WEBVTT

00:00:12.620 --> 00:00:16.249
Wyobraźcie sobie świat na nowo.

00:00:16.989 --> 00:00:19.604
Podzielę się pewnymi pomysłami,

00:00:19.604 --> 00:00:23.144
które omówiłem najpierw 
z kolegą, Carlem Lee,

00:00:23.144 --> 00:00:26.250
a które chcemy pokazać innym ludziom,

00:00:26.363 --> 00:00:28.399
o tym, jak można patrzeć na świat

00:00:28.648 --> 00:00:30.281
na bardzo różne sposoby.

00:00:31.040 --> 00:00:33.216
Chciałbym pokazać wam kilka map

00:00:33.239 --> 00:00:35.976
narysowanych przez Bena Henniga.

00:00:36.000 --> 00:00:38.265
Pokazują planetę tak, jak większość z was

00:00:38.265 --> 00:00:43.000
nigdy jej dotąd nie widziała.

00:00:44.381 --> 00:00:47.548
Chcę pokazać, jak wszystko

00:00:47.548 --> 00:00:49.795
łączy się ze sobą.

00:00:50.831 --> 00:00:55.074
To zdanie przypisuje się zwykle Leninowi,

00:00:55.093 --> 00:00:56.573
ale użył go ostatnio

00:00:56.573 --> 00:00:58.751
mój kolega George Monbiot,

00:00:58.751 --> 00:01:00.684
gdy próbował wyjaśnić

00:01:00.720 --> 00:01:03.587
znaczenie kupy wielorybów w oceanach.

00:01:04.081 --> 00:01:05.699
Jeśli zabijemy wieloryby,

00:01:06.069 --> 00:01:07.640
nie będzie ich kup,

00:01:07.673 --> 00:01:10.139
jeśli w oceanach zabraknie kup,

00:01:10.173 --> 00:01:11.974
zrobi się bardzo źle.

00:01:13.080 --> 00:01:16.000
Oto dobrze znany obraz.

00:01:16.000 --> 00:01:18.150
Jestem w takim wieku, że urodziłem się

00:01:18.150 --> 00:01:20.550
zanim zobaczyliśmy ten obraz.

00:01:20.550 --> 00:01:22.220
Ponoć moje pierwsze słowa brzmiały

00:01:22.220 --> 00:01:24.350
"księzyc, księzyc",

00:01:24.350 --> 00:01:26.686
ale to raczej wyobrażenia mojej mamy

00:01:26.686 --> 00:01:28.966
na temat tego, co jej synek dostrzegł

00:01:28.966 --> 00:01:32.240
na migoczącym czarno-białym ekranie.

00:01:32.240 --> 00:01:34.256
Ledwie od kilku wieków uważamy,

00:01:34.256 --> 00:01:36.230
większość z nas, że nasza planeta

00:01:36.230 --> 00:01:37.830
ma kształt sferyczny.

00:01:39.050 --> 00:01:42.080
Gdy pierwszy raz widzieliśmy 
te obrazy w latach 60.,

00:01:42.080 --> 00:01:45.320
świat zmieniał się w niesamowitym tempie.

00:01:47.120 --> 00:01:48.640
W mojej małej dziedzinie,

00:01:48.640 --> 00:01:51.400
geografii człowieka,

00:01:51.400 --> 00:01:54.136
kartograf Waldo Tobler

00:01:54.160 --> 00:01:56.400
rysował nowe mapy planety.

00:01:56.400 --> 00:01:58.450
Te mapy teraz się rozpowszechniły,

00:01:58.450 --> 00:02:00.977
i teraz pokażę jedną z nich.

00:02:00.977 --> 00:02:03.080
Oto mapa świata,

00:02:04.120 --> 00:02:06.536
ale jest to mapa, która wydaje się

00:02:06.560 --> 00:02:08.000
nieco dziwna.

00:02:08.600 --> 00:02:12.416
To mapa, którą rozciągnęliśmy tak,

00:02:12.440 --> 00:02:17.136
żeby zaludnione tereny były większe,

00:02:17.160 --> 00:02:20.096
a tereny jak Sahara czy Himalaje,

00:02:20.120 --> 00:02:22.600
mało zaludnione, były skurczone.

00:02:23.160 --> 00:02:26.800
Każdemu człowiekowi 
przypisano tyle samo miejsca.

00:02:27.520 --> 00:02:30.360
Miasta świecą jasno.

