WEBVTT

00:00:01.012 --> 00:00:03.539
Lang geleden was er eens een Reus,

00:00:04.353 --> 00:00:09.167
een Zelfzuchtige Reus, en zijn prachtige
tuin was de mooiste van het hele land.

00:00:10.072 --> 00:00:11.917
Op een avond kwam de Reus thuis

00:00:11.917 --> 00:00:14.519
en hij vond allemaal
spelende kinderen in zijn tuin.

00:00:14.543 --> 00:00:16.136
Hij werd woedend.

00:00:16.773 --> 00:00:20.102
"Mijn tuin is van mij!"

00:00:20.102 --> 00:00:21.330
zei de Reus.

00:00:22.359 --> 00:00:24.720
En hij bouwde er een hoge muur omheen.

NOTE Paragraph

00:00:25.886 --> 00:00:30.881
Oscar Wilde schreef het verhaal
van 'De Zelfzuchtige Reus' in 1888.

00:00:31.947 --> 00:00:37.060
Bijna honderd jaar later verhuisde
die Reus naar mijn jeugd in Brooklyn

00:00:37.064 --> 00:00:38.311
om nooit meer weg te gaan.

00:00:39.060 --> 00:00:40.799
Ik groeide op in een gelovig gezin

00:00:40.799 --> 00:00:43.507
en ik las in mijn jeugd
zowel de bijbel als de koran.

00:00:44.456 --> 00:00:48.030
Ik bracht meer tijd door met het lezen
van religieuze en recreatieve boeken

00:00:48.030 --> 00:00:50.698
dan met televisiekijken.

00:00:51.102 --> 00:00:54.309
Altijd kon je mijn broers en zussen en mij

00:00:54.309 --> 00:00:57.454
wel ergens in ons huis
vinden met een boek,

00:00:57.454 --> 00:00:59.016
soms balend,

00:00:59.016 --> 00:01:02.786
omdat in New York City 's zomers
de brandkraan in het rond spoot,

00:01:02.786 --> 00:01:05.987
en we jaloers naar onze vrienden
luisterden daar beneden

00:01:05.987 --> 00:01:07.551
spelend in het gutsende water,

00:01:07.575 --> 00:01:11.048
terwijl hun gejoel door onze
openstaande ramen te horen was.

00:01:11.588 --> 00:01:14.716
Maar ik merkte dat hoe dieper
ik opging in mijn boeken

00:01:14.740 --> 00:01:16.875
en hoe meer tijd ik nam voor elke zin,

00:01:16.899 --> 00:01:19.524
hoe minder ik het lawaai
van de buitenwereld hoorde.

00:01:19.960 --> 00:01:22.952
En terwijl mijn familieleden
door de boeken heen raceten,

00:01:22.976 --> 00:01:24.565
las ik langzaam --

00:01:24.589 --> 00:01:26.943
heel erg langzaam.

NOTE Paragraph

00:01:27.816 --> 00:01:31.146
Ik was dat kind dat met haar vinger
langs de woorden gleed,

00:01:31.170 --> 00:01:35.672
totdat me dat werd afgeleerd:
"Grote kinderen doen het zonder vinger."

00:01:36.138 --> 00:01:39.879
In groep vijf moesten we onze handen
gevouwen op het bureau houden

00:01:39.903 --> 00:01:44.241
en we mochten ze alleen gebruiken
om de bladzijde om te slaan.

00:01:45.061 --> 00:01:47.552
De onderwijzer wilde niet wreed zijn.

00:01:47.556 --> 00:01:49.242
Het waren de jaren 70

00:01:49.242 --> 00:01:52.260
en ze wilde dat we niet alleen
op groepsniveau konden lezen,

00:01:52.260 --> 00:01:53.767
maar ver daarboven.

00:01:54.199 --> 00:01:56.722
We werden altijd aangemoedigd
om sneller te lezen.

00:01:57.719 --> 00:02:01.459
Maar in de stilte van mijn eigen huis,
waar de lerares me niet kon zien,

00:02:01.483 --> 00:02:03.898
liet ik mijn vinger
langs de woorden glijden.

