[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Pomyśl chwilę o swoim dniu. Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Obudziłeś się, owiał cię wietrzyk przy wyjściu na dwór, Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,poznałeś nowych ludzi, prowadziłeś ciekawe dyskusje, Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,byłeś zachwycony, gdy przeżyłeś coś nowego. Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale założę się, że jest coś, o czym nie myślałeś, Dialogue: 0,0:00:11.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,coś tak ci bliskiego, Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,że pewnie w ogóle rzadko o tym myślisz. Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie odczucia, przeżycia, Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:19.00,Default,,0000,0000,0000,,decyzje i działania Dialogue: 0,0:00:19.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,są podejmowane przez komputer w twojej głowie Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,zwany mózgiem. Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Może z zewnątrz nie wygląda on jak komputer -- Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,kilka kilo szaro-różowego mięsa, Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,bezkształtnego, Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,ale ostatnie sto lat neurobiologii Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,przybliżyło nam mózg tak, Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,że zobaczyliśmy zawiłość jego wnętrza. Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Dowiedzieliśmy się, że mózg jest niezwykle skomplikowanym układem, Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Dowiedzieliśmy się, że mózg jest niezwykle skomplikowanym układem, Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,złożonym z setek milionów komórek zwanych neuronami. Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,W przeciwieństwie do komputerów zbudowanych przez człowieka, Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,w których nie ma zbyt wielu różnych części, Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,rozumiemy jak działają, bo sami je projektowaliśmy, Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,mózg składa się z tysięcy różnych rodzajów komórek, Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,może dziesiątek tysięcy. Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Mają różne kształty, inny budulec; Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,łączą różne części mózgu. Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Różnie zmieniają się też w różnych stadiach chorób. Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Do rzeczy. Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest rodzaj komórek, Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,dość niewielkich, które uciszają swoich sąsiadów. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,To jedna z tych komórek, które zanikają przy schizofrenii. Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Nazywana jest komórką koszykową. Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,To jeden z tysięcy rodzajów komórek, Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,które poznajemy. Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Codzienne okrywa się nowe. Dialogue: 0,0:01:23.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Drugi przykład: Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,te duże komórki w kształcie piramidy Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,rozciągają się w znacznej części mózgu. Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Można je pobudzać. Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,M.in. to one są nadaktywne Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,przy schorzeniach takich jak epilepsja. Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Każda z nich Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,to niezwykłe urządzenie elektryczne. Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Dostają sygnały od tysięcy komórek-nadawców Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,i obliczają swoje własne sygnały, Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,które, jeśli przekroczą pewien próg, Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,zostaną przesłane do tysięcy komórek-odbiorców. Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Cały ten proces trwa może milisekundę, Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,wydarza się tysiące razy na minutę Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,w każdej ze 100 miliardów komórek, Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,dopóki żyjesz, myślisz i czujesz. Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,dopóki żyjesz, myślisz i czujesz. Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak możemy zrozumieć działanie tego układu? Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,W teorii, można by w każdej części Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,włączać i wyłączać różne rodzaje komórek Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,próbując zrozumieć, Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,które zawiadują konkretnymi funkcjami, Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,a które degenerują się w patologiach. Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Mogąc uaktywniać komórki, zobaczylibyśmy jakie spełniają funkcje, Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,co mogą uruchomić i podtrzymać. Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Mogąc je wyłączać Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,zrozumielibyśmy do czego służą. Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,O tym zamierzam dziś opowiedzieć. Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Szczerze mówiąc przez ostatnie 11 lat Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,szukaliśmy sposobów Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,na włączanie i wyłączanie Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,układów, komórek, części i ścieżek w mózgu Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,zarówno aby zrozumieć naukę, Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,jak i zmierzyć się z problemami Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,przed którymi stają wszyscy ludzie. Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Zanim opowiem o technologii, mam złą wiadomość. Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Większość z nas na sali, Dialogue: 0,0:02:51.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,jeżeli pożyjemy dostatecznie długo, Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,czeka pewnie zaburzenie pracy mózgu. Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Już teraz miliard ludzi Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,cierpi na jakieś zaburzenia mózgowe, Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,które ich ubezwłasnowolniają. Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Liczby nie oddają w pełni sytuacji. Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Te choroby: schizofrenia, Alzeimer, Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,depresja, uzależnienia, Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,nie tylko skracaja życie, ale także nas zmieniają; Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,zabierają nam tożsamość i wpływają na emocje, Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,stajemy się innymi ludźmi. Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:18.00,Default,,0000,0000,0000,,W XX wieku Dialogue: 0,0:03:18.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,nabraliśmy nadziei Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,dzięki rozwojowi leków na schorzenia mózgu Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż powstało wiele leków Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,łagodzących symptomy zaburzeń, Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:32.00,Default,,0000,0000,0000,,praktycznie żaden nie potrafi ich całkowicie wyleczyć. Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Częściowo dlatego, że kąpiemy mózg w chemikaliach. Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten wyszukany układ, Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,złożony z tysięcy różnego rodzaju komórek Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,nurza się w chemii. Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego większość, jeżeli nie wszystkie leki na rynku Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,powoduja zwykle silne efekty uboczne. Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Część ludzi doznała ulgi Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,dzięki elektrycznym stymulatorom wszczepionym do mózgu. Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,W chorobie Parkinsona Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,implanty ślimakowe Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,rzeczywiście były w stanie Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:00.00,Default,,0000,0000,0000,,przynieść poprawę Dialogue: 0,0:04:00.00,0:04:02.00,Default,,0000,0000,0000,,ludziom z pewnymi schorzeniami. Dialogue: 0,0:04:02.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Jednak prąd płynie w wielu kierunkach, Dialogue: 0,0:04:04.00,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,po linii najmniejszego oporu, Dialogue: 0,0:04:06.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,skąd właśnie pochodzi to powiedzenie. Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Działa i na zdrowe i na uszkodzone części, wymagające naprawy. Dialogue: 0,0:04:11.00,0:04:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Znowu wracamy do koncepcji Dialogue: 0,0:04:13.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,ultra-precyzyjnego sterowania. Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Czy można wysłać informację dokładnie tam, gdzie chcemy ? Dialogue: 0,0:04:19.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Zanim 11 lat temu zająłem się neurobiologią, Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,studiowałem elektronikę i fizykę. Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Od razu przyszło mi do głowy, Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,że skoro neurony są sterowane elektrycznie, Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:32.00,Default,,0000,0000,0000,,trzeba jedynie znaleźć sposób Dialogue: 0,0:04:32.00,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,na generowanie sygnałów elektrycznych na odległość. Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby udało się pobudzić prąd pojedyńczej komórki Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,bez pobudzania sąsiednich, Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:41.00,Default,,0000,0000,0000,,otrzymamy narzędzie do włączania i wyłączania każdej z nich, Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,i zrozumienia, jak działają Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,i jak wpływają na swoje układy. Dialogue: 0,0:04:45.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Dałoby to nam ultra-precyzyjną kontrolę, Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,potrzebną do naprawy fragmentów, które szwankują. Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:52.00,Default,,0000,0000,0000,,potrzebną do naprawy fragmentów, które szwankują. Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak tego dokonamy? Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:56.00,Default,,0000,0000,0000,,W przyrodzie jest wiele cząsteczek, Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,które potrafią zamieniać światło na prąd. Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Można je sobie wyobrazić jako białka Dialogue: 0,0:05:01.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,działające jak baterie słoneczne. Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby jakoś zainstalować te cząsteczki w neuronach, Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,moglibyśmy pobudzać neurony światłem. Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Sąsiednie komórki, bez cząsteczki, nie reagowałyby. Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba się posłużyć pewną sztuczką. Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Mianowicie dostarczyć światło do mózgu. Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Mózg nie czuje bólu. Korzystając z rozwiązań Dialogue: 0,0:05:20.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Mózg nie czuje bólu. Korzystając z rozwiązań Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:24.00,Default,,0000,0000,0000,,stosowanych w internecie, telekomunikacji itp. Dialogue: 0,0:05:24.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,można użyć światłowodów połączonych z laserami, Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:28.00,Default,,0000,0000,0000,,dzięki którym można pobudzać neurony np. u zwierząt Dialogue: 0,0:05:28.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,w badaniach przedklinicznych, Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,i obserwować ich zachowania. Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak to robimy? Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Około 2004 r. Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,we współpracy z Gerhardem Nagelem i Karlem Deisserothem, Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,zaczęliśmy realizację tej wizji. Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje pewien gatunek dzikich alg, Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,które poruszają się w stronę światła, Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:47.00,Default,,0000,0000,0000,,aby zoptymalizować fotosyntezę. Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Odbierają one światło małą plamką oczną, Dialogue: 0,0:05:49.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,która działa nieco inaczej niż nasze oczy. Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,W jej zewnętrznej błonie Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,znajdują się białka, Dialogue: 0,0:05:57.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,które potrafią zamienić światło na prąd. Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Te cząsteczki to rodopsyny kanałowe. Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Każde z tych białek działa jak ogniwo słoneczne. Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdy pada na nie niebieskie światło, otwiera niewielki otwór Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,i wpuszcza naładowane cząsteczki do plamki ocznej. Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki temu plamka oczna ma swój sygnał elektryczny, Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,zupełnie jak ogniwo słoneczne ładujące baterię. Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Potrzebujemy teraz wziąć te białka Dialogue: 0,0:06:18.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,i zainstalować je jakoś w neuronach. Dialogue: 0,0:06:20.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponieważ są to białka, Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:25.00,Default,,0000,0000,0000,,są zakodowane w DNA organizmu. Dialogue: 0,0:06:25.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Musimy tylko wyciąć to DNA, Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,wstawić je do nośnika terapii genowej, np. wirusa, Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,i wysłać go do neuronów. Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Był to bardzo twórczy okres w terapiach genowych Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:38.00,Default,,0000,0000,0000,,i pojawiało się mnóstwo wirusów. Dialogue: 0,0:06:38.00,0:06:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Zadanie okazało się proste. Dialogue: 0,0:06:40.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Pewnego ranka w lecie 2004 roku, Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:45.00,Default,,0000,0000,0000,,spróbowaliśmy i zadziałało za pierwszym razem. Dialogue: 0,0:06:45.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Pobraliśmy DNA i wstawiliśmy je do neuronu. Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Neuron użył własnej maszynerii Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,do produkcji światłoczułych białek Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,i rozmieszczenia ich po całej komórce, Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,tak jak rozmieszcza się panele słoneczne na dachu. Dialogue: 0,0:06:57.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Otrzymaliśmy zatem neuron uruchamiany światłem. Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Otrzymaliśmy zatem neuron uruchamiany światłem. Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,To potężne narzędzie. Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba teraz wykombinować Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:07.00,Default,,0000,0000,0000,,jak dostarczyć te geny tylko do wybranej komórki, Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie do sąsiednich. Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Można zaprogramować wirusa, Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,żeby atakował tylko niektóre komórki. Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Można wykorzystać jeszcze inne genetyczne triki, Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:18.00,Default,,0000,0000,0000,,żeby otrzymać komórki pobudzane światłem. Dialogue: 0,0:07:18.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ta dziedzina nazywa się teraz "optogenetyka". Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,To tylko niektóre przykłady możliwości. Dialogue: 0,0:07:24.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,W skomplikowanej sieci Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,można użyć wirusa do dostarczenia genu Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,do wybranego typu komórki w gęstej sieci. Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdy oświetlimy całą sieć, Dialogue: 0,0:07:33.00,0:07:35.00,Default,,0000,0000,0000,,tylko jeden rodzaj komórek zareaguje. Dialogue: 0,0:07:35.00,0:07:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Weźmy np. komórkę koszykową, o której mówiłem, Dialogue: 0,0:07:38.00,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,która zanika przy schizofrenii Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:42.00,Default,,0000,0000,0000,,i działa hamująco. Dialogue: 0,0:07:42.00,0:07:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli dostarczymy gen do tych komórek, Dialogue: 0,0:07:44.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,o ile oczywiście sam gen nie zakłóci ich działania, Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:50.00,Default,,0000,0000,0000,,i oświetlimy cały mózg niebieskim światłem, Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,tylko te komórki zostaną pobudzone. Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdy światło zgaśnie, komórki wracają do normalnego stanu, Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:57.00,Default,,0000,0000,0000,,więc wydaje się, że im to nie przeszkadza. Dialogue: 0,0:07:57.00,0:07:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Można nie tylko badać ich działanie, Dialogue: 0,0:07:59.00,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,ich wpływ na funkcjonowanie mózgu, Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,ale również sprawdzić, Dialogue: 0,0:08:03.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,czy dałoby się "podkręcić" ich aktywność, Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,przy faktycznym zanikaniu. Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Chciałbym opowiedzieć wam parę historii Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,o użyciu tej techniki, Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:14.00,Default,,0000,0000,0000,,zarówno pod kątem naukowym, leczniczym jak i zapobiegawczym Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,M.in. chcieliśmy wiedzieć, Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,które sygnały mózgowe uczestniczą w układzie nagrody. Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdybyśmy je znaleźli, Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,można by z ich pomocą nakłaniać do nauki. Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Mózg zrobi wszystko, aby zdobyć nagrodę. Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Wypaczenia tych sygnałów towarzyszą m.in. uzależnieniom. Dialogue: 0,0:08:28.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdybyśmy zlokalizowali te komórki, Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,być może udałoby się znaleźć nowe cele, Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,na które powinny oddziaływać nowe leki, Dialogue: 0,0:08:34.00,0:08:36.00,Default,,0000,0000,0000,,albo miejsca, w których trzeba umieścić elektrody Dialogue: 0,0:08:36.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,u poważnie chorych ludzi. Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,W tym celu wymyśliliśmy prosty eksperyment Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:43.00,Default,,0000,0000,0000,,we współpracy z grupą Fiorella. Dialogue: 0,0:08:43.00,0:08:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Podchodząc do jednej strony pudełka Dialogue: 0,0:08:45.00,0:08:47.00,Default,,0000,0000,0000,,zwierzę wywoła impuls światła, Dialogue: 0,0:08:47.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,które uwrażliwia na światło różne komórki mózgowe. Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli te komórki pobudzają układ nagrody, Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,zwierzę powinno podchodzić bez przerwy. Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:55.00,Default,,0000,0000,0000,,I tak się właśnie dzieje. Dialogue: 0,0:08:55.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Zwierzę podchodzi z prawej strony i wsadza nos. Dialogue: 0,0:08:57.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Dostaje za każdym razem impuls niebieskiego światła. Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Będzie to robiło tysiące razy. Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,To neurony dopaminy, Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:05.00,Default,,0000,0000,0000,,w ośrodkach przyjemności mózgu. Dialogue: 0,0:09:05.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Pokazaliśmy, że ich pobudzenie Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,potrafi nakłonić do nauki. Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Możemy uogólnić ten pomysł. Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast jednego punktu w mózgu, Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,możemy stworzyć urządzenia obejmujące cały mózg, Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,dostarczające światło wg. trójwymiarowych wzorów, Dialogue: 0,0:09:17.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,wiązki światłowodów, Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,każdy zasilany niezależnym źródłem światła. Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Spróbujemy zrobić na żywo to, Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:26.00,Default,,0000,0000,0000,,co dotąd przeprowadzano tylko w próbówce: Dialogue: 0,0:09:26.00,0:09:28.00,Default,,0000,0000,0000,,szerokopasmowe obrazowanie całego mózgu Dialogue: 0,0:09:28.00,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,dla sygnałów umożliwiających jego sterowanie. Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Można by z nich korzystać Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,w leczeniu schorzeń mózgu. Dialogue: 0,0:09:34.00,0:09:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Chcę wam opowiedzieć Dialogue: 0,0:09:36.00,0:09:39.00,Default,,0000,0000,0000,,w jaki sposób leczymy zespół stresu pourazowego, Dialogue: 0,0:09:39.00,0:09:42.00,Default,,0000,0000,0000,,niekontrolowane lęki i strach. Dialogue: 0,0:09:42.00,0:09:44.00,Default,,0000,0000,0000,,M.in. przyjęliśmy klasyczny model strachu. Dialogue: 0,0:09:44.00,0:09:47.00,Default,,0000,0000,0000,,M.in. przyjęliśmy klasyczny model strachu. Dialogue: 0,0:09:47.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Sięga czasów Pawłowa. Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,W tzw. pawłowowskim warunkowaniu lęku Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:54.00,Default,,0000,0000,0000,,dźwięk kończy się krótkim wstrząsem. Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Wstrząs nie jest bolesny, ale dość irytujący. Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Z czasem mysz, którą się posłużyliśmy, Dialogue: 0,0:09:58.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,bo zwykle używa się myszy w takich eksperymentach, Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,mysz uczy się bać tego dźwięku. Dialogue: 0,0:10:02.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Na ten dźwięk zastyga, Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:06.00,Default,,0000,0000,0000,,jak jeleń w świetle reflektorów. Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Zapytaliśmy: które miejsca w mózgu Dialogue: 0,0:10:09.00,0:10:11.00,Default,,0000,0000,0000,,pomogłyby opanować ten strach? Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Puszczamy więc dźwięk ponownie, Dialogue: 0,0:10:13.00,0:10:15.00,Default,,0000,0000,0000,,po tym jak został skojarzony ze strachem. Dialogue: 0,0:10:15.00,0:10:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale pobudzamy w mózgu inne miejsca, Dialogue: 0,0:10:17.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,używając światłowodów, o których wcześniej mówiłem, Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:22.00,Default,,0000,0000,0000,,aby sprawdzić, które rejony spowodują, Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,że mózg przezwycięży wspomnienie strachu. Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten krótki film pokazuje jeden z rejonów, Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,nad którymi pracujemy. Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,To okolica kory przedczołowej, Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:34.00,Default,,0000,0000,0000,,gdzie świadomie próbujemy opanować negatywne stany emocjonalne. Dialogue: 0,0:10:34.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Zwierzę usłyszy dźwięk -- pojawia się tu błysk światła. Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie słychać dźwięku, ale widzicie, że zwierzę zastyga. Dialogue: 0,0:10:38.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten dźwięk oznaczał coś złego. Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,W dolnym lewym rogu jest zegar, Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:45.00,Default,,0000,0000,0000,,można zobaczyć, że mysz tkwi w tym stanie przez 2 minuty. Dialogue: 0,0:10:45.00,0:10:47.00,Default,,0000,0000,0000,,A tu drugi klip, Dialogue: 0,0:10:47.00,0:10:49.00,Default,,0000,0000,0000,,8 minut później. Dialogue: 0,0:10:49.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Zabrzmi ten sam dźwięk, a światło znowu się zaświeci. Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaczyna się. Teraz. Dialogue: 0,0:10:55.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,W 10-minutowym eksperymencie, Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,nauczyliśmy mózg przez pobudzanie światłem tej części, Dialogue: 0,0:11:01.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,aby przezwyciężał wspomnienia strachu. Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:05.00,Default,,0000,0000,0000,,aby przezwyciężał wspomnienia strachu. Dialogue: 0,0:11:05.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,W ostatnich latach wróciliśmy do drzewa życia, Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,chcąc znaleźć sposoby na wyłączanie obwodów mózgu. Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdybyśmy je znaleźli, byłoby to potężne narzędzie. Dialogue: 0,0:11:14.00,0:11:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Deaktywując komórki na kilka milisekund lub sekund, Dialogue: 0,0:11:17.00,0:11:19.00,Default,,0000,0000,0000,,można by się dowiedzieć, jaką grają rolę Dialogue: 0,0:11:19.00,0:11:21.00,Default,,0000,0000,0000,,w sieciach, do których należą. Dialogue: 0,0:11:21.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Zlustrowaliśmy organizmy z całego drzewa życia, Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,każde królestwo życia, poza zwierzętami, wygląda inaczej. Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Znaleźliśmy różne cząsteczki, jak halorodopsyna lub archeorodopsyna, Dialogue: 0,0:11:29.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,które reagują na zielone i żółte światło. Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Zachowują się odwrotnie od cząsteczek, o których już mówiłem, Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,zawierających aktywator niebieskiego światła, rodopsynę kanałową. Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Podam przykład, do czego naszym zdaniem zmierzamy. Dialogue: 0,0:11:40.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Rozważmy np. epilepsję, Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,w której mózg jest nadaktywny. Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli zawiodą leki, Dialogue: 0,0:11:47.00,0:11:49.00,Default,,0000,0000,0000,,czasem usuwa się częśc mózgu. Dialogue: 0,0:11:49.00,0:11:51.00,Default,,0000,0000,0000,,To oczywiście nieodwracalne i powoduje efekty uboczne. Dialogue: 0,0:11:51.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Może moglibyśmy wyłączyć na chwilę tę część, Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,dopóki atak nie przejdzie, Dialogue: 0,0:11:57.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,i skłonić mózg do powrotu do stanu początkowego, Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,,tak, jak układ dynamiczny, który zostaje ustabilizowany. Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Animacja tłumaczy tą koncepcję, Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,gdzie na komórki, które można wyłączyć światłem, Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,puszczamy promień światła, Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,na tyle ile potrzeba, by stłumić atak, Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:14.00,Default,,0000,0000,0000,,w nadziei, że uda się go całkiem wyłączyć. Dialogue: 0,0:12:14.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie mamy danych, które mógłbym tu przedstawić, Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:18.00,Default,,0000,0000,0000,,ale bardzo nas to ekscytuje. Dialogue: 0,0:12:18.00,0:12:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Chciałbym zakończyć historią o kolejnej możliwości. Dialogue: 0,0:12:20.00,0:12:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Chciałbym zakończyć historią o kolejnej możliwości. Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Przy ultra-precyzyjnym sterowaniu Dialogue: 0,0:12:24.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,te cząsteczki można by zastosować w samym mózgu Dialogue: 0,0:12:26.00,0:12:29.00,Default,,0000,0000,0000,,do nowego rodzaju protetyki, protetyki optycznej. Dialogue: 0,0:12:29.00,0:12:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Mówiłem już, że rozpowszechniły się stymulatory elektryczne. Dialogue: 0,0:12:32.00,0:12:35.00,Default,,0000,0000,0000,,75 tys. chorych na Parkinsona ma wszczepione rozruszniki DBS. Dialogue: 0,0:12:35.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Jakieś 100 tys. ludzi ma implanty ślimakowe, Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,umożliwiające słyszenie. Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Pozostaje kwestia dostarczenia tych genów do komórek. Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,W terapii genowej pojawiła się nowa nadzieja: Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,wirusy takie jak adenowirusy, Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,które prawdopodobnie ma większość z nas na sali, Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:51.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie powodują żadnych objawów, Dialogue: 0,0:12:51.00,0:12:53.00,Default,,0000,0000,0000,,były stosowane na setkach pacjentów Dialogue: 0,0:12:53.00,0:12:55.00,Default,,0000,0000,0000,,do dostarczania genów do mózgu lub ciała. Dialogue: 0,0:12:55.00,0:12:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak dotąd nie spotkano poważnych skutków ubocznych Dialogue: 0,0:12:57.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,związanych z tym wirusem. Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Oczywistym, choć ignorowanym elementem są same białka, Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:04.00,Default,,0000,0000,0000,,zapoczątkowane przez algi, bakterie i grzyby, Dialogue: 0,0:13:04.00,0:13:06.00,Default,,0000,0000,0000,,i odnajdywane we wszystkich gatunkach. Dialogue: 0,0:13:06.00,0:13:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Większość z nas nie ma w mózgu grzybów i alg, Dialogue: 0,0:13:08.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,jak więc zareagowałby na nie mózg? Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Czy komórki będą je tolerować? Czy zareaguje system odpornościowy? Dialogue: 0,0:13:12.00,0:13:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż jeszcze nie na ludziach, Dialogue: 0,0:13:14.00,0:13:16.00,Default,,0000,0000,0000,,ale pracujemy nad różnymi badaniami, Dialogue: 0,0:13:16.00,0:13:18.00,Default,,0000,0000,0000,,które mają to sprawdzić. Dialogue: 0,0:13:18.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Na razie nie widzieliśmy żadnych wyraźnych reakcji Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:23.00,Default,,0000,0000,0000,,na te cząsteczki Dialogue: 0,0:13:23.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,lub na oświetlanie mózgu światłem. Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:29.00,Default,,0000,0000,0000,,To początki, ale nas bardzo intrygują. Dialogue: 0,0:13:29.00,0:13:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Na koniec powiem o czymś, Dialogue: 0,0:13:31.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,co można by potencjalnie zastosować w leczeniu klinicznym. Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:35.00,Default,,0000,0000,0000,,co można by potencjalnie zastosować w leczeniu klinicznym. Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje wiele rodzajów ślepoty, Dialogue: 0,0:13:37.00,0:13:39.00,Default,,0000,0000,0000,,w których fotoreceptory, Dialogue: 0,0:13:39.00,0:13:42.00,Default,,0000,0000,0000,,nasze fotodetektory na dnie oka, zanikają. Dialogue: 0,0:13:42.00,0:13:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Siatkówka ma oczywiście skomplikowaną strukturę. Dialogue: 0,0:13:44.00,0:13:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Przybliżmy tu, żeby zobaczyć szczegóły. Dialogue: 0,0:13:46.00,0:13:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Komórki fotoreceptorów są pokazane na górze. Dialogue: 0,0:13:49.00,0:13:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Sygnały odebrane przez fotoreceptory Dialogue: 0,0:13:51.00,0:13:53.00,Default,,0000,0000,0000,,zostają odpowiednio przetworzone, Dialogue: 0,0:13:53.00,0:13:56.00,Default,,0000,0000,0000,,aż w końcu docierają na dól, do komórek przedzwojowych, Dialogue: 0,0:13:56.00,0:13:58.00,Default,,0000,0000,0000,,przekazujących informację do mózgu, Dialogue: 0,0:13:58.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,gdzie odbieramy ją jako widzenie. Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,W wielu rodzajach ślepoty, np. retinopatii barwnikowej, Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:05.00,Default,,0000,0000,0000,,lub zwyrodnieniu plamki żółtej, Dialogue: 0,0:14:05.00,0:14:08.00,Default,,0000,0000,0000,,komórki fotoreceptorów zanikają lub są zniszczone. Dialogue: 0,0:14:08.00,0:14:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak możemy to naprawić? Dialogue: 0,0:14:10.00,0:14:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie jest w ogóle pewne, czy leki potrafiłyby je przywrócić, Dialogue: 0,0:14:13.00,0:14:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bo nie ma tu nic, co mogłoby się zagoić. Dialogue: 0,0:14:15.00,0:14:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Z drugiej strony, światło wciąż dostaje się do oka. Dialogue: 0,0:14:17.00,0:14:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Oko jest wciąż przezroczyste i przepuszcza światło. Dialogue: 0,0:14:20.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdybyśmy tak wzięli rodopsyny kanałowe i inne cząsteczki, Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,zainstalowali je na niektórych zapasowych komórkach Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:27.00,Default,,0000,0000,0000,,i zamienili je na małe kamery? Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponieważ w oku jest tak wiele komórek Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,potencjalnie mogłyby to być kamery o wysokiej rozdzielczości. Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:34.00,Default,,0000,0000,0000,,To jest część naszej pracy. Dialogue: 0,0:14:34.00,0:14:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Prowadzi je jeden z naszych współpracowników, Dialogue: 0,0:14:36.00,0:14:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Alan Horsager z Uniwersytetu Kalifornii. Dialogue: 0,0:14:38.00,0:14:41.00,Default,,0000,0000,0000,,zaś firma Eos Neuroscience próbuje je skomercjalizować Dialogue: 0,0:14:41.00,0:14:43.00,Default,,0000,0000,0000,,dzięki funduszom Narodowego Instytutu Zdrowia. Dialogue: 0,0:14:43.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Widzicie tu mysz próbującą przejść przez labirynt. Dialogue: 0,0:14:45.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,To labirynt sześcioramienny. Jest w nim trochę wody, Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,żeby nakłonić mysz do ruchu, inaczej siedziałaby w miejscu. Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Celem jest oczywiście wyjście z wody na małą platformę, Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Celem jest oczywiście wyjście z wody na małą platformę, Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:55.00,Default,,0000,0000,0000,,tuż pod powierzchnią oświetlonej górnej zatoczki. Dialogue: 0,0:14:55.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Myszy są sprytne, więc w końcu jej się udaje, Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ale robi to metodą siłową. Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Przepływa każdą alejkę póki nie dotrze do plaftormy. Dialogue: 0,0:15:03.00,0:15:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie wykorzystuje więc wzroku. Dialogue: 0,0:15:05.00,0:15:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Te myszy należą do różnych mutacji, Dialogue: 0,0:15:07.00,0:15:10.00,Default,,0000,0000,0000,,odpowiadających rodzajom ślepoty dotykającej ludzi. Dialogue: 0,0:15:10.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Przyglądaliśmy się tym modelom uważnie Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:15.00,Default,,0000,0000,0000,,i wypracowaliśmy ogólne podejście. Dialogue: 0,0:15:15.00,0:15:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak chcemy to rozwiązać? Dialogue: 0,0:15:17.00,0:15:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Zrobimy właśnie to, co pokazaliśmy na poprzednim slajdzie. Dialogue: 0,0:15:19.00,0:15:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Weźmiemy niebieskoczułe fotosensory, Dialogue: 0,0:15:21.00,0:15:23.00,Default,,0000,0000,0000,,mieścimy je na warstwie komórek, Dialogue: 0,0:15:23.00,0:15:26.00,Default,,0000,0000,0000,,w środku siatkówki na dnie oka Dialogue: 0,0:15:26.00,0:15:28.00,Default,,0000,0000,0000,,i zrobimy z nich kamerę. Dialogue: 0,0:15:28.00,0:15:30.00,Default,,0000,0000,0000,,To jakby instalować na neuronach panele słoneczne, Dialogue: 0,0:15:30.00,0:15:32.00,Default,,0000,0000,0000,,aby uwrażliwić je na światło. Dialogue: 0,0:15:32.00,0:15:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Światło jest zamieniane na prąd. Dialogue: 0,0:15:34.00,0:15:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ta mysz była ślepa kilka tygodni przed eksperymentem Dialogue: 0,0:15:37.00,0:15:40.00,Default,,0000,0000,0000,,i otrzymała dawkę fotoczułych cząstek w wirusie. Dialogue: 0,0:15:40.00,0:15:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Widać teraz, że zwierzę rzeczywiście potrafi unikać ścianek Dialogue: 0,0:15:42.00,0:15:44.00,Default,,0000,0000,0000,,i dociera do platformy, Dialogue: 0,0:15:44.