1
00:00:04,640 --> 00:00:10,374
"Naprawdę nie możesz narzekać
na moje kształty, prawda?"

2
00:00:14,654 --> 00:00:17,984
TOPOSY A KOBIETY W GRACH WIDEO
SEZON DRUGI

3
00:00:26,431 --> 00:00:28,741
SMUKŁE PANIENKI
RÓŻNORODNOŚĆ CIAŁ W GRACH WIDEO

4
00:00:28,924 --> 00:00:31,048
Podczas corocznej konferencji BlizzCon 
w 2014 roku,

5
00:00:31,108 --> 00:00:32,770
odnoszące sukcesy studio tworzące gry,

6
00:00:32,770 --> 00:00:35,083
Blizzard Entertainment, pokazało nową grę

7
00:00:35,083 --> 00:00:36,517
pod tytułem Overwatch.

8
00:00:36,535 --> 00:00:38,245
Od czasu tego pierwszego pokazu

9
00:00:38,245 --> 00:00:39,510
było oczywiste, że urok Overwatcha

10
00:00:39,510 --> 00:00:40,936
tkwi w jego postaciach:

11
00:00:41,456 --> 00:00:43,564
różnorodnych bohaterach, z których każdy

12
00:00:43,564 --> 00:00:45,370
posiadał unikalne cechy i zdolności.

13
00:00:45,370 --> 00:00:47,370
Lista postaci ujawnionych 
na BlizzConie zawierała

14
00:00:47,387 --> 00:00:48,477
mężczyzn i kobiety,


15
00:00:48,477 --> 00:00:50,996
roboty i superinteligentne małpy.

16
00:00:50,996 --> 00:00:52,091
Jednak pomimo

17
00:00:52,091 --> 00:00:53,865
pozornej mnogości i różnorodności

18
00:00:53,865 --> 00:00:56,049
bohaterów pokazanych przez Blizzard,

19
00:00:56,049 --> 00:00:58,303
podczas debiutu gry, nie było wielu różnic

20
00:00:58,303 --> 00:00:59,629
jeśli chodzi o budowę ciała

21
00:00:59,629 --> 00:01:00,759
kobiecych postaci.

22
00:01:00,759 --> 00:01:02,349
Wśród męskich postaci 
pokazanych tamtego dnia

23
00:01:02,349 --> 00:01:03,939
był wysoki rycerz Reinhardt,

24
00:01:03,939 --> 00:01:05,954
krzepki inżynier Torbjorn,

25
00:01:05,954 --> 00:01:07,459
zwinny łucznik Hanzo,

26
00:01:07,459 --> 00:01:09,451
naukowiec o małpim ciele, Winston,

27
00:01:09,451 --> 00:01:10,184
i inni.

28
00:01:10,544 --> 00:01:12,396
Pięcioma ujawnionymi bohaterkami były:

29
00:01:12,396 --> 00:01:15,427
smukła awanturniczka Tracer,

30
00:01:15,517 --> 00:01:17,170
smukła lekarka Mercy,

31
00:01:17,170 --> 00:01:19,421
smukła postać dodatkowa, Symmetra,

32
00:01:19,421 --> 00:01:21,304
smukła snajperka Widowmaker

33
00:01:21,304 --> 00:01:22,994
i smukła, ale dobrze uzbrojona

34
00:01:22,994 --> 00:01:24,664
szefowa ochrony Pharah.

35
00:01:25,134 --> 00:01:26,574
Overwatch nie był wcale jedyną grą,

36
00:01:26,574 --> 00:01:27,820
w której wszystkie postaci żeńskie

37
00:01:27,820 --> 00:01:29,351
miały podobne kształty.

38
00:01:29,461 --> 00:01:30,869
W grze Ultra Street Fighter IV

39
00:01:30,869 --> 00:01:33,199
postaci takie, jak Dhalsim, 
Hakan, E. Honda,

40
00:01:33,259 --> 00:01:34,318
Rufus i Vega

41
00:01:34,438 --> 00:01:35,944
reprezentują szeroki zakres


42
00:01:35,944 --> 00:01:36,992
budowy męskiego ciała.