00:02:31.080 --> 00:02:32.960
Linie pokazują podwodne kable

00:02:32.960 --> 00:02:34.680
oraz szlaki handlowe.

00:02:34.680 --> 00:02:36.550
Jedna szczególna linia prowadzi

00:02:36.550 --> 00:02:38.360
z chińskiego portu Dalian

00:02:38.360 --> 00:02:40.056
przez Singapur,

00:02:40.080 --> 00:02:41.816
przez Kanał Sueski,

00:02:41.840 --> 00:02:44.176
przez Morze Śródziemne do Rotterdamu.

00:02:44.200 --> 00:02:45.696
Pokazuje ona szlak

00:02:45.720 --> 00:02:49.656
największego statku świata rok temu,

00:02:49.680 --> 00:02:55.696
statku, który przewoził tyle kontenerów,

00:02:55.720 --> 00:02:57.576
że gdyby po rozładunku

00:02:57.600 --> 00:03:00.080
ustawić ciężarówki w konwoju,

00:03:00.080 --> 00:03:03.080
zajęłyby 100 km.

00:03:03.080 --> 00:03:05.816
Oto, jak nasz świat jest dziś połączony.

00:03:05.840 --> 00:03:10.390
Oto ilość rzeczy, jakie wysyłamy dziś

00:03:10.390 --> 00:03:11.840
dookoła świata,

00:03:11.840 --> 00:03:14.576
na jednym tylko statu, w jednym rejsie,

00:03:14.600 --> 00:03:15.800
w pięć tygodni.

00:03:18.320 --> 00:03:20.840
Żyjemy w miastach od bardzo dawna,

00:03:20.980 --> 00:03:22.250
lecz większość z nas

00:03:22.250 --> 00:03:24.180
nie mieszkała kiedyś w miastach.

00:03:24.180 --> 00:03:25.480
To jest Çatalhöyük,

00:03:25.480 --> 00:03:27.640
jedno z najstarszych na świecie miast.

00:03:27.640 --> 00:03:30.280
W szczytowym okresie, 9000 lat temu,

00:03:31.160 --> 00:03:35.080
trzeba było chodzić po dachach budynków,

00:03:35.080 --> 00:03:38.080
żeby się dostać do domu.

00:03:38.080 --> 00:03:41.376
Jeśli przyjrzycie się mapie miasta,

00:03:41.400 --> 00:03:43.710
widać, że nie ma ulic,

00:03:44.280 --> 00:03:46.960
bo ulice trzeba było wymyślić.

00:03:47.760 --> 00:03:49.976
Świat się zmienia.

00:03:50.000 --> 00:03:51.880
Zmienia się przez próby i błędy.

00:03:53.400 --> 00:03:56.296
Powoli i stopniowo uczymy się

00:03:56.320 --> 00:03:58.120
lepszych sposobów na życie.

00:03:58.580 --> 00:04:03.580
A świat zmienia się dziś niezwykle szybko.

00:04:04.700 --> 00:04:06.710
Dopiero od sześciu, siedmiu,

00:04:06.710 --> 00:04:08.660
czy ośmiu ostatnich pokoleń

00:04:08.660 --> 00:04:11.740
rozumiemy, że jesteśmy gatunkiem.

00:04:12.940 --> 00:04:15.500
Dopiero przez ostatnie kilkadziesiąt lat

00:04:16.339 --> 00:04:19.100
doszliśmy, że tak można narysować mapę.

00:04:21.339 --> 00:04:25.540
Ta mapa oddaje populację świata,

00:04:26.660 --> 00:04:29.340
ale strzałki nad nią pokazują,

00:04:29.340 --> 00:04:32.340
jak się rozeszliśmy po świecie z Afryki,

00:04:32.340 --> 00:04:36.116
z przypuszczalnymi datami

00:04:36.140 --> 00:04:37.900
kolejnych etapów.

00:04:38.780 --> 00:04:42.636
Co parę miesięcy muszę rysować ją od nowa,

00:04:42.660 --> 00:04:47.636
bo ktoś odkrył, że jakaś data była błędna.

00:04:47.660 --> 00:04:52.180
Uczymy się o sobie w niebywałym tempie.

00:04:54.700 --> 00:04:55.900
I zmieniamy się.

00:04:57.740 --> 00:04:59.996
Wiele zmian jest stopniowych.

00:05:00.020 --> 00:05:01.516
Są narastające.

