1
00:00:14,763 --> 00:00:15,817
Γεια σας.

2
00:00:15,817 --> 00:00:19,077
Ευχαριστώ πάρα πολύ που μου δίνετε 
τον χώρο και τον χρόνο να μιλήσω.

3
00:00:19,098 --> 00:00:20,411
Είμαι ο Πέτρος Σαπουντζάκης.

4
00:00:20,411 --> 00:00:23,787
Λίγο μεγάλος ο τίτλος
«Σεξουαλικός προσανατολισμός,

5
00:00:23,787 --> 00:00:29,537
ταυτότητα φύλου, έκφραση φύλου,
χαρακτηριστικά φύλου», πάει πολύ.

6
00:00:31,277 --> 00:00:34,436
Το λέμε συνήθως «Φύλο
και σεξουαλικότητα στην εκπαίδευση».

7
00:00:34,436 --> 00:00:38,827
Είμαι δάσκαλος,
φέτος έχω πέμπτη δημοτικού,

8
00:00:38,827 --> 00:00:40,587
στο δημοτικό, λοιπόν,

9
00:00:40,587 --> 00:00:43,787
και γενικά λέω
ότι είμαι ένας καλός άνθρωπος.

10
00:00:43,937 --> 00:00:46,986
Λέω το «καλός άνθρωπος»
και το χρησιμοποιώ γενικά...

11
00:00:46,986 --> 00:00:50,026
Για ποιο λόγο;
Θα το μάθουμε στη συνέχεια.

12
00:00:50,026 --> 00:00:53,786
Έχω το εξής πρόβλημα κάθε φορά
που πάω σ' ένα νέο σχολικό περιβάλλον,

13
00:00:53,786 --> 00:00:57,247
άμα αλλάξω σχολείο 
κι έχω αλλάξει μέχρι τώρα 6-7 φορές.

14
00:00:57,247 --> 00:00:59,528
Όταν μπαίνω, συνήθως με ρωτάνε

15
00:00:59,528 --> 00:01:04,757
«Είσαι παντρεμένος;
Έχεις παιδιά; Πώς είναι η ζωή σου;»

16
00:01:05,207 --> 00:01:08,450
Και εκεί η απάντηση
είναι λίγο προβληματική.

17
00:01:08,830 --> 00:01:10,401
Συνήθως λέω το αυτονόητο.

18
00:01:10,401 --> 00:01:13,286
«Παιδιά, θα το ήθελα πάρα πολύ,
αγαπάω πάρα πολύ τα παιδιά,

19
00:01:13,286 --> 00:01:15,418
γι' αυτό και δουλεύω κι είμαι δάσκαλος,

20
00:01:15,418 --> 00:01:19,369
αλλά ξέρετε, δεν επιτρέπεται,
δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο».

21
00:01:20,569 --> 00:01:22,958
Εκεί υπάρχουν διαφορετικές αντιδράσεις.

22
00:01:22,958 --> 00:01:26,081
Συνήθως, δεν καταλαβαίνουν τι λέω.

23
00:01:26,081 --> 00:01:30,997
Άμα καταλάβουν τι λέω, μπορεί 
να νομίζουν ότι μιλάω για το κρεβάτι μου.

24
00:01:31,247 --> 00:01:35,141
Ενώ εγώ δεν μιλάω για το κρεβάτι μου,
μιλάω για τη ζωή μου.

25
00:01:35,624 --> 00:01:38,508
Οπότε είμαι γκέι και δάσκαλος.

26
00:01:39,068 --> 00:01:44,647
Κι αυτό δεν ξέρω αν σπάει
τη φόρμα, αυτό που περιμένουμε,

27
00:01:44,647 --> 00:01:47,979
ή αν είναι πιθανώς κάτι
πάρα πολύ συνηθισμένο,

28
00:01:47,979 --> 00:01:50,318
είναι όμως κάτι,
το οποίο είναι λιγάκι αμήχανο

29
00:01:50,318 --> 00:01:53,425
και χρειάζεται κάθε φορά
σε κάθε σχολικό πλαίσιο που βρίσκομαι

30
00:01:53,425 --> 00:01:55,675
να το τοποθετώ σωστά.

31
00:01:56,165 --> 00:01:59,584
Με βάζει λοιπόν, σε μια αγωνία
με βάζει σ' ένα άγχος.

32
00:01:59,804 --> 00:02:02,173
Το πού πήγαινε, λοιπόν,
το «καλός άνθρωπος».

33
00:02:02,173 --> 00:02:07,561
Από μικρό παιδί, η μητέρα μου,
πολύ καλή δασκάλα κι αυτή,

34
00:02:07,561 --> 00:02:09,458
κι ο πατέρας μου 
πολύ καλός δάσκαλος,

35
00:02:09,458 --> 00:02:11,265
οπότε κι οι δύο μου έλεγαν

36
00:02:11,265 --> 00:02:13,556
«Δε μας νοιάζει 
τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις,

37
00:02:13,556 --> 00:02:16,109
αν θα είσαι πλούσιος,
αν θα είσαι πετυχημένος.

38
00:02:16,109 --> 00:02:19,400
Το σημαντικό είναι
να είσαι καλός άνθρωπος».

39
00:02:20,067 --> 00:02:22,581
Και τι σήμαινε «καλός άνθρωπος»
για εκείνη την περίοδο;

40
00:02:22,581 --> 00:02:25,436
Μεταπολίτευση, η φάση 
που η Ελληνική Κοινωνία

41
00:02:25,436 --> 00:02:31,090
προσπαθούσε να βγει από
τις πολύ κλειστές νόρμες, από τον γύψο,

42
00:02:31,090 --> 00:02:33,581
προσπαθούσαμε να σταματήσουμε 
να είμαστε υποκριτές.

43
00:02:33,581 --> 00:02:36,112
Αυτό σήμαινε κυρίως
να είσαι αγωνιστής στη ζωή σου,

44
00:02:36,112 --> 00:02:38,368
να είσαι ειλικρινής
και να είσαι γνήσιος.

45
00:02:39,158 --> 00:02:42,528
Οπότε κι εγώ αυτό εφάρμοσα,
το άκουσα, μ' άρεσε σαν ιδέα,

46
00:02:42,528 --> 00:02:47,408
και στα δώδεκά μου, πρέπει να ήταν 1983,

47
00:02:47,408 --> 00:02:51,992
έγινα κι εγώ ειλικρινής,
γνήσιος κι αγωνιστής, 12 χρονών.

48
00:02:52,302 --> 00:02:56,434
Και λέω, «Μαμά, δε μου αρέσουν 
τα κοριτσάκια, μ' αρέσουν τ' αγοράκια».

49
00:02:57,859 --> 00:03:00,168
Κι από 'κει, αρχίζουν κάποια προβλήματα.

