0:00:00.917,0:00:06.393
Hôm nay, tôi muốn nói về cách mà[br]việc đọc có thể thay đổi cuộc sống ta

0:00:06.417,0:00:08.792
và về các giới hạn của sự thay đổi đó.

0:00:09.750,0:00:14.018
Tôi muốn nói với bạn rằng việc đọc[br]có thể đưa ta đến một thế giới sẻ chia

0:00:14.042,0:00:16.750
của sự gắn kết tình người chặt chẽ.

0:00:17.833,0:00:21.393
Nhưng đồng thời nói về[br]sự gắn kết đó luôn chỉ là một phần.

0:00:21.417,0:00:26.500
Đọc cuối cùng cũng chỉ là[br]một việc cô độc, cá nhân.

0:00:27.625,0:00:30.476
Tác giả đã thay đổi cuộc đời tôi

0:00:30.500,0:00:34.934
là một tiểu thuyết gia vĩ đại[br]người Mĩ gốc Phi James Baldwin.

0:00:34.958,0:00:38.226
Khi tôi lớn lên ở Tây Michigan[br]vào những năm 1980,

0:00:38.250,0:00:42.167
không có nhiều nhà văn người Mĩ gốc Á[br]tham gia vào việc thay đổi xã hội.

0:00:43.292,0:00:46.518
Và tôi nghĩ là[br]mình nên chuyển qua James Baldwin

0:00:46.542,0:00:50.583
như một cách để lấp đầy khoảng trống,[br]như một cách để nhận thức về chủng tộc.

0:00:51.958,0:00:55.934
Nhưng có lẽ vì tôi biết[br]mình không phải là một người Mĩ gốc Phi,

0:00:55.958,0:01:00.476
tôi cũng thấy bị thử thách[br]và buộc tội bởi lời văn của ông.

0:01:00.500,0:01:02.625
Đặc biệt là những lời sau:

0:01:03.458,0:01:07.059
''Có những người đấu tranh cho tự do[br]có thái độ đúng,

0:01:07.083,0:01:09.042
nhưng không có niềm tin thật sự.

0:01:10.083,0:01:14.018
Khi mâu thuẫn đạt đến đỉnh điểm[br]và bạn mong họ vùng dậy,

0:01:14.042,0:01:16.518
bằng một cách nào đó[br]họ không có ở đó.''

0:01:16.542,0:01:19.351
Bằng cách nào đó họ không có ở đó.

0:01:19.375,0:01:21.726
Tôi hiểu những lời trên theo sát nghĩa.

0:01:21.750,0:01:23.458
Tôi nên đặt mình ở đâu?

0:01:24.500,0:01:26.518
Tôi đến đồng bằng Mississippi,

0:01:26.542,0:01:29.684
một trong những vùng nghèo nhất nước Mĩ.

0:01:29.708,0:01:32.601
Đây là nơi được tạo hình[br]bởi lịch sử hào hùng.

0:01:32.625,0:01:37.768
Những năm 1960, người Mĩ gốc Phi[br]liều mạng đấu tranh cho giáo dục,

0:01:37.792,0:01:39.500
đấu tranh cho quyền được bầu cử.

0:01:40.625,0:01:43.059
Tôi muốn là một phần của sự đổi thay đó,

0:01:43.083,0:01:46.792
để giúp những thiếu niên tốt nghiệp[br]và lên đại học.

0:01:48.250,0:01:50.976
Khi tôi đến đồng bằng Mississippi,

0:01:51.000,0:01:53.434
nơi đó vẫn nghèo khổ,

0:01:53.458,0:01:55.184
vẫn tách biệt,

0:01:55.208,0:01:57.750
vẫn rất cần sự thay đổi.

0:01:58.958,0:02:02.393
Trường của tôi, nơi tôi được phân công,

0:02:02.417,0:02:06.726
không có thư viện,[br]không có ban hướng nghiệp,

0:02:06.750,0:02:09.726
nhưng trường lại có một sĩ quan cảnh sát.