00:02:03.898 --> 00:02:06.788
En die Zelfzuchtige Reus
vertelde zijn verhaal nog een keer,

00:02:06.788 --> 00:02:10.704
hoe verraden hij zich had gevoeld
door de kinderen die zijn tuin inglipten,

00:02:10.708 --> 00:02:12.747
hoe hij die hoge muur had gebouwd.

00:02:12.751 --> 00:02:15.256
En het hield de kinderen inderdaad buiten,

00:02:15.256 --> 00:02:17.660
maar toen kwam de donkere winter

00:02:17.664 --> 00:02:20.247
en die bleef maar duren.

00:02:20.784 --> 00:02:23.338
Elke keer dat ik het herlas,
ontdekte ik iets nieuws,

00:02:23.342 --> 00:02:26.944
over de harde straatstenen
waarop de kinderen nu moesten spelen

00:02:26.944 --> 00:02:29.078
toen ze uit de tuin waren weggestuurd,

00:02:29.078 --> 00:02:32.490
over de vriendelijke kleine jongen
die op een dag verscheen

00:02:32.490 --> 00:02:34.662
en zelfs over de Reus zelf.

00:02:34.666 --> 00:02:37.731
Misschien waren zijn woorden
helemaal niet zo kwaad bedoeld.

00:02:37.731 --> 00:02:40.026
Misschien vroeg hij
alleen een beetje medeleven,

00:02:40.026 --> 00:02:41.600
een beetje begrip.

00:02:42.438 --> 00:02:45.738
"Mijn tuin is van mij."

NOTE Paragraph

00:02:47.566 --> 00:02:50.294
Jaren later ontdekte ik
de schrijver John Gardner,

00:02:50.294 --> 00:02:52.595
die dit de 'fictionele droom' noemde,

00:02:52.595 --> 00:02:54.345
of de 'ononderbroken droom'.

00:02:54.369 --> 00:02:57.580
Ik realiseerde me
dat ik me hier ín het boek bevond,

00:02:57.594 --> 00:03:01.385
in het gezelschap van de personages
in de wereld die de auteur had gecreëerd

00:03:01.385 --> 00:03:03.001
en waarin hij me had uitgenodigd.

00:03:03.001 --> 00:03:06.113
Als kind wist ik al dat je van verhalen
langzaam moest genieten,

00:03:06.113 --> 00:03:08.723
dat verhalen traag wílden zijn

00:03:08.747 --> 00:03:13.568
en dat er ergens een auteur maanden
of misschien wel jaren over had gedaan.

00:03:13.572 --> 00:03:14.969
Aan mij de taak, als lezer --

00:03:14.969 --> 00:03:18.133
vooral omdat deze lezer
ooit zelf schrijver wilde worden --

00:03:18.133 --> 00:03:20.280
om dat verhaal te respecteren.

NOTE Paragraph

00:03:21.445 --> 00:03:26.503
Lang voordat kabeltelevisie bestond,
of internet, of zelfs de telefoon,

00:03:27.153 --> 00:03:31.444
deelden mensen ideeën, informatie
en herinneringen met verhalen.

00:03:31.778 --> 00:03:35.359
Het is één van de oudste vormen
van verbindingstechnologie.

00:03:35.953 --> 00:03:38.377
Het was het verhaal
dat er stroomafwaarts iets was

00:03:38.401 --> 00:03:40.857
dat de Egyptenaren langs de Nijl stuurde,

00:03:40.857 --> 00:03:43.061
het verhaal dat mummificeren beter kon,

00:03:43.065 --> 00:03:46.162
dat de stoffelijke resten van koning Tut
tot de 21e eeuw bewaarde.

00:03:46.486 --> 00:03:48.431
Meer dan twee miljoen jaar geleden,

00:03:48.455 --> 00:03:52.078
toen de eerste mensen
instrumenten van steen begonnen te maken,

00:03:52.078 --> 00:03:53.839
moet iemand gezegd hebben: "Wat als?"

00:03:54.203 --> 00:03:56.703
En iemand anders
herinnerde zich het verhaal.

00:03:57.227 --> 00:04:00.765
En of ze het nou vertelden
met woorden of gebaren of tekeningen,

00:04:00.789 --> 00:04:03.514
het werd doorgegeven, onthouden:

00:04:03.778 --> 00:04:06.426
sla met een hamer
en luister naar zijn verhaal.

