1
00:00:01,119 --> 00:00:03,027
İnsanlarla beraber olduğum zamanlarda hep

2
00:00:03,027 --> 00:00:05,867
onların hislerini, düşüncelerini, niyetlerini

3
00:00:05,867 --> 00:00:09,943
ve güdülerini yansıtan bir nevi ayaklı

4
00:00:09,943 --> 00:00:14,999
'sosyal etkileşim laboratuvarı' olmak istemişimdir.

5
00:00:14,999 --> 00:00:20,878
Bir bilim insanı olarak, her zaman bu yansımayı ölçmek istedim;

6
00:00:20,879 --> 00:00:23,377
ötekini anlamaya dair olan bu anı,

7
00:00:23,377 --> 00:00:25,682
göz açıp kapayıncaya kadar gerçekleşen hissiyatı.

8
00:00:25,682 --> 00:00:28,032
İnsanların duygularını sezeriz.

9
00:00:28,032 --> 00:00:29,019
Onların eylemlerinin anlamlarını,

10
00:00:29,019 --> 00:00:31,959
eylemler henüz gerçekleşmeden bile biliriz.

11
00:00:31,959 --> 00:00:33,857
Biz, daima başka birinin öznelliğinin

12
00:00:33,857 --> 00:00:36,828
nesnesi olma durumundayız.

13
00:00:36,828 --> 00:00:40,025
Bunu her zaman yapıyoruz. Öylece devre dışı bırakıveremiyoruz.

14
00:00:40,025 --> 00:00:41,676
Bu öylesine önemli ki, kendimizi anlamak için,

15
00:00:41,676 --> 00:00:44,079
etraftaki dünyayı anlamak için kullandığımız araçlar dahi

16
00:00:44,079 --> 00:00:48,226
bu durumun etrafında şekilleniyor.

17
00:00:48,226 --> 00:00:51,460
Bizler özümüze dek sosyaliz.

18
00:00:51,460 --> 00:00:54,234
Benim otizme yolculuğum, aslen otizmli yetişkinler

19
00:00:54,234 --> 00:00:57,811
için açılmış bir yerleşim biriminde yaşarken başladı.

20
00:00:57,811 --> 00:01:01,129
Bu bireylerin bir çoğu yaşamlarının bir çoğunu hastanelerde

21
00:01:01,129 --> 00:01:05,021
geçirmişler. Bu, uzun zaman önce oluyor.

22
00:01:05,021 --> 00:01:09,303
Ve onlar için, otizm yıkıcıydı.

23
00:01:09,303 --> 00:01:12,558
Ciddi zihinsel engelleri vardı.

24
00:01:12,558 --> 00:01:15,860
Konuşmuyorlardı. Fakat dahası,

25
00:01:15,860 --> 00:01:19,690
etraflarındaki dünyadan, kendi çevrelerinden

26
00:01:19,690 --> 00:01:22,931
ve insanlardan inanılmaz derecede

27
00:01:22,931 --> 00:01:25,392
soyutlanmışlardı.

28
00:01:25,392 --> 00:01:28,244
Aslında, o zamanlarda, otistik bireyler için olan

29
00:01:28,244 --> 00:01:32,267
okullara gitseniz, çokça gürültü duyardınız;

30
00:01:32,267 --> 00:01:37,730
gürültü patırtı, hareketler, bir şeylerle uğraşan insanlar,

31
00:01:37,730 --> 00:01:41,455
ama her zaman kendi başlarına bir şeylerle uğraşıyorlardı.

32
00:01:41,455 --> 00:01:45,527
Tavandaki ışığa bakıyor olabilirler,

33
00:01:45,527 --> 00:01:48,936
ya da bir köşede soyutlanmış halde olabilirler,

34
00:01:48,936 --> 00:01:52,495
belki de o öz-uyarımsal, hiçbir yere vardırmayan

35
00:01:52,495 --> 00:01:56,696
sürekli hareketlerini tekrarlıyorlardır.

36
00:01:56,696 --> 00:02:00,095
Son derece, son derece soyutlanmışlardı.

37
00:02:00,095 --> 00:02:03,688
Evet, şimdi biz biliyoruz ki, otizm

38
00:02:03,688 --> 00:02:07,426
bu bozulmadır, size bahsetmekte olduğum

39
00:02:07,426 --> 00:02:09,770
yansıtmadaki bozulmadır.

40
00:02:09,770 --> 00:02:11,728
Bunlar hayatta kalma becerileridir.

41
00:02:11,728 --> 00:02:13,879
Bunlar yüzbinlerce yıllık evrim sonucunda

42
00:02:13,879 --> 00:02:16,433
kalıtımsal olarak edindiğimiz

43
00:02:16,433 --> 00:02:18,719
hayatta kalma becerileridir.

44
00:02:18,719 --> 00:02:24,033
Görüyorsunuz, bebekler mutlak bir kırılganlıkla doğuyorlar.

45
00:02:24,033 --> 00:02:26,064
Onlara bakan biri olmadan hayatta kalamazlar; bu durumda

46
00:02:26,064 --> 00:02:28,447
bu tür hayatta kalma yöntemlerinin doğa tarafından

47
00:02:28,447 --> 00:02:31,680
onlara bahşedilmiş olması mantıklı geliyor.