0:02:09.750,0:02:12.309
Nửa số giáo viên là giáo viên thay thế

0:02:12.333,0:02:14.309
và khi học sinh đánh nhau,

0:02:14.333,0:02:18.208
nhà trường sẽ tống chúng[br]vào trại giam của hạt.

0:02:20.250,0:02:23.226
Đây là ngôi trường nơi tôi gặp Patrick.

0:02:23.250,0:02:28.184
Em 15 tuổi và đã lưu ban hai lần,[br]em đang học lớp tám.

0:02:28.208,0:02:30.684
Em trầm tính, sống nội tâm,

0:02:30.708,0:02:33.518
lúc nào em cũng như đang suy tư.

0:02:33.542,0:02:36.333
Và em ghét thấy người khác đánh nhau.

0:02:37.500,0:02:41.309
Một lần, tôi đã thấy em[br]nhảy vào giữa trận đánh của hai bạn nữ

0:02:41.333,0:02:44.042
và em bị đánh ngã gục xuống đất.

0:02:45.375,0:02:47.893
Patrick chỉ có một vấn đề.

0:02:47.917,0:02:49.708
Em không chịu đến trường.

0:02:51.249,0:02:53.726
Em nói là đôi lúc,[br]trường lớp quá buồn phiền

0:02:53.750,0:02:56.792
vì học sinh luôn đánh nhau[br]còn giáo viên thì nghỉ việc.

0:02:58.042,0:03:03.500
Và cũng vì mẹ em làm hai việc và[br]quá mệt để kiếm tiền cho con đến trường.

0:03:04.417,0:03:07.184
Vậy nên tôi đã nhận công việc[br]giúp em đến trường.

0:03:07.208,0:03:11.268
Và vì tôi khá điên rồ, 22 tuổi[br]và đầy nhiệt huyết lạc quan,

0:03:11.292,0:03:13.434
chiến thuật của tôi chỉ là đến nhà em

0:03:13.458,0:03:15.583
và nói,[br]"Này, sao em không đến trường?"

0:03:16.542,0:03:18.184
Và chiến thuật này lại thành công,

0:03:18.208,0:03:20.643
em bắt đầu đến trường mỗi ngày.

0:03:20.667,0:03:23.059
Và em bắt đầu tiến bộ[br]trong lớp của tôi.

0:03:23.083,0:03:26.000
Em đã viết thơ, đọc sách.

0:03:26.917,0:03:29.208
Em đã bắt đầu đến trường mỗi ngày.

0:03:31.042,0:03:32.518
Vào khoảng thời gian đó

0:03:32.542,0:03:35.226
tôi đã nhận ra cách kết nối với Patrick,

0:03:35.250,0:03:37.458
tôi đã học tại trường luật ở Harvard.

0:03:39.583,0:03:42.934
Một lần nữa, tôi lại đối mặt với câu hỏi,[br]tôi nên đặt mình ở đâu,

0:03:42.958,0:03:44.667
tôi nên đặt bản thân ở đâu?

0:03:45.458,0:03:48.101
Và tôi tự nghĩ

0:03:48.125,0:03:51.643
rằng đồng bằng Mississippi[br]là nơi những người có tiền của,

0:03:51.667,0:03:53.559
những người có cơ hội

0:03:53.583,0:03:54.833
đã bỏ đi.

0:03:55.875,0:03:57.309
Và những người ở lại

0:03:57.333,0:03:59.833
là những người[br]không có cơ hội để rời đi.

0:04:00.833,0:04:03.101
Tôi không muốn là người bỏ đi.

0:04:03.125,0:04:05.167
Tôi muốn là người ở lại.

0:04:06.333,0:04:09.268
Mặt khác, tôi cô đơn và mệt mỏi.

0:04:09.292,0:04:12.750
Và vậy là tôi tự thuyết phục rằng[br]tôi có thể tạo nhiều thay đổi hơn

0:04:14.125,0:04:17.708
trên quy mô lớn hơn[br]nếu tôi có một tấm bằng luật danh giá.

