[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.02,0:00:14.66,Default,,0000,0000,0000,,Późną nocą 1871 roku grupa jeźdźców \Nzaatakowała obóz śpiącej armii. Dialogue: 0,0:00:14.66,0:00:17.40,Default,,0000,0000,0000,,Wywołując panikę, Dialogue: 0,0:00:17.40,0:00:21.23,Default,,0000,0000,0000,,jeźdźcy ukradli około 70 koni i zniknęli. Dialogue: 0,0:00:21.23,0:00:24.54,Default,,0000,0000,0000,,Na czele grupy stał\Nmłody wódz Quanah Parker. Dialogue: 0,0:00:24.54,0:00:28.05,Default,,0000,0000,0000,,Był to jeden z ostatnich\Nz długiej serii najazdów Dialogue: 0,0:00:28.05,0:00:31.18,Default,,0000,0000,0000,,na granicy Teksasu w ramach\Nkonfliktu między rdzenną ludnością, Dialogue: 0,0:00:31.18,0:00:34.35,Default,,0000,0000,0000,,plemieniem Numunu, czyli Komanczów, Dialogue: 0,0:00:34.35,0:00:38.25,Default,,0000,0000,0000,,a siłami zbrojnymi Stanów Zjednoczonych\Nmającymi ukraść ziemię Komanczom Dialogue: 0,0:00:38.25,0:00:40.43,Default,,0000,0000,0000,,i przekazać białym osadnikom. Dialogue: 0,0:00:40.43,0:00:42.84,Default,,0000,0000,0000,,Spór trwał od dekad, Dialogue: 0,0:00:42.84,0:00:46.60,Default,,0000,0000,0000,,kiedy na czele armii stanął\Npułkownik USA Ranald MacKenzie. Dialogue: 0,0:00:46.60,0:00:49.64,Default,,0000,0000,0000,,Śledził Quanaha całe lato i zimę. Dialogue: 0,0:00:49.64,0:00:52.56,Default,,0000,0000,0000,,Quanah również go obserwował Dialogue: 0,0:00:52.56,0:00:55.36,Default,,0000,0000,0000,,i za każdym razem,\Nkiedy pułkownik zbliżał się do celu, Dialogue: 0,0:00:55.36,0:00:59.48,Default,,0000,0000,0000,,plemię znikało bez śladu\Nna rozległych równinach. Dialogue: 0,0:00:59.48,0:01:03.87,Default,,0000,0000,0000,,Komancze żyli na tych terenach od 200 lat, Dialogue: 0,0:01:03.87,0:01:08.31,Default,,0000,0000,0000,,polując na bawoły i przenosząc\Nwioski z jednego miejsca w drugie. Dialogue: 0,0:01:08.31,0:01:11.84,Default,,0000,0000,0000,,Tłumili ataki Hiszpanów\Ni Meksykanów od południa, Dialogue: 0,0:01:11.84,0:01:15.28,Default,,0000,0000,0000,,próby zasiedlenia ziemi\Nprzez USA od wschodu Dialogue: 0,0:01:15.28,0:01:19.46,Default,,0000,0000,0000,,i próby przejęcia władzy\Nprzez inne rdzenne plemiona. Dialogue: 0,0:01:19.46,0:01:23.83,Default,,0000,0000,0000,,Imperium Komanczów nie miało\Nscentralizowanej władzy. Dialogue: 0,0:01:23.83,0:01:28.28,Default,,0000,0000,0000,,Składało się z wielu grup\Ni każda miała swojego wodza. Dialogue: 0,0:01:28.28,0:01:32.64,Default,,0000,0000,0000,,Łączyła ich sprawność w jeździectwie. Dialogue: 0,0:01:32.64,0:01:36.64,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy ludzie doskonale jeździli konno. Dialogue: 0,0:01:36.64,0:01:38.62,Default,,0000,0000,0000,,W walce na