0:00:01.043,0:00:04.304
Колку интересна група на индивидуи[br]сте вие --

0:00:05.505,0:00:06.953
за еден психолог.

0:00:06.977,0:00:08.416
(Смеа)

0:00:08.440,0:00:11.546
Изминативе неколку дена имав[br]прилика

0:00:11.570,0:00:14.156
да слушнам дел од вашите разговори

0:00:14.984,0:00:17.150
и да ја набљудувам вашата интеракција.

0:00:17.174,0:00:19.699
Оправдано е ако кажам дека, веќе,

0:00:19.723,0:00:24.911
47 луѓе во публикава,

0:00:25.494,0:00:26.712
во овој момент,

0:00:27.414,0:00:31.547
демонстрираат психолошки симптоми[br]за кои би сакал да зборувам денес.

0:00:31.571,0:00:32.918
(Смеа)

0:00:32.942,0:00:35.944
И си мислев можеби ќе сакате да знаете[br]кои сте тие.

0:00:35.968,0:00:37.391
(Смеа)

0:00:37.415,0:00:39.102
Но, наместо да ве посочам,

0:00:39.126,0:00:42.324
што би било неоправдано и нападно,

0:00:42.865,0:00:45.866
си реков дај да ви кажам неколку[br]факти и приказни,

0:00:45.890,0:00:48.927
во кои можеби ќе се препознаете.

0:00:50.089,0:00:54.325
Јас доаѓам од истражувачкото поле[br]познато како психологија на личноста,

0:00:54.349,0:00:57.789
кое е пак дел од науката која [br]ја изучува личноста

0:00:57.813,0:01:02.922
во која се зборува за многу нешта,[br]од неврони па до наративи.

0:01:03.337,0:01:04.790
Она што се обидуваме,

0:01:05.601,0:01:07.164
е на наш начин,

0:01:07.188,0:01:09.932
да се обидеме да сфатиме [br]како секој од нас --

0:01:10.793,0:01:12.019
секој од вас --

0:01:12.467,0:01:14.545
е, во одредени аспекти,

0:01:14.569,0:01:15.932
како сите луѓе,

0:01:16.993,0:01:18.377
како некои луѓе

0:01:19.243,0:01:21.261
и како ниту еден човек.

0:01:22.579,0:01:25.746
Можеби велите за себе,

0:01:25.770,0:01:27.515
"Не сум интересен.

0:01:29.597,0:01:35.046
Јас сум 46тата најдосадна личност на[br]Западната Хемисфера."

0:01:35.895,0:01:38.184
Или можеби си велите,

0:01:38.208,0:01:40.115
"Јас сум интересен,

0:01:41.252,0:01:45.203
иако повеќето луѓе сметаат дека сум[br]голем, ненадминлив кретен."

0:01:45.227,0:01:46.417
(Смеа)

0:01:46.441,0:01:52.301
Но токму вашиот "кретенизам" и тоа што се[br]доживувате како досадни

0:01:52.325,0:01:56.752
е она што мене, како психолог,[br]ме фасцинира кај вас.

0:01:57.172,0:01:59.523
Дозволете ми да ви објаснам зошто.

0:02:00.284,0:02:04.445
Еден од највлијателните пристапи[br]во науката за личноста

0:02:04.469,0:02:06.179
е познат како психологија на црти.

0:02:06.179,0:02:11.452
Тој ве опишува преку пет[br]димензии кои се нормално дистрибуирани.

0:02:11.476,0:02:18.466
Преку нив се претставени универзални[br]разлики меѓу луѓето.

0:02:19.379,0:02:21.708
Можеме да ги претставиме [br]преку акронимот OCEAN.

0:02:22.105,0:02:25.156
"O" означува "отвореност кон [br]нови доживувања,"

0:02:25.180,0:02:27.531
наспроти оние кои се позатворени.

0:02:27.555,0:02:30.730
"C" означува "совесност,"

0:02:30.754,0:02:34.398
наспроти оние кои имаат полабав[br]пристап кон животот.

0:02:34.422,0:02:39.065
"Е" -- "екстроверзија," наспроти[br]луѓето кои се поинтровертни.