48
00:02:31,680 --> 00:02:34,255
Onları bakıcıya yönlendiriyorlar.

49
00:02:34,255 --> 00:02:37,697
Hayatlarının ilk günleri ve haftalarından itibaren,

50
00:02:37,697 --> 00:02:41,183
bebekler çevredeki herhangi bir sestense insan sesi

51
00:02:41,183 --> 00:02:43,128
duymayı tercih ederler.

52
00:02:43,128 --> 00:02:45,138
Başka şeylerdense insanlara bakmayı tercih ederler

53
00:02:45,138 --> 00:02:47,183
ve hatta insanlara bakarken de,

54
00:02:47,183 --> 00:02:49,747
insanların gözlerine bakarlar,

55
00:02:49,747 --> 00:02:54,096
çünkü gözler, diğer insanların deneyimlerine açılan penceredir;

56
00:02:54,096 --> 00:02:56,214
o kadar öyle ki, başka yöne bakan insanlar yerine

57
00:02:56,214 --> 00:03:00,525
kendilerine bakan insanlara bakmayı tercih ederler.

58
00:03:00,525 --> 00:03:03,131
Yani, onlar bakıcıyı yönlendiriyor.

59
00:03:03,131 --> 00:03:05,458
Bakıcı da bebeğin peşinde koşuyor.

60
00:03:05,458 --> 00:03:09,085
Ve işte zihnin, sosyal zihnin, sosyal beynin

61
00:03:09,085 --> 00:03:12,904
oluşumunda önemli olan pek çok şey

62
00:03:12,904 --> 00:03:17,587
bu birbirini karşılıklı olarak besleyen koreografiye bağlı.

63
00:03:17,587 --> 00:03:20,268
Biz, her zaman otizmi,

64
00:03:20,268 --> 00:03:25,347
hayatın ileri dönemlerinde var olan bir şey olarak düşünürüz.

65
00:03:25,347 --> 00:03:30,745
Böyle değildir. Yaşamın başlamasıyla başlar.

66
00:03:30,745 --> 00:03:35,049
Bebekler bakıcılarıyla iletişime geçince, kısa süre içinde,

67
00:03:35,049 --> 00:03:39,256
beyindeki çok önemli bir olguyu

68
00:03:39,256 --> 00:03:40,666
fark ederler --

69
00:03:40,666 --> 00:03:44,849
görünmezdir, siz göremezsiniz -- ama gerçekten kritiktir

70
00:03:44,849 --> 00:03:46,308
ve buna dikkat denir.

71
00:03:46,308 --> 00:03:49,138
Kısa zamanda, hatta henüz ağızlarından

72
00:03:49,138 --> 00:03:51,818
tek bir sözcük dahi çıkaramazken öğrenirler ki,

73
00:03:51,818 --> 00:03:57,555
istedikleri bir şeyi elde etmek için dikkati alıp bir tarafa yöneltebilirler.

74
00:03:57,555 --> 00:04:00,679
Aynı zamanda, diğer insanların bakışlarını takip etmeyi öğrenirler,

75
00:04:00,679 --> 00:04:02,949
çünkü insanların, baktıkları şeyler

76
00:04:02,949 --> 00:04:06,704
hakkında düşündükleridir.

77
00:04:06,704 --> 00:04:09,346
Ve çok geçmeden, bir şeylerin anlamlarını öğrenmeye başlarlar,

78
00:04:09,346 --> 00:04:12,771
çünkü birisi bir şeye baktığında

79
00:04:12,771 --> 00:04:14,823
veya bir şeye işaret ettiğinde, bebekler

80
00:04:14,823 --> 00:04:17,752
sadece yön ile ilgili ipuçları almazlar;

81
00:04:17,752 --> 00:04:20,310
o kişilerin o şeye atfettiği anlamla, tutumlarıyla

82
00:04:20,310 --> 00:04:23,389
ilgili ipuçları alırlar ve böylelikle

83
00:04:23,389 --> 00:04:27,488
bir anlamlar bütünü oluşturmaya başlarlar;

84
00:04:27,488 --> 00:04:29,801
ancak sosyal etkileşim alanında edinilmiş olan

85
00:04:29,801 --> 00:04:32,202
bir anlamlar bütünü.

86
00:04:32,202 --> 00:04:34,043
Bunlar, başkalarıyla olan ortak deneyimlerinin

87
00:04:34,043 --> 00:04:38,030
bir parçası olarak edinilmiş anlamlardır.

88
00:04:38,030 --> 00:04:44,862
Bu, 15 aylık küçük bir kız çocuğu

89
00:04:44,862 --> 00:04:48,594
ve otizmli.

90
00:04:48,594 --> 00:04:52,016
Ve ben ona öyle yaklaşıyorum ki, belki de

91
00:04:52,016 --> 00:04:56,265
yüzüyle aramda 5 santim mesafe var ancak o bana karşı gayet kayıtsız.

92
00:04:56,265 --> 00:04:57,623
Bunu size yaptığımı hayal edin,

93
00:04:57,623 --> 00:04:59,549
yüzünüzün 5 santim yakınına geldiğimi.

