WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:03.370
Mỗi khi đến thăm một ngôi trường nào đó và nói chuyện với sinh viên

00:00:03.474 --> 00:00:05.747
Tôi luôn hỏi họ cùng một câu hỏi

00:00:06.754 --> 00:00:08.188
Tại sao bạn sử dụng Google?

00:00:09.719 --> 00:00:09.969
Tại sao bạn chọn Google là công cụ tìm kiếm cho mình?

00:00:12.855 --> 00:00:15.407
Điều kì lạ là, tôi luôn nhận được cùng ba câu trả lời

00:00:15.431 --> 00:00:17.470
Thứ nhất, "Vì nó mang lại kết quả"

00:00:17.494 --> 00:00:20.400
Một câu trả lời rất thú vị, và đó chính là lý do vì sao tôi cũng chọn Google

00:00:20.424 --> 00:00:22.457
Thứ hai, một vài người sẽ nói

00:00:22.481 --> 00:00:25.121
"Tôi thật sự không tìm thấy công cụ thay thế nào khác

00:00:25.708 --> 00:00:28.836
Theo tôi câu trả lời này không thỏa đáng, và thường đáp lại rằng

00:00:28.860 --> 00:00:30.781
"Thế thì bạn hãy thử Google từ 'công cụ tìm kiếm' xem"

00:00:30.805 --> 00:00:33.207
bạn chắc chắn sẽ tìm thấy rất nhiều công cụ tìm kiếm thú vị khác đấy

00:00:33.231 --> 00:00:35.326
Thứ ba, cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng

00:00:35.350 --> 00:00:38.660
hiển nhiên là một học sinh giơ tay lên và nói

00:00:38.684 --> 00:00:43.867
"Tìm kiếm bằng Google, tôi luôn chắc chắn rằng mình sẽ nhận được những kết quả khách quan nhất"

00:00:45.157 --> 00:00:51.663
Chắc chắn sẽ luôn nhận được kết quả tốt và khách quan nhất

NOTE Paragraph

00:00:53.091 --> 00:00:55.481
Ngay lúc này, với tư cách là một con người trong nhân loại,

00:00:55.505 --> 00:00:57.686
dù là một người trong thời đại kỹ thuật số

00:00:57.710 --> 00:00:59.448
thì điều đó cũng làm tôi thấy sởn gai ốc

00:00:59.472 --> 00:01:04.358
Kể cả khi tôi cũng nhận ra rằng sự thật đó, ý tưởng về các kết quả tìm kiếm không thiên vị

00:01:04.382 --> 00:01:08.237
là nền tảng của tình yêu chung của chúng ta đối với, và trân trọng Google.

00:01:08.658 --> 00:01:12.916
Tôi sẽ cho các bạn thấy lý do tại sao, theo triết học, đây gần như là điều không thể

NOTE Paragraph

00:01:12.940 --> 00:01:16.194
Nhưng trước hết hãy để tôi giải thích một chút, dựa trên một nguyên tắc cơ bản

00:01:16.218 --> 00:01:19.331
đằng sau mỗi truy vấn tìm kiếm mà đôi khi chúng ta dường như quên mất...

00:01:19.851 --> 00:01:21.931
Bất cứ khi nào bạn yêu cầu Google tìm kiếm một điều gì đó

00:01:21.955 --> 00:01:25.882
Hãy bắt đầu bằng cách tự hỏi mình "Tôi có đang tìm kiếm một sự thật độc lập?"

00:01:26.334 --> 00:01:29.495
Thủ đô của Pháp là gì?

00:01:29.519 --> 00:01:31.944
Các nhân tố nào trong một phân tử nước?

00:01:31.968 --> 00:01:34.309
Tuyệt - Tra Google ngay lập tức

00:01:34.333 --> 00:01:37.453
Không một nhà khoa học nào có thể chứng minh

00:01:37.477 --> 00:01:39.474
rằng đó là London và H3O

00:01:39.498 --> 00:01:41.869
Bạn không hề thấy có sự thông đồng nào trong những câu trả lời đó

00:01:41.893 --> 00:01:43.426
Chúng tôi đều thừa nhận, trên quy mô toàn cầu,

00:01:43.450 --> 00:01:46.175
câu trả lời là những thực tế độc lập này

NOTE Paragraph

00:01:46.199 --> 00:01:51.501
Nhưng nếu bạn phức tạp hóa những câu hỏi của mình một chút, và hỏi những câu như,

00:01:51.525 --> 00:01:54.208
Tại sao lại xảy ra xung đột giữa Israel và Palestine?