0:04:19.541,0:04:20.791
Vậy là tôi đi.

0:04:22.750,0:04:24.351
Ba năm sau,

0:04:24.375,0:04:26.768
khi tôi sắp tốt nghiệp trường luật,

0:04:26.792,0:04:28.518
bạn tôi gọi tôi

0:04:28.542,0:04:33.458
và kể tôi rằng Patrick đã dính vào[br]một cuộc ẩu đả và giết người.

0:04:35.333,0:04:37.393
Tôi suy sụp.

0:04:37.417,0:04:39.851
Một phần trong tôi không tin điều đó,

0:04:39.875,0:04:42.542
nhưng một phần lại biết đó là sự thật.

0:04:43.583,0:04:45.583
Tôi bay đến đó để gặp Patrick.

0:04:46.750,0:04:49.458
Tôi thăm em trong nhà giam.

0:04:50.542,0:04:54.184
Và em kể với tôi đó là sự thật,

0:04:54.208,0:04:56.601
rằng em đã giết người.

0:04:56.625,0:04:58.875
Và em không muốn nói gì thêm[br]về chuyện đó nữa.

0:04:59.833,0:05:01.851
Tôi hỏi em chuyện gì đã xảy ra ở trường

0:05:01.875,0:05:06.018
và em nói rằng em bỏ học sau năm tôi đi.

0:05:06.042,0:05:08.684
Và rồi em muốn kể cho tôi nghe[br]một chuyện khác.

0:05:08.708,0:05:11.976
Em cúi xuống và nói rằng[br]em có một đứa con gái nhỏ

0:05:12.000,0:05:13.768
vừa mới sinh.

0:05:13.792,0:05:16.375
Và em cảm tưởng như[br]mình làm con bé thất vọng.

0:05:18.625,0:05:22.000
Là thế đó, cuộc nói chuyện của chúng tôi[br]vội vã và ngượng nghịu.

0:05:23.417,0:05:28.476
Khi bước ra khỏi nhà giam,[br]một giọng nói nội tâm thốt lên,

0:05:28.500,0:05:29.768
''Quay lại đi.

0:05:29.792,0:05:33.083
nếu mày không quay lại bây giờ,[br]mày sẽ không bao giờ quay lại.''

0:05:36.292,0:05:39.875
Vậy là tôi tốt nghiệp trường luật[br]và quay lại.

0:05:40.833,0:05:42.518
Tôi quay lại gặp Patrick.

0:05:42.542,0:05:45.500
tôi quay lại xem mình có giúp được[br]vụ án pháp lí của em không.

0:05:46.917,0:05:50.268
Và lúc đó, khi tôi gặp em lần hai,

0:05:50.292,0:05:52.559
tôi nghĩ là mình có một ý kiến hay,[br]tôi nói,

0:05:52.583,0:05:56.184
''Này Patrick, sao em không[br]viết thư cho con gái mình,

0:05:56.208,0:05:59.976
vậy thì em có thể nhớ đến con bé?''

0:06:00.000,0:06:03.684
Và tôi đưa em một cây bút[br]và một mẩu giấy,

0:06:03.708,0:06:05.333
và em ấy bắt đầu viết.

0:06:06.542,0:06:09.351
Nhưng khi tôi thấy mẩu giấy[br]mà em đưa lại cho tôi,

0:06:09.375,0:06:10.708
tôi rất bất ngờ.

0:06:13.000,0:06:15.101
Tôi không nhận ra chữ viết của em ấy,

0:06:15.125,0:06:17.958
em đã phạm những lỗi chính tả cơ bản.

0:06:19.167,0:06:21.851
Và tôi nghĩ, với tư cách là một giáo viên,

0:06:21.875,0:06:25.351
tôi biết là một học sinh[br]có thể tiến bộ vượt bậc

0:06:25.375,0:06:28.434
trong một khoảng thời gian rất ngắn,

0:06:28.458,0:06:32.125
nhưng tôi không nghĩ[br]một học sinh có thể sa sút đột ngột.