NOTE Paragraph

00:04:07.536 --> 00:04:09.472
De wereld wordt lawaaiiger.

00:04:09.496 --> 00:04:11.497
We gingen van boomboxes

00:04:11.521 --> 00:04:15.839
naar walkmans en draagbare cd-spelers

00:04:15.863 --> 00:04:17.217
naar iPods

00:04:17.831 --> 00:04:20.489
naar elk nummer dat we willen
wanneer we maar willen.

00:04:20.513 --> 00:04:23.857
We gingen van de vier televisiekanalen
uit mijn kindertijd

00:04:23.857 --> 00:04:27.270
naar de schijnbare oneindigheid
van kabel en streaming.

00:04:27.400 --> 00:04:31.332
Terwijl technologie ons steeds sneller
door tijd en ruimte laat bewegen,

00:04:32.216 --> 00:04:35.446
lijkt het alsof het verhaal
helemaal wordt weggeduwd,

00:04:35.446 --> 00:04:37.928
ik bedoel, letterlijk
uit de vertelling wordt geduwd.

00:04:38.640 --> 00:04:41.986
Maar zelfs als onze relatie
tot verhalen verandert

00:04:42.280 --> 00:04:47.847
en alles eromheen transformeert van boek
naar audio naar Instagram naar Snapchat,

00:04:47.851 --> 00:04:50.400
moeten we onze vinger
onder de woorden niet vergeten.

00:04:50.400 --> 00:04:53.053
Vergeet niet dat verhalen,
in welke vorm dan ook,

00:04:53.053 --> 00:04:56.374
ons altijd hebben meegenomen
naar onverwachte plekken,

00:04:56.378 --> 00:04:59.279
en naar mensen die we
nooit dachten te ontmoeten

00:04:59.279 --> 00:05:02.662
en ons werelden hebben laten zien
die we anders misschien hadden gemist.

00:05:03.052 --> 00:05:06.956
Dus terwijl de techniek
steeds sneller en sneller gaat,

00:05:06.970 --> 00:05:09.116
ben ik tevreden met iets langzamers.

00:05:09.562 --> 00:05:13.216
Mijn vinger langs de woorden
bracht me tot een leven van schrijven

00:05:13.240 --> 00:05:15.136
voor mensen van alle leeftijden,

00:05:15.540 --> 00:05:17.500
boeken die langzaam
gelezen moeten worden

00:05:17.504 --> 00:05:19.008
en waar je van moet genieten.

NOTE Paragraph

00:05:19.805 --> 00:05:23.492
Mijn liefde voor intensief en aandachtig
naar de wereld kijken,

00:05:23.492 --> 00:05:25.773
voor mijn hele wezen er in leggen

00:05:25.773 --> 00:05:30.127
en daarmee de vele mogelijkheden
te zien van een verhaal,

00:05:30.347 --> 00:05:32.086
bleek een gave te zijn,

00:05:32.100 --> 00:05:34.197
want door alle tijd te nemen

00:05:34.197 --> 00:05:37.062
heb ik alles geleerd
wat ik moest weten over schrijven.

00:05:37.066 --> 00:05:40.742
En schrijven heeft me alles geleerd
over het creëren van werelden

00:05:40.742 --> 00:05:44.191
waar mensen konden
worden gezien en gehoord,

00:05:44.191 --> 00:05:47.598
waar hun ervaringen
konden worden gelegitimeerd

00:05:47.598 --> 00:05:51.065
en waar mijn verhaal, 
gelezen of gehoord door een ander persoon,

00:05:51.089 --> 00:05:54.284
iets in hen inspireerde
dat een connectie werd tussen ons,

00:05:54.308 --> 00:05:55.716
een gesprek.

00:05:56.352 --> 00:05:59.004
En is dat niet waar
het allemaal over gaat?

00:05:59.028 --> 00:06:03.619
Om uiteindelijk een manier te vinden
om je niet alleen op de wereld te voelen,

00:06:03.619 --> 00:06:07.647
een manier om het gevoel te hebben
dat je iets hebt bijgedragen?

00:06:08.242 --> 00:06:11.364
Van steen naar hamer,
van mens naar mummie,

00:06:11.388 --> 00:06:15.102
van idee naar verhaal --
en allemaal, bewaard.