50
00:03:00,168 --> 00:03:03,090
Με παίρνει η μαμά,
με πηγαίνει σ' έναν ιερέα

51
00:03:03,090 --> 00:03:04,519
και καταλαβαίνω και μαθαίνω σιγά σιγά

52
00:03:04,519 --> 00:03:08,223
ότι μπορείς να είσαι γνήσιος
κι ειλικρινής για πολλά πράγματα

53
00:03:08,223 --> 00:03:11,276
και για κάποια δεν πρέπει
να είσαι γνήσιος κι ειλικρινής.

54
00:03:11,276 --> 00:03:12,695
Θα έχεις πρόβλημα.

55
00:03:13,929 --> 00:03:16,780
Αυτό για κάποιους λόγους

56
00:03:16,780 --> 00:03:21,384
και κυρίως, ο βασικός λόγος είναι
τα στερεότυπα της περιόδου εκείνης

57
00:03:21,384 --> 00:03:24,639
αλλά νομίζω δεν έχουν αλλάξει
και πολύ σήμερα,

58
00:03:24,639 --> 00:03:28,738
μ' έβαλε σε προβληματισμό,
γιατί λέω μάλλον θα μου το λένε αυτό

59
00:03:28,738 --> 00:03:31,469
γιατί δε θα μπορώ να ζήσω
σαν καλός άνθρωπος έτσι.

60
00:03:31,469 --> 00:03:34,670
Θα πεθάνω σ' ένα υπόγειο μόνος μου.

61
00:03:34,860 --> 00:03:37,150
Αυτή είναι η συνέχεια της ιστορίας.

62
00:03:37,150 --> 00:03:39,960
Εγώ δε θέλω κάτι τέτοιο,
θέλω να είμαι ένας καλός άνθρωπος,

63
00:03:39,960 --> 00:03:44,485
οπότε θ' αγωνιστώ να γίνω
κάποιος άλλος τύπος ανθρώπου.

64
00:03:44,630 --> 00:03:51,438
Οπότε ακολούθησα τις διδαχές της Εκκλησίας
για περίπου δέκα χρόνια, συνειδητά.

65
00:03:52,378 --> 00:03:57,512
Κι αυτό ήταν κάτι πολύ επώδυνο,
που το πλήρωσα και για όσο το ακολουθούσα,

66
00:03:57,512 --> 00:03:58,928
και για τα επόμενα χρόνια της ζωής μου.

67
00:03:58,928 --> 00:04:02,918
Μου κόστισε και χρηματικά,
και στις επιλογές της ζωής μου,

68
00:04:02,918 --> 00:04:06,040
και στις προσωπικές μου σχέσεις,
σε πολλά θέματα,

69
00:04:06,040 --> 00:04:08,143
και το πλήρωσα και χρηματικά.

70
00:04:08,703 --> 00:04:11,991
Κάποια στιγμή λοιπόν, στα 23,
λέω αυτό δε βγάζει κάπου,

71
00:04:11,991 --> 00:04:15,254
πρέπει να ξαναδω λίγο,
να κάνω μια νέα εκκίνηση στη ζωή μου.

72
00:04:15,324 --> 00:04:16,756
Κάνω το update στη μαμά,

73
00:04:16,756 --> 00:04:20,091
της λέω, «Μαμά, θυμάσαι,
τότε πίσω όταν ήμουν 12 χρονών,

74
00:04:20,091 --> 00:04:22,274
σου είχα πει κάτι, αυτό ισχύει».

75
00:04:23,554 --> 00:04:27,300
Και προσπαθώ να δω τα πράγματα
ξανά απ' την αρχή.

76
00:04:27,300 --> 00:04:30,036
Τότε ήτανε 1993.

77
00:04:30,796 --> 00:04:33,207
Προσπαθώ να έρθω 
σε επικοινωνία με άλλα άτομα,

78
00:04:33,207 --> 00:04:34,478
να δω τι γίνεται.

79
00:04:34,478 --> 00:04:37,615
Σπούδαζα, ήμουν φοιτητής
στο Παιδαγωγικό Τμήμα.

80
00:04:37,985 --> 00:04:40,580
Να δω τι γίνεται, με ποιους
άλλους ανθρώπους θα μιλήσω,

81
00:04:40,580 --> 00:04:41,727
με ποιους θα βρεθώ,

82
00:04:41,727 --> 00:04:43,888
αλλά όμως ήμουν πολύ καλό παιδί.

83
00:04:43,888 --> 00:04:50,541
Και το μόνο περιθώριο τότε για μένα
ήταν ή το πάρκο ή το γκέι μπαρ,

84
00:04:50,541 --> 00:04:52,570
που δε μου ταίριαζαν.

85
00:04:52,840 --> 00:04:59,025
Οπότε, παρέμεινα σε κάτι μεταξύ
ντουλάπας και ανοιχτής ντουλάπας,

86
00:04:59,025 --> 00:05:00,872
που δεν ήταν και τόσο ευχάριστο,

87
00:05:00,872 --> 00:05:03,769
για τουλάχιστον άλλα πέντε χρόνια
αν θυμάμαι καλά.

88
00:05:03,769 --> 00:05:06,285
Δηλαδή, περίμενα
ν' αλλάξει το κοινωνικό πλαίσιο.

89
00:05:06,285 --> 00:05:09,430
Και τι ήταν αυτό που άλλαξε;
Ήταν το διαδίκτυο.

90
00:05:09,430 --> 00:05:15,220
Όταν το 1997 θυμάμαι, είδα 
την πρώτη ελληνική ιστοσελίδα

91
00:05:15,220 --> 00:05:19,201
όπου μπορούσε κάποιος να συνδεθεί
και να μιλήσει με άλλα άτομα,

92
00:05:19,201 --> 00:05:21,781
κατάφερα να βγω κι εγώ
για τον πρώτο καφέ,

93
00:05:21,781 --> 00:05:25,980
να μιλήσω με κάποιον άνθρωπο
που θα είχε τις ίδιες σκέψεις

94
00:05:25,980 --> 00:05:28,615
και τις ίδιες ανησυχίες.

95
00:05:28,805 --> 00:05:32,332
Μέχρι τότε, το παράδοξο είναι ότι
δεν είχα μπορέσει να επικοινωνήσω

96
00:05:32,332 --> 00:05:35,393
με κάποιον άλλο άνθρωπο
αν και τέτοιοι άνθρωποι υπήρχαν γύρω μου,

97
00:05:35,393 --> 00:05:37,609
αλλά τους έβλεπα σαν να είναι τα τέρατα,

98
00:05:37,609 --> 00:05:39,321
κι εγώ ο ίδιος έβλεπα τους άλλους,

99
00:05:39,321 --> 00:05:42,253
όποιοι φαινόντουσαν, ας το πούμε έτσι,
για μένα ήτανε τέρατα.

100
00:05:42,596 --> 00:05:45,090
Και αυτό συνεχίζει μετά για κάποια χρόνια,

101
00:05:45,090 --> 00:05:47,330
να προσπαθώ να καταλάβω
τι είμαι, τι δεν είμαι,

102
00:05:47,330 --> 00:05:49,697
έχω τελειώσει, έχω αρχίσει
να δουλεύω σα δάσκαλος.