94
00:04:59,549 --> 00:05:01,655
Muhtemelen iki şey yapardınız,öyle değil mi?

95
00:05:01,655 --> 00:05:05,767
Geri çekilirsiniz. Polisi ararsınız. 
(Gülüşmeler)

96
00:05:05,767 --> 00:05:08,316
Bir şey yapardınız, çünkü birinin fiziksel alanına nüfuz etmek

97
00:05:08,316 --> 00:05:10,892
ve hiçbir tepki almamak

98
00:05:10,892 --> 00:05:12,247
gerçekten de imkansız.

99
00:05:12,247 --> 00:05:15,931
Böyle yaparız, hatırlayın, içgüdüsel olarak, zahmetsizce.

100
00:05:15,931 --> 00:05:17,348
Bu, bizim vücudumuzun bilgeliğidir. Dilimizin aracılık ettiği

101
00:05:17,348 --> 00:05:21,898
bir şey değil. Vücudumuz bunu bilir,

102
00:05:21,898 --> 00:05:24,661
hem de uzun zamandır.

103
00:05:24,661 --> 00:05:27,600
Ve bu sadece insanlara özgü bir şey de değildir.

104
00:05:27,600 --> 00:05:30,824
Bazı türsel kuzenlerimize de olur,

105
00:05:30,824 --> 00:05:32,818
çünkü eğer maymunsanız

106
00:05:32,818 --> 00:05:34,914
ve başka bir maymuna bakıyorsanız

107
00:05:34,914 --> 00:05:38,932
ve bu maymun hiyerarşik olarak sizden daha üst bir konumdaysa

108
00:05:38,932 --> 00:05:42,485
ve bu bir sinyal ya da tehdit olarak algılanırsa,

109
00:05:42,485 --> 00:05:45,365
o zaman çok uzun süre yaşamayacaksınız demektir.

110
00:05:45,365 --> 00:05:49,786
Yani, diğer bazı türler için hayatta kalma yöntemi olan birşeyi,

111
00:05:49,786 --> 00:05:53,207
ki bu yöntemler olmadan bu türler yaşayamazlardı,

112
00:05:53,207 --> 00:05:55,907
insan türü bağlamına taşıyoruz ve bu, basbayağı,

113
00:05:55,907 --> 00:06:00,070
hareket etmek için, sosyal bağlamda hareket edebilmek için ihtiyacımız olan şey oluyor.

114
00:06:00,070 --> 00:06:02,973
Şimdi, kız bana kayıtsız ve ben onun çok yakınındayım

115
00:06:02,973 --> 00:06:04,971
ve düşünüyorsunuz, belki sizi görebiliyor,

116
00:06:04,971 --> 00:06:06,591
belki sizi duyabiliyor.

117
00:06:06,591 --> 00:06:08,931
Bir kaç dakika sonra, odanın bir köşesine gidiyor

118
00:06:08,931 --> 00:06:14,530
ve küçük bir parça şeker buluyor, bir M&M.

119
00:06:14,530 --> 00:06:19,400
Yani ben onun dikkatini çekemedim,

120
00:06:19,400 --> 00:06:21,829
ama bir şey, bir nesne çekebildi.

121
00:06:21,829 --> 00:06:24,471
Şimdi, pek çoğumuz nesneler dünyası ile insanlar dünyası

122
00:06:24,471 --> 00:06:28,806
şeklinde ikili bir ayrım yaparız.

123
00:06:28,806 --> 00:06:33,397
Bu kız için, bu ayrım çok net değil

124
00:06:33,397 --> 00:06:36,527
ve insanların dünyası, onun ilgisini bizim

125
00:06:36,527 --> 00:06:38,010
istediğimiz kadar çekmiyor.

126
00:06:38,010 --> 00:06:40,044
Şimdi hatırlayalım ki deneyimlerimizi ortaklaştırma yoluyla

127
00:06:40,044 --> 00:06:42,445
epey çok şey öğreniriz.

128
00:06:42,445 --> 00:06:45,616
Şimdi, onun şu anda yaptığı şey ise şu:

129
00:06:45,616 --> 00:06:50,095
kendini giderek daha fazla soyutlaştırdıkça,

130
00:06:50,095 --> 00:06:53,913
öğrenme yolu da her an daha çok ayrıklaşıyor.

131
00:06:53,913 --> 00:06:56,879
Bazen, beynin belirleyici olduğunu hissederiz,

132
00:06:56,879 --> 00:06:59,401
beyin bizim kim olacağımızı belirler.

133
00:06:59,401 --> 00:07:02,241
Ama aslında beyin de bizim benliğimize dönüşür

134
00:07:02,241 --> 00:07:06,254
ve bu kızın davranışlarının sosyal etkileşim alanından

135
00:07:06,254 --> 00:07:09,137
uzaklaşmasıyla eş zamanlı olarak gerçekleşen şey,

136
00:07:09,137 --> 00:07:14,529
zihninin ve beyninin benliğine dönüşmesidir.

137
00:07:14,529 --> 00:07:20,367
Otizm, gelişimsel bozukluklar arasında,

138
00:07:20,367 --> 00:07:23,820
en genetik-belirlenimli olanıdır

139
00:07:23,820 --> 00:07:26,695
ve bir beyin bozukluğudur.

