0:00:00.542,0:00:02.726
Verimliliği kim sevmez?

0:00:02.750,0:00:04.018
Ben.

0:00:04.042,0:00:07.393
Verimlilik daha azına daha çok demek.

0:00:07.417,0:00:10.333
Litre başına daha çok kilometre,[br]vat başına daha fazla ışık.

0:00:11.333,0:00:12.792
Dakika başina daha çok kelime.

0:00:13.917,0:00:15.977
Daha azıyla daha fazla üretmeye çalışmak

0:00:16.417,0:00:18.498
hiçbir şeyle bir şey üretmek neredeyse.

0:00:19.000,0:00:24.059
Algoritmalar, büyük veriler, bulut[br]bize daha azına daha fazla veriyor.

0:00:24.083,0:00:27.726
Problemsiz bir ütopyaya doğru mu

0:00:27.750,0:00:30.559
yoksa gözetlenme kabusuna[br]doğru mu gidiyoruz?

0:00:30.583,0:00:31.851
Bilmiyorum.

0:00:31.875,0:00:33.375
Ben şu an ile ilgileniyorum.

0:00:34.208,0:00:36.309
Size göstermek istediğim şey de

0:00:36.333,0:00:40.309
geçmişin, şu anı anlamamıza[br]nasıl yardımcı olabileceği.

0:00:40.333,0:00:42.976
Aslında hiçbir şey aynı anda

0:00:43.000,0:00:45.768
verimliliğin hem vaatlerini[br]hem de tehlikesini özetleyemez,

0:00:45.792,0:00:47.768
mütevazı patates dışında.

0:00:47.792,0:00:50.309
Patates Andes'te ortaya çıktı

0:00:50.333,0:00:55.476
ve Antik Inca'dan Avrupa'ya yayıldı.

0:00:55.500,0:01:00.250
Patates bir dengeli besin şaheseri.

0:01:01.458,0:01:03.917
Ayrıca patatesin çok güçlü[br]birkaç arkadaşı vardı.

0:01:04.792,0:01:07.476
Büyük Prusya Kralı Frederick

0:01:07.500,0:01:10.643
ilk hayranıydı.

0:01:10.667,0:01:13.018
O patatesin sağlıklı Prusya[br]nüfusunun artmasına

0:01:13.042,0:01:16.143
yardımcı olacağına inandı.

0:01:16.167,0:01:19.434
Daha sağlıklı Prusyalı demek,

0:01:19.458,0:01:22.184
daha sağlıklı Prusyalı asker demekti.

0:01:22.208,0:01:24.518
Bu sağlıklı Prusya askerlerinden bir kısmı

0:01:24.542,0:01:28.333
Parmentier adlı bir Fransız askeri[br]eczacısını ele geçirdi.

0:01:29.292,0:01:31.809
Parmentier ilk başta

0:01:31.833,0:01:35.601
savaş esirlerinin diyeti olan

0:01:35.625,0:01:39.184
olan sabah, öğle, akşam[br]patatesten dehşete düştü

0:01:39.208,0:01:41.184
ama sonra bundan hoşlandı.

0:01:41.208,0:01:44.518
Onu daha sağlıklı biri[br]yaptıklarını düşündü.

0:01:44.542,0:01:46.309
Serbest bırakıldığında da

0:01:46.333,0:01:51.309
patatesi Fransa'ya yaymayı[br]kendine görev tanıdı.

0:01:51.333,0:01:53.809
yanında bazı güçlü arkadaşları da vardı.

0:01:53.833,0:01:58.643
Benjamin Franklin ona

0:01:58.667,0:02:01.917
her yemeğin patatesli olduğu[br]bir ziyafet hazırlamasını tavsiye etti.

0:02:03.083,0:02:05.500
Franklin ziyafetin onur konuğuydu.

0:02:06.250,0:02:08.143
Fransa'nın kral ve kraliçesi bile

0:02:08.167,0:02:12.309
patates giymeye ikna edilmişti,

0:02:12.333,0:02:13.976
patates çiçekleri, pardon.

0:02:14.000,0:02:15.268
(Kahkaha)

0:02:15.292,0:02:19.768
Kral yakasına bir patates çiçeği taktı

0:02:19.792,0:02:23.768
ve kraliçe de saçına patates çiçeği taktı.