103
00:05:49,697 --> 00:05:51,922
Ο πανικός ο μεγάλος,
«Τι θα γίνει αν το μάθουν;

104
00:05:51,922 --> 00:05:56,366
Θα με κρεμάσουν. Θα με απαγχονίσουν.
Θα ζητήσουν την απόλυσή μου σίγουρα»,

105
00:05:56,366 --> 00:05:58,120
δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο...

106
00:05:58,120 --> 00:06:02,367
Κάπου το 2009, αποφασίζουμε 
με κάποια άλλα άτομα

107
00:06:02,367 --> 00:06:04,743
που είχα γνωρίσει στον ακτιβιστικό χώρο

108
00:06:04,743 --> 00:06:07,167
να το δούμε λίγο το θέμα σοβαρά.

109
00:06:07,167 --> 00:06:10,380
Και φτιάξαμε την πρώτη τότε οργάνωση

110
00:06:10,380 --> 00:06:15,070
που είναι η ίδια οργάνωση που τώρα 
έχει ονομαστεί «Πολύχρωμο Σχολείο»

111
00:06:15,070 --> 00:06:18,411
τότε ονομαζόταν «Ομοφοβία
και Τρανσφοβία στην Εκπαίδευση».

112
00:06:18,411 --> 00:06:23,156
Πιο μακρύς τίτλος, διεκδικούσε
ορατότητα, πιο αγωνιστικός τίτλος.

113
00:06:23,446 --> 00:06:24,700
Φτιάξαμε λοιπόν την ομάδα,

114
00:06:24,700 --> 00:06:28,932
κι είπαμε ότι πρέπει να το δούμε αυτό
με πολύ άγχος κι ανησυχία και πάλι.

115
00:06:28,932 --> 00:06:33,519
Το 2009 μπορεί να φαίνεται αρκετά κοντά,
αλλά και τότε ήταν ένα θέμα

116
00:06:33,519 --> 00:06:38,083
με πολύ έντονο ταμπού,
όπως και σήμερα, πολύ ισχυρό ταμπού.

117
00:06:38,083 --> 00:06:39,695
Αρχίσαμε λοιπόν να το συζητάμε,

118
00:06:39,695 --> 00:06:42,417
προσπαθήσαμε να δούμε ποιοι είναι
οι στόχοι μας, τι μπορούμε να κάνουμε,

119
00:06:42,417 --> 00:06:45,858
δεν ξέραμε κι εμείς
πολλά πράγματα γι' αυτό το θέμα,

120
00:06:45,858 --> 00:06:48,274
να μελετάμε τι γίνεται σε άλλες χώρες.

121
00:06:48,274 --> 00:06:50,255
Σιγά σιγά να δικτυωνόμαστε με φορείς

122
00:06:50,255 --> 00:06:53,276
και συνειδητοποιήσαμε 
ότι αυτό είναι ένα θέμα το οποίο,

123
00:06:53,276 --> 00:06:55,563
όσοι άνθρωποι έχουν
ασχοληθεί με την εκπαίδευση,

124
00:06:55,563 --> 00:06:57,245
έχουν σπουδάσει κάτι παραπάνω,

125
00:06:57,245 --> 00:07:01,624
έχουν έρθει σε επικοινωνία
με άλλες χώρες από την ΕΕ,

126
00:07:01,624 --> 00:07:02,947
και τα προγράμματα εκεί,

127
00:07:02,947 --> 00:07:05,384
ήξεραν και περισσότερα πράγματα από εμάς.

128
00:07:05,384 --> 00:07:07,395
Οπότε, ο βασικός στόχος της ομάδας μας

129
00:07:07,395 --> 00:07:11,864
δεν ήταν τόσο να παρέχουμε εμείς
την ενημέρωση γι' αυτά τα θέματα,

130
00:07:11,864 --> 00:07:15,394
γιατί η ενημέρωση υπήρχε,
μπορούσε όποιος θέλει να τη βρει.

131
00:07:15,394 --> 00:07:19,236
Ο βασικός στόχος ήταν ότι εμείς έπρεπε
να βγούμε μπροστά, να σπάσουμε το ταμπού,

132
00:07:19,236 --> 00:07:21,965
να κάνουμε την κίνηση
που δεν την έκαναν οι άλλοι

133
00:07:21,965 --> 00:07:23,985
που είχαν γνώση γι' αυτά τα θέματα.

134
00:07:23,985 --> 00:07:27,215
Οπότε φτιάξαμε την ομάδα που σας είπα

135
00:07:27,215 --> 00:07:30,265
και τα πρώτα χρόνια 
λειτουργούσαμε περισσότερο ακτιβιστικά.

136
00:07:30,265 --> 00:07:31,364
Κάναμε και μια έρευνα,

137
00:07:31,364 --> 00:07:34,491
μαζεύαμε πολλά περιστατικά
ομοφοβικά και τρανσφοβικά,

138
00:07:34,491 --> 00:07:36,899
και σιγά σιγά, αρχίσαμε
να παράγουμε κάποιο υλικό,

139
00:07:36,899 --> 00:07:38,942
να συνεργαζόμαστε
με γραφεία εκπαίδευσης,

140
00:07:38,942 --> 00:07:40,646
και όλο αυτό προχωρούσε.

141
00:07:41,466 --> 00:07:43,804
Παρακολουθώ και τον χρόνο
γιατί χάνομαι εύκολα.

142
00:07:47,123 --> 00:07:49,886
Είδαμε, λοιπόν, 
ότι το ταμπού άρχισε να σπάει,

143
00:07:49,886 --> 00:07:52,083
δεν έχει σπάσει ακόμα,

144
00:07:52,083 --> 00:07:54,844
και πάντα υπήρχε το αγωνιώδες ερώτημα,

145
00:07:54,844 --> 00:07:56,395
το γιατί τώρα;

146
00:07:56,665 --> 00:07:58,198
Γιατί τώρα, ρε παιδιά;

147
00:07:58,208 --> 00:08:01,005
Τώρα η Ελλάδα έχει κρίση,
τώρα έχουμε τόσα άλλα προβλήματα.

148
00:08:01,005 --> 00:08:03,204
Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και αυτό.

149
00:08:04,084 --> 00:08:07,024
Αυτό το γιατί τώρα, βεβαίως,
αν το σκεφτούμε λίγο,

150
00:08:07,024 --> 00:08:09,924
θα συνειδητοποιήσουμε
ότι συνόδευε κάθε κίνημα,

151
00:08:09,924 --> 00:08:14,826
κάθε αγώνα απελευθέρωσης,
διεκδίκησης δικαιωμάτων,

152
00:08:14,826 --> 00:08:16,821
είτε μιλάμε για το γυναικείο ζήτημα,

153
00:08:16,821 --> 00:08:24,468
είτε μιλάμε για το κίνημα της διεκδίκησης 
δικαιωμάτων των μαύρων στην Αμερική.