00:05:01.540 --> 00:05:04.396
Nie zauważamy tych zmian,

00:05:04.420 --> 00:05:06.236
bo żyjemy za krótko.

00:05:06.260 --> 00:05:08.860
70, 80, jeśli masz szczęście to 90 lat.

00:05:09.660 --> 00:05:11.676
Ten wykres pokazuje

00:05:11.700 --> 00:05:14.420
roczny przyrost populacji na świecie.

00:05:15.220 --> 00:05:19.156
Był bardzo niski aż do 1850 roku

00:05:19.180 --> 00:05:21.796
i wtedy przyrost populacji

00:05:21.820 --> 00:05:23.060
zaczął wzrastać tak,

00:05:23.940 --> 00:05:25.956
że w czasie, gdy się urodziłem,

00:05:25.980 --> 00:05:28.740
gdy po raz pierwszy zobaczyliśmy zdjęcia

00:05:28.740 --> 00:05:31.740
naszej planety z Księżyca,

00:05:31.740 --> 00:05:35.100
populacja wzrastała o 2% rocznie.

00:05:36.540 --> 00:05:40.500
Gdyby utrzymała to tempo

00:05:41.700 --> 00:05:44.540
przez zaledwie kilka wieków,

00:05:45.660 --> 00:05:47.916
całą planetę pokryłaby

00:05:47.940 --> 00:05:50.996
kipiąca masa ludzkich ciał,

00:05:51.020 --> 00:05:53.060
jedno obok drugiego.

00:05:54.100 --> 00:05:55.660
Ludzie się przestraszyli.

00:05:55.660 --> 00:05:57.956
Przestraszyli się wzrostu populacji

00:05:57.956 --> 00:06:01.116
i tego, co w 1968 roku 
nazwano "bombą populacyjną".

00:06:01.140 --> 00:06:03.340
Jednak w końcówce wykresu widać,

00:06:04.340 --> 00:06:06.940
że przyrost zaczął zwalniać.

00:06:07.820 --> 00:06:09.196
Dekada...

00:06:09.220 --> 00:06:12.676
Lata 70., 80., 90. i początek XXI wieku

00:06:12.700 --> 00:06:14.940
i w obecnej dekadzie jeszcze szybciej.

00:06:15.380 --> 00:06:17.270
Przyrost populacji zwalnia.

00:06:17.270 --> 00:06:19.026
Nasza planeta się stabilizuje.

00:06:19.026 --> 00:06:21.636
Idziemy w stronę 9, 10, 11 miliardów ludzi

00:06:21.660 --> 00:06:23.010
przed końcem wieku.

00:06:23.500 --> 00:06:26.836
Widać w tej zmianie zgiełk.

00:06:26.860 --> 00:06:28.676
Widać II wojnę światową.

00:06:28.700 --> 00:06:32.876
Widać pandemię grypy w 1918 roku.

00:06:32.900 --> 00:06:34.780
Widać wielki głód w Chinach.

00:06:35.400 --> 00:06:37.720
Na tym się skupiamy.

00:06:37.720 --> 00:06:39.690
Mamy skłonność do skupiania się

00:06:39.690 --> 00:06:41.920
na okropnych wiadomościach.

00:06:41.920 --> 00:06:45.436
Nie skupiamy się na stopniowej zmianie

00:06:45.460 --> 00:06:47.390
ani na dobrych wiadomościach.

00:06:48.580 --> 00:06:50.276
Martwimy się o ludzi.

00:06:50.300 --> 00:06:52.556
Martwimy się o to, ile jest ludzi.

00:06:52.580 --> 00:06:55.740
Martwimy się, jak uciec od ludzi.

00:06:56.300 --> 00:07:00.000
Na tej mapie powiększono obszary,

00:07:00.860 --> 00:07:05.236
na których ludzie są najbardziej oddaleni.

00:07:05.260 --> 00:07:09.196
Jeśli więc chcecie uciec od wszystkich,

00:07:09.220 --> 00:07:11.796
najlepiej udać się właśnie tam.

00:07:11.820 --> 00:07:14.636
Każdego roku te obszary rosną,

00:07:14.660 --> 00:07:17.916
bo co roku globalnie uciekamy z prowincji.

00:07:17.940 --> 00:07:19.466
Przenosimy się do miast.

00:07:19.466 --> 00:07:21.596
Upychamy się coraz gęściej.

