[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:13.58,0:00:15.91,Default,,0000,0000,0000,,Neredeyse herkes pizza yemeyi sever
Dialogue: 0,0:00:15.93,0:00:17.64,Default,,0000,0000,0000,,ancak etraf biraz pislenebilir.
Dialogue: 0,0:00:17.64,0:00:19.19,Default,,0000,0000,0000,,Pizza yumuşaktır ve bükülebilir.
Dialogue: 0,0:00:19.19,0:00:21.62,Default,,0000,0000,0000,,Peki bütün o peynirin akmasını \Nnasıl durduracağız?
Dialogue: 0,0:00:21.62,0:00:24.85,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç hile biliyor olabilirsiniz:\Nİki el kullanmak, hiç nazik değil
Dialogue: 0,0:00:24.85,0:00:26.27,Default,,0000,0000,0000,,ya da plastik tabak kullanıp
Dialogue: 0,0:00:26.27,0:00:28.66,Default,,0000,0000,0000,,sadece pizzanın ucunu\Ndışarıda bırakabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:00:28.66,0:00:30.22,Default,,0000,0000,0000,,Yalnız bir tane daha hile var:
Dialogue: 0,0:00:30.24,0:00:33.36,Default,,0000,0000,0000,,Alt kısımdan tutarak \Nortaya doğru katlayabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:00:33.39,0:00:35.46,Default,,0000,0000,0000,,Artık pizzanın ucu aşağı eğilmiyor
Dialogue: 0,0:00:35.48,0:00:38.58,Default,,0000,0000,0000,,ve her yerinize domates sosu bulaştırmadan
Dialogue: 0,0:00:38.60,0:00:41.06,Default,,0000,0000,0000,,ya da plastik tabağı ısırmadan \Nyiyebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:00:41.08,0:00:44.09,Default,,0000,0000,0000,,Peki neden alttan tutup katladığınızda \Nucu aşağı eğilmiyor?
Dialogue: 0,0:00:44.11,0:00:46.37,Default,,0000,0000,0000,,Bunu anlamak için iki şey bilmelisiniz:
Dialogue: 0,0:00:46.39,0:00:48.46,Default,,0000,0000,0000,,Eğri şekillerin matematiği
Dialogue: 0,0:00:48.48,0:00:50.78,Default,,0000,0000,0000,,ve biraz da ince tabaka fiziği.
Dialogue: 0,0:00:50.80,0:00:51.95,Default,,0000,0000,0000,,Önce matematik.
Dialogue: 0,0:00:51.98,0:00:54.18,Default,,0000,0000,0000,,Plastikten yapılmış \Nince bir tabakamız olsun.
Dialogue: 0,0:00:54.21,0:00:57.45,Default,,0000,0000,0000,,Çok ince ve bükülebilir, \Nkolaylıkla silindire çevirebiliriz.
Dialogue: 0,0:00:57.48,0:01:00.40,Default,,0000,0000,0000,,Tabakayı germeme hiç gerek yok, \Nsadece büküyorum.
Dialogue: 0,0:01:00.42,0:01:03.33,Default,,0000,0000,0000,,Bir şeklin germe veya büzülme olmadan
Dialogue: 0,0:01:03.35,0:01:06.34,Default,,0000,0000,0000,,başka bir şekle dönüştürülebildiği \Nbu özelliğe izometri denir.
Dialogue: 0,0:01:06.36,0:01:10.16,Default,,0000,0000,0000,,Bir matematikçi, düz bir tabakanın \Nsilindire izometrik olduğunu söyleyebilir.
Dialogue: 0,0:01:10.16,0:01:11.100,Default,,0000,0000,0000,,Fakat tüm şekiller izometrik değildir.
Dialogue: 0,0:01:11.100,0:01:14.62,Default,,0000,0000,0000,,Düz tabakamı küreye çevirmeye çalışsam
Dialogue: 0,0:01:14.64,0:01:15.93,Default,,0000,0000,0000,,başarılı olmam imkansız.
Dialogue: 0,0:01:15.96,0:01:17.51,Default,,0000,0000,0000,,Bunu siz de deneyebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:01:17.54,0:01:20.22,Default,,0000,0000,0000,,Düz bir kağıdı bir topun etrafına büzmeden
Dialogue: 0,0:01:20.24,0:01:22.25,Default,,0000,0000,0000,,ya da germeden sarmaya çalışın.
Dialogue: 0,0:01:22.28,0:01:23.43,Default,,0000,0000,0000,,Mümkün değil.
