[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:12.98,0:00:16.77,Default,,0000,0000,0000,,Hoover Barajı, 1936'da tamamlandığında
Dialogue: 0,0:00:16.77,0:00:20.41,Default,,0000,0000,0000,,devasa bir hidroelektrik \Ngüç kaynağı yarattı
Dialogue: 0,0:00:20.41,0:00:25.58,Default,,0000,0000,0000,,ve durgun bir çöl kasabasını hayata \Ndöndürdü: Las Vegas, Nevada.
Dialogue: 0,0:00:25.58,0:00:27.58,Default,,0000,0000,0000,,Barajdan gelen güç kaynağı ile birlikte
Dialogue: 0,0:00:27.58,0:00:31.49,Default,,0000,0000,0000,,Las Vegas kısa sürede \Nparlak tabelalarla dolup taştı.
Dialogue: 0,0:00:31.49,0:00:36.94,Default,,0000,0000,0000,,Bu göz kamaştırıcı ışıkların kaynağı\Nelektriklendirilmiş neon gazıydı.
Dialogue: 0,0:00:36.94,0:00:40.29,Default,,0000,0000,0000,,Bu doğal şeffaf, kokusuz gazdan
Dialogue: 0,0:00:40.29,0:00:43.48,Default,,0000,0000,0000,,ışıklandırılmış tabelaların \Nyapımında iki zorlu engel var:
Dialogue: 0,0:00:43.48,0:00:46.28,Default,,0000,0000,0000,,Gazı yakalamak ve parlamasını sağlamak.
Dialogue: 0,0:00:46.28,0:00:50.39,Default,,0000,0000,0000,,Fransız mucit Georges Claude,\Nher ikisini yapmak için yöntemler buldu.
Dialogue: 0,0:00:50.39,0:00:51.55,Default,,0000,0000,0000,,1902 yılında
Dialogue: 0,0:00:51.55,0:00:56.100,Default,,0000,0000,0000,,havadan belirli gazları ayırmanın\Nve sıvılaştırmanın bir yolunu bularak
Dialogue: 0,0:00:56.100,0:01:01.10,Default,,0000,0000,0000,,endüstriyel ölçekte neonu ilk üreten oldu.
Dialogue: 0,0:01:01.10,0:01:05.60,Default,,0000,0000,0000,,1910'a kadar her iki uçta \Nözel bir elektrotla
Dialogue: 0,0:01:05.60,0:01:11.93,Default,,0000,0000,0000,,gazı cam bir tübe hapsetmenin yolunu buldu\Nve neon ışıklandırma doğmuş oldu.
Dialogue: 0,0:01:11.93,0:01:13.79,Default,,0000,0000,0000,,Claude'unki gibi atölyelerde
Dialogue: 0,0:01:13.79,0:01:18.90,Default,,0000,0000,0000,,tüp-bükücü olarak bilinen zanaatkârlar\Nneon tabelaları elle yapıyorlardı.
Dialogue: 0,0:01:18.90,0:01:23.78,Default,,0000,0000,0000,,Tüp-bükücüler; uzun, içi boş \Ncam bir tübün küçük kısımlarını ısıtır
Dialogue: 0,0:01:23.78,0:01:27.41,Default,,0000,0000,0000,,ve hızlıca şekle sokarlardı.
Dialogue: 0,0:01:27.41,0:01:31.12,Default,,0000,0000,0000,,Cam soğuduktan sonra \Nelektrotları her uca bağlar
Dialogue: 0,0:01:31.12,0:01:35.45,Default,,0000,0000,0000,,ve vakum pompasıyla havayı çıkarırlardı.
Dialogue: 0,0:01:35.45,0:01:39.81,Default,,0000,0000,0000,,Daha sonra camın içindeki herhangi bir \Nyabancı maddeyi çıkarmak için
Dialogue: 0,0:01:39.81,0:01:43.72,Default,,0000,0000,0000,,tüp boyunca yüksek voltajlı \Nbir elektrik akımı geçirirlerdi.
Dialogue: 0,0:01:43.72,0:01:49.51,Default,,0000,0000,0000,,Son olarak da soy gazı pompalar\Nve elektrotları mühürlerlerdi.
Dialogue: 0,0:01:49.51,0:01:51.61,Default,,0000,0000,0000,,Neon bir tabela açıldığında
Dialogue: 0,0:01:51.61,0:01:56.48,Default,,0000,0000,0000,,elektrik akımları bazı neon atomlarının\Nelektronlarının hızlanıp
Dialogue: 0,0:01:56.48,0:02:01.68,Default,,0000,0000,0000,,yörüngeden çıkmasına neden olarak,\Ngeride pozitif yüklü iyonlar bırakıyor.
Dialogue: 0,0:02:01.68,0:02:05.45,Default,,0000,0000,0000,,Bu serbest elektronlar \Nbir elektrottan diğerine saldırdıkça
Dialogue: 0,0:02:05.45,0:02:11.19,Default,,0000,0000,0000,,daha fazla neon atomuyla çarpışıp\Nonların da iyonlaşmasına neden oluyorlar.
Dialogue: 0,0:02:11.19,0:02:15.49,Default,,0000,0000,0000,,Bu uyarılmış elektronlar\Nnormal enerji seviyelerine düştüklerinde
Dialogue: 0,0:02:15.49,0:02:20.75,Default,,0000,0000,0000,,fazla enerjileri, fotonlar, yani ışık \Nparçacıkları tarafından taşınıyor.
