1
00:00:07,791 --> 00:00:11,601
Alber Kami je odrastao okružen nasiljem.

2
00:00:11,601 --> 00:00:16,219
Njegova domovina Ažir se bila zaglibila
u konfliktu između domaćih Alžiraca

3
00:00:16,219 --> 00:00:18,869
i kolonizatora, francuskih Evropljana.

4
00:00:18,869 --> 00:00:21,329
Izgubio je oca u Prvom svetskom ratu

5
00:00:21,329 --> 00:00:24,367
i ocenjeno je da je nesposoban
da se bori u drugom.

6
00:00:24,367 --> 00:00:28,526
Boreći se sa tuberkulozom u Francuskoj
i suočavajući se sa ratnim razaranjima

7
00:00:28,526 --> 00:00:32,477
kao novinar otpora,
Kami je postajao malodušan.

8
00:00:32,906 --> 00:00:38,773
Nije mogao da pojmi bilo kakav smisao iza
sveg tog beskrajnog krvoprolića i patnje.

9
00:00:38,773 --> 00:00:42,263
Zapitao se: ako svet nema smisla,

10
00:00:42,263 --> 00:00:46,790
da li individualni životi
i dalje mogu da imaju vrednost?

11
00:00:46,790 --> 00:00:50,930
Mnogi Kamijevi savremenici
su istraživali slična pitanja

12
00:00:50,930 --> 00:00:55,860
u okvirima nove filozofije
nazvane egzistencijalizam.

13
00:00:55,860 --> 00:00:59,576
Egzistencijalisti su verovali
da se ljudi rađaju kao neispisane table

14
00:00:59,576 --> 00:01:04,457
i da je svako odgovoran za stvaranje
sopstvenog smisla usred haosa sveta.

15
00:01:04,457 --> 00:01:07,517
Međutim, Kami je odbacio
njihovu školu mišljenja.

16
00:01:07,517 --> 00:01:11,397
Tvrdio je da se svi ljudi rađaju
sa zajedničkom ljudskom prirodom

17
00:01:11,397 --> 00:01:14,137
koja ih povezuje ka zajedničkim ciljevima.

18
00:01:14,137 --> 00:01:21,319
Jedan od tih ciljeva je traženje smisla
uprkos proizvoljnoj okrutnosti sveta.

19
00:01:21,319 --> 00:01:27,440
Kami je gledao na žudnju čovečanstva
za smislom i tihu ravnodušnost univerzuma

20
00:01:27,440 --> 00:01:31,210
kao na dva neuklopiva delića slagalice

21
00:01:31,210 --> 00:01:37,069
i smatrao je potrebu za njihovim
uklapanjem suštinski apsurdnom.

22
00:01:37,069 --> 00:01:42,092
Ova tenzija je postala središte
Kamijeve filozofije apsurda,

23
00:01:42,092 --> 00:01:46,226
koja je tvrdila da je život
po svojoj prirodi uzaludan.

24
00:01:46,226 --> 00:01:49,046
Istraživanje života bez smisla

25
00:01:49,046 --> 00:01:52,686
je postalo vodeće pitanje
iza Kamijevog ranog dela,

26
00:01:52,686 --> 00:01:56,696
koje je naslovio „ciklus apsurda”.

27
00:01:56,696 --> 00:02:00,516
Zenit ovog ciklusa
i Kamijev prvi objavljeni roman

28
00:02:00,516 --> 00:02:03,576
pruža krajnje sumoran odgovor.

29
00:02:03,576 --> 00:02:08,611
„Stranac” prati Mersoa,
emocionalno obamrlog mladića

30
00:02:08,611 --> 00:02:11,883
koji ne pridaje mnogo smisla bilo čemu.

31
00:02:12,351 --> 00:02:15,611
Ne plače na majčinoj sahrani,

32
00:02:15,611 --> 00:02:18,941
podržava komšijinu intrigu da ponizi ženu,

33
00:02:18,941 --> 00:02:24,891
čak i vrši čin nasilja -
ali Merso ne oseća grižu savesti.

34
00:02:24,891 --> 00:02:31,298
Za njega, svet je besmislen
te za moralne sudove nema mesta u istom.

35
00:02:31,298 --> 00:02:34,518
Ovaj stav stvara
neprijateljstvo između Mersoa

36
00:02:34,518 --> 00:02:37,468
i uređenog društva u kom živi,

37
00:02:37,468 --> 00:02:43,284
polako uvećavajući njegovu otuđenost
sve do eksplozivnog vrhunca romana.

38
00:02:43,284 --> 00:02:49,108
Nasuprot njegovog prezrenog junaka, Kami
je slavljen zbog svoje iskrene filozofije.

39
00:02:49,108 --> 00:02:54,239
„Stranac” ga je vinuo u zvezde
i Kami je nastavio da stvara dela

40
00:02:54,239 --> 00:02:58,239
koja su istraživala
vrednost života usred apsurda,

41
00:02:58,239 --> 00:03:02,786
a mnoga od njih su se vrtela
oko istog filozofskog pitanja:

42
00:03:02,786 --> 00:03:05,216
ako je život uistinu besmislen,

43
00:03:05,216 --> 00:03:09,764
da li je samoubistvo
jedini racionalan odgovor?

