WEBVTT

00:00:01.292 --> 00:00:02.560
24 năm trước

00:00:02.560 --> 00:00:04.336
tôi được chọn vào vị trí giám đốc nghệ thuật

00:00:04.360 --> 00:00:05.880
của tạp chí The New Yorker

00:00:06.480 --> 00:00:10.016
với trách nhiệm là làm tươi mới trở lại

00:00:10.040 --> 00:00:15.056
một tạp chí rơi vào cảnh cạn kiệt sự sáng tạo

00:00:15.080 --> 00:00:17.576
và cùng với những nghệ sĩ mới

00:00:17.624 --> 00:00:21.320
đưa tạp chí này thoát khỏi sự mơ hồ về thời cuộc

00:00:21.320 --> 00:00:24.656
trở lại với dòng chảy.

00:00:24.680 --> 00:00:27.376
Và tôi nghĩ công việc đó là dành cho tôi

00:00:27.400 --> 00:00:32.016
bởi tôi luôn bị lôi cuốn bởi cái cách chỉ một bức hình

00:00:32.040 --> 00:00:33.736
hay một bức vẽ đơn giản

00:00:33.760 --> 00:00:38.496
có thể cắt xuyên qua hàng ngàn bức ảnh chúng ta thấy hằng ngày,

00:00:38.520 --> 00:00:40.976
để lưu giữ từng khoảnh khắc

00:00:41.000 --> 00:00:46.216
hay chiếu thấu một hiện tượng xã hội, một sự việc phức tạp

00:00:46.240 --> 00:00:51.416
theo cái cách mà không thể diễn tả được bằng ngôn từ,

00:00:51.440 --> 00:00:55.240
và đơn giản hóa chúng rồi biến chúng thành một bức biếm họa.

NOTE Paragraph

00:00:55.800 --> 00:00:57.576
Tôi đã đến thư viện và

00:00:57.600 --> 00:01:03.536
tôi tìm tờ bìa tạp chí đầu tiên được vẽ bởi Rea Irvin vào năm 1925

00:01:03.560 --> 00:01:07.960
hình ảnh một anh chàng bảnh chọe đang nhìn vào chú bướm qua chiếc kính lúp của mình,

00:01:08.760 --> 00:01:11.520
và chúng tôi gọi nó là Eustace Tilley.

00:01:12.080 --> 00:01:16.096
Tôi nhận ra rằng, chỉ bởi vì tờ tạp chí luôn được biết đến

00:01:16.120 --> 00:01:21.576
với sự nghiên cứu chuyên sâu và lời tường trình dài dằng dặc,

00:01:21.600 --> 00:01:24.536
mà một vài sự hóm hỉnh đã bị trôi tuột mất,

00:01:24.560 --> 00:01:29.456
bởi người ta nghĩ Eustace Tilley là một tên công tử bột ngạo mạn,

00:01:29.480 --> 00:01:32.576
nhưng thực ra, vào năm 1925 ấy

00:01:32.600 --> 00:01:36.016
khi Rea Irvin phác họa bức tranh lần đầu tiên,

00:01:36.040 --> 00:01:38.816
là với mục đích xuất bản nó trên một tạp chí biếm họa

00:01:38.840 --> 00:01:41.056
và hướng tới giới trẻ thời đó,

00:01:41.080 --> 00:01:44.160
những người được coi là hồn phóng khoáng của "những năm 20s gầm thét".

00:01:45.080 --> 00:01:46.336
Và cũng trong thư viện,

00:01:46.360 --> 00:01:51.296
tôi tìm thấy những bức hình hàm chứa dấu ấn của một thời đại -

00:01:51.320 --> 00:01:53.736
- thời kì Đại khủng hoảng.

00:01:53.760 --> 00:01:58.176
Những bức ảnh đó cho chúng ta thấy con người thời đó ăn mặc ra sao

00:01:58.200 --> 00:01:59.736
hay xe của họ trông như thế nào,

00:01:59.760 --> 00:02:03.016
cả việc họ từng cười vì điều gì.

00:02:03.040 --> 00:02:05.336
hay những thành kiến thời đó.