Dialogue: 0,0:02:20.75,0:02:22.78,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bunlar bir anda gerçekleşiyor
Dialogue: 0,0:02:22.78,0:02:28.53,Default,,0000,0000,0000,,ve neon tabelayı açtığımızda gördüğümüz\Nbu fotonlardan gelen parıltı oluyor.
Dialogue: 0,0:02:28.53,0:02:32.53,Default,,0000,0000,0000,,Gazla dolu bir tabelaya\N"neon" tabela demek yaygın olsa da
Dialogue: 0,0:02:32.53,0:02:35.89,Default,,0000,0000,0000,,aslında üretimlerinde\Nkullanılan 5 farklı gaz var.
Dialogue: 0,0:02:35.89,0:02:39.88,Default,,0000,0000,0000,,Her gaz, elektriklendirildiğinde\Nfarklı bir dalga boyunun fotonunu yayıyor,
Dialogue: 0,0:02:39.88,0:02:42.91,Default,,0000,0000,0000,,yani ışığın farklı renkleriyle örtüşüyor.
Dialogue: 0,0:02:42.91,0:02:47.70,Default,,0000,0000,0000,,Neon turuncu-kırmızı bir parıltı,\Nargon soluk eflatun,
Dialogue: 0,0:02:47.70,0:02:54.36,Default,,0000,0000,0000,,helyum pudra pembesi, kripton \Ngümüş-beyaz ve ksenon açık mor yayıyor.
Dialogue: 0,0:02:54.36,0:02:58.04,Default,,0000,0000,0000,,Elektriklendirilmiş yazı ve resimlerden\Nbir gökkuşağı yaratmak için
Dialogue: 0,0:02:58.04,0:03:02.34,Default,,0000,0000,0000,,bu 5 gaz renkli kaplanmış \Nborularla birleştirilebilir.
Dialogue: 0,0:03:04.32,0:03:06.83,Default,,0000,0000,0000,,İşletme sahipleri kısa süre içinde
Dialogue: 0,0:03:06.83,0:03:10.56,Default,,0000,0000,0000,,bu renkli işaretlerin müşteri çekmekte \Nne kadar etkili olduğunu fark ettiler.
Dialogue: 0,0:03:10.56,0:03:16.10,Default,,0000,0000,0000,,Bir ampulün aksine neon tabelanın\Nyanacak bir akkor teli yok
Dialogue: 0,0:03:16.10,0:03:21.34,Default,,0000,0000,0000,,ve gazı tükenmeden önce \N40 yıl boyunca sürekli parlayabilir.
Dialogue: 0,0:03:21.34,0:03:26.58,Default,,0000,0000,0000,,1930'lara gelindiğinde neon tabelalar\Ntüm dünyada vitrinlerde yanıyordu.
Dialogue: 0,0:03:26.58,0:03:29.13,Default,,0000,0000,0000,,Cam tüplerin kırılgan doğasından dolayı
Dialogue: 0,0:03:29.13,0:03:33.28,Default,,0000,0000,0000,,genellikle uzun mesafelere \Ngönderilmesi uygun değildi.
Dialogue: 0,0:03:33.28,0:03:37.56,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yerine çoğu neon tabelalar \Nyerel neon dükkanlarda yapılıyor
Dialogue: 0,0:03:37.56,0:03:39.48,Default,,0000,0000,0000,,ve daha sonra yakınlarda kuruluyordu.
Dialogue: 0,0:03:39.48,0:03:43.62,Default,,0000,0000,0000,,Mizah, karakter içeren \Nve girift tabelalar hızla çoğaldı,
Dialogue: 0,0:03:43.62,0:03:46.80,Default,,0000,0000,0000,,birbirinin aynısı iki tabela yoktu.
Dialogue: 0,0:03:46.80,0:03:48.82,Default,,0000,0000,0000,,Ancak İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna doğru
Dialogue: 0,0:03:48.82,0:03:52.16,Default,,0000,0000,0000,,plastik geniş çapta \Nelde edilebilir ve ucuz hâle geldi
Dialogue: 0,0:03:52.16,0:03:56.65,Default,,0000,0000,0000,,ve plastik tabelalar, modernitenin \Nhabercileri olarak neonun yerini aldı.
Dialogue: 0,0:03:56.65,0:04:00.83,Default,,0000,0000,0000,,Birçok kasaba neon tabelaları\Ndemode gördüğü için kaldırdı.
Dialogue: 0,0:04:00.83,0:04:06.35,Default,,0000,0000,0000,,Günümüzde, neon tabela üretimi\Nzirvede olduğu zamanların
Dialogue: 0,0:04:12.64,0:04:17.59,Default,,0000,0000,0000,,çok küçük ölçeğinde olsa da\Ntüp bükme zanaati nispeten aynı kaldı.
Dialogue: 0,0:04:17.59,0:04:20.68,Default,,0000,0000,0000,,Yerel zanaatkar tarafından yapılan \Nel yapımı yeni kreasyonlar,
Dialogue: 0,0:04:20.68,0:04:23.74,Default,,0000,0000,0000,,neonların en parlak döneminden beri \Nhayatta kalanlara katılıyor,
Dialogue: 0,0:04:23.74,0:04:27.86,Default,,0000,0000,0000,,tüm dünyada şehrin caddelerinde \Ngöz önünde saklanıyorlar.