[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.82,0:00:13.38,Default,,0000,0000,0000,,17 Ocak 1920'de, altı silahlı adam\Nbir Chicago yük treni soydu Dialogue: 0,0:00:13.38,0:00:15.76,Default,,0000,0000,0000,,ama peşinde oldukları şey para değildi. Dialogue: 0,0:00:15.76,0:00:18.100,Default,,0000,0000,0000,,Alkollerin ABD'de\Nyasa dışı hâle gelmesinden Dialogue: 0,0:00:18.100,0:00:20.43,Default,,0000,0000,0000,,bir saatten az bir süre sonra, Dialogue: 0,0:00:20.43,0:00:24.79,Default,,0000,0000,0000,,soyguncular binlerce dolar\Ndeğerinde viski çaldılar. Dialogue: 0,0:00:24.79,0:00:30.04,Default,,0000,0000,0000,,Yasaklamanın istenmeyen\Nsonuçlarının ilk demleriydi. Dialogue: 0,0:00:30.04,0:00:34.74,Default,,0000,0000,0000,,ABD'de ülke çapında\Nalkol üretimi ve satışı yasağı Dialogue: 0,0:00:34.74,0:00:37.70,Default,,0000,0000,0000,,I. Dünya Savaşı sırasında, savaş\Nzamanı tedbiri olarak başlayan Dialogue: 0,0:00:37.70,0:00:41.20,Default,,0000,0000,0000,,Rusya'da benzer bir yasağın\Nhemen ardından geldi. Dialogue: 0,0:00:41.20,0:00:43.99,Default,,0000,0000,0000,,Fakat Batı dünyasında alkolün Dialogue: 0,0:00:43.99,0:00:48.37,Default,,0000,0000,0000,,sosyal hastalıkların birincil\Nnedeni olduğu görüşü çok daha eskidir. Dialogue: 0,0:00:48.37,0:00:51.87,Default,,0000,0000,0000,,İlk olarak Sanayi Devrimi sırasında, Dialogue: 0,0:00:51.87,0:00:54.75,Default,,0000,0000,0000,,şehirlere akın eden yeni işçi nüfusu Dialogue: 0,0:00:54.75,0:00:57.71,Default,,0000,0000,0000,,ve içmek için salonlarda toplanan\Nerkeklerden ilgi gördü. Dialogue: 0,0:00:57.71,0:01:01.86,Default,,0000,0000,0000,,19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri\Nve Avrupa'nın bazı bölgelerinde Dialogue: 0,0:01:01.86,0:01:05.74,Default,,0000,0000,0000,,temferans akımı adı verilen içki karşıtı\Ngruplar ortaya çıkmaya başladı. Dialogue: 0,0:01:05.74,0:01:09.38,Default,,0000,0000,0000,,Temferans grupları, alkolün yoksulluk\Nve aile içi şiddet gibi sorunların Dialogue: 0,0:01:09.38,0:01:12.58,Default,,0000,0000,0000,,temel itici gücü olduğuna inanmış Dialogue: 0,0:01:12.58,0:01:15.52,Default,,0000,0000,0000,,ve hükûmetleri buna\Nikna etmeye başlamıştır. Dialogue: 0,0:01:15.52,0:01:18.20,Default,,0000,0000,0000,,Bazıları sadece ölçülü içmeyi savunurken Dialogue: 0,0:01:18.20,0:01:22.20,Default,,0000,0000,0000,,birçoğu alkolün tamamen\Nyasaklanması gerektiğine inanıyordu. Dialogue: 0,0:01:22.20,0:01:25.70,Default,,0000,0000,0000,,Bu akımlar, toplumun geniş\Nkesimlerinden destek aldı. Dialogue: 0,0:01:25.70,0:01:29.22,Default,,0000,0000,0000,,Kadın örgütleri, alkolün\Nerkeklerin ailelerini ihmal etmeye Dialogue: 0,0:01:29.22,0:01:32.01,Default,,0000,0000,0000,,ve eşlerine kötü davranmalarına\Nneden olduğunu öne sürerek Dialogue: 0,0:01:32.01,0:01:34.20,Default,,0000,0000,0000,,en başından beri akımın\Naktif katılımcılarıydı. Dialogue: 0,0:01:34.20,0:01:36.68,Default,,0000,0000,0000,,Dini yetkililer, özellikle Protestanlar Dialogue: 0,0:01:36.68,0:01:40.29,Default,,0000,0000,0000,,alkolü cezbedici olduğu\Nve günaha soktuğu için kınadılar. Dialogue: 0,0:01:40.29,0:01:43.66,Default,,0000,0000,0000,,Yenilikçi