0:02:39.089,0:02:41.781
"A" -- "пријатни индивидуи,"

0:02:41.805,0:02:45.227
наспроти оние кои не се пријатни.

0:02:45.599,0:02:48.243
И "N" -- "невротични индивидуи,"

0:02:48.267,0:02:50.940
наспроти оние кои се постабилни.

0:02:52.268,0:02:55.658
Сите овие димензии се поврзани[br]со нашата благосостојба,

0:02:55.682,0:02:58.188
со тоа како ни оди во животот.

0:02:58.762,0:03:01.111
Знаеме дека, на пример,

0:03:01.135,0:03:06.110
отвореноста и совесноста предвидуваат[br]успех во животот,

0:03:06.829,0:03:11.206
но отворените луѓе го постигнуваат [br]тој успех бидејќи се смели

0:03:11.230,0:03:13.408
и, понекогаш, чудни.

0:03:14.077,0:03:18.442
Совесните луѓе постигнуваат успех[br]придржувајќи се до роковите,

0:03:18.466,0:03:22.388
бидејќи се упорни, и бидејќи[br]имаат одредена страст.

0:03:23.662,0:03:27.548
Екстроверзијата и пријатноста[br]ви помагаат

0:03:27.572,0:03:30.150
добро да работите со луѓе.

0:03:30.866,0:03:33.854
Екстровертите, на пример, [br]ми се многу интересни.

0:03:33.878,0:03:36.861
На студентите понекогаш [br]им кажувам еден основен податок

0:03:36.885,0:03:39.852
кој зборува многу за нивната личност:

0:03:40.356,0:03:45.402
Им велам дека е буквално невозможно

0:03:45.426,0:03:49.263
да си го излижеш [br]надворешниот дел од лактот.

0:03:49.287,0:03:50.541
(Смеа)

0:03:50.565,0:03:51.949
Сте го знаеле ли тоа?

0:03:53.505,0:03:57.694
И веќе, некои од вас пробаа[br]да си го излижат лактот.

0:03:57.718,0:03:59.494
Но, екстровертите меѓу вас

0:03:59.518,0:04:02.129
се оние кои не само што пробаа,

0:04:02.153,0:04:04.643
туку и успеаја да го излижат лактот

0:04:04.667,0:04:06.358
на човекот што седи до нив.

0:04:06.382,0:04:07.384
(Смеа)

0:04:07.408,0:04:09.093
Тие се екстровертите.

0:04:09.117,0:04:12.536
Дај да ви кажам нешто повеќе за[br]екстроверзијата,

0:04:12.560,0:04:15.519
зашто е важна и интересна,

0:04:15.543,0:04:19.024
и ни помага да ги разбереме она што[br]го нарекувам нашите три природи.

0:04:19.048,0:04:22.719
Прво, нашата биогена природа --[br]нашата неврофизиологија.

0:04:22.743,0:04:25.726
Второ, нашата социогена или [br]секундарна природа,

0:04:26.279,0:04:30.137
која е поврзана со културниот и [br]социјалниот аспект на нашите животи.

0:04:30.744,0:04:37.647
И трето, она што ве прави индивидуа[br]-- уникатни --

0:04:38.190,0:04:41.236
она што го нарекувам[br]ваша "идиогена" природа.

0:04:41.260,0:04:43.026
Дозволете да објаснам.

0:04:44.901,0:04:48.386
Екстровертите ги карактеризира тоа што[br]тие имаат потреба од стимулација.

0:04:48.971,0:04:53.695
Таа стимулација може да се постигне[br]преку барање работи кои се возбудливи:

0:04:53.719,0:04:57.756
гласна бучава, забави и социјални настани[br]како овде на TED --

0:04:57.780,0:05:01.007
гледате како екстровертите формираат[br]магнетно јадро.

0:05:01.031,0:05:02.690
Сите се собираат заедно.

0:05:02.714,0:05:04.129
Ве видов.