43
00:01:37,066 --> 00:01:38,482
Natomiast patrząc na listę

44
00:01:38,482 --> 00:01:39,448
postaci kobiecych,

45
00:01:39,448 --> 00:01:41,154
choć jedne mogą

46
00:01:41,154 --> 00:01:42,649
być trochę wyższe od pozostałych,

47
00:01:42,649 --> 00:01:44,264
lub mieć nieco większe uda,

48
00:01:44,264 --> 00:01:46,257
żadna nie odbiega znacznie

49
00:01:46,257 --> 00:01:47,762
od wzoru smukłości,

50
00:01:47,762 --> 00:01:49,256
która została ugruntowana jako standard

51
00:01:49,256 --> 00:01:50,866
konwencjonalnej kobiecej atrakcyjności.

52
00:01:51,546 --> 00:01:52,874
Podobnie jest w przypadku

53
00:01:52,874 --> 00:01:54,435
bohaterów w niezwykle popularnej

54
00:01:54,435 --> 00:01:56,146
grze MOBA, League of Legends.

55
00:01:56,146 --> 00:01:57,987
Twórcy zastosowali wspaniały zakres

56
00:01:57,987 --> 00:01:59,480
proporcji i kształtów ciał

57
00:01:59,480 --> 00:02:01,554
wielu męskich postaci,

58
00:02:01,554 --> 00:02:03,820
od klasycznej muskulatury 
wojownika Tarica,

59
00:02:03,820 --> 00:02:05,751
przez obfity brzuch Gragasa,

60
00:02:05,751 --> 00:02:07,525
po przerysowane i nieproprorcjonalne

61
00:02:07,525 --> 00:02:08,763
ciało doktora Mundo.

62
00:02:08,913 --> 00:02:09,922
Nie ma żadnego

63
00:02:09,922 --> 00:02:11,351
typu męskiego ciała przedstawionego

64
00:02:11,351 --> 00:02:13,729
jako standardowy,

65
00:02:13,729 --> 00:02:15,459
a wartość tych postaci wcale nie jest

66
00:02:15,459 --> 00:02:17,698
powiązana z ich atrakcyjnością seksualną.

67
00:02:18,148 --> 00:02:19,664
Tymczasem gdy przyjrzyjmy się bohaterkom,

68
00:02:19,664 --> 00:02:20,936
nie ma nawet śladu

69
00:02:20,936 --> 00:02:23,556
różnorodności 
widzianej wśród męskich postaci.

70
00:02:23,601 --> 00:02:25,262
Jest kilka godnych uwagi różnic

71
00:02:25,262 --> 00:02:26,362
względem standardu.

72
00:02:26,362 --> 00:02:28,195
Illaoi jest trochę bardziej umięśniona

73
00:02:28,195 --> 00:02:29,450
niż pozostałe bohaterki,

74
00:02:29,570 --> 00:02:31,117
Jinx ma mniejsze piersi

75
00:02:31,117 --> 00:02:33,569
i mamy śliczną, przypominającą
krasnoludka Tristanę.

76
00:02:33,569 --> 00:02:35,075
Jednak zdecydowana większość

77
00:02:35,075 --> 00:02:36,420
bohaterek jasno pokazuje,

78
00:02:36,420 --> 00:02:38,154
że smukła figura z wydatnym biustem

79
00:02:38,154 --> 00:02:39,524
jest odbierana jako standard

80
00:02:39,524 --> 00:02:41,129
w projektowaniu żeńskich postaci.

81
00:02:41,309 --> 00:02:42,874
Podobnie, w grze Dota 2, bohaterowie

82
00:02:42,874 --> 00:02:44,293
mogą być przystojni, komiczni

83
00:02:44,293 --> 00:02:45,683
dziwaczni czy groteskowi,

84
00:02:45,773 --> 00:02:47,013
a bohaterki są w większości

85
00:02:47,013 --> 00:02:48,709
sprowadzane do standardowych

86
00:02:48,709 --> 00:02:50,366
postaci ludzkich z konwencjonalnie

87
00:02:50,366 --> 00:02:52,076
atrakcyjnymi rysami twarzy.

88
00:02:52,336 --> 00:02:53,726
Gdzie są kobiety ze skały,

89
00:02:53,836 --> 00:02:55,068
kapłanki-szkielety i...

90
00:02:55,438 --> 00:02:57,412
ktokolwiek to jest?