0:02:23.792,0:02:27.643
Bu tamamen harika [br]bir halkla ilişkiler fikriydi.

0:02:27.667,0:02:29.476
Ama bu işte bir iş vardı.

0:02:29.500,0:02:33.059
Patates Avrupa'nın hayrı için[br]fazla verimliydi.

0:02:33.083,0:02:35.393
İrlanda'da bir mucize gibi görünüyordu.

0:02:35.417,0:02:38.559
Patatesin yıldızı parladı, nüfus arttı.

0:02:38.583,0:02:40.518
Ama burada gizli bir risk vardı.

0:02:40.542,0:02:43.851
Irlanda'nın patatesleri[br]genetik olarak aynıydı.

0:02:43.875,0:02:47.643
Lumper adında çok verimli bir türdü.

0:02:47.667,0:02:50.018
Ve Lumper'ın problemi şuydu:

0:02:50.042,0:02:53.893
Güney Amerika'dan bir patatesi

0:02:53.917,0:02:55.601
etkileyen bir hastalık

0:02:55.625,0:02:57.000
bütün patatesleri etkilerdi.

0:02:57.958,0:03:01.434
Britanya'nın istismarı[br]ve acımasızlığı bir rol oynadı

0:03:01.458,0:03:04.809
fakat bu monokültür yüzünden

0:03:04.833,0:03:07.184
bir milyon insan öldü

0:03:07.208,0:03:10.750
ve iki milyon insan[br]göç etmeye mecbur bırakıldı.

0:03:11.542,0:03:14.059
Kıtlığı sonlandırması gereken bir bitki

0:03:14.083,0:03:16.625
en trajik kıtlıklardan birini yarattı.

0:03:17.750,0:03:19.643
Verimliliğin günümüzdeki problemleri

0:03:19.667,0:03:22.184
daha şiddetsiz ama daha kronik.

0:03:22.208,0:03:24.184
Çözmeyi amaçladıkları

0:03:24.208,0:03:25.976
kötülükleri de uzatabilirler.

0:03:26.000,0:03:28.268
Elektronik tıbbi kayıtları ele alın.

0:03:28.292,0:03:32.351
Doktorların el yazısı problemine[br]bir cevap gibi göründü

0:03:32.375,0:03:33.934
ve tedavilere çok daha iyi

0:03:33.958,0:03:37.268
bilgi sunma avantajı vardı.

0:03:37.292,0:03:39.393
Ama uygulandığında bu çok daha

0:03:39.417,0:03:41.226
fazla elektronik evrak demekti

0:03:41.250,0:03:44.518
ve doktorlar şimdi her hastayı görmeye

0:03:44.542,0:03:48.875
daha az zamanı olduklarından yakınıyorlar.

0:03:49.750,0:03:53.542
Verimlilik bağımlılığı aslında [br]bizi daha az verimli yapabilir.

0:03:54.292,0:03:57.518
Verimlilik ayrıca yanlış[br]pozitiflerle de bize zarar verir.

0:03:57.542,0:04:01.226
Hastanaler alarmları kaydeden [br]yüzlerce cihaza sahip.

0:04:01.250,0:04:03.309
Çoğu kez, yanlış alarm gönderiyorlar.

0:04:03.333,0:04:05.268
Bunların ayrımını yapmak zaman ister.

0:04:05.292,0:04:10.184
Ve bu zaman yorgunluğa,[br]strese ve bir kere daha,

0:04:10.208,0:04:13.792
gerçek hastaların problemlerinin[br]ihmal edilmesine neden olur.

0:04:14.625,0:04:17.976
Model tanımada da[br]yanıltan pozitifler vardır.

0:04:18.000,0:04:20.143
Yanlış açıdan bakılan bir okul servisi,

0:04:20.167,0:04:22.292
kum torbasına benzeyebilir.

0:04:23.083,0:04:25.309
Bu yüzden yanlış [br]tanımlamları yok etmek için

0:04:25.333,0:04:28.268
değerli zaman gereklidir.

0:04:28.292,0:04:30.893
Yanlış negatifler de bir problem.

0:04:30.917,0:04:33.684
Algoritmalar çok hızlı bir [br]şekilde çok şey öğrenebilir.

0:04:33.708,0:04:36.476
Ama bize sadece geçmiş [br]hakkında bilgi verebilirler.