koniu Dialogue: 0,0:01:38.62,0:01:43.37,Default,,0000,0000,0000,,nie mogły im sprostać ani inne\Nrdzenne plemiona, ani kolonizatorzy, Dialogue: 0,0:01:43.37,0:01:48.27,Default,,0000,0000,0000,,co pozwalało im kontrolować\Nogromne obszary przy małej ilości ludzi. Dialogue: 0,0:01:48.27,0:01:50.95,Default,,0000,0000,0000,,W szczytowym okresie plemię\Nliczyło około 40 000 członków Dialogue: 0,0:01:50.95,0:01:53.38,Default,,0000,0000,0000,,i tylko od 4000 do 5000 w czasach, Dialogue: 0,0:01:53.38,0:01:57.29,Default,,0000,0000,0000,,kiedy Quanah Parker i Ranald Mackenzie\Nstanęli ze sobą twarzą w twarz. Dialogue: 0,0:01:57.29,0:02:02.95,Default,,0000,0000,0000,,Urodzony w 1848 roku Quanah\Nbył najstarszym synem Pety Nocony, Dialogue: 0,0:02:02.95,0:02:06.22,Default,,0000,0000,0000,,wodza grupy Nokonów, i Cynthii Ann Parker, Dialogue: 0,0:02:06.22,0:02:10.71,Default,,0000,0000,0000,,białej osadniczki, uprowadzonej\Ni zasymilowanej z Komanczami, Dialogue: 0,0:02:10.71,0:02:13.10,Default,,0000,0000,0000,,która przyjęła imię Naduah. Dialogue: 0,0:02:13.10,0:02:15.17,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy Quanah był dzieckiem, Dialogue: 0,0:02:15.17,0:02:20.41,Default,,0000,0000,0000,,armia Stanów Zjednoczonych zaatakowała\Nwioskę, porywając jego matkę i siostrę. Dialogue: 0,0:02:20.41,0:02:24.83,Default,,0000,0000,0000,,Quanah i jego młodszy brat\Nschronili się u innej grupy Komanczów Dialogue: 0,0:02:24.83,0:02:26.46,Default,,0000,0000,0000,,o nazwie Quahada. Dialogue: 0,0:02:26.46,0:02:31.88,Default,,0000,0000,0000,,W kolejnych latach Quanah\Nwykazał się jako wojownik i przywódca. Dialogue: 0,0:02:31.88,0:02:36.53,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy skończył 20 lat, uciekł\Nz młodą kobietą Weakeah, Dialogue: 0,0:02:36.53,0:02:40.59,Default,,0000,0000,0000,,rozwścieczając jej wpływowego ojca\Ni kilku innych przywódców. Dialogue: 0,0:02:40.59,0:02:42.82,Default,,0000,0000,0000,,Podczas trwającej rok ucieczki Dialogue: 0,0:02:42.82,0:02:47.77,Default,,0000,0000,0000,,zebrali wystarczającą liczbę zwolenników\Ndo ogłoszenia Quanaha wodzem, Dialogue: 0,0:02:47.77,0:02:50.36,Default,,0000,0000,0000,,czyli paraibo, w wyjątkowo młodym wieku. Dialogue: 0,0:02:50.36,0:02:55.06,Default,,0000,0000,0000,,Pod jego przywództwem grupa Quahada\Nskutecznie wymykała się wrogiej armii, Dialogue: 0,0:02:55.06,0:02:57.05,Default,,0000,0000,0000,,prowadząc normalne życie. Dialogue: 0,0:02:57.05,0:03:00.43,Default,,0000,0000,0000,,Ale na początku lat 70. XIX wieku\Nna Wschodnim Wybrzeżu wzrósł popyt Dialogue: 0,0:03:00.43,0:03:07.20,Default,,0000,0000,0000,,na skórę bawoła i w ciągu\Nkilku lat myśliwi zabili ich tysiące. Dialogue: 