00:02:05.360 --> 00:02:07.936
Và bạn hoàn toàn có thể có một hình ảnh mường tưởng

00:02:07.960 --> 00:02:11.440
về cuộc sống ở những năm 30.

NOTE Paragraph

00:02:11.960 --> 00:02:15.336
Vậy nên tôi thường tìm đến những họa sĩ đương thời

00:02:15.360 --> 00:02:17.576
như Adrian Tomine.

00:02:17.600 --> 00:02:20.736
Tôi thường liên lạc với những họa sĩ tự sự,

00:02:20.760 --> 00:02:23.416
họa sĩ biếm họa, hay tác giả sách thiếu nhi

00:02:23.440 --> 00:02:25.960
và đưa cho họ vài chủ đề như là

00:02:26.840 --> 00:02:29.176
những câu chuyện trên xe điện ngầm,

00:02:29.200 --> 00:02:31.376
hay ngày lễ tình nhân,

00:02:31.400 --> 00:02:32.776
rồi họ gửi cho tôi nhưng bản phác họa.

00:02:32.800 --> 00:02:36.696
Và khi những bản phác thảo đó được chấp thuận bởi tổng biên tập,

00:02:36.720 --> 00:02:38.080
David Remnick,

00:02:39.240 --> 00:02:41.336
chúng sẽ được đăng lên tạp chí.

00:02:41.360 --> 00:02:43.336
Tôi thích cái cách mà

00:02:43.360 --> 00:02:48.616
những hình ảnh này không trực tiếp nói cho bạn biết ý nghĩa của nó.

00:02:48.640 --> 00:02:50.856
Chúng làm bạn phải nghĩ,

00:02:50.880 --> 00:02:55.896
bới nghệ sĩ giống như...

00:02:55.920 --> 00:02:57.176
.... đưa ra một câu đố,

00:02:57.200 --> 00:02:58.696
người họa sĩ sẽ là người đặt sẵn nền móng,

00:02:58.720 --> 00:03:02.416
và nhiêm vụ của bạn là dựng nên ngôi nhà với hình ảnh do chính mình tạo ra.

00:03:02.440 --> 00:03:05.816
Vậy nên để hiểu được bức tranh bên trái của Anita Kun,

00:03:05.840 --> 00:03:08.896
hay bức bên phải bởi Tomer Hanuka,

00:03:08.920 --> 00:03:12.056
bạn phải tìm điểm khác biệt tồn tại chính trong chúng.

00:03:12.080 --> 00:03:15.000
Và có một điều là...

00:03:15.720 --> 00:03:19.416
tôi thích cái cách mà

00:03:19.440 --> 00:03:25.496
người đọc tò mò về chúng

00:03:25.520 --> 00:03:30.456
cái cách mà ý nghĩa thực đằng sau những bức ảnh

00:03:30.480 --> 00:03:32.016
phá vỡ những khuôn mẫu thường ngày.

00:03:32.040 --> 00:03:33.416
Nhưng khi bạn hiểu được nó,

00:03:33.440 --> 00:03:37.000
nó sẽ sắp xếp lại những khuôn mẫu ấy trong đầu bạn.

NOTE Paragraph

00:03:37.560 --> 00:03:40.856
Nhưng hình ảnh không chỉ ám chỉ con người,

00:03:40.880 --> 00:03:43.216
nhiều khi, nó chứa đựng cảm xúc.

00:03:43.240 --> 00:03:45.280
Ngay sau sự việc ngày 11/9,

00:03:46.120 --> 00:03:48.776
tôi đang ở một trạng thái mà,

00:03:48.800 --> 00:03:50.016
giống như tất cả những công dân Mỹ khác,

00:03:50.040 --> 00:03:55.256
không biết làm thế nào để đối mặt với những gì chúng ta đang phải trải qua,

00:03:55.280 --> 00:04:00.696
cảm tưởng như chẳng có hình ảnh nào có thể lột tả cảnh tượng ấy,

00:04:00.720 --> 00:04:03.216
và tôi thậm chí định để một tờ bìa đen trống rỗng,

00:04:03.240 --> 00:04:04.936
kiểu như chẳng thiết có một tờ bìa nữa.