işçi eylemcileri,\Nalkol tüketiminin Dialogue: 0,0:01:43.66,0:01:46.59,Default,,0000,0000,0000,,işçilerin örgütlenme yeteneğine\Nzarar verdiğine inanıyorlardı. Dialogue: 0,0:01:46.59,0:01:50.03,Default,,0000,0000,0000,,Hükûmetler de yasak fikrine\Nyabancı değildi. Dialogue: 0,0:01:50.03,0:01:53.58,Default,,0000,0000,0000,,Amerika Birleşik Devletleri\Nve Kanada'da beyaz göçmenler, Dialogue: 0,0:01:53.58,0:01:56.18,Default,,0000,0000,0000,,yerli topluluklara rom gibi\Nsert içkiler tanıttılar, Dialogue: 0,0:01:56.18,0:01:59.21,Default,,0000,0000,0000,,daha sonra bu toplulukları\Nbozduğu için alkolü suçladılar Dialogue: 0,0:01:59.21,0:02:03.31,Default,,0000,0000,0000,,ancak etkileşimlerinin\Nbirçok yıkıcı yönü vardı. Dialogue: 0,0:02:03.31,0:02:05.75,Default,,0000,0000,0000,,Amerikan ve Kanada hükûmetleri Dialogue: 0,0:02:05.75,0:02:10.71,Default,,0000,0000,0000,,yerli nüfusa ve rezervasyon\Narazisine alkol satışını yasakladı. Dialogue: 0,0:02:10.71,0:02:13.74,Default,,0000,0000,0000,,Amerikan temferans\Nakımları, ilk zaferlerini Dialogue: 0,0:02:13.74,0:02:19.02,Default,,0000,0000,0000,,Maine ve diğer bazı eyaletlerin 1850'lerde\Niçki satışını ve üretimini yasaklamasıyla Dialogue: 0,0:02:19.02,0:02:22.11,Default,,0000,0000,0000,,eyalet ve yerel seviyelerde elde etti. Dialogue: 0,0:02:22.11,0:02:26.11,Default,,0000,0000,0000,,1919'da ABD Anayasası'ndaki 18. değişiklik Dialogue: 0,0:02:26.11,0:02:29.44,Default,,0000,0000,0000,,tüm alkollü içeceklerin\Nüretimini, satışını Dialogue: 0,0:02:29.44,0:02:32.25,Default,,0000,0000,0000,,ve taşınmasını yasakladı. Dialogue: 0,0:02:32.25,0:02:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Yasa değişikliği, bir yıl sonra\NVolstead Yasası uyarınca yürürlüğe girdi. Dialogue: 0,0:02:35.90,0:02:38.94,Default,,0000,0000,0000,,Yasa, kişisel tüketimi yasaklamadığından Dialogue: 0,0:02:38.94,0:02:41.98,Default,,0000,0000,0000,,zenginler stoklama fırsatı yakalarken Dialogue: 0,0:02:41.98,0:02:46.18,Default,,0000,0000,0000,,restoranlar ve barlar kalan tedarikleri\Nsatmak için aceleci davrandılar. Dialogue: 0,0:02:46.18,0:02:50.02,Default,,0000,0000,0000,,İçki fabrikaları, bira fabrikaları\Nve şarap imalathaneleri kapandığı için Dialogue: 0,0:02:50.02,0:02:51.61,Default,,0000,0000,0000,,işçiler işlerini kaybetti. Dialogue: 0,0:02:51.61,0:02:53.79,Default,,0000,0000,0000,,Bu arada organize suç grupları, Dialogue: 0,0:02:53.79,0:02:57.32,Default,,0000,0000,0000,,yasa dışı içki üretimi,\Nkaçakçılığı ve satışında Dialogue: 0,0:02:57.32,0:02:59.42,Default,,0000,0000,0000,,kazançlı bir karaborsa oluşturarak Dialogue: 0,0:02:59.42,0:03:02.98,Default,,0000,0000,0000,,alkol talebini karşılamak için\Naceleci davrandılar. Dialogue: 0,0:03:02.98,0:03:07.29,Default,,0000,0000,0000,,Genellikle rüşvetçi polisler ve hükûmet\Nyetkilileri ile yan yana çalıştılar. Dialogue: 0,0:03:07.29,0:03:10.86,Default,,0000,0000,0000,,Hatta belirli bir siyasi grubun yararına Dialogue: 0,0:03:10.86,0:03:16.35,Default,,0000,0000,0000,,Illinois eyalet avukatı için\N1928 birincil seçimini bombaladılar. Dialogue: 0,0:03:16.35,0:03:20.38,Default,,0000,0000,0000,,"Gizli barlar" olarak