1
00:00:00,000 --> 00:00:03,370
Mỗi khi đến thăm một ngôi trường nào đó và nói chuyện với sinh viên

2
00:00:03,474 --> 00:00:05,747
Tôi luôn hỏi họ cùng một câu hỏi

3
00:00:06,754 --> 00:00:08,188
Tại sao bạn sử dụng Google?

4
00:00:09,719 --> 00:00:09,969
Tại sao bạn chọn Google là công cụ tìm kiếm cho mình?

5
00:00:12,855 --> 00:00:15,407
Điều kì lạ là, tôi luôn nhận được cùng ba câu trả lời

6
00:00:15,431 --> 00:00:17,470
Thứ nhất, "Vì nó mang lại kết quả"

7
00:00:17,494 --> 00:00:20,400
Một câu trả lời rất thú vị, và đó chính là lý do vì sao tôi cũng chọn Google

8
00:00:20,424 --> 00:00:22,457
Thứ hai, một vài người sẽ nói

9
00:00:22,481 --> 00:00:25,121
"Tôi thật sự không tìm thấy công cụ thay thế nào khác

10
00:00:25,708 --> 00:00:28,836
Theo tôi câu trả lời này không thỏa đáng, và thường đáp lại rằng

11
00:00:28,860 --> 00:00:30,781
"Thế thì bạn hãy thử Google từ 'công cụ tìm kiếm' xem"

12
00:00:30,805 --> 00:00:33,207
bạn chắc chắn sẽ tìm thấy rất nhiều công cụ tìm kiếm thú vị khác đấy

13
00:00:33,231 --> 00:00:35,326
Thứ ba, cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng

14
00:00:35,350 --> 00:00:38,660
hiển nhiên là một học sinh giơ tay lên và nói

15
00:00:38,684 --> 00:00:43,867
"Tìm kiếm bằng Google, tôi luôn chắc chắn rằng mình sẽ nhận được những kết quả khách quan nhất"

16
00:00:45,157 --> 00:00:51,663
Chắc chắn sẽ luôn nhận được kết quả tốt và khách quan nhất

17
00:00:53,091 --> 00:00:55,481
Ngay lúc này, với tư cách là một con người trong nhân loại,

18
00:00:55,505 --> 00:00:57,686
dù là một người trong thời đại kỹ thuật số

19
00:00:57,710 --> 00:00:59,448
thì điều đó cũng làm tôi thấy sởn gai ốc

20
00:00:59,472 --> 00:01:04,358
Kể cả khi tôi cũng nhận ra rằng sự thật đó, ý tưởng về các kết quả tìm kiếm không thiên vị

21
00:01:04,382 --> 00:01:08,237
là nền tảng của tình yêu chung của chúng ta đối với, và trân trọng Google.

22
00:01:08,658 --> 00:01:12,916
Tôi sẽ cho các bạn thấy lý do tại sao, theo triết học, đây gần như là điều không thể

23
00:01:12,940 --> 00:01:16,194
Nhưng trước hết hãy để tôi giải thích một chút, dựa trên một nguyên tắc cơ bản

24
00:01:16,218 --> 00:01:19,331
đằng sau mỗi truy vấn tìm kiếm mà đôi khi chúng ta dường như quên mất...

25
00:01:19,851 --> 00:01:21,931
Bất cứ khi nào bạn yêu cầu Google tìm kiếm một điều gì đó

26
00:01:21,955 --> 00:01:25,882
Hãy bắt đầu bằng cách tự hỏi mình "Tôi có đang tìm kiếm một sự thật độc lập?"

27
00:01:26,334 --> 00:01:29,495
Thủ đô của Pháp là gì?

28
00:01:29,519 --> 00:01:31,944
Các nhân tố nào trong một phân tử nước?