0:06:34.375,0:06:36.268
Điều khiến tôi đau hơn

0:06:36.292,0:06:39.476
là đọc những lời em ấy viết[br]cho con gái mình.

0:06:39.500,0:06:40.893
Em ấy viết,

0:06:40.917,0:06:45.208
"Bố xin lỗi vì lỗi lầm của mình,[br]bố xin lỗi vì không thể ở bên con."

0:06:46.458,0:06:49.292
Và đó là tất cả những gì[br]em ấy thấy là cần phải nói với con.

0:06:50.250,0:06:54.559
Và tôi tự hỏi sao có thể thuyết phục em[br]rằng em có nhiều điều hơn để nói,

0:06:54.583,0:06:58.000
những phần trong em[br]mà em không cần xin lỗi.

0:06:58.958,0:07:00.226
Tôi muốn em cảm thấy

0:07:00.250,0:07:04.208
rằng em có nhiều thứ đáng giá[br]để chia sẻ với con gái mình.

0:07:05.917,0:07:09.101
Mỗi ngày trong bảy tháng tiếp theo,

0:07:09.125,0:07:11.809
tôi thăm em và mang theo sách.

0:07:11.833,0:07:15.684
Chiếc túi của tôi trở thành[br]một thư viện nhỏ.

0:07:15.708,0:07:17.768
Tôi mang sách của James Baldwin,

0:07:17.792,0:07:22.684
tôi mang của Walt Whitman, C.S.Lewis.

0:07:22.708,0:07:27.518
Tôi mang sách hướng dẫn về cây cối,[br]chim chóc,

0:07:27.542,0:07:30.750
và cuốn đã trở thành yêu thích nhất[br]của em ấy là từ điển.

0:07:31.667,0:07:33.351
Có những ngày,

0:07:33.375,0:07:37.167
chúng tôi ngồi yên lặng hàng giờ,[br]cả hai đều đọc sách.

0:07:38.083,0:07:39.934
Và vào vài ngày khác,

0:07:39.958,0:07:43.476
chúng tôi đọc cùng nhau,[br]chúng tôi đọc thơ với nhau.

0:07:43.500,0:07:47.393
Chúng tôi bắt đầu đọc thơ haiku,[br]hàng trăm bài haiku,

0:07:47.417,0:07:50.309
một kiệt tác dối lừa đơn giản.

0:07:50.333,0:07:53.143
Và tôi hỏi em, "Chia sẻ với cô[br]bài haiku em thích nhất đi."

0:07:53.167,0:07:56.226
Và một vài trong số chúng rất vui nhộn.

0:07:56.250,0:07:58.101
Và đây là bài của Issa:

0:07:58.125,0:08:01.833
"Đừng lo, nhện ạ,[br]tôi không dọn dẹp nhà đâu."

0:08:02.750,0:08:07.292
Và bài này:[br]"Ngủ cả nửa ngày, không ai phạt tôi cả!"

0:08:08.667,0:08:13.101
Và bài tuyệt hay này,[br]về ngày đầu tuyết rơi,

0:08:13.125,0:08:17.583
"Hươu liếm bông tuyết đầu tiên[br]từ bộ lông của nhau."

0:08:19.250,0:08:22.268
Có điều gì rất kì bí và đẹp đẽ

0:08:22.292,0:08:24.934
về cách sắp xếp của thơ.

0:08:24.958,0:08:29.583
Khoảng trống cũng quan trọng[br]như lời thơ vậy.

0:08:31.375,0:08:33.893
Chúng tôi đọc bài thơ này của W.S.Merwin,

0:08:33.917,0:08:38.143
ông ấy viết sau khi thấy vợ mình làm vườn

0:08:38.167,0:08:42.042
và nhận ra là[br]họ sẽ dành cả cuộc đời còn lại với nhau.

0:08:43.167,0:08:45.518
''Hãy để tôi tưởng tượng[br]rằng chúng ta sẽ trở lại

0:08:45.542,0:08:48.934
khi chúng ta muốn và đó sẽ là mùa xuân.