91
00:02:57,562 --> 00:02:58,987
To nie tylko problem bijatyk,

92
00:02:58,987 --> 00:03:00,648
gier MOBA i innych tytułów,

93
00:03:00,648 --> 00:03:02,703
w których gracze wybierają postaci.

94
00:03:03,113 --> 00:03:04,816
Bohaterki w różnych rodzajach gier

95
00:03:04,896 --> 00:03:07,271
często mają tylko ten jeden typ ciała.

96
00:03:07,654 --> 00:03:09,978
"Powinnam cię zabić."

97
00:03:10,128 --> 00:03:11,343
"Dobrze się czujesz?"

98
00:03:13,723 --> 00:03:14,995
(śpiew)

99
00:03:14,995 --> 00:03:16,510
"Odejdź od niej!"

100
00:03:16,510 --> 00:03:18,360
"Na pewno chcesz mu pozwolić odejść?"

101
00:03:18,360 --> 00:03:19,853
♪ "Jesteś..." ♪

102
00:03:25,113 --> 00:03:27,618
"I ten facet chce, żebym mu uwierzyła..."

103
00:03:27,618 --> 00:03:29,021
To tak, jakby męskie postaci mogły

104
00:03:29,021 --> 00:03:30,350
przyjmować taki kształt ciała,

105
00:03:30,350 --> 00:03:32,477
jaki najlepiej oddaje ich osobowość
lub umiejętności,

106
00:03:32,477 --> 00:03:34,949
ale przy projektowaniu postaci kobiecych,

107
00:03:34,949 --> 00:03:36,867
taka wyobraźnia i kreatywność

108
00:03:36,867 --> 00:03:38,383
często nie miała racji bytu.

109
00:03:38,633 --> 00:03:39,520
Zamiast widzieć

110
00:03:39,520 --> 00:03:41,256
tak szeroki wachlarz postaci kobiecych

111
00:03:41,256 --> 00:03:43,297
zazwyczaj dostajemy 
to samo ciało

112
00:03:43,297 --> 00:03:44,297
na okrągło

113
00:03:44,427 --> 00:03:45,930
zaprojektowane tak, 
aby być seksualnie

114
00:03:45,930 --> 00:03:49,143
atrakcyjnym dla domniemanego
heteroseksualnego gracza płci męskiej.

115
00:03:49,165 --> 00:03:51,034
To poleganie na tym samym typie ciała

116
00:03:51,034 --> 00:03:52,034
dla tylu różnych bohaterek

117
00:03:52,034 --> 00:03:53,017
jest nie tylko nudne;

118
00:03:53,017 --> 00:03:53,980
jest też krzywdzące.

119
00:03:53,980 --> 00:03:55,510
Łączy naszą wartość jako ludzi

120
00:03:56,290 --> 00:03:58,201
z naszą atrakcyjnością dla mężczyzn,

121
00:03:58,201 --> 00:04:00,535
i wspiera nasze 
kulturowo uwarunkowane przekonania

122
00:04:00,535 --> 00:04:02,393
na temat tego,
kogo uważamy za atrakcyjnego,

123
00:04:02,393 --> 00:04:03,648
a kogo nie.

124
00:04:03,648 --> 00:04:05,023
Ten problem jest nasilany

125
00:04:05,023 --> 00:04:06,058
przez fakt, że gdy widzimy

126
00:04:06,058 --> 00:04:07,208
obrazy kobiet

127
00:04:07,208 --> 00:04:08,349
o różnej budowie ciała,

128
00:04:08,359 --> 00:04:11,712
są one często przedstawiane jako żart,
jak na przykład w grze Fat Princess,

129
00:04:13,600 --> 00:04:15,235
(odgłosy pierdnięcia)

130
00:04:15,235 --> 00:04:17,406
albo jako patologia,

131
00:04:17,406 --> 00:04:18,606
wynaturzenie

132
00:04:18,606 --> 00:04:19,566
uznanego kobiecego ideału,

133
00:04:19,566 --> 00:04:20,522
jak w przypadku

134
00:04:20,522 --> 00:04:22,856
złej, psychopatycznej lesbijki Jo Slade

135
00:04:22,856 --> 00:04:23,956
w grze Dead Rising.

136
00:04:24,006 --> 00:04:26,117
"Zobaczmy, jak bezwstydna naprawdę jesteś,

137
00:04:26,117 --> 00:04:28,474
ty mała, sprośna ździro!

