0:00:00.760,0:00:02.536
Dwadzieścia cztery lata temu

0:00:02.560,0:00:04.336
zaczęłam pracę w New Yorkerze

0:00:04.360,0:00:05.880
jako redaktor działu sztuki,

0:00:06.480,0:00:10.016
żeby wprowadzić powiew świeżości

0:00:10.040,0:00:15.056
do instytucji, która już wówczas[br]uchodziła za nieco zardzewiałą,

0:00:15.080,0:00:17.576
i wypromować nowych artystów tak,

0:00:17.600,0:00:21.296
żeby magazyn zszedł z piedestału

0:00:21.320,0:00:24.656
i poszedł z duchem czasu.

0:00:24.680,0:00:27.376
Było to dla mnie odpowiednie zadanie,

0:00:27.400,0:00:31.086
bo zawsze mnie fascynowało,

0:00:31.086,0:00:33.736
jak jeden obraz, prosty rysunek,

0:00:33.760,0:00:38.496
może przebić się przez tysiące innych, [br]które codziennie widzimy.

0:00:38.520,0:00:40.976
Jak potrafi uchwycić moment,

0:00:41.000,0:00:46.216
wyjaśnić społeczne tendencje [br]czy złożone wydarzenie

0:00:46.240,0:00:51.416
lepiej niż wiele słów,

0:00:51.440,0:00:55.240
wyciągnąć z nich esencję[br]i zamienić w karykaturę.

0:00:55.800,0:00:57.576
Odwiedziłam bibliotekę,

0:00:57.600,0:01:03.536
żeby obejrzeć pierwszą okładkę [br]narysowaną w 1925 roku przez Rea Irvina.

0:01:03.560,0:01:07.960
Jest na niej elegancik[br]lustrujący motyla przez monokl.

0:01:08.760,0:01:11.520
Nazywamy go Eustace Tilly.

0:01:12.080,0:01:16.096
Zaobserwowałam, że w miarę [br]jak magazyn stawał się znany

0:01:16.120,0:01:21.576
ze swoich wnikliwych dociekań[br]i długich reportaży,

0:01:21.600,0:01:24.536
część poczucia humoru się zatraciła,

0:01:24.560,0:01:29.456
bo Eustace'a Tilleya[br]zaczęto kojarzyć z wyniosłością.

0:01:29.480,0:01:32.576
Jednak w roku 1925

0:01:32.600,0:01:36.016
Rea Irvin namalował ten obrazek

0:01:36.040,0:01:38.816
dla magazynu humorystycznego,

0:01:38.840,0:01:41.086
żeby rozbawić ówczesną młodzież

0:01:41.246,0:01:43.900
z szalonych lat dwudziestych.

0:01:45.220,0:01:46.470
W tej właśnie bibliotece

0:01:46.470,0:01:51.356
znalazłam ilustracje, [br]które naprawdę uchwyciły ducha

0:01:51.356,0:01:53.566
Wielkiej Depresji.

0:01:53.762,0:01:58.181
Pokazywały nie tylko ubrania ludzi

0:01:58.181,0:01:59.950
lub ich samochody,

0:01:59.950,0:02:02.900
ale również co ich śmieszyło

0:02:02.940,0:02:05.076
i jakie mieli uprzedzenia.

0:02:05.244,0:02:07.760
Pozwalały naprawdę zrozumieć,

0:02:07.760,0:02:11.600
jak żyło się w latach trzydziestych.

0:02:11.960,0:02:14.880
Dlatego zaprosiłam do współpracy[br]współczesnych artystów,

0:02:15.363,0:02:17.346
takich jak Adrian Tomine.

0:02:17.596,0:02:20.746
Często zapraszam artystów narracyjnych,

0:02:20.746,0:02:23.066
rysowników, autorów książek dla dzieci,

0:02:23.436,0:02:26.010
i daję im motywy przewodnie,

0:02:26.840,0:02:29.229
takie jak, na przykład, podróż metrem

0:02:29.229,0:02:31.196
lub walentynki,

0:02:31.386,0:02:32.916
a oni przysyłają mi szkice.

0:02:32.916,0:02:36.716
Kiedy szkice są zaakceptowane[br]przez redaktora,

0:02:36.716,0:02:38.477
Davida Remnicka,

0:02:39.237,0:02:41.245
można zacząć rysować.