0:08:48.958,0:08:52.143
Chúng ta sẽ không già hơn chút gì cả.

0:08:52.167,0:08:56.101
Nỗi buồn cũng sẽ nguôi ngoai[br]như đám mây sớm

0:08:56.125,0:08:59.893
mà qua đó buổi sáng sẽ dần đến''.

0:08:59.917,0:09:03.309
Tôi hỏi Patrick câu thơ em thích nhất[br]và em trả lời,

0:09:03.333,0:09:06.875
"Chúng ta sẽ không già hơn chút nào cả."

0:09:08.375,0:09:12.809
Em nói nó làm em nghĩ đến[br]một nơi mà thời gian ngừng trôi,

0:09:12.833,0:09:15.768
nơi thời gian không còn quan trọng nữa.

0:09:15.792,0:09:18.051
Và tôi hỏi em rằng[br]em có nơi nào như vậy không,

0:09:18.051,0:09:20.268
nơi mà thời gian kéo dài mãi.

0:09:20.292,0:09:21.958
Và em nói, "Mẹ em."

0:09:23.875,0:09:28.184
Khi bạn đọc một bài thơ[br]với một người cạnh bên,

0:09:28.208,0:09:30.083
bài thơ thay đổi ý nghĩa.

0:09:31.333,0:09:36.000
Vì nó trở thành cá nhân với người đó,[br]trở thành cá nhân đối với bạn.

0:09:37.500,0:09:40.184
Rồi chúng tôi đọc sách,[br]chúng tôi đọc rất nhiều sách,

0:09:40.208,0:09:43.351
chúng tôi đọc hồi kí của[br]Frederick Douglass,

0:09:43.375,0:09:46.976
một nô lệ người Mĩ[br]tự học cách đọc và viết

0:09:47.000,0:09:50.333
và đã có được tự do[br]nhờ có kĩ năng đọc viết.

0:09:51.575,0:09:54.618
Từ nhỏ tôi đã luôn nghĩ rằng[br]Frederick Douglass là một anh hùng

0:09:54.618,0:09:57.750
và tôi nghĩ truyện này[br]vui và tràn đầy hi vọng.

0:09:58.917,0:10:01.750
Nhưng cuốn sách[br]lại khiến Patrick cảm thấy hoảng.

0:10:02.875,0:10:07.934
Em xao xuyến với một câu chuyện[br]mà Douglass kể về việc, sau giáng sinh,

0:10:07.958,0:10:11.059
chủ nô cho nô lệ uống rượu gin

0:10:11.083,0:10:14.559
như một cách để chứng tỏ[br]họ không thể chịu nổi tự do.

0:10:14.583,0:10:17.375
Vì nô lệ sẽ vấp ngã trên cánh đồng.

0:10:19.500,0:10:21.500
Patrick nói em cảm thấy đồng cảm.

0:10:22.333,0:10:25.809
Em nói rằng[br]có những người trong tù như nô lệ,

0:10:25.833,0:10:28.059
không muốn nghĩ về hoàn cảnh của họ,

0:10:28.083,0:10:29.893
vì chúng quá đau đớn.

0:10:29.917,0:10:32.101
Quá đau đớn để nghĩ về quá khứ,

0:10:32.125,0:10:35.458
quá đau đớn để nghĩ về[br]đoạn đường phía trước.

0:10:36.958,0:10:39.851
Câu yêu thích nhất của em ấy là:

0:10:39.875,0:10:43.476
''Bất cứ gì, bất chấp tất cả,[br]để tống khứ được việc nghĩ ngợi!

0:10:43.500,0:10:48.542
Chính dòng suy nghĩ không ngừng[br]về hoàn cảnh đã giày vò tôi.''

0:10:49.958,0:10:53.917
Patrick nói Douglass đã rất dũng cảm[br]để tiếp tục viết và nghĩ.

0:10:55.083,0:11:00.643
Nhưng Patrick không biết[br]là em giống Douglass thế nào đối với tôi.

0:11:00.667,0:11:04.417
Cách em tiếp tục đọc,[br]dù nó khiến em hoảng loạn.