0:05:04.153,0:05:07.476
Интровертите почесто поминуваат време[br]на тивките места

0:05:07.500,0:05:09.323
на вториот спрат,

0:05:09.347,0:05:13.139
каде можат да ја намалат стимулацијата --

0:05:13.163,0:05:17.098
поради што погрешно може да бидат[br]етикетирани како антисоцијални,

0:05:17.122,0:05:20.120
но тие не се антисоцијални.

0:05:21.310,0:05:24.208
Едноставно сте сфатиле дека подобро[br]функционирате

0:05:25.436,0:05:29.847
откако ќе го намалите нивото [br]на стимулација.

0:05:30.998,0:05:35.146
Понекогаш е внатрешен стимулант, од[br]вашето тело.

0:05:35.170,0:05:40.085
Кафеинот, на пример, повеќе им помага[br]на екстровертите отколку на интровертите.

0:05:40.109,0:05:43.288
Кога екстровертите ќе дојдат во [br]канцеларија во 9 часот наутро

0:05:43.312,0:05:46.197
и ќе речат, "Навистина ми треба кафе,"

0:05:46.221,0:05:47.372
тие не се зезаат --

0:05:47.396,0:05:48.569
навистина им треба.

0:05:49.531,0:05:51.337
На интровертите не им помага,

0:05:51.361,0:05:53.878
особено ако задачата

0:05:54.913,0:05:56.458
на која работат

0:05:56.482,0:05:58.620
бара брзина

0:05:58.644,0:06:00.523
и вршење на пресметки,

0:06:00.547,0:06:04.941
тогаш интровертите може да изгледаат[br]дезориентирано.

0:06:05.580,0:06:07.220
Но, тоа е погрешно.

0:06:07.244,0:06:10.288
Еве ги последиците кои се навистина[br]интригантни:

0:06:10.312,0:06:12.525
ние не сме секогаш она што се чини [br]дека сме,

0:06:12.525,0:06:15.703
а ова ме води до следната поента.

0:06:16.196,0:06:18.752
Но, пред да дојдам до неа, треба да

0:06:18.776,0:06:21.456
кажам нешто за сексуалниот однос,

0:06:21.480,0:06:23.581
иако можеби нема да имам време.

0:06:23.605,0:06:26.477
Па така, ако вие сакате --

0:06:26.501,0:06:27.652
да, сакате?

0:06:27.676,0:06:28.827
Добро.

0:06:28.851,0:06:29.936
(Смеа)

0:06:29.960,0:06:31.120
Има студии кои

0:06:31.144,0:06:36.469
испитуваат колку често луѓето[br]имаат секс,

0:06:37.406,0:06:40.645
во зависност од тоа дали се мажи, жени;[br]интроверти, екстроверти.

0:06:41.100,0:06:42.251
Значи ве прашувам:

0:06:42.275,0:06:44.347
Колку пати во минута --

0:06:45.162,0:06:47.046
ох, извинете, тоа беше за стаорците --

0:06:47.070,0:06:49.077
(Смеа)

0:06:50.151,0:06:51.953
Колку пати во месецот

0:06:54.715,0:06:57.974
интровертните мажи имаат секс?

0:06:58.486,0:06:59.876
3.0.

0:06:59.900,0:07:01.532
Екстровертните мажи?

0:07:01.556,0:07:03.166
Повеќе или помалку?

0:07:03.616,0:07:05.244
Да, повеќе.

0:07:05.607,0:07:07.974
5.5 -- речиси двојно повеќе.

0:07:09.264,0:07:11.832
Интровертните жени: 3.1.

0:07:11.856,0:07:13.452
Екстровертните жени?

0:07:13.476,0:07:16.822
Искрено, за мене како интровертен маж,

0:07:16.846,0:07:18.583
за што ќе зборувам подоцна --

0:07:18.607,0:07:20.188
тие се хероини.

0:07:20.973,0:07:22.748
7.5.

0:07:23.332,0:07:26.134
Тие не само што ги средиле [br]сите екстровертни мажи,

0:07:26.158,0:07:28.251
туку потфатиле и по некој интроверт.

0:07:28.275,0:07:30.171
(Смеа)

0:07:30.195,0:07:32.515
(Аплауз)

0:07:36.796,0:07:41.097
Екстровертите и интровертите,[br]ние комуницираме различно.