Dialogue: 0,0:01:23.45,0:01:24.82,Default,,0000,0000,0000,,Yani bir matematikçi
Dialogue: 0,0:01:24.84,0:01:27.63,Default,,0000,0000,0000,,düz tabaka ve kürenin \Nizometrik olmadığını söyleyebilir.
Dialogue: 0,0:01:27.66,0:01:30.10,Default,,0000,0000,0000,,Şimdiye kadar gördüğümüz şekillere benzer
Dialogue: 0,0:01:30.13,0:01:32.87,Default,,0000,0000,0000,,ve izometrik olmayan \Nbir şekil daha var: Cips.
Dialogue: 0,0:01:32.89,0:01:35.56,Default,,0000,0000,0000,,Cips şekli düz tabakaya \Nizometrik değildir.
Dialogue: 0,0:01:35.58,0:01:39.07,Default,,0000,0000,0000,,Düz bir plastiği \Ncips şekline getirmek isteseniz
Dialogue: 0,0:01:39.10,0:01:42.28,Default,,0000,0000,0000,,yalnızca bükmeye değil \Ngermeye de ihtiyacınız var.
Dialogue: 0,0:01:42.31,0:01:43.47,Default,,0000,0000,0000,,İşte, matematiği bu.
Dialogue: 0,0:01:43.49,0:01:44.66,Default,,0000,0000,0000,,Çok zor değil, değil mi?
Dialogue: 0,0:01:44.68,0:01:45.83,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi sıra fizikte.
Dialogue: 0,0:01:45.86,0:01:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Bir cümlede özetlenebilir:
Dialogue: 0,0:01:47.78,0:01:50.66,Default,,0000,0000,0000,,İnce tabakaların bükülmesi kolay \Nama germesi zordur.
Dialogue: 0,0:01:50.68,0:01:52.24,Default,,0000,0000,0000,,Bu çok önemli.
Dialogue: 0,0:01:52.26,0:01:55.37,Default,,0000,0000,0000,,İnce tabakaların bükülmesi kolay \Nama germesi zordur.
Dialogue: 0,0:01:55.37,0:01:58.51,Default,,0000,0000,0000,,Plastik düz tabakamızı silindire \Nçevirdiğimizi hatırlıyor musunuz?
Dialogue: 0,0:01:58.51,0:01:59.72,Default,,0000,0000,0000,,Zor değildi, değil mi?
Dialogue: 0,0:01:59.72,0:02:02.24,Default,,0000,0000,0000,,Ama tabakanın alanını\Nyüzde 10 oranında arttırmak için
Dialogue: 0,0:02:02.24,0:02:04.05,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar germeniz gerektiğini düşünün.
Dialogue: 0,0:02:04.05,0:02:05.47,Default,,0000,0000,0000,,Fazlasıyla zor olacaktır.
Dialogue: 0,0:02:05.49,0:02:07.45,Default,,0000,0000,0000,,İnce bir tabakayı bükmek
Dialogue: 0,0:02:07.48,0:02:09.50,Default,,0000,0000,0000,,çok güç istemiyor
Dialogue: 0,0:02:09.52,0:02:12.76,Default,,0000,0000,0000,,ancak germek ya da büzüştürmek \Nçok daha zor.
Dialogue: 0,0:02:12.78,0:02:15.30,Default,,0000,0000,0000,,Son olarak, pizza konusuna gelelim.
Dialogue: 0,0:02:15.32,0:02:18.33,Default,,0000,0000,0000,,Diyelim ki pizzacıya gittiniz \Nve bir dilim aldınız.
Dialogue: 0,0:02:18.36,0:02:21.28,Default,,0000,0000,0000,,Katlamadan altından tuttunuz.
Dialogue: 0,0:02:21.30,0:02:23.99,Default,,0000,0000,0000,,Yer çekimi yüzünden \Ndilim aşağı doğru eğildi.
Dialogue: 0,0:02:24.02,0:02:25.79,Default,,0000,0000,0000,,Pizza gayet ince bir şey
Dialogue: 0,0:02:25.81,0:02:28.18,Default,,0000,0000,0000,,ve ince tabakaların \Nkolay büküldüğünü biliyoruz.
Dialogue: 0,0:02:28.20,0:02:29.68,Default,,0000,0000,0000,,Ağzınıza götüremiyorsunuz,
Dialogue: 0,0:02:29.70,0:02:32.58,Default,,0000,0000,0000,,peynir ve domates sosu her yere bulaştı.