154
00:08:24,468 --> 00:08:28,891
Υπήρχε πάντα η ίδια απάντηση,
γιατί τώρα θέλετε δικαιώματα;

155
00:08:31,418 --> 00:08:33,995
Και η απάντηση είναι 
ότι τα δικαιώματα πάνε όλα μαζί.

156
00:08:33,995 --> 00:08:36,609
Δεν μπορεί μια κοινωνία
να λέει σε κάποιους ανθρώπους,

157
00:08:36,609 --> 00:08:38,218
«Περιμένετε να περάσει η κρίση».

158
00:08:38,218 --> 00:08:43,090
Τα παιδιά που είναι στο σχολείο
και αντιμετωπίζουν ζητήματα

159
00:08:43,090 --> 00:08:46,037
προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου

160
00:08:46,050 --> 00:08:49,540
έχουν όλα τα προβλήματα που
θα αντιμετωπίσουν και τα υπόλοιπα παιδιά.

161
00:08:49,540 --> 00:08:52,250
Και την κρίση και τις κοινωνικές δυσκολίες

162
00:08:52,250 --> 00:08:55,401
και θα έχουνε και αυτά από πάνω
να τα επιβαρύνουν.

163
00:08:55,401 --> 00:08:59,589
Επίσης, υπήρχε το ερώτημα
τι γίνεται και πώς τώρα πολλαπλασιάζεστε.

164
00:08:59,589 --> 00:09:03,181
Γιατί ξαφνικά στην κοινωνία μας
αρχίζουν και βγαίνουν περισσότερα άτομα;

165
00:09:03,181 --> 00:09:06,128
Ήδη έκανα μια νύξη
ότι ο βασικός λόγος είναι

166
00:09:06,128 --> 00:09:09,350
ότι μέσα από το διαδίκτυο
έχουμε δυνατότητα πλέον

167
00:09:09,350 --> 00:09:13,674
να μιλάμε, να συζητάμε, να συνεργαζόμαστε,

168
00:09:13,674 --> 00:09:16,861
να διεκδικούμε μαζί πράγματα,
να αποκτάμε γνώση

169
00:09:16,861 --> 00:09:19,016
η οποία ήταν πιο δύσκολα
προσβάσιμη παλιότερα

170
00:09:19,016 --> 00:09:22,547
και να ερχόμαστε σε επικοινωνία,
να δικτυωνόμαστε, δηλαδή.

171
00:09:22,547 --> 00:09:25,499
Αυτός είναι ο βασικός λόγος,
αλλά υπάρχει κι ένας άλλος λόγος

172
00:09:25,499 --> 00:09:27,672
που είναι μάλλον πιο σοβαρός.

173
00:09:27,702 --> 00:09:34,451
Είναι το πώς η κοινωνία μας σήμερα
κανονίζεται, πώς ρυθμίζεται.

174
00:09:34,451 --> 00:09:37,458
Ποια είναι η αυθεντία η οποία μας βοηθάει

175
00:09:37,458 --> 00:09:42,112
στο να φτιάχνουμε τους κοινωνικούς νόμους
της καθημερινής μας επικοινωνίας,

176
00:09:42,112 --> 00:09:45,419
το να προσδιορίζουμε 
τον εαυτό μας, τις σχέσεις μας.

177
00:09:45,419 --> 00:09:49,139
Δεν είναι σίγουρα πλέον
η αυθεντία η θεϊκή.

178
00:09:49,139 --> 00:09:51,549
Αυτό το έχουμε κατανοήσει
εδώ και πολλά χρόνια

179
00:09:51,549 --> 00:09:54,099
ότι δεν μπορεί να είναι αυτό
σε μια σύγχρονη κοινωνία,

180
00:09:54,099 --> 00:09:57,088
γιατί υπάρχουν πολλοί 
διαφορετικοί θεοί, να το πούμε απλά.

181
00:09:58,698 --> 00:10:00,583
Δεν είναι επίσης κάποιος φυσικός νόμος.

182
00:10:00,583 --> 00:10:04,070
Τα πράγματα στην κοινωνία
δε λειτουργούν με βάση έναν φυσικό νόμο.

183
00:10:04,070 --> 00:10:08,160
Είναι το πως τα άτομα, 
η ατομικότητα ας το πούμε,

184
00:10:08,160 --> 00:10:14,080
συνειδητοποιούν μέσα στην κοινωνία 
που αλλάζει συνέχεια, τις ανάγκες τους

185
00:10:14,080 --> 00:10:17,755
και πώς αυτές τις ανάγκες,
μέσα στις διαφορετικές κοινωνίες

186
00:10:17,755 --> 00:10:21,573
προσπαθούν και καταφέρνουν
να τις κάνουν επιθυμίες,

187
00:10:21,573 --> 00:10:25,199
συμβατές όμως 
με τις δυνατότητες της εποχής

188
00:10:25,199 --> 00:10:27,892
και με τα δεδομένα
της συγκεκριμένης περιόδου.

189
00:10:27,892 --> 00:10:34,530
Οπότε, είναι πάρα πολύ έντονο
το θέμα της ατομικότητας και της επιθυμίας

190
00:10:34,530 --> 00:10:36,902
έτσι ώστε να μπορούμε 
να οργανώσουμε μια κοινωνία

191
00:10:36,902 --> 00:10:38,994
και να φτιάξουμε τους κανόνες της.

192
00:10:39,874 --> 00:10:44,114
Κι εδώ κατανοούμε ότι μπαίνει 
το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

193
00:10:44,114 --> 00:10:50,401
το οποίο, δυστυχώς, στην εκπαίδευση,
δεν το αναλύουμε πάρα πολύ,

194
00:10:50,401 --> 00:10:51,731
ειδικά παλιότερα,

195
00:10:51,731 --> 00:10:53,186
και δεν το αναλύουμε και σε βάθος

196
00:10:53,186 --> 00:10:56,231
για να κατανοούμε τι σημαίνει τελικά
για την κοινωνία μας,

197
00:10:56,231 --> 00:10:58,335
ανθρώπινα ή ατομικά δικαιώματα.

198
00:10:58,335 --> 00:11:01,196
Δεν είναι τόσο, όπως τα αντιλαμβανόμαστε,

199
00:11:01,196 --> 00:11:04,816
η απαίτηση, «Έχω δικαίωμα
να κάνω αυτό που θέλω».

200
00:11:04,886 --> 00:11:06,140
Δεν είναι το επιφανειακό,

201
00:11:06,140 --> 00:11:09,800
«Θα κάνω ό,τι μου περάσει απ' το κεφάλι,
αρκεί να μην ενοχλώ τον άλλον».

202
00:11:09,800 --> 00:11:13,466
Τα ατομικά δικαιώματα είναι η εκκίνηση

203
00:11:13,466 --> 00:11:15,873
για να μπορέσουμε
να οργανώσουμε την κοινωνία μας.