0:04:36.500,0:04:41.601
Bir sürü gelecek klasiği[br]"Moby Dick" gibi kötü yorum alır

0:04:41.625,0:04:43.569
veya "Harry Potter" serisi gibi

0:04:43.569,0:04:45.643
birden fazla yayıncı[br]tarafından reddedilir.

0:04:45.667,0:04:50.018
Tüm israftan kaçınmaya çalışmak,[br]israfa neden olabilir.

0:04:50.042,0:04:53.726
Verimlilik ayrıca zıtlık onu [br]kopyaladığında bir tuzak.

0:04:53.750,0:04:55.893
19. yüzyılın sonlarında

0:04:55.917,0:04:58.976
Fransız 75 milimetre topçusunu ele alın.

0:04:59.000,0:05:01.934
Ölümcül tasarımın bir başyapıtıydı.

0:05:01.958,0:05:06.184
Bu eser her dört saniyede bir[br]mermi fırlatabilirdi.

0:05:06.208,0:05:07.559
Ama bu çok da sıra dışı değildi.

0:05:07.583,0:05:11.726
Gerçekten parlak olan şey şuydu ki[br]geri tepme mekanizması sayesinde

0:05:11.750,0:05:14.601
geri alınmasına gerek kalmadan

0:05:14.625,0:05:16.143
tam aynı konuma dönebilirdi.

0:05:16.167,0:05:18.092
Etkin atış hızı önemli ölçüde artmıştı.

0:05:20.042,0:05:22.559
Bu, tekrar bir savaş olduğunda

0:05:22.583,0:05:26.333
Almanya'yı yenmesi için[br]bir yol gibi goründü.

0:05:27.042,0:05:30.213
Ama, tahmin edildiği gibi, Almanlar

0:05:30.213,0:05:32.059
benzer bir şeyin üstünde çalışıyordu.

0:05:32.083,0:05:34.393
Birinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde

0:05:34.417,0:05:37.351
sonuç herkesin beklediğinden

0:05:37.375,0:05:40.809
daha uzun süren siper savaşıydı.

0:05:40.833,0:05:45.042
Savaşı kısaltmak için tasarlanan[br]teknoloji, savaşı uzattı.

0:05:46.125,0:05:49.726
En büyük maliyet [br]kaçırılmış fırsatlar olabilir.

0:05:49.750,0:05:53.393
Platform ekonomisinin[br]alıcıları ve satıcıları birleştirmesi

0:05:53.417,0:05:54.893
iyi bir yatırım olabilir

0:05:54.917,0:05:57.851
ve bunu son birkaç haftada gördük.

0:05:57.875,0:06:01.434
Hala yüz milyonlarca [br]dolar kaybeden şirketler

0:06:01.458,0:06:05.208
halka arz ile[br]milyarderler yaratıyor olabilir.

0:06:06.875,0:06:10.143
Ama gerçekten zor icatlar

0:06:10.167,0:06:12.726
fiziksel ve kimyasal olanlar.

0:06:12.750,0:06:14.976
Onlar daha büyük riskler demek.

0:06:15.000,0:06:18.309
Kaybedebilirler çünkü donanım zor.

0:06:18.333,0:06:22.518
Fiziksel veya kimyasal bir icatı[br]çoğaltmak yazılım tabanlı

0:06:22.542,0:06:25.250
yazılım tabanlı bir icatı[br]çoğaltmaktan daha kolay.

0:06:26.000,0:06:27.476
Bataryaları düşünün.

0:06:27.500,0:06:31.643
Taşınabilir cihaz ve elektrikli arabalarda[br]bulunan lityum iyon bataryalar

0:06:31.667,0:06:34.333
30 yıllık bir prensibe dayanıyor.

0:06:35.042,0:06:37.476
Bugün kaç akıllı telefon bataryası

0:06:37.500,0:06:40.792
tek bir dolumda tam gün dayanır?

0:06:41.542,0:06:43.167
Evet, donanım zor.

0:06:44.583,0:06:47.559
Chester Carlsun'un 1938 yılında

0:06:47.583,0:06:49.934
kuru fotokopi prensibiy patenti

0:06:49.958,0:06:53.143
20 yıldan fazla sürdü

0:06:53.167,0:07:00.083
ve sonuç 1959'da tanıtılan[br]Xerox 914 fotokopi makinesiydi.