138
00:04:28,474 --> 00:04:30,751
Przywitaj się z moim przyjacielem!"

139
00:04:31,301 --> 00:04:34,229
"O, nie... nie znowu!"

140
00:04:34,229 --> 00:04:35,714
Jeśli większość kobiet, które

141
00:04:35,714 --> 00:04:37,269
zaludniają te światy jest oparta

142
00:04:37,269 --> 00:04:39,235
na tym samym, ograniczonym szablonie, 
problemem

143
00:04:39,235 --> 00:04:40,732
nie jest tylko to, co widzimy:

144
00:04:41,082 --> 00:04:42,817
ale też to, czego nie widzimy.

145
00:04:42,817 --> 00:04:43,950
To, że grubych kobiet

146
00:04:43,950 --> 00:04:45,698
i kobiet o innej budowie ciała


147
00:04:45,698 --> 00:04:46,698
brakuje w tych światach,

148
00:04:46,698 --> 00:04:48,729
wzmacnia fałszywe przekonanie, że


149
00:04:48,729 --> 00:04:50,119
te kobiety są mniej wartościowe

150
00:04:50,119 --> 00:04:51,730
i warte uznania, niż kobiety

151
00:04:51,730 --> 00:04:53,252
mające ciała, które bardziej pasują

152
00:04:53,252 --> 00:04:55,103
do kulturowych standardów piękności.

153
00:04:55,433 --> 00:04:57,497
Takie ograniczenia kreatywności przy

154
00:04:57,497 --> 00:04:59,304
kobiecych postaciach nie kończą się na

155
00:04:59,304 --> 00:05:00,024
budowie ciała.

156
00:05:00,024 --> 00:05:00,954
Nie widzimy także

157
00:05:00,954 --> 00:05:02,935
takiej samej rozpiętości wieku,

158
00:05:02,935 --> 00:05:04,814
jak w przypadku postaci męskich.

159
00:05:04,814 --> 00:05:06,274
Nie jest niczym niezwykłym widok

160
00:05:06,274 --> 00:05:08,285
żołnierzy, wojowników i bohaterów,

161
00:05:08,285 --> 00:05:11,326
którzy wyglądają na 40-, 50-latków, lub nawet starszych.

162
00:05:11,457 --> 00:05:12,733
"Masz rację".

163
00:05:13,673 --> 00:05:15,180
Tymczasem postaci kobiece

164
00:05:15,190 --> 00:05:16,496
są prawie zawsze młode:

165
00:05:16,496 --> 00:05:17,929
dokładnie z tego samego powodu,

166
00:05:17,929 --> 00:05:18,962
z którego tyle z nich

167
00:05:18,962 --> 00:05:20,127
ma tą samą budowę ciała.

168
00:05:20,127 --> 00:05:21,612
Mają być seksualnie atrakcyjne

169
00:05:21,612 --> 00:05:23,957
dla heteroseksualnych graczy płci męskiej.

170
00:05:23,960 --> 00:05:25,135
Skutkiem tego jest


171
00:05:25,135 --> 00:05:26,135
wiele przykładów męskich postaci,

172
00:05:26,135 --> 00:05:28,005
które pokazują, że mężczyźni

173
00:05:28,005 --> 00:05:29,736
mogą być aktywni, zdrowi

174
00:05:29,736 --> 00:05:31,917
i silni przez całe swoje życie,

175
00:05:31,917 --> 00:05:33,970
podczas gdy nieobecność starszych

176
00:05:33,970 --> 00:05:35,826
kobiecych postaci błędnie sugeruje, że

177
00:05:35,826 --> 00:05:37,832
wartość kobiet jest powiązana bezpośrednio

178
00:05:37,832 --> 00:05:39,175
z ich pięknem i młodością,

179
00:05:39,175 --> 00:05:41,529
a gdy się zestarzeją, 
ta wartość jest zużyta.

180
00:05:41,909 --> 00:05:43,032
Nie ma wielu dobrych przykładów

181
00:05:43,032 --> 00:05:44,798
znaczących, pozytywnych obrazów

182
00:05:44,798 --> 00:05:46,695
kobiet o różnej budowie ciała w znanych,

183
00:05:46,695 --> 00:05:48,648
współczesnych grach. W Life is Strange

184
00:05:48,648 --> 00:05:50,651
jest drugoplanowa postać o imieniu Alyssa,

185
00:05:50,651 --> 00:05:52,236
koleżanka z klasy Max, głównej bohaterki.