bilinen\Non binlerce yasa dışı bar Dialogue: 0,0:03:20.38,0:03:22.02,Default,,0000,0000,0000,,alkol servisine başladı. Dialogue: 0,0:03:22.02,0:03:24.70,Default,,0000,0000,0000,,Karanlık bodrum barlarından,\Nsüslü dans salonlarına kadar Dialogue: 0,0:03:24.70,0:03:25.86,Default,,0000,0000,0000,,çeşitlilik gösteriyordu. Dialogue: 0,0:03:25.86,0:03:29.51,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar evde kendi tüketimleri için Dialogue: 0,0:03:29.51,0:03:32.59,Default,,0000,0000,0000,,veya yasal olarak bir doktorun reçetesiyle Dialogue: 0,0:03:32.59,0:03:34.97,Default,,0000,0000,0000,,veya dini amaçlar için alkol yapabilirdi. Dialogue: 0,0:03:34.97,0:03:38.08,Default,,0000,0000,0000,,Endüstriyel alkolün\Ntüketilmesini önlemek için Dialogue: 0,0:03:38.08,0:03:42.21,Default,,0000,0000,0000,,hükûmet, üreticilerden binlerce\Nzehirlenme ölümüne yol açan Dialogue: 0,0:03:42.21,0:03:45.68,Default,,0000,0000,0000,,zararlı kimyasallar eklemelerini istedi. Dialogue: 0,0:03:46.20,0:03:49.88,Default,,0000,0000,0000,,Yasak sırasında insanların\Nne kadar içtiğini tam olarak bilmiyoruz Dialogue: 0,0:03:49.88,0:03:53.20,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yasa dışı alkol düzene sokulmadı\Nveya vergilendirilmedi. Dialogue: 0,0:03:53.20,0:03:54.88,Default,,0000,0000,0000,,Fakat 1920'lerin sonunda, Dialogue: 0,0:03:54.88,0:03:59.82,Default,,0000,0000,0000,,yasağın vaat ettiği sosyal\Ngelişmeleri getirmediği açıktı. Dialogue: 0,0:03:59.82,0:04:04.02,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yerine, siyasi yolsuzluğa\Nve organize suçlara katkıda bulundu Dialogue: 0,0:04:04.02,0:04:06.88,Default,,0000,0000,0000,,ve milyonlarca insan\Ntarafından yasaklar delindi. Dialogue: 0,0:04:06.88,0:04:09.60,Default,,0000,0000,0000,,Detroit bira salonuna yapılan bir baskında Dialogue: 0,0:04:09.60,0:04:14.64,Default,,0000,0000,0000,,yerel şerif, belediye başkanı ve bir\Nmilletvekili alkol içtiği için tutuklandı. Dialogue: 0,0:04:14.64,0:04:17.64,Default,,0000,0000,0000,,1929'da Büyük Buhran'ın\Nbaşlamasıyla birlikte, Dialogue: 0,0:04:17.64,0:04:21.64,Default,,0000,0000,0000,,hükûmetin alkol satışlarından vergi\Ngelirine fena hâlde ihtiyacı vardı Dialogue: 0,0:04:21.64,0:04:25.50,Default,,0000,0000,0000,,ve yasağın kaldırılmasının\Nekonomiyi canlandıracağına inanıyordu. Dialogue: 0,0:04:25.50,0:04:30.95,Default,,0000,0000,0000,,1933'te tamamen yürürlükten kaldırılacak\Ntek değişiklik 18'inci maddeyi feshederek Dialogue: 0,0:04:30.95,0:04:34.80,Default,,0000,0000,0000,,21. kanun değişikliğine geçti. Dialogue: 0,0:04:34.80,0:04:36.48,Default,,0000,0000,0000,,Temferans akımlarının üyeleri, Dialogue: 0,0:04:36.48,0:04:40.14,Default,,0000,0000,0000,,alkolün toplumun sorunlarının\Nkökü olduğuna inanıyordu Dialogue: 0,0:04:40.14,0:04:42.63,Default,,0000,0000,0000,,fakat gerçek çok daha karmaşıktı. Dialogue: 0,0:04:42.63,0:04:45.22,Default,,0000,0000,0000,,Alkolü tamamen yasaklamak işe yaramazken Dialogue: 0,0:04:45.22,0:04:48.07,Default,,0000,0000,0000,,alkolün sağlık ve sosyal etkileri, Dialogue: 0,0:04:48.07,0:04:50.57,Default,,0000,0000,0000,,bugün endişe kaynağı olmaya devam ediyor.