00:01:54.978 --> 00:01:57.618
Lúc đó, bạn sẽ không đơn giản là tìm kiếm một sự thật cá nhân nữa,

00:01:57.642 --> 00:01:59.475
bạn đang tìm kiếm kiến thức

00:01:59.499 --> 00:02:02.077
một thứ gì đó phức tạp và tinh vi hơn

00:02:02.600 --> 00:02:04.149
Và để có được kiến thức,

00:02:04.173 --> 00:02:07.204
bạn phải đưa 10, 20 hay thậm chí 100 sự thật vào bàn tròn,

00:02:07.228 --> 00:02:10.204
và thừa nhận chúng, và nói rằng : "Vâng, những điều này hoàn toàn đúng"

00:02:10.228 --> 00:02:11.902
Nhưng dù tôi là ai,

00:02:11.926 --> 00:02:14.196
dù trẻ hay già, đen hay trắng, đồng tính hay "trai thẳng"

00:02:14.220 --> 00:02:15.831
tôi đều sẽ đánh giá chúng khác nhau.

00:02:15.855 --> 00:02:17.543
Và tôi sẽ nói rằng: "Vâng, điều này đúng,

00:02:17.567 --> 00:02:19.681
nhưng điều này đối với tôi còn quan trọng hơn thế nữa."

00:02:19.705 --> 00:02:21.695
Và đây là thứ khiến mọi chuyện thú vị hơn,

00:02:21.719 --> 00:02:23.865
bởi vì đây là thứ khiến chúng ta là những con người,

00:02:23.889 --> 00:02:26.885
Đây là khi chúng ta bắt đầu tranh luận, hình thành nên xã hội,

00:02:26.909 --> 00:02:30.266
và để thật sự biết được một nơi nào đó, chúng ta phải chắt lọc những sự kiện ở đây

00:02:30.290 --> 00:02:32.846
thông qua bạn bè, hàng xóm, cha mẹ và con cái

00:02:32.870 --> 00:02:34.902
đồng nghiệp, báo và tạp chí,

00:02:34.926 --> 00:02:38.006
để cuối cùng, đặt nền cho kiến thức thực tế,

00:02:38.030 --> 00:02:42.077
mà một công cụ tìm kiếm khó có thể làm được

NOTE Paragraph

00:02:43.284 --> 00:02:49.612
Vì vậy, tôi đã đưa ra cho các bạn một ví dụ chỉ để cho các bạn thấy lí do tại sao

00:02:49.636 --> 00:02:53.040
để có được kiến thức đúng, "sạch" và khách quan laị khó khăn đến vậy

00:02:53.064 --> 00:02:54.532
- một đề tài đáng suy ngẫm.

00:02:54.556 --> 00:02:58.449
Tôi sẽ thực hiện một vài truy vấn tìm kiếm đơn giản

00:02:58.473 --> 00:03:02.513
Chúng ta sẽ bắt đầu với "Michelle Obama",

00:03:02.537 --> 00:03:04.341
Đệ Nhất Phu Nhân Hoa Kì.

00:03:04.365 --> 00:03:06.094
Và chúng ta nhấp chuột vào phần tìm kiếm hình ảnh

00:03:07.007 --> 00:03:09.279
Nó hoạt động thực sự tốt, bạn có thể nhìn thấy.

00:03:09.303 --> 00:03:12.331
Ít nhiều, đó là một kết quả tìm kiếm hoàn hảo.

00:03:12.355 --> 00:03:15.105
chỉ có hình Bà ấy, thậm chí còn không hề có sự xuất hiện của Ngài Tổng Thống trong những bức hình.

NOTE Paragraph

00:03:15.664 --> 00:03:16.977
Công cụ này hoạt động như thế nào?

00:03:17.837 --> 00:03:19.209
Đơn giản thôi,

00:03:19.233 --> 00:03:22.448
Google sử dụng khá nhiều" trí thông minh" để đạt được các kết quả này, tuy nhiên, một cách đơn giản,

00:03:22.472 --> 00:03:24.532
Google sẽ chú ý đến hai thứ này nhiều hơn bất cứ thứ gì khác

00:03:24.556 --> 00:03:29.712
Thứ nhất, nội dung của dòng chú thích bên dưới bức ảnh trên mỗi trang web là gì

00:03:29.736 --> 00:03:31.951
Liệu có phải là "Michelle Obama" không?

00:03:31.975 --> 00:03:34.331
Quả nhiên, đúng là bà ấy ở đó.