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,znowu świadomie używając wzroku. Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Podkreślę siłę tego sposobu: Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:51.00,Default,,0000,0000,0000,,te zwierzęta są w stanie dotrzeć do platformy Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,równie szybko jak te, które widziały przez całe życie. Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Te przedkliniczne badania, Dialogue: 0,0:15:55.00,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,wróżą przyszłość metodom, Dialogue: 0,0:15:57.00,0:15:59.00,Default,,0000,0000,0000,,które chcielibyśmy stosować w przyszłości. Dialogue: 0,0:15:59.00,0:16:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Chcę zaznaczyć, że badamy również modele biznesowe Dialogue: 0,0:16:02.00,0:16:04.00,Default,,0000,0000,0000,,dla tego nowego działu neurotechnologii. Dialogue: 0,0:16:04.00,0:16:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Tworzymy te narzędzia, Dialogue: 0,0:16:06.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ale dzielimy się nimi z setkami grup na całym świecie, Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:10.00,Default,,0000,0000,0000,,aby umożliwić badania i leczenie różnych schorzeń. Dialogue: 0,0:16:10.00,0:16:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Mamy nadzieję, że poprzez zrozumienie działania mózgu Dialogue: 0,0:16:13.00,0:16:16.00,Default,,0000,0000,0000,,na poziomie który pozwoli nam na jego naprawę i konstrukcję, Dialogue: 0,0:16:16.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,zajmiemy się nieuleczalnymi chorobami, o których wcześniej mówiłem, Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,z których żadna nie została dotąd pokonana, Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:23.00,Default,,0000,0000,0000,,zaś w XXI wieku staną się tylko historią. Dialogue: 0,0:16:23.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. Dialogue: 0,0:16:25.00,0:16:38.00,Default,,0000,0000,0000,,(Oklaski) Dialogue: 0,0:16:38.00,0:16:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Juan Enriquez: Temat jest trochę ciężkawy. Dialogue: 0,0:16:41.00,0:16:43.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:16:43.00,0:16:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale skutki Dialogue: 0,0:16:45.00,0:16:48.00,Default,,0000,0000,0000,,możliwości kontrolowania napadów epilepsji Dialogue: 0,0:16:48.00,0:16:50.00,Default,,0000,0000,0000,,poprzez światło, zamiast leków, Dialogue: 0,0:16:50.00,0:16:53.00,Default,,0000,0000,0000,,i możliwości precyzyjnego wybierania celu Dialogue: 0,0:16:53.00,0:16:55.00,Default,,0000,0000,0000,,to pierwszy krok. Dialogue: 0,0:16:55.00,0:16:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Druga rzecz, którą tu usłyszałem, Dialogue: 0,0:16:57.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,że można kontrolować mózg dwoma kolorami. Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak przełącznikiem włącz/wyłącz. Dialogue: 0,0:17:02.00,0:17:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Ed Boyden: To prawda. Dialogue: 0,0:17:04.00,0:17:07.00,Default,,0000,0000,0000,,JE: Czyli impulsy dochodzące do mózgu są zakodowanie binarnie. Dialogue: 0,0:17:07.00,0:17:09.00,Default,,0000,0000,0000,,EB: Zgadza się. Dialogue: 0,0:17:09.00,0:17:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Używając niebieskiego światła możemy wysyłać informację, jedynkę. Dialogue: 0,0:17:12.00,0:17:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Wyłączając je dostajemy coś w rodzaju zera. Dialogue: 0,0:17:14.00,0:17:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Mamy nadzieję zbudować kiedyś koprocesory. Dialogue: 0,0:17:16.00,0:17:18.00,Default,,0000,0000,0000,,działające z mózgiem, Dialogue: 0,0:17:18.00,0:17:21.00,Default,,0000,0000,0000,,do wspomagania czynności osób niepełnosprawnych. Dialogue: 0,0:17:21.00,0:17:23.00,Default,,0000,0000,0000,,JE: Teoretycznie znaczy to, Dialogue: 0,0:17:23.00,0:17:25.00,Default,,0000,0000,0000,,że to, jak mysz czuje, wącha, Dialogue: 0,0:17:25.00,0:17:27.00,Default,,0000,0000,0000,,słyszy, dotyka, Dialogue: 0,0:17:27.00,0:17:30.00,Default,,0000,0000,0000,,można wymodelować jako ciąg zer i jedynek. Dialogue: 0,0:17:30.00,0:17:32.00,Default,,0000,0000,0000,,EB: Jasne. Chcemy w ten sposób testować, Dialogue: 0,0:17:32.00,0:17:34.00,Default,,0000,0000,0000,,które kody nerwowe powodują dane zachowania, Dialogue: 0,0:17:34.00,0:17:36.00,Default,,0000,0000,0000,,pewne myśli i uczucia, Dialogue: 0,0:17:36.00,0:17:39.00,Default,,0000,0000,0000,,i wykorzystać to do lepszego zrozumienia mózgu. Dialogue: 0,0:17:39.00,0:17:42.00,Default,,0000,0000,0000,,JE: Czy to znaczy, że pewnego dnia będziecie mogli pobrać wspomnienia Dialogue: 0,0:17:42.00,0:17:44.00,Default,,0000,0000,0000,,albo wgrać je do mózgu ? Dialogue: 0,0:17:44.00,0:17:46.00,Default,,0000,0000,0000,,EB: Zaczynamy ciężką pracę nad czymś takim. Dialogue: 0,0:17:46.00,0:17:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Pracujemy teraz na projektem, Dialogue: 0,0:17:48.00,0:17:50.00,Default,,0000,0000,0000,,w którym chcemy obłożyć mózg urządzeniami nagrywającymi. Dialogue: 0,0:17:50.00,0:17:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Aby można było nagrać informację i wgrać ją ponownie, Dialogue: 0,0:17:53.00,0:17:55.00,Default,,0000,0000,0000,,takie przeliczania potrzeb mózgu, Dialogue: 0,0:17:55.00,0:17:57.00,Default,,0000,0000,0000,,żeby usprawnić przetwarzanie w nim informacji Dialogue: 0,0:17:57.00,0:18:00.00,Default,,0000,0000,0000,,JE: To może zmienić parę rzeczy. Dziękuję (EB: Dziękuję) Dialogue: 0,0:18:00.00,0:18:03.00,Default,,0000,0000,0000,,(Oklaski)