204
00:11:15,873 --> 00:11:20,001
Γιατί μέσα απ' αυτά θα μπορέσουμε 
να φτιάξουμε το πλαίσιο, το νομοθετικό,

205
00:11:20,001 --> 00:11:23,390
αλλά και στο επίπεδο
των διαπροσωπικών σχέσεων,

206
00:11:23,390 --> 00:11:25,388
να συμπεριφερθούμε σωστά.

207
00:11:25,428 --> 00:11:27,891
Να σημειώσω εδώ
ότι πριν από κάποιες δεκαετίες

208
00:11:27,891 --> 00:11:29,451
ακόμα και στην Ελλάδα,

209
00:11:29,451 --> 00:11:35,333
για να έχει νομιμοποίηση ηθική
και κοινωνική αλλά και νομική

210
00:11:35,333 --> 00:11:39,851
ένα παντρεμένο ζευγάρι,
έπρεπε να έχει τελέσει τον γάμο.

211
00:11:40,243 --> 00:11:43,713
Για να είναι ζευγάρι, να θεωρείται
στα μάτια της κοινωνίας και του νόμου,

212
00:11:43,713 --> 00:11:47,318
ότι αυτοί οι δύο έχουν δικαίωμα 
να είναι μαζί και να ζουν μαζί.

213
00:11:47,318 --> 00:11:52,251
Σήμερα όμως, για μας
δεν είναι το ιερό μυστήριο, η τελετή.

214
00:11:52,278 --> 00:11:53,343
Είναι η αγάπη.

215
00:11:53,343 --> 00:11:56,830
Δηλαδή, αν δούμε ένα ζευγάρι
να είναι μαζί και να έχει οικογένεια

216
00:11:56,830 --> 00:12:00,900
και να μην αγαπιέται,
για μας είναι σα να μην είναι ζευγάρι.

217
00:12:01,582 --> 00:12:07,439
Άρα λοιπόν, η επιθυμία των ανθρώπων
για εμάς είναι πολύ πιο ισχυρή,

218
00:12:07,439 --> 00:12:13,828
σαν κοινωνική παράμετρος,
από κάποια τελετή ή από τη θεία βούληση.

219
00:12:15,319 --> 00:12:18,788
Και άμα το κατανοήσουμε αυτό
συνειδητοποιούμε αμέσως

220
00:12:18,788 --> 00:12:21,520
ότι ενώ αυτό το κατανοούμε 
για όλη την κοινωνία,

221
00:12:21,520 --> 00:12:25,057
για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα δεν το κατανοούμε.

222
00:12:25,597 --> 00:12:29,270
Είναι σαν να λέμε ότι
όλοι έχουν δικαίωμα να αγαπάνε

223
00:12:29,270 --> 00:12:33,060
και να ρυθμίζουν τη ζωή τους με βάση 
την αγάπη και τα γνήσια συναισθήματά τους

224
00:12:33,060 --> 00:12:35,412
αλλά κάποιοι πρέπει 
να κρίνονται και να ορίζονται

225
00:12:35,412 --> 00:12:39,259
σύμφωνα με τοn θείο νόμο
ή σύμφωνα με έναn νόμο φυσικό

226
00:12:39,259 --> 00:12:43,190
όπως εμείς κατανοούμε στο μυαλό μας και
χρησιμοποιούμε την έννοια της φυσικότητας.

227
00:12:43,190 --> 00:12:44,953
Ακόμα μάλιστα και οι ίδιοι...

228
00:12:44,953 --> 00:12:49,409
Άμα έχετε διαβάσει αντιδράσεις 
μητροπολιτών, ατόμων της ιεραρχίας

229
00:12:49,409 --> 00:12:52,989
για το σύμφωνο συμβίωσης, θα δείτε 
ότι ακόμα και οι ιεράρχες κατανοούν

230
00:12:52,989 --> 00:12:58,473
και σου λέει ότι «ΟΚ, δεν μπορώ να βγάλω
τον νόμο της παλαιάς ή της καινής διαθήκης

231
00:12:58,473 --> 00:13:01,602
για να τους πείσω, θα προσπαθήσω
να χρησιμοποιήσω κάποια ορολογία

232
00:13:01,602 --> 00:13:04,989
που να τονίζει τη φυσιολογία,
να χρησιμοποιήσω κάποιους ιατρικούς όρους,

233
00:13:04,989 --> 00:13:08,430
να βρω μια άλλη αυθεντία
για να πείσω ότι αυτό είναι κάτι κακό

234
00:13:08,430 --> 00:13:11,051
και πρέπει να περιορίσουμε
τα δικαιώματα των ανθρώπων».

235
00:13:11,051 --> 00:13:15,871
Αλλά πάντως, δε δεχόμαστε
ότι η επιθυμία τους είναι αυτή

236
00:13:15,871 --> 00:13:19,131
που θα καθορίσει τη ζωή τους.

237
00:13:19,131 --> 00:13:22,932
Και πηγαίνουμε μετά λοιπόν,
κατευθείαν στις κοινωνικές αντιλήψεις.

238
00:13:23,592 --> 00:13:26,674
Σε ποιο επίπεδο βρισκόμαστε σήμερα
και πώς αυτές αλλάζουν.

239
00:13:26,958 --> 00:13:29,359
Τα μεγάλα ερωτήματα, πού οφείλεται,

240
00:13:29,359 --> 00:13:32,140
αν τους χρηματοδοτούν,
αν μας δίνουν κάρτες κάποιοι

241
00:13:32,140 --> 00:13:35,309
και γι' αυτόν τον λόγο έχουμε χρήματα
κι αγοράζουμε φαντεζί ρούχα

242
00:13:35,309 --> 00:13:38,878
και γινόμαστε ξέρω γω, κάτι,
ακούγονται κι αυτά.

243
00:13:38,878 --> 00:13:41,688
Ή τις ανησυχίες και τα άγχη
που έχουν οι γονείς.

244
00:13:41,688 --> 00:13:44,218
Έφταιξα σε κάτι,
μήπως δεν ήταν σωστό το πρότυπο

245
00:13:44,218 --> 00:13:47,300
που είχα απέναντι στο παιδί μου,
το γονεϊκό πρότυπο που λέμε;

246
00:13:47,300 --> 00:13:53,738
Και υπάρχουν κι εκεί ένα σωρό
από ερμηνείες, παλιότερες και Φροϋδικές

247
00:13:53,779 --> 00:13:57,211
για το πώς πρέπει να είναι ο μπαμπάς
και η μαμά, οι ρόλοι των φύλων κτλ.

248
00:13:57,211 --> 00:14:00,869
Όλα αυτά, όμως, τα ερωτήματα
πρέπει να κατανοούμε ότι έχουν βγει...