0:07:42.096,0:07:44.082
Екстровертите, кога се во интеракција,

0:07:44.106,0:07:48.571
тие бараат близина во социјалните[br]средби.

0:07:48.595,0:07:51.586
Тие сакаат да стојат близу до[br]соговорникот.

0:07:52.547,0:07:54.746
Имаат голема потреба од очен контакт,

0:07:54.770,0:07:56.634
да се гледаат со соговорникот во очи.

0:07:56.831,0:07:58.448
Во одредени истражувања откривме

0:07:58.472,0:08:01.470
дека тие почесто користат деминутиви[br]кога ќе запознаат некого.

0:08:01.873,0:08:04.586
Кога екстроверт ќе го сретне Чарлс,

0:08:04.610,0:08:07.495
тој брзо станува "Чарли," па "Чак,"

0:08:07.519,0:08:09.198
и на крај "Чаклс Бејби."

0:08:09.222,0:08:10.714
(Смеа)

0:08:11.032,0:08:12.437
Додека пак за интровертите,

0:08:12.461,0:08:17.366
тој останува "Чарлс," се додека[br]интровертот не добие знак од личноста

0:08:17.390,0:08:19.610
дека може да се приближи.

0:08:20.044,0:08:22.829
Ние зборуваме различно.

0:08:24.934,0:08:30.171
Екстровертите повеќе сакаат црно-бел, [br]конкретен, едноставен јазик.

0:08:31.854,0:08:35.648
Интровертите повеќе сакаат --[br]и повторно морам да ви кажам

0:08:35.672,0:08:40.029
дека јас сум најголемиот интроверт[br]кој можете да го замислите --

0:08:40.853,0:08:42.570
ние зборуваме различно.

0:08:42.594,0:08:46.589
Ние повеќе сакаме контекстуални, сложени,

0:08:46.613,0:08:48.545
причинско-последични реченици

0:08:48.569,0:08:50.585
сакаме многу да филозофираме --

0:08:50.609,0:08:51.632
(Смеа)

0:08:51.656,0:08:53.018
Повеќе или помалку.

0:08:53.385,0:08:54.821
(Смеа)

0:08:54.845,0:08:56.045
На некој начин.

0:08:56.069,0:08:57.084
(Смеа)

0:08:57.108,0:08:59.108
Да бидам целосно искрен --

0:08:59.848,0:09:01.021
ете така.

0:09:01.955,0:09:03.357
Кога зборуваме,

0:09:03.381,0:09:05.123
понекогаш не се разбираме.

0:09:05.724,0:09:08.352
Еднаш работев на проект со еден[br]колега

0:09:08.376,0:09:11.380
кој е целосно различен од мене.

0:09:11.739,0:09:13.518
Прво, неговото име е Том.

0:09:14.499,0:09:15.713
Моето не е.

0:09:15.737,0:09:17.008
(Смеа)

0:09:17.032,0:09:18.963
Второ, тој е двометраш.

0:09:18.987,0:09:20.939
Јас имам тенденција да не сум.

0:09:20.963,0:09:22.006
(Смеа)

0:09:22.030,0:09:25.753
И трето, тој е најекстровертната особа[br]што можете да ја најдете.

0:09:25.777,0:09:28.157
Јас сум сериозен интроверт.

0:09:28.670,0:09:30.365
Многу брзо се оптеретувам.

0:09:30.389,0:09:35.203
Ако се напијам кафе после три попладне

0:09:35.227,0:09:37.515
потоа нема да можам да спијам ноќе.

0:09:38.178,0:09:42.130
Работевме на еден проект, а таму беше[br]вклучен еден колега по име Мајкл.

0:09:43.320,0:09:47.492
Мајкл речиси го уништи проектот.

0:09:48.528,0:09:52.324
Човекот кој стоеше позади него ме праша[br]мене и Том,

0:09:53.244,0:09:54.703
"Што мислите за Мајкл?"

0:09:54.727,0:09:56.997
Ќе ви кажам што рече Том.

0:09:57.021,0:09:59.337
Тој зборуваше како класичен екстроверт.