140
00:07:26,695 --> 00:07:29,304
Çocuk doğmadan çok zaman önce baş gösteren

141
00:07:29,304 --> 00:07:32,170
bir bozukluktur.

142
00:07:32,170 --> 00:07:35,884
Biz, şimdi, otizmin çok geniş bir spektruma sahip olduğunu biliyoruz.

143
00:07:35,884 --> 00:07:38,396
Ciddi zihinsel engelli bireyler olduğu gibi,

144
00:07:38,396 --> 00:07:41,394
doğuştan üstün yetenekli olanlar da bulunmakta.

145
00:07:41,394 --> 00:07:43,522
Hiç konuşmayan bireyler de var.

146
00:07:43,522 --> 00:07:45,794
Çok konuşanlar da var.

147
00:07:45,794 --> 00:07:48,295
Okullarında gidip gözlemlerseniz öyle bireyler görürsünüz ki,

148
00:07:48,295 --> 00:07:51,304
izin verseniz, okulun çitlerinin etrafında

149
00:07:51,304 --> 00:07:53,603
gün boyunca koşarlar,

150
00:07:53,603 --> 00:07:55,961
size gelmelerinin önüne geçemediğiniz,

151
00:07:55,961 --> 00:07:57,966
sizinle tekrar tekrar, inatla, ama genellikle

152
00:07:57,966 --> 00:08:01,897
garip bir şekilde, o ani yansıtmalar

153
00:08:01,897 --> 00:08:05,672
olmaksızın etkileşmeye çalışan bireyler.

154
00:08:05,672 --> 00:08:09,604
Bu, eskiden sandığımızdan çok daha yaygın bir şey.

155
00:08:09,604 --> 00:08:11,088
Ben bu alana başladığımda, her 10.000 kişiden

156
00:08:11,088 --> 00:08:13,941
dördünde otizm olduğunu düşünüyorduk,

157
00:08:13,941 --> 00:08:15,972
yani oldukça nadir bir durum.

158
00:08:15,972 --> 00:08:20,005
Şimdi, daha ziyade her 100 kişiden birinde olduğunu biliyoruz.

159
00:08:20,005 --> 00:08:25,028
Etrafımızda milyonlarca otizimli birey var.

160
00:08:25,028 --> 00:08:28,394
Bu durumun toplumsal maliyeti çok büyük.

161
00:08:28,394 --> 00:08:31,557
Sadece ABD'deki maliyeti, belki de 35 ile 80 milyar dolar arasında,

162
00:08:31,557 --> 00:08:34,864
ve biliyor musunuz; bu fonların çoğu ciddi derecede engelli,

163
00:08:34,864 --> 00:08:37,044
bireyselleştirilmiş hizmetlere ve

164
00:08:37,044 --> 00:08:39,205
çok çok yoğun hizmetlere ihtiyacı olan

165
00:08:39,205 --> 00:08:41,344
gençlere ve özellikle de yetişkinlere yönelik;

166
00:08:41,344 --> 00:08:44,070
ve bu hizmetler, yılda

167
00:08:44,070 --> 00:08:48,339
60 ile 80,000 doları aşabilen maliyetteler.

168
00:08:48,339 --> 00:08:51,901
Bunlar, erken tedaviden faydalanmamış olan bireyler,

169
00:08:51,901 --> 00:08:56,360
çünkü şimdi biliyoruz ki otizm,

170
00:08:56,360 --> 00:08:59,064
o size bahsettiğim öğrenme yolları ayrıklaştıkça

171
00:08:59,064 --> 00:09:01,200
kendisini yeniden yaratıyor.

172
00:09:01,200 --> 00:09:03,613
Bu durumu daha erken bir noktada tespit edebilir miyiz,

173
00:09:03,613 --> 00:09:07,680
buna müdahale edebilir miyiz ve bunu tedavi edebilir miyiz,

174
00:09:07,680 --> 00:09:09,654
size söyleyebilirim ki, muhtemelen,

175
00:09:09,654 --> 00:09:13,034
geçtiğimiz on yıl içinde benim hayatımı değiştiren şey;

176
00:09:13,034 --> 00:09:16,765
şu nosyon oldu: bu durumu,

177
00:09:16,765 --> 00:09:18,922
kesinlikle hafifletebiliriz.

178
00:09:18,922 --> 00:09:21,301
Ayrıca, bizim bir fırsat penceremiz var, çünkü

179
00:09:21,301 --> 00:09:24,437
beyin sınırlı bir süre için işlenebilir durumda kalır

180
00:09:24,437 --> 00:09:25,789
ve bu fırsat penceresi, yaşamın ilk üç yılında

181
00:09:25,789 --> 00:09:27,492
karşımıza çıkar.

182
00:09:27,492 --> 00:09:30,890
Sonrasında pencere kapandığından değil. Kapanmaz.

183
00:09:30,890 --> 00:09:34,459
Ama önemli ölçüde küçülür.