249
00:14:00,869 --> 00:14:04,952
Μάλλον, το ερώτημα 
αναδεικνύει τις αντιλήψεις

250
00:14:04,952 --> 00:14:07,728
και το ίδιο το ερώτημα
δεν μπορεί να μας δώσει την απάντηση

251
00:14:07,728 --> 00:14:09,758
και δεν έχουμε καταφέρει
να βρούμε απάντηση

252
00:14:09,758 --> 00:14:12,297
και μάλλον έχει πρόβλημα
το ίδιο το ερώτημα.

253
00:14:12,764 --> 00:14:14,859
Αυτό πρέπει να αναθεωρήσουμε.

254
00:14:15,199 --> 00:14:19,527
Και φτάνουμε και σε ακραίες αντιλήψεις,
σαν αυτή που διάβασα προχθές.

255
00:14:19,527 --> 00:14:22,867
Στην Τσετσενία μάθαμε
για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης

256
00:14:22,867 --> 00:14:25,419
και το μήνυμα που προσπαθεί
να περάσει η κυβέρνηση είναι

257
00:14:25,419 --> 00:14:27,307
«Σκοτώστε τα παιδιά σας».

258
00:14:27,307 --> 00:14:30,904
Μην ξεχνάμε, μας φαίνεται τρομακτικό αυτό,
μας φαίνεται πολύ απομακρυσμένο,

259
00:14:30,904 --> 00:14:35,649
αλλά μέχρι δεκαετία '70
και στην Ελλάδα και αρχές '80

260
00:14:35,649 --> 00:14:38,330
τα εγκλήματα τιμής δεν ήταν κάτι άγνωστο.

261
00:14:38,330 --> 00:14:42,188
Το παιδί, δηλαδή, 
που με τη συμπεριφορά του

262
00:14:42,188 --> 00:14:46,197
κατέστρεφε την τιμή της οικογένειας,
όπως την ονόμαζε η κοινωνία,

263
00:14:46,197 --> 00:14:48,461
κινδύνευε ακόμα κι η ζωή του.

264
00:14:48,461 --> 00:14:50,917
Τέτοια περιστατικά
έχουμε ακόμα και σήμερα.

265
00:14:51,997 --> 00:14:55,399
Μέσα απ' αυτές τις ιδεολογίες
που παλιότερα μπορεί να ήταν οι θρησκείες,

266
00:14:55,399 --> 00:14:57,568
σήμερα μπορεί να είναι
άλλου τύπου ιδεολογίες,

267
00:14:57,568 --> 00:15:01,523
κατανοούμε ότι πάντα κάθε κοινωνία
έχει ένα πολύ ισχυρό φαντασιακό,

268
00:15:01,523 --> 00:15:06,168
που είναι ο «identifier»,
ο «ταυτοτητοποιητής» της.

269
00:15:07,207 --> 00:15:10,787
Και στη σύγχρονη Ελληνική κοινωνία,
δεν είμαστε σίγουροι ποιος είναι αυτός.

270
00:15:10,787 --> 00:15:14,045
Μπλεκόμαστε και δεν μπορεί να γίνει
πολύ καλά ο κοινωνικός διάλογος.

271
00:15:14,045 --> 00:15:17,248
Έχουμε πρόβλημα στον κοινωνικό διάλογο.

272
00:15:17,248 --> 00:15:21,238
Γενικά, θέλουμε να λέμε ότι δεν είμαστε 
μια κοινωνία ολοκληρωτικού τύπου,

273
00:15:21,238 --> 00:15:23,818
ότι δεν έχουμε πολύ συγκεκριμένους ρόλους

274
00:15:23,818 --> 00:15:26,737
για το πώς ο άνθρωπος 
πρέπει να ζήσει τη ζωή του,

275
00:15:26,737 --> 00:15:30,829
αλλά παρ' όλα αυτά δε μπορούμε να κάνουμε
έναν ανοιχτό κι ειλικρινή διάλογο.

276
00:15:31,729 --> 00:15:37,787
Και υπάρχει, αν διαβάσετε τα σχόλια
και στη δημόσια διαβούλευση

277
00:15:37,787 --> 00:15:41,850
που έχουν βγει τώρα για τη νομική 
αναγνώριση της ταυτότητας φύλου,

278
00:15:41,850 --> 00:15:45,407
ή τα σχόλια που ήταν
για το σύμφωνο συμβίωσης επίσης,

279
00:15:45,407 --> 00:15:49,167
υπάρχει πάντα αυτός ο φόβος
ότι είναι τα ύστερα του κόσμου.

280
00:15:50,047 --> 00:15:53,117
Ο Θεός θα μας τιμωρήσει,
Σόδομα και Γόμορρα,

281
00:15:53,117 --> 00:15:55,119
η κοινωνία μας καταστρέφεται...

282
00:15:55,119 --> 00:15:58,065
Και ποια είναι τελικά
η κοινωνία που καταστρέφεται;

283
00:15:59,565 --> 00:16:03,322
Είναι η κοινωνία που είχε
τους έμφυλους διαχωρισμούς παγιωμένους.

284
00:16:03,322 --> 00:16:07,836
Αυτή η κοινωνία όντως καταστρέφεται.

285
00:16:07,836 --> 00:16:11,816
Το θέμα είναι να δούμε πώς
θα μετασχηματιστεί σε κάτι διαφορετικό.

286
00:16:11,816 --> 00:16:14,579
Δηλαδή, βιώνουμε 
έναν θάνατο σαν κοινωνία,

287
00:16:14,579 --> 00:16:17,928
τον φαντασιακό, εννοώ,
το βιώνει τον θάνατο της κοινωνίας,

288
00:16:17,928 --> 00:16:19,479
και δεν είμαστε έτοιμοι να δούμε

289
00:16:19,479 --> 00:16:21,866
πώς θα δουλέψουμε 
για να φέρουμε κάτι καινούριο.

290
00:16:21,866 --> 00:16:23,917
Κι ειδικά μέσα στον χώρο της εκπαίδευσης.

291
00:16:23,917 --> 00:16:25,226
Τι γίνεται στην εκπαίδευση;

292
00:16:25,226 --> 00:16:28,257
Είμαστε εμείς, οι εκπαιδευτικοί, 
επιμορφωμένοι και ικανοί

293
00:16:28,257 --> 00:16:31,538
να κάνουμε προγράμματα
για τις έμφυλες ταυτότητες;

294
00:16:31,538 --> 00:16:34,821
Μήπως δεν είμαστε;
Είμαστε τελικά επιστήμονες ή δεν είμαστε;

295
00:16:34,821 --> 00:16:37,996
Περιμένουμε από το κράτος 
να μας επιμορφώσει

296
00:16:37,996 --> 00:16:40,359
και να μας πει «Αυτό θα διδάσκετε»,

297
00:16:40,359 --> 00:16:45,456
ή έχουμε τη δυνατότητα μόνοι μας
να το διερευνήσουμε, να αλληλομορφωθούμε,

298
00:16:45,476 --> 00:16:47,665
να καλέσουμε ειδικούς

299
00:16:47,665 --> 00:16:49,950
και να μπορέσουμε εμείς
να το συζητήσουμε στα παιδιά;

300
00:16:49,950 --> 00:16:52,807
Γιατί πίσω από τις έμφυλες ταυτότητες
δεν είναι κάτι σύνθετο.