0:11:05.250,0:11:08.309
Em đọc xong còn trước cả tôi,

0:11:08.333,0:11:12.042
đọc nó ở một cầu thang bê tông[br]không có ánh sáng.

0:11:13.583,0:11:16.309
Và rồi chúng tôi đọc đến[br]những cuốn tôi thích nhất,

0:11:16.333,0:11:18.518
cuốn "Gilead" của Marilynne Robinson,

0:11:18.542,0:11:22.684
cuốn sách là một bức thư dài[br]từ một người cha đến con mình.

0:11:22.708,0:11:25.059
Em ấy thích câu này:

0:11:25.083,0:11:27.268
''Cha viết điều này[br]phần nào muốn nói với con

0:11:27.292,0:11:30.601
rằng nếu con có bao giờ tự hỏi[br]con đã làm gì trong cuộc sống...

0:11:30.625,0:11:32.643
con là ơn trời ban cho cha,

0:11:32.667,0:11:35.833
một phép màu,[br]thứ gì đó còn hơn cả phép màu.''

0:11:37.375,0:11:43.018
Thứ gì đó trong ngôn từ, tình yêu,[br]nhung nhớ, giọng điệu của nó

0:11:43.042,0:11:45.500
đã nhen nhóm lại[br]mong muốn được viết của Patrick.

0:11:46.292,0:11:49.393
Và em đã viết[br]hết quyển vở này đến quyển vở khác

0:11:49.417,0:11:52.726
những lá thư cho con gái em.

0:11:52.750,0:11:55.684
Trong những bức thư đẹp, rối ren đó,

0:11:55.708,0:12:01.674
em tưởng tượng cảnh mình và con gái[br]chèo thuyền dọc sông Mississippi.

0:12:01.674,0:12:04.572
Em tưởng tượng cảnh hai bố con[br]tìm thấy một dòng suối trên núi

0:12:04.572,0:12:06.708
với làn nước trong tinh khiết.

0:12:08.042,0:12:10.083
Khi tôi nhìn Patrick viết,

0:12:11.250,0:12:13.393
tôi tự nghĩ,

0:12:13.417,0:12:15.476
và giờ tôi hỏi tất cả các bạn,

0:12:15.500,0:12:20.792
bao nhiêu trong các bạn đã từng viết thư[br]cho người bạn thấy đã làm họ buồn?

0:12:22.042,0:12:27.125
Sẽ dễ dàng hơn nếu đưa những người đó[br]ra khỏi tâm trí của bạn.

0:12:28.083,0:12:32.726
Nhưng Patrick lại hàng ngày[br]đối mặt với con gái mình,

0:12:32.750,0:12:35.684
giữ bản thân có trách nhiệm với con bé,

0:12:35.708,0:12:39.417
từng chữ một với sự tập trung cao độ.

0:12:42.417,0:12:44.958
Tôi muốn trong cuộc sống mình

0:12:46.042,0:12:49.101
được đặt bản thân vào rủi ro như thế.

0:12:49.125,0:12:52.750
Vì rủi ro đó cho thấy một con tim mạnh mẽ.

0:12:56.625,0:13:00.684
Tôi xin lùi lại và hỏi một câu[br]không được thoải mái lắm.

0:13:00.708,0:13:04.417
Tôi là ai mà lại kể câu chuyện này,[br]câu chuyện của Patrick?

0:13:06.042,0:13:09.018
Patrick là người sống với nỗi đau đó

0:13:09.042,0:13:13.208
và tôi chưa từng một ngày[br]thấy đói trong đời.

0:13:15.250,0:13:17.018
Tôi nghĩ về câu hỏi này rất nhiều,

0:13:17.042,0:13:20.768
nhưng điều tôi muốn nói là[br]câu chuyện này không chỉ về Patrick.

0:13:20.792,0:13:22.309
Nó là về chúng ta,

0:13:22.333,0:13:24.833
nó là về sự bất bình đẳng giữa chúng ta.