0:07:00.958,0:07:05.934
Rochester, NY'deki[br]küçük, cesur şirket Haloid

0:07:05.958,0:07:10.893
çoğu şirketin asla tolere edemeyeceği[br]şeylere katlanmak zorunda kaldı.

0:07:10.917,0:07:12.726
Birbiri ardına başarısızlık oldu

0:07:12.750,0:07:16.018
ve bu özel sorunlardan biri de yangındı.

0:07:16.042,0:07:19.851
Hatta 914 sonunda piyasaya sürüldüğünde

0:07:19.875,0:07:24.768
hala aşırı ısı giderici olarak [br]adlandırılan bir cihaza sahipti

0:07:24.792,0:07:29.083
ama aslında küçük bir yangın söndürücüydü.

0:07:30.167,0:07:34.809
Benim bütün bu sorulara cevabım:[br]ilham verimsizliği.

0:07:34.833,0:07:38.893
Veri ve ölçüm gerekli ama yeterli değil.

0:07:38.917,0:07:42.851
Insan içgüdüsü ve becerisi [br]için de yer bırakalım.

0:07:42.875,0:07:46.684
İlham verimsizliğinin yedi yönü var.

0:07:46.708,0:07:50.476
İlk, doğal yolu ele alın,[br]güzel tesadüfe evet deyin.

0:07:50.500,0:07:53.059
Yanlış dönüşler verimli olabilir.

0:07:53.083,0:07:56.184
Bir keresinde, Mississippi'nin [br]doğu yakasını keşfederken

0:07:56.208,0:07:58.184
yanlış yöne döndüm.

0:07:58.208,0:08:01.893
Büyük nehri geçen ücretli[br]bir köprüye yaklaşıyordum

0:08:01.917,0:08:05.393
ve gişe görevlisi[br]geri dönemeyeceğimi söyledi.

0:08:05.417,0:08:08.851
50 sentimi ödedim --[br]o zamanlar bu kadardı --

0:08:08.875,0:08:12.184
ve Iowa’daki Muscatine'deydim.

0:08:12.208,0:08:14.101
Muscatine'i hemen hemen [br]hiç duymamıştım

0:08:14.125,0:08:17.268
ama büyüleyici bir yer olduğunu kanıtladı.

0:08:17.292,0:08:21.601
Muscatine dünyanın en zengin [br]midye yataklarından bazılarına sahipti.

0:08:21.625,0:08:24.726
Yüz yıl önce, dünya düğmelerinin üçte biri

0:08:24.750,0:08:26.559
Muscatine'de üretildi,

0:08:26.583,0:08:29.143
yılda 1,5 milyar tane.

0:08:29.167,0:08:31.434
Son fabrikalar şimdi kapalı

0:08:31.458,0:08:34.976
ama hala dünyanın en [br]alışılmadıklarından biri olan

0:08:35.000,0:08:37.976
inci düğmesi endüstrisinin bir müzesi var.

0:08:38.000,0:08:39.809
Ancak düğmeler sadece başlangıçtı.

0:08:39.833,0:08:41.726
Bu Muscatine'deki

0:08:41.750,0:08:44.809
Çin'in gelecek başkanının [br]1986'da kaldığı ev,

0:08:44.833,0:08:47.518
tarım heyetinin bir üyesi olarak.

0:08:47.542,0:08:50.643
Şimdi Çin-ABD Dostluk Evi

0:08:50.667,0:08:53.768
ve Çinli turistler için hac bölgesi.

0:08:53.792,0:08:55.518
Bunu nasıl öngörebilirdim?

0:08:55.542,0:08:56.792
(Kahkaha)

0:08:57.958,0:09:01.601
İkincisi, koltuktan kalk.

0:09:01.625,0:09:03.809
Bazen bazı şeyleri zor yolunda yapmak

0:09:03.833,0:09:05.393
daha verimli olabilir.

0:09:05.417,0:09:07.351
Nesnelerin internetini düşünün.

0:09:07.375,0:09:10.018
Işıkları kontrol edebilmek harika,

0:09:10.042,0:09:12.042
yerinden bile kalkmadan

0:09:13.042,0:09:14.893
termostatı ayarla, hatta odayı süpür.