29
00:01:31,968 --> 00:01:34,309
Tuyệt - Tra Google ngay lập tức

30
00:01:34,333 --> 00:01:37,453
Không một nhà khoa học nào có thể chứng minh

31
00:01:37,477 --> 00:01:39,474
rằng đó là London và H3O

32
00:01:39,498 --> 00:01:41,869
Bạn không hề thấy có sự thông đồng nào trong những câu trả lời đó

33
00:01:41,893 --> 00:01:43,426
Chúng tôi đều thừa nhận, trên quy mô toàn cầu,

34
00:01:43,450 --> 00:01:46,175
câu trả lời là những thực tế độc lập này

35
00:01:46,199 --> 00:01:51,501
Nhưng nếu bạn phức tạp hóa những câu hỏi của mình một chút, và hỏi những câu như,

36
00:01:51,525 --> 00:01:54,208
Tại sao lại xảy ra xung đột giữa Israel và Palestine?

37
00:01:54,978 --> 00:01:57,618
Lúc đó, bạn sẽ không đơn giản là tìm kiếm một sự thật cá nhân nữa,

38
00:01:57,642 --> 00:01:59,475
bạn đang tìm kiếm kiến thức

39
00:01:59,499 --> 00:02:02,077
một thứ gì đó phức tạp và tinh vi hơn

40
00:02:02,600 --> 00:02:04,149
Và để có được kiến thức,

41
00:02:04,173 --> 00:02:07,204
bạn phải đưa 10, 20 hay thậm chí 100 sự thật vào bàn tròn,

42
00:02:07,228 --> 00:02:10,204
và thừa nhận chúng, và nói rằng : "Vâng, những điều này hoàn toàn đúng"

43
00:02:10,228 --> 00:02:11,902
Nhưng dù tôi là ai,

44
00:02:11,926 --> 00:02:14,196
dù trẻ hay già, đen hay trắng, đồng tính hay "trai thẳng"

45
00:02:14,220 --> 00:02:15,831
tôi đều sẽ đánh giá chúng khác nhau.

46
00:02:15,855 --> 00:02:17,543
Và tôi sẽ nói rằng: "Vâng, điều này đúng,

47
00:02:17,567 --> 00:02:19,681
nhưng điều này đối với tôi còn quan trọng hơn thế nữa."

48
00:02:19,705 --> 00:02:21,695
Và đây là thứ khiến mọi chuyện thú vị hơn,

49
00:02:21,719 --> 00:02:23,865
bởi vì đây là thứ khiến chúng ta là những con người,

50
00:02:23,889 --> 00:02:26,885
Đây là khi chúng ta bắt đầu tranh luận, hình thành nên xã hội,

51
00:02:26,909 --> 00:02:30,266
và để thật sự biết được một nơi nào đó, chúng ta phải chắt lọc những sự kiện ở đây

52
00:02:30,290 --> 00:02:32,846
thông qua bạn bè, hàng xóm, cha mẹ và con cái

53
00:02:32,870 --> 00:02:34,902
đồng nghiệp, báo và tạp chí,

54
00:02:34,926 --> 00:02:38,006
để cuối cùng, đặt nền cho kiến thức thực tế,

55
00:02:38,030 --> 00:02:42,077
mà một công cụ tìm kiếm khó có thể làm được

56
00:02:43,284 --> 00:02:49,612
Vì vậy, tôi đã đưa ra cho các bạn một ví dụ chỉ để cho các bạn thấy lí do tại sao

57
00:02:49,636 --> 00:02:53,040
để có được kiến thức đúng, "sạch" và khách quan laị khó khăn đến vậy

58
00:02:53,064 --> 00:02:54,532
- một đề tài đáng suy ngẫm.

59
00:02:54,556 --> 00:02:58,449
Tôi sẽ thực hiện một vài truy vấn tìm kiếm đơn giản

60
00:02:58,473 --> 00:03:02,513
Chúng ta sẽ bắt đầu với "Michelle Obama",

61
00:03:02,537 --> 00:03:04,341
Đệ Nhất Phu Nhân Hoa Kì.