NOTE Paragraph

00:06:16.641 --> 00:06:19.576
Soms lezen we om de toekomst te begrijpen.

00:06:20.211 --> 00:06:22.582
Soms lezen we om
het verleden te begrijpen.

00:06:23.156 --> 00:06:26.685
We lezen om te ontsnappen,
de zware tijden in het leven te vergeten,

00:06:27.179 --> 00:06:30.128
we lezen om onze voorouders
niet te vergeten,

00:06:30.152 --> 00:06:31.969
die zwaardere tijden hebben overleefd.

00:06:32.643 --> 00:06:34.790
Ik schrijf om diezelfde redenen.

NOTE Paragraph

00:06:35.893 --> 00:06:40.006
Voordat mijn familie naar Brooklyn kwam,
woonden we in Greenville, South Carolina,

00:06:40.010 --> 00:06:42.619
in een gesegregeerde buurt
met de naam Nicholtown.

00:06:43.749 --> 00:06:46.190
We waren allemaal
afstammelingen van een volk

00:06:46.190 --> 00:06:48.997
dat niet mocht leren lezen of schrijven.

00:06:49.651 --> 00:06:51.055
Stel je voor:

00:06:51.055 --> 00:06:54.543
het gevaar van begrijpen
hoe letters woorden vormen,

00:06:55.100 --> 00:06:57.419
het gevaar van woorden zelf,

00:06:58.248 --> 00:07:02.333
het gevaar van geletterde mensen
en hun verhalen.

00:07:03.666 --> 00:07:06.835
Maar tegen deze achtergrond
van bedreigd worden met de dood

00:07:06.859 --> 00:07:09.151
voor het vasthouden aan een verhaallijn,

00:07:09.175 --> 00:07:11.110
overleefden onze verhalen,

00:07:11.494 --> 00:07:14.540
want er is weer
een ander verhaal daaronder.

00:07:14.564 --> 00:07:16.675
En zo ging dat altijd.

00:07:16.699 --> 00:07:18.778
Al zo lang als we communiceren,

00:07:18.802 --> 00:07:20.903
zitten er lagen in verhalen,

00:07:20.927 --> 00:07:24.593
de verhalen onder de verhalen
en die daar weer onder.

00:07:24.617 --> 00:07:29.239
Dat is hoe verhalen hebben overleefd
en dat altijd zullen blijven doen.

NOTE Paragraph

00:07:29.263 --> 00:07:33.573
Toen ik het verband begon te zien
tussen hoe ik leerde schrijven

00:07:33.597 --> 00:07:35.326
en hoe ik leerde lezen

00:07:35.350 --> 00:07:37.511
en een vrijwel monddood gemaakt volk,

00:07:38.336 --> 00:07:43.467
besefte ik dat mijn verhaal
groter was en ouder en diepzinniger

00:07:43.467 --> 00:07:44.733
dan ik ooit zou zijn.

00:07:45.277 --> 00:07:47.522
En om die reden
zal het blijven voortbestaan.

NOTE Paragraph

00:07:48.722 --> 00:07:51.320
In dit vrijwel monddood gemaakte volk

00:07:51.320 --> 00:07:54.100
waren er die nooit leerde lezen.

00:07:55.433 --> 00:07:58.873
Hun nakomelingen, al generaties lang 
van de slavernij bevrijd,

00:07:59.810 --> 00:08:04.325
gingen indien rijk genoeg
naar het hbo, de universiteit en verder.

00:08:04.758 --> 00:08:08.207
Sommigen, zoals mijn oma, broers
en zussen, leken lezend te zijn geboren,

00:08:08.207 --> 00:08:10.692
alsof de geschiedenis
voor hen een stapje opzij deed.

00:08:11.546 --> 00:08:15.267
Sommigen, zoals mijn moeder,
sprongen op de 'Great Migration'-wagen --

00:08:15.291 --> 00:08:17.772
wat niet echt een wagen was --

00:08:17.796 --> 00:08:19.754
en kusten het Zuiden vaarwel.