00:03:34.355 --> 00:03:36.741
Thứ hai, Google nhìn vào các tập tin hình ảnh,

00:03:36.765 --> 00:03:39.797
tên của các tập tin được đăng tải lên trang web

00:03:39.821 --> 00:03:42.490
Một lần nữa, có phải tên là " Michelle Obama.jpeg" không

00:03:42.839 --> 00:03:45.761
Rất tốt, tên file không phải là Clint Eastwood trong hình.

00:03:45.785 --> 00:03:50.050
Như vậy, bạn vừa biết được hai cách tìm kiếm và hầu như là bạn nhận được kết quả tìm kiếm thông qua quá trình như thế đấy

NOTE Paragraph

00:03:50.074 --> 00:03:56.677
Trong năm 2009, Michelle Obama từng là nạn nhân của một chiến dịch phân biệt chủng tộc,

00:03:56.701 --> 00:04:00.716
mọi người gày bẫy để sỉ nhục bà ấy thông qua các kết quả tìm kiếm về bà

00:04:01.430 --> 00:04:04.132
Có một bức ảnh được phát tán rộng rãi trên mạng

00:04:04.156 --> 00:04:06.800
trong đó, khuôn mặt bà ấy bị bóp méo trông giống như một con khỉ

00:04:06.824 --> 00:04:09.993
Và bức ảnh ấy được phát tán rộng rãi.

00:04:10.017 --> 00:04:13.778
và những người công bố bức ảnh ấy rất cố ý,

00:04:13.802 --> 00:04:15.773
làm cho bức ảnh ấy hiển thị trên các kết quả tìm kiếm

00:04:15.797 --> 00:04:18.752
Họ chắc chắn đã viết "Michelle Obama" trong dòng chú thích

00:04:18.776 --> 00:04:22.953
và cũng chắc chắn đăng tải bức ảnh với tập tin "Michelle Obama.jpeg" hoặc những thứ tương tự.

00:04:22.977 --> 00:04:25.344
Bạn đã biết làm sao để thao túng các kết quả tìm kiếm.

00:04:25.368 --> 00:04:26.663
Và chúng đã thành công.

00:04:26.687 --> 00:04:29.407
Vì vậy, khi bạn tìm kiếm bức hình "Michelle Obama" trên Google trong năm 2009

00:04:29.431 --> 00:04:32.818
bạn sẽ thấy bức hình với khuôn mặt biến dạng hình mặt khỉ ấy xuất hiện ở những kết quả đầu tiên

NOTE Paragraph

00:04:32.842 --> 00:04:36.408
Nhưng giờ thì những kết quả ấy đã tự biến mất,

00:04:36.432 --> 00:04:38.185
và đó giống như là một ưu điểm của Google

00:04:38.209 --> 00:04:41.612
bởi vì Google đánh giá sự hợp lý mỗi giờ, mỗi ngày.

00:04:41.636 --> 00:04:44.350
Tuy nhiên, Google đã không giải quyết vấn đề đó trong khoảng thời gian này

00:04:44.374 --> 00:04:47.498
họ chỉ nghĩ rằng" đó là phân biệt chủng tộc và đó là một kết quả tìm kiếm không tốt

00:04:47.522 --> 00:04:50.657
Chúng ta sẽ quay trở lại và tự tay dọn dẹp sạch sẽ

00:04:50.681 --> 00:04:53.613
Chúng ta sẽ viết một số mã và sửa chữa nó".

00:04:53.637 --> 00:04:54.884
Điều mà họ đã từng làm

00:04:59.789 --> 00:05:00.789
Và tôi không nghĩ rằng ai đó trong phòng này nghĩ đó là một ý kiến tồi. 


00:05:00.789 --> 00:05:02.802
Và tôi cũng vậy.

NOTE Paragraph

00:05:02.802 --> 00:05:05.834
Nhưng một vài năm sau,

00:05:05.858 --> 00:05:08.842
người được cả thế giới tìm kiếm nhiều nhất trên Google - Anders

00:05:08.866 --> 00:05:11.145
Anders Behring Breivik

00:05:11.169 --> 00:05:12.875
làm việc hắn đã làm.

00:05:12.899 --> 00:05:14.900
Và ngày 22 tháng 7 năm 2011

00:05:14.924 --> 00:05:17.573
một ngày tồi tệ trong lịch sử Na Uy

00:05:17.597 --> 00:05:21.384
Hắn ta, một kẻ khủng bố đã thổi bay khu tòa nhà Chính phủ

00:05:21.408 --> 00:05:24.291
nơi cách chỗ chúng ta bây giờ tại Oslo, Na Uy không xa

00:05:24.315 --> 00:05:26.366
sau đó, hắn chạy đến đảo Utoya

00:05:26.390 --> 00:05:28.613
xả súng tấn công vào một đoàn thiếu niên

00:05:29.113 --> 00:05:30.841
Gần 80 người đã thiệt mạng ngày hôm đó.

