0:00:01.110,0:00:04.159
Bir deniz salyangozu balığı nasıl yakalar?

0:00:04.183,0:00:09.656
Yani o yavaş bir salyangoz[br]ve balık yavaş değil.

0:00:10.110,0:00:12.149
Ama evet, yakalıyor.

0:00:12.817,0:00:15.419
Kumun altında gömülü[br]bir koni salyangozu saklı.

0:00:15.443,0:00:18.230
Bu gördüğünüz turuncu şey de dil gibi.

0:00:18.254,0:00:20.071
Ona hortum diyoruz.

0:00:20.095,0:00:24.975
Bu masum balığı takip etmek[br]ve etkisiz hale getirmek için kullanıyor.

0:00:26.046,0:00:28.022
Bu av-avcı etkileşiminde

0:00:28.046,0:00:31.395
bunlar kesinlikle bahçenizdeki[br]salyangoz türlerinden değil.

0:00:31.419,0:00:34.482
Onlar denizin suikastçileri.

0:00:35.102,0:00:38.045
Silah tercihleri ise zehirden yana.

0:00:38.069,0:00:42.332
Zehir, tıpkı zehirli yılanlarda[br]ve akreplerde bulabileceğiniz zehir gibi,

0:00:42.356,0:00:46.325
bu deniz salyangozları balıkları, kurtları[br]ve diğer salyangozları

0:00:46.325,0:00:48.874
etkisiz hale getirmek için[br]zehrini kullanıyorlar.

0:00:48.874,0:00:51.868
Bu salyangozların zehri de [br]yalnızca tek bir madde değil,

0:00:51.868,0:00:54.931
aslında dişli dil adlı sahte bir diş[br]aracılığıyla birleştirilen

0:00:54.931,0:00:59.132
ve aktarılan bir [br]zehirli moleküller kokteyli.

0:00:59.156,0:01:02.133
Dişli dilleri enjektör olarak[br]düşünebilirsiniz.

0:01:02.157,0:01:05.623
Endişelenmeye gerek yok, [br]bu salyangozların iyi iğne huyları var,

0:01:05.623,0:01:08.122
çünkü her diş dili[br]yalnızca bir kez kullanılıyor.

0:01:08.146,0:01:11.249
Zehirli organizmalar[br]hakkındaki kendi bilginiz

0:01:11.273,0:01:15.151
ve size gösterdiğim gece sizi [br]uyutmayacak olan videodan dolayı

0:01:15.175,0:01:18.944
zehrin tehlikeli ve kötü bir şey[br]olduğunu düşünebilirsiniz.

0:01:18.968,0:01:20.865
Bu hem doğru hem de yanlış.

0:01:20.889,0:01:23.149
Zehir hakkında düşünmenin [br]daha doğru bir yolu

0:01:23.149,0:01:27.426
onu hem bir kötü adam hem de [br]bir süper kahraman olarak düşünmek.

0:01:27.450,0:01:30.966
Laboratuvarımda bu [br]deniz salyangozlarındaki

0:01:30.990,0:01:33.818
zehrin evrimi üzerinde [br]iyi yollar bulmak için çalışıyoruz.

0:01:33.818,0:01:36.896
Kulağa bir abartı ya da belki de [br]yalan haber gibi gelebilir

0:01:36.896,0:01:40.102
ama aslında eğer yılanlar konuya dahilse [br]elde ettiğimiz ürün yasal.

0:01:40.102,0:01:42.610
Zehirli ürünün başarılı [br]olmasının bir sebebi

0:01:42.610,0:01:47.337
fiziksel bir savaşı biyokimyasal [br]bir savaşa çevirmesi.

0:01:47.361,0:01:51.535
Av-avcı etkileşiminin kaba [br]kuvvetle olduğu bir yerde

0:01:51.559,0:01:53.736
zehir bunu moleküler bir ölçeğe çıkarıyor.