00:07:21.620 --> 00:07:23.236
W Europie znów są wilki

00:07:23.260 --> 00:07:27.180
i wędrują przez kontynent na zachód.

00:07:28.300 --> 00:07:29.780
Nasz świat się zmienia.

00:07:32.020 --> 00:07:33.340
Macie zmartwienia.

00:07:34.780 --> 00:07:39.676
Ta mapa pokazuje, 
gdzie na świecie jest woda.

00:07:39.700 --> 00:07:41.396
Dziś to wiemy.

00:07:41.420 --> 00:07:44.690
Spójrzcie, gdzie było Çatalhöyük,

00:07:44.690 --> 00:07:46.540
gdzie łączą się trzy kontynenty:

00:07:46.540 --> 00:07:47.880
Afryka, Azja i Europa,

00:07:47.880 --> 00:07:50.640
a zobaczycie, że mnóstwo ludzi żyje tam,

00:07:50.640 --> 00:07:52.396
gdzie wody jest bardzo mało.

00:07:52.420 --> 00:07:56.116
Zobaczcie obszary, gdzie dużo pada.

00:07:56.140 --> 00:07:58.300
A można to jeszcze bardziej urozmaicić.

00:07:59.540 --> 00:08:02.916
Zamiast mapy ukształtowanej przez ludzi,

00:08:02.940 --> 00:08:05.156
można ją ukształtować przez wodę,

00:08:05.180 --> 00:08:07.056
a potem zmieniać ją co miesiąc,

00:08:07.066 --> 00:08:08.806
żeby pokazać, ile wody przypada

00:08:08.806 --> 00:08:11.940
na każdy fragment globu.

00:08:13.020 --> 00:08:16.316
Spójrzcie na monsuny sunące po planecie,

00:08:16.340 --> 00:08:19.940
wygląda, jakby biło jej serce.

00:08:20.820 --> 00:08:25.340
A wszystko to stało się możliwe

00:08:25.930 --> 00:08:27.806
dopiero za mojego życia:

00:08:27.820 --> 00:08:30.980
zobaczenie, że tu właśnie żyjemy.

00:08:31.740 --> 00:08:33.670
Mamy wystarczająco dużo wody.

00:08:34.860 --> 00:08:39.220
Oto mapa upraw na świecie.

00:08:40.380 --> 00:08:42.820
A tu są miejsca, na których polegamy

00:08:42.820 --> 00:08:44.860
przy uprawie ryżu i kukurydzy.

00:08:45.900 --> 00:08:48.170
Ludzie martwią się, że zabraknie jedzenia,

00:08:48.170 --> 00:08:49.790
ale my wiemy, że jeśli tylko

00:08:49.790 --> 00:08:51.540
będziemy jeść mniej mięsa

00:08:51.540 --> 00:08:54.540
i mniej zwierząt karmić plonami,

00:08:54.540 --> 00:08:56.956
jedzenia wystarczy dla wszystkich,

00:08:56.980 --> 00:09:00.220
o ile będziemy o sobie myśleć

00:09:00.220 --> 00:09:03.220
jako o jednej grupie ludzi.

00:09:03.220 --> 00:09:04.500
Wiemy też o tym,

00:09:06.380 --> 00:09:08.436
co w dzisiejszych czasach

00:09:08.460 --> 00:09:11.020
robimy bardzo źle.

00:09:12.580 --> 00:09:17.420
Tę mapę świata na pewno już widzieliście.

00:09:18.580 --> 00:09:20.516
Jest to mapa

00:09:20.540 --> 00:09:23.916
utworzona ze zdjęć satelitarnych,

00:09:23.940 --> 00:09:26.716
jeśli pamiętacie satelity wokół planety,

00:09:26.740 --> 00:09:29.100
które pokazałem w pierwszym slajdzie,

00:09:30.340 --> 00:09:33.340
przedstawia ona obraz Ziemi nocą.

00:09:34.730 --> 00:09:36.673
Zwykle widząc tę mapę w znajomej formie

00:09:41.260 --> 00:09:43.590
sądzicie, że widzicie mapę tego,

00:09:43.590 --> 00:09:45.220
gdzie mieszkają ludzie.

00:09:45.220 --> 00:09:47.700
Tam gdzie są światła, tam są ludzie.

00:09:48.420 --> 00:09:52.700
Ale tu, na tym obrazie świata,

00:09:52.700 --> 00:09:55.130
znów rozciągnęliśmy świat.