0:13:25.667,0:13:27.083
Thế giới sung túc

0:13:28.375,0:13:32.018
mà Patrick và ông bà, cha mẹ em

0:13:32.042,0:13:33.851
đã bị từ chối.

0:13:33.875,0:13:36.958
Trong câu chuyện này,[br]tôi đại diện cho thế giới sung túc kia.

0:13:37.792,0:13:41.601
Và khi kể chuyện,[br]tôi không muốn giấu bản thân,

0:13:41.625,0:13:44.292
giấu sức mạnh mà tôi có.

0:13:45.333,0:13:48.893
Khi kể chuyện,[br]tôi muốn bộc lộ sức mạnh

0:13:48.917,0:13:51.309
và rồi hỏi,

0:13:51.333,0:13:54.250
làm sao để thu hẹp khoảng cách[br]giữa chúng ta?

0:13:56.250,0:13:59.851
Đọc sách là một cách[br]để thu hẹp khoảng cách.

0:13:59.875,0:14:04.309
Nó cho chúng ta không gian[br]để có thể cùng sẻ chia,

0:14:04.333,0:14:06.583
mà chúng ta có thể chia sẻ bình đẳng.

0:14:08.500,0:14:11.601
Chắc các bạn đang tự hỏi[br]chuyện gì đã xảy ra với Patrick.

0:14:11.625,0:14:13.333
Đọc có cứu cuộc đời của em không?

0:14:14.583,0:14:16.708
Vừa có lại vừa không.

0:14:17.875,0:14:20.768
Khi Patrick được ra tù,

0:14:20.792,0:14:23.125
hành trình của em ấy thật đau đớn.

0:14:24.292,0:14:27.768
Chủ lao động từ chối em vì tiền án,

0:14:27.792,0:14:30.934
bạn thân nhất, mẹ của em,[br]qua đời ở tuổi 43

0:14:30.958,0:14:33.434
vì bệnh tim và tiểu đường.

0:14:33.458,0:14:36.167
Em không nhà không cửa, nghèo đói.

0:14:38.250,0:14:42.792
Nhiều người nói nhiều thứ về việc đọc[br]mà tôi thấy hơi phóng đại.

0:14:43.792,0:14:47.768
Khả năng đọc không giúp em ấy[br]không bị phân biệt đối xử.

0:14:47.792,0:14:50.417
Nó đã không giúp mẹ em thoát chết.

0:14:51.708,0:14:54.083
Vậy việc đọc có thể giúp gì?

0:14:55.375,0:14:59.333
Tôi có vài câu trả lời[br]để kết thúc hôm nay.

0:15:00.667,0:15:03.417
Việc đọc làm giàu đời sống nội tâm của em

0:15:05.083,0:15:08.143
với bí ẩn, sự tưởng tượng,

0:15:08.167,0:15:09.417
với cái đẹp.

0:15:10.292,0:15:14.625
Việc đọc cho em ấy[br]những hình ảnh giúp em vui sống:

0:15:15.417,0:15:20.976
núi, biển, hươu, bông tuyết.

0:15:21.000,0:15:25.125
Những từ ngữ có vị như sự tự do,[br]thế giới thiên nhiên.

0:15:27.625,0:15:31.143
Việc đọc giới thiệu lại với em[br]một ngôn ngữ mà em đã đánh mất.

0:15:31.167,0:15:35.809
Những lời từ nhà thơ Derek Walcott[br]thật quý giá làm sao.

0:15:35.833,0:15:38.059
Patrick nhớ những áng thơ của ông.

0:15:38.083,0:15:40.184
"Những ngày tôi đã sống,

0:15:40.208,0:15:42.476
những ngày tôi đã mất,

0:15:42.500,0:15:45.726
những ngày phát triển nhanh chóng,[br]như những đứa con gái,

0:15:45.750,0:15:47.583
vòng tay che chở của tôi.''

0:15:48.667,0:15:51.643
Việc đọc dạy em dũng cảm.