0:01:53.760,0:01:55.879
Önemli olan boyutu değil,

0:01:55.903,0:01:58.006
önemli olan zehir deponuzun karışımı.

0:01:58.030,0:02:00.561
Deponuzdaki toksinlerin kimyası

0:02:00.585,0:02:04.030
David'in Goliath'ı yenmesine [br]olanak sağlayacak olan şey.

0:02:04.054,0:02:07.411
Bizim senaryomuzda David,[br]açıkça yılan konumunda.

0:02:07.435,0:02:10.578
Zehri bu kadar başarılı yapan[br]bir başka neden de

0:02:10.602,0:02:14.836
toksinlerin İsviçre çakısı [br]hassaslığında çalışması.

0:02:14.860,0:02:16.059
Bu toksinler

0:02:16.083,0:02:19.875
bir organizmanın işlev görmesine [br]yardım eden sığınak görevi görüyor.

0:02:19.899,0:02:23.434
Kanı, beyni ve zarları hedef alıyorlar.

0:02:23.458,0:02:26.037
Salyangoz zehri [br]ya da yılan zehri fark etmeksizin

0:02:26.061,0:02:29.371
"hemotoksik" adını verdiğimiz, [br]kanınızın pıhtılaşmasına

0:02:29.371,0:02:32.427
sebep olmak gibi şeyler yapabilen[br]bileşenleri var.

0:02:32.427,0:02:36.157
Ya da beyninizdeki nöronların normal bir[br]şekilde çalışmasını engelleyebilirler,

0:02:36.157,0:02:37.951
buna da "nörotoksik" diyoruz.

0:02:37.975,0:02:42.411
Hücrelerinizin zarlarında [br]delik açabilen toksinlere sahipler

0:02:42.435,0:02:45.708
ve zarlarınızın parçalanmasına, [br]aslında patlamasına yol açıyorlar,

0:02:45.732,0:02:47.439
buna da "sitotoksik" diyoruz.

0:02:47.463,0:02:49.693
Buna hücresel patlama adını veriyoruz.

0:02:49.717,0:02:53.968
Eğer bu güçlü ve bir armağan değilse [br]o zaman hiçbir şey öyle değil.

0:02:53.968,0:02:57.934
Kendimden ve neden zehre [br]bu kadar takıntılı olduğumdan bahsedeyim.

0:02:58.579,0:03:03.107
New York City'de Doğa Tarihi Müzesine[br]zorunlu erişimle büyüdüm.

0:03:03.411,0:03:04.799
"Zorunlu erişim" diyorum

0:03:04.823,0:03:06.653
çünkü ben beş çocuktan birisiyim

0:03:06.653,0:03:09.894
ve ailem müzeleri bir tür [br]çocuk bakımı yeri olarak görüyordu.

0:03:10.253,0:03:11.452
İki tane kural vardı:

0:03:11.476,0:03:12.737
Kimseyi kaybetme

0:03:12.761,0:03:15.711
ve anne ve babayla saat 5:30'da [br]yani müzenin kapandığı saatte

0:03:15.711,0:03:17.483
Afrika fillerinin olduğu yerde buluş.

0:03:17.507,0:03:23.138
Müzenin koridorlarında koşuşturduğumuz[br]kontrol edilemeyen o günler

0:03:23.162,0:03:25.974
macera ve keşifle doluydu.

0:03:25.998,0:03:28.569
Zehir üzerinde çalışırken de [br]böyle hissediyorum,

0:03:28.593,0:03:30.307
bu bilimsel bir macera.

0:03:30.331,0:03:35.587
Doğayı ve insanlığı bağlayan [br]bu varlığı cesurca keşfediyoruz.

0:03:35.611,0:03:37.817
Zehre takıntılı olmamın[br]bir başka sebebi de

0:03:37.841,0:03:39.585
ikililiğe sahip olması.

0:03:39.609,0:03:43.252
Zehir deposunun bileşenlerini [br]bir organizmaya enjekte ettiğinizde

0:03:43.276,0:03:45.633
öldürebilir ya da tedavi edebilir.