184
00:09:34,459 --> 00:09:37,563
Ancak bu ülkede ortalama tanı yaşı hala daha

185
00:09:37,563 --> 00:09:39,714
5 yaştır,

186
00:09:39,714 --> 00:09:41,980
ve daha az imkana sahip toplumlarda,

187
00:09:41,980 --> 00:09:45,229
tıbbi hizmete erişimi olmayanlarda,

188
00:09:45,229 --> 00:09:48,338
kırsal nüfusta, azınlıklarda,

189
00:09:48,338 --> 00:09:50,957
tanı yaşı daha da geçtir;

190
00:09:50,957 --> 00:09:53,302
adeta bu toplulukları otizm koşulları

191
00:09:53,302 --> 00:09:55,719
gitgide daha da ağırlaşacak olan bireylere

192
00:09:55,719 --> 00:10:00,195
mahkum ettiğimizi anlatmaya çalışıyormuşum gibi geliyor.

193
00:10:00,195 --> 00:10:03,168
Yani, bana öyle geliyor ki biyo-etik bir zorunluluğa sahibiz.

194
00:10:03,168 --> 00:10:06,025
Bilim ortada,

195
00:10:06,025 --> 00:10:09,083
ancak topluma tesir etmeyen bilimin geçerliliği yoktur

196
00:10:09,083 --> 00:10:12,741
ve kaçırılan bu fırsatın

197
00:10:12,741 --> 00:10:14,705
zararını karşılayamayız,

198
00:10:14,705 --> 00:10:17,861
çünkü otizmli çocuklar otizmli yetişkinler haline geliyorlar

199
00:10:17,861 --> 00:10:22,139
ve öyle hissediyoruz ki bu çocuklar için,

200
00:10:22,139 --> 00:10:24,462
bu aileler için daha erkenken yapabileceğimiz şeylerin

201
00:10:24,462 --> 00:10:26,856
bir ömür boyu süren sonuçları olacaktır,

202
00:10:26,856 --> 00:10:30,952
çocuk için, aile için ve daha geniş kapsamda, toplum için.

203
00:10:30,952 --> 00:10:33,672
Bizim otizme bakışımız budur.

204
00:10:33,672 --> 00:10:36,538
Otizmle ilişkili olan yüzden fazla gen var.

205
00:10:36,538 --> 00:10:38,664
Aslında, biz otizmle ilişkili

206
00:10:38,664 --> 00:10:43,168
300 ile 600 gen bulunduğuna inanıyoruz,

207
00:10:43,168 --> 00:10:46,839
genlerden ziyade genetik anomaliler diyebiliriz.

208
00:10:46,839 --> 00:10:51,430
Ve aslında bu noktada bir sorumuz var,

209
00:10:51,430 --> 00:10:54,915
çünkü eğer otizmin bu denli farklı sebepleri varsa,

210
00:10:54,915 --> 00:10:57,930
bütün bu yatkınlıklardan geçip asıl sendroma

211
00:10:57,930 --> 00:11:00,930
nasıl geleceksiniz? Çünkü benim gibi insanlar,

212
00:11:00,930 --> 00:11:03,615
bir oyun odasına girdiklerinde,

213
00:11:03,615 --> 00:11:06,835
otizmli bir çocuğu tanır.

214
00:11:06,835 --> 00:11:08,978
Öyleyse bunca çeşitli sebepten nasıl oluyor da

215
00:11:08,978 --> 00:11:12,428
ortak belirtileri olan bir sendroma geçebiliyorsunuz?

216
00:11:12,428 --> 00:11:15,005
Ve cevap, arada, yani gelişimde,

217
00:11:15,005 --> 00:11:17,660
yatıyor.

218
00:11:17,660 --> 00:11:20,776
Ve aslında, biz yaşamın ilk iki yılıyla

219
00:11:20,776 --> 00:11:23,515
çok ilgiliyiz, çünkü bu yatkınlıklar

220
00:11:23,515 --> 00:11:26,269
otizme dönüşmeyebilir.

221
00:11:26,269 --> 00:11:28,765
Otizm kendini yaratır.

222
00:11:28,765 --> 00:11:33,614
Hayatın o yıllarına müdahale edebilirsek

223
00:11:33,614 --> 00:11:36,117
otizmin şiddetini bazıları için zayıflatabilir, ve Allah bilir

224
00:11:36,117 --> 00:11:39,753
belki diğerleri için de engelleyebiliriz.

225
00:11:39,753 --> 00:11:41,837
Peki bunu nasıl yaparız?

226
00:11:41,837 --> 00:11:44,753
Bu yansıtma duygusuna nasıl geçiş yaparız,

227
00:11:44,753 --> 00:11:48,778
başka birinin varlığına nasıl geçebiliriz?

228
00:11:48,778 --> 00:11:52,276
O 15 aylık bebekle etkileşimimi hatırlıyorum,

229
00:11:52,276 --> 00:11:54,438
aklıma gelen şey şu oldu:

230
00:11:54,438 --> 00:11:56,953
"Onun dünyasına nasıl geçebilirsin?

231
00:11:56,953 --> 00:12:01,233
Beni düşünüyor mu? Başkalarını düşünüyor mu?"

232
00:12:01,233 --> 00:12:05,577
İşte, bunu yapmak zor, bu yüzden bazı teknolojiler

233
00:12:05,577 --> 00:12:09,056
geliştirmek zorundaydık. Bir vücudun içine adım atmak zorundaydık.