186
00:05:52,236 --> 00:05:55,121
"Nie wiedziałam, że ty też 
interesujesz się science-fiction."

187
00:05:55,121 --> 00:05:56,350
"Jaki jest twój ulubiony film?"

188
00:05:56,350 --> 00:05:57,512
W grze Assassin's Creed Syndicate

189
00:05:57,632 --> 00:05:59,682
jest Agnes MacBean, właścicielka pociągu,

190
00:05:59,682 --> 00:06:02,145
który staje się kwaterą główną bohaterów.

191
00:06:02,145 --> 00:06:03,712
"Oto przedstawiam wam

192
00:06:03,712 --> 00:06:06,942
Agnes i Berthę: panią i lokomotywę".

193
00:06:06,942 --> 00:06:07,913
A w grze Star Wars:

194
00:06:07,913 --> 00:06:09,485
Knights of the Old Republic II,

195
00:06:09,485 --> 00:06:11,335
Kreia jest wspaniałym przykładem

196
00:06:11,335 --> 00:06:13,429
kompetentnej, starszej postaci kobiecej.

197
00:06:13,429 --> 00:06:15,864
"Jestem Kreia i to ja ciebie uratowałam.

198
00:06:15,864 --> 00:06:17,107
Tak jak i ty mnie".

199
00:06:17,107 --> 00:06:19,022
Wróćmy na chwilę do Overwatcha.

200
00:06:19,022 --> 00:06:20,819
Od czasu pierwszego pokazu gry,

201
00:06:20,819 --> 00:06:22,826
kilka kobiecych postaci zostało dodanych.

202
00:06:22,826 --> 00:06:24,544
Wśród nich Mei i Zarya, które mają

203
00:06:24,544 --> 00:06:26,053
znacznie inną budowę ciała

204
00:06:26,053 --> 00:06:27,746
od kobiecych postaci ujawnionych

205
00:06:27,746 --> 00:06:29,336
na początku.

206
00:06:29,806 --> 00:06:32,082
"Ana, melduję się".

207
00:06:32,082 --> 00:06:33,477
A ostatnio Blizzard ujawnił

208
00:06:33,477 --> 00:06:35,588
kolejną bohaterkę, Anę, która jest zarówno

209
00:06:35,588 --> 00:06:38,722
starsza, 
jak i reprezentuje rasę inną niż biała.

210
00:06:40,102 --> 00:06:41,508
Te postaci są mile widzianymi

211
00:06:41,508 --> 00:06:43,377
i obiecującymi dodatkami, 
ale tak naprawdę

212
00:06:43,377 --> 00:06:45,203
to tylko początek. Twórcy gier powinni

213
00:06:45,203 --> 00:06:47,394
nadal pracować nad tworzeniem

214
00:06:47,394 --> 00:06:49,061
tego samego zakresu różnorodności

215
00:06:49,061 --> 00:06:50,894
ciał kobiecych, jakie są

216
00:06:50,894 --> 00:06:51,950
wśród postaci męskich.

217
00:06:52,170 --> 00:06:53,309
Gdy ciała kobiecych postaci

218
00:06:53,309 --> 00:06:54,742
zostaną uwolnione od potrzeby

219
00:06:54,742 --> 00:06:56,641
podtrzymywania wąskich, ograniczonych

220
00:06:56,641 --> 00:06:58,360
kulturowych standardów piękności,

221
00:06:58,360 --> 00:07:00,203
reprezentacja, jaką otrzymamy w rezultacie

222
00:07:00,203 --> 00:07:01,941
sprawi, że gry będą ciekawsze.

223
00:07:01,941 --> 00:07:03,100
Zachęci nas również do

224
00:07:03,100 --> 00:07:04,559
postrzegania wszystkich kobiet

225
00:07:04,559 --> 00:07:06,885
jako atrakcyjnych, 
wartościowych, samodzielnych,

226
00:07:06,885 --> 00:07:09,169
w pełni ludzkich osób,
jakimi jesteśmy.