0:03:45.657,0:03:48.299
Moleküler bir düzeyde[br]birçok şey gerçekleşebilir.

0:03:48.601,0:03:51.704
Balığın felç olduğunu gördünüz,

0:03:52.134,0:03:54.666
bunun olmasının sebebi [br]zehirdeki toksinlerin

0:03:54.690,0:03:58.151
balığın hücrelerinin birbirleriyle kurduğu[br]iletişime saldırmış olmasıydı.

0:03:58.151,0:04:00.006
Balığın yüzerek kaçmasını engellemişti.

0:04:00.006,0:04:03.334
Zehrin saldırmasını istediğim[br]başka şeyler var mı?

0:04:03.760,0:04:04.926
Elbette.

0:04:04.950,0:04:06.768
Bunlardan bir tanesi kanser.

0:04:06.792,0:04:08.848
Kanser tümörleri aynı zamanda hücreler.

0:04:08.872,0:04:10.395
Tıpkı diğer hücreler gibi

0:04:10.395,0:04:13.228
birbirleriyle ve çevreleriyle[br]iletişim kurarlar.

0:04:13.252,0:04:15.648
Tümör hücrelerinin[br]iletişim kurmasını engellemede

0:04:15.648,0:04:19.354
çok iyi iş çıkaracak olan [br]zehir bileşenleri bulmak istiyoruz.

0:04:19.378,0:04:24.188
Tıpkı zehrin balığın hücrelerinin[br]iletişim kurmasını engellemesi

0:04:24.212,0:04:26.291
ve balığın yüzerek kaçamaması gibi.

0:04:26.315,0:04:29.654
Laboratuvarımda kanser üzerinde[br]kanalopati olarak çalışıyoruz.

0:04:29.998,0:04:34.389
Bu da temelde normal hücrelere[br]karşı tümör hücrelerinde

0:04:34.389,0:04:36.761
çok okunan kanalları hedefleyen

0:04:36.761,0:04:39.474
zehir bileşenleri[br]aradığımız anlamına geliyor.

0:04:39.474,0:04:42.466
Daha çok odaklandığımız [br]kanser türü karaciğer kanseri.

0:04:42.466,0:04:44.808
Bunun sebebi de 1980'den [br]beri karaciğer kanseri

0:04:44.832,0:04:47.537
ölüm oranının [br]iki katına çıkmış olması

0:04:47.561,0:04:49.942
ve Amerika'da artan bir tehdit olması.

0:04:49.966,0:04:52.260
Boyun omuru, nöroblastom,

0:04:52.284,0:04:55.483
prostat ve karaciğer kanseri[br]hücrelerinin olduğu bir ekranda

0:04:55.507,0:04:57.998
karaciğer kanseri hücrelerine saldıran

0:04:58.022,0:05:01.949
bir korkunç salyangozdan bileşen bulduk[br]ve sadece kanser hücrelerine saldırıyordu,

0:05:01.949,0:05:05.022
test edilen diğer [br]hücrelere saldırmıyordu.

0:05:05.046,0:05:08.490
Sonra bu bileşeni alıp[br]karaciğer kanseri hücreleri üreten

0:05:08.514,0:05:10.507
bir fareye enjekte ettiğimizde

0:05:10.531,0:05:13.766
tümörlerin büyümesini [br]önemli derecede engelledi.

0:05:13.790,0:05:16.110
Bunun nasıl çalıştığı [br]hakkında pek emin değiliz,

0:05:16.110,0:05:17.895
hala mekanizmayı ve bu bileşeni

0:05:17.919,0:05:20.673
nasıl daha etkili [br]yapabileceğimizi araştırıyoruz.

0:05:20.697,0:05:22.640
Yani eczaneye koşup

0:05:22.664,0:05:26.847
katil salyangoz karaciğer kanseri [br]tedavisi sipariş edemezsiniz.