0:09:59.955,0:10:03.530
А еве како екстровертните уши го слушнаа[br]она што јас го реков,

0:10:03.554,0:10:05.507
што е прилично точно.

0:10:05.531,0:10:09.791
Реков, "Па, Мајкл понекогаш е склон

0:10:10.385,0:10:13.671
да се однесува на начин што на некои[br]од нас

0:10:14.489,0:10:18.624
ни изгледа како понаметлив[br]одошто е потребно."

0:10:18.941,0:10:21.251
(Смеа)

0:10:21.611,0:10:23.388
Том ги преврте очите и рече,

0:10:23.412,0:10:25.941
"Брајан, тоа го реков и јас:

0:10:26.629,0:10:28.029
тој е серко!"

0:10:28.053,0:10:30.230
(Смеа)

0:10:30.254,0:10:32.075
(Аплауз)

0:10:33.509,0:10:34.776
Како интроверт,

0:10:34.800,0:10:39.805
можеби нежно ќе алудирам на одредени[br]"сераторски" особини

0:10:39.805,0:10:41.300
во однесувањето на овој човек,

0:10:41.324,0:10:44.128
но нема да посегнам по с-зборот.

0:10:44.152,0:10:45.928
(Смеа)

0:10:46.608,0:10:48.328
Но екстровертот вели,

0:10:48.328,0:10:51.392
"Ако така оди, ако така зборува, тогаш[br]така и ќе го нарекувам."

0:10:51.416,0:10:52.828
Едноставно не се разбираме.

0:10:53.498,0:10:57.464
Дали е ова нешто на што треба[br]да обрнеме внимание?

0:10:57.488,0:10:58.654
Се разбира.

0:10:58.678,0:11:00.262
Важно е да го знаеме ова.

0:11:00.286,0:11:01.825
Дали е тоа се?

0:11:02.670,0:11:04.711
Дали сме само овие црти?

0:11:05.563,0:11:06.825
Не, не сме.

0:11:08.116,0:11:10.372
Запамтете, вие сте како некои други луѓе

0:11:11.266,0:11:12.975
и како ниту еден човек.

0:11:13.487,0:11:15.922
Што е со уникатното во вас?

0:11:16.485,0:11:19.736
Како Елизабет или како Џорџ,

0:11:19.760,0:11:23.370
можеби сте екстровертни или [br]невротични како некои други.

0:11:24.251,0:11:28.258
Но, во вашето однесување, има ли нешто[br]што е уникатно,

0:11:28.282,0:11:30.479
што го има само кај вас,

0:11:31.732,0:11:35.582
што ни помага подобро да ве разбереме[br]одошто самите црти?

0:11:36.240,0:11:38.643
Што ќе не натера да ве сакаме?

0:11:39.461,0:11:42.455
Не само затоа што сте одреден тип[br]на личност.

0:11:43.188,0:11:45.812
Непријатно ми е да ги ставам [br]луѓето во фиоки.

0:11:47.081,0:11:49.672
Тие не припаѓаат таму.

0:11:51.235,0:11:53.304
Што е тоа што не прави различни?

0:11:54.004,0:11:58.901
Она што го правиме во нашиот живот --[br]личните проекти.

0:11:59.403,0:12:01.224
Токму сега вие имате личен проект,

0:12:01.248,0:12:04.334
за кој можеби никој овде не знае.

0:12:05.504,0:12:07.312
Поврзан е со вашето дете --

0:12:07.336,0:12:09.536
се враќавте три пати во болницата,

0:12:09.560,0:12:11.456
а тие сеуште не знаат што е проблемот.

0:12:13.373,0:12:14.697
Или можеби со вашата мајка.

0:12:16.092,0:12:18.194
И тогаш сте излегле од вашиот карактер.

0:12:18.218,0:12:19.780
Тоа се слободни црти.

0:12:21.521,0:12:24.601
Многу сте пријатни,[br]но се однесувате непријатно

0:12:24.625,0:12:28.498
за да се пробиете преку административните[br]бариери

0:12:28.522,0:12:29.673
во болницата

0:12:29.697,0:12:32.323
за да добиете нешто за вашата мајка[br]или вашето дете.