44
00:03:09,764 --> 00:03:13,444
Kamijev odgovor
je bilo nedvosmisleno „ne”.

45
00:03:13,444 --> 00:03:17,534
Možda nema objašnjenja
za naš nepravedni svet,

46
00:03:17,534 --> 00:03:21,507
ali odabrati život uprkos svemu
je najsuštinskije ispoljavanje

47
00:03:21,507 --> 00:03:23,567
naše istinske slobode.

48
00:03:23,567 --> 00:03:26,807
Kami ovo objašnjava
u jednom od svojih najčuvenijih eseja

49
00:03:26,807 --> 00:03:30,067
u čijem je središtu grčki mit o Sizifu.

50
00:03:30,067 --> 00:03:33,267
Sizif je bio kralj koji je varao bogove

51
00:03:33,267 --> 00:03:38,054
i bio je osuđen da beskonačno
kotrlja kamen uz brdo.

52
00:03:38,054 --> 00:03:42,827
Okrutnost njegove kazne
počiva u njenoj jedinstvenoj uzaludnosti,

53
00:03:42,827 --> 00:03:47,476
ali Kami tvrdi da je čitavo
čovečanstvo u istoj situaciji.

54
00:03:47,476 --> 00:03:50,926
I tek kada prihvatimo
besmisao naših života

55
00:03:50,926 --> 00:03:55,130
možemo da se suočimo sa apsurdom
sa visoko uzdignutim glavama.

56
00:03:55,130 --> 00:04:00,575
Kako Kami kaže, kada kralj odabere
da još jednom otpočne neumoljivi zadatak:

57
00:04:00,575 --> 00:04:03,855
„Moramo da zamislimo Sizifa srećnog.”

58
00:04:03,855 --> 00:04:07,855
Kamijevi savremenici
nisu bili toliko otvoreni za uzaludnost.

59
00:04:07,855 --> 00:04:11,405
Mnogi egzistencijalisti
su bili zagovornici nasilne revolucije

60
00:04:11,405 --> 00:04:12,788
kojom bi se svrgnuli sistemi

61
00:04:12,788 --> 00:04:16,705
za koje su verovali da lišavaju
ljude aktivnog učešća i svrhe.

62
00:04:17,038 --> 00:04:21,831
Kami je odgovorio svojim drugim
skupom dela: ciklusom pobune.

63
00:04:21,831 --> 00:04:26,111
U „Pobunjenom čoveku”
je istraživao pobunu kao čin stvaranja,

64
00:04:26,111 --> 00:04:28,356
a ne kao čin destrukcije.

65
00:04:28,356 --> 00:04:31,286
Kami je verovao da bi
izokretanje dinamike moći

66
00:04:31,286 --> 00:04:35,388
samo dovelo do beskrajnog ciklusa nasilja.

67
00:04:35,388 --> 00:04:38,668
Umesto toga, način da se izbegne
bespotrebno krvoproliće

68
00:04:38,668 --> 00:04:43,879
je da se postigne razumevanje javnosti
o našoj zajedničkoj ljudskoj priorodi.

69
00:04:43,879 --> 00:04:47,991
Ironično, baš je ovaj ciklus
relativno miroljubivih ideja

70
00:04:47,991 --> 00:04:52,615
pokrenuo njegovo razilaženje
sa mnogim kolegama piscima i filozofima.

71
00:04:52,615 --> 00:04:54,225
Uprkos kontroverzi,

72
00:04:54,225 --> 00:04:58,993
Kami je započeo rad na svom najdužem
i najintimnijem romanu do tad:

73
00:04:58,993 --> 00:05:03,480
autobiografskom delu
naslovljenom „Prvi čovek”.

74
00:05:03,805 --> 00:05:08,163
Planirao je da roman bude
prvi deo u optimističnijem novom smeru:

75
00:05:08,163 --> 00:05:10,273
ciklusu ljubavi.

76
00:05:10,273 --> 00:05:14,544
Međutim, 1960. godine, Kami
je iznenda umro u automobilskoj nesreći

77
00:05:14,544 --> 00:05:18,718
koja bi jedino mogla da se opiše
kao besmislena i apsurdna.

78
00:05:19,206 --> 00:05:22,046
Iako svet nikad nije
ugledao njegov ciklus ljubavi,

79
00:05:22,046 --> 00:05:27,798
njegovi ciklusi pobune i apsurda i dalje
imaju odjek kod današnjih čitalaca.

80
00:05:27,798 --> 00:05:32,346
Njegov koncpet apsurda je postao
deo svetske književnosti,

81
00:05:32,346 --> 00:05:36,457
filozofije 20. veka, pa čak i pop kulture.

82
00:05:37,283 --> 00:05:42,645
Danas, Kami ostaje vodič od poverenja
za trenutke neizvesnosti;

83
00:05:42,645 --> 00:05:48,745
njegove ideje prkosno prožimaju
nerazumni svet inspiracijom,

84
00:05:48,745 --> 00:05:50,325
a ne porazom.