62
00:03:04,365 --> 00:03:06,094
Và chúng ta nhấp chuột vào phần tìm kiếm hình ảnh

63
00:03:07,007 --> 00:03:09,279
Nó hoạt động thực sự tốt, bạn có thể nhìn thấy.

64
00:03:09,303 --> 00:03:12,331
Ít nhiều, đó là một kết quả tìm kiếm hoàn hảo.

65
00:03:12,355 --> 00:03:15,105
chỉ có hình Bà ấy, thậm chí còn không hề có sự xuất hiện của Ngài Tổng Thống trong những bức hình.

66
00:03:15,664 --> 00:03:16,977
Công cụ này hoạt động như thế nào?

67
00:03:17,837 --> 00:03:19,209
Đơn giản thôi,

68
00:03:19,233 --> 00:03:22,448
Google sử dụng khá nhiều" trí thông minh" để đạt được các kết quả này, tuy nhiên, một cách đơn giản,

69
00:03:22,472 --> 00:03:24,532
Google sẽ chú ý đến hai thứ này nhiều hơn bất cứ thứ gì khác

70
00:03:24,556 --> 00:03:29,712
Thứ nhất, nội dung của dòng chú thích bên dưới bức ảnh trên mỗi trang web là gì

71
00:03:29,736 --> 00:03:31,951
Liệu có phải là "Michelle Obama" không?

72
00:03:31,975 --> 00:03:34,331
Quả nhiên, đúng là bà ấy ở đó.

73
00:03:34,355 --> 00:03:36,741
Thứ hai, Google nhìn vào các tập tin hình ảnh,

74
00:03:36,765 --> 00:03:39,797
tên của các tập tin được đăng tải lên trang web

75
00:03:39,821 --> 00:03:42,490
Một lần nữa, có phải tên là " Michelle Obama.jpeg" không

76
00:03:42,839 --> 00:03:45,761
Rất tốt, tên file không phải là Clint Eastwood trong hình.

77
00:03:45,785 --> 00:03:50,050
Như vậy, bạn vừa biết được hai cách tìm kiếm và hầu như là bạn nhận được kết quả tìm kiếm thông qua quá trình như thế đấy

78
00:03:50,074 --> 00:03:56,677
Trong năm 2009, Michelle Obama từng là nạn nhân của một chiến dịch phân biệt chủng tộc,

79
00:03:56,701 --> 00:04:00,716
mọi người gày bẫy để sỉ nhục bà ấy thông qua các kết quả tìm kiếm về bà

80
00:04:01,430 --> 00:04:04,132
Có một bức ảnh được phát tán rộng rãi trên mạng

81
00:04:04,156 --> 00:04:06,800
trong đó, khuôn mặt bà ấy bị bóp méo trông giống như một con khỉ

82
00:04:06,824 --> 00:04:09,993
Và bức ảnh ấy được phát tán rộng rãi.

83
00:04:10,017 --> 00:04:13,778
và những người công bố bức ảnh ấy rất cố ý,

84
00:04:13,802 --> 00:04:15,773
làm cho bức ảnh ấy hiển thị trên các kết quả tìm kiếm

85
00:04:15,797 --> 00:04:18,752
Họ chắc chắn đã viết "Michelle Obama" trong dòng chú thích

86
00:04:18,776 --> 00:04:22,953
và cũng chắc chắn đăng tải bức ảnh với tập tin "Michelle Obama.jpeg" hoặc những thứ tương tự.

87
00:04:22,977 --> 00:04:25,344
Bạn đã biết làm sao để thao túng các kết quả tìm kiếm.

88
00:04:25,368 --> 00:04:26,663
Và chúng đã thành công.