0:12:33.814,0:12:35.321
Какви се овие слободни црти?

0:12:35.345,0:12:37.915
Тие настануваат кога нашето

0:12:37.939,0:12:40.592
однесување е водено од нашиот[br]главен животен проект.

0:12:41.744,0:12:43.802
И токму они се најважни.

0:12:43.826,0:12:46.098
Не ги прашувајте луѓето кој е нивниот тип;

0:12:46.172,0:12:49.360
прашајте ги, "Кои се клучните проекти[br]во твојот живот?"

0:12:49.360,0:12:51.304
Тогаш ги демонстрираме слободните црти.

0:12:51.328,0:12:52.643
Јас сум интроверт,

0:12:52.667,0:12:57.253
но мојот клучен проект,[br]е да предавам.

0:12:57.640,0:12:58.848
Јас сум професор.

0:12:59.798,0:13:01.655
И ги овожавам моите студенти,

0:13:03.080,0:13:04.667
го обожавам моето поле.

0:13:04.691,0:13:10.469
Едвај чекам да им кажам што е ново,[br]

0:13:11.366,0:13:13.462
нешто што е интересно.

0:13:13.462,0:13:15.462
Тогаш се однесувам на екстровертен начин,

0:13:15.486,0:13:17.014
бидејќи во 8 изутрина

0:13:17.038,0:13:19.382
на студентите им треба малку хумор,

0:13:19.406,0:13:22.128
нешто што ќе им го направи интересен

0:13:22.152,0:13:23.603
напорниот ден.

0:13:24.277,0:13:26.084
Но треба да бидеме многу внимателни

0:13:26.456,0:13:29.412
доколку долго време сме[br]надвор од нашиот карактер.

0:13:30.679,0:13:35.411
Понекогаш не се грижиме доволно[br]за самите себе.

0:13:37.309,0:13:41.923
Јас на пример, после период [br]на псевдо-екстровертно однесување,

0:13:41.947,0:13:45.277
имам потреба да бидам сам[br]за да ги наполнам батериите.

0:13:45.916,0:13:49.035
Исто како што рече Сузан Кејн во [br]нејзината книга "Quiet,"

0:13:49.059,0:13:52.031
во поглавјето кое зборува за чудниот[br]канадски професор

0:13:52.055,0:13:54.050
кој во тоа време предавал на Харвард,

0:13:55.145,0:13:56.805
и јас понекогаш одам во машкото WC

0:13:56.829,0:14:00.525
за да избегам од лудилото кое го [br]создаваат разузданите екстроверти.

0:14:01.069,0:14:02.153
(Смеа)

0:14:02.177,0:14:08.549
Се сеќавам еден ден се повлеков[br]во тоалет кабината,

0:14:08.573,0:14:10.858
обидувајќи се да ја намалам стимулацијата.

0:14:11.117,0:14:16.364
Прав екстроверт дојде до мене --[br]не во мојата кабина,

0:14:16.388,0:14:18.343
туку во кабината веднаш до мене --

0:14:18.367,0:14:20.690
можев да слушнам неколку[br]олеснувачки звуци,

0:14:20.714,0:14:22.983
кои ние ги мразиме -- дури и нашите,

0:14:23.007,0:14:26.057
па затоа пуштаме вода за време[br]на нужда и откако ќе завршиме.

0:14:26.057,0:14:27.753
(Смеа)

0:14:28.360,0:14:32.950
И тогаш слушнав еден рапав глас кој вели,

0:14:32.974,0:14:35.409
"Еј, дали е тоа Д-р Литл?"

0:14:35.433,0:14:37.362
(Смеа)

0:14:38.194,0:14:44.835
Ако сакате да му предизвикате запек на[br]интроверт кој ќе трае 6 месеци

0:14:44.835,0:14:46.816
тогаш зборувајте му додека се олеснува.

0:14:46.840,0:14:48.070
(Смеа)

0:14:48.094,0:14:50.194
Таму одам сега.

0:14:50.696,0:14:52.302
Немој да ме следите.

0:14:52.564,0:14:53.743
Ви благодарам.

0:14:53.767,0:15:02.885
(Аплауз)