0:15:51.667,0:15:54.976
Hãy nhớ là em vẫn cố đọc[br]Frederick Douglass,

0:15:55.000,0:15:57.143
dù nó rất đau khổ.

0:15:57.167,0:16:00.875
Em ấy vẫn nhận thức rõ,[br]dù là nhận thức rõ sự đau đớn.

0:16:02.208,0:16:04.768
Đọc là một hình thức nghĩ,

0:16:04.792,0:16:08.851
đó là lí do việc đọc khó[br]vì chúng ta phải nghĩ.

0:16:08.875,0:16:13.125
Và Patrick chọn cách nghĩ[br]hơn là không nghĩ.

0:16:16.000,0:16:19.958
Và cuối cùng, đọc cho em một ngôn ngữ[br]để nói chuyện với con gái mình.

0:16:21.375,0:16:24.601
Việc đọc truyền cảm hứng cho em viết.

0:16:24.625,0:16:28.768
Mối liên kết giữa đọc và viết rất mạnh mẽ.

0:16:28.792,0:16:30.851
Khi chúng ta bắt đầu đọc,

0:16:30.875,0:16:32.958
chúng ta bắt đầu tìm từ ngữ.

0:16:33.958,0:16:38.601
Và em đã tìm ra những từ ngữ để nghĩ về[br]cảnh hai bố con chơi cùng nhau.

0:16:38.625,0:16:40.333
Em đã tìm ra từ ngữ

0:16:41.958,0:16:44.208
để nói em yêu con bé nhiều thế nào.

0:16:46.042,0:16:49.976
Đọc cũng thay đổi[br]mối quan hệ của chúng ta với nhau.

0:16:50.000,0:16:52.059
Chúng giúp ta có dịp được gần gũi,

0:16:52.083,0:16:54.976
để nhìn ngoài quan điểm của mình.

0:16:55.000,0:16:57.684
Và việc đọc lấy một mối quan hệ bất công

0:16:57.708,0:17:00.375
và cho chúng ta một sự bình đẳng tạm thời.

0:17:02.125,0:17:05.059
Khi bạn gặp ai đó là một độc giả,

0:17:05.083,0:17:07.059
bạn gặp người đó lần đầu,

0:17:07.083,0:17:08.791
rất mới lạ.

0:17:09.875,0:17:13.083
Không có cách nào để bạn biết[br]câu văn yêu thích của người đó,

0:17:14.458,0:17:17.666
những kí ức và sự đau khổ cá nhân[br]mà người đó chịu đựng.

0:17:18.833,0:17:22.833
Và bạn đối mặt với sự riêng tư cuối cùng[br]của đời sống nội tâm của người đó.

0:17:23.666,0:17:27.101
Và rồi bạn bắt đầu tự hỏi, "Chà,[br]đời sống nội tâm của mình xây nên từ gì?

0:17:27.125,0:17:30.375
Tôi có gì đáng[br]để chia sẻ với những người khác đây?''

0:17:33.000,0:17:34.333
Tôi muốn kết thúc

0:17:36.208,0:17:40.500
với một số câu thơ tôi rất thích[br]từ những lá thư của Patrick đến con gái.

0:17:41.333,0:17:44.101
''Dòng sông đục ở vài khúc

0:17:44.125,0:17:47.393
nhưng ánh sáng chiếu xuyên qua hàng cây...

0:17:47.417,0:17:50.976
Trên vài cành lủng lẳng hàng chùm dâu tằm,

0:17:51.000,0:17:54.458
con vươn thẳng tay để hái lấy chúng.''

0:17:56.042,0:17:58.476
Và bức thư dễ thương này mà em viết,

0:17:58.500,0:18:02.851
''Hãy nhắm mắt và nghe âm điệu của ngôn từ

0:18:02.875,0:18:05.059
Tôi thuộc lòng bài thơ này

0:18:05.083,0:18:07.917
và tôi muốn các bạn cùng biết.''

0:18:09.375,0:18:11.184
Cảm ơn mọi người rất nhiều.

0:18:11.208,0:18:14.500
(Vỗ tay)