0:05:26.871,0:05:28.109
Henüz değil.

0:05:28.450,0:05:30.283
Esas olarak

0:05:30.307,0:05:34.107
bileşenin, tümörün yayılmasına [br]ve kan pompalamasına olanak sağlayan

0:05:34.107,0:05:36.609
aşağı akış sinyaline öncülük eden

0:05:36.633,0:05:38.846
belirli bir kimyasalın iletimini önleyerek

0:05:38.870,0:05:43.132
belirli bir kanalı [br]engellediğini düşünüyoruz.

0:05:43.156,0:05:46.133
İnsan hastalıkları ve rahatsızlıkları [br]için tedavi bulmak üzere

0:05:46.157,0:05:48.848
zehrin bileşenleri üzerinde [br]yaptığımız çalışmalar

0:05:48.872,0:05:50.156
yeni gelişen bir şey değil,

0:05:50.180,0:05:52.950
buna doğal ürün ilaç keşfi adını veriyoruz

0:05:52.974,0:05:57.014
ve dünyanın her yerindeki [br]kültürlerde yüzyıllardır gerçekleşiyor.

0:05:57.014,0:05:59.474
Zehirler bize sadece [br]yeni bileşenler vermiyor,

0:05:59.498,0:06:02.284
aynı zamanda insan [br]hastalıkları ve rahatsızlıklarını

0:06:02.308,0:06:05.521
nasıl tedavi ettiğimiz hakkında[br]yeni düşünme yolları sağlıyor.

0:06:05.521,0:06:07.267
Size üç tane örnek vereceğim:

0:06:07.291,0:06:10.117
Birincisi, tabii ki de [br]katil salyangozla ilgili.

0:06:10.141,0:06:14.037
Bu salyangozlardan elde edilen [br]piyasadaki ilk ilacın adı

0:06:14.061,0:06:16.863
Zikonotid ya da Prialt.

0:06:16.887,0:06:19.543
Bu ilaç, HIV ya da kanser [br]hastalarındaki kronik ağrıyı

0:06:19.543,0:06:21.193
tedavi etmek için kullanılıyordu.

0:06:21.193,0:06:23.790
Prialt, bağımlılık yapmayan [br]bir ağrı tedavisi.

0:06:24.227,0:06:27.099
Bunlar şu anda acıyı tedavi etme [br]yöntemimizi düşündüğümüzde

0:06:27.099,0:06:28.529
kullanılan 3 sihirli kelime.

0:06:28.529,0:06:31.550
Aşırı derecede bağımlılık [br]yaratan şeyler kullanıyoruz.

0:06:31.574,0:06:35.633
Morfini ya da en sevdiğiniz [br]herhangi bir opiodi düşünelim.

0:06:35.633,0:06:38.179
Salyangozlar bize bağımlılık yaratmadan

0:06:38.179,0:06:40.962
ağrıyı tedavi edebilme [br]yolları gösterdi

0:06:40.962,0:06:42.506
ki bu büyük bir olay.

0:06:43.055,0:06:46.364
Diğer bir örnek [br]Brezilya çıngıraklı yılanı.

0:06:46.388,0:06:49.776
Bu yılanlardan kaptopril adı [br]verilen bir bileşen elde ettik.

0:06:49.800,0:06:52.879
Kaptopril, yüksek kan basıncını [br]tedavi etmek için kullanılıyor

0:06:52.903,0:06:55.403
ve kaptopril çığır açan bir ilaç.

0:06:55.427,0:06:57.577
Sadece kendisi için değil

0:06:57.601,0:07:00.529
aynı zamanda yüksek tansiyonu [br]ve kalp yetmezliğini

0:07:00.553,0:07:02.609
tedavi etmek için [br]en çok verilen ilaç olan

0:07:02.633,0:07:07.353
ace inhibitörü olarak bildiğimiz[br]bir grup ilacı geliştirdiği için.

0:07:07.609,0:07:11.387
Son örnek ise Gila canavarı.