89
00:04:26,687 --> 00:04:29,407
Vì vậy, khi bạn tìm kiếm bức hình "Michelle Obama" trên Google trong năm 2009

90
00:04:29,431 --> 00:04:32,818
bạn sẽ thấy bức hình với khuôn mặt biến dạng hình mặt khỉ ấy xuất hiện ở những kết quả đầu tiên

91
00:04:32,842 --> 00:04:36,408
Nhưng giờ thì những kết quả ấy đã tự biến mất,

92
00:04:36,432 --> 00:04:38,185
và đó giống như là một ưu điểm của Google

93
00:04:38,209 --> 00:04:41,612
bởi vì Google đánh giá sự hợp lý mỗi giờ, mỗi ngày.

94
00:04:41,636 --> 00:04:44,350
Tuy nhiên, Google đã không giải quyết vấn đề đó trong khoảng thời gian này

95
00:04:44,374 --> 00:04:47,498
họ chỉ nghĩ rằng" đó là phân biệt chủng tộc và đó là một kết quả tìm kiếm không tốt

96
00:04:47,522 --> 00:04:50,657
Chúng ta sẽ quay trở lại và tự tay dọn dẹp sạch sẽ

97
00:04:50,681 --> 00:04:53,613
Chúng ta sẽ viết một số mã và sửa chữa nó".

98
00:04:53,637 --> 00:04:54,884
Điều mà họ đã từng làm

99
00:04:59,789 --> 00:05:00,789
Và tôi không nghĩ rằng ai đó trong phòng này nghĩ đó là một ý kiến tồi. 


100
00:05:00,789 --> 00:05:02,802
Và tôi cũng vậy.

101
00:05:02,802 --> 00:05:05,834
Nhưng một vài năm sau,

102
00:05:05,858 --> 00:05:08,842
người được cả thế giới tìm kiếm nhiều nhất trên Google - Anders

103
00:05:08,866 --> 00:05:11,145
Anders Behring Breivik

104
00:05:11,169 --> 00:05:12,875
làm việc hắn đã làm.

105
00:05:12,899 --> 00:05:14,900
Và ngày 22 tháng 7 năm 2011

106
00:05:14,924 --> 00:05:17,573
một ngày tồi tệ trong lịch sử Na Uy

107
00:05:17,597 --> 00:05:21,384
Hắn ta, một kẻ khủng bố đã thổi bay khu tòa nhà Chính phủ

108
00:05:21,408 --> 00:05:24,291
nơi cách chỗ chúng ta bây giờ tại Oslo, Na Uy không xa

109
00:05:24,315 --> 00:05:26,366
sau đó, hắn chạy đến đảo Utoya

110
00:05:26,390 --> 00:05:28,613
xả súng tấn công vào một đoàn thiếu niên

111
00:05:29,113 --> 00:05:30,841
Gần 80 người đã thiệt mạng ngày hôm đó.

112
00:05:32,397 --> 00:05:36,956
Rất nhiều người có thể mô tả hành động khủng bố này qua hai bước,

113
00:05:36,980 --> 00:05:40,391
rằng hắn đã làm 2 việc: đánh sập các tòa nhà bắn những đứa trẻ

114
00:05:40,415 --> 00:05:41,580
Nhưng điều này không đúng.

115
00:05:42,326 --> 00:05:44,469
Thực tế, có tới ba bước.

116
00:05:44,493 --> 00:05:46,707
Hắn ta thổi bay các tòa nhà, hắn bắn lũ trẻ,

117
00:05:46,731 --> 00:05:50,375
và ngồi xuống, chờ thế giới Google về mình.

118
00:05:51,227 --> 00:05:53,854
Và hắn đã chuẩn bị rất tốt cho cả ba bước này

119
00:05:54,544 --> 00:05:57,334
Và nếu có ai ngay lập tức hiểu ra điều này,

120
00:05:57,358 --> 00:05:58,882
thì đó là một nhà phát triển web người Thụy Sĩ,

121
00:05:58,906 --> 00:06:02,529
một chuyên gia về tối ưu hóa công cụ tìm kiếm sống tại Stockholm, có tên là Nikke Lindqvist.