NOTE Paragraph

00:05:32.397 --> 00:05:36.956
Rất nhiều người có thể mô tả hành động khủng bố này qua hai bước,

00:05:36.980 --> 00:05:40.391
rằng hắn đã làm 2 việc: đánh sập các tòa nhà bắn những đứa trẻ

00:05:40.415 --> 00:05:41.580
Nhưng điều này không đúng.

00:05:42.326 --> 00:05:44.469
Thực tế, có tới ba bước.

00:05:44.493 --> 00:05:46.707
Hắn ta thổi bay các tòa nhà, hắn bắn lũ trẻ,

00:05:46.731 --> 00:05:50.375
và ngồi xuống, chờ thế giới Google về mình.

00:05:51.227 --> 00:05:53.854
Và hắn đã chuẩn bị rất tốt cho cả ba bước này

NOTE Paragraph

00:05:54.544 --> 00:05:57.334
Và nếu có ai ngay lập tức hiểu ra điều này,

00:05:57.358 --> 00:05:58.882
thì đó là một nhà phát triển web người Thụy Sĩ,

00:05:58.906 --> 00:06:02.529
một chuyên gia về tối ưu hóa công cụ tìm kiếm sống tại Stockholm, có tên là Nikke Lindqvist.

00:06:02.553 --> 00:06:04.141
Anh ta cũng là một anh chàng rất có tư tưởng chính trị

00:06:04.165 --> 00:06:07.441
Và trên các phương tiện truyền thông xã hội, trên blog và facebook của mình,

00:06:07.465 --> 00:06:08.671
anh ta nói với mọi người

00:06:08.695 --> 00:06:11.150
"Nếu có điều gì đó mà tên sát nhân muốn ngay bây giờ,

00:06:11.174 --> 00:06:13.633
thì đó là kiểm soát hình ảnh của chính hắn.

00:06:14.760 --> 00:06:16.720
Xem xem liệu chúng ta có làm biến dạng những bức hình,

00:06:17.490 --> 00:06:21.467
hay trong thế giới văn minh này, chúng ta có thể phản đối những gì hắn ta đã làm

00:06:21.491 --> 00:06:24.808
bằng cách nhục mạ hắn thông qua các kết quả tìm kiếm hay không.

NOTE Paragraph

00:06:24.832 --> 00:06:26.019
Và bằng cách nào?

00:06:26.797 --> 00:06:28.853
Anh ta đã nói với độc giả của mình thế này:

00:06:28.877 --> 00:06:30.741
"Hãy lên mạng,

00:06:30.765 --> 00:06:33.660
tìm kiếm những bức hình chụp phân chó trên vỉa hè,

00:06:34.708 --> 00:06:36.882
tìm kiếm những bức hình chụp phân chó trên vỉa hè,

00:06:36.906 --> 00:06:40.376
rồi công bố chúng trên các phản hồi, trên các trang web và trên blog của bạn.

00:06:40.400 --> 00:06:43.321
Và hãy chắc chắn rằng bạn sẽ viết tên của tên khủng bố trên dòng chú thích,

00:06:43.345 --> 00:06:47.832
và đặt tên tập tin cho bức hình đó là "Breivik.jpeg"

00:06:47.856 --> 00:06:51.657
Hãy cho Google biết rằng đó chính là gương mặt của tên sát nhân."

00:06:53.552 --> 00:06:54.830
Và hành động này đã đem lại kết quả.

00:06:55.853 --> 00:06:58.751
Hai năm sau chiến dịch chống Phu Nhân Michelle Obama,

00:06:58.775 --> 00:07:02.041
chiến dịch thao tác này chống Anders Behring Breivik đã hoạt động

00:07:02.065 --> 00:07:06.527
Nếu bạn Google hình ảnh của hắn 2 tuần sau sự kiện ngày 22 tháng 7 tại Thụy Điển,

00:07:06.551 --> 00:07:10.878
bạn sẽ thấy bức hình phân chó xuất hiện ở những trang đầu tiên trong kết quả tìm kiếm,

00:07:10.902 --> 00:07:12.346
giống như là một cuộc biểu tình quy mô nhỏ.