00:04:04.960 --> 00:04:08.656
Và tôi nói chuyện với chồng tôi, nhà biếm họa Art Spiegelman,

00:04:08.680 --> 00:04:12.536
rằng tôi sẽ làm chính xác như vậy,

00:04:12.560 --> 00:04:15.136
và anh ấy bảo: "Ừm, nếu như em muốn làm tờ bìa toàn màu đen,

00:04:15.160 --> 00:04:19.176
tại sao không vẽ cái bóng của toà tháp đôi

00:04:19.200 --> 00:04:20.736
đen trên nền đen?"

00:04:20.760 --> 00:04:22.296
Tôi ngồi xuống và bắt đầu vẽ với ý tưởng đó

00:04:22.320 --> 00:04:23.800
và ngay khi hoàn thành nó,

00:04:24.920 --> 00:04:26.456
tôi thấy lạnh sống lưng,

00:04:26.480 --> 00:04:27.680
tôi nhận ra rằng

00:04:28.640 --> 00:04:32.296
khi không thể dùng những bức ảnh được nữa

00:04:32.320 --> 00:04:37.336
chúng tôi vẫn tìm ra cách để nói lên sự mất mát

00:04:37.360 --> 00:04:38.293
và tiếc thương

00:04:38.293 --> 00:04:39.226
và trống vắng.

00:04:41.730 --> 00:04:46.480
Và tôi học được một bài học sâu sắc rằng

00:04:46.480 --> 00:04:51.966
nhiều khi đối với những bức ảnh mang nhiều ý nghĩa nhất

00:04:51.966 --> 00:04:56.480
hãy tạo bằng những điều đơn giản nhất.

00:04:56.500 --> 00:04:59.580
Và một hình ảnh đơn giản cũng có thể truyền tải một ý nghĩa lớn.

00:04:59.580 --> 00:05:02.336
Đây là bức ảnh được vẽ bởi Bob Staake

NOTE Paragraph

00:05:02.466 --> 00:05:07.780
ngay sau cuộc tuyển cử của tổng thống Barack Obama

00:05:08.180 --> 00:05:11.516
hình ảnh đại diện cho một thời điểm lịch sử.

00:05:11.516 --> 00:05:13.940
Chúng tôi không thể lên kế hoạch trước cho điều này,

00:05:13.940 --> 00:05:15.276
bởi để tạo nên một hình ảnh mang tính khoảnh khắc như vậy,

00:05:15.276 --> 00:05:21.556
chúng tôi cần để cho những người nghệ sĩ tự mình lang thang trong dòng cảm xúc của đại chúng

00:05:21.586 --> 00:05:23.526
khi sự việc đang diễn ra.

00:05:23.560 --> 00:05:26.776
Trở lại với tháng 10 năm 2016,

00:05:26.776 --> 00:05:30.026
trong suốt thời gian tuyển cử,

00:05:30.026 --> 00:05:33.576
đây là hình ảnh duy nhất chúng tôi có thể xuất bản

00:05:33.646 --> 00:05:36.936
và ra sạp báo vào cái tuần mà mọi người đi bầu cử

00:05:37.206 --> 00:05:38.526
(cười)

NOTE Paragraph

00:05:38.656 --> 00:05:41.554
Bởi chúng tôi biết chắc nhiều người sẽ cảm thấy như thế này

NOTE Paragraph

00:05:41.594 --> 00:05:42.384
(cười)

NOTE Paragraph

00:05:42.424 --> 00:05:45.600
Và khi kết quả của buổi tổng tuyển cử được thông báo,

NOTE Paragraph

00:05:46.470 --> 00:05:50.270
khi chúng tôi biết được kết quả,

00:05:50.350 --> 00:05:52.856
chúng tôi thực sự sốc,

00:05:53.206 --> 00:05:59.260
và đây là hình ảnh, cũng được gửi bởi Bob Staake,

00:05:59.500 --> 00:06:01.530
nó thực sự tạo nên một cú hit lớn.