234
00:12:09,056 --> 00:12:12,985
Dünyayı onun gözünden görmek zorundaydık.

235
00:12:12,985 --> 00:12:16,024
Ve işte böylelikle, yıllardır göz takibine dayanan

236
00:12:16,024 --> 00:12:19,657
bu yeni teknolojileri geliştirmekteyiz.

237
00:12:19,657 --> 00:12:22,175
Çocukların neyle etkileştiklerini

238
00:12:22,175 --> 00:12:25,456
an be an görebiliyoruz.

239
00:12:25,456 --> 00:12:28,175
Bu, benim meslektaşım Warren Jones, son 12 yıldır

240
00:12:28,175 --> 00:12:31,152
birlikte bu yöntemi, bu çalışmaları

241
00:12:31,152 --> 00:12:33,143
geliştirmekteyiz,

242
00:12:33,143 --> 00:12:35,863
şurada 5 aylık mutlu bir bebek görüyorsunuz;

243
00:12:35,863 --> 00:12:41,686
5 aylık bir erkek çocuğu. Birazdan, eğer günlük bakım ünitesinde olsaydı

244
00:12:41,686 --> 00:12:44,509
göreceği şeyleri izleyecek, kendi dünyasından, annesinden,

245
00:12:44,509 --> 00:12:47,088
bakıcısından ve deneyimlerinden

246
00:12:47,088 --> 00:12:51,520
oluşturulmuş şeyler.

247
00:12:51,520 --> 00:12:54,152
Bizim istediğimiz, o dünyayı kucaklamak

248
00:12:54,152 --> 00:12:55,481
ve laboratuvarımıza getirmek,

249
00:12:55,481 --> 00:12:58,603
ama bunu yapabilmemiz için

250
00:12:58,603 --> 00:13:01,853
bu çok karmaşık ölçüm yöntemlerini;

251
00:13:01,853 --> 00:13:05,280
yani insanların, küçük bebeklerin, yeni doğmuşların

252
00:13:05,280 --> 00:13:08,263
dünyayla nasıl etkileştiklerini,

253
00:13:08,263 --> 00:13:09,890
neyin önemli neyin önemsiz olduğunu

254
00:13:09,890 --> 00:13:13,163
an be an gösteren ölçümleri, geliştirmek zorundaydık.

255
00:13:13,163 --> 00:13:16,104
Bu ölçümleri geliştirdik ve burada gördüğünüz,

256
00:13:16,104 --> 00:13:19,503
bizim dikkat hunisi dediğimiz bir şey.

257
00:13:19,503 --> 00:13:21,836
Bir video izliyorsunuz.

258
00:13:21,836 --> 00:13:24,494
Normal gelişimli 35 adet iki yaşındaki çocuğun gözünden,

259
00:13:24,494 --> 00:13:27,262
yaklaşık birer saniyelik karelere ayrılmış

260
00:13:27,262 --> 00:13:28,544
bir video bu

261
00:13:28,544 --> 00:13:31,519
ve biz bir fotoğraf karesini donduruyoruz,

262
00:13:31,519 --> 00:13:35,020
ve tipik bir çocuğun yaptığı şey şu.

263
00:13:35,020 --> 00:13:39,461
Bu tarama geçişinde, yeşil olan yerde, iki yaşındaki otizmlileri görüyorsunuz.

264
00:13:39,461 --> 00:13:43,084
Normal gelişimli çocuklar, bu karede

265
00:13:43,084 --> 00:13:46,039
oğlanın,

266
00:13:46,039 --> 00:13:48,588
küçük kızla hafifçe kavga ederkenki

267
00:13:48,588 --> 00:13:51,498
duygu ifadelerini izliyorlar.

268
00:13:51,498 --> 00:13:53,558
Otizmli çocuklar ne yapıyor?

269
00:13:53,558 --> 00:13:57,003
Onlar açılıp kapanan döner kapı

270
00:13:57,003 --> 00:13:59,094
üzerine odaklanıyorlar.

271
00:13:59,094 --> 00:14:01,546
Size şunu söyleyebilirim ki burada gördüğünüz

272
00:14:01,546 --> 00:14:02,415
bu ayrım

273
00:14:02,415 --> 00:14:05,605
sadece bizim 5 dakikalık deneyimiz esnasında olmuyor.

274
00:14:05,605 --> 00:14:09,006
Bu onların gerçek yaşamlarında an be an oluyor

275
00:14:09,006 --> 00:14:11,726
ve onların zihinleri

276
00:14:11,726 --> 00:14:14,806
ve beyinleri, normal gelişimli akranlarında olandan

277
00:14:14,806 --> 00:14:18,585
farklı bir şeyde uzmanlaşıyor.

278
00:14:18,585 --> 00:14:21,772
Çocuk doktoru arkadaşlarımızdan

279
00:14:21,772 --> 00:14:24,966
bir olgu aldık,

280
00:14:24,966 --> 00:14:26,893
büyüme çizelgeleri konsepti.

281
00:14:26,893 --> 00:14:28,862
Biliyorsunuz, ne zaman bir çocuk doktoruna gitseniz,

282
00:14:28,862 --> 00:14:33,066
çocuğun fiziksel boyu ve ağırlığı ölçülür.