0:07:11.411,0:07:15.102
Bu, organizmaların ekolojisini anlamak

0:07:15.102,0:07:17.549
ve etkili bir ilaç [br]keşfiyle eşleştirmek için

0:07:17.549,0:07:19.037
heyecan verici bir örnek.

0:07:19.061,0:07:21.125
Gila canavarları aşırı yemek yer.

0:07:21.149,0:07:23.537
Yani büyük bir yemeği ısırdıklarında

0:07:23.561,0:07:26.955
zehirleriyle kan şekerini [br]düşüren bileşenleri salarlar.

0:07:26.979,0:07:30.892
Gila canavarından [br]elde ettiğimiz ilaç ne olabilir sizce?

0:07:30.916,0:07:35.116
Diyabet hastalarının kan şekerlerini [br]düşürmeye yarayan bir bileşen.

0:07:35.140,0:07:39.284
Bunlar üç olağanüstü örnek[br]ama sadece ilk adımı attık.

0:07:39.284,0:07:42.077
Üzerine çalışmamız gereken [br]daha bir sürü zehir var.

0:07:42.101,0:07:46.843
Aslında gezegendeki hayvanların[br]%15'inin zehirli olduğunu düşünüyoruz.

0:07:46.904,0:07:48.594
Bence gezegendeki bütün hayvanları

0:07:48.618,0:07:51.959
araştırmadığımız gerçeği düşünülürse [br]bu sayı düşük bir tahmin.

0:07:51.983,0:07:54.630
Ama doğa sevdiği bir şeyi [br]bulmuş gibi görünüyor

0:07:54.654,0:08:00.483
ve muazzam derecede hayvan çeşitliliğine [br]ve hayat ağacına yönlendirerek

0:08:00.483,0:08:02.576
bunu sürekli olarak yeniden tekrar etti.

0:08:02.600,0:08:06.156
Favorim olan katil salyangozlardan,

0:08:06.180,0:08:09.529
denizanasından, kelebek[br]ya da güve larvalarından,

0:08:10.252,0:08:13.487
ornitorenklerden ya da lemur ailesinden [br]bahsetmemiz fark etmeksizin

0:08:13.487,0:08:15.887
denizde, karada ya da havada olsalar bile

0:08:15.911,0:08:18.633
zehirli bir yaratıkla [br]kesinlikle karşılaşacaksınız.

0:08:18.657,0:08:23.593
Zehrin hem kötü adam hem de [br]süper kahraman olduğunu söylediğimde

0:08:23.593,0:08:26.188
şüphe etmiştiniz hatırlıyor musunuz?

0:08:26.998,0:08:30.086
Gezegenimizdeki hayvanların [br]çoğunu kaybetmeden önce

0:08:30.110,0:08:33.110
bütün bu zehrin iyiliğinden[br]yararlanma yarışı içindeyiz.

0:08:33.134,0:08:34.840
Bu, bütüncül bir süreç.

0:08:34.864,0:08:39.426
Hayvanlar olmadan sağlığa [br]şifa veren tedavilere sahip olamazsınız.

0:08:39.450,0:08:42.880
Ekosistemler olmadan da [br]hayvanlar var olmaz.

0:08:42.880,0:08:44.893
Bu da benim için ve salyangozlar için

0:08:44.893,0:08:47.318
okyanusları korumamız [br]gerektiği anlamına geliyor.

0:08:47.342,0:08:49.739
Zehirli hayvanlar [br]her yerde bulunabildiği için

0:08:49.763,0:08:51.778
esas olarak gezegenimizi korumalıyız.

0:08:51.802,0:08:55.488
Kendiniz için yapmak istemiyorsanız [br]zehirli hayvanlar için bunu yapın.

0:08:55.515,0:09:00.072
Kim bilir belki de bir gün salyangoz [br]zehri hayatınızı kurtarabilir.

0:09:00.952,0:09:02.102
Teşekkür ederim.