0,0:03:07.20,0:03:10.58,Default,,0000,0000,0000,,W tym czasie siły amerykańskie\Nprzeprowadziły atak z zaskoczenia, Dialogue: 0,0:03:10.58,0:03:16.09,Default,,0000,0000,0000,,zabijając około 1400 koni należących\Ndo grupy Quahada i kradnąc resztę. Dialogue: 0,0:03:16.09,0:03:21.41,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż przysiągł, że nigdy się nie podda,\NQuanah wiedział, że bez żubrów i koni Dialogue: 0,0:03:21.41,0:03:24.81,Default,,0000,0000,0000,,plemię Komanczów czeka zimą głód. Dialogue: 0,0:03:24.81,0:03:29.12,Default,,0000,0000,0000,,W 1875 roku Quanah z grupą Quahada Dialogue: 0,0:03:29.12,0:03:33.38,Default,,0000,0000,0000,,przenieśli się do rezerwatu\NFort Sill w Oklahomie. Dialogue: 0,0:03:33.38,0:03:36.78,Default,,0000,0000,0000,,Trudno im było przestawić się\Nz myśliwych i zbieraczy Dialogue: 0,0:03:36.78,0:03:40.10,Default,,0000,0000,0000,,na rolniczy tryb życia w rezerwacie. Dialogue: 0,0:03:40.10,0:03:43.37,Default,,0000,0000,0000,,Amerykański rząd obiecał ich zaopatrywać, Dialogue: 0,0:03:43.37,0:03:46.98,Default,,0000,0000,0000,,ale zapewnione żywność\Ni zaopatrzenie nie wystarczały. Dialogue: 0,0:03:46.98,0:03:51.10,Default,,0000,0000,0000,,Pozycja polityczna Quanaha\Nniespodziewanie osłabła. Dialogue: 0,0:03:51.10,0:03:53.78,Default,,0000,0000,0000,,Nie miał takiego bogactwa\Nani władzy jak inni, Dialogue: 0,0:03:53.78,0:03:56.13,Default,,0000,0000,0000,,którzy żyli w rezerwacie dłużej. Dialogue: 0,0:03:56.13,0:03:58.78,Default,,0000,0000,0000,,Dostrzegł jednak swoją szansę. Dialogue: 0,0:03:58.78,0:04:01.66,Default,,0000,0000,0000,,Na terenie rezerwatu znajdowały się łąki Dialogue: 0,0:04:01.66,0:04:07.02,Default,,0000,0000,0000,,niewykorzystywane przez Komanczów,\Na idealne do wypasu stada. Dialogue: 0,0:04:07.02,0:04:11.02,Default,,0000,0000,0000,,Zawarł dochodowy układ\Ndzierżawy z hodowcami bydła. Dialogue: 0,0:04:11.02,0:04:12.62,Default,,0000,0000,0000,,Na początku po cichu. Dialogue: 0,0:04:12.62,0:04:16.60,Default,,0000,0000,0000,,Ostatecznie wynegocjował\Nz rządem USA prawa dzierżawy, Dialogue: 0,0:04:16.60,0:04:21.79,Default,,0000,0000,0000,,co zapewniło Komanczom\Nz rezerwatu stałe źródło dochodów. Dialogue: 0,0:04:21.79,0:04:24.37,Default,,0000,0000,0000,,Ze wzrostem statusu Quanah w rezerwacie Dialogue: 0,0:04:24.37,0:04:27.34,Default,,0000,0000,0000,,zyskał uznanie wśród\Nurzędników państwowych. Dialogue: 0,0:04:27.34,0:04:29.49,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki temu otrzymał\Nlepsze racje żywnościowe, Dialogue: 0,0:04:29.49,0:04:32.31,Default,,0000,0000,0000,,wywalczył budowę szkół i domów Dialogue: 0,0:04:32.31,0:04:36.37,Default,,0000,0000,0000,,i został jednym z