Brooklyn'e gelmeden önce ailem 
Nicholtown denen dışlanmış bir semtte

128
00:06:40,030 --> 00:06:42,849
Greenville, Güney Carolina'da yaşardı.

129
00:06:43,749 --> 00:06:48,926
Hepimiz okuma yazmayı öğrenmesine
izin verilmemiş bir kişinin torunlarıydık.

130
00:06:49,651 --> 00:06:51,081
Hayal edin:

131
00:06:51,105 --> 00:06:55,076
Harflerin kelimeleri nasıl 
oluşturduğunu anlamanın tehlikesi,

132
00:06:55,100 --> 00:06:58,224
kelimenin kendisinin tehlikesi,

133
00:06:58,248 --> 00:07:02,333
ümmi insanların
ve hikâyelerinin tehlikesi.

134
00:07:03,666 --> 00:07:09,155
Ancak bir hikâyeye tutunduğumuzdan dolayı
ölümle tehdit edilmenin bu temeline karşı

135
00:07:09,175 --> 00:07:11,470
hikâyelerimiz ölmedi

136
00:07:11,494 --> 00:07:14,540
çünkü onun altında 
başka bir hikâye daha var

137
00:07:14,564 --> 00:07:16,675
ve bu, her zaman böyleydi.

138
00:07:16,699 --> 00:07:18,778
İletişim kurduğumuz sürece

139
00:07:18,802 --> 00:07:20,903
anlatılar arasında katmanlar var,

140
00:07:20,927 --> 00:07:24,593
hikâyelerin altındaki hikâyeler
ve onların altındakiler.

141
00:07:24,617 --> 00:07:29,239
Bu şekilde hikâyeler hep hayatta kaldı
ve hayatta kalmaya da devam edecek.

142
00:07:29,263 --> 00:07:34,683
Yazmayı ve okumayı öğrenme şeklimle
neredeyse susturulmuş insanlar arasında

143
00:07:34,683 --> 00:07:37,706
bağlantı kurmaya başladıkça

144
00:07:38,336 --> 00:07:45,263
hikâyemin benim olduğumdan daha büyük, 
yaşlı ve derin olduğun fark ettim.

145
00:07:45,277 --> 00:07:47,522
Bu yüzden devam edecek.

146
00:07:48,722 --> 00:07:51,286
Bu neredeyse susturulmuş insanlar arasında

147
00:07:51,310 --> 00:07:54,100
hiç okumayı öğrenmemiş insanlar vardı.

148
00:07:55,433 --> 00:07:58,933
Onların torunları, esaretin nesilleri

149
00:07:59,438 --> 00:08:00,966
yeteri kadar varlıklı olsalardı

150
00:08:00,990 --> 00:08:04,325
üniversiteye gidebilirler,
lisansüstü eğitimi alabilirlerdi.

151
00:08:04,758 --> 00:08:08,463
Büyükannem ve kardeşlerim gibi bazıları 
okumak için doğmuş gibi görünüyorlar,

152
00:08:08,487 --> 00:08:10,872
sanki tarihleri yollarından çekilmiş gibi.

153
00:08:11,546 --> 00:08:15,267
Annem gibi bazıları da
Büyük Göç vagonuna bindi --

154
00:08:15,291 --> 00:08:17,772
aslında bir vagon da değildi --

155
00:08:17,796 --> 00:08:19,754
ve Güney'e veda etti.

156
00:08:20,362 --> 00:08:23,272
İşte hikâyenin içinde hikâye:

157
00:08:23,296 --> 00:08:28,305
Kalanlar ve gidenler bir hikâyenin 
tarihini yanlarında taşıdılar,

158
00:08:28,305 --> 00:08:32,776
yazıya geçirmenin ona tutunmanın tek yolu
olmadığını içten içe biliyorlardı,

159
00:08:32,800 --> 00:08:36,762
uzun bir günün sonunda verandada oturup

160
00:08:36,762 --> 00:08:39,581
çocuklarına bir hikâye 
anlatabileceklerini biliyorlardı.

161
00:08:40,330 --> 00:08:42,998
Pamuk toplarken veya tütün biçerken

162
00:08:42,998 --> 00:08:46,302
bunaltıcı bir sıcakta hikâyelerini 
anlatabileceklerini biliyorlardı,

163
00:08:46,326 --> 00:08:50,274
hikâyelerinden öğüt verebileceklerini
ve onları yorganlara işleyebileceklerini,

164
00:08:50,298 --> 00:08:54,128
en acı dolu olanları komik bir şeye 
dönüştürebileceklerini

165
00:08:54,152 --> 00:08:55,270
ve o kahkahalar ile

166
00:08:55,270 --> 00:08:59,540
vücutlarını, ruhlarını ve hikâyelerini

167
00:08:59,540 --> 00:09:04,032
tekrar tekrar çalmaya çalışan bir ülkenin
tarihini aktarabileceklerini biliyorlardı.

168
00:09:05,954 --> 00:09:07,780
Bu yüzden bir çocuk olarak

169
00:09:07,790 --> 00:09:13,030
beni dünyadan dünyaya, cümleden cümleye,

170
00:09:13,030 --> 00:09:17,908
cahillikten bilgiye taşıyan görünmez 
bir parmak hayal etmeyi öğrendim.

171
00:09:18,742 --> 00:09:22,322
Bu yüzden teknoloji hızla 
ilerlemeye devam ederken

172
00:09:22,346 --> 00:09:24,268
ben yavaş yavaş okumaya devam ettim,

173
00:09:26,054 --> 00:09:32,419
yazarın eserine ve hikâyenin kalıcı gücüne
saygı gösterdiğimi biliyordum.

174
00:09:32,446 --> 00:09:36,813
Sesi bastırmak ve benden önce gelenleri,

175
00:09:37,383 --> 00:09:45,192
ateşi kontrol etmeyi ve alevin, ışığın, 
ısının yeni gücünü elde etmeyi

176
00:09:45,682 --> 00:09:52,497
en sonunda öğrenen ilk insanları 
hatırlamak için yavaşça okuyorum.

177
00:09:53,853 --> 00:09:57,546
Bencil devi, duvarı nasıl
en sonunda yıktığını

178
00:09:57,570 --> 00:10:00,522
ve çocukların bahçesinde
özgürce koşuşturmasına izin vermesini

179
00:10:00,522 --> 00:10:02,516
hatırlamak için yavaşça okuyorum.

180
00:10:03,325 --> 00:10:09,507
Okumasına hiç de izin verilmeyen atalarıma
saygı göstermek için yavaşça okuyorum.

181
00:10:10,171 --> 00:10:12,760
Onlar da ateşi kuşatmış,

182
00:10:12,784 --> 00:10:16,154
hayallerinden, 
umutlarından, geleceklerinden

183
00:10:16,178 --> 00:10:18,726
aheste aheste bahsetmiş olmalı.

184
00:10:20,417 --> 00:10:25,001
Okuduğumuz, yazdığımız 
veya bir hikâye anlattığımız her seferinde

185
00:10:25,025 --> 00:10:27,300
onların çemberinin içine giriyoruz,

186
00:10:28,339 --> 00:10:30,509
çember bozulmamış kalıyor

187
00:10:31,515 --> 00:10:35,098
ve hikâyenin gücü yaşamaya devam ediyor.

188
00:10:36,047 --> 00:10:37,200
Teşekkür ederim.

189
00:10:37,224 --> 00:10:40,407
(Alkış)