301
00:16:52,807 --> 00:16:57,490
Είναι η αγωνία οποιουδήποτε
ανθρώπου στη ζωή.

302
00:16:57,830 --> 00:17:01,018
Τι σημαίνει να είσαι άντρας, γυναίκα,
ή οποιοδήποτε φύλο.

303
00:17:01,036 --> 00:17:04,023
Και τι επιπτώσεις έχει αυτό
και πώς μπορώ να χτίσω τη ζωή μου.

304
00:17:04,023 --> 00:17:06,567
Από την εμπειρία μας, λοιπόν,
σαν Πολύχρωμο Σχολείο,

305
00:17:06,567 --> 00:17:10,988
έχουμε δει ότι αυτά τα προγράμματα
είναι πάρα πολύ απλά στη βάση τους.

306
00:17:10,988 --> 00:17:12,479
Πάρα πολύ ενδιαφέροντα,

307
00:17:12,479 --> 00:17:16,199
καμιά σχέση με τον ηθικό πανικό
που έχει επικρατήσει στη δημόσια συζήτηση.

308
00:17:16,199 --> 00:17:19,276
Κι είναι κάτι που ενδιαφέρει 
απίστευτα τα παιδιά

309
00:17:19,276 --> 00:17:21,251
γιατί απαντά στα άμεσα ερωτήματά τους

310
00:17:21,251 --> 00:17:23,683
και σχετίζεται με την πραγματική
ζωή που θα ζήσουν.

311
00:17:23,683 --> 00:17:26,277
Για όλα τα παιδιά, όχι για κάποια παιδιά.

312
00:17:26,277 --> 00:17:28,998
Τα προγράμματα αυτά
δε γίνονται για να είναι ΟΚ

313
00:17:28,998 --> 00:17:31,459
και να ενταχθούν κάποια ΛΟΑΤΚΙ παιδιά.

314
00:17:31,459 --> 00:17:39,148
Αυτό βελτιώνει την αυτοαποδοχή
και την αυτοεικόνα όλων των παιδιών.

315
00:17:39,148 --> 00:17:43,230
Άρα γνωρίζουμε εμείς οι εκπαιδευτικοί
ότι σίγουρα τους βοηθάει

316
00:17:43,230 --> 00:17:46,768
ακόμα και στη γνωστική τους εξέλιξη

317
00:17:46,768 --> 00:17:49,738
και στις σημαντικές αποφάσεις
που θα πάρουν στη ζωή τους.

318
00:17:49,738 --> 00:17:51,788
Αυτό το ξέρουμε,
είναι γνωστά πράγματα αυτά.

319
00:17:51,788 --> 00:17:53,278
Όποιος μελετήσει λίγο,

320
00:17:53,278 --> 00:17:57,069
έχουν βγει και τ' αποτελέσματα
από τη διεθνή εμπειρία,

321
00:17:57,069 --> 00:18:02,338
ότι φτιάχνοντας ένα σχολείο συμπεριληπτικό
σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού,

322
00:18:02,338 --> 00:18:05,914
ταυτότητας φύλου, 
χαρακτηριστικών φύλου, έκφρασης φύλου,

323
00:18:05,914 --> 00:18:08,664
τα θετικά αποτελέσματα
είναι για όλα τα παιδιά

324
00:18:08,664 --> 00:18:10,409
και μάλιστα δεν είναι απροσδιόριστα.

325
00:18:10,409 --> 00:18:15,248
Μπορούμε να τα μετρήσουμε 
και στο επίπεδο καθαρά της επίδοσης.

326
00:18:15,428 --> 00:18:18,009
Πάνω στο μαθησιακό, στους βαθμούς τους.

327
00:18:19,948 --> 00:18:21,671
Τι είναι αυτό που μπλοκάρει σ' εμας

328
00:18:21,671 --> 00:18:25,021
και δεν μπορούμε να σταθούμε
ως επιστήμονες στην εκπαίδευση;

329
00:18:25,021 --> 00:18:26,899
Ο χρόνος τελείωσε και το κλείνω.

330
00:18:26,899 --> 00:18:30,829
Αυτό που μας εμποδίζει είναι 
αυτό το φαντασιακό που έχουμε από πίσω.

331
00:18:30,829 --> 00:18:34,792
Είναι τελικά η Εκκλησία,
είναι η θρησκεία το φαντασιακό;

332
00:18:35,992 --> 00:18:41,619
Αξίζει να γνωρίζουμε ότι στην Ελληνική
ακόμα και Ορθόδοξη Εκκλησία

333
00:18:41,619 --> 00:18:45,762
υπάρχουν πάρα πολλές φωνές διαφορετικές,
κυριαρχούν ίσως οι πιο ακραίες.

334
00:18:45,762 --> 00:18:47,299
Δεν πρέπει να μας επηρεάζουν.

335
00:18:47,299 --> 00:18:50,845
Υπάρχουν πολλές φωνές
και θεολόγων και πιστών ανθρώπων

336
00:18:50,845 --> 00:18:57,030
που επενδύουν και στη θεολογία
της απελευθέρωσης.

337
00:18:57,790 --> 00:19:00,043
Υπάρχει ακόμα 
και το Ευαγγέλιο που μας λέει

338
00:19:00,043 --> 00:19:04,536
ότι δεν υπάρχει άντρας και γυναίκα,
«οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ».

339
00:19:04,536 --> 00:19:07,488
Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις
και το βασικότερο είναι αυτή...

340
00:19:07,488 --> 00:19:10,460
Ίσως στον Χριστιανισμό έχουμε
και τη δυνατότητα να κατανοήσουμε

341
00:19:10,460 --> 00:19:17,868
πως είναι άλλο πράγμα το γράμμα του νόμου
κι άλλο πράγμα η ουσία και το πνεύμα.

342
00:19:18,248 --> 00:19:22,791
Παρ' όλα αυτά όμως, ξέρουμε
ότι οι εκπαιδευτικοί διστάζουν.

343
00:19:22,791 --> 00:19:25,312
Στα περισσότερα σχολεία
δεν έχει γίνει κανένα πρόγραμμα

344
00:19:25,312 --> 00:19:27,661
και μάλιστα,
από προσωπική μου παρατήρηση

345
00:19:27,661 --> 00:19:31,153
έχουν ενισχυθεί τα προγράμματα
θεολογικής κατεύθυνσης,

346
00:19:31,153 --> 00:19:36,279
ειδικά με τον φόβο των αντιδράσεων,
επισκέψεις σε μοναστήρια κλπ.