NOTE Paragraph

00:08:20.362 --> 00:08:23.272
Maar dit is het verhaal ìn dat verhaal:

00:08:23.296 --> 00:08:25.809
degenen die vertrokken
en degenen die bleven

00:08:25.809 --> 00:08:28.269
droegen de geschiedenis
van een verhaal bij zich,

00:08:28.273 --> 00:08:32.776
terdege beseffend dat opschrijven niet
de enige manier was om het vast te houden,

00:08:32.780 --> 00:08:36.962
en ze wisten dat ze op hun veranda of
hun stoepje konden zitten na een lange dag

00:08:36.962 --> 00:08:39.731
en een traag verhaal
konden verzinnen voor hun kinderen.

00:08:40.330 --> 00:08:44.524
Ze wisten dat ze hun verhaal konden zingen
in de verstikkende hitte van de katoenpluk

00:08:44.548 --> 00:08:46.302
en de tabaksoogst;

00:08:46.326 --> 00:08:50.274
ze wisten dat ze hun verhalen
konden prediken en in quilts konden naaien

00:08:50.298 --> 00:08:54.122
en de pijnlijkste in iets grappigs
konden veranderen,

00:08:54.122 --> 00:08:56.856
en met het lachen de geschiedenis
uitademen van een land

00:08:56.860 --> 00:08:59.485
dat steeds maar weer probeerde

00:08:59.489 --> 00:09:01.033
hun lichaam te stelen

00:09:01.037 --> 00:09:02.670
en hun ziel

00:09:02.670 --> 00:09:04.032
en hun verhaal.

NOTE Paragraph

00:09:05.954 --> 00:09:09.536
Dus leerde ik als kind om me
de onzichtbare vinger voor te stellen

00:09:09.560 --> 00:09:12.956
die me meenam van woord naar woord,

00:09:12.980 --> 00:09:15.356
van zin naar zin,

00:09:15.380 --> 00:09:17.908
van onwetendheid naar begrip.

NOTE Paragraph

00:09:18.742 --> 00:09:22.322
Terwijl de techniek verder vooruitsnelt,

00:09:22.346 --> 00:09:24.268
ga ik door met langzaam lezen,

00:09:26.054 --> 00:09:29.809
wetende dat ik het werk
van de schrijver respecteer

00:09:29.833 --> 00:09:32.422
en ook de blijvende kracht
van het verhaal.

00:09:32.446 --> 00:09:35.657
En ik lees langzaam
om het lawaai te overstemmen

00:09:35.657 --> 00:09:38.708
en ik denk aan degenen
die voor mij kwamen,

00:09:39.492 --> 00:09:45.058
die waarschijnlijk als eerste
eindelijk vuur onder controle kregen

00:09:45.722 --> 00:09:48.117
en zich verzamelden
rondom hun nieuwe bron

00:09:48.926 --> 00:09:52.563
van vlammen en licht en warmte.

00:09:53.853 --> 00:09:57.096
Ik lees langzaam om terug 
te kunnen denken aan de Zelfzuchtige Reus,

00:09:57.570 --> 00:09:59.872
hoe hij uiteindelijk
de muur heeft afgebroken

00:09:59.896 --> 00:10:02.356
en de kinderen vrij
door zijn tuin liet rennen.

00:10:03.325 --> 00:10:06.967
Ik lees langzaam om mijn voorouders
een eer te bewijzen,

00:10:07.401 --> 00:10:09.417
die helemaal niet mochten lezen.

00:10:10.171 --> 00:10:12.520
Ook zij moeten rondom
een vuur hebben gezeten,

00:10:12.784 --> 00:10:15.584
terwijl ze zachtjes
praatten over hun dromen,

00:10:16.178 --> 00:10:18.606
hun hoop, hun toekomst.

00:10:20.417 --> 00:10:24.985
Elke keer als we een verhaal
lezen, schrijven of vertellen

00:10:24.985 --> 00:10:27.300
stappen we in hun cirkel

00:10:28.339 --> 00:10:30.509
en blijft het ononderbroken.

00:10:31.515 --> 00:10:34.998
De kracht van het verhaal leeft voort.

NOTE Paragraph

00:10:36.047 --> 00:10:37.174
Dankjewel.

NOTE Paragraph

00:10:37.174 --> 00:10:38.387
(Applaus)