00:06:01.870 --> 00:06:03.130
Và một lần nữa,

00:06:03.760 --> 00:06:09.770
chúng tôi không biết nên làm gì cho tuần báo tiếp theo,

00:06:09.770 --> 00:06:12.796
như thể chúng tôi không biết làm cách nào để có thể bước tiếp nữa,

00:06:12.796 --> 00:06:14.824
nhưng chúng tôi vẫn cố gắng làm,

00:06:14.824 --> 00:06:20.510
và đây là bức ảnh được xuất bản ngay sau buổi đắc cử của tân tổng thống Donald Trump

00:06:20.510 --> 00:06:23.770
và thời điểm khi cuộc "Tuần hành phụ nữ" diễn ra

00:06:23.770 --> 00:06:25.580
trên khắp nước Mỹ.

00:06:26.224 --> 00:06:27.694
Như vậy trong 24 năm qua,

NOTE Paragraph

00:06:27.694 --> 00:06:33.150
tôi đã chứng kiến hơn 1.000 bức ảnh ra đời, hàng tuần,

00:06:33.150 --> 00:06:35.254
và tôi thường được hỏi về bức ảnh tôi yêu thích nhất,

00:06:35.254 --> 00:06:37.240
nhưng tôi không thể chọn

00:06:37.240 --> 00:06:42.800
bởi điều tôi tự hào nhất đó là sự khác biệt giữa chúng,

00:06:42.800 --> 00:06:44.274
không cái nào giống cái nào.

00:06:44.274 --> 00:06:47.580
Và điều đó được tạo nên bởi tài năng và sự đa dạng

00:06:47.580 --> 00:06:51.686
của toàn bộ nghệ sĩ tạo nên chúng.

00:06:51.706 --> 00:06:53.824
Và đến bây giờ, như các bạn đã biết...

NOTE Paragraph

00:06:53.824 --> 00:06:55.654
Nga đang "bắt thóp" Mỹ

00:06:55.654 --> 00:06:56.544
nên...

00:06:56.544 --> 00:06:57.530
(cười)

NOTE Paragraph

00:06:57.530 --> 00:07:00.510
Trong bức hình được tạo bởi Barry Blitt ngay đây,

NOTE Paragraph

00:07:00.510 --> 00:07:05.810
Eustace đã trở thành Eustace Vladimirovich Tilley (Vladimirovich là tên đệm của tổng thống Nga V.V.Putin)

00:07:05.810 --> 00:07:10.796
Và chú bướm kia chẳng phải ai khác ngoài "hiện tượng nước Mỹ" Donald Trump

00:07:10.796 --> 00:07:12.130
đang vỗ đôi cánh của mình

00:07:12.130 --> 00:07:16.486
cố gắng tìm cách kiếm soát "hiệu ứng cánh bướm",

00:07:16.486 --> 00:07:21.286
và cái logo nổi tiếng được vẽ bởi Rae Irvin năm 1925,

00:07:21.286 --> 00:07:23.536
bây giờ được viết theo bản chữ tiếng Nga.

00:07:24.240 --> 00:07:28.000
Điều khiến tôi hào hứng về khoảnh khắc này,

NOTE Paragraph

00:07:29.044 --> 00:07:30.780
đó là cái cách mà...

00:07:31.730 --> 00:07:36.486
như bạn biết đấy, tự do báo chí là nền móng của nhân quyền.

00:07:36.486 --> 00:07:40.736
Và chúng ta có thể thấy rằng dù là điều vĩ đại hay lố bịch,

00:07:40.736 --> 00:07:45.216
những người nghệ sĩ vẫn có thể lưu giữ lại những điều đang diễn ra

00:07:45.216 --> 00:07:47.826
theo cái cách mà một người nghệ sĩ

00:07:47.826 --> 00:07:52.614
chỉ với mực nho và màu nước

00:07:52.614 --> 00:07:58.500
là đủ để nắm lấy và bước vào cuộc đàm thoại văn hóa.

00:07:58.500 --> 00:08:03.756
Nó đưa những người nghệ sĩ ấy vào trung tâm,

00:08:03.756 --> 00:08:06.256
và với tôi, đó chính xác là chỗ đứng của họ.

00:08:06.256 --> 00:08:10.390
Bởi thứ chúng ta cần nhất bây giờ đó là một bức biếm họa "đáng xem" .

00:08:10.480 --> 00:08:11.520
Cảm ơn vì đã lắng nghe.

NOTE Paragraph

00:08:11.520 --> 00:08:14.516
(Vỗ tay)