0:02:41.363,0:02:43.366
Uwielbiam to,

0:02:43.366,0:02:48.846
że te rysunki nie mówią nam, co myśleć.

0:02:48.866,0:02:50.790
Za to zmuszają do myślenia,

0:02:50.790,0:02:55.954
bo artysta w zasadzie...

0:02:55.954,0:02:57.216
tworzy jakby układankę.

0:02:57.216,0:02:58.916
Artysta rysuje kropki

0:02:58.916,0:03:01.786
a my, czytelnicy, musimy[br]stworzyć pełny obraz.

0:03:02.416,0:03:05.866
Żeby zrozumieć ten rysunek[br]po lewej, autorstwa Anity Kunz,

0:03:05.866,0:03:08.921
i ten po prawej Tomera Hanuka,

0:03:08.921,0:03:12.126
trzeba je porównać i zauważyć różnice.

0:03:12.126,0:03:15.651
Obserwowanie tego procesu...

0:03:16.123,0:03:19.050
jest naprawdę ekscytujące.

0:03:19.050,0:03:25.526
Obserwowanie, jak angażują czytelnika,

0:03:25.776,0:03:29.366
jak ilustracje wychwytują,

0:03:29.366,0:03:32.116
jak bawią się stereotypami.

0:03:32.116,0:03:33.736
A kiedy zaczynamy je rozumieć,

0:03:33.736,0:03:37.429
istniejące uprzedzenia ulegają zmianie.

0:03:37.564,0:03:40.920
Rysunki nie muszą pokazywać tylko ludzi,

0:03:40.920,0:03:42.700
czasem mogą przedstawiać emocję.

0:03:42.700,0:03:45.158
Zaraz po 11 września

0:03:46.108,0:03:48.804
byłam w punkcie,

0:03:48.814,0:03:50.044
zresztą jak każdy,

0:03:50.044,0:03:54.970
gdzie nie do końca wiedziałam,[br]jak sobie poradzić

0:03:55.280,0:04:00.650
i czułam, że żaden obraz [br]nie może uchwycić tej chwili.

0:04:00.710,0:04:03.242
Chciałam zrobić czarną okładkę,

0:04:03.242,0:04:04.958
tak jakby nie było żadnej okładki.

0:04:04.958,0:04:08.238
Rozmawiałam z mężem,[br]rysownikiem Artem Spiegelmanem,

0:04:08.678,0:04:12.364
i wspomniałam, że mam taką propozycję.

0:04:12.364,0:04:15.804
Na to on odpowiedział: "Jeśli naprawdę [br]zamierzasz zrobić czarną okładkę,

0:04:15.804,0:04:19.202
to dlaczego nie użyjesz[br]zarysu Twin Towers,

0:04:19.202,0:04:20.908
czarnych konturów na czarnym tle?".

0:04:20.908,0:04:22.324
Więc usiadłam do rysowania

0:04:22.324,0:04:24.260
i jak tylko skończyłam,

0:04:24.920,0:04:26.400
przeszedł mnie dreszcz.

0:04:26.477,0:04:28.013
Zdałam sobie sprawę,

0:04:28.640,0:04:32.211
że rezygnując ze stworzenia obrazu,

0:04:32.281,0:04:36.790
znaleźliśmy sposób uchwycenia straty,

0:04:37.337,0:04:38.883
żałoby

0:04:38.883,0:04:40.900
i nieobecności.

0:04:41.879,0:04:46.259
Nauczyłam się wtedy czegoś dogłębnego.

0:04:46.290,0:04:52.086
Czasami obrazy, które mówią najwięcej,

0:04:52.244,0:04:55.480
są bardzo oszczędne w środkach.

0:04:55.884,0:04:59.484
Prosty obraz może być niezwykle wymowny.

0:04:59.484,0:05:02.230
To rysunek Boba Staake'a, [br]który opublikowaliśmy

0:05:02.764,0:05:06.820
zaraz po wyborze Baracka Obamy

0:05:08.044,0:05:11.318
i który uchwycił ten historyczny moment.

0:05:11.318,0:05:13.564
Ale takich chwil nie da się zaplanować,

0:05:13.564,0:05:15.000
bo żeby powstała taka okładka

0:05:15.000,0:05:20.526
trzeba pozwolić artyście doświadczyć[br]emocji, które wszyscy odczuwamy

0:05:21.320,0:05:23.330
w czasie danego wydarzenia.