NOTE Paragraph

00:07:13.425 --> 00:07:17.557
Cũng thật kì lạ là trong thời gian này, Google đã không can thiệp

00:07:18.494 --> 00:07:22.766
Họ không hề xen vào và "dọn dẹp" các kết quả tìm kiếm trên

00:07:23.964 --> 00:07:25.680
Vậy nên câu hỏi đáng giá triệu đô là,

00:07:25.704 --> 00:07:29.072
Có điều gì khác biệt giữa hai sự kiện này?

00:07:29.096 --> 00:07:32.289
Liệu có sự khác biệt nào giữa những gì đã xảy ra với bà Michelle Obama

00:07:32.313 --> 00:07:34.378
và những việc xảy ra với Anders Behring Breivik?

00:07:34.402 --> 00:07:35.686
Dĩ nhiên là không.

00:07:36.861 --> 00:07:38.332
Hai sự kiện này hoàn toàn giống hệt nhau.

00:07:38.356 --> 00:07:41.220
Thế nhưng Google lại chỉ can thiệp vào một trường hợp của bà Michelle Obama

NOTE Paragraph

00:07:41.244 --> 00:07:42.497
Tại sao lại như vậy?

00:07:43.283 --> 00:07:46.583
Là bởi vì Michelle Obama là một người đáng kính,

00:07:46.607 --> 00:07:49.523
còn Anders Behring Breivik là một kẻ đáng khinh.

00:07:50.142 --> 00:07:51.677
Bạn đã hiểu ra vấn đề ở đây chưa?

00:07:51.701 --> 00:07:54.956
Việc đánh giá một con người xảy ra

00:07:54.980 --> 00:07:58.766
và chỉ có một người chơi có quyền lực trên thế giới

00:07:58.790 --> 00:08:01.270
có thẩm quyền để nói ai là ai.

00:08:01.882 --> 00:08:03.623
Chúng tôi ủng hộ bạn, chúng tôi căm ghét bạn.

00:08:03.647 --> 00:08:05.686
Chúng tôi tin tưởng ở bạn, chúng tôi không tin bạn.

00:08:05.710 --> 00:08:08.257
Bạn nói đúng rồi, bạn nói sai rồi
Bạn làm đúng, bạn đã sai rồi.

00:08:08.281 --> 00:08:10.086
Bạn là Obama, và bạn là Breivik.

00:08:10.791 --> 00:08:12.791
Đó chính là quyền lực mà tôi đã từng chứng kiến

NOTE Paragraph

00:08:15.206 --> 00:08:18.858
Vậy nên, tôi muốn các bạn nhớ rằng, đằng sau mỗi thuật toán

00:08:18.882 --> 00:08:20.659
luôn luôn là một con người.

00:08:20.683 --> 00:08:23.178
một người với những đức tin cá nhân,

00:08:23.202 --> 00:08:25.727
rằng không một mã số nào có thể bị xóa bỏ hoàn toàn.

00:08:25.751 --> 00:08:28.185
Và thông điệp tôi muốn gửi tới không chỉ cho Google,

00:08:28.209 --> 00:08:31.019
mà cho tất cả những người luôn tin vào các dòng lệnh trên toàn thế giới.

00:08:31.043 --> 00:08:34.019
Bạn cần phải xác định được chính kiến của mình.

00:08:34.043 --> 00:08:35.300
Bạn cần phải hiểu rằng bạn là con người,

00:08:35.300 --> 00:08:38.571
và do đó bạn phải có trách nhiệm

NOTE Paragraph

00:08:39.891 --> 00:08:42.829
Tôi nói điều này bởi lẽ tôi tin chúng ta đã đạt đến một thời điểm nào đó

00:08:42.853 --> 00:08:44.408
mà chúng ta hoàn toàn bị bắt buộc

00:08:44.432 --> 00:08:47.649
thắt chặt mối quan hệ này một lần nữa, chặt chẽ hơn:

00:08:47.673 --> 00:08:50.041
giữa Nhân loại và Công nghệ

00:08:50.483 --> 00:08:52.288
Chặt chẽ hơn bao giờ hết.

00:08:52.312 --> 00:08:55.651
Và, nếu không còn thứ gì khác, nhắc chúng ta rằng cái ý tưởng vô cùng thú vị

00:08:55.675 --> 00:08:58.343
về kết quả tìm kiếm sạch, không thiên vị

00:08:58.367 --> 00:09:01.134
đang, và hẳn sẽ vẫn là một huyền thoại

NOTE Paragraph

00:09:01.984 --> 00:09:03.143
Cảm ơn các bạn đã lắng nghe.

NOTE Paragraph

00:09:03.167 --> 00:09:05.599
(Tiếng vỗ tay)