Dialogue: 0,0:02:32.58,0:02:33.88,Default,,0000,0000,0000,,Sonra alttan katlıyorsunuz.
Dialogue: 0,0:02:33.88,0:02:36.100,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yaptığınızda, \Npizzayı tako şekline getirmiş oldunuz.
Dialogue: 0,0:02:37.02,0:02:39.94,Default,,0000,0000,0000,,Yapması zor değil, nasıl olsa bu şekil,
Dialogue: 0,0:02:39.97,0:02:41.92,Default,,0000,0000,0000,,normalde düz olan pizzaya izometrik.
Dialogue: 0,0:02:41.95,0:02:46.21,Default,,0000,0000,0000,,Bir de tam bükerken \Npizzanın sarktığını düşünün.
Dialogue: 0,0:02:46.33,0:02:48.11,Default,,0000,0000,0000,,Artık sarkık bir takoya benziyor.
Dialogue: 0,0:02:48.14,0:02:50.87,Default,,0000,0000,0000,,Peki sarkık tako neye benzer? Cips!
Dialogue: 0,0:02:50.90,0:02:54.78,Default,,0000,0000,0000,,Ancak biliyoruz ki cips düz plastiğe
Dialogue: 0,0:02:54.80,0:02:56.25,Default,,0000,0000,0000,,ya da pizzaya izometrik değil
Dialogue: 0,0:02:56.27,0:02:58.63,Default,,0000,0000,0000,,ve bu da şu an ki haline gelebilmek için
Dialogue: 0,0:02:58.63,0:03:00.90,Default,,0000,0000,0000,,pizzanın gerilmesi gerektiği \Nanlamına geliyor.
Dialogue: 0,0:03:00.92,0:03:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Pizza ince olduğundan \Nçok fazla güç gerektiriyor.
Dialogue: 0,0:03:03.54,0:03:07.29,Default,,0000,0000,0000,,Yani pizzayı ilk bükerken \Ngereken güçten çok daha fazlasına.
Dialogue: 0,0:03:07.32,0:03:08.80,Default,,0000,0000,0000,,Peki, sonuç nedir?
Dialogue: 0,0:03:08.82,0:03:10.56,Default,,0000,0000,0000,,Pizzayı alttan katladığınızda,
Dialogue: 0,0:03:10.56,0:03:14.32,Default,,0000,0000,0000,,ucunun aşağı eğilmesi için çok fazla güç\Ngereken bir şekle getirmiş oluyorsunuz.
Dialogue: 0,0:03:14.32,0:03:16.95,Default,,0000,0000,0000,,Yer çekiminin bazen \Nbuna gücü yetmeyebiliyor.
Dialogue: 0,0:03:16.98,0:03:18.80,Default,,0000,0000,0000,,Biraz fazla bilgi verdik,
Dialogue: 0,0:03:18.82,0:03:20.54,Default,,0000,0000,0000,,hızlıca üzerinden geçelim.
Dialogue: 0,0:03:20.57,0:03:22.20,Default,,0000,0000,0000,,Pizza alttan katlandığında
Dialogue: 0,0:03:22.23,0:03:24.30,Default,,0000,0000,0000,,yer çekimi ucunu aşağı eğemiyor.
Dialogue: 0,0:03:24.32,0:03:26.38,Default,,0000,0000,0000,,Neden? Çünkü pizzayı germek zor.
Dialogue: 0,0:03:26.40,0:03:29.39,Default,,0000,0000,0000,,Ucunun aşağı eğilmesi için \Npizzanın gerilmesi gerekiyor
Dialogue: 0,0:03:29.41,0:03:31.60,Default,,0000,0000,0000,,çünkü pizzanın geleceği şekil,
Dialogue: 0,0:03:31.62,0:03:32.79,Default,,0000,0000,0000,,yani tako şekli,
Dialogue: 0,0:03:32.82,0:03:35.37,Default,,0000,0000,0000,,orijinal düz pizzaya izometrik değil.
Dialogue: 0,0:03:35.39,0:03:37.20,Default,,0000,0000,0000,,Neden? Matematikten dolayı.
Dialogue: 0,0:03:37.23,0:03:39.33,Default,,0000,0000,0000,,Pizza örneğinin de gösterdiği gibi
Dialogue: 0,0:03:39.33,0:03:42.58,Default,,0000,0000,0000,,farklı şekillerin matematiksel\Nözelliklerinden çok şey öğrenebiliriz.
Dialogue: 0,0:03:42.60,0:03:46.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu şekiller pizza dilimleri olunca \Ndaha da eğlenceli oluyor.