0:05:23.330,0:05:27.120
W listopadzie 2016 roku,

0:05:27.170,0:05:29.326
podczas ubiegłorocznych wyborów,

0:05:29.964,0:05:33.160
jedynym rysunkiem, który mogliśmy[br]opublikować był ten.

0:05:33.160,0:05:36.080
Pojawił się w kioskach w tygodniu wyborów.

0:05:36.080,0:05:37.290
[Rany, tylko nie to]

0:05:37.290,0:05:38.386
(Śmiech)

0:05:38.444,0:05:40.910
Wiedzieliśmy, że ktoś tak się poczuje,

0:05:40.910,0:05:41.686
(Śmiech)

0:05:42.160,0:05:45.166
kiedy ogłoszą wyniki wyborów.

0:05:46.370,0:05:49.050
Kiedy poznaliśmy wyniki,

0:05:50.604,0:05:52.454
byliśmy w rozterce.

0:05:53.324,0:05:59.660
Obraz, który przesłał Bob Staake

0:05:59.660,0:06:01.516
naprawdę trafił do odbiorców.

0:06:02.280,0:06:03.570
Powtórzę,

0:06:03.570,0:06:09.866
że nie da się przewidzieć,[br]co będzie dalej.

0:06:10.034,0:06:12.934
W tamtej chwili wydawało się,[br]że nie wiemy jak ruszyć naprzód,

0:06:12.934,0:06:14.240
ale udało się.

0:06:14.240,0:06:20.266
To rysunek opublikowany[br]po wyborze Donalda Trumpa

0:06:20.466,0:06:23.666
oraz w czasie marszów kobiet

0:06:23.930,0:06:25.486
w całych Stanach.

0:06:26.134,0:06:29.424
Przez ponad 24 lata widziałam,

0:06:29.424,0:06:32.813
jak ponad 1000 rysunków[br]powstaje tydzień po tygodniu,

0:06:32.813,0:06:35.389
i często pytają mnie,[br]który lubię najbardziej,

0:06:35.401,0:06:37.187
ale nie mogę wybrać jednego,

0:06:37.287,0:06:40.626
bo najbardziej dumna jestem z tego,

0:06:40.626,0:06:44.530
że tak bardzo się od siebie różnią.

0:06:44.530,0:06:47.962
To dzięki talentowi i różnorodności

0:06:47.962,0:06:51.362
wszystkich artystów,[br]którzy z nami współpracują.

0:06:51.602,0:06:53.402
A teraz...

0:06:53.402,0:06:55.278
teraz jesteśmy w posiadaniu Rosji,

0:06:55.278,0:06:56.274
więc...

0:06:56.524,0:06:57.560
(Śmiech)

0:06:57.666,0:07:00.416
W tej wersji Barry'ego Blitta

0:07:00.476,0:07:05.542
Eustace stał się Eustace'em [br]Władimirowiczem Tilleyem.

0:07:05.720,0:07:10.840
A motyl to nie kto inny[br]jak zdumiony Donald Trump,

0:07:10.840,0:07:12.082
trzepoczący skrzydłami

0:07:12.082,0:07:16.082
i próbujący zrozumieć,[br]jak opanować efekt motyla.

0:07:16.162,0:07:21.578
Sławne logo stworzone[br]przez Rae Irvina w 1925 roku

0:07:21.758,0:07:23.587
zapisano tutaj cyrilicą.

0:07:23.910,0:07:28.198
Naprawdę ekscytuje mnie

0:07:28.198,0:07:31.338
sposób w jaki...

0:07:31.998,0:07:36.108
Wolna prasa jest podstawą demokracji.

0:07:36.718,0:07:40.184
Widać zarówno w tych podniosłych,[br]jak i absurdalnych przykładach,

0:07:40.438,0:07:44.698
że artyści mogą uchwycić wydarzenia,

0:07:44.876,0:07:47.492
że artysta

0:07:47.492,0:07:52.622
uzbrojony tylko w tusz chiński i akwarele

0:07:52.682,0:07:58.678
może wejść w dialog kulturowy.

0:07:58.678,0:08:03.334
To umieszcza artystów[br]w centrum danej kultury

0:08:03.684,0:08:06.550
i uważam, że właśnie tam jest ich miejsce.

0:08:06.550,0:08:10.196
Bo zwłaszcza dziś potrzeba[br]dobrej karykatury.

0:08:10.401,0:08:11.637
Dziękuję.

0:08:11.637,0:08:16.163
(Brawa)