283
00:14:33,066 --> 00:14:35,895
Biz de, sosyal etkileşim için büyüme çizelgesi oluşturmaya

284
00:14:35,895 --> 00:14:38,354
karar verdik

285
00:14:38,354 --> 00:14:41,155
ve çocukları doğdukları andan itibaren gözleme aldık,

286
00:14:41,155 --> 00:14:46,984
ve burada x ekseni üzerinde iki, üç, dört, beş, altı aylık ve dokuz

287
00:14:46,984 --> 00:14:50,824
ve 24 aylığa kadar olan aralığı görüyorsunuz

288
00:14:50,824 --> 00:14:53,555
ve bu da insanların gözlerine odaklandıkları

289
00:14:53,555 --> 00:14:55,251
zamanın yüzdesi

290
00:14:55,251 --> 00:14:57,611
ve işte bu da onların büyüme çizelgesi.

291
00:14:57,611 --> 00:15:00,641
Burada başlıyorlar, insanların gözlerini seviyorlar

292
00:15:00,641 --> 00:15:03,095
ve oldukça da sabit kalıyor.

293
00:15:03,095 --> 00:15:07,021
İlk aylarda sanki biraz yukarı da çıkıyor.

294
00:15:07,021 --> 00:15:09,315
Şimdi bir de otistik olan bebeklerde neler

295
00:15:09,315 --> 00:15:11,823
olduğuna bakalım.

296
00:15:11,823 --> 00:15:14,028
Oldukça farklı bir tablo.

297
00:15:14,028 --> 00:15:17,818
Burada yukarıda başlıyor, ama sonra serbest bir düşüş var.

298
00:15:17,818 --> 00:15:21,237
Adeta dünyaya onları insanlara yönlendiren bir refleksle

299
00:15:21,237 --> 00:15:25,168
gelmiş gibiler, fakat bunun hiç çekiş gücü yok.

300
00:15:25,168 --> 00:15:28,238
Sanki onlar günlük hayatta yollarını bulmaya

301
00:15:28,238 --> 00:15:31,139
çalışırlarken sizin birer uyarıcı olarak

302
00:15:31,139 --> 00:15:35,030
olan bitene hiçbir etkiniz yokmuş gibi.

303
00:15:35,030 --> 00:15:41,052
Biz, bu verilerin bir bakıma o kadar güçlü olduğunu düşündük ki,

304
00:15:41,052 --> 00:15:44,060
yaşamın ilk 6 ayında ne olduğunu görmek istedik,

305
00:15:44,060 --> 00:15:47,453
çünkü eğer iki veya üç aylık bebeklerle

306
00:15:47,453 --> 00:15:48,790
etkileşim halindeyseniz

307
00:15:48,790 --> 00:15:53,342
bu bebeklerin ne kadar sosyal olduklarına şaşırırsınız.

308
00:15:53,342 --> 00:15:55,949
Ve yaşamın ilk 6 ayında gördüğümüz şey,

309
00:15:55,949 --> 00:16:02,087
bu iki grubun birbirinden kolaylıkla ayrıldığı.

310
00:16:02,087 --> 00:16:04,961
Ve bu ve benzeri pek çok ölçüm yöntemini kullanarak

311
00:16:04,961 --> 00:16:08,977
bulduğumuz şey şu ki, aslında elimizdeki bilim, bu durumu

312
00:16:08,977 --> 00:16:11,618
çok erkenden teşhis edebiliyor.

313
00:16:11,618 --> 00:16:14,522
Otizm davranışlarının iki yaşına gelince ortaya çıkmasını

314
00:16:14,522 --> 00:16:17,670
beklemek zorunda değildik.

315
00:16:17,670 --> 00:16:20,932
Eğer evrimsel olarak sıkıca korunan,

316
00:16:20,932 --> 00:16:25,054
gelişimsel olarak çok erken ortaya çıkan,

317
00:16:25,054 --> 00:16:27,755
yaşamın ilk haftasından itibaren devrede olan şeyleri ölçebilirsek,

318
00:16:27,755 --> 00:16:29,617
otizm teşhis yaşını ilk birkaç aya kadar

319
00:16:29,617 --> 00:16:32,081
indirebiliriz

320
00:16:32,081 --> 00:16:36,222
ve şimdi yaptığımız da bduur.

321
00:16:36,222 --> 00:16:39,290
Şimdi, en iyi teknolojileri ve

322
00:16:39,290 --> 00:16:42,895
çocukların teşhisi için en iyi yöntemleri geliştirebiliriz,

323
00:16:42,895 --> 00:16:46,038
ama onların toplum içindeki gerçekliklerine bir tesiri yoksa

324
00:16:46,038 --> 00:16:49,680
bütün bunlar boşunadır.

325
00:16:49,680 --> 00:16:51,986
Tabii ki istiyoruz ki, bu cihazlar

326
00:16:51,986 --> 00:16:54,839
alandakiler tarafından uygulansın,

327
00:16:54,839 --> 00:16:57,362
meslektaşlarımız, aile hekimleri,

328
00:16:57,362 --> 00:17:00,067
bütün çocuklara bakanlar tarafından,

329
00:17:00,067 --> 00:17:02,210
bizim bu teknolojileri onların pratiğine değer katan

330
00:17:02,210 --> 00:17:05,315
şeyler haline dönüştürmeye ihtiyacımız var,

331
00:17:05,315 --> 00:17:07,520
çünkü çok fazla çocuğa bakmakla yükümlüler.