00:09:56.420 --> 00:09:58.580
Każde miejsce na tej mapie

00:09:58.580 --> 00:10:01.580
ma takie samo zagęszczenie ludności.

00:10:01.580 --> 00:10:03.776
Jeśli jakiś obszar nie ma w ogóle ludzi,

00:10:03.780 --> 00:10:05.676
skurczyliśmy go do zera,

00:10:05.700 --> 00:10:07.236
żeby całkiem zniknął.

00:10:07.260 --> 00:10:11.096
Każdemu poświęcamy tyle samo miejsca.

00:10:11.880 --> 00:10:13.980
Teraz światła nie pokazują już,

00:10:13.980 --> 00:10:15.740
gdzie są ludzie,

00:10:15.740 --> 00:10:17.520
ponieważ ludzie są wszędzie.

00:10:18.220 --> 00:10:20.156
Teraz światła na mapie,

00:10:20.180 --> 00:10:23.156
światła w Londynie, w Kairze, w Tokio,

00:10:23.180 --> 00:10:26.116
światła wschodniego wybrzeża USA

00:10:26.140 --> 00:10:29.076
pokazują, gdzie mieszkają ludzie

00:10:29.100 --> 00:10:31.300
tak energetycznie rozrzutni,

00:10:32.260 --> 00:10:37.830
że stać ich na włączanie świateł,

00:10:37.830 --> 00:10:39.796
żeby świeciły w niebo,

00:10:39.820 --> 00:10:42.900
żeby satelity mogły zrobić takie zdjęcie.

00:10:43.940 --> 00:10:46.060
Ciemne miejsca na mapie to tam,

00:10:46.820 --> 00:10:49.120
gdzie ludzie nie mają dostępu

00:10:49.120 --> 00:10:51.500
do takiej energii

00:10:51.500 --> 00:10:53.596
lub miejsca, gdzie mają,

00:10:53.620 --> 00:10:58.460
lecz nauczyli się nie świecić w niebo.

00:10:58.980 --> 00:11:01.210
Gdybym mógł pokazać tę mapę

00:11:01.210 --> 00:11:03.390
animowaną w czasie, zobaczylibyście,

00:11:03.390 --> 00:11:06.196
że Tokio stało się ciemniejsze,

00:11:06.220 --> 00:11:09.020
bo od czasu tsunami

00:11:09.750 --> 00:11:13.510
Japonia musi zadowalać się 75% energii,

00:11:13.510 --> 00:11:16.120
bo wyłączyła elektrownie nuklearne.

00:11:16.340 --> 00:11:17.910
I świat się nie skończył.

00:11:18.500 --> 00:11:21.196
Po prostu mniej światła poszło w niebo.

00:11:21.720 --> 00:11:24.696
Jest mnóstwo

00:11:24.720 --> 00:11:27.160
świetnych wiadomości na świecie.

00:11:28.280 --> 00:11:31.696
Śmiertelność noworodków spada

00:11:31.720 --> 00:11:35.600
i to spada w niewiarygodnym tempie.

00:11:36.320 --> 00:11:37.760
Kilka lat temu

00:11:38.490 --> 00:11:41.080
liczba niemowląt umierających na świecie

00:11:41.080 --> 00:11:42.600
w pierwszym roku życia

00:11:42.600 --> 00:11:45.680
spadła o 5% w ciągu zaledwie roku.

00:11:48.000 --> 00:11:50.496
Więcej dzieci chodzi do szkoły

00:11:50.520 --> 00:11:53.136
i uczy się czytać i pisać,

00:11:53.160 --> 00:11:55.976
łączy się z internetem

00:11:56.000 --> 00:11:59.016
i zamierza pójść na studia,

00:11:59.040 --> 00:12:02.936
niż kiedykolwiek dotąd, 
w niebywałym tempie.

00:12:02.960 --> 00:12:05.440
Zaś najwięcej młodych osób

00:12:05.440 --> 00:12:08.440
idących na studia na świecie,

00:12:08.440 --> 00:12:10.320
to kobiety, nie mężczyźni.

00:12:11.560 --> 00:12:13.810
Mogę rzucać dobrymi wiadomościami

00:12:13.810 --> 00:12:15.480
jedna za drugą,

00:12:15.480 --> 00:12:18.096
o tym, co się poprawia na Ziemi,

00:12:18.120 --> 00:12:20.680
ale mamy skłonność do skupiania się

00:12:22.280 --> 00:12:25.016
na złych wiadomościach, bo są bliżej.