122
00:06:02,553 --> 00:06:04,141
Anh ta cũng là một anh chàng rất có tư tưởng chính trị

123
00:06:04,165 --> 00:06:07,441
Và trên các phương tiện truyền thông xã hội, trên blog và facebook của mình,

124
00:06:07,465 --> 00:06:08,671
anh ta nói với mọi người

125
00:06:08,695 --> 00:06:11,150
"Nếu có điều gì đó mà tên sát nhân muốn ngay bây giờ,

126
00:06:11,174 --> 00:06:13,633
thì đó là kiểm soát hình ảnh của chính hắn.

127
00:06:14,760 --> 00:06:16,720
Xem xem liệu chúng ta có làm biến dạng những bức hình,

128
00:06:17,490 --> 00:06:21,467
hay trong thế giới văn minh này, chúng ta có thể phản đối những gì hắn ta đã làm

129
00:06:21,491 --> 00:06:24,808
bằng cách nhục mạ hắn thông qua các kết quả tìm kiếm hay không.

130
00:06:24,832 --> 00:06:26,019
Và bằng cách nào?

131
00:06:26,797 --> 00:06:28,853
Anh ta đã nói với độc giả của mình thế này:

132
00:06:28,877 --> 00:06:30,741
"Hãy lên mạng,

133
00:06:30,765 --> 00:06:33,660
tìm kiếm những bức hình chụp phân chó trên vỉa hè,

134
00:06:34,708 --> 00:06:36,882
tìm kiếm những bức hình chụp phân chó trên vỉa hè,

135
00:06:36,906 --> 00:06:40,376
rồi công bố chúng trên các phản hồi, trên các trang web và trên blog của bạn.

136
00:06:40,400 --> 00:06:43,321
Và hãy chắc chắn rằng bạn sẽ viết tên của tên khủng bố trên dòng chú thích,

137
00:06:43,345 --> 00:06:47,832
và đặt tên tập tin cho bức hình đó là "Breivik.jpeg"

138
00:06:47,856 --> 00:06:51,657
Hãy cho Google biết rằng đó chính là gương mặt của tên sát nhân."

139
00:06:53,552 --> 00:06:54,830
Và hành động này đã đem lại kết quả.

140
00:06:55,853 --> 00:06:58,751
Hai năm sau chiến dịch chống Phu Nhân Michelle Obama,

141
00:06:58,775 --> 00:07:02,041
chiến dịch thao tác này chống Anders Behring Breivik đã hoạt động

142
00:07:02,065 --> 00:07:06,527
Nếu bạn Google hình ảnh của hắn 2 tuần sau sự kiện ngày 22 tháng 7 tại Thụy Điển,

143
00:07:06,551 --> 00:07:10,878
bạn sẽ thấy bức hình phân chó xuất hiện ở những trang đầu tiên trong kết quả tìm kiếm,

144
00:07:10,902 --> 00:07:12,346
giống như là một cuộc biểu tình quy mô nhỏ.

145
00:07:13,425 --> 00:07:17,557
Cũng thật kì lạ là trong thời gian này, Google đã không can thiệp

146
00:07:18,494 --> 00:07:22,766
Họ không hề xen vào và "dọn dẹp" các kết quả tìm kiếm trên

147
00:07:23,964 --> 00:07:25,680
Vậy nên câu hỏi đáng giá triệu đô là,

148
00:07:25,704 --> 00:07:29,072
Có điều gì khác biệt giữa hai sự kiện này?

149
00:07:29,096 --> 00:07:32,289
Liệu có sự khác biệt nào giữa những gì đã xảy ra với bà Michelle Obama

150
00:07:32,313 --> 00:07:34,378
và những việc xảy ra với Anders Behring Breivik?

151
00:07:34,402 --> 00:07:35,686
Dĩ nhiên là không.