347
00:19:38,219 --> 00:19:41,957
Βρισκόμαστε τώρα σε μια φάση, λοιπόν,
που έχει υπάρξει ένας κοινωνικός πανικός.

348
00:19:41,957 --> 00:19:44,925
Έχουμε τρία νομοσχέδια 
απ' το 2005 μέχρι σήμερα

349
00:19:44,925 --> 00:19:49,207
που έχουν διεκδικήσει κάποια δικαιώματα
αλλά περιμένουμε γενικά την ισότητα.

350
00:19:49,207 --> 00:19:51,460
Και το νομοσχέδιο
για την ισότητα στον γάμο,

351
00:19:51,460 --> 00:19:55,840
περιμένουμε τώρα και το νομοσχέδιο
με τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου

352
00:19:55,840 --> 00:20:00,112
και ευελπιστούμε ότι αυτό 
θα οδηγήσει σε μια κοινωνία

353
00:20:00,112 --> 00:20:02,270
που θα αρχίσει 
να αμφισβητεί τις ιεραρχίες.

354
00:20:02,270 --> 00:20:05,500
Ίσως η πιο φυσικοποιημένη ιεραρχία
που υπάρχει στην κοινωνία μας,

355
00:20:05,500 --> 00:20:07,690
είναι η ιεραρχία 
που στηρίζεται πάνω στο φύλο.

356
00:20:07,690 --> 00:20:09,765
Τις υπόλοιπες μπορούμε 
να τις κατανοήσουμε,

357
00:20:09,765 --> 00:20:15,116
που στηρίζονται πάνω στο χρήμα
ή στη μόρφωση ή οποιαδήποτε άλλη ιεραρχία.

358
00:20:17,774 --> 00:20:19,410
Κλείνοντας να πω το εξής:

359
00:20:19,410 --> 00:20:23,705
Ακόμα κι απ' τον προοδευτικό κόσμο
υπάρχει ο προβληματισμός

360
00:20:23,705 --> 00:20:28,172
«Τι είναι όλο αυτό το θέμα
με τον ακτιβισμό των ταυτοτήτων,

361
00:20:28,172 --> 00:20:32,538
με τις πολλές ταμπέλες,
μήπως αυτοπεριθωριοποιείστε,

362
00:20:32,538 --> 00:20:36,160
μήπως δημιουργείτε γκέτο,
μήπως τελικά τα παιδιά

363
00:20:36,160 --> 00:20:40,479
τα βάζετε σε διαδικασίες αμφισβήτησης
του εαυτού τους και της πορείας τους

364
00:20:40,479 --> 00:20:43,481
που θα τους οδηγήσουν
σε ένα προσωπικό μπέρδεμα».

365
00:20:43,881 --> 00:20:46,903
Εδώ θα πω κάτι που διάβασα
τις τελευταίες μέρες στο Ίντερνετ

366
00:20:46,903 --> 00:20:49,416
και μου φάνηκε αρκετά πετυχημένο.

367
00:20:50,386 --> 00:20:53,198
Οι γάτες μας δίνουν ένα σοφό παράδειγμα.

368
00:20:53,198 --> 00:20:58,974
Είναι άλλο πράγμα τελείως
να σε βάζουν μέσα σ' ένα κουτί με τη βία

369
00:20:58,974 --> 00:21:01,890
και να σε κρατούν εκεί κλεισμένο/η

370
00:21:01,890 --> 00:21:06,286
κι άλλο πράγμα το να μπαίνεις σ' ένα κουτί
για να το εξερευνήσεις,

371
00:21:06,286 --> 00:21:10,642
για να μείνεις, για να καλύψεις 
τις ανάγκες σου, για οποιοδήποτε λόγο,

372
00:21:10,642 --> 00:21:14,362
και να ξέρεις ότι μπορείς να βγεις 
από αυτό το κουτί οποιαδήποτε στιγμή.

373
00:21:14,362 --> 00:21:19,402
Αυτά τα κουτιά, δυστυχώς, είναι απαραίτητα
ακόμα για να μπορούμε να επικοινωνήσουμε.

374
00:21:19,402 --> 00:21:22,529
Κι αν ξέρουμε και μας φρικάρει
κι ανατριχιάζουμε με το ενδεχόμενο

375
00:21:22,529 --> 00:21:26,085
ότι υπάρχουν κοινωνίες που απαγορεύουν 
αυτούς τους προσδιορισμούς,

376
00:21:26,085 --> 00:21:32,132
όπως είναι το Ιράν, σου λέει «Εμείς δεν
έχουμε γκέι, ΛΟΑΤ, λεσβίες, οτιδήποτε»,

377
00:21:32,132 --> 00:21:36,582
ή η Τσετσενία, το πρόσφατο παράδειγμα,

378
00:21:36,608 --> 00:21:39,701
φρικάρουμε, ανατριχιάζουμε 
γιατί καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό

379
00:21:39,701 --> 00:21:41,632
για τις ζωές των ανθρώπων που ζουν εκεί,

380
00:21:41,632 --> 00:21:46,442
τι επιπτώσεις έχει για τη ζωή τους
και είναι πραγματικά κάτι τρομακτικό.

381
00:21:46,822 --> 00:21:51,483
Να συνειδητοποιήσουμε όμως ότι και
για τη δική μας εκπαίδευση ισχύει αυτό.

382
00:21:51,483 --> 00:21:56,123
Εμείς δεν έχουμε 
στην εκπαίδευσή μας ΛΟΑΤΚΙ παιδιά,

383
00:21:56,123 --> 00:21:59,222
δεν έχουν τα βιβλία μας ΛΟΑΤΚΙ παιδιά,
δεν έχουν τα μαθήματά μας,

384
00:21:59,222 --> 00:22:00,618
δεν υπάρχει κανένα πρότυπο,


385
00:22:00,618 --> 00:22:05,069
και τα παιδιά περνώντας 
το πιο σημαντικό στάδιο της ζωής τους

386
00:22:05,069 --> 00:22:08,883
που θα μπορέσουν να χτίσουν
τις προσδοκίες τους για το μέλλον,

387
00:22:08,883 --> 00:22:13,204
μια θετική αυτοεικόνα,
να μη ζήσουν τη ζωή τους μέσα στο στρες,

388
00:22:13,204 --> 00:22:16,813
μες στον πανικό, μέσα στην άμυνα,

389
00:22:16,813 --> 00:22:19,642
δεν μπορούν να το κάνουν
κι αυτό γίνεται ακόμα και σήμερα.

390
00:22:19,642 --> 00:22:22,603
Όπως το είχα βιώσει εγώ
πριν από τέσσερις δεκαετίες

391
00:22:22,603 --> 00:22:26,886
το βιώνουν και σήμερα τα παιδιά
και πρέπει επιτέλους κάτι να κάνουμε.

392
00:22:26,956 --> 00:22:28,424
Ευχαριστώ πολύ.

393
00:22:28,424 --> 00:22:30,150
(Χειροκρότημα)