00:12:25.040 --> 00:12:30.510
Rebecca Solnit świetnie to wyjaśniła:

00:12:30.510 --> 00:12:32.420
"Przyrost stopniowych,

00:12:32.420 --> 00:12:34.440
niedostrzegalnych zmian,

00:12:34.440 --> 00:12:36.380
które mogą stanowić postęp

00:12:36.380 --> 00:12:38.860
i które dramatycznie odróżniają

00:12:38.860 --> 00:12:40.576
naszą erę od przeszłości..."

00:12:40.600 --> 00:12:42.980
Przeszłość była dużo bardziej stabilna...

00:12:44.640 --> 00:12:46.640
"kontrast przyćmiony

00:12:46.640 --> 00:12:49.640
niedramatyczną naturą 
stopniowej przemiany,

00:12:49.640 --> 00:12:52.600
przerywanej sporadycznym zgiełkiem".

00:12:52.820 --> 00:12:55.180
Sporadycznie dzieją się straszne rzeczy.

00:12:55.940 --> 00:13:02.016
Pokazują je co wieczór w wiadomościach.

00:13:02.380 --> 00:13:06.356
Nie mówią, że przyrost populacji zwalnia.

00:13:06.380 --> 00:13:08.110
Nie mówią, że świat staje się

00:13:08.110 --> 00:13:09.420
bardziej połączony.

00:13:09.420 --> 00:13:11.940
Nie mówią o niesamowitych usprawnieniach

00:13:11.940 --> 00:13:13.100
w rozumieniu.

00:13:13.100 --> 00:13:16.236
Nie mówią, że powoli uczymy się

00:13:16.260 --> 00:13:18.620
marnować mniej i mniej konsumować.

00:13:18.620 --> 00:13:20.290
To jest moja ostatnia mapa.

00:13:20.290 --> 00:13:22.536
Na tej mapie usunęliśmy morza

00:13:22.560 --> 00:13:24.360
i oceany.

00:13:25.280 --> 00:13:27.296
Teraz patrzycie wyłącznie

00:13:27.320 --> 00:13:31.176
na około 7,4 miliarda ludzi

00:13:31.200 --> 00:13:33.240
na mapie narysowanej w proporcji

00:13:33.240 --> 00:13:35.040
do tych ludzi.

00:13:35.040 --> 00:13:37.246
Patrzycie na ponad miliard w Chinach,

00:13:37.246 --> 00:13:39.936
możecie zobaczyć największe miasto świata

00:13:39.960 --> 00:13:41.850
ale nie wiecie, jak się nazywa.

00:13:42.880 --> 00:13:44.736
Widzicie, że Indie

00:13:44.760 --> 00:13:46.840
są w centrum tego świata.

00:13:47.440 --> 00:13:50.736
Widzicie, że Europa jest w rogu.

00:13:50.760 --> 00:13:53.816
A my, dziś, w Exeter

00:13:53.840 --> 00:13:56.776
jesteśmy całkiem na skraju naszej planety.

00:13:56.800 --> 00:13:59.776
Jesteśmy na malutkim skrawku skały,

00:13:59.800 --> 00:14:01.496
Europy,

00:14:01.520 --> 00:14:04.136
w której jest mniej niż 1 procent

00:14:04.160 --> 00:14:06.176
dorosłych z całego świata

00:14:06.200 --> 00:14:08.736
i mniej niż pół procenta

00:14:08.760 --> 00:14:10.600
dzieci całego świata.

00:14:11.440 --> 00:14:14.220
Świat, w którym żyjemy stabilizuje się,

00:14:14.220 --> 00:14:16.080
urbanizuje,

00:14:16.080 --> 00:14:18.056
starzeje się

00:14:18.080 --> 00:14:20.216
łączy się.

00:14:20.240 --> 00:14:22.610
Jest wiele rzeczy,

00:14:22.610 --> 00:14:24.520
których można się bać,

00:14:24.520 --> 00:14:28.070
ale nie trzeba bać się siebie nawzajem

00:14:28.070 --> 00:14:30.000
aż tak, jak to teraz robimy.

00:14:30.000 --> 00:14:31.480
Musimy dostrzec,

00:14:31.480 --> 00:14:34.760
że żyjemy już w nowym świecie.

00:14:34.760 --> 00:14:35.976
Dziękuję bardzo.

00:14:36.000 --> 00:14:38.640
(Brawa)