0:09:14.917,0:09:17.143
Ama aslında tıbbi araştırmalara göre

0:09:17.167,0:09:20.393
kıpırdamak, kalkmak, yürümek

0:09:20.417,0:09:23.601
kalbin için yapabileceğin [br]en iyi şeylerden biri.

0:09:23.625,0:09:25.708
Kalp ve bel için iyi.

0:09:26.917,0:09:29.934
Üçüncü olarak,[br]hatalarınızdan paraya çevirin.

0:09:29.958,0:09:31.684
Harika formlar

0:09:31.708,0:09:34.851
kazaların yaratıcı[br]gelişiminden oluşturulabilir.

0:09:34.875,0:09:37.809
Lincoln Center'da Metropolitan Operası

0:09:37.833,0:09:39.101
mimarı Tad Leski,

0:09:39.125,0:09:43.042
bir eskiz üzerinde çalışıyordu ve [br]çizimin üzerine beyaz mürekkep döküldü.

0:09:44.125,0:09:47.059
Başka insanlar olsa çöpe[br]atmış olabilirlerdi

0:09:47.083,0:09:51.893
ama Leski ilhamlanıp büyük ihtimalle

0:09:51.917,0:09:56.417
20. yüzyılın en dikkat çeken[br]starbust model avizesini üretmişti.

0:09:57.292,0:10:00.184
Dördüncüsü, bazen zor yolu deneyin.

0:10:00.208,0:10:03.559
Daha az akıcı olmak daha verimli olabilir.

0:10:03.583,0:10:06.393
Psikologlar buna arzu [br]edilen zorluk derler.

0:10:06.417,0:10:08.851
Bir klaveye ile detaylı not almak

0:10:08.875,0:10:12.309
öğretmenin soylediklerini sonra[br]kelimesi kelimesine anlayıp

0:10:12.333,0:10:15.476
tekrar etmek için [br]en iyi yol gibi görünebilir.

0:10:15.500,0:10:19.476
Ama araştırmalar gösteriyor ki[br]bir şeyi kısaltmak zorunda kaldığımızda,

0:10:19.500,0:10:22.559
bir konuşmacının söylediğini[br]özetlemek zorunda kaldığımızda,

0:10:22.583,0:10:26.976
kalemle kağıt kullanarak not aldığımızda

0:10:27.000,0:10:28.976
bilgiyi sindiriyoruz.

0:10:29.000,0:10:30.851
Onu kendimizin yapıyoruz

0:10:30.875,0:10:33.184
ve söylenenleri kopyaladığımız

0:10:33.208,0:10:36.934
zamandan çok daha

0:10:36.958,0:10:38.809
aktif öğreniyoruz.

0:10:38.833,0:10:41.559
Beşinci olarak, çeşitlilik yoluyla[br]güvenlik elde edin.

0:10:41.583,0:10:43.101
Monokültür ölümcül olabilir.

0:10:43.125,0:10:44.559
Patatesi hatırlıyor musunuz?

0:10:44.583,0:10:46.643
Verimliydi, ta ki verimsiz olana kadar.

0:10:46.667,0:10:49.208
Çeşitlilik kuruluşlar için de geçerli.

0:10:50.042,0:10:55.726
Yazılım, bir kuruluştakileri geçmişte[br]neyin başarılı yaptığını söyleyebilir.

0:10:55.750,0:10:58.893
Ve bazen çalışanların [br]değerlendirilmesinde yararlıdır.

0:10:58.917,0:11:03.018
Ama unutmayın, çevre sürekli değişiyor

0:11:03.042,0:11:06.976
ve yazılım, tarama yazılımı ve biz

0:11:07.000,0:11:08.434
hiçbir şekilde gelecekte

0:11:08.458,0:11:11.934
neyin yararlı olacağını söyleyemeyiz.

0:11:11.958,0:11:16.809
O yüzden algoritma bize her ne söylüyorsa

0:11:16.833,0:11:19.726
sezgimizle ve insanlara bakarak

0:11:19.750,0:11:23.226
farklı arka planlar ve bakış açılarıyla[br]bunu takviye etmemiz gerek.

0:11:23.250,0:11:27.684
Altıncısı, artıklık ve insan [br]becerileri ile güvenliği sağlayın.

0:11:27.708,0:11:31.268
İki 737 Max uçağı neden düştü?