332
00:17:07,520 --> 00:17:09,594
Ve hiçbir çocuğu ıskalamamak için

333
00:17:09,594 --> 00:17:11,727
bunu evrensel boyutta yapmak istiyoruz,

334
00:17:11,727 --> 00:17:14,180
ama eğer aynı zamanda

335
00:17:14,180 --> 00:17:19,081
müdahale için, tedavi için bir altyapımız olmasaydı bu

336
00:17:19,081 --> 00:17:20,328
ahlak dışı olurdu.

337
00:17:20,328 --> 00:17:22,864
Ailelerle çalışabiliyor olmamız lazım,

338
00:17:22,864 --> 00:17:26,279
ailelere destek olmak için, o ilk yılları onlarla birlikte

339
00:17:26,279 --> 00:17:30,191
idare edebilmek için. Bizim gerçekten evrensel taramadan

340
00:17:30,191 --> 00:17:34,348
evrensel tedaviye erişime geçmemiz lazım,

341
00:17:34,348 --> 00:17:37,451
çünkü bu tedaviler o çocukların ve o ailelerin

342
00:17:37,451 --> 00:17:41,030
yaşamlarını değiştirecek.

343
00:17:41,030 --> 00:17:45,287
Şimdi, bu ilk yıllarda neler yapabiliriz diye düşündüğümüzde,

344
00:17:45,287 --> 00:17:48,510
bu alanda uzun süredir

345
00:17:48,510 --> 00:17:50,910
bulunan biri olarak

346
00:17:50,910 --> 00:17:53,737
size söyleyebilirim ki,

347
00:17:53,737 --> 00:17:56,832
insan kendini gerçekten gençleşmiş hissediyor.

348
00:17:56,832 --> 00:18:00,664
Üzerinde çalışılan bilim, sahiden de

349
00:18:00,664 --> 00:18:04,371
gerçekliklere etki edebilir,

350
00:18:04,371 --> 00:18:07,266
bu alana yolculuğumun başladığı

351
00:18:07,266 --> 00:18:11,268
ilk dönemlerdeki deneyimler, aslında, engellenebilinir.

352
00:18:11,268 --> 00:18:14,460
O zamanlar bunun kontrol edilemez bir durum olduğunu düşünüyordum.

353
00:18:14,460 --> 00:18:18,346
Artık değil. Pek çok şey yapabiliriz.

354
00:18:18,346 --> 00:18:21,083
Fikir, otizme çare bulmak değil.

355
00:18:21,083 --> 00:18:23,683
Fikir bu değil.

356
00:18:23,683 --> 00:18:25,889
Biz yapmak istediğimiz,

357
00:18:25,889 --> 00:18:28,465
otizmli bireylerin, kimi zaman otizmin beraberinde getirdiği

358
00:18:28,465 --> 00:18:32,695
o yıkıcı etkilerden, ciddi zihinsel engellerden,

359
00:18:32,695 --> 00:18:35,569
dil yoksunluğundan, o derin derin soyutlanmışlıklardan

360
00:18:35,569 --> 00:18:39,238
azade olduklarından emin olmak.

361
00:18:39,238 --> 00:18:41,505
Bize göre otizmli bireyler, aslında,

362
00:18:41,505 --> 00:18:44,300
dünyaya dair çok özel bir bakış açısına sahipler

363
00:18:44,300 --> 00:18:47,723
ve bizim çeşitliliğe ihtiyacımız var ve onlar güçlü oldukları bazı alanlarda

364
00:18:47,723 --> 00:18:50,090
son derece iyi çalışabilirler:

365
00:18:50,090 --> 00:18:53,493
öngörülebilir durumlar, tanımlanabilir durumlar.

366
00:18:53,493 --> 00:18:56,502
Çünkü en nihayetinde, onlar, bu dünyada nasıl işlev göreceklerini değil de

367
00:18:56,502 --> 00:19:01,203
dünyanın tam olarak neye benzediğini o haliyle öğreniyorlar.

368
00:19:01,203 --> 00:19:04,001
Ama bu bir güçtür, örneğin

369
00:19:04,001 --> 00:19:06,081
teknoloji alanında çalışıyorsanız.

370
00:19:06,081 --> 00:19:08,354
İnanılmaz sanatsal yeteneklere sahip olan

371
00:19:08,354 --> 00:19:09,779
bireyler de var.

372
00:19:09,779 --> 00:19:11,699
Biz onların burada özgür olmalarını istiyoruz.

373
00:19:11,699 --> 00:19:15,084
Biz istiyoruz ki, gelecek nesil otizmli bireyler

374
00:19:15,084 --> 00:19:18,239
sadece güçlerini ifade edebilmekle kalmasınlar

375
00:19:18,239 --> 00:19:20,461
sözlerini sonuna kadar yerine getirebilsinler.

376
00:19:20,461 --> 00:19:24,030
Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim. (Alkışlar)