152
00:07:36,861 --> 00:07:38,332
Hai sự kiện này hoàn toàn giống hệt nhau.

153
00:07:38,356 --> 00:07:41,220
Thế nhưng Google lại chỉ can thiệp vào một trường hợp của bà Michelle Obama

154
00:07:41,244 --> 00:07:42,497
Tại sao lại như vậy?

155
00:07:43,283 --> 00:07:46,583
Là bởi vì Michelle Obama là một người đáng kính,

156
00:07:46,607 --> 00:07:49,523
còn Anders Behring Breivik là một kẻ đáng khinh.

157
00:07:50,142 --> 00:07:51,677
Bạn đã hiểu ra vấn đề ở đây chưa?

158
00:07:51,701 --> 00:07:54,956
Việc đánh giá một con người xảy ra

159
00:07:54,980 --> 00:07:58,766
và chỉ có một người chơi có quyền lực trên thế giới

160
00:07:58,790 --> 00:08:01,270
có thẩm quyền để nói ai là ai.

161
00:08:01,882 --> 00:08:03,623
Chúng tôi ủng hộ bạn, chúng tôi căm ghét bạn.

162
00:08:03,647 --> 00:08:05,686
Chúng tôi tin tưởng ở bạn, chúng tôi không tin bạn.

163
00:08:05,710 --> 00:08:08,257
Bạn nói đúng rồi, bạn nói sai rồi
Bạn làm đúng, bạn đã sai rồi.

164
00:08:08,281 --> 00:08:10,086
Bạn là Obama, và bạn là Breivik.

165
00:08:10,791 --> 00:08:12,791
Đó chính là quyền lực mà tôi đã từng chứng kiến

166
00:08:15,206 --> 00:08:18,858
Vậy nên, tôi muốn các bạn nhớ rằng, đằng sau mỗi thuật toán

167
00:08:18,882 --> 00:08:20,659
luôn luôn là một con người.

168
00:08:20,683 --> 00:08:23,178
một người với những đức tin cá nhân,

169
00:08:23,202 --> 00:08:25,727
rằng không một mã số nào có thể bị xóa bỏ hoàn toàn.

170
00:08:25,751 --> 00:08:28,185
Và thông điệp tôi muốn gửi tới không chỉ cho Google,

171
00:08:28,209 --> 00:08:31,019
mà cho tất cả những người luôn tin vào các dòng lệnh trên toàn thế giới.

172
00:08:31,043 --> 00:08:34,019
Bạn cần phải xác định được chính kiến của mình.

173
00:08:34,043 --> 00:08:35,300
Bạn cần phải hiểu rằng bạn là con người,

174
00:08:35,300 --> 00:08:38,571
và do đó bạn phải có trách nhiệm

175
00:08:39,891 --> 00:08:42,829
Tôi nói điều này bởi lẽ tôi tin chúng ta đã đạt đến một thời điểm nào đó

176
00:08:42,853 --> 00:08:44,408
mà chúng ta hoàn toàn bị bắt buộc

177
00:08:44,432 --> 00:08:47,649
thắt chặt mối quan hệ này một lần nữa, chặt chẽ hơn:

178
00:08:47,673 --> 00:08:50,041
giữa Nhân loại và Công nghệ

179
00:08:50,483 --> 00:08:52,288
Chặt chẽ hơn bao giờ hết.

180
00:08:52,312 --> 00:08:55,651
Và, nếu không còn thứ gì khác, nhắc chúng ta rằng cái ý tưởng vô cùng thú vị

181
00:08:55,675 --> 00:08:58,343
về kết quả tìm kiếm sạch, không thiên vị

182
00:08:58,367 --> 00:09:01,134
đang, và hẳn sẽ vẫn là một huyền thoại

183
00:09:01,984 --> 00:09:03,143
Cảm ơn các bạn đã lắng nghe.

184
00:09:03,167 --> 00:09:05,599
(Tiếng vỗ tay)