0:11:31.292,0:11:33.393
Hâlâ hikayenin tamamını bilmiyoruz

0:11:33.417,0:11:36.226
ama gelecekteki trajedileri [br]nasıl önleyeceğimizi biliyoruz.

0:11:36.250,0:11:38.851
Birden fazla bağımsız sisteme [br]ihtiyacımız var.

0:11:38.875,0:11:42.893
Biri başarısız olursa[br]diğerleri onu geçersiz kılabilir.

0:11:42.917,0:11:46.284
Ayrıca kurtarma için[br]yetenekli operatörlere ihtiyacımız var

0:11:46.375,0:11:48.934
ve bu sürekli eğitim demek.

0:11:48.958,0:11:52.143
Yedinci, rasyonel olarak abartılı olun.

0:11:52.167,0:11:54.851
Thomas Edison film endüstrisinde öncüydü,

0:11:54.875,0:11:57.268
kamera teknolojisinde de.

0:11:57.292,0:12:01.268
Kimse verimlilik için Thomas Edison'dan[br]daha fazlasını yapmadı.

0:12:01.292,0:12:03.125
Ancak maliyet düşürmesi iyi gitmedi.

0:12:03.958,0:12:06.934
Yöneticisi sözde verimlilik [br]mühendisi tuttu

0:12:06.958,0:12:09.268
ve bu muhendis ona çektiği film stoğundan

0:12:09.292,0:12:12.851
daha fazlasını kullanarak

0:12:12.875,0:12:14.559
para biriktirmesini tavsiye etti.

0:12:14.583,0:12:15.851
Edison bir dahiydi

0:12:15.875,0:12:19.309
ama uzun metrajlı filmlerin [br]yeni kurallarını

0:12:19.333,0:12:24.684
ve başarısızlığın başarının bedeli [br]hâline geldigini anlamamıştı.

0:12:24.708,0:12:28.101
Öte yandan, Erich Von Stroheim [br]gibi bazı büyük yönetmenler

0:12:28.125,0:12:29.393
tam tersiydi.

0:12:29.417,0:12:30.809
Mükemmel dramatistlerdi

0:12:30.833,0:12:34.101
ve Stroheim da unutulmaz bir aktördü.

0:12:34.125,0:12:36.268
Ama bütçeleri içinde yaşayamazlardı.

0:12:36.292,0:12:38.042
Yani bu sürdürülebilir değildi.

0:12:39.208,0:12:42.464
Rasyonel gösterişi başaran kişi,

0:12:42.464,0:12:45.559
sezgisel dehası olan[br]eski bir sekreter Irving Thalberg.

0:12:45.583,0:12:48.601
Önce Universal'da, sonra MGM'de,

0:12:48.625,0:12:52.809
ideal Holywood yapımcısı oldu.

0:12:52.833,0:12:56.101
Özetle, gerçekten verimli olmak için

0:12:56.125,0:12:58.643
optimal verimsizliğe ihtiyacımız var.

0:12:58.667,0:13:01.268
En kısa yol, düz bir çizgiden ziyade

0:13:01.292,0:13:03.434
bir eğri olabilir.

0:13:03.458,0:13:05.643
Charles Darwin bunu anladı.

0:13:05.667,0:13:07.434
Zor bir sorunla karşılaştığında

0:13:07.458,0:13:09.226
patikadan bir sapma yaptı,

0:13:09.250,0:13:12.125
evinin arkasında yaptığı kum yolu.

0:13:12.875,0:13:16.101
Üretken bir yol,[br]Darwin'inki gibi fiziksel olabilir

0:13:16.125,0:13:18.349
ya da sanal bir yol

0:13:18.349,0:13:22.059
veya ortaya koyduğumuz[br]bir yoldan beklenmedik bir sapma.

0:13:22.083,0:13:24.518
Çok fazla verimlilik[br]kendini zayıflatabilir.

0:13:24.542,0:13:28.976
Ancak biraz ilhamlı verimsizlik [br]onu güçlendirebilir.

0:13:29.000,0:13:32.976
Bazen ilerlemenin en iyi yolu

0:13:33.000,0:13:34.851
bir çemberi takip etmektir.

0:13:34.887,0:13:37.217
Teşekkür ederim.

0:13:37.217,0:13:43.863
(Alkış)