trzech sędziów\Nplemiennych w sądzie rezerwatu. Dialogue: 0,0:04:36.37,0:04:38.96,Default,,0000,0000,0000,,Zmęczony rozmowami z wieloma przywódcami Dialogue: 0,0:04:38.96,0:04:43.08,Default,,0000,0000,0000,,rząd USA chciał wyznaczyć\Njednego wodza wszystkich Komanczów. Dialogue: 0,0:04:43.08,0:04:47.22,Default,,0000,0000,0000,,Stanowisko to nie istniało\Npoza rezerwatem. Dialogue: 0,0:04:47.22,0:04:51.22,Default,,0000,0000,0000,,Wielu Komanczów poparło Quanaha, Dialogue: 0,0:04:51.22,0:04:53.48,Default,,0000,0000,0000,,a kilku starszych wodzów wsparło go, Dialogue: 0,0:04:53.48,0:04:56.26,Default,,0000,0000,0000,,żeby poprowadził ich\Nprzeciw siłom zbrojnym USA. Dialogue: 0,0:04:56.26,0:04:59.42,Default,,0000,0000,0000,,Nawet były wróg Quanaha, Ranald MacKenzie, Dialogue: 0,0:04:59.42,0:05:01.93,Default,,0000,0000,0000,,poparł jego kandydaturę. Dialogue: 0,0:05:01.93,0:05:06.36,Default,,0000,0000,0000,,Quanah grał w hollywoodzkich filmach,\Nprzyjaźnił się z politykami z USA Dialogue: 0,0:05:06.36,0:05:09.39,Default,,0000,0000,0000,,i wziął udział w paradzie\Ninauguracyjnej Theodore'a Roosevelta. Dialogue: 0,0:05:09.39,0:05:11.75,Default,,0000,0000,0000,,Nigdy jednak nie ściął długich warkoczy, Dialogue: 0,0:05:11.75,0:05:15.78,Default,,0000,0000,0000,,popierał Amerykański Kościół\NTubylczy i użycie odurzającego pejotlu. Dialogue: 0,0:05:15.78,0:05:20.52,Default,,0000,0000,0000,,Przyjmując nazwisko matki,\Nstał się Quanahem Parkerem. Dialogue: 0,0:05:20.52,0:05:23.80,Default,,0000,0000,0000,,Próbował odnaleźć matkę i siostrę, Dialogue: 0,0:05:23.80,0:05:28.78,Default,,0000,0000,0000,,ale odkrył, że obie zmarły\Nkrótko po uprowadzeniu. Dialogue: 0,0:05:28.78,0:05:34.03,Default,,0000,0000,0000,,Quanah ciągle dostosowywał się\Ndo różnych światów, ról Dialogue: 0,0:05:34.03,0:05:37.39,Default,,0000,0000,0000,,i okoliczności, co dla wielu\Nbyłoby nie do pokonania. Dialogue: 0,0:05:37.39,0:05:40.86,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż go krytykowano, po jego śmierci Dialogue: 0,0:05:40.86,0:05:43.44,Default,,0000,0000,0000,,Komancze zaczęli stosować\Nnazwę "przewodniczący" Dialogue: 0,0:05:43.44,0:05:46.69,Default,,0000,0000,0000,,do określenia najwyższego\Nurzędnika w plemieniu, Dialogue: 0,0:05:46.69,0:05:50.19,Default,,0000,0000,0000,,uznając go za ostatniego\Nwodza Komanczów Dialogue: 0,0:05:50.19,0:05:53.89,Default,,0000,0000,0000,,i kulturowy wzór przetrwania i adaptacji. Dialogue: 0,0:05:53.89,0:05:58.16,Default,,0000,0000,0000,,W tym duchu spogląda w przyszłość\Ndzisiejszy naród Komanczów, Dialogue: 0,0:05:58.16,0:06:02.50,Default,,0000,0000,0000,,liczący ponad 16 000 oficjalnych obywateli\Ni niezliczoną liczbę potomków.